DE HONDERDSTE BIJEENKOMST
VAN DEN VOLKENBONDSRAAD
President Roosevelt vraagt
830 millioen dollar voor
bewapening
Uiie Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 29 Januari 1938
Derde Blad No. 23879
BÜITENL. WEEKOVERZICHT
Koor van feliciteerende kleinkinderen „Lang zal zg leven..."
Lakei: „Ssst, oma slaapt".
Zelf spreekt hij van „alarmeerend groote
uitbreiding"
vloot in de Vereenigde Staten is het de
grondwettelijke plicht van den president
aan het congres mede te deelen. dat de
landsverdediging in verhouding tot de toe
nemende bewapening van andere mogend-
niet gevierd herdenkingsfeest
opeenhooping van brandstof
in het verre oosten.
Voor den honderdsten keer is te Genève
de Volkenbondsraad bijeen, doch aan een
feestelijke herdenking van dit feit is door
niemand gedacht en dat is zeer zeker niet
te verwonderen. Er ls allerminst reden voor
feestbetoon! Het statuut van den Volken
bond heeft immers moeite om zich staande
te houden onder den druk der omstandig
heden
Vraagt men echter of de ideeën, die aan
de stichting ten grondslag lagen, hebben
gefaald, dan zal men niet anders dan ont
kennend kunnen antwoorden; wel heeft
men die Ideeën niet ten volle In de prac-
tijk weten te handhaven, waardoor de
Volkenbond een lange lijst van echecs
kreeg te incasseeren, die hij nauwelijks te
boven ls gekomen. Dat ls dan ook de re
den, dat men op het oogenblik als met
iluweelen handschoenen het statuut van
den bond benadert en het liefst ieder die
per gaand debat over de kwestie van wij
ziging van het handvest vermijdt! Deze
honderdste zitting zal geen enkele verras
sing opleveren, men zal alle moeilijkheden
uit den weg gaan in de hoop op verwezen
lijking van het oude spreekwoord: komt
tijd, komt raad.
Menschenhand heeft den Volkenbond
gesticht, de menschenhand heeft fouten
gemaakt, zeer ernstige fouten zelfs, toen
leden van den bond zich niet ontzagen om
direct te handelen In strijd met de prin
cipes van het contract, wie zal het durven
ontkennen, maar de waarheid van een idee
op zich zelf gaat niet verloren tengevolge
van ondermijning van de toepassing door
onwilligen, die louter handelen naar de
«[gen-belangen van het oogenblik om later,
alk zij wederrechtelijk hun verlangens in
de practijk hebben gebracht tot de werke
lijkheid, feitelijk den terugkeer te begee-
rèn naar het „fatsoenlijke gezelschap"
Daarbij vergete men tevens niet, dat de
wereld telt een groote massa, voor wie een
ideaal op zich zelve niets zegt en die dus
volmaakt onverschillig staan tegenover het
gebeuren rondom haar, in doorsnee zelfs
sarcastisch gnuiven bij uiterlijke misluk
king; alsof er iets te verwachten was van
zoo'n mooi-doenerlj te njldden van de
harde en ruwe realiteit van het wereld
gebeuren
Gelukkig zijn er nog pioniers, ook in
het geestelijk domein van de oer-idee van
den Volkenbond: het bewaren van den
vrede, alle tegenslagen ten spijt en de
menschheid kan slechts innig hopen, dat
deze pioniers niet zullen versagen en zul
len weten door te zetten. Tot heil van
allen! Zij het ook in verre, verre toe
komst
In verband met bovenstaande kan men
In zekeren zin ook brengen het rapport,
door den vroegeren Belgischen premier
Van Zeeland uitgebracht in opdracht van
de regeeringen van Engeland en Frankrijk.
Niemand zal betwisten, dat de gansche
wereld lijdt onder de gevolgen van een
economische depressie. Dus ls het logisch,
dat men tracht te komen tot een alge-
meêne poging om die depressie te onder
drukken zou men zeggen, doch zoo een
voudig is het nu eenmaal niet op dit on-
dermaansche. Hoe grooter de waarheid,
des te eerder wijkt men er van af!
Het rapport op zioh zelf gaat uit van
de juistheid der hypothese der depressie
en komt zoodoende direct op glad ijs!
Uit den aard der zaak bevat het daar
om een directe veroordeeling van de autar
kie, die de wereld-economie ontwrichten
moet.... Zullen de staten, die thans die
autarkie toepassen door dik en dun zich
willen leenen voor een terugkeer van de
fouten huns weegs?
De eerste ontvangst van het rapport is
over het algemeen niet onvriendelijk
alleen in Italië zweeg men nog al is men
zich bewust, dat het rapport in hoog
ste instantie slechts een eerste stap mag
heeten op een langen, langen weg. Bracht
men het echter eens zoover, dat men
Plaats nam aan de groene tafel met de
beste bedoelingen, wie weet
Voor het zoover is. zal er nog heel wat
water door den Rijn moeten stroomen,
want de wereld biedt, helaas, nog steeds
een beeld van verwarring als zelden te
voren. In ons eigen werelddeel blijft de
strijd in Spanje een doorn in het vleesch
van Europa. Bij den strijd om Teruel
blijkt weer eens te meer, hoezeer beide
partijen elkaar in evenwicht houden.
Trots moorddadige gevechten weet noch
Franco noch Barcelona eenig overwicht
van beteekenis te verkrijgen. Dit feit, in
verband met de groeiende spanningen in
het Verre Oosten, heeft er reeds toe ge
leid, dat berichten de wereld zijn inge
zonden over een thans officieel optreden
van Italië met troepen om Franco einde
lijk definitief te doen zegevieren. Het ty
peert het heerschend wantrouwen! Italië
zou zoodoende Franco veilig stellen en te
gelijkertijd Japan's optreden in China
bevorderen door wederom de Europeesche
grootmachten vast te leggen in eigen om
trek.
Eigenaardig is evenwel, dat steeds meer
blijkt, dat Duitschland weinig meer voelt
voor zulk een politiek van lijnrechte tar
ting, ook niet in het Verre Oosten, waar
het meer en meer eigen belangen door
Japan ziet bedreigd, zoodat Duitschland
naast sovjet-Rusland de grootste wapen-
leverancier van China is en blijft!
Zonder nu direct aan te nemen, dat
Japan reeds voor een economische cata
strophe staat, wordt langzamerhand toch
wel duidelijk, dat trots alle successen te
Velde, die momenteel echter zijn gestaakt,
ongetwijfeld mede tengevolge van het feit,
dat een verder binnendringen in China de
kosten der onderneming nog doen stijgen,
Japan zich wat onbehaaglijk gaat gevoelen.
stemming in eigen land is, te oordeelen
v ur de debatten in het parlement, niet
volledig der regeering goed gestemd en de
overmacht der militairen valt moeilijk
™eer te loochenen na de drieste uitlatin
gen van generaal Matsoei, dat hij van
tpn ®een 'Hstructles heeft af te wach-
Het militaire element overheerscht
crnimY de lansen op uitbreiding van het
onsi niet weinig stijgen. Wel is men het
riint; de milltalren niet eens in welke
„de volgende slag moet worden
zich doch de oorlogsroes schijnt
Het Vrl}.hen te hebben meester gemaakt.
I liefst Jit op- ZU inderdaad het
clnit ,u. ,Mr°Peanen en Amerikanen in-
II.. Az'ë zouden willen verdrijven!
receiri sovjets wordt de verhouding ge
beld slechter; het is zelfs alsof de sov-
De met spanning verwachte boodschap
van president Roosevelt inzake de bewa
pening is gisteren aan het congres over
handigd. De boodschap begint met te her
inneren aan de pogingen van de legeering
om een weg te vinden tot beperking van
de bewapening en om tenminste de waar
schijnlijkheid van een wereldvrede te
scheppen.
De Vereenigde Staten konden en
wilden de pogingen niet opgeven om
te zoeken naar een overeenkomst tus-
jets van oordeel zijn, dat de beslissing is
gevallen en zich volkomen prepareeren op
den oorlog, zooals onze Russische mede
werker reeds in het licht stelde.
- Ook met de Vereenigde Staten doen
zich telkens nieuwe conflicten voor trots
alle tegemoetkoming van het officieele
Japan, dat zijn uiterste best doet om met
Washington op goeden voet te blijven.
De brandstof stapelt zich op in het Verre
Oosten
schen de mogendheden tot beperking
van de bewapening en tot het beëin
digen van aanvallen, doeh het was
duidelijk, dat zoolang geen overeen
komst was bereikt (en de president
geeft de hoop nog niet op) de Ver
eenigde Staten genoodzaakt zijn aan
hun eigen veiligheid te denken. Met
groote droefheid, zoo verklaarde Roo
sevelt, kondigt hij een vermeerdering
van de bewapening aan, welke zoo
alarmeerend groot is, als nog niet is
gekend.
Het is een niet te miskennen feit, dat
ten minste een vierde van de bevolking der
wereld gewikkeld is in een meedoogenlooze
verwoesting, niettegenstaande de meeste
menschen, in de meeste landen, hierbij
ingesloten zij, die in de conflicten zijn
gewikkeld, in vrede wenschen-te leven.
De spanning in de geheele wereld is
groot en als opperbevelhebber van leger en
f B
v 4
(1
Roosevelt.
heden onvoldoende is voor liet verzekeren
van de nationale veiligheid en derhalve
versterkt moet worden. Niettegenstaande
het bekende feit dat door den Amerikaan-
schen levensstandaard de schepen, kanon
nen en vliegtuigen duurder kosten dan el
ders en het op peil houden van leger en
vloot derhalve ook duurder is, is het toch
een feit. dat in vergelijking met het totale
inkomen van de burgers de kosten voor
deze beide lager zijn, dan in alle andere
groote mogendheden.
De voorstellen.
Aangezien het opstapelen van strijd
krachten te land en ter zee ln de overige
mogendheden den wereldvrede bedreigen
en ook de veiligheid, stelt de president aan
het congres voor;
1. Dat het zal toestemmen ln het uit
geven van 6.800.000 dollar voor het aan
schaffen van materieel tot het bestrijden
van aanvallen uit de lucht. Deze som zal
voorkomen op de begrooting van 1939.
2. Dat het zal toestemmen in een betere
organisatie van de leger-reserve, hetgeen
450.000 dollar zal kosten.
3. Dat het zal toestemmen in het uitge
ven van 6.080.000 dollar voor het aanschaf
fen van machineriën voor het vervaardi
gen van legermaterieel. Hiervan zal 5 mil
lioen voorkomen op de begrooting van 1939.
4. Dat het zal toestemmen ln het uitge
ven van twee millioen dollar voor het ver
vaardigen van munitie.
5 Dat het zal toestemmen m het uitbrei
den van het bestaande programma voor
het bouwen van oorlogsschepen met twin
tig procent.
6 Dat het zal toestemmen in het bouwen
van twee slagschepen en twee kruisers bo
ven het bestaande programma in het ka
lenderjaar 1938, hetgeen gedurende het be
lastingjaar 1939 een uitgave van een
kleine som zal eischen.
7. Dat het zal toestemmen in het uitge-
ven van vijftien millioen dollar voor het
bouwen van een aantal kleine schepen van
een nieuw tvpe voor proefnemingen, waar
bij ingesloten het maken van plannen voor
kleine schepen van een ander type. indien
dit noodig mocht blijken.
Geen onredelijke winsten.
President Roosevelt verklaarde verder
van meening te zijn, dat thans voor het
congres de tijd komt om wettelijke
maatregelen te nemen om te voor
komen, dat in tijden van oorlog on
redelijke winsten worden gemaakt en
voor een mogelijken oorlog de lasten
zooveel mogelijk over de bevolking wor
den verdeeld naar draagkracht. Ont
werpen hiertoe werden jarenlang door
dit en vorige congressen bestudeerd.
Het is noodzakelijk, dat op het oogenblik
iedereen zich realiseert dat de ongelukkige
toestand van de wereld te dikwijls leidt
tot een verachten van die beginselen err
verdragen, waaraan de internationale wet
onderworpen is en tot het invoeren van
nieuwe factoren in de huidige oorlogvoering.
Doeltreffende bescherming beteekent. dat
niet alleen de kusten van de Ver, Staten,
doch ook de verbindingslijnen ver van de
kust verwijderd worden beschermd. Een
krachtige vijand moet honderden mijlen
van de klusten verwijderd worden gehouden.
Verder kan de verdediging niet beperkt
blijven tot een oceaan of tot een kust. om
dat de andere zekere veilig is. terwijl men
ook niet zeker kan zijn. dat de verbindings
weg. het Panama-kanaal, veilig zal zijn.
Een doeltreffende verdediging eischt der
halve een gelijktijdige verdediging van alle
deelen van de Vereenigde Staten. Het is
derhalve een duidelijke plicht, dat iedere
poging moet worden gedaan den vrede te
bewaren, doch tegelijkertijd moet het land
beschermd worden. Dat is het doel van
deze voorstellen. Tenslotte verklaarde pre
sident Roosevelt nog. dat de bescherming
van de Vereenigde Staten niet gegrondvest
is. of zal zijn op den aanval, doch alleen
op de verdediging
Nadere gegevens.
In een persconferentie heeft president
Roosevelt verklaard, dat het tonnage van
de beide nieuwe slagschepen nog niet vast
staat. VeTder weigerde hij iets te zeggen
over de proeven met kleine schepen, waar
voor hij gelden heeft aangevraagd. Men
veronderstelt evenwel, dat deze schepen
van hetzelfde type zijn als de kleine zwaar
gewapende motorbooten der Italiaansche
marine.
Ten aanzien van de verwijding van
het Panama-kanaal deelde Roosevelt
mede, dat dit vraagstuk door de genie
wordt bestudeerd.
De president schat de uitgaven voor
de bewapening in het komende belas
tingjaar op 29.200.000 dollar.
Tegelijk met de boodschap van den pre
sident is de Vinson-wet. waanbij de regee
ring word't gemachtigd de vloot met twintig
procent te vergrooten. in het Huis van
Afgevaardigden ingediend. In het ontwerp
wordt voorgesteld 47 oorlogsbodems en 22
hulpschepen te bouwen, benevens nog
duizend vliegtuigen.
Het departement van marine heeft
medegedeeld, dat de totale kosten van
de vermeerdering met twintig procent
van de vloot ongeveer achthonderd
millioen dollar zullen bedragen.
Er is voorzien, dat ingeval van een inter,
nationale overeenkomst tot beperking der
bewapening, waarbij Amerika betrokken is,
de president den vlootbouw op kan schor
ten. voor zoover noodig.
De schepen, welke gebouwd zouden moe
ten worden zijn drie slagschepen, waardoor
het totaal wordt gebracht od achttien, acht
k uisers. waardoor het totaal komt op 47,
25 torpedojagers, waardoor het totaal wordt
gebracht op 147 neren onderzeeërs, waar
door het totaal onderzeeërs wordt gebracht
op 58. tenslotte duizend vliegtuigen, waar
door het totaal aantal bruikbare vliegtuigen
drieduizend wordt
Voor bemanning van deze nieuwe
schepen en vliegtuigen za* een ver
meerdering van personeel van twintig
duizend man en twaalfhonderd offi
cieren noodig zijn.
De vijftien millioen dollar, welke door
Roosevelt worden verzocht voor proefnemin.
gen zijn bestemd voor schepen met een
maximum van driedu'zznd ton Het totale
tonnage voor de drie slagschepen is hon
derd vijf duizend ton en voor de acht
kruisers 68.500 ton. In 1938 zullen slechts
twee slagschepen op stapel worden gezet,
het derde zal later volgen.
