STADSNIEUWS
ZATERDAG 29 JANUARI 1938
No. 23879
/;De Tijd en de familie Conway"
Amerika"
I
.wapent
EERSTE NEDERLANDSCHE N.v.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
78ste Jaargang
PRIJS DER ADVERTENTIES:
PRIJS DEZER COURANT:
GastvoorsteMlng voor de
Kon. Ver. „Litteris
Sacrum"
iof jager Spek weer thuis
Een bedrag van f. 740.gestolen.
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD
verwacht
L> EIOSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
30 ets, j»r regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
Jager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
"Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
fan 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchëque^en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd üitii
per 3 maanden f. 2.33
per week f.0.18
Franco per post f.2:35 per 3 maanden portokosten.1
(voor binnenland f. 0.80 per i nmfLR
Scène uit het eerste bedrijf van „De tijd en de familie Conway":
een verkleedpartij ten huize dier familie, v. 1. n. r.: Dirk Verbeek,
dans van Meerten, Paul Steenbergen, Adrienne Canivez, Enny
Meunier en Marty Hansen.
Het bestuur der Kon. Ver. „Litteris Sa
crum" beeft de laatste jaren de gewoonte
om ter afwisseling van haar eigen opvoe
ringen door een der vooraanstaande Ne-
derlandsche beroepsgezelschappen een
gastvoorstelling te doen geven. Herinne
ren wij ons uit vorige jaren o.a. een voor
treffelijke uitvoering van de Amsterdam-
sche Tooneelver. onder leiding van Albert
van Dalsum, ditmaal was de keuze gevallen
op „De Tijd en de familie Conway", een
stuk in drie bedrijven van J. B. Priestley,
den Engelschen auteur van „De gevaar
lijke bocht", dat eveneens hier te lande
veel succes verwierf en in de vertolking
door het Vereenigd Rotterdamsch Hofstad-
Tooneel.
Wy kunnen ons moeilijk anders voorstel
len dan dat het trouwe Litteris-publiek
ook nu weer het bestuur dankbaar zal zijn
?oor deze geestelijke afwisseling in het
jaarlijksche tooneelmenu. want deze
Priestley biedt op menig moment interes
sant tooneel en weet daarenboven gedurig
te boeien door actie en dialoog beide.
In het eerste bedrijf maken wij kennis
met de geheele familie Conway, bestaande
rit. mevr. Conway iBets Ranucci-Beck-
man), haar vier dochters Hazel (Marty
Hansen), Carol (Enny Meunier). Madge
(Vera Bondam) en Kay (Adrienne Canivez)
en haar beide zoons Alan (Paul Steenber
gen) en Robin (Piet Rienks).
De laatste twee zijn zoo juist onge
deerd uit den wereldoorlog teruggekeerd:
de materieele levensomstandigheden van
het gezin laten niets te wenschen over,
terwijl er bovendien een groote opleving
m het economisch leven verwacht wordt,
ledereen in het kleine provinciestadje,
waar zij wonen, spreekt met eerbied over
de familie Conway, kortom, er is inderdaad
alle reden voor de feestelijke stemming,
waarin wij haar aantreffen, wanneer het
doek zich voor de eerste maal opent. Een
der dochters, Kay, herdenkt haar 21sten
geboortedag, hetgeen gevierd wordt met
een algemeene verkleedpartij. Kay bezit
litteraire neigingen; zij heeft een droom-
stersnatuur, waardoor zij soms midden in
de feestvreugde geen oog of oor meer heeft
voor de dingen, die om haar heen gebeu
ren, doch geheel en al wegdrijft op de
vleugelen van haar fantasie
Het is alsof zij het gordijn der toekomst
met haar geestesoog vermag te doordrin
gen en zij ziet
2de bedrijf: de geschiedenis speelt 19
riar later in hetzelfde huis. Wederom is
Kay jarig, doch de reden van aller samen
komen op dezen tijd en op deze plaats, is
geenszins een feestelijke. De crisis heeft
sindsdien haar intrede gedaan, ook in den
huize Oonway, waar sindsdien veel is ver
anderd. De vroolijke Carol, het zonnetje in
™iS'ri reeds lang geleden gestorven: Ha-
zt'. de knapste der meisjes, getrouwd met
tea man, die haar tyranniseert, Madge,
me reeds vroeg socalistische ideeën koes-
te™?' Seheel en al gematerialiseerd en
vrvl nt haar kinderplichten, Kay
d door het schrijven van interviews
schrift .sterren in dagbladen en tijd
ig ,en in haar levensonderhoud en Ro-
jlioudste zoon, leeft gescheiden van
"touw en kinderen en is het zorgen
kind. ook financieel van zijn moeder.
Alleen de altijd tevreden, bedeesde Alan
is zichzelf gebleven
De bijeenkomst van heden is belegd ter
bespreking van de familiebelangen, die er
waarlijk niet rooskleurig voorstaan. Voor
treffelijk komen in deze debatten de ka
raktereigenschappen tot uiting, zooals
Priestley dit in I in primairen aanleg bü
de verschillende familieleden deed veron
derstellen.
De sterk contrasteerende meeningen ten
opzichte van het gevoerde beheer, gevoegd
bij aller antipathie jegens Hazel's echt
genoot, die deze gevoelens op precies de
zelfde -wijze beantwoordt, leiden tot con
flicten en tenslotte tot een algeheele on
derlinge verwijdering.
Dat is er dus overgebleven van bet eens
zoo sterke gezinsleven!
De overgang naar m vergt van de toe
schouwers eenige inspanning door den
merkwaardigen terugval in het tijdsverloop
welke de auteur zich veroorlooft; het der
de bedrijf speelt n.l. wederom op den
avond van Kay's 21sten verjaardag en het
brengt ons tevens de oplossing voor ver
houdingen, welke ons krachtens observatie
of logischen gedachtengang op grond van
het voorgaande niet duidelijk kónden zijn
Alle leden der familie Conway zijn vol
grootsche plannen voor de toekomst. Wat
er uiteindelijk van terecht zal komen?
Zullen ze ooit in vervulling gaan of zal
Kay's sombere droom bewaarheid worden?
De Tijd, de groote leermeester, zal het lee-
ren, ook aan de familie Conway
De Rotterdammers hebben aan dit stuk
een zeer goede uitbeelding gegeven, waar
bij mevr. Ranucci-Beckman, Enny Meu
nier, Vera Boncjam en Adr. Canivez zich
op het eerste plan stelden. Het eerste be
drijf werd in een prachtige vaart gespeeld;
het tweede kon ons qua tooneel verreweg
het meeste bekoren.
Er was in den geheel gevuklen Schouw
burg groote waardeering voor spel eh spe
lenden, zich uitende in hartelijk en aan
houdend applaus.
Hedenavond wordt een tweede opvoering
gegeven.
Met den trein van 11.57 uur is
de hofjager W. Spek. die van 29
November j.l. af in liet Burger-
ziekenhuis te Amsterdam verpleegd
werd, hedenochtend weer in zijn
woonplaats, Apeldoorn, terugge
keerd.
De heer Spek was vergezeld van
zijn echtgenootc.
Per auto begaven zij zich recht
streeks naar hun woning, de villa
„Jagershof", gelegen in het ko
ninklijk park achter het paleis
Het Loo.
Het bleek, dat dc knieblessure,
die de heer Spek bij het auto
ongeval heeft opgeloopen, hem bij
het loopen noch zichtbaar hin
derde.
In een boodschap aan het
Congres vraagt president
Roosevelt 830 millioen voor
uitbreiding der weermacht,
waarvan voor de vloot 800
millioen noodig wordt geoor
deeld, hetgeen een uitbreiding
met 20 pet. beteekent. In totaal
zullen 47 oorlogsschepen wor
den gebouwd met een tonnen-
maat van 255.158 ton. (Men
zie het 3e Blad).
EVANGELISATIE-AVOND GEREF. KERK.
'Vertooning van de film „De open Poort".
In de dichtbezette Heerengracht-kerk
werd gisteravond een evangelisatie-avond
gehouden vanwege de G-eref. Kerk.
Na het zingen van G-ez. 27 2 en gebed
sprak ds. H. A. Wiersinga een openings
woord. waarin hij uiteenzette, dat het in
den 1 .vatoten tijd in Leiden zeer gezegend is
gegaan met den evangelisatie-arbeid.
Thans zijn een honderd leden uit de ge
meente wekelijks bezig het evangelie te
(Verkondigen aan hen, die hiervan vroeger
nooit hoorden. Aan honderden kinderen
wordt eveneens de blijde boodschap ge
bracht.
Heerlijk is het, dat de gemeente met haar
liefde, gebed en gaven hierachter staat.
Jaarlijks wordt hieraan circa f.3000 ge
schonken. In beginsel zien wij dan ook
reeds de vruchten op den arbeid komen.
Naast de prediking van het evangelie,
zooals deze geregeld geschiedt door huisbe
zoek en straatprediking en ook door mid
del van de Zondagsschool en de gemeen
schappelijke samenkomst, wordt ook ijverig
met de lectuurversprelding gewerkt. Zoo
worden geregeld 2500 exemplaren van „De
Goede Weg" uitgereikt.
Ds. Wiersinga beëindigde zijn korte toe
spraak met een warm aanbevelend woord
te spreken voor het evangelisatietijdschrift
de .EI isabeth-bode om verder nog op te
wekken het evangelisatie-werk steeds te
blijven gedenken.
Het verdere gedeelte van den avond
werd in beslag genomen met de vertooning
van de film ,De open Poort". Deze film,
heel het evangelisatiewerk omvattend, en
uitgebracht door de Vereeniging tot ver
spreiding van de Heilige Sohrift te Am-
Sterdam, toöiit óhs in een inleidend deel de
evangeiisatfë-roeping, ons in Gods Woord
geteekend. Vervolgens wordt een indruk
gegeven van de straatprediking en van
den arbeid in een woonwagenkamp. Zeer
interessant waren vooral de kijkjes van
het kampleven. Het huisbezoek, met zijn
vele moeilijkheden en verder het tentwerk
gaven voorts een indruk van dezen tak
van evangelisatie-arbeid en verder ook over
het jeugdwerk en over dien arbeid onder
schippers en zeelui.
Tenslotte wordt nog het werk voor en bij
zieken uitgebeeld. De film besluit met het
doel van alle evangelisatie-werk, den weg
der verlossing, aan te toonen.
In aansluiting op deze film werd nog
een evangelisatie-teekenfihnpje gedraaid,
dat langs den weg van de caricatuur voor
zitter, secretaris en penningmeester in
hun arbeid uitbeeldde, opwekkend tot fi-
nancieelen steun.
Het evangelisatie-zangkoor, dat onlangs
onder leiding van den heer P. de Maaker
is opgericht, verleende in deze openbare
samenkomst voor het eerst zijn medewer
king.
Ds. Wiersinga heeft met gebed den avond
■gesloten.
DE A.S. BLIJDE GEBEURTENIS.
De uitdeeling van baby-uiteetten.
Het comité „Oranje en Jong-Nederland"
vestigt de aandacht van belangstellenden
op de bepaling, dat het uitreiken van de
baby-uitzetten begint met den dag. waarop
de Prinses Moeder wordt en niet eerder.
Zij die negen dagen of minder voor de
Prinses moeder zijn geworden zijn, komen
voor een volledlgen uitzet in. aanmerking.
Er bestaat nog gelegenheid zich bij de
secretaresse mevr. Wenstnok, Witte Singel
21 op té geven.
DE TREINENLOOP LEIDEN—UTRECHT.
Wordt met 18 minuten verkort.
Onze spoorwegmedewerker meldt:
In ver,band met het feit, dat met deru a.s.
zomerdienst door de uitbreiding der electri-
ficatie bij de Ned. Spoorwegen de snelheid
der treinen belangrijk verhoogd zal wor
den, zal ook de gemiddelde snelheid op het
baanvak Leider,Utrecht, welke nu 75
80 K.M. bedraagt, tot 90 K.M. verhoogd
worden. Hierdoor zal de tijdsduur van de
réis LeidenUtrecht, welke nu in 58 minu
ten wordt afgelegd, worden teruggebracht
tot 40 nanuten.
Overleg en - leg wat over en -
beleg dat in een polis van de
BIJKANTOOR MADEN, BREESTRAAT 10a
IM. NOOMEN
Telef. 302 - Na 6 uur 2479.
5313
(Ingez. Med.)
Inbraak in het Volksgebouw.
Ten nadeele van de moderne Leidsche
Werkloozen Vereeniging, welke haar
zetel heeft in het Volksgebouw aan de
Heerengracht, is gistermiddag tusschen
4 en 7 uur uit een gesloten bureautje,
staande in een afgesloten lokaal, een
bedrag van f. 740 ontvreemd, dat gis
teravond aan de leden zou worden
uitgekeerd.
Toen gisteravond om 7 uur de secretaris
en de penningmeester der genoemde orga
nisatie het lokaal wilden betreden, vonden
zij tot hun groote verwondering de deur
aan de buitenzijde niet afgesloten. Sporen
var. braak -waren er niet. maar toen zij de
deur openden, zagen zii direct, dat onbe
voegden hier een bezoek hadden gebracht.
Het licht brandde, de gordijntjes waren
dichtgeschoven en het bureautje, waarin
het geld geborgen was. bleek opengebroken.
Bij hun vertrek, waren de gordijnen ge
opend en brandde er geen licht.
Het geld was afkomstig van den Gem.
Dienst voor Sociale Zaken, doch de Leid
sche Bestuurdersbond was voor dit bedrag
garant. De L B.B. is tegen inbraak ver
zekerd.
Hedenmorgen is van genoemden dienst
het zelfde bedrag ontvangen, zoodat de
uitkeering hedenmiddag plaats vindt.
De recherche stelt een onderzoek in.
BELANGRIJKE LITTERAIRE UITGAVE.
In samenwerking met de Mij. der
Ned. Letterkunde.
Door de Maatschappij der Nederiandsche
Letterkunde alhier en de Koninklijke
Vlaamsche Academie te Gent wordt het
grootsche plan voorbereid, een reeks van
honderd deelen samen te stellen, die een
volledig beeld geeft van de beste litera
tuur van de middeleeuwen tot op heden en
bevattende behalve het Nederlandsch en
het Vlaamsoh ook zoo mogelijk het Zuid-
afrikaansoh en Friesch. Daartoe is een
commissie benoemd, bestaande uit dr. A
H. Cornette te Antwerpen, prof, mr. P. N.
van Eyk alhier, prof. dr. J. van Mierlo Jr.
te Antwerpen, dr. H. W. E. Moller te Til
burg, prof. dr. R. Verdeyen te Luik, prof.
dr. J. de Vries alhier en prof. dr. J. Wille te
Amsterdam.
Binnenkort zal een lijst met de te ver
schijnen werken gepubliceerd worden, de
uitgave van een 24-tal in de eerstvolgende
vier jaren is reeds in voorbereiding. Het
eerste deel zal begin 1939 verschijnen.
HET WERK VAN JAN H. EEKHOUT.
Lezing van dr. J. van Ham voor den
Chr. Kunstkring.
De onlangs in onze stad opgerichte Chr.
Kunstkring heeft gisteravond in den geheel
gevuiden foyer van Den Burcht zijn eerste
vergadering gehouden, waarin als speker
optrad dr. J. v. Ham. die sprak over het
werk van den dichter-romanschrijver Jan
H. Eekhout.
Alvorens tot zijm eigenlijk onderwerp te
komen zette dr. van Ham het doel van den
Chr. Kunstkring uiteen. Het is in het kort:
belangstellenden in de litteraire kunst in
de gelegenheid stellen van tijd tot tlid zich
te doen voorlichten door gezaghebbende
critici, essayisten en schrijvers over allerlei
litteraire onderwerpen en hen litteraire
kunst te doen genieten door middel ven
declamatie en zoo mogelijk tooneelopvoe-
ringen.
In het begin van zijn eigenlijke lezing
zei dr. van Ham dat Eekhout een van onze
vruchtbaarste en tegelijk meesibegaafde
Pnotestantsche jongeren is. Men treft bij
Eekhout, die Zeeuwsch-Vlanüng van ge
boorte is. naast Vlaamsche gemoedelijkheid
aan: de schreeuw in doodsnood en den
juibel over het leven. Zijn verzen van den
dood. al of niet achter het masker der
vreugde vinden we in Doodendans. zijn
vertalingen van den Chineeschen dichter
Li Toi Po, zijn bundels Wijn en Jaspis en
Jade en zijn Gilgamesj.
Jan Eekhout is ongetwijfeld een van de
beste dichters-vertalers van onzen tijd. Een
kunstzinnige vertaling is een nieuw kunst
werk naast het oorspronkelijke, met een
eigen leven. Dit laatste is vooral bij Eek
bout het geval, die zelf met minder luid
mieespreekt dan de oorspronkelijke dichter.
Toch heeft Eekhout zijn gevoel van ver
antwoordelijkheid tegenover het vers. dat
hü bewerkt. Eekhout is een voortreffelijk
lezer: zijn liefdevol lezen is zoo Intens, dat
het in hem naklinken gaat. tot het z ij n
vers is. Als hii het via zijn eigen techniek
dan opschrijft, is de oorspronkelijke dich
ter niet verraden, misschien niet vertaald,
maar geniaal vertolkt Het vers is niet
verraden, maar tot nieuw leven gered Dit
spreekt, vooral duidelijk in zijn vertaling
van het Gilgamesj-epos.
Met dgze vertaling heeft Eekhout zich
BINNENLAND.
„Winterflora" te Haarlem opent op VI Fe
bruari haar poorten. (2e Blad).
De begrooting van Justitie; voorloopig ver
slag der Eerste Kamer. (3e Blad).
De evenredige vrachtverdeeling; memorie
van antwoord. (Binnenland, 3e Blad).
Felle brand te Harderwijk. (Gemengd 2e BI.)
BUITENLAND.
Het Amerikaansche bewapeningsplan
(3e Blad).
Rond de zittingen van den Volkenbondsraad
(Buitenland, le Blad).
De stroomingen in Japan, (le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE MAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 2 VAN HET DERDE BLAD.
Voorloopig is storm uit Noordwest
met hagel- en regenbuien en af
koeling waarschijnlijk. Later zal
eenige opklaring en afneming
van wind volgen.
als het ware de angsten moor den dood
uit het lichaam geschreven. Als hij later
over den dood schrijft, is deze niet weer
de angstverwehker, maar de ingang tot
nieuw leven. Eerst is misschien nog zijn
verzoening met den dood een schichtig zich
ergen bij de geliefde (In aedibus omaris)
maar weldra laat hij zijn stervenden boer
getuigen van de waarde van het leven,
wiens zegen hem nog troost bij het af
scheid nemen en in zijn gedicht De Hove
nier is de dood voorwaarde van nieuw
leven en de dood; zelf een nieuwe zege. Spr.
las een aantal gedichten om het boven
staande toe te lichten.
Na de pauze behandelde dr. van Ham
Eekhout's proza, waarbij hij een korte
kenschetsing gaf van de romans: de boer
zonder God1, Patriciërs. Aarde en Brood err
Warden, een koning. Aarde en Brood moet
tot het beste gerekend worden, dat er op
het gebied van den boerenroman verschenen
is. niet met minst ook om den edelen
voornamen vorm van Eekhout's prachtig
proza. Warden is misschien nog meer dan
het vorig werk een roman van aarde-ge
bondenheid. De groote waarden van het
leven: Gods natuur, trouwe arbeid en een
zuiver gemoed, een onverbrekelijk -huwelijk
en 's levens bekroning, een kind. worden
door Eekhout in dit boek als idealen door
gegeven. Als karakteristiek van Eekhout's
proza las spr. tenslotte een gedeelte uit
Warden, een Koning.
In de pauze bestond gelegenheid zich als
lid van den kring on te geven, waarvan
bijna alle aanwezigen gebruik maakten,
zeedat deze avond, behalve om de zeer
interessante en met groote aandacht aan
gehoorde lezing van dr. v. Ham. ook om
deze reden, zeer geslaagd mag heeten.
AANGEHOUDEN.
De politie alhier heeft den 24-jarigen
nachtverblijver D. van Z. aangehouden,
ervan wordt verdacht zich in Wassenaar
te hebben schuldig gemaakt aan een in
braak.
Voorts is aangehouden de 30-jarige H.
H. alhier, onder verdenking van rijwiel
diefstal. Hij is in verzekering gesteld.
En tenslotte is nog aangehouden zekere
A. v. d. L., die ontsnapt was uit een krank
zinnigen gesticht te Woensel (NBr.) en
de aandacht op zich vestigde, doordat hij
in den Leidschen Hout een dame lastig viel.
