Eén x 50
WAGENS
LOEB
IO VOOR IO- TRIUMPH VIRGINIA CIGARETTES
VAN WERVEN-
EEN SIERAAD
LEIDSCH DAGBLAD - Eenie Blad
Vrijdag 28 Januari 1938
U moet 'n „triumphator" in smaak worden! Rook -
'4 7ir
CMcM-
Even neutraal als
"4711"Eau de Cologne
vmmm.
ter gratis uitreiking aan de
gelukkige Moeders,
die in dezelfde week als
H. K. H. Prinses Juliana
met 'n baby worden verblijd.
Elke wagen wordt door ons
volkomen gegarandeerd.
Breestraat 161
VEREENIGDE WASSCHERIJEN N.V.
Ver. tot bevordering der
Bouwkunst.
De jaarvergadering.
Lezing van den heer Jan de Quack.
Op de gisteravond gehouden jaarverga
dering van de Vereeniging tot Bevordering
der Bouwkunst heeft de heer Jan de
Quaek, eere-voorzitter der vereeniging een
interessante lezing gehouden over het on
derwerp „De waarde van het nieuwe in de
architectuur".
De heer C. Ponsen, voorzitter der ver
eeniging. het aan deze inleiding een kort
overzicht over het afgeloopen jaar voor
afgaan. Niet in alle opzichten is het een
goed jaar voor de vereeniging geweest. Het
ledental, dat in de laatste jaren toch al
zoo teruggeloopen was. verminderde op
nieuw. zij het dan ook maar met twee le
den. De financieele toestand baart welis-
waar geen zorgen, maar ook daarin is een
aanmerkelijke achteruitgang te constatee-
ren. Spreker wekte tenslotte de aanwezi
gen op het voortbestaan van Bouwkunst te
verzekeren door nieuwe leden te winnen
en door belangstelling te toonen voer de
maandelijksche lezingen, die voor „elckwat
wils" brengen. A CtJ
De heer Jan de Quack sloot zich bij het
geen de voorzitter had gezegd, volgaarne
aan. In dezen tijd, waarin zooveel verloren
gaat. moet Bouwkunst het hoofd niet laten
hangen. Er is voor een dergelijke vereeni
ging mooi werk te doen.
Tot zijn onderwerp komende, stelde spr.
zich de vraag, of er waardeering kan zijn
voor het nieuwe in. de architectuur. Spre
ker, zelf 73 jaar oud, had zijn opleiding
gekregen ln de oude school, maar was vol
gaarne bereid op deze vraag een bevesti
gend antwoord te geven. De inwendige in-
deellng offerde men bij de oude bouwkunst
vaak aan het uiterlijk op. In deze fout
verviel z.i. ook een Berlage. o.a. bijzijn
Beursgebouw en bij het gebouw in de Prin
senstraat te Den Haag. Maar Beriage was
een man van groote allures met groote
■■aven als architect. En bij zulk een bouw
meester is een afwijking ten behoeve van
het pittoresque verantwoord. Religie en
geologische gesteldheid hebben in alle tij
den de ethiek in de bouwkunst beheerscht,
zei spreker. Waar men ook het oog wendt,
overal zal men daarin een eenheid ontdek
ken De geestelijke, profane en religieuze
overtuiging was grondslag voor de kunst
'"zelfs "in* onzen tijd. hoe realistisch en
godsdienstloos vaak, huldigt men niettemin
nog steeds de legende, de mystiek en de
sproke. De ouden regelden zich naar hun
vaste normen op allerlei gebied. Bijd
Egvptenaren. ln het Boedhlsme. Hindoe
isme en tenslotte in niet mindere mate
bij het Christendom vindt men elBen "or"
inen Zij zijn tot in onzen tije. bewaard
gebleven. Maar techniek en wetenschap
brengen een ander tempo en daarmede
andere normen. Wie zich daarbij n'et aan-
past. blijft staan, wordt voor ouderwetsch
versleten Spreker weidde daarna,uit over
het functioneele van bouwmateriaien in o
architectuur. De thans heerschende opvat
tingen in de bouwkunst waardeereit de
Zichtbaarstelling van het materiaal s'^s
ln geringe mate. Optisch leidt dit mis
schiën tot verarming, aesthetisch kan dit
tot winst voeren. In bouwwerken van bij
voorbeeld den Franschman Le Corbusier is
het uitsteken van heele lokalen wellicht te
verklaren, maar het boet aan aejthetisch
6CBij°deUrnoderne bouwkunst vloeit de taak
van den architect en die van den ingenieur
vaak ineen. De materieele toepassing vergt
een grondige kennis en een voortdurende
aanpassing van den architect aan het
nDUeWbouwmeester moet zich niet wagen
aan het overnemen van een kunst die bij
voorbeeld grootmeesters als Berlage. Le
Corbusier, Kuipers, enz., erin hebben ge
bracht. Overgenomen kunst is geen kuns_
Grooten onder de bouwmeesters L-wmen
zich concepties veroorloven. waarmede^n-
deren als navolgers niet am^ verantwooi d
beginnen kunnen. Zij zijn s=h®PJ*Bvonden
nieuwe bouwvormen, zochten en vonoen
nieuwe mogelijkheden en l»^ndlen_ elke
lijd heeft zijn eigen kunstuitingen. Wat m
een vorige eeuw geniaal was, kan m
hid niet meer worden toegepast- In
t id werkt men met beton, glas en st -
Dikwijls kan men aan het uitei'heeft
bouwwerk niet zien, of men te mafen h
met een school of sigarettenfabriek. Spr
noemde onzen tiid n°rml°osals0evo g
het temoo. De achter ons Uggende jaren
waven gekenmerkt door het ontbreken
beeldhouwwerk, dat toch aan era g
Uitdrukking kan zijn van de ideale "oe
«T con-
Cl DudSok0nnoemdne spreker een geniaal man
ffi fnhHalrlemh Het Tnterieur is vol stijl
bouwrneSters^an ^en Lje
ninniers die met nieuwe materialen moes
t«n evolueeren en daarmede trachtten den
w-ev te banen voor het nieuwe in de ar
chllectuur. dat komen gaat
besloot spreker, dienen wij van harte wei
kom te heeten. T„j.
De voorzitter dankte den beer Jan de
Quack voor diens leerzame lezing. HU hoop
te den inleider nog vele malen op dejaar-
vergadering welkom te mogen heeten.
waarmede een traditie in stand wordt ge-
^"ïla'dé pauze ging men over tot het huis-
houdelUke gedeelte van de bijeenkomst. De
«ecreta is. de heer C. Swerls. bracht zijn
iaarverv'ag uit. het 42ste van Bouwkunst.
V was de toestand der vereeniging nu niet
b-vaMd rooskleurig, uit dit jaarverslag
cl'-k niettemin, dat er veel goed werk is
verricht Vooral de maandelijksche Inlei
dingen waren zeer interessant.
Uit het verslag van den penningmeester,
den heer Iterson, bleek, dat er dank zij een
is 4711'' Matt-Creme. Haar
frissche geur past bij elk par
fum, bij elke poeder. "4711"
Matt-Creme beschermt de huid
en geeft haar de zoo begeerde,
zacht matte teint.
-.35 "60
5244
potten -.65 1.- 2:
TUBEN ".40 ".65
-.60 -.90
Des avonds voor
voeding en ver
sterking van de
huid "4711 "Cold
Cream.
finger. Med.)
zuinig beheer, nog een batig slot is van
f. 18.66 bij en totaal aan uitgaven van
f. 388.80.
In de vacature van den heer Stigter, die
wegens drukke werkzaamheden moest be
danken, is gekozen de heer mr. A. T. J.
Etmans. De voorzitter werd op voorstel van
de vergadering bU acclamatie in zün func
tie bevestigd.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd i6 voor het voorbereidend ker
kelijk examen de heer dr. M. H A. L. H.
van der Valk HiUegersberg
Voor het candidaatsexamen Arische taai
en letterkunde: de heer Ph. L. Eggermont
(Den Haag).
Voor het artsexamen le gedeelte: de
heeren J. A F. Coebergh (Nijmegen), R.
iiensang (Lelden), J. H. Wensmck (Leiden),
S. J C. Dunlop (Bloemendaal).
Bevorderd tot arts: mej. H. C. J. Knop
pen (Den Haagj en de heeren Lie Swan
Bo iLeiden) en J. E. Dolk (Dordrecht).
Geslaagd voor het candidaatsexamen
rechten: de heeren J. L. Andrac (Dor
drecht) cn L. W. F. H van Peski, (Rot
terdam).
Voor het doctoraal examen Indisch recht
mevr. T. van de Rest-Roos (Letden).
NED. CHR. BOND VAN PERSONEEL
IN PUBLIEREN DIENST.
Onder voorzitterschap van den heer W.
Veerman hield de afd. Leiden van den
Ned. Chr. Bond van Personeel in Publ.
Dienst ln het gebouw Patrimonium haar
jaarvergadering.
Na enkele mededeelingen volgden de
jaarverslagen van secretaris en penning
meester.
Bij de bestuursverkiezing werden de af
tredende functionarissen, de heeren Van
Bemmel, Bouwman en Passchier herkozen.
Leden en plaatsvervangende leden voor
het Georg. Overleg in 1938, werden even
eens in deze samenkomst aangewezen.
Na rondvraag sloot de voorzitter op ge
bruikelijke wUze de vergadering.
HET JEUGDWERK VAN DEN
CHR. BESTURENBOND.
In den kring van den Leidschen Chr.
Besturenbond is men de meening toege
daan, dat het zeer noodzakelUk is om te
komen tot meerdere activiteit voor het
jeugdwerk.
In overleg met het Chr. Nat. Vakver
bond ln Nederland zullen op een 1 Febr.
te houden vergadering plannen overwogen
worden, teneinde een en ander krachtig
voor te bereiden. De bondssecretarls, de
heer J. Schipper, zal op dezen avond van
voorlichting dienen. Getracht zal worden
een commissie in het leven te roepen om
bij het uitvoeren van de plannen het be
stuur terzijde te staan.
A. V. R. O. BRIDGEDRIVE 1931
Leiden neemt voor dc eerste
maal deel.
In den foyer van de Stadszaal organi
seerde de A.V.R.O. gisteravond een bridge
drive voor luistervinken uit Leiden en
naast omgeving. Deelgenomen werd door
120 personen, een aantal, dat zooals de
wedstrijdleider, de heer Gilkens, mededeel
de, de verwachtingen ver overtrof, temeer
nog daar dit de eerste bridgedrive is door
de A.V.R.O. in de Sleutelstad gehouden.
In den loop van het jaar worden in 33
plaatsen van ons land dergelijke wedstrij
den gespeeld. De plaatselijke winnaars en
bovendien allen, die hun serie beëindigen
met het maximum aantal matchpunten,
komen uit in een districtswedstrijd, terwijl
de besten uit de dlstricts-wedstrijden ten
slotte zullen moeten kampen om den titel:
„A.V.R.O. brldge-kamploen 1938".
Gisteravond werd in vier groepen ge
speeld, 2 groepen van 8 tafels, A en B en
2 groepen van 7 tafels C en D. Voor de
groepen A en B. was het maximum aantal
matchpunten gesteld op 27 en voor de
beide andere groepen op 21.
Elk paar, dat als eerste of tweede in
zijn groep eindigde, ontving een prijs. De
uitslag luidt:
A. N.-Z. 1ste pr. 30 p., W. Caro en mevr,
J. C. Caro-Van Dorsten (Leiden).
A. N,-Z. 2de prijs 33 p., mr. F. W. Hof-
steenge Leiden I en M. Dirks (Den Haag),
A. O.-W. 1ste pr. 25 p., L. J. Hutten
(Leiden) en D. de Jong (Leiden).
A. O.-W. 2de pr 31 p., A. Verboog én
mevr. S. F. VerboogDekker (Lelden).
B. N.-Z. 1ste pr. 26 p., W. -L. Wijnobel
(Leiden) en A. M. de Nle (Leiderdorp).
B. O.-W. 2e pr. 27 p., J.H.T. du Pon (Lei
den) en mej. G. A. Nyland (Leiden).
B. O.-W. 1ste pr. 22 p.. Guskes (Leiden)
en v. Doren Roelof arendsveen).
B. N.-Z. 2de pr. 29 p., J. W. Smit en
mevr. C. Smit (Leiden).
C. N.-Z. 1ste pr. 19 p., P. Noordzij en O.
Timmers (Schiedam).
C. O.-W. 1ste pr. 18 p., de heer en mevr,
Dieben (Den Haag).
C. N.-Z. 2de pr. 19 p.. de heer en mevr.
Voorduin (Den Haag)
C. O.-W. 2de pr. 23 p., de heer en mevr.
Post (Delft).
D. N.-Z. 1ste pr. 24 p., G. Zoetemeyer en
J. Baas (Alphen).
D. O.-W. 1ste pr. 22 p., mevr. C. Dwars-
v. d. Byl (Wassenaar) en C. Ouldemond
(Oegstgeesti.
D. N.-Z. 2de pr. 25 p., C. Faase en L.
Koelewijn (Noordwijk).
D. O.-W. 2de pr.. 23 p., W. de Clerq en
E. J. Gelderman (Lelden).
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijziging:
Incasso-Bank N V Breestraat 19, Lel
den. hoofdzaak: Heerengracht 531537.
Amsterdam Uittredend Procuratiehouder
met bijzondere volmachten: P J. van Hest.
Telden.
IlilililllllliliilllilllllHIHHIIIIIIHIIIIIIillll
5247
(Ingez. Med.)
NEDERLAND, LET OP UW SAECK.
Rede van Dr. J. W. Wicherink.
WWfRVfN
-MEPPEL_
Onder de pracht-modellen 1938 vindt U
dezen wagen in onze etalage uitgestald
Een VAN WERVEN-WAGEN is een
KOSTELIJK bezit en LAAG IN PRIJS.
Betaling desverkiezend tegen f. 1
per week of f. 4.per maand.
llllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllll!
5276 (Ingez Med.)
Op uitnoodiging van de afdeelingen Lei
den van het Dietsch Studenten Verbond
cn de Stichting „Noord-NederlandVlaan
deren" zou gisteravond in een der zalen
van het Nutsgebouw mr. Vital Haesaert
een met lichtbeelden geïllustreerde lezing
gehouden over het onderwerp „Vlaanderen
tijdens den wereldoorlog 19141918".
Mr. Haesaert behoorde indertijd tot de
vier „sublieme deserteurs", die in het door
Duitschland bezette deel van Vlaanderen
de verbinding tot stand brachten tusschen
de Frontbeweging en het activisme, en
werd in België ter dood veroordeeld, wes
halve hij naar ons land uitweek.
Toen de vergadering een aanvang nam,
bleek evenwel, dat van overheidswege voor
dezen spreker een spreekverbod was uit
gevaardigd. In zijn plaats werd onze stad
genoot, dr. J. W. Wicherink bereid gevon
den een spreekbeurt te vervullen en wel
over het onderwerp „Nederland, let op uw
saeck."
De hoofdinspecteur van politie, de heer
Weyers en een rechercheur waren in de
zaal aanwezig.
Spr. herinnerde er allereerst aan, dat
hij het vorige jaar het woord heeft gevoerd
bli de jaarlijksche bedevaart der Vlamin
gen naar het oorlogsmonument te Dix-
mulde en deswegen werd aangesproken
door een Hollandsch predikant, die er zijn
verwondering over te kennen gaf, dat hij,
dr. Wicherink, wilde medewerken aan een
verroomsching van het Nederlandsche
volk.
In dit verband wees spr. erop, dat het
verzet tegen de Spaansche, dit is katho
lieke, tyrannie, het eerste rees in de Zui
delijke Nederlanden. Voor een Roomsche
overheersching in geval van een samen
gaan van Noord- en Zuid-Nederland in
het huidige tijdsgewricht is spr. overigens
allerminst bevreesd.
Een feit is echter, dat de Noord-Neder
landers zich nooit veel gelegen hebben la
ten liggen aan hun zuidelijke buren, waar
aan zij toch historisch en cultureel ver
want zijn, waarbij zij zich veelal ten on
rechte beriepen op een veronderstelde an
tithese Katholicisme-Protestantisme.
Een ander bezwaar, dat wordt aange
voerd tegen een cultureele samenwerking,
zou hierin bestaan, dat het stamverwante
volksdeel van België, in casu de Vlamin
gen, op een aanzienlijk lager beschavings
peil zou staan, doch dit bezwaar spruit
volgens spr. voort uit karakteristieke
Noord-Nederlandsche zelfingenomenheid en
gewichtigdoenerij.
Men vergeet daarbij, dat. in vroeger
eeuwen het cultureel peil bij onze Zuider
buren heel wat hooger stond dan in onze
landen en dat sindsdien dat peil in het
huidige België In veel sterkere mate is be
ïnvloed, o.a. door de Fransche revolutie,
dan bij ons.
Daarna zijn de Vlamingen steeds onder
drukt geweest door hun Waalsche en
Franskiljonsche landgenooten.
Er wordt den Vlamingen vaak venve
ten, dat zij zelf hebber, medegewerkt tot
de afscheiding in 1830, doch wie dat doet,
geeft blijk weinig of niets te weten van
de toestanden van een eeuw geleden, toen
de Vlamingen op alle mogelijke manieren
zijn misleid en het slachtoffer geworden
van valsche voorspiegelingen.
In plaats van naar samenwerking te
streven, heerscht hier te lande een schier
strafbare onwetendheid omtrent den strijd
van Vit millioen stamverwanten, waarmede
aaneensluiting toch zoo wenschelijk zou
zijn, niet alleen in het belang van onze
zuiderburen, doch ook in ons eigen natio
naal belang. Immers, te zamen zouden wt)
een volk vormen van 13 millioen zielen,
sterk genoeg om zich te verzetten tegen
eiken vorm van penetratie van aangren
zende grootmachten.
Het argument der mindere beschaving
weerleggend, wees spr. op den onbetwist-
baren cultuuraanleg van het Vlaamsche
volk, blijkende o.a. uit zijn groot aantal
vooraanstaande schrijvers en schilders.
De politieke verdeeldheid of beter nog,
het helaas noodzakelijke kwaad van het
partijwezen, is een van de redenen, waar
door het Vlaamsche volk minder zeggen
schap heeft dan waarop het krachtens
evenredige vertegenwoordiging, aanspraak
mag maken.
Toch is Vlaanderen bezig zich mondig
te verklaren, doch het ondervindt in dat
opzicht niet den minsten steun van de
zijde, waarvan het hulp zou mogen ver
wachten.
Hoe geheel anders gedraagt zich de Vla
ming ten opzichte van Noord-Nederland,
toen er bijvoorbeeld sprake was van een
annexatie van het zuidelijk deel van ons
land door den Belgischen staat, waarin
nog altijd de belangrijkste posities wor
den ingenomen door personen, die vijan
dig staan tegenover de Vlaamsche bewe
ging. Spr. besloot met een opwekking tot
de jongeren om hun krachten in dienst te
stellen van het ideaal van een Groot-
Nederland en één onverdeeld Dietsch volk.
De heer W. Putters, die ook dr. Wiche
rink had ingeleid, dankte den spreker voor
zijn op korten termijn voorbereid betoog,
waarna de bijeenkomst besloten werd met
het zingen van het Wilhelmus.
FILMAVOND NEDERLANDSCHE
REISVEREENIGING.
Groote belangstelling.
IN DE KAST
INDIEN
VOOR U WASCHT!
WITTE SINGEL
5123
13 - TELEF. no. 1206.
(Inger Med.)
OPVOERING IN ENDEGEEST".
Gisteravond gaf de Tooneelvereeniging
„Entre Nous" (Raad van Arbeid) in de
Centrale ontspanningszaal van Endegeest
voor de oatien'en der gestichten Endegcest
e.a. een opvoering van het tooneelstuk
..CupidoMercurius 1—0", door H. de
Wilde Het stuk werd vlot opgevoerd en
viel zeer ln den smaak bij de vele aan
wezigen.
De belangstelling voor den filmavond
van de afdeeling Leiden der N.R.V. was
gisteren zoo groot dat het bestuur ijlings
den foyer van den Burcht had moeten
afhuren omdat de toeschouwers ln de
Jacoba-zaal lang niet geborgen zouden
kunnen worden. Ook nu bleef er trouwens
geen plaatsje onbezet. Bij afwezigheid van
den voorzitter, den heer Van der Horst,
sprak de heer Mennes een openingswoord,
daarbij den heer Hooimeier inleidende, die
het een en ander vertellen zou over de or
ganisatie der zee-generales, zulks ln de
plaats van den heer Sabel, die wegens
ziekte verhinderd was. De heer Hooimeier
schetste de moeilijkheden, welke er aan
de organisatie van een zeg-generale ver
bonden zijn. Toen de N.R.V. er in 1927 mee
begon, had zij ln het geheel geen gege
vens. waarop zij zich baseeren kon. Zij
charterde toen een schip voor 1500 passa
giers en binnen zeer korten tijd waren
er meer dan drieduizend inschrijvingen
binnengekomen, zoodat de reis noodge
dwongen gedoubleerd moest worden. Sinds
dien heeft men bij de N.R.V., onder de
deskundige leiding van den heer Sabel,
heel wat routine gekregen, maar moeilijk
heden blijven er toch altijd. Reeds een
jaar tevoren moet men beginnen met het
charteren van een schip en het kost niet
weinig hoofdbrekens voordat men de
grootte daarvan heeft bepaald, voodat men
de reissommen (die immers laag moeten
blijven) heeft vastgesteld, voordat de
route is uitgestippeld, enz. Gelukkig heett
de N.R.V. over de belangstelling der leden
niet te klagen. Tegenwoordig neemt men
gewoonlijk ook een jeugdgroep mee en dat
daarvoor -bij de ouders interesse bestaat,
wordt duidelijk als men weet dat de reis-
som verleden jaar slechts 40 gulden be
droeg voor een trip van 15 dagen per
„Slamat" naar Madeira en de Azoren!
Spreker vertelde van het leven aan
boord, van de maaltijden, die zoo onge
woon goed verzorgd zijn, van de ontspan
ning en van de uitstapjes in de havens,
welke worden aangedaan en besloot zijn
korte betoog met te wijzen op de groote
belangstelling, welke er ook dit jaar weer
blijkt te zijn voor de in den zomer te hou
den „Zee-generale".
Er is vervolgens een drietal films ver
toond ter illustratie van de woorden van
den heer Hooimeier, en met interesse heb
ben de toeschouwers zoowel de generale
per „Slamat" naar Madeira en de Azoren
als die naar Noorwegen gevolgd. Heel die
vacantlereizen waren tot ln finesses in
beeld gebracht en vooral zij, die er aan
deelgenomen hebben, zullen zich weer vol
komen in al die prettige uitstapjes inSe'
leefd hebben. Ook voor anderen waren
deze films, zoowel als die, waarop een four
door New-York vertoond werd. echter
uiterst interessant, zoodat men van hali-
negen tot elf uur geboeid ls gebleven.
De heer Mennes deelde nog mede oa'
uit de groote belangstelling op dezen film
avond duidelijk gebleken is wat de led®"
wcnschen. Het bestuur hoopt daarmede
de toekomst rekening te houden.
2—1
