ZATERDAG 11 DECEMBER 1937
No. 23839
hrnstig spoorwegongeluk Ook
o i .i n Nieuwe Eerste NederlandscheN.V.
in bchotiand
Meer dan 30 slachtoffers
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
78 ste Jaargang
Italië uit den Volkenbond
STADSNIEUWS
Dif nummer bestaat uit ZES bladen
EERSTE BLAD
verwacht
Vrijzinnigen
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend b(j vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.33
per week £.0.18
Franco per post f. 2-35 per maanden <{- portokostenJ
(voor binnenland Ï.0JÏ0 pet 3 mnd>
De uitbreidingsplannen
der Leidsche Duinwater-
maatschappij.
Katwijk's gemeentebestuur hand
haaft zijn bezwaren.
Naar aanleiding van de toevoeging van
de directie der Leidsche Duinwatermaat
schappij aan het artikel in ons Blad van
Woensdag j.l„ waarin wij, geheel objec
tief, een uiteenzetting gaven van het
standpunt van het Katwijksche gemeente
bestuur ln zake de uitbreidingsplannen
ran genoemde maatschappij welke plan
nen naar het oordeel van dit gemeente
bestuur ruïneus zijn voor de ontwikkeling
der badplaats ontvingen wij aan ons
Bureau bezoek van de heeren E. A. van
Daalen en D. C. O. Boekhoven, respectieve
lijk directeur der gemeentebedrijven en
rèoretaris van de gemeente Katwijk.
De heeren stelden op den voorgrond, dat
het doel van hun komst niet was om ln
ons Blad verweer te leveren tegen ver
schillende beweringen, vervat in de toevoe-
der directie voornoemd.
In de eerste plaats niet, omdat het Kat
wijksche gemeentebestuur een openbare
polemiek in de pers niet bevorderlijk acht
aan de zaak zelve en in de tweede plaats
det. omdat het ln het tegenovergestelde
geval gebruik, casu quo misbruik zou moe
ten maken van gegevens, welke aan dit
college naar zijn meening als „vertrouwe
lijk" zijn verstrekt.
Belde standpunten zijn thans uitvoerig
het openbaar uiteengezet, aldus het ge
meentebestuur, laten wij nu de uitspraak
afwachten van de instanties, die tot oor-
ieelen bevoegd en geroepen zijn.
Wij meenen, dat dit standpunt juist is.
De zaak waar hét hier om gaat n.l. dc
contraversc van belangen tusschcn de ge-
eente Katwijk en de L. D. M„ hangt zóó
nauw samen met technische problemen,
welke momenteel niet op te lossen zijn,
omdat daaraan een diepgaand onderzoek
door deskundigen moét voorafgaan, dat
het voor den buitenstaander, ook al werkt
hij zich zooveel mogelijk in de onderhavige
materie in, onmogelijk moet worden geacht
tich uit te spreken ten gunste van een van
beide partijen. Men kan natuurlijk chau
vinistisch redeneeren en zijn sympathie
voetstoots schenken aan Leiden of Katwijk.
Maar zoo eenvoudig is de kwestie niet.
Naar onze overtuiging bestaat er een
zóó groote tegenstrijdigheid van belan
gen, dat met de verwezenlijking van
dit plan der L.D.M. onmogelijk de be
langen van BEIDE partijen gediend
kunnen zijn.
In dit licht beschouwd meenen wij den
juisten weg te bewandelen en wij han
delen daarmede tevens in den geest van
het Katwijksche gemeentebestuur wan-
Deer wij hier niet ingaan op de vele bezwa
ren. welke dit college koestert tegen de
motieven, welke de directie der L.D.M. aan
voert ter bestrijding van het Katwijksche
standpunt.
Bezwaren, welke overigens voor een zeer
groot deel, naar ons werd aangetoond, ge
baseerd zijn op hetzelfde document als
waarop de directie der L.D.M. zich in
enkele passages te haren gunste beroept.
Voorloopig berust de beslissing over de
vele moeilijkheden elders. Leiden en Kat
wijk zien met de grootste belangstelling
be uiteindelijke uitspraak tegemoet.
Officieele mededeeling aan Japan.
De kanselier van de Italiaan-
sche ambassade te Tokio, heeft
hedenochtend op last van zijn
regeering een bezoek ge
bracht aan het Japansche mi
nisterie van buitenlandsche
zaken, om mede te deelen, dat
de Italiaansche regeering den
secretaris-generaal van den
Volkenbond formeel in kennis
heelt gesteld met het uittreden
van Italië wt den bond.
Verzekering dekt de schade!
(Speciale G.P.D. berichtgeving).
Omtrent het spoorwegongeval bij Cast-
iecary, in Schotland men zie onder
Buitenl. Gemengd wordt ons nog ge
meld
Dokters en verpleegsters, bijgestaan door
de reddingsploegen van de spoorwegmaat
schappij hebben den ganschen nacht en
ochtend in een waren sneeuwstorm ge
zwoegd bij het licht van magnesium fak
kels. om de lijken van de slachtoffers van
de ernstigste spoorwegramp, die zich se
dert 1922 in Groot Brittannlë heeft voor
gedaan op te diepen uit de puinhoopen
der twee passagierstreinen. Vanmorgen lag
een trieste rij van 32 dooden in de kleine
loods van het station Castlecary, het too-
ueel van het ongeluk. In den vroegen och
tend brak brand uit in de puinhoopen van
verbogen staal- en houtspllnters die bijna
lü M. hoog lagen in de 4 ingezonken
spoorbanen, tot de brandweer uit het na
burige dorp Falsirk werd opgeroepen en er
in slaagde, na een uur den brand te blus-
schen. Doch toen de brand uitbrak, iagen
er nog 7 lijken in het wrak en men moest
voorkomen, dat de vlammen deze lijken
bereikten.
Castlecary is een klein plaatsje tusschen
Glasgow en Edinburgh, zoowat 20 K M
ten O. van Glasgow Toen de sneeuwstorm
het hevigst woedde, tegen half vijf gister
middag, reed de sneltrein van Edinburgh
naar Glasgow met een snelheid van 80
K.M. op den stilstaanden trein, die uit
Dundee was gekomen en naar Glasgow op
weg was. Tot heden is niet bekend ge
maakt waarom deze trein stilstond. De
botsing was zóó hevig, dat de 2 rijtuigen
van den sneltrein geheel versplinterd wer
den, terwijl de 2 achterste rijtuigen van
den stilstaanden trein over de locomotief
van den sneltrein werden geworpen. De
andere rijtuigen van beide treinen werden
inééngedrukt.
De meeste rijtuigen in beide treinen wa
ren van hout. Men is als steeds geneigd
aan dit feit het groote aantal slachtoffers
toe te schrijven. Méér dan 80 passagiers
werden gekwetst, eenigen zóó ernstig, dat
voor hun leven wordt gevreesd.
Zoodra de botsing zich had voorgedaan,
snelde het stations-personeel van Castle
cary naar de rampzalige plek. De arbeiders
van de naburige steenfabriek volgden. Een
schouwspel van de hevigste verwoesting
lag voor hen. Het gegil en gekreun der
gewonde passagiers vervulde de ijskoude
lucht. Dokters, verpleegsters en reddings
ploegen der maatschappij werden terstond
opgeroepen uit de naburige steden en dor
pen. Een extra trein uit Glasgow bracht
geneeskundigen bijstand, omnibussen wer
den gerequireerd om de gewonden naar de
ziekenhuizen te vervoeren.
Aanvankelijk waren geen lampen be
schikbaar en moesten de dokters en an
dere helpers werken ln het licht van vuren
die men had gemaakt met de spinters van
de verwoeste rijtuigen.
Maar tegen middernacht werd al het
reddingswerk bij magnesiumtoortsen ge
daan. die een diep groen licht wierpen
boven het droeve tooneel. De dekmantel
van sneeuw, die over het land lag vol
tooide dit macabre effect. Eenige lijken
uit dc puinhoopen bevrijd waren onher
kenbaar verminkt en konden alleen wor
den geïdentificeerd door de papieren die
er op werden gevonden. Enkele ongeluk-
kigen lagen zóó vast in het verwrongen
staal geklemd, dat zij meer dood dan le
vend konden worden gered, nadat men
met steekvlammen het staal had wegge
brand. Eén van de geredde passagiers ver
klaarde dat hij ln het middelste rijtuig
van den trein gezeten had en dat hij zich
toen de botsing gebeurde binnen 1 sec.
ongeveer 9 meter hoog op de puinhoopen
had bevonden. Hij kon zich uit de wrak
stukken loswerken en zag dat een van
de locomotieven tegen den spoordijk was
gevallen. Dikke stralen stoom en kokend
water ontsnapten uit den ketel.
Alle ciooden met uitzondering van één
bevonden zich in de voorste twee rijtuigen
van den sneltrein en in de twee achterste
van den stilstaanden trein.
Alle passagiers van het voorste rijtuig
van den sneltrein kwamen om het leven.
Een jong meisje in het achterste rijtuig
van den sneltrein was ongedeerd gebleven.
Zij vertelde, dat een man tegenover haar
op het oogenblik der botsing in elkaar
zakte en blijkbaar van schrik overleed.
De machinist van den sneltrein ontsnapte
op wonderlijke wijze aan den dood.
Teen hij waarnam, dat stoom, uit de loco
motief ontsnapte en dat dit den reddings
pogingen hinderde, snelde hij met groot
gevaar voor zijn leven naar de locomotief
en draaide de stoomkraan af.
De lichamen der verongelukte passagiers
lagen gedeeltelijk onder de sneeuw bedol
ven en hier en daar iagen stukken speel
leed en andere Kerstgeschenken, die dé
bezitters mee naar huis hadden willen
nemen.
Hiet tconeel van de ramp was hier en
daar rood geklemd door bloed der ver
ongelukten en gekwetsten Onder de rasra-
giers bevonden zich twee honderd man van
een Schct&ch regiment, die met Kerst-
vacantie op weg naar huis waren. Zij ver
maakten hun medepassagiers met het zin
gen van Schotsche liederen toen de botsing
olaats had. Drie der soldaten behooren tot
de dooden.
Het nieuwe Gymnasium.
Het programma voor den
openingsdag.
Zooals wij reeds eerder hebben mede
gedeeld, zal het nieuwe Stedelijk Gym
nasium aan de Fruinlaan op Zaterdag
8 Januari officieel worden geopend.
De dag-lndeeling is.als volgt vastgesteld:
's Morgens om 10 uur vertrekken de leer
lingen van het oude Gymnasium aan de
Doezastraat en begeven zich in cortège
naar het nieuwe schoolgebouw in de
Fruinlaan.
Om 10.30 uur vindt hier de officieele
opening plaats, waarbij tevens de geschen
ken van de comité's van leeraren en oud-
leeraren, ouders en oud-leerlingen zullen
Vvorden aangeboden. Het geschenk van de
ouders e'n oud-leerlingen zal bestaan uit
een twaalftal symbolische voorstellingen
van den Dierenriem., welke in de groote hall
zullen worden opgesteld, benevens uit een
aantal zeer fraaie afgietsels van antieke
stulpturen, reliefplastieken en wandver
sieringen. vervaardigd door de Haag-
sche Academie voor beeldende Kun
sten, welke een plaats zullen vinden
in de gangen van het gebouw; dat van de
leeraren en oud-leeraren uit een piano ten
gebruike bij clubavonden ln de aula, e. d.
Het ligt n.l. in de bedoeling in deze ruimte
ln den vervolge kleine uitvoeringen en
clubavonden te doen houden, welke tot-
dusverre wegens plaatsgebrek in het oude
gebouw afwisselend bij de ouders der leer
lingen aan huis werden gegeven.
De burgemeester, de president-curator,
prof. dr. F. Muller en, indien Z.E. de uit-
noodiglng aanvaardt, de minister van O.,
K. en W„ prof. Slotemaker de Bruine, zul
len bij de officieele opening o.a. het woord
voeren, terwijl het Gymnasium-kwartet
muzikale medewerking zal verleenen
Vervolgens vindt een warme lunch
Sits té pbjj. 1 upr; tfet Comité beoogt
TMPtkéelhiervan de banden tusschen
de oud-leerlingen en hun Gymnasium te
hernieuwen en te versterken.
's Namiddags zullen curatoren en leeraren
van 3.30 u. tot 4.30 u. recipieeren In het
nieuwe Gymnasium, waar tevens voor oud
leerlingen. die 's ochtends niet aanwezig
konden zijn. gelegenheid zal bestaan om
de school te bezichtigen.
Door de gelukkige omstandigheid van
liet samenvallen der opening met het 6e
lustrum van U.S.A.. (vroeger „Nil Volenti-
bus Arduum") zal de avond opgeluisterd
worden met de door deze vereeniging op
te voeren tragedie „Prometheus geboeid"
van Aeschylus in de vertaling van P. C.
Boutens en onder regie van prof. dr. L. J.
van Holk.
De décors zijn door de leerlingen zelf
ontworpen en vervaardigd, terwijl toepas
selijke muziek, eveneens door een der leer
lingen gecomponeerd, door een eigen
orkestje zal worden uitgevoerd.
In verband met deze lustrum-viering zal
het bestuur van de Gymnasiasten-Vereeni-
ging U.S.A. eveneens des namiddags in het
Gymnasium ontvangen: een tentoonstel
ling van foto's en curiosa, op het Gym
nasium betrekking hebbende, kan daarbij
tevens bezichtigd worden. Een deel dier
voorwerpen wordt welwillend afgestaan
door het Gemeentelijk Archief.
De avond wordt besloten met een bal in
de Stadsgehoorzaal.
HANDELSREGJSTER
KAMER VAN XÓ'OFHANDEL.
Wijzigingen:
J R Bloot en Zonen's Fabrieken N.V..
Galgewater 18. Leiden; handel in en het
vervaardigen of doen vervaardigen van
levensmiddelen en dranken eng.
Bijvoeging uitgeoefend bedrijf jam- en
vruchtenconservenfabriek.
De Katwijksche Bijenkorf, Paul Kruger-
straat 28, Katwijk aan Zé'e; kruideniers-
bedrijf.
Vestiging filiaal Trawlerkade C. 34,
IJmuiden.
L. Nagtcgaal, Gcuwsluischeweg 17. Ai
ohen a. d. Rijn; boter-, kaas- en melk
handel.
Uittredend eigenaar L. Nagtegaal, dd. 8
Dec. 1937. Nieuwe eigenaar O. Nagtegaal,
Alphen a. d. Rijn,
BIJKANTOOR LEIDEN, BREESTRAAT 10a
IM. NOOMEN
Telef. 3«2 - Na 6 uur 2479.
2693
(Ingez. Med.)
ds,
De vacature
C. Hartwigsen.
Ds. j. D. van Hof beroepen.
De kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente
heeft gisteravond in de vaccature van ds. C.
Hartwigsen beroepen ds. J. D. van Hof van
Delfshaven.
Ds. van Hof. die bekend staat als een
ernstig prediker werd in 1900 geboren. Zijn
eerste gemeente was Wilnis waar hij op 31
Augustus 1924 zijn ambt aanvaardde.
In 1928 verwisselde hij deze standplaats
met Oud-Beyerland welke gemeente hij
diende tot October 1931, toen hij een beroep
aannam naar zijn tegenwoordige gemeente,
Delfshaven
Ds. van Hof. die reeds op zeer jeugdigen
leeftijd tot de evangelie-bediening werd toe
gelaten. heeft steeds In zijn prediking het
licht laten vallen op den vollen rijkdom, die
er is in Jezus Christus.
NED. CHR. REISVER. AFD. LEIDEN
HULDIGT HAAR VOORZITTER.
Gisteravond heeft de afdeeling Leiden
der Ned. Chr. Reisvereenlging een leden
vergadering gehouden ln „Oiid-Hortus-
zicht".
De bijeenkomst, die beleed was ter be
spreking van den beschrijvingsbrief voor
de alg. vergadering, welke op 8 Jan. as. In
Amsterdam gehouden zal worden, werd ge
opend met het zingen van Gez. 83 1 en 2
en gebed, waarna de voorzitter der afdee
ling. de heer Joh. Vooys, eenige hartelijke
welkomstwoorden tot de aanwezigen
richtte.
Met het voorlezen der notulen van de
vorige vergadering, die onveranderd wer
den goedgekeurd, werd een aanvang ge
maakt met het afwerken der agenda,
waaraan door den vice-voorzitter, den heer
G. J. Visser, een nieuw punt Werd toege
voegd, n.l. een gelukwensch voor den
voorzitter, die 10 jaar lid van het bestuur
was geweest.
Namens bestuur en leden bracht spr. den
jubilaris hartelijk dank voor alles wat hij
in die jaren. 2 jaar als tweede voorzitter,
de latere jaren in zijn tegenwoordige func
tie. voor de vereeniging geweest is en
schetste in welgekozen woorden de stuw
kracht die van hem uitging en den onver
droten arbeid door hem in het belang der
vereeniging verricht. Met den wensch. dat
het hem vergund moge zijn deze plaats
nog vele jaren te bekleeden. bood spr. een
blijvend aandenken aan.
Een driewerf hoera onderstreepte deze
woorden en getuigde van aller instemming.
Nadat de voorzitter dank gebracht had
voor deze onverwachte hulde, kwam de
beschrijvingsbrief voor de alg. vergade
ring ter tafel. Verschillende punten gingen
vlug onder den hamer door. terwijl over
enkele een levendige discussie werd ge
voerd.
Tot. afgevaardigde naar de alg. vergade
ring werden de heeren G. J. Visser en Joh.
Vooys gekozen.
Met de rondvraag was het huishoudelijk
gedeelte afgeloopen en bleef men nog
eenigen tijd gezellig bijeen, waarna de ver
gadering met dankzegging werd gesloten.
NED. BOND VAN VER. VAN OUD-LEER
LINGEN DER TUINBOUWCURSUSSEN.
Maandelijksche bijeenkomst.
Gisteravond hield bovengenoemde af
deeling liaar gewone maandelijksche bij
eenkomst, welke gezien de slechte weers
omstandigheden, zeer goed bezocht was.
Na opening werden 4 nieuwe leden aan
genomen. Besloten werd een bronzen me
daille ter beschikking te stellen voor de
vrije prijsvraag, welke de bond heeft uit
geschreven. Daarna werden door den secr.
den heer Wittenaar met een toepasselijk
woord de prijzen uitgereikt, behaald met
den Kweekwedstrijd van Chrysanthen.
waarvan de heer Smit den lsten prijs won
met de wisselmedaille. 2e prijs A. Lagen
dijk, 3e prijs den Huider, 4e prijs Lanjauw,
5e prs v. d. Berg. Een waag n.l. hoe of men
Amaryllis (Hipplastrum) kou leveren voor
f. 0.50 per bloeibare bol, werd toegelicht
door den heer Kromdijk. die vertelde zelf
al eens van deze bollen gekocht te hekben,
doch ondervond, dat deze niet de eigen
lijke Hipplastrum liybr. zijn doch 'n ander
ras. Deze zijn afkomstig van zaad uit Hol
land, dat naar Indië werd gezonden en
aldaar op de hellingen van de Merapi in
1'/: jaar een bloeibare 'col teelt, welke veel
gemakkelijker als kamerplant en kasplant
in bloei is te krijgen. De bloem is echter
niet zoo mooi als die van de Hoilandsche
cultuur, hetwelk dcor meerdere leden werd
beaamd.
De heer A. Lagendijk hield een causerie
over winter bloeiende begonia's. Op de hem
ejgeh dichterüjjje Wijze besprak hij de ver-
BINNENLAND.
Tweede Kamer critiseert het beleid van
Minister Slotemaker de Bruine. (6e
Blad).
Het rijtijdenbesluit zal bqgin 1938 afge
kondigd worden. (3e Blad).
De verbetering der tertiaire wegen zal vele
jaren duren. (Binnenland, 4e Blad).
Te Amsterdam is in den ouderdom van 51
jaar overleden jhr. mr. L. H. van Len„
nep, kamerheer in buiteng. dienst van
H. M. de Koningin. (Laatste Belichten,
le Blad).
BUITENLAND.
Delbos op weg naar Belgrado. (Buitenland,
le Blad).
Was een aanslag op Delbos te Fraag voor
bereid? (Buitenland, le Blad).
Hevige strijd om Nanking. (4e Blad).
Ernstig spoorwegongeval in Schotland
eischt meer dan 30 dooden. (le Blad
en Buitenl. Gemengd, 3e Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 3 VAN HET DERDE BLAD.
In ons land, althans in het
Oosten, zal het weer opklaren,
doch bij den luchttoevoer uit het
vorstgebied zal de temperatuur in
het Oosten om het vriespunt blij
ven met lichte vorst in den nacht.
Waar anderen zich organiseren, mogen
wij, vrijzinnigen, niet achterblijven!
Versterkt de vooruitstrevende midden
groep, welke de democratie wil hand
haven en uitbouwen, krachtig stelling
kiest tegen alle uitersten en streeft
naar samenwerking en verdraagzaamheid.
Sluit U aan bij de
Vrijzinnig Democratische Bond I
I BON ove[ de Vrt)l
1 Zend nü| ko...loO. broct
6 Dein- Bond. -
7 Noam i
2657
(Ingez. Med.)
schillende soorten rassen-typen, de her
komst. zaaien, stekken enz. De handels-,
liefhebbers- en botanische soorten, zoowel
voor tuin. warme als koude kas als kamer
planten passeerden de revue, waarbij bla,
deren en eenige bloemen van deze bijzon
der mooie planten werden getoond.
Naar aanleiding van een en ander werden,
nog eenige vragen gesteld, waaruit een
aangename en leerzame discussie ontstond.
De voorzitter sloot deze bijeenkomst met
een woord van dank voor de groote op
komst en wenschte de leden op deze laat
ste vergadering in het jaar een goed uit,
einde en tot weerziens in het volgende
jaar toe.