STADSNIEUWS
DINSDAG 7 DECEMBER 1937
No. 23835
Een roeiershuwelijk
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEMN
De Bilt
Prins Bernhard is
opgewekt
78s(e Jaargang
Dit nummer bestaat wt DRIE bladen
EERSTE BLAD
LEIDSCH
DAGBLAD
DftCËLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
3D'cts7 per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensda'gs^n Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden'
van,30. -)^£sstftvötgens postrecht. Voor opzending van brieven
io éts.; porlo te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque» en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per weet f.0.18
Pfantsj pêr flCSt 7f,»35 per 3 maanden portokosten.'
(toot binnenrand f. 0.30 per 3 mn<L>
Prof. dr. K. Martin 60 jaar
hoogleeraar.
De grondlegger der palaeontologie
in Ned.-Indië.
Onderhandelingen over een
open Sportfondsenbad.
Worden Koster en Bierenbrood»pot
het
eens
Prof. dr. K. Martin.
Een jubileum, dat tot dusverre nog wel
tel weinig zal zijn voorgekomen herdenkt
reten onze stadgenoot, prof. dr. K. Mar
ti, oud-hoogleeraar in de geologie in de
■ineralogie aan de Universiteit alhier en
■directeur van het geologisch-minera-
psch museum te dezer stede.
Morgen zal het nJ. zestig jaar gele
den zijn, dat prof. Martin aan onze
Universiteit het hoogleeraarsambt
aanvaardde, welk ambt hij gedurende
niet, minder dan 44 jaren heeft bekleed
Johann Karl Ludwig Martin werd 24
1351' te Oldenburg in Oldenburg ge-
atn en is dus thans 86 jaar oud. Hij
dgde het gymnasium in Oldenburg cn
S-er en liet zich in 1811 inschrijven pis
cient aan de Universiteit te München.
irna hij in Leipzig en Gottingen geo-
sie en mineralogie studeerde. Op 22-ja-
en leeftijd promoveerde hij aan laatst-
soemde Universiteit op een proefschrift
ateld: „Ein Beitrag zur Kenntnis fos-
s Euganoïden", waarna hij eenige jaren
ikzaam was als assistent aan het geo-
isch museum aldaar. Twee jaar later
4de zijn benoeming tot leeraar aan het
mnasium te Wismar in Mecklenburg en
t volgende jaar dus op nog slechts
■jarigen leeftijd! die tot hoogleeraar
de geologie en mineralogie aan de Leid
ie Academie. Het volgende jaar werd hij
i directeur van het geologisch-minera-
tsch museum alhier, dat ontzaglijk veel
a hem te danken heeft. Tientallen jaren
prof. Martin de eenige en daarna steeds
van de voornaamste onderzoekers der
iische fossielen geweest, waardoor hij
1 eens de „Linnaeus van het Indische
rtiair" is genoemd.. Aan zijn initiatief
s het te danken, dat de minister van
Joniën destijds bepaalde, dat alie in
hie gevonden fossielen naar hier moes-
b worden gezonden, waardoor het Leid-
fce Museum de beschikking kreeg over
■ritterend materiaal, dat door hem met
t grootst denkbare nauwgezetheid en toe-
ijding werd bewerkt.
hof. Martin wordt algemeen erkend als
1 grondlegger der palaeontologie in Ned.-
liie. Door zijn publicaties over zijn stu-
iuözen naar Oost- en West-Indië ver
rel hij zich tevens een wereldnaam als
Mttiuronderzoeker. die, toen hii den 80-
ffcn leeftijd had bereikt, zich nog met
ttiveel energie en liefde aan den weten-
hippelijken arbeid wijdde als aan het
'Sn van zijn loopbaan.
In 1931 ter gelegenheid van zijn 80sten
'-'jaardag werd hem de „Feestbundel K.
irtin" aangeboden, vormende het 5de
*1 van de Leidsche Geologische Mede
dingen, het tijdschrift van het Rijks-
tseum. van Geologie en Mineralogie on-
h redactie van deszelfs directeur, prof.
B. G. Escher. In dit boek wordt door
b staf van geleerden zoowel prof. Mar
ks maatschappelijk werk als zijn weten-
."appelijke arbeid als geoloog, palaeon-
f®? en stratigraaf uitvoerig belicht,
i Uil. de Koningin behoorde mede tot zijn
Kragen, doordat Zij van prof. Martin
prricht ontving in de mineralogie.
Naar wij vernemen zijn gieteravond te
Amsterdam de besprekingen tusschen de
heeren Koster en mr Bierenbroodspot in
zake den bouw van een open zwembad te
Leiden voortgezet. Zooals men weet heeft
de heer Koster dienaangaande reeds tee-
keningen bij Gemeentewerken ingediend
en streeft mr. Bierenbroodspot, namens de
N.V. De Sportfondsen, thans naai- samen
werking, hoewel er op de vergadering der
„ontevreden spaarders" reeds op gewezen
ls dat hij daarbij handelt in strijd met de
statuten.
Over het resultaat der conferentie heeft
men ons geen inlichtingen willen verstrek
ken. Slechts heeft men ons verzekerd dat
de onderhandelingen uit het oogpunt
van mr. Bierenbroodspot bezien „in de
goede richting" gaan en dat binnenkort
een nieuwe vergadering zal worden ge
houden. De heeren schijnen het hoogst
waarschijnlijk eens te worden!
Ten kantore der N.V. „De Sportfondsen"
heeft men ons heden tenslotte niet kun
nen mededeelen wanneer mr. Bieren
broodspot de spaarders bijeen zal roepen.
Gelijk men zich herinneren zal heeft hij
op 19 November per circulaire gemeld dat
de spaardersvergadering gehouden zou
woeden in de week na Sint Nicolaas (dat
is dus deze week!) en dat de belang
hebbenden daarvan tijdig op de hoogte
zouden worden gebracht. „Houdt u aan de
circulaire", was alles wat men ons
wenschte te antwoorden.
lol
Ji-r. voornaamste publicaties zijn: Nie-
rSndlsche und Nordwestdeutsche Sedi-
1 tar geschiebe 1878 Die Tertiar-
1 -chten auf Java (1819 en 1880); Be
|;-t über eine Reise nach Niederlandisch
'- Indien und darauf gegründete Stu
fs'1888); Reisen inden Molukken (1894
lL"®); Die Fossllien von Java (1891
en Sammlungen des Geologischen
,-smuseums in Leiden (1881—19231. dit
il€ in samenwerking met anderen.
CONTINENTEN EN OCEANEN.
Lezing door prof. dr. H, Stille.
Voor de Philosophische Faculteit der
Leidsche Studenten hield prof. dr. H Stille
uit Berlijn gisteravond in het Geologisch
Instituut alhier een lezing, die tot titel
had: „Die Geologie der Festlander und
Meere".
Geologisch verstaat men onder de grens
tusschen continent en diepzee niet, wat
men in het dagelijksch leven onder de
grens tusschen vasteland en zee verstaat.
Het vasteland zet zich immers onder de
ondiepe kustzee nog een eind voort. Eerst
na de 200 meter dieptelijn daalt het conti
nent steil naar den bodem van den oceaan
af. Vooral van den Atlantischen Oceaan is
de bodemconfiguratie na de expeditie van
de .Meteor" beter bekend geworden. Maar
de keninis van den bodem zelf zal altijd ge
ring blijven, al leveren bodemmonsters,
waarnemingen op eilanden, geophysische
en seismische waarnemingen ons wel
enkele gegevens. Maar de geschiedenis van
een oceaan zullen wij eerst leeren door de
geschiedenis van de randgebieden na te
gaan.
De continenten, bestaande uit soortelijk
lichtere elementen, drijven op een massa,
opgebouwd door soortelijk zwaardere ele
menten. Er bestaat indompelingsevenwicht
volgens het principe van Airy. De tecto-
nische gebeurtenissen openbaren zich in
tweeërlei vormeen revolutionnaire vorm,
orogenese of gebergtevorming en een evo-
lutionnadre vorm. epirogenese, waarbij de
structuur van het geheel niet gewijzigd
wordt. De geleidelijke rijzing van Scandi
navië en de daling van het Noordzeegebied
behooren beide tot de epirogenetische pro
cessen. De dekbladen van de Alpen, de
plooien van de Jura, de schollenbewegin-
gen en de horst- en slenkvorming vain
Midden-Europa behooren alle tot de oro
genese, De laatste twee duiden op een
sterken weerstand van den bodem tegen
de krachten, die de dislocaties veroorzaak
ten. Zij treden in hoofdzaak op in Duitsch-
land en worden als germano-type van de
alpino-type-vormen onderscheiden.
Orogenen ontstaan uit geosynclinalen.
In de gelaagdheid van de afzettingen ls
hier de belangrijkste voorwaarde voor
plooibaarheid aanwezig. Bij de beweging
doen de laagvlakken dienst als glijvlakken.
In het buitenaipiene Europa vinden we
een starren, reeds eerder geplooiden onder
grond. Hier ontbreekt de voorwaarde voor
plooibaarheid. Bij een tweede fase van ge
bergtevorming treedt dan dus geen plooi
ing maar beweging langs breukvlakken op.
Bij de continenten en diepzeeën moeten
we dus feitelijk nog een derde categorie
voegen: de geosynclinales. Alleen de laat
ste zijn plooibaar. Zoowel continenten als
diepzeeën zijn star. En tusschen die starre
massa's, kratonen, liggen de geosynclinale
bekkens.
In Europa zijn drie oude kernen te on
derscheiden. Eén in het Noord-Westen, die
al weer grootendeels onder den zeespiegel
ligt, een tweede in het Oosten, Rusland,
en een derde in het Zuiden. In drie fasen
is daaruit Europa gegroeid. Een oudste,
Caledonische zone in het Noord-Westen,
een tweede, variscische zone in Duitsch-
land, België en Frankrijk, en tenslotte de
jongste zone, het alpiene gebied. De West
kust van het Europeesche continent wordt
hoofdzakelijk bepaald door de 250 tot 270
Foto Van Vliet.
In de Lakenhal werd hedenmorgen het huwelijk vertrokken van den heer W. M.
Flim, arts hier ter stede, voorzitter der Roei-Ver. „die Leythe" en voorzitter van
den Westelijken Roeibond, met mejuffrouw C. G. S. de Boer, dochter van prof. dr.
C. de Boer. Bij het verlaten van de Lakenhal vormde een aantal roeiers een eere
haag en bracht het bruidspaar een saluut met riemen en vlag.
millioen jaar oude variscische zone. Noord-
Amerika vertoont een dergelijk beeld.
Maar wat leeren ons de oer-oude conti
nenten? Gondwanaland werd in den loop
der tijden uitééngescheurd. De resten er
van vinden we terug in Zuid-Amerika,
Arablë, Voor-Indië en Australië. Zoowel
ten Noorden van Zuid-Amerika als ten
Noorden van Afrika, Arabië en Voor-Indië
lag een geosynclinale. Maar terwijl uit de
eerste slechts een reeks eilanden ontstond,
gaf de tweede aanleiding tot het ontstaan
van den grootsten gebergteketen op aarde.
In dit verband is het goed ook den Midden-
Atlantischen rug te bezien. Ook die werd
opgevat als een gebergte in embryonalen
toestand. Maar het ia beter dezen rug op
te vatten als een magmatisch verschijnsel,
dat plaats vindt onder den invloed van den
grooter wordenden afstand tusschen Ame
rika eenerzijds en Europa en Afrika ander
zijds. Ten Zuid-Westen van Azië echter
zien we een gebied, dat beschouwd moet
worden ais een wordend gebergte. Sinds
wij door het werk van Vening Meinesz
eenig idee hebben gekregen over de gebeur
tenissen. die zich in de diepte onder den
Maleisehen Archipel afspelen, kan daaraan
niet meer getwijfeld worden. Beter nog
dan met het alpiene Europa, laat Oost-
Indië zich vergelijken met den toestand,
die eertijds, ten tijde van de variscische
bewegingen in Midden-Europa heerschte.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd zijn voor het doctoraal examen
gtneeskunde de heeren: M. Iidrem 'Den
Haag); J, F. Ankersmit (Den Haag); A. C.
Saverne (Den Haag); H. A. M. Sleyffers
(Den Haag); J. A. Tolenaar (R'dam); P J.
Veenenbos (Heerenveen); L, B. K. Kap-
pelhof (Schiedam) en mej. J. C. M. van
Maree (Den Haag).
VERLICHTINGSEISCHEN VOOR
AUTOMOBIELEN.
De Commissaris van Politie deelt mede,
dat de nieuwe veriichtingseischen waar
aan automobielen met ingang van 1 Jan.
1938 of 1 Jan. 1939 moeten voldoen, aan
het politiebureau, afd. Verkeer te verkrij
gen zijn.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijzigingen:
Leidsche Houthandel Kater en Wiet-
holf. Lange Mare 5557. Leiden. Overle
den Vennoot; W. Wiethoff, Leiden, d.d. 29
Nov. 1937.
H. Valk, Rijndijk 20. Voorschoten. Rij
wielhandel en reparatie-inrichting. Uittre
dend eigenaar: H. Valk. d.d. 1 Nov. 1937;
Wijziging handelsnaam in: H. Valk Jr.
Nieuwe eigenaar: H. Valk Jr.. Voorschoten.
Bijvoeging uitgeoefend bedrijf: handel in
motorrijtuigen en rep. inrichting.
C. van Klaveren. A. 66, Woubrugge.
Melkhandel. Uittredend eigenaar: C. van
Klaveren, d.d. 13 Sept. 1937. Nieuwe eige
naar: J. van Klaveren.
ALMANAK V. V. S. L. 1938.
Bij de N.V. Boek- en Steendrukkerij
Eduard IJdo alhier kwam in den bekenden
lichtblauwen omslag de 17de jaargang van
de pers van den Almanak der Ver. van
Vrouwelijke Studenten welke heden met
het gebruikelijke ceremonieel is uitgereikt.
De maandkalender. waarmede het lijvige
boekwerk aanvangt, is aardig geïllustreerd
met beelden, ontleend aan het studenten
leven. De Januariplaat brengt het huwe
lijk van H. K. H. Prinses Juliana op 7 Ja
nuari 1937 in herinnering middels een
voorstelling van de trouwkoets, staande
voor den ingang der Groote Kerk te 's-Gra-
venhage en daar onder de woorden „Ge
trouwde Vrouw".
De inhoud van den almanak 1938 wijkt
overigens weinig af van zijn voorgangers:
titulatuur, een korte opsomming van ge
meentediensten. P.T.T.-tarieven. in memo-
riams, gewijd aan de nagedachtenis van
een overleden lid en de ontslapen hoog
leeraren, de samenstelling van college van
curatoren, academischen senaat, facultei
ten, de besturen van V.V.SL. en sub-
'vereenigingen en Leidsche Studentenver-
eenigingen.
Een vrij groot aantal pagina's wordt in
beslag genomen door de jaarverslagen,
welke op orgineele wijze worden aangekon
digd door een in kleurendruk uitgevoerden
stamboom, voorstellende de V.V.S.L. met
hare dochterafdeelingen. Tal van geestige
BINNENLAND.
Diamanten ambtsjubileum van Prof. Dr.
K. Martin. Stadsnieuws, le Blad).
.Memorie van Antwoord inzake Natura
lisatie-ontwerpen. (Birmenl., 3e Blad).
Sluiting: van Spoorwegstations en -halten
in Leiden's omgeving. (Binnenland,
3e Blad).
De Minister van Landbouw over de op
heffing van de consumptiemelkrege-
ling. (Land- en Tuinbouw, 3e Blad).
Vergadering te Haarlem van het - anti-
saneering-comité. (Land- en Tuin
bouw, 3e Blad).
BUITENLAND.
Het bezoek van Delbos aan Polen, (le
Blad).
Stojadinowitsj te Rome. (le Blad).
Nieuwe campagne der Italiaansche pers,
thans tegen Engeland, (le Blad).
De val van Nanking heet aanstaande (3e
en le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 2 VAN HET DERDE BLAD.
verwacht
Oostelijke wind met nevelig of
zwaar bewolkt weer. Lichte vorst
des nachts en temperatuur om
het vriespunt overdag.
De particuliere secretaris van
Prins Bernhard, verstrekte ons
hedenochtend te 11 u. het vol
gende communiqué:
„De hoofdpijn, die gisteren wat
heviger opkwam, is heden na
een rustigen nacht, bijna ge
weken. Prins Bernhard blijft
niettemin al dien tijd opgewekt
en belangstellend voor zoover
hem dat vergund is.
De toestand van den hofjager
Spek blijft normaal."
penteekeningen zijn tusschen den tekst
opgenomen. Het Mengelwerk bevat ver
scheidene aardige bijdragen, terwijl de al
leen door ingewijden te waardeeren Mixed
Pickles en de adreslijsten van alle Leid
sche studenten den inhoud besluiten.
De typografische verzorging is, als steeds,
keurig.
GOUDEN DOCTORAAT.
Zondag a.s. zal het 50 jaar geleden zijn,
dal dr. P. Molenbroek te 's-Gravenhage
aan de Leidsche Universiteit promoveerde
'ot doctor in de wis- en natuurkunde.
De Wethouder van Financiën, de heer
M. G. Verweij, is verhinderd morgen
spreekuur te houden.
