ie wegverkeersdag
's-Gravenhage
te
Jaargang
VRIJDAG 26 NOVEMBER 1937
No. 23826
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
YAN HEDEN
De Bilt
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
finister van Buuren licht de rijksplannen toe
tinsBernhard geeft blijk
|ran zijn belangstelling
Dienstmeisje bij brand
om het leven gekomen
Drama te Heerlen.
Aljechin weer drie punten
voor
DH nummer bestaat uit ZES bladen
EERSTE BLAD
verwacht:
EIDSCH
DAGBLAD
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
Tan 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57655 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zija:
per 3 maanden f. 2.35
per week f.0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f* portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mn(LJ
De derde wegverkeersdag, georgani-
I sterd door de Kon. Nederlandsche
Aotomobielclub, is vandaag onder hoo-
I ge en massale belangstelling in de
I groote zaal van den Dierentuin te Den
I Haag gehouden.
Prins Bernhard woonde deze verga-
I dering bij. Hij werd bij zijn binnen
komst begroet door den voorzitter van
de K.N.A.C., jhr. mr. J. Th. M. Smits
Tan Oyen, die, nadat het Wilhelmus
len gehoore was gebracht, hem in de
eerste plaats dankte voor de aanvaar
ding van het beschermheerschap der
I K.N.A.C., waarvan het bestuur heden
ochtend bericht had ontvangen.
Verder waren aanwezig met den minis-
van waterstaat, dr. ir. J. A. M. van
|juren, die de openingsrede zou houden,
e minister van binnenlandsche zaken, de
•er H. van Boeijen, de chef van den ge-
alen straf, luitenant-generaal Reyn-
öeri. de kolonel Carstens als vertegen-
'wrdiger van den minister van defensie,
|nr. Van Angeren als vertegenwoordiger
fan den minister van justitie, de com-
arissen der Koningin in Groningen en
ard-Brabant, zoomede tal van autori
teiten, Kamer- en Statenleden, burgemees
ters en vertegenwoordigers van verkeers-
ïereenigingen enz.
Besloten werd een telegram van aan-
iankelijkheid en trouw aan H. M. de Ko
ningin te zenden.
De minister van waterstaat, mr. dr. ir.
J A. M. van Buuren. opende den wegver
keersdag met een rede over „De weg als
modem verkeersmiddel".
Aan de wegen, aldus spr., worden steeds
hooger eischen gesteld. Dit is gedeeltelijk
te schrijven aan de vermeerdering van
kt aantal motorrijtuigen en voor een an-
cer deel aan de toeneming van de snel
heid, waarmede, ook door de vrachtauto's,
ïordt gereden. Verder treedt de wensch
m zoo goedkoop mogelijk personen en
{oederen per motorrijtuig te kunnen ver
weren, steeds meer naar voren en ten-
fotte eischt men terecht een grootere vei-
fgheid, niet alleen voor de motorrijtuigen,
:ch ook voor de in ons land zoo uiter
ste talrijke rijwielen en voor andere
feggebmikers.
Vóór alles moet er naar worden ge
streefd, dat de wielrijders geen gebruik
maken van de baan voor motorrijtui
gen. Dit kan worden bereikt door den
aanleg van vrijliggende rijwielpaden.
Waar vrijliggende rijwielpaden langs
wegen van het rijkswegen-plan nog
ontbreken, zullen zij behoudens in
enkele uitzonderingsgevallen spoe
dig worden gemaakt.
De gelijkvloersche kruisingen zullen dui
delijk moeten worden aangegeven en de
wielrijders en bestuurders van motorrij
den zullen hier bijzondere voorzichtig
heid moeten betrachten en hun snelheid
®oeten beperken.
Aan een geheel voltooiden autosnelweg
echter de eisch moeten worden gesteld,
dat hij zoodanig wordt ingericht, dat wiel
rijders de rijbanen nimmer gelijkvloers be
geven te kruisen.
Een tweede oorzaak van gevaar, voor
al bij nacht, en vermindering van de
capaciteit van den weg, vormt het
stilstaande verkeer. Wil men zoo
Sroot mogelijke zekerheid, dat zich
seen stilstaande voertuigen op de rij
baan bevinden, dan moet men den weg
yan harde bermen voorzien. Besloten
derhalve tot het aanbrengen van
Parkeerplaatsen langs de wegen van
bet r.w.-plan en de allerbelangrijkste
dezer wegen aan weerszijden van een
barden berm te voorzien. Het ligt voor
de hand om, nadat deze voorzieningen
getroffen, een stopverbod op de
boofdverharding uit te vaardigen.
Een volgend punt. dat met het oog op
v veiligheid van het verkeer van veel
is, vormen de kruisingen.
®et ligt in de bedoeling om de auto-
keiwegen reeds dadelijk of in de toe
tst zoodanig in te richten, dat geen
Sdijkvloersche kruisingen met andere
KeSen voorkomen. Verder zullen de
^luitingep zoo worden uitgevoerd,
dat men den weg steeds aan de rech
terzijde verlaat of bereikt, zoodat het
gevaarlijke links afslaan niet voorkomt.
Het maken van kruisingsvrije wegen is
echter kostbaar, zoodat slechts bij uitzon
dering andere wegen dan die, welke deel
uitmaken van het net van autosnelwegen,
kruisingvrij zullen worden uitgevoerd.
Kruisingen a niveau zullen dus ook in de
toekomst regel blijven.
Bij de bestaande regeling wordt bij
kruising van voorrangswegen de voorrang
op beide wegen opgeheven. Het is nog niet
beslist, of dit stelsel in het nieuwe ver
keersreglement zal worden gehandhaafd.
Het is van veel belang bij kruisingen voor
flinke uitzichtshoeken te zorgen, terwijl
ook waarschuwingsborden hier een nuttige
taak kunnen vervullen.
Dubbele rijbanen met daartusschen vol
doend breede bermen bieden bij kruisingen
een groot voordeel boven enkele banen,
omdat daardoor de gelegenheid geopend
wordt om zoo noodig tusschen de beide
verkeersstroomen te wachten. Het ligt
daarom in de bedoeling om op daarvoor
in aanmerking komende plaatsen, ook
waar de weg overigens slechts een enkele
rijbaan heeft, dubbele banen toe te pas
sen.
Tot voor kort bestond er geen een
stemmigheid omtrent de vraag of bij
een weg met 4 sporen aan één enkele
rijbaan dan wel aan dubbele rijbanen
de voorkeur moet worden gegeven.
Naar het spreker voorkomt, zijn ge
scheiden banen te verkiezen. Bij het
autosnelwegennet zal op den aanleg
hiervan dan ook worden gerekend. In
vele gevallen echter zullen deze wegen
zuinigheidshalve aanvankelijk met eén
2-sporige baan worden uitgevoerd.
De Nederlandsche autosnelwegen zullen
ter weerszijden van een middenberm, wel
ke als regel een breedte zal verkrijgen van
4.50 M., bestaan uit een rijbaan voor één
richtingsverkeer. breed 6.25 M.. een har
den berm (parkeerberm), breed 2.30 M.,
en een niet harden berm. breed 0.50 M
waarnaast eventueel een rijwielpad of pa
rallelweg zal worden gemaakt. De rijbanen
zullen alleen door motorrijtuigen mogen
worden gebruikt.
Een onopgeloste vraag is nog, of het aan-
De vrouw des huizes sprong van de
2de verdieping op straat.
Vannacht om half twee is te Heerlen
op het Wilhelminaplein door onbekende
oorzaak brand ontstaan in een manu
facturenzaak, bewoond door het gezin
van den heer Huyten.
Toen het echtpaar, dat op de eerste
verdieping slaapt, den brand bemerk
te, had deze reeds zoo'n grooten om
vang aangenomen, dat mevr. Huyten,
die naar de tweede verdieping was
gesneld om de kinderen te halen, zich
den weg langs het trappenhuis zag af
gesneden.
In haar hevigen angst is de vrouw
van de tweede verdieping op straat
gesprongen, waar zij met ernstige ver
wondingen bleef liggen.
Inmiddels waren eenige agenten en
burgers toegesneld. Zij slaagden er in
den heer Huyten en de kinderen via
het dak van een aangrenzend huis, in
veiligheid te brengen. Mevrouw Huy
ten werd naar het St. Jozephzieken-
huis vervoerd. Zij heeft bij den sprong
een kniefractuur, een armbreuk en een
kaakfractuur bekomen.
Eerst later kwam men tot de ontdek
king, dat de dienstbode van de familie,
de 16-jarige mej. Bloem uit Schaes-
berg, niet was gezien. Direct werd in
het Iel brandende perceel een onder
zoek ingesteld. Op de benedenverdie
ping heeft men het gedeeltelijk ver
koolde lijk van het meisje, dat door
het plafond gezakt was, gevonden.
De heer Huyten en de kinderen zijn
tijdelijk bij buren ondergebracht. Het
huis is vrijwel geheel uitgebrand.
beveling verdient op den middenberm be
plantingen aan te brengen. Het aanbren
gen van een doelmatige beplanting heeft
het voordeel, dat een lichtscherm gevormd
wordt waardoor wordt bereikt dat een
auto geen last heeft van de verblindende
verlichting van een tegenligger. Daarte
genover staat echter, dat de aanwezigheid
van een beplanting het noodig maakt, dat
althans een deel van den middenberm
zacht is. Dit laatste vormt ongetwijfeld
een bron van gevaar, omdat het kan voor
komen dat een inhalende auto en dat
is op een autosnelweg dikwijls een auto,
welke zeer snel rijdt gedwongen wordt
op den middenberm te gaan rijden. Indien
deze dan ten gevolge van de aanwezigheid
van een beplanting gedeeltelijk zacht is,
zal dit ernstige ongelukken kunnen ver
oorzaken.
Er zullen vakken met een midden
berm met en zonder beplanting in ge
bruik worden genomen. Daarna zal de
ervaring omtrent dit punt uitspraak
kunnen doen.
Ook ten aanzien van de wegverlichting
zal wellicht nog eenigen tijd een afwach
tende houding moeten worden aangeno
men, hetgeen uit den aard der zaak niet
wegneemt, dat er eenige wegvakken zijn,
welke m.i. dringend om verlichting vragen
en ondanks de genoemde remmende om
standigheden binnen niet langen tijd ver
licht zullen moeten worden.
De vraag, hoe de strijd tegen de glad
heid bij vorst en ijzel moet worden geor
ganiseerd heeft de volle aandacht, doch zij
is nog niet opgelost.
Een zeer moeilijk vraagstuk vormt de
beplanting van den modernen weg. Zooals
spr. reeds opmerkte, vormen boomen een
fraaie geleiding. Daartegenover staat ech
ter, dat de aanwezigheid van boomen op
de kruin van een weg haar gevaren met
zich brengt, omdat een aanrijding van een
boom voor het motorrijtuig en de inzit
tenden als regel noodlottige gevolgen
heeft.
Naar het vraagstuk van de wegbeplan-
tingen wordt- op dit oogenblik een uitvoe
rig onderzoek ingesteld, waarbij ook aan
de aesthetische zijde van dit vraagstuk
aandacht wordt geschonken.
Opdat de moderne weg zijn taak kan
vervullen, moet langs den weg datgene
kunnen worden verkregen, wat een motor
rijtuig normaal noodig heeft, d.i. benzine,
olie, lucht en water. Verder is het ge-
wenscht dat langs den weg kleine herstel
lingen kunnen worden uitgevoerd.
Het ligt in het voornemen aan ex
ploitanten van nieuwe benzinestations
langs nieuwe en wellicht ook langs
bestaande wegen de verplichting op
te leggen het station tijdens bepaalde
uren geopend te doen zijn, Geduren
de die tijdvakken moet aan de zich
aanmeldende personen tegen norma
len prijs tenminste één soort benzine
van gebruikelijke hoedanigheid wor
den afgeleverd.
Verder zal aan den exploitant de
verplichting worden opgelegd om gra
tis lucht en water ter beschikking van
hen te stellen, die benzine bij hem
koopen, terwijl er tevens een telefoon
aanwezig moet zijn, zoo aan den aan
leg daarvan althans geen onevenredig
hooge kosten zijn verhonden.
Het is verder zeer gewenseht, dat
men er in ons land eindelijk eens van
doordrongen wordt, dat de wegen voor
het doorgaand verkeer geen woonstra
ten zijn.
Spr. besloot' met de verzekering, dat er
r.aar gestreefd wordt om de rijkswegen,
voorzoover de beschikbare middelen dit
toelaten, zoo goed en doelmatig mogelijk
in te richten en te beheeren.
Dr. ir. L. R. Wentholt, hoofdingenieur
directeur van den rijkswaterstaat, hoofd
van den centralen dienst van de wegen
en de bruggen, sprak daama over: „De
uitvoering van liet rijkswegenplan".
Na een overzicht te hebben gegeven van
de m aanbouw zijnde rijkswegen, consta
teerde spr., dat in de laatste paar jaren
de op de auto drukkende lasten belang
rijk zijn verhoogd.
Afgescheiden van hetgeen wordt uit
gegeven aan parkeergelden, tollen, ve
ren en ponten, kosten rijbewijzen enz.
en evenmin de opbrengst der normale
invoerrechten in rekening brengende,
is de totale opbrengst der door motor
rijtuigen op te brengen belastingen
welke in 1930 nog rond 16 millioen be
droeg, thans te stellen op ten minste
54 millioen, n.l. 21 a 22 millioen motor
rijtuigenbelasting, 5 a 6 millioen per-
soneele belasting, plm. 27 millioen bij
zondere benzinebelasting.
De invloed van deze zware belastingen
te zamen blijkt uit den achteruitgang en
de daarop volgende zeer geringe toename
van het aantal auto's in ons land.
Denemarken heeft verhoudingsgewijs
ruim 2 maal en Zwitserland l1/, maal zoo
veel auto's als ons land. In Frankrijk en
Engeland is het aantal personenauto's per
1000 inwoners bijna 4 en ruim 3 maal dat
van ons land.
Tal van fiscale en andere maatregelen,
zoo besloot spreker, leiden er te zamen toe,
dat de gezonde ontwikkeling van het mo-
St. Nicolaas was bij onsl
Hij vulde ons huis van
beneden tot boven met
geschenken.
Komt U eens kijken
U slaagt zeker 1
1861
Ziet onze speciale St. Nicolaas
etalages passage Botermarkt
(Xngez. Med.)
torwegverkeer wordt geremd ten nadede
van de algemeene volkshuishouding en de
geboden werkgelegenheid van het Neder
landsche wagenpark plaats vindt met alle
schadelijke gevolgen van dien voor de
verkeersveiligheid en voor handel en in
dustrie.
Mr. J. Linthorst Homan, commissaris der
Koningin m de provincie Groningen en
oud-voorzitter van de K.N.A.C., sprak over
„Automobiel en platteland". Spreker kwam
tot de volgende algemeene conclusies:
aHet landsbelang eischt, dat het
platteland beschikt over goedkoop, een
voudig en snel vervoer van personen
en goederen, gelijk op niet te langen
afstand slechts de automobiel kan
geven.
b. De personenautomobiel ls voor
het platteland niet meer een luxe-
voorwerp. doch een onmisbaar ver
voermiddel.
c. Het autobusvervoer ten platte-
lande heeft behoefte aan doorgaande
verbindingen naar de steden.
d. Het platteland heeft behoefte
aan goede eigen wegen geheel vrij van
tollen en voorts aan goede snelwegen
naar de centra, de laatste met schei
ding der verkeerssoorten.
e. Eer kome verplicht verkeerson-
derwijs op de lagere scholen ten plat-
telande.
De heer N. G. van der Meij, hoofdcom
missaris van politie te 's-Gravenhage,
sprak over „De Haagsche politie en het
moderne verkeer".
Mr. H. M. Planten, directeur van de
Algem. Nederlandsche Vereeniging voor
Vreemdelingenverkeer, gaf een uiteenzet
ting van het toeristisch vreemdelingenver
keer per auto.
Spr. wees op de talrijke belemmerende
bepalingen, die het toeristisch vreemde
lingenverkeer in ons land in den weg
worden gelegd.
Tenslotte sprak de kolonel P W. Schar-
roo. commandant van het regiment genie
troepen over: „Verkeerstoezicht en ver-
keersopvoeding."
Gemakkelijke zege in de
21ste partij.
In de door Euwe slecht gespeelde
21ste partij om het wereldkam
pioenschap schaken heeft Alje
chin na 32 2etten gewonnen. De
voorsprong van den uitdager be
draagt nu weer drie punten
(129) en het is nauwelijks meer
aan te nemen, dat Aljechin in de
-esteerende negen partijen de
overwinning nog zal ontgaan.
Voor het uitvoerig verslag der
partij zie men het 5de Blad.
BINNENLAND.
De wegverkeersdag van de K.N.A.C. te Den
Haag. (Ie Blad).
'De minister kondigt arbeidsverkorting en
personeeluitbreiding bij het P.T.T.-
bedrijf aan. (Pari. Overzicht, 2e Blad).
Bekroningen voor de Nederlandsche deel
nemers aan d« Parijsche expositie.
(Binnenland, 3e Blad).
Geldzak met f. 4500 te Utrecht verdwenen.
(Gemengd, 3e Blad en Laatste Be
richten, le Blad)
Visscherij ter zoute na 1 December verboden
(Laatste Ber„ le Blad).
BUITENLAND.
Bijzonderheden over het bezoek der Fran-
sche ministers aan Londen. (Buitenl.,
3e Blad).
De herdenking van het anti-komintern,
pact. (Buitenland, 3e Blad)
De Fransche Kamer neemt bijna eenstem
mig de wet op de ambtenarensalarissen
aan. (Buitenland, 3e Blad).
De leider van het complot in Frankrijk
gevat. (Buitenland, 3e Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Mr. P.J. OUD
Zaterdagavond
voor de Radio!
Stemt Zaterdag 27 November, om
half negen af op Hilversum I
(1875 M). Oud-Minister Mr. P.J.
OUD houdt dan ter gelegenheid
van de Alg. Verg. van de Vrijzinnig
Democratische Bond een rede
over de politieke toestand.
r Stelt U op de hoogte, van wat dé
Vrijzinnig Democraten willen en zendt
ons deze bon in! (Open enveloppe ge
frankeerd met ll/2 cent)
(Ingez. Med.)
Westelijke tot Noordwestelijken
wind met eenige daling van tem
peratuur, waarbij lichte buien
van regen of natte sneeuw kun
nen vallen.
U hebt al opgemerkt hoe de in aanbouw
zijnde toren van ons Stadhuis het stads
beeld begint te beheerschen.
Geheel tot zijn recht zal de toren echter
eerst komen, als het carillon daarin zal
zijn aangebracht en de vroolijke klanken
weer als van ouds over de stad zullen
klinken.
Hebt Gij Uw bijdrage al ofc post
rekening No. 302400 van den Pen
ningmeester van het „Carillon-Comité
Stadhuis Leiden" overgeschreven