BINNENLAND Provinciale begrooting van Zuid-Holland Houdt Uw huid jeugdig! Het khn... Hoe? De Waterstaatsbegrooting besproken LEIDSCH DAGBLAD, Maandag 15 November 1937 Derde Blad No. 23816 78sfe Jaargang RECHTZAKEN Snellere uitvoering van het wegenplan Kolonel I. J. van Santen overleden. Tijdens een jachtrit op Ypenburg. Kolonel van Santen Zaterdagmiddag is kolonel J. J. van Santen, chef van den Staf van het hoofdkwartier Veldleger en oud-com mandant van de Luchtvaartafdeeling te Soesterberg, plotseling overleden. Bij den laatsten run over het vliegveld Ypenburg bij de jacht achter de meute van de Kon. Ned. Jacht Vereeniging, werd hij in den zadel door een hart verlamming getroffen en stortte van zijn paard. Onmiddellijk snelden eenige personen toe, waaronder een reserve officier van gezondheid, om den kolo nel hulp te bieden. De levensgeesten bleken echter reeds te zijn geweken. Het stoffelijk overschot werd voorloopig naar het Militair Hospitaal overge bracht, waar de dood door hartverlam ming werd geconstateerd. Met kolonel Van Santen is een bekwaam loofdofficier heengegaan, die als een knap itrateeg bekend stond. Kolonel Van Santen werd 21 Juni 1883 Arnhem geboren. Hij bezocht de H.B.S. zijn geboortestad en studeerde van 1900 ■1903 aan de Kon. Militaire Academie te reda. Van 1903 tot 1918 deed hij dienst j verschillende onderdeelen van het wa in der artillerie. Van 1918 tot 1920 was hy detacheerd bij de Hoogere Krijgsschool, van 1920 tot 1925 bij de Luchtvaartaf- leeling, waar hij werd opgeleid voor waar- lemer en vlieger. Van 1925 tot 1929 was ie overledene bij den Generalen Staf werk- aam. Gedurende acht maanden, van 1 foart 1929 tot 1 November 1929, was hij hoofdinstructeur bij het le regiment veld- «tillerie.. Met ingang van laatstgenoemden latum werd de overledene benoemd tot commandant van de Luchtvaartafdeeling Soesterberg. Tot 1933 was de heer Van lanten werkzaam als commandant van de .uchtvaartafdeeling, want in dat jaar ■zijn benoeming tot chef van den Etaf van het hoofdkwartier van het Veld- fger, welke functie hij thans nog be- leedde. Kolonel Van Santen was Officier in de )ranje-Nassau Orde en commandeur in le Orden van Leopold II van België, van ie Kroon van Roemenië en van het Zwaard »an Zweden, alsmede drager van het eere- &ken van het Ned. Olympisch Comité. De begrafenis zal met militaire eer ge- thieden op Woensdag a.s. 12 uur op Oud en Duinen te Den Haag. Sn H.M. de Koningin te Amsterdam. Bij de uitvoering van Rosenkavalier". ,Der Zaterdagavond heeft H.M. de Koningin den Stadsschouwburg te Amsterdam de uitvoering van „Der RosenkavaiIer" door de Wagnervereeniging bijgewoond. Hare Majesteit arriveerde te zeven uur tan den Schouwburg in gezelschap van haar hofdame honoraire jonkvrouw B. I. Swinderen. Zij werd verwelkomd door den burgemeester, dr. W. de Vlugt en door dr j. p. van Tienhoven, mr. H. L. de Beaufort en dr. Paul Oronheim, bestuurs- *den van de Wagner vereeniging. h het gevolg waren voorts mevr. baro- ase van Harinxma tihoe Sloten en jhr. W. Hoen, kamerheer i. b. d. en luitenant ter r* le klasse, jhr. E. J. van Holthe, adju dant van Hare Majesteit, in de eerste pauze heeft de Koningin in ftn der vertrokken van den Schouwburg ^n maaltijd gebruikt. Dienstplichtige onderoffi cieren als capitulanten. ^'j zullen zoo spoedig mogelijk in dienst treden. (Van een bijzonderen medewerker) De minister van Defensie heeft be- P^ld, dat de korpscommandanten, de door hen opgegeven dienstplichtige on derofficieren die een verzoek hebben In?ediend om, met toepassing van art. der dienstplichtwet, op den voor ca- Molanten geldenden voet, gedurende *es maanden vrijwillig onder de wape- nen.te mogen komen, zoo spoedig mo- W ijk in wcrkelijken dienst moeten op- ePen, met dien verstande dat slecht^ Met Gemakkelijk Castella! De ver maarde schoonheids- zeeg, die kostbare olijfolie bevat en zulk een weldaad is voor Uw huid! Een Salomo's oordeel. Doe mee aan de Castella-pryivraag voor 'n gratis reis naar Zwitserland. - Deze week wat winnaar: de heer J. van Heerde, Voorstad 8—10, Vollen hou. 1076 (Ingez. Med.) zij mogen worden opgeroepen die bij een te voren gehouden geneeskundig onderzoek geschikt zijn bevonden naar de gestelde eischen voor een beroeps militair. Dit geneeskundig onderzoek moet plaats hebben door den militairen geneeskundigen dienst in de garnizoensplaats het dichtst gelegen bij de woonplaats der betrokkenen zulks omdat door hen op geenerlei vergoe ding ter zake aanspraak kan worden ge maakt. In totaal hebben zich voor vrijwillige opkomst aangemeld: bij de Infanterie 316 (w.o. 12 voor het 4e Reg. Infanterie); bij de Wielrijders 9; bij de Huzaren 15; bij de Kust Art. 7; bij de Luchtdoel Art. 4; bij de Genietroepen 25; bij de Pont. en Torp. 5. Bovendien 38 onderoflicieren in de func tie van dienstpl. fourier, sergeant admini strateur of sergeant toegevoegd. afscheid van zwolles burgemeester. Zaterdagmiddag heeft dr. J E. baron de Vos van Steenwij k als burgemeester van Zwolle afscheid genomen van ambtenaren, gemeenteraad en ingezetenen, in verband met zijn vertrek naar Haarlem. HOEVEEL VREEMDELINGEN ONS LAND? BEZOEKEN Een landelijke statistiek wordt met ingang van 1 Januari samengesteld. Naar de Haagsche Crt. verneemt, zal. zoo mogelijk met ingang van I Jan. a.s.. wor den overgegaan tot de samenstelling van een landelijke statistiek betreffende het vreemdelingenverkeer. Het Centraal Bu reau voor de Statistiek zal zich hiermede belasten, in samenwerking met de statisti sche bureaux der vier grootste gemeenten i Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht), de besturen der overige gemeen ten en de hotel- en pensionhouders in Ne derland. De bedoeling van deze statistiek is. een beeld te verkrijgen van den omvang van het vreemdelingenverkeer, het bedrag, dat de vreemdelingen, voorzoover dit de feitelijke verblijfkosten betreft, in ons land uitgeven en tevens, hoe de verspreiding is der buiteniandsche toeristen over de ver schillende gemeenten. Procedure om 34 cents. Er was „kwestie" ontstaan over een half pond varkenslappen. De slager zei. dat hij ze geleverd had. en de klant beweerde, dit vleesch nooit te hebben ontvangen. Het eenige bewijsstuk in dezen was een bestel- boekje, doch de bladzijde, waar het om ging. was er uitgescheurd. Zoodat er eigen lijk ook weer eeen bewijsstuk was. De kan tonrechter, die in deze aangelegenheid recht had te spreken, formuleerde naar wij in „De Winkelier" lezen het volgende merkwaardige vonnis: Eischer vordert voor door hem als slager aan gedaagde, voor huishoudelijk gebruik op 11. 15 en 18 Mei 1937 geleverde vleesch- waren een bedrag van totaal f. 1 40. Hier van is alleen de eerste post ad f. 0.34 be twist. de beide andere posten ad sa-men f. 1.06 zijn door gedaagde reeds eenmaal betaald: eischer heeft geweigerd deze be- ta'iiTg te ontvangen en het betaalde bedrag teruggegireerd, Wii vinden termen, in deze een bemiddelend vonnis te wijzen, daar gewichtige gronden tegen het standpunt van elk der partijen spreken. De vordering is alleen ingesteld ter verkrijging van het betrekkelijk gering bedrag van f. 0.34. Eischer stelt, dat hij op 11 Mei 1937 voor dat bedrag aan gedaagde een half pond- varkenslappen heeft geleverd, gedaagde be„ twist dit. Eenige principieele beteekenis is, naar het ons voorkomt, in dit geschilpunt niet te zien. Wij achten het aan zijde van eischer een misbruik van zij-n recht tot procedeeren, dat hü voor een zoo luttel bedrag hiertoe is overgegaan, zonder ter verdediging daarvan op andere bijzondere omstandigheden be roep te kunnen doen. dan op een hevige verbittering, die tusschen de partijen schijnt, te bestaan. Het is algemeen ge bruikelijk over dergelijke bedragen geen beroep op de justitie te doen, tenzij daarvoor een dringende reden bestaat. Dit gebruik is zoowel redelijk en practisch als voor een goede rechtsbedoeling noodzakelijk. De regel van het Romeinsche recht: „minima non curat praetor", moet worden -geacht ook ten onzent als algemeen rechtsbeginsel te gelden. Anderzijds pleit tegen gedaagde het z.g. bestelboekje, dat hü na een aanvankelijke weigering dit te vertoonen, ten processe heeft overgelegd. In dit boekje placht ge daagde, of iemand van zijnentwege de be stellingen aan den slager op te geven, terwijl de prijzen door laatstgenoemde daar achter werden geplaatst. In dit boekje is de bestreden oost van 11 Mei 1937 weliswaar niet vermeld, maar er komen ter plaatse in dat boekje zekere onregelmatigheden voor. waarop gedaagde is gewezen, maar die hij niet heeft opge helderd; zoodat wij hierin een vermoeden tegen de juistheid van eedaagdes stand punt zien. Waar die twee juridische gezichts punten tegenover elkaar staan, waar aan wij niet anders dan gelijke waarde kunnen toekennen, achten wij, als boven overwogen, een bemiddelende beslissing de aangewezen oplossing. Aan eischer behoort de helft van het om- Ged. Staten van Zuid-Holland hebben thans de begrooting van deze provincie voor het jaar 1938 bij de staten ingediend. Hierin wordt in de eerste plaats gewezen op een bedrag van f. 112.000.dat meer moest worden uitgetrokken voor het onder, houd van wegen en andere openbare wer ken. Deze hoogere raming is goeddeels een gevolg van de stijging der materiaalprijzen. welke in sommige gevallen meer dan 50 pCt. beloopt. Ook door andere factoren wordt de be grooting voor 1938 ongunstig beïnvloed. Eén daarvan is de te verwachten vermin dering van de opbrengst der Gouwerech ten, als gevolg van de beëindiging van den zandaanvoer voor den nieuwen rijksweg 's-GravenhageUtrecht. Deze en nog andere factoren van minder belang, welke tezamen de be- grootingspositie voor het komende jaar ongeveer f. 250.000 minder gunstig maken dan voor 1937 het geval was, zouden er toe hebben geleid, dat de begrooting voor 1938 niet zonder be- lastingverhooging sluitend had kunnen worden gemaakt, ware het niet. dat tegenover de ongunstige factoren eenige gunstige kunnen worden ge steld, welke ten deele te danken zijn aan dezelfde invloeden, die een ver hooging van onderscheiden posten van uitgaaf nood-ig maken. t.w. de wijziging in de economische omstandigheden. De voornaamste onder deze gunstige factoren is de te verwachten hoogere op brengst der opcenten op de inkomsten- en de vermogensbelasting tot een totaal be drag van f. 118.000. Een ander gevolg van de wijziging in de economische omstandigheden is de daling van den rentevoet, welke het mogelijk heeft gemaakt om op ruime schaal over te gaan tot conversie van provinciale leeningen. Als gevolg daarvan kon op de begroo- ting voor 1938 wegens rente rond f. 178.000 minder in uitgaaf worden gebracht dan streden bedrag van 34 cent of 17 cent te worden toegewezen. Zijn vordering voor het restant of f. 1.06 kan hem niet volgen, daar dit bedrag reeds is betaald, maar door eischer is teruggegireerd, zoodat eischer, naar wij aannemen, zijn recht heeft verwerkt, dit alsnog in rechte op te vorderen. Gezien de betrekkelijke wetsartik'elen, rechtdoende, veroordeelen gedaagde om aan eischer tegen kwijting te betalen de som van f. 0.17 met de rente daarvan ad 5 pet. 'sjaars sedert den dag der dagvaar ding tot dien der voldoening, verklaren dit vonnis tot zoover uitvoerbaar bij voorraad en ontzeggen het meergevorderde. Strenger optreden tegen lintbebouwing gevraagd. Verschenen is het Voorloopig Verslag der Tweede Kamer over de begrooting van Waterstaat. Vele leden uitten hun waar deering voor de wijze, .waarop 's ministers ambtsvoorganger in het algemeen zijn taak heeft opgevat en vervuld. Sommige leden vroegen, of het thans, na de uitspraak van het Permanente Hof van Internationale Justitie van 28 Juni jl. in zake het geschil met België over de af tapping van Maaswater, niet een gunstig tijdstip is, om te trachten met België tot overeenstemming te komen. Men wenschte te vernemen, of het rapport van de staatscommissie, belast met een onderzoek naar de mogelijkheid van den aanleg van een Spaarbekken-krachtwerk in Limburg, reeds is Uitgebracht. Van verschillende zijden werd aan gedrongen op een strenge toepassing van de „verkeerswet tegen Lintbe bouwing". Van verschillende zijden werd de aan dacht gevestigd op het groote aantal on gevallen op de wegen. De strafbedreiging van de Motor- en Rijwielwet achtte men te laag. Ook daarom zou men het waardeeren. indien de wegenverkeerswet spoedig werd ingevoerd. Opgemerkt werd, dat tal van ongelukken aan onvoldoende voorzichtigheid van voet gangers zijn te wijten. Gevraagd werd, of de minister middelen ziet, om hierin ver betering te brengen. Van verschillende zijden werd, met het oog op de veiligheid van het verkeer, aan gedrongen op spoedige inwerkingtreding van de rijtijdenwet 1936. Gevraagd werd, of de minister maatre gelen in overweging genomen heeft om te komen tot verbetering van de afwatering van Westelijk Noord-Brabant en, zoo ja, welke deze maatregelen zijn. Inlichtingen werden gevraagd omtrent de plannen tot indijking van den Bies- bosch, alsmede omtrent die tot afsluiting van den mond van de Donge. Is het waar, zoo vroeg men, dat van die werken niets zal komen, omdat zij een nadeeligen in vloed zouden hebben op den stormvloed te Dordrecht? Eenige leden gaven uiting aan hun on- Bij Kon. Besluit is, met inachtneming gerustheid over den staat van de zeewering van de in artikel 52 der wet op het notaris- op Ameland, waarin tijdens een November- ambt neergelegde voorschriften, aan b. storm in 1936 groote gaten zijn geslagen. Knegtering, met ingang van gisteren, eer- Ook de toestand, waarin de zeewering vol ontslag verleend uit zijn betrekking van van Goeree verkeert, stemde eenige leden notaris te Zuidbroek. j tot bezorgdheid. OVERZICHT DER WERKLOOSHEID. De directeur van den rijksdienst der werkloosheidsverzekering en arbeidsbemid deling deelt mede. dat in de week 25 t/rn 30 Oct. bij gesubsidieerde vereenigingen met werkloozenkas waren aangesloten 469.000 (landarbeiders met 73.700 leden zijn hierin niet begrepen). Van deze 469.000 verzekerden was in genoemde week de ge- heele week werkloos 23.1°/« (in de vorige verslagweek. 4 t/m 9 Oct. 1937, was het percentage 22,6). Het werkloosheidsper centage voor hen die de geheele week werkloos waren, was in de tweede versïag- week van de maand October in de laatste jaren a. v.: 1934: 25,3; 1935: 28,6; 1936: 28.7; 1937: 23,1. VERSPREIDE BERICHTEN. Bij Kon. Besluit is met ingang van 22 November benoemd tot burgemeester der gemeente Haaren A. G. M. Panis. met toe kenning van gelijktijdig ontslag als burge meester. der gemeente Berkel en Enschot. De gewone audiëntie van den minis ter van Economische Zaken zal op Donder dag 18 November niet plaats hebben; die van den minister van Sociale Zaken zal Woensdag niet plaats hebben. Algemeen constateerde men een verblij dende opleving in den steenkolenmijnbouw en den steenkolenhandel. Verscheidene leden vestigden er niette min de aandacht op, dat deze opleving, hoe verheugend ook, niet een gezonde ontwikkeling kan heeten, nu zoo plotseling na een tijd van ongekende inzinking, een topproductie wordt bereikt. De wisselvalligheid in het mijnbedrijf maant tot voorzichtigheid, tot het tegen gaan van roofbouw en tot voldoende reser vevorming en afschrijving. Van verschillende zijden werd gevraagd, of er een mijnbouwpian bestaat, en, zoo neen, of het niet gewenscht zou zijn, tot het opmaken van zulk een plan over te gaan, aangezien de oudste mijnen over enkele tientallen jaren uitgeput zullen zijn. Met het oog op de werkgelegenheid, het op peil houden van het mijnbedrijf, en de belangen van de gemeenten, die veel mijn werkers onder haar ingezetenen hebben, zou nu reeds moeten worden overwogen, welke kolenlagen het eerst voor ontginning in aanmerking komen. Verscheidene leden betreurden, dat uit niets is gebleken, dat de regeering zich ernstig bezig houdt met het vraagstuk van de saneering van den kolenhandel. Door het gebrek aan leiding en toezicht van de regeering op de handelingen en besluiten van de zgn. kolenconventie en de door deze in het leven geroepen huis brandcommissie en gewestelijke commis sies, zijn er niet voldoende waarborgen voor een juiste behartiging van alle be langen. Het had de instemming van zeer vele leden, dat de uitvoering van de wet op de evenredige vrachtverdeeling in de binnen scheepvaart thans in handen is gesteld van het departement van Waterstaat. Verscheidene leden waren van oordeel, dat, nu een niet onbeteekenende opleving- in de binnenscheepvaart valt waar to nemen, deze crisismaatregel kan worden gemist. Verscheidene leden brachten in herin nering, dat de regeering reeds in de troon rede van 1935 verklaarde, dat bijzondere aandacht zou worden geschonken aan de Rijn. en binnenvaart. Dit beteekende vol gens den toenmaligen minister van Han del. Nijverheid en Scheepvaart, dat er aanleiding was zich omtrent maatregelen, welke tot verbetering van die vaart kun nen leiden, ernstig te beraden. Gaarne zouden deze leden vernemen, tot welke uit komst dit ernstig beraad heeft geleid. Maatregelen werden bepleit voor oude schippers, die niet meer in staat zijn in hun levensonderhoud te voorzien. het vorige jaar. Daar staat tegenover, dat de provincie om dezelfde reden rond f. 43.000— minder zal ontvangen wegens interest van aan derden verstrekte kapi talen. Voorts moet hiertegenover worden ge steld een verlaging met f. 89.000.van den ontvangstpost „uitkeering aan de pro vincie uit het verkeersfonds, voor zoover die ten bate van den gewonen dienst kan worden gebracht". Een verblijdend verschijnsel is, dat de uitkeering zelf hooger kon worden ge raamd dan het vorige jaar, eensdeels als gevolg van een hoogere raming der op brengst van de motorrijtuigen- en rijwiel belastingen in de begrooting van het ver keersfonds voor 1938. anderdeels in verband met de omstandigheid, dat het percentage, dat Zuid-Holland ontvangt van het geza menlijke aandeel der provincies in de op brengst der belastingen, hooger wordt, naarmate de uitvoering van het wegenplan vordert. Intusschen is het vrij zeker, dat de ge zamenlijke provincies voor de secundaire wegen de uitkeering van f. 8.332.800. waarop de raming van het aandeel van Zuid-Holland is gebaseerd, niet zullen ontvangen. In het door de Tweede Kamer aanvaarde wetsontwerp, houdende een regeling door de tertiaire wegen, is een wijziging opgenomen van de bestaande regeling der uitkeering. Indien dit wetsontwerp tot wet wordt verheven, beteekent dit naar raming een verlaging van het aandeel van Zuid- Holland in de uitkeering van het verkeers fonds voor 1938 van f. 1.500.000.tot rond f. 1.458.000.Aangezien intusschen dit laatste bedrag nog toereikend zou zijn voor de bestrijding der in 1938 te betalen rente en aflossing voor de leeningen, op genomen voor de wegenverbetering, kan in ieder geval de raming in ontvangst op den gewonen dienst tot het volle bedrag van die uitgaven verantwoord worden geacht. Zooals reeds uit het voorafgaande blijkt, zal als gevolg van de renteverlaging voor de ten behoeve van de wegenverbetering opgenomen leeningen, alsmede in verband met de te verwachten hoogere uitkeering voor 1938 nog niet behoeven te worden overgegaan tot de belastingverhooging, welke het vorige jaar, met het oog op de versnelde uitvoering van het wegenplan. voor 1938 in uitzicht moest worden gesteld. Of zulks het daarop volgende jaar noodig zal zijn, valt thans nog niet te zeggen. Met het oog op het groote belang van uitbreiding der werkgelegenheid in ver band met de nog steeds heerschende werk loosheid hebben Ged. Staten vrijheid ge vonden om den post wegens subsidies in de kosten van restauratie van gebouwen met oudheidkundige of kunstwaarde met f. 10.000.te verhoogen. In de begrooting' zijn voorts nog ver schillende andere maatregelen verwerkt, welke kunnen bijdragen tot vergrooting van de werkgelegenheid. Ged. Staten herinneren aan hun machtiging de medewerking van het Werkfonds in te roepen voor een snel lere uitvoering van het provinciaal wegcnplan tot een bedrag van f. 10.000.000.Toen echter dit plan afstuitte op bezwaren van de zijde der regeering hebben de staten er zich mede vereenigd, dat gebruik zou wor den gemaakt van de door den vorigen minister van sociale zaken geboden gelegenheid om te komen tot versnelde uitvoering van een tweetal wegen, deel uitmakende van het oorspronkelijke plan van f. 10.000.000.in werkver schaffing. De regeering is thans bereid voor dat gedeelte van het oorspronkelijke plan van 10 millioen, dat niet valt onder de uitvoering in werkverschaf fing waartoe het vorige jaar werd be sloten, alnog versnelde uitvoering met de hulp van het werkfonds mogelijk te maken. Voor versnelde uitvoering op laatstbe doelde wijze komt nog een viertal wegen in de Alblasserwaard, de Vijfheerenlanden en de Krimpenerwaard in aanmerking, t.w. de weg GoudaBergstoep, de weg Bergam bachtSchoonhoven, de weg Gelkenes— Schelluinen en de weg Bergstoepsche veer Sliedrecht. De kosten van aanleg en reconstructie dezer wegen worden globaal geraamd op f. 5.000.000.—. Van de beide wegen, die in werkverschaffing worden uitgevoerd, zijn de aanlegkosten begroot op f. 5.400.000.Het zal dus thans moge lijk zijn het geheele plan van f. 10.000.000, dat na de aanvankelijke weigering der regeering om daaraan medewerking te ver- leenen, ten doode scheen opgeschreven, alsnog tot uitvoering te brengen. De voet, waarop het rijk thans mede werking wil verleenen, komt ongeveer over een met dien welke voor het oorspronke lijke tien miliioen-plan was voorgesteld. Als voorwaarde voor de toekenning van het voorschot uit het werkfonds stelt de regeering, dat de verwerking van het be drag van f. 5.000.000.als volgt geschiedt: in 1938 f. 600,000.— in 1939 f. 1.500.000.—: in 1940 f. 1.500.000.— in 1941 f. 1.000.000.— in 1942 f. 400.000.—. Wanneer met behulp van het thans ontvangen aanbod van het werkfonds het oorspronkelijke tien milioen-plan geheel wordt uitgevoerd, zal in de komende 5 jaren meer dan 25 millioen voor de wegen- verbstering worden besteed.'In 1943 zal dan van de 60 millioen. waarop de uitvoering van het provinciaal wegenplan wordt ge raamd, ongeveer 52 millioen zijn verwerkt. Hetgeen dan nog rest, is slechts een laatste afwerking, welke vermoedelijk wel zal kunnen worden uitgevoerd met behulp van het personeel van den provincialen water staat in zijn normale bezetting.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1937 | | pagina 9