BUITENLAND
Wat men eet op Boeroe
W§
LEIDSCH DAGBLAD Vierde Blad
Donderdag 21 October 1931
De strijd in Spanje
Een
dagelij ksche puzzle
Brieven uit
de
Molukken
DE ALGEMEENE TOESTAND
Ontspanning na impasse.
Terwijl Londen gistermorgen nog zeer
pessimistisch was gestemd en men een
mislukking ter non-interventie-commissie
algemeen vreesde, is plotseling een gun
stige wending ingetreden tengevolge van
een verklaring van Itallaansche zijde.
Grandi heeft onverwachts concessies ge
daan aan het Engelsch-Fransche stand
punt. die de zaak der non-interventie red
den! Men zie elders voor de bijzonder
heden.
Maar de practische beteekenis slaan wij
vooralsnog niet hoog aan, daar het redden
van het voortleven der commissie o.i. is ge
kocht met nieuw uitstel. Blijkbaar voelen
Italië en Duitschland maar al te goed dat
de tijd voor hen blijft werken Asturië
b.v. valt- vandaag of morgen! en van
daar, dat zij een breuk hebben willen voor
komen door concessies, die in wezen nog
weinig beteekenen. Niettemin zal men vol
gaarne deze Italiaansche bereidwilligheid
aanvaarden, omdat zoodoende de impasse
overwonnen wordt en een werkelijke over
eenstemming van practische waarde in de
toskomst mogelijk blijft.
De vrijwilligers in Spanje zullen thans
officieel geteld moeten wordsn door in te
stellen commissies. Onnoodig te zeggen, dat
dit een zeer langdurige geschiedenis zal
worden, waarbij alle fronten zullen moeten
worden bezocht. En zal men de noodige
medewerking vinden?
Is dit getal „vrijwilligers" aan weerszij
den bekend dan zal men over de terug
trekking verder kunnen praten. Vastgelegd
hebben Italië en Duitschland zich, afgezien
van een ..symbolische" terugtrekking niet.
Men ziet: er is ruimte te over voor een
schuiven op de lange baan en daarom ver
baast het niet, dat de erkenning van beide
partijen als belligerenten niet meer zoo
■urgent wordt geoordeeld door beide dicta
tuurlanden.
Doch laat ons tevreden zijn. dat de groote
spanning door dezen gang van zaken is af
genomen. dat het spel van schijn en wezen
kan worden voortgezet zonder direct na-
deeligen invloed voor Europa.
Een gevaarlijke impasse is overwonnen,
zij het dan voorloopig meer in schijn dan
in werkelijkheid. Niettemin: de ontspan
ning is er en dat is momenteel de hoofd
zaak!
BELGIË
Interpellaties in den Senaat.
Instructie inzake de Nationale
Bank.
In den Senaat zijn gisteren de interpel
laties behandeld inzake de affaire Barmat.
Deze interpellaties hadden betrekking op
het vrijgeleide, dat aan Julius Barmat
werd verleend en de inschikkelijkheid,
welke hem ten deel viel door politieke in
menging.
De minister van justitie zeide, dat hier
sprake was van een nieuwen aanval op de
regeering en den minister-president.
Tegen Julius Barmat was noch is een
bevel tot inhechtenisneming uitgevaardigd
en het vrijgeleide werd hem alleen ver
strekt.. omdat hij uitgewezen was en het
parket hem wilde hooren.
Dit vrijgeleide werd gegeven met toe
stemming van den procureur des konings
te Brussel en den minister van justitie.
De kosten van het verblijf van Barmat
te Brussel hebben op geen enkel Belgisch
organisme gedrukt.
Een tweede vrijgeleide werd Barmat ge
geven om voor de strafrechtbank te ver
schijnen. Hierover heeft de procureur des
konings onlangs een nauwkeurige uiteen
zetting gegeven.
„Wat betreft de inschikkelijkheid, wil ik
de waarheid niet verzwijgen, doch mijn
taak is moeilijk, want ik ben dan verplicht
over dooden te spreken. Ik vraag dus den
interpellanten niet aan te dringen".
De interpellanten stelden voor een com
missie te benoemen om de kwestie te on
derzoeken. doch hiertegen verzette de mi
nister zich. Hij wilde niet. dat de dossiers
van de politie openbaar gemaakt zouden
worden.
Hierop ontstond rumoer in de banken
der oppositie en de voorzitter schorste de
vergadering.
Bij de hervatting verklaarde de minister,
dat bij het oefenen van critiek op de re
geering de fout is gemaakt, de gebroeders
Barmat te verwisselen. Men heeft Henri
voor Julius gehouden.
Julius Barmat is in 1929 in België ge
komen. In 1931 vroeg de advocaat Petit-
jean voor de drie gebroeders Barmat, Ju
lius, Henri en David, een verblijfsvergun
ning aan.
In Juni 1931 kreeg de toen minister ge
worden Petitjean een negatief antwoord
van de politie, doch in 1932 werd Henri
en David Barmat een voorloopige verblijfs
vergunning verleend.
In 1933 werd besloten Julius uit te wij
zen, doch een advocaat van de schuld-
eischers van Barmat kwam te zijnen gun
ste in het belang van de schuldeischers
tusschenbeide en verkreeg een opschorting
van drie maanden van het- uitwijzingsbevel.
Vervolgens werden Julius en Henri Bar
mat uitgewezen.
Minister Lippens gaf Henri een uitstel
van zes dagen, omdat zijn vrouw geope
reerd moest worden. Dit uitstel werd ver
scheidene malen verlengd op verzoek van
Renkin, oud-ministerpresident, die optrad
als verdediger van Henri Barmat.
Door dit herhaalde uitstel, steeds op
verzoek van Renkin. die sindsdien is over
leden en van Francois, toenmalig socialis
tisch senator, bleef Henri tot 4 Januari
1934 in België. Dit is alles; men heeft veel
lawaai om niets gemaakt en zou beter heb
ben gedaan, aldus de minister van justitie,
de regeering rustig te hebben laten wer
ken.
Voorts heeft in den Senaat minister
Spaak geantwoord op de interpellatie van
Nothomb over den invloed op de bulten-
lanösche politiek van België van de ver
klaring der Duitsche regeering.
Minister Spaak herinnerde aan zijn ver
klaringen.
De Duitsche verklaring van 13 Octo
ber is een element van ontspanning
voor een ieder; het is een nieuwe steen
voor het gebouw van den vrede.
Zoo heeft België het opgevat. België
heeft geen verdrag onderteekend, noch
met Frankrijk en Engeland, noch met
Duitschland.
De Duitsche verklaring van 13 October
legt België geen verplichting op. België
behoefde niets te weigeren, omdat Duitsch
land niets vroeg. Er kan in dezen geen
dubbelzinnigheid bestaan; alleen zou men
van kwade trouw kunnen zijn.
De minister besprak vervolgens de ver
schillende paragrafen van de verklaring
en legde deze op de bekende wijze uit.
Hij legde den nadruk er op, dat niets in
deze verklaring de militaire maatregelen
van België raakt.
Belgic heeft nog steeds het recht de
maatregelen, welke het noodig acht voor
zijn verdediging te nemen en in dit op
zicht zal de regeering niet van politiek
veranderen.
De regeering zal evenals in het verleden
blijven waken voor de veiligheid van het
land.
De verklaring van 13 October is een
goede zaak en een logisch gevolg van de
politiek van het land en van het program
ma van de regeering.
De optocht bij gelegenheid van de her
denking van den slag aan den IJzer. zal
niet doorgaan, nu de regeering besliste,
dat de optocht zich niet mocht begeven
in de neutrale zone van het koninklijk
paleis, het parlementsgebouw en de depar
tementen, en heeft medegedeeld, dat de
koning niet aanwezig zou zijn.
Slechts zal het vaandel zich voegen bij
de vaandelgroep van den bond van oud-
strijders, die bij het graf van den onbe
kenden soldaat haar hulde zal brengen.
Van niet-officieele zijde wordt vernomen,
dat het parket het onderzoek, dat is in
gesteld inzake bepaalde ongeregeldheden,
die bij de enquête betreffende het beheer
van de Nationale Bank aan den dag zijn
getreden, de z.g. „informatie", heeft omge
zet in een instructie.
De rechter zal de instructie moeten ope
nen. o.a. ten aanzien van de betrouwbaar
heid van bepaalde documenten, die aan
den raad van bestuurders en het college
van censoren zijn voorgelegd.
Het O.M. heeft opdracht gegeven om o.a.
de boekhouding van verscheidene finan-
cieele instellingen te controleeren.
De instructie houdt in geen enkel op
zicht verband met de activiteit der natio
nale bank op financieel of monetair ge
bied.
Reeds zou onderzoek worden ingesteld
bij de Banque Fabri bij Luik en bij de
Belgische Congo-Bank.
Asturië bezwijkt!
De rechtschen rukken in Asturië in
steeds sneller tempo op. Overal breken
zij het verzet der Asturiërs. De colonne,
die gisteren Villa Viclosa heeft bezet,
bevond zich bij het vallen van den
nacht op nog slechts 22 k.m. van Gijon.
Tientallen dorpen en een aanzienlijke
hoeveelheid materiaal zijn in handen
der rechtschen gevallen, die in alle
rectoren verder zijn opgottkt.
DUITSCHLAND
De grondstoffen en het vierjarenplan.
Gisteravond heeft kol. Loeb. de leider
van het grondstoffenbureau, dat binnen
het kader van het vierjarenplan in het
leven is geroepen, een redevoering uitge
sproken voor een gehoor van persoonlijk
heden uit de nat. soc. partij, uit het leger
en uit wetenschappelijke kringen.«Hij ver
klaarde daarbij, dat in 't vervolg stroo zal
worden gebruikt voor de vervaardiging van
cellulose, waaraan het land een toenemen
de behoefte heeft. Voorts deelde hij mede,
dat fabrieken gebouwd zullen worden waar
het stroo zal worden verwerkt. Tevens
legde hij den nadruk op de noodzakelijk
heid van energieke maatregelen tot bezui
niging van papier.
IV.
De rechtschen marcheerden op over een
diepte van 12 k.m. In de dorpen zijn tal
rijke verwoestingen aangericht. Ze zijn ge
heel leeggeplunderd. In Leon hebben de
rechtschen negen dorpen bezet. De regee-
ringstroepen hebben Campo de Ornedo en
Piedrafita In brand gestoken.
Op het Fransche vliegveld Parme bij
Biarritz zijn gistermiddag vijf Spaansche
militaire vliegtuigen uit Gijon gearriveerd
met elf piloten aan boord.
's Middags was reeds een vliegtuig van
de Air-Pyrénées gearriveerd met een Rus-
sischen generaal en drie Russische offi
cieren aan boord.
De piloten verklaarden, dat de chef van
hun escadrille hun had aangeraden. Gijon
in allerijl te verlaten, daar in de stad geen
orde meer heerschte. In de straten werd
gevochten en op verschillende punten bra
ken branden uit.
De leiders nemén dus de vlucht
Onderhoud van Companys met Negrin.
De president der Catalaansche generali
teit, Companys, verklaarde tegenover de
pers, dat hij te Valencia gedurende twee
uur een onderhoud had gehad met Negrin,
dien hij heden nogmaals zal ontmoeten.
Men denkt algemeen, dat ket bijna zeker
is, dat Companys zal volharden bij zijn
eerste voornemen, om ^ls president van de
generaliteit af te treden.
Op een vraag van deti"Correspondent van
Havas omtrent het waarschijnlijke vertrek
van de regeering naar Barcelona, verklaar
de Companys, dat, indien de regeering het
haar plicht zou achten, zich naar Barce
lona te begeven.nhij de eerste zou zijn, die
zich voor dit besluit zou buigen.
FRANKRIJK
Protestvergaderingen.
De vereenigingen van personeel in over
heidsdienst hebben gezamenlijk aangekon
digd. dat 23 en 24 October a.s. in 33 steden
van de provincie protestvergaderingen ge
houden zullen worden tegen de onvoldoen
de verhooging van salaris van de ambtena
ren en agenten van den veiligheidsdienst.
DANZIG
Centrumpartij ontbonden.
Nationaal-socialisten thans he»r
en meester.
De politie-president heeft
trumpartij te Danzig met
nevenorganisaties ontbonden.
Cen-
haar
OOSTENRIJK
Nationaal-socialist journalist te
Ween en gearresteerd.
De Oostenrijksche regeering heeft bevel
gegeven tot arrestatie van den nationaal-
socialistischen journalist, Indermauer, een
dei' meest actieve leden van den staf van
kapitein Leopold, den leider der Oosten
rijksche nationaal-socialisten. Men veron
derstelt. dat deze arrestatie het mogelijk
voorspel is van een krachtiger optreden
der Oostenrijksche autoriteiten tegen de
activiteit, waarvan de omgeving van ka
pitein Leopold den laatsten tijd blijk geeft.
Het „Berl. Tageblatt" dat een interview
met Leopold bevatte, is verboden.
ITALIË.
Communisten veroordeeld - Brood
als in den wereldoorlog.
Een rechtbank te Rome heeft uitspraak
gedaan in het proces tegen vijftien com
munisten. Over een daarvan kon geen von-
nis geveld worden, daar hij in een inrich- heeft het°de directe"arrestatle geëischt der
ting voor geesteszieken verblijft. Vijf ver
dachten werden vrijgesproken. De anderen
Als reden voor deze beslissing, die direct
van kracht is geworden', wordt opgegeven,
dat een lid van het bestuur der centrum
partij herhaaldelijk decreten en wetten van
den staat bewust overtreden heeft.
Met de Centrumpartij verdwijnt de
laatste partij In Danzig.
De ontbinding der centrumpartij Is naar
het Duitsche Nieuwsbureau meldt, ge
schied na langdurige onderhandelingen
tusschen gouwleider Forster en het be
stuur der centrumpartij, waarbij een min
nelijke schikking is bereikt. Het bestuur
der centrumpartij erkent de ontbinding en
ziet af van de formeel mogelijke rechts
middelen.
Gouwleider Forster heeft een verklaring
gepubliceerd, waarin verklaard wordt dat
het streven naar vereenlging van alle
Duitschers in het afgescheiden Danzig
thans met succes bekroond Is. Onder het
verleden moet een dikke streep gezet
worden.
HONGARIJE
Nationaal-socialisten veroordeeld.
In de zaak tegen 69 nationaal-socialis
ten. leden der partij van de „Zeisenkrui
sers", die ervan beschuldigd worden een
militairen aanslag te hebben voorbereid,
heeft de rechtbank te Boedapest den leider
der partij. Zoltan Boszermenyi, veroordeeld
tot twee jaar en twee maanden dwang
arbeid en diens vier belangrijkste mede
werkers tot straffen, varleerende één jaar
gevangenisstraf tot twee jaar dwangarbeid.
De 64 overigen, werden veroordeeld tot
straffen, varieerende van drie dagen tot
een maand gevangenisstraf.
Alle beschuldigden zijn in beroep gegaan.
Het O. M. daarentegen heeft strenger
straffen geëischt tegen tien leiders. Voorts
door
Beb Vuyk.
AT zullen we iederen dag eten?
Ziedaar een vraag, welke wij ons
op Boeroe spoedig stellen. Het ant
woord is al te eenvoudig en daarom bijzon
der ingewikkeld. Rijst en visch, maar aan
gezien dit zelfs met verschillende groen
ten eentonig wordt, stelt de etenskwestie
mij iederen dag voor een nieuwe puzzle en
er zijn dagelijks drie maaltijden.
Brood voor het ontbijt ls niet te krijgen,
althans niet toen we kwamen. Later is
er iemand begonnen met uitstekend brood
te verkoopen, maar toen waren we allang
aan ons eigen baksel gewend. Voor het
bakken gebruiken we sagoweer (het ge
giste sap van de arenpalm) als rijsmiddel
en bakken het in een oven van een pe-
troieumblik gemaakt. Het gaat uitstekend,
maar toch vraagt het eiken dag opnieuw
vrij veel tijd en zorg en daar we maar heel
«einig bedienden hebben, bakken we
cicchts drie maal per week. Bovendien ls
i-rood wel goedkoop, maar wat je er bij op
eet is duur. Dit blijft dus gewoonlijk tot een
ei, een gebakken
visch en In de ge
zegende maanden
als de tomaten
lukken, tot een
rauwe tomaat be
perkt. Daarom ls
het een goede en
prettige afwisse
ling een paar
maal In de week
te ontbijten met
nassl goreng,
kleefrijst met ge
raspte klapper en
roode suiker en heel dikwijls katjang Idjoe.
Katjang idjoe zijn kleine groene erwtjes,
geweldig gezond, het middel tegen beri
beri. We eten ze tot pap gekookt met roode
suiker en santen (klappermelk). Mijn man
smult soms van sagobroodjes, maar dat ls
een lekkernij, die je in je jeugd gegeten
moet hebben om te kunnen apprecieeren.
Zooals krentenbrood een lekkerder va
riatie ls op ons gewone dagelijksche brood,
kennen we hier in de Molukken de sago
klappa. Het sagomeel wordt daartoe met
geraspte klapper en wat zout vermengd
cn op de gewone wijze gebakken. Echter
voor het afdekken is de holte opgevuld
met roode suiker. Uit den vorm gehaald
vormen deze broodjes een gerecht ook
voor Europeeschen smaak geschikt, het
geen van de gewone sagobroodjes niet ge
zegd kan worden. Sagoklappa moet warm
gegeten worden met zoete, zwarte koffie.
Grootere moeilijkheden dan het ontbijt
levert het middagmaal op. Aardappelen
zijn hier zeer duur, ongeveer twintig cent
per K.G.. maar bovendien vragen aardap
pelen vleesch, een smakelijke bruine jus
cn veel afwisseling in de groenten. Slechts
eens in de maand wordt hier geslacht en
tenzij de jacht wat oplevert, of we één van
onze kippen schieten, zijn we aangewe
zen op visch en visch met aardaopelen gaat
heel gauw vervelen, nog afgezien van de
groentenkwestie.
We eten dus zes dagen in de week rijst
tafel. De rijsttafel is de maaltijd van het
oude Indië. het Indië, dat voorbij is. maar
waarvan op afgelegen posten zonder ijs
fabriek. abattoir, electrisch licht, groente
voorziening en koelkamcrs, nog zoo veel
overgebleven is. Als het vleesch ontbreekt
sten we kip en als de kiD ontbreekt visch
en alle drie zijn ze op wel twintig verschil
lende manieren klaar te maken. En als cn
de kip èn de visch èn het vleesch ontbre
ken. is daar de deng-deng, (het aan dunne
nlakies gesneden en in de zon gedroogde
vleesch). en zijn er versche en gezouten
eieren. Ook de groentengerechten ziin met
nlle-lei '-r-'-ton tot In het oneindige te
varieeren. We verbouwen zelf onze groen
ten, maar in de drie droge maanden ls er
op Boeroe alleen kankoeng (een soort spi
nazie) te krijgen, dat ln de poelen groeit
en verder katjang toemboek. die we zelf
maken door kleine erwtjes twee dagen te
laten ontkiemen, ongeveer op de wijze, als
we dat als kinderen in onze sponzendoos
met een bruine boon deden. Deze boontjes,
op verschillende wijzen toebereid, geven
een ultstekênde, gezonde groente. En
ook al levert onze tuin groenten op, dan
is het probleem nog zoo eenvoudig niet.
Want als de boontjes rijp zijn, eten we
dagen achter elkaar boontjes en als de
kool lukt, prijkt kool wekenlang op het
werden veroordeeld tot gevangenisstraffen
varieerende tusschen vijf en achttien jaar.
Krachtens de wet op de amnestie, zullen
de straffen der meeste veroordeelden met
twee tot vier jaar verkort worden.
De prefect van Milaan heeft gisteren
een decreet gepubliceerd, waarin een meng-
gebod voor bakkers Ls vervat, om van een
tot dertig November het brood juist als in
den tijd van den wereldoorlog met vijftig
procent maïsmeel te bakken en van een
December af met tien procent van dat
meel.
beschuldigden, die tot langer dan twee jaar
gevangenisstraf zijn veroordeeld. De recht
bank weigerde echter deze arrestaties te
gelasten.
TSJECHO-SLO W AKIJE
Protest door Berlijn afgewezen.
Mastny, de Tsjecho-Slowaaksche gezant
te Berlijn, heeft een bezoek aan den Duit-
schen minister van bultenlandsche zaken,
von Neurath, gebracht en krachtig gepro
testeerd tegen de perscampagne en de be
dreigingen in bladen en radio-omroep naar
aanleiding van de incidenten te Teplitzen
de caricaturententoonstelllng te Praag.
Von Neurath antwoordde, dat een derge
lijk protest lil verband met het optreden
van de politie niet op zijn plaats is.
De opwinding m de Duitsche openbare
meening is een natuurlijk gevolg van de
ernstige buitensporigheden van een staats
orgaan jegens de Sudeten-Duitschers.
Wanneer men een reactie wil voorkomen,
aldus minister von Neurath, dan moet men
van Tspecho-Slowaaksche zijde op de eer
ste plaats er voor zorgen, dat geen aan
leiding wordt gegeven tot dergelijke uit
latingen.
De „Deutsche diplomatisch-politisehe
Korrespondenz" schrijft naar aanleiding
van de Incidenten te Teplitz-Schoenau, dat
men ln Duitschland zich er van bewust is.
dat de Tsjechische uitdagingen in het ge
heel niet mogelijk waren indien het Tsje
chische volk zich niet door Frankrijk be
moedigd gevoelde.
Dat de Tsjechen zich daarin niet ver
gissen, aldus vervolgt het blad, blijkt uit
de manier, waarop de Fransche pers de in
cidenten en de reactie in Duitschland be
handelt en gebruikt als uitgangspunt voor
aanvallen tegen het derde rijk.
Het is te betreuren, dat men in Frankrijk
blijkbaar nog niet inziet, dat het ideaal
der Europeesche ontspanning, dat toch ook
het ideaal van het Fransche volk in zijn
overgroote meerderheid ls, niet door
draaierijen van .hooge politiek" gediend
wordt, zegt het blad.
Men zegt, dat de collectieve veiligheid
het doel der Fransche politiek is. Als in
Parijs gesproken wordt over de gevaarlijke
verscherping van den toestand ln midden-
Europa, moet men daar toch weten, dat
het niet in de laatste plaats ln de macht
van Frankrijk ligt, constructiefouten on
gedaan te maken.
menu. En weer helpt de rijsttafel met ajt
onnoemelijk aantal variaties.
Een enkele keer eten we schidpad, „toe.
leroega", zooals de Moluksche naam luidt,
maar de keeren, dat de visschers er
vangen, zijn heel zeldzaam en de oude
knaap, die we in onze eigen baai al en
toe zien, beschouwen we als huisdier en
mag niet gevangen worden. De smaak vat
schildpadvleesch is weinig geprononceerd
net als van visch, maar de structuur lijk;
op vleesch. We eten het gebakken en ge
stoofd met een mengsel van kruiden en
azijn.
Heeft de schildpad een vrijplaats gevon-
den in onze kleine baai, aan de visschen
is die niet verleend. Heel dikwijls gaan wij
er 's avonds met den hengel op uit. We
ver' rekken met een kleine prauw voor de
landwind opsteekt, op het uur, dat de zon
ondergaat en je niet weet, waar je kijken
moet, boven je naar de roode en gouden
cn paarse hemel of beneden naar de zee-
tuinen waar tusschen het roode orgelpijp,
koraal de oranje en groene rotsvischjes
heen en weer schieten en het water zóó
helder en rimpelloos is, dat je je eigen
schaduw ziet bewegen over het lichte
zand. We visschen met „koemang", her-
mietkrabben, die afschuwelijk ruiken,
maar daardoor juist de visch van vem
aanlokken. Op de grens van het rif en
het zand zijn de vischrijkste plaatsen. Aan
de manier van bijten kun je meestal mer
ken met welke soort visch je te doen hebt
Daar is de „garova" met den geweldij
grooten bek, die heel voorzichtig aan 'taai
zuigt en de slimme goud en paars ge
streepte „tatoe", een koffervlsch, die je
snoer onder het koraal trekt, zoodat Je
haak verspeelt.
Een uur na zonsondergang steekt He
siboe-siboe, de landwind, op, een woelige
wind, die de baai onrustig maakt, zoodat
de vlerken van de prauw om beurten te
gen het water slaan. Tegen achten gaan
we naar huis, zeilend met de siboe-siboe,
of, wanneer de wind laat is, pagaaiend
terwijl onze oude mandoer om den wind
fluit. Soms trekt de maan een blinkend
wit pad. lichtend en koud als onbereden
ijs, maar de feestelijkste thuisvaart genie
ten we in donkere nachten zonder maan
en zonder sterren, doch met een lichtende
zee, waar de visschen snelle sporen Is
stippelen, de vlerken van de prauw cn de
pagaaien zilveren druppels in slaan en je
v oorovergebogen over het zwarte water, la
de donkere onderzeesche zalen, tienduizend
kerstboomen ziet stralen. Thuisgekomen
drinken we verkleumd de heete zwarte
koffie en een half uur daarna smullen ie
van de knappend gebakken buit, die k'l
versch brood of warme rijst verrukkel(t|
smaakt.
Soms is cr geen visch en ook geen koel
mang en gaan we 's middags tegen e:l
uur of vier het varken jagen. Dat var kei
oehoorde vroeger aan een Chinees, maïl
ontsnapte en leeft nu in het wild, maail
gedraagt zich absoluut anders dan de gt-
wone wilde varkens, zoodat we reeds tw«l
maanden lang de kleine ravijnen van heil
tafelland afdrijven, echter nog steeds zoo f
der succes. Het ls een geweldige knaap.
ter hoogte van een tafel, dat zich te goed I
doet aan de veldgewassen van de arnfl
menschen uit de strandkampongs. ït'A
keer hebben we hem bijna te pakken; opI
de plaatsen, waar hij uit kan komen staan I
mijn man en oom Hindjl met geladen g(-[
weer, maar het varken met de wildblai-l
fende honden achter zich aan, wijkt rechlll
uit en onder de paalwoning van een Boe-I
tonees doorschietend, ontkomt hij langil
het strand. De wedloop daarna ls tever-l
geefsch en om toch niet geheel met leegel
handen thuis te komen, oogsten we de I
papaya's van de ln het wild groeiende pa-
payaboomen en gaan terug over de lieete I
vlakte, tot de hals door het messcherp! I
alang-alang. waarin een al te smal voet-1
pad ls geplet.
Werkelijk serieus gejaagd wordt er aao|
den overkant van de baai. Mijn man
dan voor een kleine week en keert dan gr-1
woonlijk met vijf of zes herten of var
kens terug, die reeds gedeeltelijk tot deug;
deng zijn verwerkt. Gewoonlijk jaagt hij I
met den Hinolung van Keboelain, ma" I
deze jachten in het moeilijk begaanbaar I
gloeiend, heete heuvelterrein zijn voor er» I
vrouw niet mee te maken. De Alfoeren zijn
prettige drijvers, de buit is voor den l
die van zijn kant voor ammunitie en het I
eten moet zorgen. Toch weten zij er altiji
nog wel een slaatje uit te slaan, war.t o! 1
laatste maal waren alle achttien drijver!®
van geweren voorzien en kwamen ailen oaj
kruit vragen, 's Avonds wordt er denfT
deng gemaakt en keteltjeskoffie gedronMl
onder urenlange verhalen uit den tijd vul
den eersten Bahman (stamvader), die b'l
land verdeelde en de bergen en riviere»|
namen gaf.
De thuiskomst na zoo'n tocht ls bij®®'|
der vreugdevol, want voor mij zijn zujt'l
dagen extra eenzaam. Dadelijk wordt ®51
volgenden morgen de deng-deng te droge® I
gelegd. Het vleesch is reeds ln dunne ree- I
pen gesneden en met een mengsel vil I
zout en salpeter ingewreven. De zon f|0i' I
nu de rest doen.
Het laatst geschoten wild wordt uitje
sneden en verdeeld, wat mooie stuk"'
voor ons zelf, een kilo voor den lu'tenri
en voor den gezaghebber en ae rest 8»
de menschen, die op ons erf leven. I
eerste dagen is er nu overal volop yleeï!
We eten het als gehakt en als lapjes. I
reiden er haché van en croquetten. Zoo I
dag na de jacht is dc keuken in een
I
gerij herschapen. Aan de citroenboor nassj I
de achterdeur hangt een gaffel aan «'I
touw. Hieraan wordt een petroled®" I
water opgehangen, de kinderen van o I
mandoer stoken er een vuurtje onder. I
varken ligt in de schaduw van het L
troenboschje en als het water kookt.
het met kommen vol over hem heen
ten en een paar Christenen selu'dPir I
hem en snijden hem in stukken. De
hammedanen loopen ln een extra bo°= j
het huis. Zij kunnen alleen meesmuilen
er een hert buitgemaakt is.
(Nadruk verboden).
1—4