BUITENLAND WELLNER LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad Woensdag 13 October 1937 De strijd in het Verre Oosten De strijd in Spanje DattiCjLUc BfincfoL DE ALGEMEENE TOESTAND De Spaansche kwestie. De Fransche ambassadeur, Corbin, heeft minister Eden op de hoogte ge steld van de meening der Fransche regeering nopens de stappen, die in verband met de inmenging in Spanje ondernomen zouden moeten worden. Eden zal heden het Britsche kabinet daarvan in kennis stellen en nadat het kabinet het Fransche standpunt be sproken zal hebben, zal de Britsche meening aan Parijs worden medege deeld, zoodat het Fransche kabinet die meening morgen kan bestudeeren. Het is mogelijk, dat de gedachten- wisseling nog zal worden voortgezet, alvorens men tot nieuwe stappen over gaat. Zoowel in Fransche als in Britsche offi- cleele kringen wordt dienaangaande het stilzwijgen bewaard. In politieke kringen verwacht men al gemeen dat dezer dagen een korte zitting van de niet-interventle-coonmissie zal wor den bijeengeroepen, om alsnog tegemoet te komen aan het verlangen van Rome, dat de kwestie in deze commissie wil be handeld zien en tevens Frankrijk gelegen heid te geven, een snelle oplossing van het vrijwilligersprobleem te eischen. Voor het geval het onmogelijk blijkt, tot een regeling te geraken, staat dan de hou ding van Frankrijk en Engeland vast. In de „Figaro" schrijft Wladimir d'Or- messon: „wanneer wij onze posities in de Mlddellandsche Zee moeten beschermen, laat ons dat dan rechtstreeks doen, zonder iemand permissie te vragen. De Italianen bevinden zich op Majorca krachtens hun eigen wil. Laten wij aldus optreden, dat Fransch-Britsche strijdkrachten Minorca bezetten in afwachting van het oogenblik, waarop alles weer tot de orde terugkeert. Onze verbindingslijnen zullen op deze wijze worden behoed, maar laten wij ons onder geen voorwendsel mengen in den strijd zelve, die op het schiereiland woedt tus- schen revolutionnairen en nationalen. Wanneer Mussolini zijn troepen in Span je wil houden, is dat zijn zaak. ZIJ zullen er zonder twijfel den winter, de lente en den zomer doorbrengenwant het conflict nadert zijn eind nog niet." In de „Excelsior" schrijft Marcel Pays: „men zou zich te Rome vergissen, wanneer men als een symptoom van wijken de kalmte zou beschouwen en de koelbloedig heid op den Quay d'Orsay en in het Fo reign Office, welke gelijkelijk vastbesloten zijn slechts tot dwang toevlucht te nemer, na alle kansen op een verzoening te heb ben uitgebuit. Het probleem der evacuatie van de strategische posities en lucht- en vlootbases, die in Spanje bezet zijn door de buitenlandsohe troepen, is heel wat be langrijker voor Frankrijk en Engeland dan een min of meer snel of volledig terug trekken der vrijwilligers in dienst van Va lencia of Salamanca. De Fransohe en Brit sche regeeringen zijn dan ook, al hoeden zij zich voor de dwaling tot een breuk te komen over de bespreking ten aanzien van de procedure, vastbesloten de onderhande lingen, waarbij haar vitale belangen be trokken zijn, niet sleepende te laten hou- De „Peuple" schrijft: „Wanneer de de mocratische leiders niet in staat zijn iets anders te doen dan alibi's te zoeken voor hun onmacht, moet men helaas met veel hoop stellen op vrede." De Amerikaansche oudstrijders, die naar Europa gekomen zijn, zijn door de Britsche regeering ontvangen. Eden hield een toespraak, waarin hij on der meer zeide: „Niemand kan weten, wat de toekomst zal brengen, doch bij onzen arbeid voor den vrede willen wij den moed niet verliezen en wij streven ernaar, trouw te blijven aan de nagedachtenis van hen, die vandaag in onze gedachten zijn. Wij zuilen onvermoeid voor den vrede en de goede verstandhouding tusschen de volken blijven werken." De Zuid-Slavische premier Stojadinowitsj heeft te Parijs de documenten geteekend, waarbij het verdrag van vriendschap en raadpleging tusschen Frankrijk en Zuld- Slavië voor 5 jaar wordt verlengd. Zeer diepgaande besprekingen zijn overigens ge houden en de gebruikelijke maaltijden vonden plaats. DUITSCHLAND De betrekkingen met de Spaansch- Amerikaansche Staten. De minister van opvoeding Rust heeft voor het Ibero-Amerikaansche instituut 'li rede gehouden, waarin hij met vreugde vaststelde, dat de betrekkingen tusschen Duitschland en de Spaansche-Amerlkaan- sche landen zich op verheugende wijze ontwikkelen. Hij deelde mede. dat in de toekomst in Duitschland de Spaansche taal aan de hoogere scholen met 't Fransch en het Italiaansche zal worden gelijkge steld. Ook de studie van het Portugeesch zal zooveel mogelijk bevorderd worden. VEREENIGDE STATEN Roosevelt's radio-rede. OOSTENRIJK Verlies van Tirol herdacht. De herdenking van den verjaardag van de annexatie van Zuid-Tirol door Italië, die in onbruik dreigde te geraken, heeft dit jaar weer bijzondere belangrijkheid gekre gen. De meeste gebouwen zijn van rouw floers voorzien, terwijl in tegenwoordigheid van groote menigten godsdienstoefeningen Werden gehouden. ENGELAND Koning George ontvangt Badoglio. italiaansche maarschalk Badoglio is i gezelschap van den Italiaanschen vang ®rand'' door den koning am- ont- Congres tegen 15 November bijeengeroepen. President Roosevelt heeft ter gele genheid van Columbus-day 'n „praatje bij den haard" gehouden. In deze toe spraak tot de natie, welke per radio werd verspreid, zeide Roosevelt, dat hij het Congres heeft bijeen geroepen om het de gelegenheid te geven belang rijke. wetsontwerpen te bestudeeren, vóór de zitting van Januari en om op die wijze te voorkomen, dat het vol gende jaar een langdurige zitting noo- dig zou zijn. Roosevelt zeide te weten, dat vele vijan den der democratie zouden zeggen, dat het slecht voor de rust van het land is een speciale zitting te houden. Dezen, aldus Roosevelt, houden niet van de democratie en willen de wetgevers thuis houden. Het Congres is evenwel het essentieele instrument van een democratische regee ring. De president maakte bekend, dat hij het Congres zou vragen direct zekere belang rijke wetsontwerpen te behandelen, welke, naar hem .tijdens zijn jongste reis is ge bleken. direct noodig zijn voor het land. Het is de plicht van den president voor uit te zien. De president moet er niet al leen op bedacht zijn nu de Vereenigde Staten buiten een oorlog te houden, doch ook de Ver. Staten in de volgende genera ties buiten een oorlog te houden. De soort welvaart, welke wij noodig heb ben, is een gezonde, duurzame soort, welke niet tijdelijk is opgebouwd ten koste van eenige sectie of groep. De soort vrede, wel ke wij noodig hebben, is een gezonde, duur zame soort, welke ougebouwd is op een gemeenschappelijk onderzoek naar vrede door alle naties die den vrede wenschen. Na gerefereerd te hebben aan zijn jongste tournee, zeide Roosevelt, dat het voor het grootste deel des lands in dollars en centen een beter jaar was geweest dan vele jaren te voren. Wij hebben evenwel nog niet alles gedaan wat gedaan moet worden om de wel vaart stabiel te doen zijn. Na gezegd te hebben, dat er lieden zijn, die een rampspoedige daling der prijzen van katoen, mais en tarwe willen voorko men, vervolgde Roosevelt: „Ik erken, dat de democratische procedures noodzakelijk en terecht langzamer zijh dan dictatoriale procedures, doch ik weiger te gelooven, dat de democratische procedures noodzakelijk gevaarlijk langzaam zouden zijn. Ten aanzien van den handel verklaarde Roosevelt, dat de Amerikaansche industrie de vermindering van de belemmeringen van den buitenlandschen handel noodig heeft om den buitenlandschen afzet te verbeteren. In den binnenlandschen handel zou den een kleine loonsverbetering en een betere werkverdeeling met kortere werktijden van millioenen slecht be taalde arbeiders grootere koopers ma ken. De Vereenigde Staten hebben liun bereidheid medegedeeld deel te nemen aan de conferentie der negen mogend heden om een oplossing te vinden voor het Verre Oosten. Roosevelt zeide, dat het bij de pogingen deze oplossing te vinden het doel der re geering van de Vereenigde Staten is samen te werken met de andere onderteekenaars van het verdrag, met inbegrip van China en Japan. Een dergelijke samenwerking zou tot voorbeeld moeten strekken als een der mogelijke paden, welke wij moeten volgen bij ons zoeken naar de middelen tot vrede over de geheele wereld. De ontwikkeling van de beschaving en van den strijd der mensohen is gebaseerd op de aanvaarding door de individuen van zekere fundamenteele fatsoensbegrippen bij hun betrekkingen met elkander. Ten slotte hoop ik, aldus besloot Roo sevelt, dat iedere natie het feit zal aan vaarden, dat sohending van deze ge dragslijnen aan het welzijn van alle naties afbreuk zal doen. Het ministerie van buitenlandsohe zaken heeft bepaald, dat de diplomatieke en con sulaire ambtenaren, die tot de leger- of marine-reserve behooren, ontslag uit den militairen dienst moeten nemen. Volgens uitlatingen in officieele kringen betreft het hier een voorzorgsmaatregel voor het geval eener algemeene mobilisatie. Naar schatting bestaat een derde van het 700 man tellende diplomatieke en consu laire personeel uit reserve-officieren, en men acht het ongewenscht, dat dezen voor den actieven militairen dienst kunnen wor den opgeroepen. Het ministerie van buitenlandsche zaken heeft erop gewezen, dat deze maatregel geen verband houdt met den tegenwoordi- gen internationalen toestand. Bij Sjanghai. Bij Sjanghai is nog steeds niets bijzon ders gebeurd. De Chineesche generaal Lillen, de commandant van de 77ste divi sie, is afgezet, omdat hij zonder daartoe gevel te hebben ontvangen aan het front van Lo Tien was teruggetrokken. De generaal zal voor een militaire com missie moeten verschijnen, welke over zijn gedrag zal oordeelen. Weer luchtaanval op Nanking. Japansche vliegtuigen hebben Nanking gistermiddag gedurende 25 minuten ge bombardeerd en bommen geworpen op het vliegveld en het arsenaal. Het luchtafweergeschut vuurde op de aanvallende toestellen, die tevens aange vallen werden door Chineesche jachtvlieg tuigen. Twee Japansche machines werden neer geschoten, terwijl drie Japansche toestellen werden beschadigd. Twee daarvan moesten bij Nanking een noodlanding maken, ter wijl het derde bij Soetsjau verongelukte. Ook een Chlneesch vliegtuig werd ver nield. De beschieting der Britsche ambassade-auto's. Omtrent de beschieting der auto's van de Britsche ambassade, die op weg van Nanking naar Sjanghai waren, wordt nader vernomen, dat de Japan sche autoriteiten wel degelijk van te voren van den tocht op de hoogte wa ren gesteld. Gereisd werd met twee auto's met de Britsche vlag op het dak geschilderd en een bagagewagen. Tien minuten voor den aanval passeer den de auto's den secretaris van de sovjet ambassade, wiens auto defect was geraakt, en die zijn reis in de Britsche auto's voort zette. Op het zien van zes Japansche vliegtui gen, die de auto's achterop kwamen, steeg de Britsche assistent van den luchtvaart- attaché uit om te laten zien, dat hij een vreemdeling was. Het eerste vliegtuig vloog daarop voorbij zonder te vuren, doch de andere openden het vuur. De eerste auto werd toen door een kogel geraakt, doch de inzittenden werden niet gewond. Van Japansche zijde wordt verklaard, dat uit de rapporten blijkt, dat de bestuur ders der betrokken vliegtuigen geen enkel kenteeken op de auto's hebben kunnen onderscheiden. Zij veronderstelden daar om, dat in de auto's hooggeplaatste Chi neesche officieren waren gezeten. In het Noorden. Men gelooft, dat de Chineezen opnieuw stand zullen houden in de nabijheid van Tsjangteh in Noord Honan. na hun neder laag bij Sjitsjiatsjoeang. Wanneer dit zoo is, laten zij de provincie Hopei aan de Ja- panneezen over. Er schijnt geen twijfel aan te zijn, of Sjitsjiatsjoeang is thans volledig in handen van de Japanneezen. Japansche verkenningsvliegtuigen melden, dat krachtige verdedigingswerken worden opgericht rondom de stad Tsjangteh, op 140 mijl ten zuiden van Sjitsjiatsjoeang. Tsjangteh wordt gemeld vol troepen te zijn van het front, waarbij nog talrijke divisies uit het Zuiden zijn gekomen. In- tussehen beweren de Japanneezen zich meester te hebben gemaakt van Joeansji op 20 mijl ten Zuiden van Sjitsjiatsjoeang terwijl de Japansche rechter-vleugel Tsjingsing het steenkoolmijncentrum ten Westen van Sjitsjiatsjoeang genomen heeft. Peking hersteld. Met ingang van 13 dezer wordt de naam van Peiping weer als vanouds Peking. Dit besluit is getroffen door de commissie tot handhaving van rust en orde in Peking. Het was de regeering te Nanking geweest die in 1928 den naam Peking vervangen had door Peiping. De kosten van den oorlog. Te Tokio wordt officieel medegedeeld, dat er opnieuw 200 millioen jen aan regeerings-obligaties wordt uitgegeven, zulks in verband met de kosten, welke de „incidenten" in China met zicff brengen. De looptijd van de obligaties is elf jaar en de rentevoet is 3,5 °/o. De negen-mogendheden- conf eren tie. De Belgische ambassadeur te Tokio heeft den minister van buitenland sche zaken ervan in kennis gesteld, dat de Belgische regeering bereid is, er mede accoord te gaan, dat de negen mogendhedenconferentie overeenkom stig de voorstellen van de Engelsche regeering tegen 25 October te Brussel wordt gehouden. Hij voegde hieraan toe dat de Belgische minister-presi dent, overeenkomstig artikel zeven van het verdrag, de deelhebbende landen zon uitnoodigen. De ambassadeur stelde in verband hiermede de vraag wat de houding der Japansche regeering zou zijn, indien zij zou worden uitgenoodigd. De Japansche regeering zegt echter van geen uitnoodiging te weten Ik wist geen raad van de zenuw pijn. En toen ik Instantine inge nomen had wég was de pijn! Onthoudt daarom Instantine 9164 (Ingez. Med.) ITALIË. Anti-fascisten voor de rechtbank te Milaan. Voor de speciale rechtbank te Milaan is een proces begonnen tegen 14 anti fascisten, advocaten, bedienden en werk lieden. die er van beschuldigd worden in betrekking te hebben gestaan met bui tenlandsche anti-fascistische organisaties. De advocaat-generaal heeft gevangenis straffen geëischt van 6 tot 12 jaren. JAPAN. Ontslag van arbeiders op Noord-Sachalin. De Japansche mijnbouwmaatschappij op Noord-Sachalin heeft besloten 1700 arbei ders te ontslaan in verband met de moei lijkheden. die de Russische autoriteiten, naar de meening der maatschappij, de onderneming in den weg leggen. Om de zelfde redenen, aldus verklaart men. heeft ren Japansche petroleummaatschappij 2500 losse arbeiders, onder wie 2000 Russen, en een 1000-tal vaste arbeiders, onder wie 400 Russen, moeten ontslaan. TURKIJE Ankara verwacht verscheidene officieele bezoeken. Te Ankara verwacht men een aantal officieele buitenlandsche bezoeken. Waar schijnlijk zal nog in den loop dezer maand de uit Europa terugkeerende min. v. bui tenlandsche zaken van Iran naar de Turksche hoofdstad komen. De Grieksche ministerpresident Metaxas zal daar nog eerder, vermoedelijk den 18en dezer, aan komen. Verder is het niet uitgesloten, dat ook de Roemeensche minister-president Tatarescu nog in den loop dezer maand een bezoek aan de Turksche regeering zal brengen. Tenslotte verwacht men een bijeenkomst van de chefs der generale staven van de Balkan-entente, die reeds in den afgeloopen zomer meermalen met elkaar van gedachten hebben gewisseld. ZUID-AFRIKA Smuts over Zuid-West-Afrika. Generaal Smuts heeft naar aan leiding van den Duitschen eisch in zake teruggave van de vroegere Duit- sche kolonie van Zuid-West-Afrika o.a. verklaard: „Dit mandaat is nood zakelijk voor de toekomstige veiligheid van onze grenzen en wij zullen het behouden". In het verdere verloop van zijn rede herinnerde Smuts er aan, dat de mi nister-president der Z.-Afrikaansc'ne Unie in een vroegere verklaring duidelijk heeft doen uitkomen, dat de unie staat of valt met .iet mandaat over Zuid-West-Afrika. Tenslotte wees generaal Smuts er nog op. dat de meerderheid van de blanken in Zuid-West-Afrika niet uit Duitschers, doch uit Afrikaners bestaat. Overzicht onzer beJangrijkste Veemarkten. Sterfte onder het vee neemt toe. Alleen de destructor te Overschie krijgt dagelijks ongeveer zestig dieren, die tengevolge van het mond- en klauwzeer zijn gestorven, te verwerken. De ziekte die aanvankelijk niet kwaadaardig optrad is dus van ern stiger aard geworden. Veelal gaat het met „kopziekte" gepaard. Het ligt voor de hand dat bij dezen gang van zaken de stemming op de veemarkten zeer gedeprimeerd is en men bij het aan- koopen van vee al direct de vraag stelt of het reeds „geblaard" heeft, met het gevolg dat deze koeien, hetzij gust Of versch ge kalfd, in prijs stijgen, want er is voor den komenden staltijd vee genoeg noodig. voor al nu de melk zoo schaarsch is. Voor de nog niet geblaarde koeien is de animo nihil. Op de siachtveeafdeeiingen blijft de aan voer van veel onrijp dus vluchtvee aanhouden en dit houdt de prijzen nog steeds gedrukt. De invoer van Deensch vleesch is momenteel wel sterk ingekrom pen, maai- het helpt weinig, terwijl wan neer straks de slachtveeprijzen gaan stij gen wat zonder twijfel komt de poor ten voor het Deensche vleesch weer ruimer opengezet zullen worden, want het gecon tracteerde kwantum zal toch moeten won den afgenomen. De schade die de boer lijdt zal dus wel moeilijk kunnen worden ver haald. We verwachten in de naaste toe komst de beste soorten slachtvee wel weer op 80 cent, maar dan zal een ruimer in voer van buitenlandseh vleesch de rem er zeker opzetten. Bovendien laat de geringe koopkracht van het grootste deel van het publiek hooge vleeschprijzen niet toe. Veler meening, dat de slachtveeprijzen onbetaal baar hoog zullen worden, deelen we dus niet. Te oordeelen naar het vrij ruime aanbod van pinkossen voor de mesterij te bestemmen, wordt van deze zijde ae vleeschproductie in het a.s. winterseizoen wat opgevoerd en daar deze ossen momen teel 140150160 de beste f. 170.kosten en een 700 pond geslacht gewicht kunnen groeien, lijkt, ons tegen een 75 cent per K.G. geslacht een tamelijk loonende mesterij gewaarborgd. De groote vleesehwarenfabrieken doen op 't oogenblik groote inkoopen van graskal veren en zooais we vernemen worden deze ingevroren als wintervoorraad. Van deze zijde wordt dus ook duurte verwacht. Jam mer dat er zooveel vrouwelijk en zelfs best fokmateriaal voor dit doel wordt bestemd, doch daar de Veehouderij-Centrale de verplichte schetsen nog steeds niet heeft afgeschaft is dit onvermijdelijk en intus- schen zeer te betreuren. Tenslotte nog iets van den handel in klein slachtvee, welke voor vette kalveren vlot en iets duurder was. Wolvee en nuchtere kalveren algemeen rede lijk en prijshoudend. Varkens in doorsnee wat duurder. Er is reeds tot 32 cent per pond besteed. z'n Een cassette Wellner Tafelzilver! Begcerenswaardig bezit. Een dage lijks wcerkeerende vreugde. Prach tige modellen, dubbelzijdig gede coreerd, dus dubbel waardevoL 25 Jaar gegarandeerd. Zie bij Uw leverancier de Wellner-coflectie! Voor iets aparts 9161 (Ingez. Med.) Van 't front. Van het front blijft het nieuw schaars. Weliswaar rukken Franco's troepen bij voortduring langzaam op in Asturië, doch beslissend is deze actie nog steeds niet. In Aragon is een hevig luchtgevecht ge houden. waarbij van weerszijden een 30- tal vliegtuigen verloren zou zijn gegaan. Gisteravond hebben de rechtschen we derom gedurende een half uur de hoofd stad met hun kanonnen beschoten. Het bombardement was zeer hevig en het aantal slachtoffers moet groot zijn. Van ochtend maakte een officieele mededee- ling melding van een twintigtal dooden en ongeveer vijftig gewonden, als gevolg van dit bombardement, maar deze cijfers Wijven hoogstwaarschijnlijk ver beneden de werkelijkheid. Ook de materieele schade is zeer aan zienlijk. Een nieuw Guernica. Onder enorme koppen als „Na Irun en Guemica", „Nieuwe veraielingswoede bij de rooden". „Bewoners van Cangas de Onis vermoord. Levend verbrand", e.d. schilde ren de Duitsche dagbladen, de „vemie- lingsdaden", welke de marxistische troe pen in Spanje hebben begaan, zonder militaire noodzaak, te Cangas de Onis, voordat zij deze plaats ontruimden. De bladen maken van de gelegenheid gebruik, om alle beschaafde landen te be zweren, zoo snel mogelijk partij te kiezen voor het nationale Spanje tegen de bolsje wistische barbarij. Uit Gijon wordt daarentegen gemeld, dat de stad Cangas de Onis, gelegen op eenigen afstand van Oviedo, met den grond gelijk gemaakt is door de lucht strijdkrachten der nationalisten tijdens een luchtraid, die slechts vergeleken kan worden met die op Guemica. Honderden gewone en brandbommen maakten de stad tot een puinhoop. Het aantal dooden is niet bekend, aangezien de stad ont ruimd is. Companys' aftreden. Het besluit van president Companys, zich de volgende maand, wanneer zijn mandaat als hoofd der generaliteit van Catalonië afloopt, niet aan een herkiezing te onwerpen, geeft te Barcelona aanlei ding tot commentaren. De bladen wijden geheele kolommen aan de verklaringen van den president; de Bladen der CM., der socialistische partij en der U.G.T. zijn van meening, dat de president op zijn post. waaraan hij zooveel prestige heeft gegeven, moet blij ven. Afgevaardigden der Catalaansche republikeinsche linkerzijde hebben een be zoek gebracht aan Companys en hem ge vraagd op zijn besluit terug te komen. Men meent te weten, dat Companys verklaard heeft nog steeds van meening te zijn. dat thans aan het hoofd der generaliteit een man moet staan, die te voren nog geen enkele verantwoordelijkheid heeft moeten dragen en zijn besluit handhaaft. Companys. Naar Reuter verneemt, is in Valencia niets bekend over plannen der aldaar ge vestigde regeering om haar zetel naar Barcelona te verplaatsen. Een redevoering van Franco. Generaal Franco heeft een redevoering uitgesproken, waarin hij het patrotisme van de nationalistische jeugd prees. Hij voegde hieraan toe. dat de geruchten, die verspreid zijn over z.g. verdeeldheden in het rechtsche Spanje „in de wereld ge bracht worden door de vrijmetselarij en de internationales". Volgens den generaal komen uit dezelfde bronnen de geruchten zooals die van het „pact van San Sebas tian", afstand van de Balearen. of verkoop van Marokko- Franco vervolgde: ..Laten de kanselarijen van de wereld zich geen •ergen maken over Spanje. Spanje heeft 'cnoeg aan zichzelf voor de verdediging van zijn gebied. Spanje eischt tot den laatsten duim van zijn grond op en staat niet toe, dat gespeculeerd wordt ten aan zien van zijn souvereiniteit". 3—J

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1937 | | pagina 11