STADSNIEUWS
78ste Jaargang
WOENSDAG 29 SEPTEMBER 1937
No. 23771
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De strijd in Spanje
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
3D cis. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
j agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
ïager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
"Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
Tan 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
30 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd ziJM
per 3 maanden f. 2.35
per week .trir/S:. f. 0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f- portokosten.
(voor binnenland f. 0.88 per 3 mud.»
Het aansiaande
3 Octoberfeest.
Wenken en raadgevingen.
He commissaris van politie verzoekt ons
opname van het navolgende:
Andermaal staan we aan den vooravond
der 3 Oetober-feesten. Evenals voorgaande
jaren zullen weer duizenden uit andere ge
meenten naar Leiden komen om met de
Leidenaars Leiden's Ontzet te vieren. Zoo
als steeds vormt de optocht het glanspunt
van den dag. Met het oog hierop wordt de
aandacht, gevestigd op de wenschelijkheid
om zich tijdig langs den kant van den op-
tochtsweg op de trottoirs op te stellen. Het
ls verkeerd .om zoo lang mogelijk midden
op de rijbaan heen en weer te blijven loo-
pe-n wanneer de optocht in aantocht is en
op het laatste moment te trachten zich 'n
plaatsje te verzekeren vóór menschen, die
er misschien reeds een uur stonden en die
zich op deze wijze het uitzicht benomen
zien.
Zoekt om den optocht te zien bij voor
keur geen smalle of drukke straten of
knooppunten van wegen uit.. De Hooigracht,
Kalserstraat, Vischmarkt, Botermarkt, Ko-
revaarstraat en Doezastraat leenen er zich
veel beter voor om den optocht goed en
rustig te kunnen gadeslaan, dan b.v. de
Hoogewoerdsbrug bij het Gangetje, of het
Kort Rapenburg, de Prinsessekade, Blauw-
pbortsbrug, Steenstraat.
De Ronde van Leiden.
Een evenement in de feestviering is de
„Ronde van Leiden". Voor dezen wieler
wedstrijd hebben zich 64 deelnemers aan
gemeld. De start vindt te 8.30 uur 's mor
gens plaats op het Levendaal tusschen de
Kraaierstraat en de Rijnstraat, waarna
gereden wordt via Geeregracht, Jan van
Houtbrug. Zoeterwoudsche Singel, Utrecht-
sche brug. Levendaal enz.
Deze wedstrijd, mogelijk gemaakt door
dat de binnenstad voor het doorgaande
verkeer is afgesloten, brengt mede, dat
verschillende politiemaatregelen in het be
lang van de openbare orde en veiligheid
moeten worden genomen. De geheele route
is dan ook door politie afgezet.
Van 8 uur voormiddag tot na afloop van
den wedstrijd wordt
alle rijverkeer op de wedstrijdroute geweerd
Eveneens mogen aldaar geen auto's of
andere voertuigen worden geplaatst.
Hieraan zal streng de hand worden ge
houden.
De eisch van veiligheid op den weg
maakt voorts noodzakelijk dat vanaf 830 u.
tot na afloop van den wedstrijd
alle verkeer, ook van voetgangers
naar en van het gedeelte begrensd door
Levendaal, Geeregracht, Jan v. Houtbrug,
Zoeterwoudsche Singel en Plantage is ver
boden. Met andere woorden: het overste
ken van de rijbaan op genoemde wegen is
niet toegestaan. Dit brengt mede. dat men
vanaf 8,30 uur tot omstreeks 10 uur b.v.
niet kan gaan vanaf het Plantsoen naar
de Hoogewoerd of terug. In dit geval zal
men moeten zorgen vóór 8,30 uur de rij
baan Levendaal te hebben overgestoken,
of zal men moeten wachten tot na 10 uur.
Het publiek wordt nadrukkelijk onder
het oog gebracht, dat staanplaatsen en/of
zitplaatsen uitsluitend mogen worden inge
nomen op de trottoirs, zoodat
de rijbaan van den wedstrijd absoluut
vrijgelaten moet worden.
Dit moet worden volgehouden tot de
wedstrijd geheel geëindigd is, dat wil zeg
gen tot de laatste deelnemer de laatste
ronde heeft gereden en de winnaar zijn
eereronde heeft gemaakt.
Het publiek wordt verzocht zich niet bij
voorkeur bij start en finish op te stellen,
doch zich te verdeelen langs het parcours.
De Jan van Houtbrug is vooral ongeschikt
om aldaar den wedstrijd te zien, mede door
het passeeren van de interlocale tramtrei
nen. Ook bij den wielerwedstrijd wordt op
aller medewerking gerekend.
P.T.T.-dienst op 2 October a.s.
Op 2 October a.s. zal het. Postkantoor
alhier te 12.30 gesloten worden. Er zullen
twee briefpostbestcllïngen worden uitge
voerd. n.l. te 7 en te 18 uur en één pakket
postbestelling te 8 u. 45. Busrechthouders
zullen hun correspondentie na 12 u. 30 tot
18 uur in ontvangst kunnen nemen langs
den ingang door de poort aan de Bloem-
markt. De 3e lichting der stadsbrievenbus-
sen en van die te Oegstgeest zal niet wor
den uitgevoerd.
Invordering van quitantiegelden zal niet
plaats vinden. De postagentschappen en
telegraaf- en telefoonstations te Leiden
zullen den geheelen dag gesloten zijn.
De brief- en pakketpostverzendingen
door het hoofdkantoor en de lichting der
stationsbussen ondergaan geen wijziging.
De optocht.
Vanmorgen hebben wij eens een kijkje
genomen in de N.Z.H.-remise aan den
Hooge Rijndijk, waar men onder de opper
ste leiding van den heer Jaji dè Quijck djrqk
bezig is aan het versieren van de praalwa
gens voor den middagoptocht „Grieksche
mythen en sagen".
Uit den aard der zaak is nog niet alles
gereed; de bloemversiering e.d. wordt eerst
op het laatste oogenbiik aangebracht, doch
het meeste werk is toch verricht en hetgeen
wij daarvan zagen, wettigt volkomen de
verwachting op een waarlijk luisterrijken
optocht. De verschillende wagens dragen
een zeer bijzonder cachet en getuigen van
de in onze stad welbekende artistieke kwa
liteiten van den heer de Quack, die gedu
rig persoonlijk toezicht uitoefent op de
decoratie en bekleeding.
Wij willen daarover op dit oogenbiik
niet in finesses uitwijden, doch zeker is,
dat den duizenden kijkers a.s. Zaterdag een
schoon schouwspel te wachten staat.
Als eenige voorwaarde verbinden wij
daaraan echter den eisch. dat in den stoet
van goden en godinnen Pluvius moge ont
breken
Het Schuttersveld
verkeert momenteel, dank zij een intensie-
ven afvoer van het overtollige water, in
goede conditie, zoodat bij aanhoudend gun
stig weer voor een modderballet a.s. Zater
dag niet behoeft te worden gevreesd.
ASFALTEERING VAN HET PLANTSOEN.
Een goede verbetering.
Gisteren is de asfalteering van het Plant
soen tusschen Plantage en Korevaarstraat
geheel gereed gekomen, terwijl tevens over
dezen afstand een flink trottoir ten behoeve
van de voetgangers werd aangelegd. Een
en ander beteekent voor de aan- en om
wonenden een prachtige verbetering, die
door hen op hoogen prijs wordt gesteld.
Het werk werd uitgevoerd in werkver
schaffing in eigen beheer door den dienst
van Gemeentewerken, afd. bestratingen.
Prof. R. Casimir.
Wordt heden 60 jaar.
Prof. R. Casimir, bijzonder hoogleeraar
in de opvoedkunde aan de Universiteit al
hier en oud-rector van het Nederlandsch
Lyceum te 's-Gravenhage, wordt vandaag
60 jaar.
Rommert Casimir werd 29 September
1877 te Kollum (Fr.) geboren.
Hij bezocht de Normaalschool te Gronin
gen en was vervolgens als onderwijzer
werkzaam te Sappenneer en Groningen
(18961899), leeraar aan een cursus voor
de hoofdakte (1899) en aan de Kweekschool
voor onderwijzers te Groningen (1902
1906).
Hij studeerde aldaar in de oude talen en
wijsbegeerte en legde in 1910 met goed ge
volg het doctoraal examen af.
In 1919 werd hij op advies van den be
kenden paedagoog Jan Ligthart benoemd
tot rector van het Ned. Lyceum te Den
Haag, het eerste lyceum hier te lande, dat
voornamelijk door zijn arbeid is geworden
wat het thans is.
In 1918 werd de thans 60-jarige benoemd
tot bijzonder hoogleeraar in de opvoed
kunde aan de Universiteit alhier, welk ambt
hij ook heden nog bekleedt.
Zeven jaar geleden legde prof. Casimir
het rectoraat van het Haagsche Lyceum
nieer.
Een groot aantal geschriften is van zijn
hand verschenen, terwijl hij verder nog
groote bekendheid genoot door zijn radio-
redevoeringen o.a. voor de VPRO en door
zijn spreekbeurten voor de Volksuniversi
teiten.
HET ZILVEREN AMBTSJUBILEUM VAN
DS. VAN APELDOORN.
Een intieme huldiging.
Ds J. C van Apeldoorn, herv. predikant
te dezer stede, die heden den dag herdenkt,
dat hij voor vrif en twintig jaar bevestigd
werd in het ambt. heeft vandaag op ver
schillende wijzen mogen ondervinden, dat
velen hem omringen met hartelijke sym
pathie en groote waardeering koesteren
voor ziim ambtelijk werk. Daarvan getuigden
allereerst de talrijke bloemstukken, die in
groote verscheidenheid aan zijn buis wer
den bezorgd Verder waren daar de tele
grammen en schriftelijke gelukwenschen,
ook uit vorige standplaatsen die evenzoovele
getuigen van hartelijk medeleven vormden.
Teneinde dit jubileum zoo algemeen mo
gelijk te herdenken, had zich een commissie
gevormd uit alle kerkelijke colleges der
Ned. Herv. Gemeente en bestaande uit de
hoeren G. J. van den Berg en J. W. Kret
namens het college van ouderlingen, Joh
Sierat, W. A. van der Tang en H Siere
namens het college van diakenen, Jac. Wil
brink en C. J. W. de Reuver voor de ge
meente-commissie en tenslotte M. Brinks
en T. Eikerbout voor het college van No
tabelen
Hedenochtend heeft deze commissie haar
opwachting gemaakt ten huize van den
jubilaris, waarbij het geschenk van de lid
maten der Ned. Herv. Gemeente is over
handigd. De heer G J. van den Berg heeft
hierbij als voorzitter der commissie het
woord gevoerd. In een van groote waar
deering getuigende toespraak heeft spr
herinnerd aan den arbeid van ds van Apel
doorn in de onderscheidene standplaatsen
om tenslotte meer uitvoerig stil te staan
bij den Leidschen tijd van den jubileeren
den predikant. Aan het eind van zijn toe
spraak sprak de heer van den Berg d'eu
wensch uit. dat het. ds. van Apeldoorn ge
geven mocht ziin nog vele jaren he; Evan
gelie van Gods vrije genade te mogen ver
kondigen tot heil van velen.
Als blijvend aandenken aan dit jubileum
bood spr. hem een enveloppe met inhoud
aan, vergezeld van een album met hand-
teekeningen van hen. die aan dit huldeblijk
hadden bijgedragen.
Met 'n enkel woord dankte ds. van Apel
doorn voor deze huldiging, welke geheel ;n
intiemen kring plaats vond.
Op de receptie, die hedenmiddag gehou
den werd en waarop wij morgen nader zul
len terugkomen, kwamen velen ds. van
Apeldoorn gelukwenschen.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijving:
J. Stikvoort Nzn., Pauwenstraat 10, Voor
schoten. Aannemersbedrijf. Eigenaar: J.
Stikvoort, Voorschoten.
Wijzigingen:
Firma Burgersdijk Niermans. Nieuw-
steeg 1, Leiden. Boekhandel. Dd. 1 October
1937 wordt de afd. Nieuwe Boekhandel
overgebracht naar Breestraat 113. te Leiden
en vereenigd met den boekhandel der firma
Gebr. van der Hoek, onder den naam „Tem"-
plum Salomonis Afd. Nieuwe Boekhandel
Burgersdijk en Niermians v.h. Gebr. van der
Hoek". - Afdeeling antiquariaat, veilingen
en administratie biijven gevestigd: Nieuw-
steeg 1, te Leiden.
Gebroeders van der Hoek, Breestraat 113.
Leiden. Boekhandel en uitgeverij. De boek
handel is met ingang van 1 October 1937
overgegaan aan Fa. Burgersdijk en Nier
mans. De uitgeverij blijft in hetzelfde pand
gevestigd onder den ouden naam: Gebroe
ders van der Hoek.
M. Brinks. Turfmarkt 11, Leiden. Atelier
van gouden en zilveren werken. Bijv. uit
geoefend bedrijf: handel in uurwerken en
imitatie zilver; doublé, gemonteerde juwee-
len; reparatiën, enz. Vestiging filiaal
Leiden, Pieterskerkkoorsteeg 7.
N.V. Verkoopkantoor De Jong's Machine
fabriek. Hooge Morschweg 136. Leiden.
De statuten zijn gewijzigd. Wijziging han
delsnaam in: De Jong's Machinefabriek N.V.
Uitgeoefend bedrijf thans: vervaardigen en
herstellen van en het drijven van handel
in machines, werktuigen, motoren, enz. in
d'en ruimsten zin.
Gebr. J. en B. de Jong, Hooge Morschweg
100. Leiden. Machinefabriek, installatie- en
adviesbureau voor electrotechniek. Het ge
heele bedrijf is overgenomen door: De
Jong's Machinefabriek N.V. te Leiden.
TREINVERTRAGING.
Toen gisteravond de electrisohe trein
1129 alhier van Haarlem binnenkwam,
bleek dat tusschen Haarlem en Leiden een
rijtuig was warm geloopen, zoodat dit uit
den trein moest worden verwijderd.
Daar de reizigers in de andere rijtuigen
moesten overstappen, vertrok de trein met
ongeveer 16 minuten vertraging naar Den
Haag.
RUSSISCHE KERKZANG.
TOONEELUITVOERING IN „ENDEGEEST"
Gisteravond werd in het Recreatiegebouw
van „Endegeest" voor de patiënten der ge
stichten een uitvoering gegeven door de
Tooneelvereeniging „Kruist en Genoegen".
Opgevoerd werd „Een reuzen idee" welk
stuk een uitstekende vertolking genoot. Ei-
werd met veel animo en toewijding ge
speeld, waarvoor de aanwezigen met har
telijk applaus hun erkentelijkheid betuig
den. De geneesheer-directeur dr. F. J.
Stuurman vertolkte na afloop den dank der
verpleegden.
Groote belangstelling in de
Pieterskerk.
De zeven zangers, tezamen vormend het
beroemde kerkkoor der Russisch-Ortho
doxe Theologische Hoogeschool te Parijs,
aan wier uitzonderlijke begaafde en ver
heven prestaties wij na hun vorig optreden
in ae Pieterskerk een enthousiast gestemde
en uitvoerige beschouwing wijdden, heb
ben opnieuw een groot aantal eerbiedig
luisterende toehoorders opgeheven tot de
zeer speciale wijding, die uitgaat van hun
biddend zingen, doordrongen van een diep
en ongeschokt geloofsleven, ondanks de
verschrikkingen, die zij in hun vaderland
doormaakten en waarvan zij nog steeds de
treurige gevolgen moeten ondervinden.
Dat zij daarnaast een perfecte zangtech
niek beheerschen en ook in dat opzicht
dragers van een hooge cultuur zijn be
gunstigd door een begenadigd natuurlijke
aanleg zij terloops gememoreerd.
Vóór alles leeft men mee en wordt ge
troffen zij het eenigszins gehandicapt
als niet-kenner der Russische taal met
deze weemoedige, mystiek-verstilde, dan
weer jubelende zangen, onverbrekelijk ver
bonden aan de liturgie der Russische-Or-
thodexe Kerk, zij het van den Avonddienst,
van den Vastentijd of van Paschen.
Daaruit voelt men steeds het verpuurde
en toegewijde dienen der religie in den
edeisten vorm. De zeven zangers worden
gedragen door het Christelijk geloof, dat
zij aan hun auditorium overdragen eiri
daarmee brengen zij gelijk het doel de
zer zangen is „den hemel op aarde".
't Is onnoodig, wederom den lof te prij
zen van deze onvergetelijke stemmencom-
binatie, aangevoerd door de nauw merk
bare directie van dien licht-zingenden te
nor Denissov, wiens prachtig vrij zittende
stem zwegft tot in de verste uithoeken der
immense kathedraal over de donker-orge-
lende bassen: een combinatie van timbre's,
die men slechts bij Russen zal aantreffen.
Dit zingen blijft bij voortduring rein en
is doordrongen van een hooge muzikali
teit. De inzetten zijn van een onvergelij
kelijke zuiverheid, dank zij mede het ab
solute gehoor, waarover deze zangers be
schikken. Tot 't einde toe, wanneer op
vrome wijze het „Onze Vader" wordt ge
zongen, blijft dit sublieme zingen van een
groote oprechtheid. Men voelt door alles
heen het verlangen naar de wederopstan
ding der Russische kerk in het eigen va
derland en toch ook de zekerheid, dat na
het louteringsproces van vele moeilijke
jaren, daar weer de geestelijke krachten
'zullen doorbreken, die een uiteindelijke be
vrijding en overwinning mogelijk zullen
maken.
De schoone en ontroerende zangen maak
ten weer den diepen indruk van een vorig
maal: zoowel geestelijk als technisch werd
schier het volmaakte bereikt, zoodat een
critische beschouwing hier overbodig is.
Deze zou trouwens ook niet bij een avond
als deze behooren.
't Was opnieuw een onvergetelijke ure
van stil genieten!
Ook de toelichtingen van ds. Groot En-
zerink. in het bijzonder die betreffende
dc moeilijke finanoieele positie der Rus
sische kerken en van het Seminarium te
Parijs, alsmede de aanvullende orgelspe
len van Leo Mens, hadden de aandacht
van het in grooten getale opgekomen audi
torium, waaronder wij vele vooraanstaan
de autoriteiten opmerkten.
MILITAKIA.
Ingevolge beschikking van den minister
van Defensie zullen, in verband met d-3
voorgenomen legeruitbreiding, met ingang
van 2 October a.s. ruim 300 dienstplichtige
sergeanten van de Infanterie in de gelegen
heid worden gesteld zich als onderofficier
capitulant te verbinden.
Hiervan zijn voor het 4e Regiment In
fanterie bestemd de dienstplichtige ser
geanten: T. J. Bokhorst, L W, Luijke. N
Kruit, D. Bruin. J. J. de Bruyn, E. Kuiper,
W. Prins A. v. d. Kwaak allen van 4 R.I.
J, ramer, A. J. Huijser. H K, de Waal. M.
.V. d. Linden en M. W. v. Dorp allen van het
3e Regiment Infanterie; A Velema van 20
R.I. en I. K. Vijfwinkel van 22 R.I.
De le luitenant J. Hoitrust van het 4e
Regiment Infanterie word van 4 October
as. tot en met 27 November da.v. gedeta
cheerd te Utrecht voor het volgen van een
cursus aan de Militaire gasschool. Met in
gang van gelijken datum wordt de sergeant
capitulant P. A. Verhoeff van dat regiment
gedetacheerd bii de K.M.A. te Breda voor
het volgen van een gymnastiek cursus.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd: voor het Taalkundig candi-
daatsexamen Indologie: de heeren N. Th.
v. d. Veer (Den Haag) en B. J. Zoetemeijer
(Haarlem)voor het Candidaatsexamen
rechten: de heeren W. van IJzeren (Den
Haag) en J. P. Hustinx (Den Haag), voor
het Economisch doctoraal examen Indolo
gie' de heer G. Ch. Rapp (Rijswijk Z.H.);
voor het Candidaatsexamen rechten: de
de heeren H. M. A. Hollanders, Roermond),
J. Stocker iDen Haag), G. van Ibtersum
(Den Haag), J. M. Barents (Voorburg) en
H. F, aqrfts (Rjjswjjk ZJÈ)
EERSTE BLAD
BINNENLAND.
Mr. P. J. Oud over een jaar devaluatie.
(3e Blad).
De werkloosheid daalde tot 22 pet. (Bin*
nenland, 3e Blad).
Wijziging van de tariefmachtigingswet.
(2e Blad).
Renstal uitgebrand te Rotterdam.
(Gemengd, 3e Blad).
BUITENLAND.
Hitler en Mussolini spreken te Berlijn.
(3e Blad).
De Volkenbond spreekt zijn afkeuring uit
over de Japansche luchtbombardemen
ten. (Buitenland, le Blad).
Toenemende actie voor den antl-Japansche
boycot. (Buitenland, le Blad).
Redevoeringen van Roosevelt en Hertzogi
(Buitenland, le Blad).
Spanje opnieuw in den Volkenbond. (Bui
tenland, le Blad).
Met Italië overeenstemming bereikt oveE
Nyon. (Buitenland, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Hedenmiddag omstreeks 12 uur is de
42-jarige N. v. d. E. uit Leiderdorp, die,
gaande van de Doezastraat langs het Ra
penburg een wagen, beladen met takke-
bossen voortduwde, bij het omslaan van
een hoek naar de Kaiserstraat, toen hij
plotseling van tusschen de boomen den
rijweg wilde oversteken, aangereden door
een auto, bestuurd door A. J. V. alhier.
Van der E. werd met wagen en al over de
straat geslingerd en bleef, hevig uit den
mond bloedend, liggen. De E.H.D. vervoer
de hem ter observatie naar het Academisch
Ziekenhuis, waar bleek, dat de aanvanke
lijk gekoesterde vrees, dat hij een been zou
hebben gebroken, ongegrond was.
Volgens ooggetuigen treft den auto-be
stuurder geen schuld.
Voor het alhier afgenomen examen
van apothekers-assistent zijn geslaagd de
dames E. de Groot (Rotterdam) en C. J.
Messelink (Den Haag).
De politie alhier heeft den 25-jarigen
D. S. aangehouden wegens diefstal van
koperen ventielbuizen ten nadeele van H.
alhier.
Steeds verder gaat de opmarsch in
Astuirië.
Aan de bezetting van Ribadesella ging
een heftig bombardement der linksche stel
lingen door geschut en luchtmacht vooraf.
De strijd om de haven vormt een der bloe
digste episoden uit de geschiedenis van
den oorlog in Asturië; op tien plaatsen ver
dedigden de militietroepen, die order had
den gekregen tot eiken prijs stand te hou
den, zich tot den dood. Niettemin is de ver
woesting te Riba niet zoo groot als men
vreesde; de haven heeft geen schade ge
leden.
Voor de microfoon van Sevilla heeft
generaal Queipo de Llano verklaard dat zich
werkelijk Duitsche technici en vliegers in
de rijen van de troepen van Franco bevin
den, doch hun getal is aanzienlijk geringer
dan dat der Russische, Fransche, Tsjechi
sche en andere buitenlandsche vliegers in
de rijen der regeering. Ook verklaarde hij,
dat de afdeelingen „zwarte pijlen" niet
enkel uit Italianen bestaan, doch slechts
vijftien procent Italianen tellen. Het aantal
Italianen op het gebied van Franco be
draagt geen 50.000 man, zooals van de zijde
der regeeriug wordt beweerd, doch nftuwi?-
üijks een vierde deel hiervan.