De a.s. 3 October Optocht
Edo J. Bergsma, 53 jaar voorzitter
van den A.N.W.B.
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 9 September 1937
Derde Blad
No. 23760
Grieksche Mythen en Sagen
78ste Jaargang
Op 2 October zal z'n
opvolger gekozen worden
Een belangwekkend
interview.
IffatU Instantine?
GEMENGD NIEUWS
(Van onzen GPD.-redacteur).
Edo J. Bergsma.
„Evenmin als met het burgemeesterschap
heb ik tot.het uiterste willen wachten. Ik
acht het een Bondsbelang om heen te saan,
tonder het te moeten.De heer Edo J.
Berzsma, de 75-jarige voorzitter van den
A.N.W.B.. die 53 jaar lang dezen Bond heelt
gepresideerd, zegt het. En hij meent het
«ok „Ik ben nu nog goed gezond, maar ik
voel dat het goed zal zijn dat het voor
naamste en zwaarste werk. de dagelijksche
vertegenwoordiging van den Bond. welke
steeds grootere Droporties aanneemt, van
mij weggenomen wordt. Daarom heb ik in
het. dagelijksche bestuur mededeeiing ge
daan, dat ik nu definief zal aftreden. Op
2 October zal het Algemeen Bestuur bijeen
komen, met als hoofagendapunten mijn
aftreden en de benoeming van een opvolger.
En dan te denken dat ik 53 jaar geleden
het voorzitterschap aanvaardde onder de
conditie, dat ik het niet langer dan één jaar
zou doen".
Na deze korte inleiding, zitten wij mid
denin de herinneringen Het zijn er vele,
fciina alle vrooliik En het slachtoffer van
dit Interview vertelt ze graag, waarbij hij
zelf alles weer schijnt te beleven en er nog
eens hartelijk om kan lachen.
„De oprichting van den Band? Neen, die
heb ik gemist. Maar'toen hij od 1 Septem
ber 1883 bestond, ben ik in December op
inlichtingen uitgegaan. De voorzitter van
den A.N.W.B. was toen een Engelsehman.
Op het eerste jaarfeest, dat in Utrecht werd
gevierd, waren bijna alle aanwezigen nog
minderjarig, d.w.z. nog geen 23 jaar. Alleen
was er een buitenlandsche gastj met een
baard. De leden waren vrij vroollik en het
oudere lid moest het daarbti nog al eens
ontgelden Toen ben ik. daar de voorzitter,
Charles Bingham, nauwelijks nog kon spre
ken, op een stoel gesprongen en ik riep:
•Zijn wii iongens of mannen? Als wii man.
nen zijn, dan moeten wii ons als mannen
gedragen". Het gevolg van deze exclamatie?
Een uitnoodiging om in het bestuur zitting
te nemen. Toen reeds zag het bestuur dat
aan de fiets de toekomst zou zijn. En ik
zelf voelde, dat de .Nederlandsche Vélocipé.
disben Bond" veel voor de wielrijders zou
kunnen gaan beteekenen. Ik was in dien
tijd werkzaam op de secretarie te Leeuwar
den en voorzitter van de „Leeuwardensche
Vélocipède Club" Die voorzitter was dan
de commandant. Wij deden in dien tijd
heel veel aan figuurrliden. Op houten fiet
sen. Wanneer we een aantal figuren inge-
Hallo, wilt U den lieer Edo Bergsma,
den voorzitter van den A.N.W.B. even
aan de telefoon roepen? Ik heb met hem
afgesproken om dezen tijd op te bellen".
„M'neer", de stem van den hotelpor
tier ln een der grootste steden van ons
land klinkt beslist, ..m'neer, ik behoef
niet eens te gaan kijken of m(]nhcer
Bergsma er is. Als hij er was. zou hij me
gepasseerd zijn en dan had lk hem her
kend. Want wie kent den heer Bergsma
niet?"
Inderdaad: er ls niemand ln ons land
die zoo algemeen bekend (en bemind)
ls als de grijze voorzitter van den A.N.
W.B. Een onzer redacteuren heeft met
den heer Edo J. Bergsma een Interview
gehad naar aanleiding van diens besluit
om volgende maand definitief af te
treden als voorzitter van den Algemee-
nen Nederland6Chen Wielrijders Bond.
welke functie h(i thans 53 Jaar bekleed
heeft. Hiernaast drukken wij dit Inter
view af.
studeerd hadden, dan werden er uitvoerin
gen gegeven o.m. ten bate van het Gronin.
ger Harmonie Orkest. Natuurlijk deden wii
dan ook acrobatische toeren.
Toen lk als burgemeester van En
schedé later eens één der buitenland
sche gezanten sprak was het eerste wat
deze zei: „Mijnheer BeTgsma, den jaat-
sten keer dat ik u zag, stond u op uw
hoofd op een fiets op de markt te
Groningen". Ik haastte mij den gezant
te verzekeren, dat ik dat nu niet meer
deed....
Eigenlijk was ik op advies van een ge
neesheer met de vélocipède begonnen Die
verkeerde toen nog in het beginstadium.
Deze geneesheer, een neef van mij, raadde
mij dezen vorm van ontspanning sterk aan.
Dus werd ik rifwieltourist. De geheele
evolutie van dit vervoermiddel heb ik mede
gemaakt. En toen werd ik opeens gebom
bardeerd tot voorzitter van den landelijken
bond. 't Was m'n streven om den bond
ernstig te doen nemen. Aangezien ik via
het ambt van gemeente-secretaris te
Idaarderadeel tot burgemeester van Het
Blldt was benoemd, viel het niet mede, om
m'n werkzaamheden te combineeren. Het
een mocht niet lijden onder het ander.
Als de Bond b.v, in Utrecht vergaderde, dan
ging ik 's morgens om 5 uur uit m'n ge
meente weg. Per rijtuig naar Leeuwarden.
Daar op den trein en 's avonds met den
trein terug naar de Friesche hoofdstad. Het
rijtuig wachtte daar en bracht me weer
terug naar m'n toenmalige woonplaats. Het
was overigens lang niet gemakkelijk om een
geheelen dag de gemeente te verlaten. Het
eerste jaar van m'n burgemeesterschap viel
samen met de komst van het anarchisme.
Er waren ome1. 2 kerkvoogdijraden, de een
anarchistisch, de ander neutraal. En die
hadden steeds ruzie om het bezit van de
kerk. waarvan de deuren meermalen open
gebroken werden. Vaak moest ik daar met
extra-personeel de orde zien te handhaven.
Bovendien werden de boeren vaak bedreigd
door brandstichters. Meermalen dacht ik
dan ook wel eens, of het wel gewenscht was
voorzitter van den Wielrijdersbond te blijven
Maar och, er stonden voordeelen ook
tegenover. In de eerste plaats kwam je er
eens een dag uit en je kwam dan met een
anderen, meestal frisscheren kijk op de din
gen terug. Zoo bemerkte ik. dat het presi
dentschap van den Bond 't burgemeesters
ambt (en omgekeerd natuurlijk ook) ten
goede kwam.
Vier jaar ben lk burgemeester van Het
Bildt geweest. En steeds koos de Bond, die
op 22 Maart herdoopt was in A.N.WJ3. mii
opnieuw tot voorzitter. Och. het ging sa
men dus.
In 1896 werd ik benoemd tot burgemees
ter van Enschedé. Ik hoopte toen van de
betere treinverbindingen te kunnen profitee.
ren. Maar ook in deze gemeente bleven de
moeilijkheden niet uit Er kwam een groote
staking, zoodat lk in 6 maanden niet weg
kon. Het dagelijksch bestuur van den Bond1
begreep deze moeilijkheid echter wel. En
men kwam in Enschedé vergaderen. Zoo kon
ik door blijven gaan met den arbeid voor
den AN.W.B.
4 4
Het was m'n Ideaal om den Bond het
licEaam te doen worden op toeristisch ge
bied voor den mdividueelen toerist. Nim
mer hebben wij daarom het terrein der
Nederlandsche Reisvereeniging betreden.
Zelf ben ik in Friesland een wandel-, rij
wiel- en watertoerist geweest. De trein be
gon toen het wandel, en ruitertoerisme te
verdringen. Ik geloof wel te mogen zeggen,
dat. mede dank zij den Bond, het wandel
en ruitertoerisme toenam. Van het water
toerisme hielden we ons afzijdig. We wilden
nj. eerst eens zien. wat de sportverenigin
gen tot stand zouden brengen. Toen bleek,
dat zii niets deden, hebben wij ons ook het
watertoerisme aangetrokken.
En zoo is het ook met het automobilisme
gegaan. Van het begin af hebben wii de
belangen daarvan behartigd. Het resultaat?
Dat er thans 4100 automobilisten ztln aan
gesloten.
De grootste zorg van het bestuur is ge
weest, dat de eenheid over het geheele land
bewaard bleef. De Bond moest voor alle
standen en gelooven openstaan, 't Kostte
wel eens heel veel moeite om daarin te
slagen, maar het lukte. Zoo heeft de Bond
b.v. zeer veel leden in het Zuiden van ons
land. En juist dit algemeen karakter ver
hoogt de kracht ervan.
Een ander voornaam propagandapunt
was: de liefde voor de natuur in ons land
te vergrooten. In vroeger jaren bestond
daarvoor maar weinig gevoel. En dan de
strijd voor het maken van vaste verbin
dingen over de rivieren. Daarop hebben we
steeds gehamerd. Het Zuiden en het Oosten
van ons land gingen zich hoe langer hoe
meer naar België en Duitschland richten.
Het is voor mi) een ontzaglijk groote
vreugde geweest, toen men aan de bruggen
over onze rivieren begon".
Meteen grijpt de AN.W.B -voorzitter een
iizeren bout van den schoorsteen. „Hier hebt
u een klinknagel van de brug te Nijmegen.
Die werd mii aangeboden omdat de A N.W.B.
zoo veel nagels geslagen heeft ter bevoegde
plaatse om die brug tot stand te brengen..."
De bewegwijzering! Ook daar komt 't ge
sprek op. „Toen het verkeer rer fiets toe
nam. steeg de behoefte om de wegen van
wegwiizers te voorzien. Er waren hier en
daar wel handwijzers. Maar hoe! En toen de
fiets in trek kwam. waren er op het platte
land nog genoeg menschen, die bewust ver
keerde inlichtingen gaven aan de wiel
rijders. die den weg vroegen De gedachte
daaraan tegemoet te komen kwam op. De
dienst der bewegwijzering is thans één der
gewichtigste van den AN W.B. We bezitten
een prachtig systeem, omdat alle wegwijzers
naar elkaar verwijzen. Zoo zelfs dat men
op 50 meter nauwkeurig van Maastricht
naar Delfzijl kan rijden.
Systemen.... Wij kijken er altijd naar
uit. Ook in het buitenland. Daaraan dankt
men b.v. het stelrel van de richiingsbcrden.
Er komen n.l. steeds meer lage auto's en de
bestuurders daarvan kunnen moeilijk op de
wegwiizers kijken, tenminste als zii niet.
stoppen of het hoofd half uit het raampje
steken. In het buitgnjand vond men er toen
die richtingsborden op. En daar deze succes
hadden volgde Nederland ook.
Voorts is in den loop der jaren onze reis-
wiizerdienst geperfectioneerd. Daar worden
alle mogelijke inlichtingen verzameld. In
het buitenland toont met groote waardee
ring voor dezen dienst.
Er is zooveel moois dat de Bond doet
Luchttoerisme b.v. daar waren wii bii. Zelf
ben ik meermalen de lucht in gegaan. De
luchtdoop ontving ik op de E.L T.A. in 1910.
Ik heb het toen goed gedaan en gevraagd
om loopings mede te mogen maken. Later
bij de opening van het vliegveld te En
schedé. dat was in m'n kwaliteit als bur
gemeester van die plaats, heb ik wederom
het eerst het luchtruim gekozen Toen was
het iis gebroken.
Uit wielk een schat van herinneringen kan
de voorzitter van den A.N.W B. putten. Hij
behoeft z'n kamer een echt-gezellig ver
trek maar rond te kijken, of hii ziet
souvenirs. Daar hangen foto's, hier staan
geschenken, gekregen bij het zooveelste
lustrum als voorzitter. En ze zijn besteed
In INSTANTINE schiep de wetenschap het
pijnstillende middel van den modernen.tijd
In INSTANTINE zijn voortreffelijke werk
zaamheid en absolute onschadelijkheid
op inderdaad ideale wijze vereenigd
7197
(Ingez. Med.V 1
aan hem. Kijk maar eens in de kast. die
hem eens geschonken werd. Daar liggen
ze. netjes, keurig gerangschikt Medailles,
insignes, onderscheidingen, albums.
De heer Bergsma gunt den bezoeker
gaarne een kijkje in het verleden. Dan zit
hii gezellig achter een kop thee en rookt
sigaretten. En zijn echtgenoote, die al die
jaren steeds maar weer haar man aan den
Bond afstond, luistert, knikt instemmend,
haalt ook al „malle gevallen" op. „In En
schedé. tijdens de mobilisatie,In Het
•Blldt toen
Neen, de bezoeker heeft zijn woord ge
geven, van herinneringen, opgehaald na het
interview, niets in de krant te zetten. En
dus
Nog even een ander kijkje op het heer
Bergsma die behalve voorzitter van den
AN.W.B, ook nog is: bestuurslid van de
„Hooge Veluwe". voorzitter van den Bosch-
raad. lid van het Olympisch Comité, lid van
het Oranjekruis en voorzitter van het
Comité tot bevordering van het onderling
toerisme tusschen Nederland. België en
Luxemburg Zijn bezoeker had hem n.l. ge
vraagd hoe hii toch kans gezien had al dat
werk van den AN.W B. naast zijn gewone
ambtsbezigheden te doen. Het antwoord?
„Ik begrijp het zelfs soms ook niet Maar
het ging". En de heer Bergsma voegt er
aan toe: „Weet u waar ik trotsch op ben?
Op een uitspraak van oud-minister J. B.
Kan, toen deze een kort artikeltje in „De
Kampioen" schreef bii m'n 50-jarig jubi
leum als voorzit'er De woorden van den
cud-minister? „Ware het slechts, dat hij
(Bergsma) gedurende dien langen trits van
jaren Neerland's eerste wielrijder ls ge
weest reeds zou men Bergsma moeten
eeren en vieren. Maar ten split van hen.
die alle sportbeoefenaars en hun aanhang
voor nonvaieurs willen verslijten, was
Bergsma een burgemeester, zooals ons land
slechts weinigen kent. Zelfs het bijbelwoord,
dat niemand twee heeren kan dienen, heeft
hii aldus weten te beschamen".
Hierin ligt het antwoord op de vraag, hoe
de heer Bergsma er in slaagde het werk dat
gedaan moest worden te doen
Het is een graag gemaakt en gemeend
compliment dat men den 75-jarige nu
nog heelemaal niet aanziet met hoeveel
geestkracht hii zich er altijd doorheen-
geslagen heeft. Het „twee heeren die
nen" kostte hem soms dagen van
24 uur!
Krachtig, ongebogen: zóó verlaat de
A.N.W.B.-voorzitter den post. die hij
53 jaar achtereen heeft bekleed „Ik doe
bet omdat ik het in het belang van
den Bond achtZoo sprak hii
altijd als er iéts doorgezet moest wor
den. Het typeert den mensch, dat hü
dit zonder meer ook op zichzelf toepast,
't Bondsbelang: daarvoor wijkt alles
Pakhuisbrand te Wormer.
Schade wordt geschat op 15 mille.
Gistermiddag omstreeks half zes is brand
door kortsluiting ontstaan in het pakhuis
„Rouaan", dat deel uitmaakt van. de rijst-
fabrieken „De Unie", toebelioorende aan
Wessanen's Koninklijke Fabrieken N.V. te
Wormer.
Het vuur verplaatste zich snel en weldra
stond het pakhuis, dat geheel van hout is
opgetrokken, een lengte van 50 meter en
een diepte van 10 meter heeft en twee ver
diepingen hoog is, in lichter laaie. In het
pakhuis waren een paar duizend balen
rijstmeel, ter afscheping opgeslagen.
Het pakhuis grenst aan één zijde aan
den waterkant. Daar de wind juist in deze
richting stond, was er voor de naastgelegen
perceelen geen gevaar. Er ontwikkelde zich
veel rook, waardoor het zuidelijk deel van
Wormerveer in een dichte rookwolk werd
gehuld.
De brandweer van Wormer, geassisteerd
door die van Wormerveer, bestreed het
vuur. Tegen zeven uur eerst was de brand
geheel gebluscht. De wanden en een ge
deelte van het dak waren toen nog slechts
overgebleven. De geheele voorraad rijst
meel is door het vuur verteerd.
De schade, die op beurspolis door verze
kering wordt gedekt, schat men op f. 15.000.
DOOR EEN AUTO GEGREPEN.
Gisternamiddag omstreeks vier uur is in
de Jan Hendrikstraat te Den Haag een
13-jarige jongen. T. L„ wonende aan de
Larixlaan, met zijn fiets op de tramrails,
waarin zand lag, uitgegleden en door een
vrachtauto overreden.
De Geneesk. Dienst heeft den knaap,
wiens toestand zorgwekkend is, naar het
R.K. ziekenhuis aan het Westeinde ver
voerd.
Bij een bushalte van de Geidersche
Tramweg Maatschappij aan den Arnhem-
schen straatweg te Brummen, is gister
middag, om ongeveer half drie, de con
ductrice. die bij het stoppen voor de bus
den weg wilde oversteken, door een achter
op rijdende auto uit Brummen aangereden
en een eindweegs medegesleurd. Met
ernstige verwondingen werd zij naar het
ziekenhuis te Velp overgebracht.
RONSELAARS AANGEHOUDEN TE
ARNHEM.
Eenige Amhemsche jongens, die in
Spaanschen dienst zijn geweest doch heb
ben weten te ontvluchten, zijn dezer dagen
in de ouderlijke woning teruggekeerd. Op
hun aanwijzingen heeft de politie drie
Arnhemsche communisten wegens ronse-
larij gearresteerd.
DOOR ELECTRISCHEN STROOM GEDOOD
De heer H. J. Wubben handelaar in da-
msartikelen, was in de étalage van zijn
winkel aan de Eindstraat te Breda, bezig
met reparatiewerkzaamheden. Hij kwam
daarbij in aanraking met den electrischen,
stroom, sloeg achterover en bleef bewuste
loos liggen. Hij is kort daarna overleden.
BOERDERIJ AFGEBRAND TE
NIEUW SCHEEMDA.
Gisteravond om elf uur is te Nieuw
Scheemda de kapitale boerderij van den
heer L. Boelman met aangrenzende
schuur tot den grond toe afgebrand. Twee
varkens kwamen in de vlammen om.
De schade wordt door verzekering ge
dekt.
VOERMAN GEDOOD.
Gisteravond omstreeks zes uur is het
paard, dat gespannen was voor den wagen
van den 70-jarigen landbouwer G. Bramen
te Vriezenveen, op hol geslagen. De voer
man viel van den wagen en kwam onder de
wielen terecht. Hij werd vrijwel op slag
gedood.
in.
De voornaamste plaats, waar Hera ver
eerd werd, was de stad Argos. Vandaar uit
schijnt haar dienst zich reeds in ouden
tijd over Griekenland te hebben verspreid.
Ook Korinthe was een middelpunt van
den eeredienst van Hera; daar werd zij
vooral op den burcht vereerd.
Ook in Noordelijker streken van Grieken
land werden vele tempels van Hera aan
getroffen en vele feesten ter harer eere
gevierd.
Naast Argos was het eiland Samos de
voornaamste plaats waar Hera vereerd
werd. Daar was het heimelijk echtverbond
tusschen Zeus en Hera gesloten en dit ge
loof had zelfs zulk een invloed op het
maatschappelijk leven der inwoners, dat zij
den hoogsten god hierin navolgden en het
'egel werd. dat een geheime vereeniging
het sluiten van het huwelijk voorafging.
Wat de wijze betreft, waarop Hera dooi
de beeldende kunst werd voorgesteld, ook
daarin werd zij gehuldigd ais koningin des
hemels en als beschermster van den echt.
Men beeldde haai- af óf gezeten op een
heerlijken troon, öf in een prachtig gewaad
Most, met een koninklijke kroon op het
hoofd, en zeer dikwijls met een granaat
appel, het symbool der vruchtbaarheid in
de hand Van de tot op onzen tijd bewaard
gebleven lieelden is het beroemdste de
buste, bekend onder den naam van Juns
tudovisi. In deze buste zijn schoonheid en
bevalligheid met ernst en waardigheid op
onovertreffelijke wijze vereenigd.
De lagere goden.
Zeus en Hera worden vergezeld van
Niki, Fama, Fortuna, Hebe en Iris.
Niki,
de godin der overwinning, de oorspron
kelijke beleekenis ls waarschijnlijk de blik
sem. Daarom is zij met Zeus onafschei
delijk verbonden. Niki is niet alleen de
godin van de overwinning in den strijd,
maar ook van elke zege in een wedstrijd
behaald, ook van het welslagen van een
onderneming met moeite en inspanning
ten einde gebracht. Vandaar dat zij bij ver
schillende gelegenheden werd aangeroepen
en haar dikwijls dankoffers werden ge
bracht.
Fama,
heeft vleugels en duizend oogen, waarmede
zij alles ziet en duizend stemmen, waarmede
zij al. wat zij gezien heeft, verkondigt. De
kunstenaars stelden haar voor met een
tuba (trompet) in den mond, wier klank
zich over de aarde doet hooren.
Fortuna
was de godin van het toeval, zoowel van
het geluk als het ongeluk. Haar dienst
heette gesticht te zijn door den koning
Servius Tullius, die haar twee tempels
stichtte. De ééne lag op één mijl afstand
van de stad en was geheiligd aan een go
din, die men als de geefster van alle geluk
beschouwde. Vooral personen uit den min
deren stand kwamen daar om de vervul
ling van hun wenschen smeeken. In den
tempel op het Forum had de eeredienst
van Fortuna een ernstiger karakter. Elke
plechtigheid daar gevierd, stond in ver
band met de herinnering aan den dood
van den door zijn dochter vermoorden
Servius Tullius. Er was in dien tempel een
beeld van dezen koning, dat niemand
mocht aanraken, veel minder nog aan-
sohouwen. De reden, waarom dit beeld zoo
geheimzinnig voor aller oogen werd ver
borgen gehouden, werd verschillend opge
geven. Gewoonlijk beweerde men, dat For
tuna zelve het beeld des konings met een
dubbel bekleedsel had omhuld, daar zij
geen man zoo bemind had als dezen.
Bij de poorten der meeste steden waren
tempels van Fortuna, waar burgers, die
naar hun woonplaats terugkeerden, aan
de godin nog voor het betreden hunner
woning hun dank konden brengen. Zij
openbaarde haar wil door het lot, dat ge
raadpleegd werd door middel van eiken
houten stokjes, welke op haar eisch, dien
zij op geheimzinnige, wijze had doen ken
nen, uit de aarde waren opgegraven. Zij
heette de moeder van Jupiter en Juno en
zij werd afgebeeld, de beide godheden als
kinderen op haar schoot houdende. Daar
om werd zij vooral door moeders in gebe
den aangeroepen.
In haar afbeeldingen draagt zij gewoon
lijk in haar rechterhand een roer, aan
hare voeten liggen een wereldbol en een
rad, terwijl zij met den linkerarm een
hoorn des overvloeds omvat houdt, sym
bolen. die haar groote macht, haar groote
mildheid en haar groote onstandvastigheid
moeten aanduiden.
Hebe
was de godin der jeugd, dochter van Zeus
en Hera, en de schenkster der goden. Zij
wordt gewoonlijk tot de dienende godheden
gerekend, hoewel haar wegens haar af
komst eigenlijk een hoogere plaats toe
kwam. Oorspronkelijk had zij de beteekenis
van den bloei der natuur in de lente. Toen
hare betrekking tot de natuur langzamer
hand uit het oog verloren werd, bleef er
voor haar in de godenwereld op den Olym-
pos geen andere plaats over dan die ook
in de woningen der aardsche koningen door
de volwassen, ongehuwde dochters wordt
ingenomen, namelijk, om den mannen, als
zij ten strijde trekken of uit den slag te-
rugkeeren, een verkwikkenden dronk toe
te reiken en den vreemdeling welkom te
heeten. Het was dus natuurlijk, dat aan de
gedin der jeugd de taak werd opgedragen,
om aan de goden den nektar te schenken,
waardoor zij hunne onsterfelijkheid en
eeuwige jeugd behielden, totdat zij hierin
vervangen werd door Ganymedes, een jon
geling met zulk een schoonheid, dat Zeus
hem door zijn arend liet rooven en hem op
den Olympos bracht. Hebe huwde met
Herakles, nadat deze zich met Hera (zijn
moeder) had verzoend en onder de onster-
felijken was opgenomen Voor haar moe
der spande Hebe de paarden aanden ge
wonden Ares verkwikte zij door een bad.
Door beeldhouwers werd zij voorgesteld
als een schoone, jeugdige godin, die door
haar frischheid een onwederstaanbaar be
koorlijken invloed uitoefent. Gewoonlijk
beeldt men haar af in een lichte, opge
schorte .kleeding, soms het bovenlijf geheel
naakt, meestal met een drinkschaal in de
hand. Somtijds heeft zij ook den adelaar
van Zeus aan haar zijde en verlustigt zich
er Ln met dezen te spelen.
Iris
oorspronkelijk een godin der natuur, een
personificatie van den regenboog. De
regenboog is als 't ware de brug, die hemel
en aarde verbindt en vandaar, dat Iris ge
worden is de godin, die de bevelen des
hemels naar de aarde overbrengt. Zij heet
gewoonlijk een dochter van den zeegod
Thaumas en de Okeanide Electra. Dat zij
de dochter van een zeegod genoemd wordt,
laat zich hieruit verklaren, dat bij de
Grieken de regenboog uit zee scheen op te
stijgen. In de oudste tijden werd zij be
schouwd als de bodin van alle goden, hoe
wel Zeus en Hera die godheden waren,
welke het meest van hare diensten ge
bruik maakten; later was zij de dienares
van Hera alleen. Haar snelheid is verba
zend: evenals de hagel of de sneeuw, die
uit de wolken nederstort, snelt zij van het
ééne uiteinde der wereld naar het andere,
ja, zelfs tot op den diepsten bodem der zee
èn tot in de diepten der onderwereld, om
de bevelen der goden ten uitvoer te bren
gen. Latere dichters gaven haar, om hare
groote snelheid te verklaren, gouden vleu
gels. Ook de beeldende kunstenaars ver
sierden daarmede haar beelden. Sommige
van haar beelden dragen ook wel een kan
in de hand. want zij was het, zoo meende
men, die het water aan de wolken toevoer
de. Gewoonlijk denkt men zich haar als
een Jonkvrouw, die niet weten wil van het
huwelijk.
Waar de Leidsche Academie en de 3 Oct.
Vereeniging aan hetzelfde feit uit de histo
rie beide haar ontstaan te danken hebben,
en het Leidsche Studenten Corps al
de jaren van het bestaan der vereeni
ging zijn praeses als vertegenwoordiger
van het Corps in het bestuur zitting laat
nemen, spreekt het vanzelf, dat in een
optocht, als thans wordt gehouden Pallas
Athena niet kan ontbreken.
Groep II
Pallas Athena.
Athena, Minerva, een der voornaamste
godinnen uit de Grieksche godenwereld,
een godin des hemels en wel van den hel
deren, klaren hemel, van de reine, zuivere
bovenlucht. Even rein ais die lucht is ook
zij zelve. Athene was het lievelingsoord der
godin, terwijl zij nergens grootscher en
inniger vereering genoot dan in die stad.
Maar dit sloot niet uit. daar haar eere
dienst over geheel Griekenland was ver
spreid. Bijna ieder landschap kende haar
in zijn geliefkoosde legenden een voor
name rol toe, overal, waar Grieken zich
neergezet hadden, werd Athena vereerd als
een waardige, krijgshaftige 6" weldoende
godin. Ook de mythen, die betrekking heb
ben op den oorsprong van Athena duiden
haar aan als een godin, die een geweldige
macht bezit voor alle versohijnselen des
hemels maar tevens als een liefelijke
godin, die alom zegen verspreidt door de
akkers vruchtbaar te meken. h«f geslacht
der mensa'.-e- t» "fv-"---'oe 'e
voeden, en dat '"i'-' ;ct= "--i's fe
geven van hare geheel eenige reinheid.
(Wordt vervolgd)
