STADSNIEUWS
BUITENLAND
DONDERDAG 9 SEPTEMBER 1937
No. 23760
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
78ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
In één jaar Officier
Ronselaar te Haarlem
aangehouden
Waarom «p
Dit nummer bestaal uit VIER bladen
LEJDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
Yan 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week f. 0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f- portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mndj
De Leidsche „Vebo"-tentoon-
stelling afgelast.
Wegens mond- en klauwzeer.
De sinds korten tijd voorkomende ge
vallen van mond- en klauwzeer onder
den veestapel in Zuid-Holland zijn de
laatste dagen zoodanig in aantal toe
genomen, dat het Bestuur van de
Vereeniging „Vebo" alhier, in overleg
met den Inspecteur van het Vee-
artsenijkundig Staatstoezicht, besloten
heeft de tentoonstelling van vee en
luivelproducten, welke op Donderdag
16 September as. te dezer plaatse zou
worden gehouden af te lasten.
Van het Bestuur der Vereeniging „Vebo"
vernemen wij, dat de tentoonstelling een
succes beloofde te worden. Het aantal in
zendingen in de diverse afdeelingen was
beduidend hooger dan in 1936, zoowel bij
hei Geregistreerde vee, het Slachtvee en
het Handelsvee als in de afdeelingen Kaas
en Boter. De belangstelling voor de ten
toonstelling en het daaraan verbonden,
groot opgezette, ruiterfeest, was nü reeds
van dien aard, dat het beste verwacht kon
worden. Het is voor het Bestuur wel een
teleurstelling, dat deze tentoonstelling,
waarvan de voorbereidende organisatie zoo
vlot is verloopen en welke zoozeer de be
langstelling had van alle belanghebbende
kringen, zoo kort voor den tentoonstellings-
datum afgelast moet worden. Het is echter
zeer te waardeeren, dat het bestuur zich
liever deze teleurstelling getroost dan het
prima veefotanateriaal, dat in grooten ge
tale ter tentoonstelling zou zijn gekomen,
door de kans op besmetting met het ge
vreesde mond- en klauwzeer in de waag
schaal te stellen en dat bet bestuur ge
meend heeft de groote agrarische belan
gen op deze wijze beter te kunnen dienen
dan met de aanvaarding van risico, welke
zeker het gevolg der tentoonstelling zou
zijn geweest.
40-JARIG JUBILEUM VAN DEN HEER
H. A. ANTONY.
Als collectant der Ned. Herv. Diaconie.
Dinsdag 14 September a.s. hoopt de heer
H. A. Antony, Wasstraat 36, de nestor van
het College Collectanten der Ned. Herv.
Diaconie alhier den dag te herdenken, dat
hij vóór 40 jaren benoemd werd tot lid
van dat college.
Dinsdagavond te halfnegen zal hij in de
vergadering van het college in het Huis-
Zittenhuis Oude Rijn 44a gehuldigd wor
den. Voor belangstellenden zal de gelegen
heid geboden worden, den jubilaris te
complimenteeren.
MUZIEKSCHOOL TOONKUNST.
Aan de Muziekschool der Maatschappij
voor Toonkunst alhier is benoemd tot
leerares in kinderkoorzang en solfège (als
opvolgster van mej. Bonarius, aan wie op
haar verzoek eervol ontslag werd verleend)
mevrouw L. A. J. Makkink te Scheveningen.
Mevrouw Makkink is leerlinge van Cath.
van Rennes. bij wie zij ook geruimen tijd
als assistente werkzaam was. Zij was
leerares aan de Muziekscholen der Maat
schappij tot Bevordering der Toonkunst te
Laren. Bussum (onder Schoonderbeeken
Rotterdam (onder Hutschenruyter), en is
thans verbonden aan de ..Nieuwe Muziek
school" te Utrecht en Zeist en aan de
Haagsohe Schoolvereeniging.
Mevrouw Makkink, die in het bezit is
van het diploma voor pianospel der Maat
schappij tot Bevordering der Toonkunst,
zal les geven zoowel aan de Leidsche
Muziekschool der Maatschappij voor Toon
kunst als aan de afdeeling Oegstgeest dier
school.
De opleidingscursus tijdelijk
verkort.
In verband met de grootere
behoefte aan officieren.
DE 80STE VERJAARDAG VAN DEN IHEER
J. VAN POLANEN.
Talrijke gelukwenschen.
Onder groote belangstelling heeft de heer
J. van Polanen gisteren zijn 80en verjaar
dag herdacht. Onder de vélen, die den kras.
sen jubilaris kwamen gelukwenschen. merk
ten wij op de doktoren dr. S. A. Nieuw-
zwaag en dr. H. P Veldhuyzen. de predi
kanten ds. J. C. van Apeldoorn, ds. C. Hart.
wigsen, ds M. Punselie. dr. J. Riemens en
ds. J, de Wit, verder mr. F. H. van der Tas.
de heeren G. F E. Kiers en J. Roodenburg,
diakenen der Ned. Herv. Kerk, G. Seydell
en H. Kokkedee, ouderlingen, de heer G.
bkkerkerker, lid van den Kerkeraad, de
teer van Leeuwen van de Stichting Groene-
veld. de heer H. J. Mattheus namens
-Pniël". de heer Jac. Wilbrink, het Dagel.
Bestuur van het Protest. Bureau v. Soc.
Adviezen en talrijke anderen.
Verschillende bloemstukken werden in
den loop van den dag ten huize van den
jubilaris bezorgd, o.a. van „Pniël", van het
Piot Bureau en van den heer A. de Koster,
directeur van de N.V. Meelfabriek „De
Sleutels" vjh. de Koster en Co.. waarvoor
de heer van Polanen meer dan 50 jaar
kerkte.
Onder de talrijk» schriftelijke gelukwen
schen bevonden zich os. die van mr. P.
1 Briët en den heer J. H. de Jong. direc
teur van den Reinigingsdienst.
Od den avond aan den verjaardag voor
baande had op de vergadering van de
Stichting Groeneveld bii monde van ds.
Punselie een hartelijke intieme huldiging
feats gevonden.
Atles met alles voor den jubilaris en diens
IKin een onvergetelijke dag!
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijvingen:
J S. Geerlings, Kerkstraat 110, Noord-
rijkerhout; bloembollenkweekerij en han
't Eigenaar J. S. Geerlings, Noordwijker-
feit.
fonds voor Ziekenverpleging, Alkemade,
toie Wetering; Onderlinge verzekering
i 'egen de kosten van ziekenhuisverpleging.
VERGADERING DER KONIJNENFOKVER.
L.E.O.
Gisteravond heeft de konijnenfokvereen.
L.E.O. in Café van Melsen een druk be
zochte ledenvergadering gehouden. Na ope
ning door den voorzitter den heer G. M.
Hofman werden verschillende ingekomen
stukken behandeld, waarna de voorzitter
zeven nieuwe leden installeerde, die van
harte welkom werden geheeten. Het leden
tal is door deze vermeerdering gestegen tot
75. Daarna werden de prijzen van den ge
houden jongdierendag en hokkenkeuring
uitgereikt. Als afgevaardigde naar de ver
gadering R. v. B. werd de voorzitter geko
zen. Daarna bracht de secr.-penningmeester
van de binnenkort te houden groote Nat.
Konijnententoonstelling verslag uit van de
voorbereidende werkzaamheden. Medewer
king verleenen o.a. de groote N.K.B., Hol
lander, Zilver, Ned. Havana, Master, Thu-
ringen, Belg. Haren, Chinoitha Rex en an
dere speciaalclubs. Tevens brengt het al
oude R.P.V. een clubtentoonstelling van
hoenders enz. bij de vereeniging onder. Ook
zal er zijn een uitgebreide collectie van
pels- en bontwerken .alles bereid van konij
nenvellen. Deze expositie zal zijn in de
groote Stadsgehoorzaal. Na dit verslag ver
zocht de voorzitter toch vooral het bestuur
goed ter zijde te staan en allen flink te
willen medewerken tot het welslagen.
Hierna volgde rondvraag en sluiting van
deze geanimeerde vergadering.
L.K.V. „EIGEN FOK".
Gisteravond hield bovenstaande konij-
nensportver. haar maandelijksche vergade
ring. De voorz., de heer P. Vintges, heette
allen hartelijk welkom en stelde eenige
nieuwe leden voor, welke allen werden
aangenomen.
De voorzitter betreurde, dat hij 8 leden
wegens contributie-schuld moest voorstel
len voor royeering, hetgeen werd aange
nomen.
De notulen werden goedgekeurd. Tevens
deelde de voorzitter mede, dat er reeds
vele eereprijzen waren binnengekomen,
o.a. bekers, geldprijzen, medailles, lauwer
takken, voer en diversen en hij bracht dank
aan de schenkers. Met groote meerderheid
van stemmen werd besloten de navolgende
eereprijzen beschikbaar te stellen voor de
as. clubtentoonstelling op 17, 18 en 19 Dec.
as.: f. 7.50 voor hoogst aantal puntten;
f. 7.50 voor hoogste nummers: f.5 voor
hoogst aantal punten één ras. één kleur;
f. 5 voor het mooiste konijn der tentoon
stelling; f. 5 voor mooiste groote rassen R.
en V.f.5 voor mooiste middelrassen idem
f. 5 voor mooiste kleine rassen idem; f. 5
voor mooiste dwergrassen idem: f. 2.50 voor
mooiste fokpaar groote rassen; f2 50 voor
mooiste fokpaar middelrassen; f. 2.50 voor
mooiste fokpaar kleine rassen; f. 2.50 voor
mooiste fokpaar dwergrassen, f. 20 N.M.-
prijzen zooals bekend op iedere tentoon
stelling uitbetaald door L.K.V. „Eigen Fok".
Tevens f. 10 verdeeld onder de zwaarste
konijnen der tentoonstelling, terwijl aar.
ieder enkeling of nest een medaille zal
worden toegekend en ieder inzender het
bekende L.K.V.-diploma kan winnen.
De verloting van 25 enveloppen met in
houd bracht een aardig saldo op ten bate
bate der kas.
Van bevoegde zijde wordt ons mede
gedeeld, dat in afwachting van een
definitieve beslissing omtrent de ver
dere aanvulling van het officiers-eorps
de cadetten der infanterie en der
cavalerie, die in 1937 tot de koninklijke
militaire academie zijn toegelaten met
bestemming voor den dienst bij het
'eger hier te lande in een verkorten
cursus van ongeveer 1 jaar zullen wor
den opgeleid tot officier. Deze maat
regel wordt genomen om reeds in 1938
te kunnen voorzien in de grootere
behoefte aan officieren, welke het ge
volg zou kunnen zijn van de reorgani
satie van die wapens.
De langs verkorten weg opgeleiden
zullen na hun officiersbenoeming door
het volgen van speciale cursussen wor
den bekwaamd in de vakken, waarin
zij geen onderwijs of minder dan ge
woonlijk hebben ontvangen, zoodat
deze officieren in geen enkel opzicht
achter zullen staan bij hen die een nor
malen cursus (van drie jaar) aan de
K.M.A. hebben gevolgd.
42 personen gingen door zijn
bemiddeling naar Spanje.
Op grond van verklaringen, afge
legd door een 19-jarigen Haarlemschen
jongeman, die 'dezer dagen uit Spanje
te Haarlem is teruggekeerd, heeft de
politie den 36-jarigen van S. aangehou
den, die reeds lang verdacht werd van
ronselarij.
Na een langdurig verhoor heeft deze
man thans een volledige bekentenis
afgelegd, waarbij vastgesteld kon wor
den, dat hij niet minder dan in 42 ge
vallen bemiddeling heeft verleend om
personen naar Spanje te laten vertrek
ken. Bovendien is gebleken, dat van S.
in opdracht van de communistische
partij handelde, die hem daarvoor
financieel steunde. In totaal heeft hij
23 Haarlemmers, 7 personen uit Bever
wijk, 9 uit Zaandam, 2 uit Wormerveer
en 1 uit Ilpendam geronseld. Van de
23 Haarlemmers zijn er tot dusver 6
teruggekeerd. De overigen schijnen nog
in Spanje te vertoeven. Enkelen zouden
zijn gesneuveld.
De politie stelt thans naar aanleiding
van de verklaringen van Van S. een
uitgebreid onderzoek in en het is niet
uitgesloten, dat nog meer gevallen van
ronselarij aan het licht zullen komen.
HET CIRCUS SARRASANI.
Zeer groote belangstelling.
De twesde avondvoorstelling van het
circus Sarrasani was gisteravond totaal
uitverkocht. Velen die reeds toegelaten
waren, konden zelfs in den aanvang geen
zitplaats meer bekomen, doch later werden
op verschillende plaatsen stoelen bijgezet,
zoodat men toen rustig genieten kon van
het uitvoerige programma dat in een vlot
tempo werd afgewerkt.
De overgroote belangsteling voor dit
circus, bewijst wèl, welk een magische
kracht er nog altijd van voorstellingen ais
deze uitgaat.
Het oude, dat toch steeds weer nieuw
blijft! Ook de demonstratie met de vlie
gende torpedo op het veld, na afloop der
voorstelling, werd nog door honderden bui
ten de hekken met stijgende bewondering
gevolgd! Hedenavond de laatste voorstel
ling, met geheel onverkort programma.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De grondstoffen-kwestie Frankrijk en
Midden-Europa.
De commissie van deskundigen voor
grondstoffen kwesties is gereed gekomen met
haar rapport aan den Volkenbondsraad. Dit
rapport vat het resultaat der drie zittingen
van de commissie samen onder afweging
van de van verschillende zijden aangevoer
de argumenten en formuleert een reeks
conclusies, waarvan de belangrijkste de
volgende zijn:
I. De moeilijkheden van de betaling der
grondstoffen zijn grooter dan die inzake
het aanbod.
n. Er bestaat ongetwijfeld een ongelijk
matigheid in de verdeeling van de grond
stoffen en er ziin staten, die ten aanzien
van de grondstoffenkwesties speciale moei
lijkheden ondervinden.
III. Een duurzame en algemeene oplos
sing van de grondstoffenkwesrie is alleen
van een herstel van het algmeene goederen
verkeer te verwachten.
Op grond van de onderzoekingen der twee
subcommissies beveelt het rapport speciale
economische en financieele maatregelen
aan.
Het Neue Wiener Abendblatt publiceert
een interview van baronesse Lilly Doblhoff
met Delbos. den Franschen minister van
buiWnlandsche zaken.
Delbos keerde zich met nadruk tegen de
bewering dat Frankrijk zich niet meer zou
interesseeren voor wat er in Midden-Europa
omging. Hij wees er op, dat het Donaupact
een Fransch denkbeeld was en dat het niet
de schuld van Frankrijk was dat er van dit
pact niets was terecht gekomen.
Het ligt niet in onze bedoeling zoo zeide
Delbos. Duitschland en I'alië uit te schake
len bij de beschouwing van den toestand
van Midden-Europa maar wel achten wij
het ongewenscht dat de Donaustaten be
sluiten nemen onder den druk of den in
druk van een hen bedreigend gevaar.
BELGIË
Motie van vertrouwen voor
de regeering.
In de Kamer zijn gistermiddag de de
batten over de Nationale Bank voortgezet.
De afgevaardigde Busent, die namens
de socialisten het woord voerde, verklaar
de, dat het noodig is, een blok rond de
regeering te vormen, daar men het voor
zien heeft op het kabinet en de demo
cratie, die een einde willen maken aan de
privileges der bankiers.
In zijn antwoord aan de interpellanten
wees de minister van financiën, De Man,
er op, dat Franck, de gouverneur van de
Nationale Bank, binnen niet al te langen
tijd zal aftreden, aangezien hij dan den
leeftijdsgrens zal hebben bereikt.
Vandervelde legde den nadruk op de
integriteit van van Zeeland.
De Kamer heeft daarop met 13034
stemmen en 21 onthoudingen een
motie van vertrouwen in de regeering
aangenomen.
De tekst van deze motie luidt;
„De Kamer, kennis nemende van de ver
klaringen van den eersten minister en den
minister van financiën, brengt hulde aan
de Integriteit en de belangeloosheid van
den premier. Zij neemt kennis van de
maatregelen, welke vastgesteld zijn met
het oog op een verbetering der procedure
voor de benoemingen voor de posten in de
directie der Nationale Bank en der ma
nier van bëloóriing der directieleden. Zij
rekent op de waakzaamheid der regeering
om de functionneering van de circulatie
bank te verzekeren, beschut tegen iedere
critiek, en gaat over tpt. de orde van den
dag".
De zitting is vervolgens tot 5 October
verdaagd.
SEVEN SISTERS
Oplossing in het blad van a.s. Zaterdag.
EERSTE BLAD
BINNENLAND.
Het sportterrein van het Prinselijk paar;
geschenk van de Nederlandsche school
jeugd. (4e Blad).
Een onderhoud met Edo J. Bergsma bij
z'n aftreden als voorzitter van den
A.N.W.B. (3e Blad).
Onze financieele medewerker over de 3 pet.
conversie-leening van Nederlandsch
Indië. (3e Blad).
De varkens verkoop door de Veehouderij-
Centrale en de restitutie aan dr.
Deterding. (Land- en Tuinbouw, 3e BI.)
Aan de estafette „Dwars door Leiden" zul
len negen ploegen deelnemen. (Sport,
3e Blad).
Soldaat te Amersfoort gedood door het
onverwacht afgaan van z'n geladen
geweer. (Laatste berichten, le Blad).
Steiger ingestort te Delft; één zwaar en
twee lichtgewonden. (Laatste Berich
ten, le Blad).
BUITENLAND.
Zullen Duitschland en Italië niet deelnemen
aan de Middellandsche Zee-conferentie?
(le Blad).
Motie van vertrouwen voor de Belgische
regeering in de Kamer. (Buitenl., le
Blad).
Nog steeds houden de Chineezen bij Sjang
hai de Japanners in bedwang. (Buiten
land, le Blad).
Mislukte revolutie in Paraguay. (Buiten
land, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
7181
(Ingez. Med.)
DUITSCHLAND
Het partijcongres te Neurenberg.
Op den riikspartijdag te Neurenberg zijn
gisteren de vergaderingen van het congres
begonnen Gisteravond werden redevoerin
gen uitgesproken door ri.iksleider Alfred Ro
senberg. de riiksartsenleider dr. Wagnsr en
den leider van het winterhulpwerk Hilsen-
feldt.
Rijksleider Alfred Rosenberg hield een
rede, waain hij het standpunt der demo
cratie besta eerit en het fascisme tegenover
het bolsjewisme stelde. Hij betoogde, dat
het r.ationaal-socialisme de beschermer van
Europa en het bolsjewisme de belichaming
van alle omlaagsleurende driften is De
blokvorming is naar ziin meening tegen
Europa reeds bloedig aan het werk. Voorts
wijdde Rosenberg een groot deel van ziin
rede aan een fel betoog tegen de Joden.
De rijksartsenleider dr. Wagner verdedig
de het rassenstandpunt van het nationaal-
socialisme en deelde mede, dat een eere-
teeken voor de kinderrijke moeder zal wor
den ingesteld, aangezien zij, evenals de
frontsoldaat lichaam en leven inzet.
De leider van het winterhulpwerk, Hii-
genfeldt. gaf een uiteenzetting van de
ideologische grondslagen der nationaal-
socialistische welvaartsgedachte en toonde
vervolgens met een reeks cijfers aan hoe
vee! op dit gebied bereikt is.
De schooljeugd heeft gelegenheid door
televesie het congres gedeeltelijk „bii te
wonen"
Reeds ruim een halfmiliioen deelnemers
ziin per spoor vervoerd.
RUSLAND
De „zuivering".
Behalve Ljoebimof, den commissaris van
de lichte industrie, heeft het centraal uit
voerend comité de onder-commissarissen
van deze industrie. Mychkof en Jeremin,
van hun ambt ontheven. Het commissa
riaat van de lichte industrie was aanzien
lijk ten achter bij het productieplan voor
het eerste half jaar.
Thans is het hooge personeel, dat de
leiding heeft over de Sovjet-Russische in
dustrie vrijwel geheel vernieuwd.
De beweging tot verjonging van het
kader duurt nog steeds voort. Van de
zeventien volkscommissarissen, die in het
diplomatieke jaarboek van 1936 voorko
men, zijn er nog slechts acht in functie.
DANZIG
Hans Wicbmann terecht?
Het persbureau van den Danzigschen
Senaat deelt mede, dat de sedert 26 Mei
verdwenen sociaal-democratische afge
vaardigde Hans Wichmann eenige dagen
geleden uit Spanje een brief heeft doen
toekomen aan zijn vroegere partijgenoo-
ten te Danzig, die zich thans in het bezit
der autoriteiten bevindt.
Het persbureau van den Senaat voegt
hieraan toe, dat het thans dus vast staat,
dat Wichmann zich in Spanje bevindt en
dat de geruchten, die in verband met zijn
verdwijning de ronde hebben gedaan, ko
men te vervallen.
Wichmann's verdwijning volgde op zijn
arrestatie door de Danzigsche politie, die
daarna mededeelde, dat zij hem na ver
hoor weer op vrije voeten gesteld had,
zonder dat echter iemand van zijn nabe
staanden of vrienden iets van hem ver
nam. weshalve geruchten over moord ont
stonden.
ITALIË.
De vierde vijfjarige periode van het
fascisme.
In October zullen te Rome honderd
duizend „hierarchen" van de fascistische
partij, d.w.z. honderdduizend fascistische
leiders van allerlei rang, van de podesta-
ten van de kleinste dorpjes af tot de leden
van den grooten raad toe, bijeenkomen
ter gelegenheid van den ingang van het
jaai XVI van de fascistische era. Musso
lini zal bij die gelegenheid de richtsnoe
ren aangeven voor "de nieuwe vijfjarige
periode, welke dan ingaat.
MIDDEN-AMERIKA
Het conflict tusschen Nicaragua en
Honduras.
De spanning, die tusschen Nicaragua en
Honduras ontstaan is, in verband met den
door eerstgenoemd land uitgegeven lucht
postzegel, die tot een gewapend conflict
aanleiding dreigde te geven, is vermin
derd.
Beide landen hebben zich verbonden,
geen troepen naar de grens te zenden. In-
tusschen is de bestelling van luchtmail,
welke van den gewraakten postzegel is
voorzien, in beide landen bij regeerings-
decreet verboden.