STADSNIEUWS
Groote boerderijbrand
te Staphorst
Buitenland
ISite Jaargang
VRIJDAG 3 SEPTEMBER 1937
No. 23755
De strijd in het
Verre Oosten
HET VOORNAAMSTE N[EUWS
VAN HEDEN
Prof. mr. R. Kranenburg
eere-doctor van Gent
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
iO ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen, gevestigd zijn:
per 3 maanden (.3.35
per week V.V.(.0.18
Franco per post 2-35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland (.0.80 per 3 mnd.>
Prof. mr. R. Kranenburg.
De academische raad van de Rijksuniver-
dtelt te Gent heeft tegelijk met drie andere
geleerden prof. mr. R. Kranenburg alhier
benoemd tot doctor honoris causa.
De plechtige overhandiging van het
eere-diploma zal plaats hebben bij de her-
utting van de Gentsche colleges op 11 Oc-
tober as.
AANBESTEDING.
Namens den commandant van het 6e
[tgiment veldartillerie werd hedenmiddag
unbesteed de levering van hooi, stroo en
urfstrooisel ten behoeve van de paarden
an genoemd regiment, voor het tijdvak
lan 1 November tot en met 31 Januari 1938
la.v.
Er waren 11 biljetten Ingeleverd, waarop
ik volgt was ingeschreven
Turfstrooisel: 17 .V, Turfstrooiselfabrlek
,Mo" te Vroomshoop 15,3 ct.; N.V. Erven
IA. van Rooyen, Bergentheim (O.) 15,1 et.:
S.y. v. d. Griendt's Zandexploitatie, Grindts
lien (L.) 15 ct.; Coöp. Turfstrooisel fabriek
Bargeroosterveen (Gron.) 14,9 ct.; T. Arke-
sa, Rotterdam 14,8 ct.; N.V. Verkoopbureau
Kor Turfstrooisel, Rotterdam 14.7 ct.
Hooi; D. Leeuwenkamp. Alkmaar 36,9 ct.;
Haisman en Lankhuizen, Den Haag, 34.4 ct.;
A P. Taselaar, Rotterdam 32,7 ct.; M. Ro
bijn, Voorschoten. 30,8 ct.
Stroo: M. Romijn, Voorschoten 25 ct. (te
urnen met hooi 23 ct.; Gebrs. Blonk, Lei-
Kn 26 ct. Alles per 10 Kg.
De levering werd voorloopig toegewezen
aan het Verkoopbureau voor Turfstrooisel
- Rotterdam voor turfstrooisel en aan de
taa Romijn te Voorschoten voor hooi en
Boo.
GEVONDEN VOORWERPEN.
In de maand Augustus.
teinturen, portemonnaies, sleutels, een
Ünderhandtaschje, twee nummerplaten, 'n
Sauw klndermantelt-je. twee gummi bagage
flemen, een boekje, een groen dekzeil,
'enige pakken onderkleeding, drie brillen,
vee badpakken, een autodop, drie rozen-
cansen, een sandaal-schoentje, twee
i'hroevendraaiers, een notitieboekje, een
lauwe mantel, handschoenen, een dames-
Bed en een Duiteche reisgids, een licht-
thjze pantalon, een slagersmes en een aan-
fltstaal, een zakdoekje waarin eenig geld,
Bfe kinderschoenen, een bruine regenjas,
;i! foto's, een zak met zout, een regenjas,
gedeelte van een bontmantel, twee hl.
:'ienjassen, drie vulpenhouders, een paar
Sfenpijpen, twee armbandhorloges, een
Kaden broche, een knipkaart van Acad.
«ienhuis, een gouden damesring met
JBentje, een kussen, drie emmers en eenige
•Been, een koperen 5 H.G. gewicht, een
®utand, een pak draadnagels, een blauwe
«weelen muts, een bont schortje, een vul-
Jriood, een speelgoedhondje, een brood-
■uorgersmand, drie moersleutels, een zw.
Bflierbont, een knop van een huisbel, een
Kiteteuüle, een manchester jas en een
'■-irnes, twee mouwen van een jurk, R.WJ3.
Sttken.
Gevonden in het Postkantoor: een paar
I'lterdlchte broekspijpen.
..Gevonden in de tram (stadslijn)teeen
1:51e, een damesparapluie, 'n paar zwarte
IS een paar beige handschoenen, een verre-
I ''er, een huissleutel, een kindertaschje.
J J'tug te bekomen en inlichtingen te ver-
IJBB uitsluitend Maandag, Dinsdag,
l'.Biidag en Zaterdag, des middags tus-
ISau i_3 Uur ten. polltiebureele alhier.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Opheffing:
De Leeuw's Autoverhuur en Garage,
Spaargarenstraat 1—3, Oegstgeest.
Wijziging:
Keus en Co., de Hoorn 160, Alph&i a. d.
Rijn; kaashandel.
Volmacht verleend aan M. O. Fletcher-
Wlthof Keus, Alphen a. d. Rijn.
LUCHTBALLON-WEDSTRIJD
„KONINGINNEDAG"
Van den luchtballonnen-wedstrijd der
Vereeniging „Koninginnedag" zijn al tal
rijke kaarten terug onbvangen. Verschil
lende ballons hebben een verre reis afge
legd. De vorste tot nog toe is in Maasbree
(141 K M.) gedaald en verder zijn ballons
neergekomen in Didam (117 K.M.), Wijchen
(96 K.M.) en Os (90 K.M.). De grilligheid
van de vlucht der ballons blijkt wel uit het
feit. dat ook kaarten ontvangen zijn uit
plaatsen in de onmiddellijke omgeving
(Leiderdorp, Zoeterwoude).
Het zal nog wel enkele dagen duren voor
de volledige uitslag bekend is.
DE WERKLOOSHEID.
Bij den gemeentelijken dienst voor
Sociale Zaken stonden ingeschreven:
Bouwvakarbeiders: baggerlieden 3, be
hangers 20, betonvlechters 10, betonwer
kers 59. fundeeringwerkers 1, glazenwas-
schers 7, granietwerkers 9, grondwerkers
81, heiers 5. metselaars 115, opperlieden 96,
schilders 117, slooners 1. steenhouwers 1,
straatmakers 9, hulp-straatmakers 14, stu-
cadoors, witters 38. timmerlieden 196. uit
voerders 11, voegers 13, ongesch. bouwvak
arbeiders 8. Totaal 814
Fabrieksarbeiders: bleekers 20, lompen-
sorteerders 11, vellenblooters 6, steenfabr.
arb. 119, zeepfabr. arb. 4, ongesch. fabr.
arb. 60. Totaal 220.
Kantoorpersoneel: kantoorpersoneel 105,
reizigers, colp. 37, winkelbedienden 32, eta
leurs 3, incasseerders 14, musici 8, onder
wijzers 9, overheidspersoneel 9, verplegers
1. Totaal 218.
Hotel-, café-pers.: huispersoneel 8, kell-
ners 34. koks 5. Totaal 47.
Houtbewerkers: beddenmakers 2. hout
bewerkers 48. kistenmakers 3, kuipers 8,
lijstenmakers 4, mandenmakers 1. meubel
stoffeerders 20. meubelmakers 32, politoer-
ders 3, ongesch. arbeiders 31. Totaal 152.
Kleermakers: kleermakers 89. kappers 5,
schoenmakers e.a. 12. Totaal 106.
Land- en tuinarb.: bloemisten 30. land
arbeiders 26, tuinlieden 24. warmoezlers 11,
ongesch. landarb. 4. Totaal 95.
Metaalbewerkers: bankwerkers 94. blik-
bewerkers 21, burgersmeden 30. electri-
clens 59. gasfitters 13, gasmetermakers 1.
gereedschapmakers 3. instrumentmakers
1. isoleerders 7. kernmakers 1. kettingsme
den 21, klinkers 11, koperslagers 4, lab. be
dienden 3. lasschers 5. loodgieters 46, ma
chinisten 12, metaalboorders 6, metaal
draaiers 4, metaalslijpers 3, metaalzagers
I, monteurs 13, pianostemmers 3, ponsers
4, polijsters 1, rijwielherstellers 15. rijtuig
schilders 1, scheepstimmerlieden 5, stokers
24, tegenhouders 14, verw. monteurs 14.
voorslaanders 6. voorwarmers 5, vulcani-
seurs 1. vuurwerkers 8, wagenmakers 7,
ijzerwerkers 42. zandspuiters 2. zandvor-
mers 3, ongesch. arbeiders 46. Totaal 560.
Sigarenmakers: sigarenmakers 12. sig.
sorteerders 1, sig. strippers 2. Totaal 15.
Technici, opz.: analvsten 1. bedrijfslei
ders 8. ingenieurs 3, technikers 5. teeke
naars 13. werkmeesters 13. Totaal 43.
Textielarbeiders: hekelaars 7. katoen
drukkers 19. kluwers e.a 9, luikers 18.
plaatsnijders e.a. 22. schrobbelaars 2. spin
ners 56, spoelers 2. staaldraaddraaiers 7,
sterkers 2. strijkers 16, wevers 119, wolbe
werkers 35. ongesch. textielarb. 61. Totaal
315.
Transportarbeiders: emballeurs 5, chauf
feurs 143. exp. knechten 16, koetsiers 14.
loopknechten 41. schippers 76, magazijn
knechten 61, spoor- en tramperson. 15,
wakers 7, transportarbeiders 65. losse arbei
ders 441. Totaal 884.
Typografen: boekbinders 31, boekdruk
kers 19, fotografen 4, hulp-vakarbeiders 3,
letterzetters 25, steendrukkers 2. Totaal 84.
Voedingsmiddelenarb.bakkers 79, mole
naars 1, ovenisten 4, slagers 63, suikerwer
kers 19, wljnkoopersknechten 11, zuivel-
bereiders 2, ongesch. fabr. arb. 25. Totaal
204.
Vrouwen: apothekersass. 1, kapsters
(leerl.) 2, naaisters 12, maasters 1, winkel
juffrouwen 14, serveersters 1, buffetjuf
frouwen 1, kantoorbedienden 29, verpleeg
sters 8, bedrijfsleidsters 1, teekenaressen 1.
onderwijzeressen 4, ass. en huishoudsters
10, dienstboden 42, kinderjuffrouwen 5,
werksters 96, fabrieksarbeidsters 9, A. V. O.
II. Totaal 248.
Algemeen totaal 4065
3 September 1936 4390
6 September 1935 3970
Ben. 41 ged. werkloozen, 23 jeugdwerk-
yerschaffins en 20 werkverschaffing.
Doordat kinderen met vuur speelden, is gisteravond brand uitgebroken in een boer
derij te Staphorst. Door den sterken wind sloeg het vuur over naar vijf andere hof
steden, die alle tot den grond toe afbrandden.
Verklaring van minister Hirota.
De Japansche minister van buitenland-
sche zaken, Hirota, heeft aan den voor
avond der buitengewone zitting van den
Japanschem landdag tegenover buiten-
landsche journalisten verklaard, dat de
Japansche regeering nog steeds bereid is,
haar expeditie-corps terug te roepen en
China de hand toe te steken, om de vriend
schap tusschen de beide landen te herstel
len, zoodra de Cliineesche regeering haar
oprechtheid zal bewijzen en haar houding
jegens Japan zal wijzigen.
Een politiek van „eendracht en samen
werking" met alle landen blijft steeds het
grondbeginsel van Japan's buitenlandsche
politiek.
Uitvoerig gaf Hirota dan nog eens de
Japansche lezing der incidenten, waarbij
alle schuld geworpen werd op China.
Ten slotte verklaarde Hirota nog: „Wat
de rechten van derde mogendheden be
treft, kan ik u de verzekering geven, dat
deze door Japan geëerbiedigd zullen wor
den".
Ten einde den vrede zoo spoedig mogelijk
te herstellen, noodigt Japan de mogend
heden uit, hun medewerking te verleenen,
door zich te onthouden van elk initiatief,
dat een verlenging der vijandelijkheden
ten gevolge zou kunnen hebben.
Nadat minister Hirota zijn verklaring
had afgelegd, stelden de journalisten hem
de vraag, waarom Japan niet aan China
den oorlog verklaarde.
Hirota betoogde daarop, dat Japan geen
oorlog voert tegen het Cliineesche volk,
hoewel er een belangrijk conflict aan den
gang is, doch tegen de anti-Japansche be
weging, die vooral wordt vertegenwoordigd
door de Chineesche legers en de franc-
tireurs, die zich tegen Japan verzetten.
Aan den vooravond van de buitengewone
bijeenkomst van het parlement hebben,
naar Domei voorts meldt, de politieke par
tijen vergaderd. Zij besloten alle de regee-
ringspolitiek ten aanzien van China krach
tig te steunen.
De strijd bij Sjanghai.
De berichten over het verloop van den
strijd bij Sjanghai blijven zeer tegen
strijdig. Beide partijen gewagen van be
haalde voordeden. Het schijnt dat men
vrij veilig kan aannemen, dat geen front
wijziging van beteekenis heeft plaats ge
had.
Het feit, dat de bevelhebber van de
Japansche troepen te Sjanghai, naar Tokio
heeft getelegrafeerd om onmiddellijk nog
twee divisies te zenden, wijst er wel op, dat
de tegenstand der Chineezen grooter is
dan men verwachtte.
Uit Mandsjoekwo.
Uit Hsinking wordt aan de „Nitsji Nitsji'"
gemeld, dat de Japansche autoriteiten in
Mandsjoekwo een communistisch-terroris-
tisch complot hebben ontdekt, dat de ver
nieling van den Zuid-Mandsjoerijschen
spoorweg, de steenkolenmijnen van
Foesjoen en de haven van Dairen ten doel
had. In verband hiermede zijn vijftien
Chineesche communisten gearresteerd,
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Engeland boos.
De groote kwestie van den dag is die der
duikboot (en), die in de Middellandsche Zee
opereert(en). Bijkans geen dag gaat immers
meer voorbij of een schip is het slachtoffer.
Dat het geduld in Engeland begint uitge
put te raken, bewijst het volgende:
Tijdens het te water laten van de torpe
doboot „Maori" heeft de directeur van de
vlootwerven van Fairfield, Robert Trachan,
o.m. gezegd: „het is gevaarlijk te veel te
schieten op den staart van den Britschen
leeuw. De oprechte wensch van dit land, den
vrede onder alle volken te handhaven, heeft
een grens. Dit vredesverlangen moet men
niet verwarren met de uitdrukking: „Vrede
tot lederen prijs". Er bestaat geen enkele
gelijkenis tusschen deze twee termen.
De Engelsche leeuw ontwaakt!
BELGIË
De aandeelhoudersvergadering der
Nationale Bank.
De aandeelhoudersvergadering der
Nationale Bank is geëindigd met een
hernieuwing der mandaten van gou
verneur Franck, de directeuren en de
censoren. Voordat dit besluit genomen
werd, was een voorstel van van Dieren
en Degrelle, strekkende tot het door
clen Koning doen ontheffen uit zijn
functie van den gouverneur, verworpen
met 242 tegen 25 stemmen en 29 blanco.
Onder een onbeschrijfelijk tumult gaf
gouverneur Pranck een uiteenzetting be
treffende de credieten, waartoe men hem
verweet toestemming te hebben gegeven
voor ae banken, die gecontroleerd werden
door Julius Barmat, die zich thans voor het
gerecht te verantwoorden hesft. Franck
verklaarde o.m. dat de nationale bank in
deze aangelegenheid bedrogen en bena
deeld is. Hij legde er evenwel den nadruk
op. dat in twaalf jaar, dat hij de leiding
heeft, deze zaak de eenige is, die niet ge
slaagd is.
TSIECHO-SLOWAKITE
De gezondheidstoestand van Marareyk.
De gezondheidstoestand van oud-presi
dent Masareyk heeft een lichte verbetering
ondergaan, doch het gevaar is nog niet
geweken.
DANTZIG
Het schoolconflict.
Een zekere ontspanning is ontstaan in
het PoolschDantzigsche schoolconflict
dank zij een verzoeningsgezinde nota, die
door den Dantcigschen senaat aan de Pool
sche regeering is gezonden. In deze nota
verklaart de senaat zich bereid onderhal)
delingen te openen met de Poolsche regee-
riijg, teneinde spoedig het conflict uit de
ytefüld te helpen.
BINNENLAND.
Be Van Heutsz werd aangevaren; het is nog
niet zeker dat alle opvarenden in veilig
heid zijn. (Binnenland, 4e Blad).
Het kweeken van mais in ons land; fraaie
resultaten te Ermelo. (Land- en Tuin
bouw, 3e Blad).
Weer tal van slachtoffers van het verkeer,
(3e Blad).
Zes boerderijen afgebrand te Staphorst.
(Gemengd, 3e Blad).
Baron Pierre de Coubertin, de stichter der
moderne Olympische Spelen is over
leden. (Sport 3e Blad).
BUITENLAND.
Op zoek naar de nationaliteit der duikboo-
ten in de Middellandsche Zee. (Ie Blad)
Goering houdt een rede te Stuttgart. (Bui
tenland le Blad).
Verklaring van den Japanschen minister
Hirota. (le Blad).
Waarschuwing van Paderewski aan Polen,
(Buitenl. le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
DUITSCHLAND
Goering spreekt te Stuttgart.
Voor een gehoor van twintigduizend
menschen heeft Goering gisteravond een
groote rede uitgesproken op het congres
der „Ausland-Deutschen" te Stuttgart.
Uitvoerig stond Goering stil bij de her
wonnen macht van den Duitschen staat,
waardoor de Duitsche regeering nu ook in
staat was aan de volksgenooten in het bui
tenland steun te verleenen. Op de Duitsche
werven, zoo zeide Goering, worden thans
sterke slagschepen gebouwd, die in de toe
komst aan de Duitschers in het buitenland
de groet van hun vaderland zullen bren
gen. Ook zou de tijd niet ver meer zijn dat
Duitschland zijn vliegtuigeskaders naar
bevriende landen op bezoek zou zenden en
zoo aan de daar wonende Duitschers de
macht van het rijk zou kunnen demon-
streeren.
Met nadruk verzekerde Goering echter
dat Duitschland niet darl in het uiterste
geval deze macht tot het voeren van oorlog
zou aanwenden. Voorts richtte hij de ge
bruikelijke vermaning tot de Duitschers die
in het buiitenland wonen, om zich als
waardige vertegenwoordigers van het
Duitsche volk te gedragen en geen onrust
te stichten in het land waar zij gastvrijheid
genoten. Het nationaal-socialisme, zoo
zeide Goering, worde nooit tot export
artikel gemaakt.
Joodsche vertegenwoordigers van Duit
sche handelsbelangen zouden in de toe
komst in het buitenland niet meer worden
geduid. Wanneer de Joden op dit besluit
met een bovcott zouden antwoorden en de
Duitschers in het buitenland schade toe
brengen, dan zou deze schade op de in
Duitschland wonende Joden worden ver
haald.
FRANKRIJK
Ongeregeldheden in Marokko.
Te Meknes, in Marokko, hebben zich on
geregeldheden voorgedaan. Woensdag had
den 500 nationalisten betoogd naar aan
leiding van de omlegging van den loop van
een riviertje, waarvan het water naar het
oordeel der sanitaire autoriteiten gevaar
voor de bevolking opleverde. Tijdens deze
betooging werd een aantal elementen ge
arresteerd en voor de rechtbank gedaagd.
Vijf hunner werden veroordeeld tot straf
fen, gaande tot drie maanden gevangenis
straf.
Het bericht dezer veroordeelingen leidde
fat een nieuwe betooging, die ditmaal een
veel ernstiger karakter droeg. Daar de or
dedienst de handen vol werk had. werd de
hulp van militairen ingeroepen. De betoo-
gers begonnen daarop mei steenen naar
de soldaten te werpen en te schieten,
'vacrqD de militairen het vuur b-antwunrd-
,'on. Van de betoogers werden t zes ge
dood en 17 gewond. De soldaten telden zes
tien gewonden, de politie drie. Volgens de
laatste berichten is de rust in de stad
weergekeerd.