STADSNIEUWS
Leiden viert
Koningin never jaardag
I (lile Jaargang _WOI
WOENSDAG 1 SEPTEMBER 1937
No. 23753
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De strijd in Spanje
DER ADVERTENTIES:
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
EEKSTE BLAD
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRÏJS
30 Cterj5fcr ïhgel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agnïtsehappen van cms Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. perrto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindspiein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchëque-' en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week f.0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland £.0.80 per 3 mnd.>
ïeslaagd middagfeest van
de Ver. „Koninginnedag"
's Avonds was de belang
stelling slechts matig
De herdenking van den 57sten ver
jaardag van onze geëerbiedigde Lands
vrouwe in onze stad heeft onder de
gunstigst denkbare weersomstandighe
den plaats gehad.
Den geheelen dag straalde de zon
hoog aan den hemel en wanneer wij
het verloop der feestelijkheden zelve
nagaan, dan kunnen wij niet anders
concludeeren dan dat de herdenking
van den Koninginne-verjaardag in 1937
die van voorgaande jaren in opzet en
uitvoering belangrijk heeft overtroffen.
Over de ochtend-festiviteiten schreven
ïij gisteren reeds uitvoerig en het vervolg
de middag- en avonduren was daarvan
ïn waardige voortzetting.
Een woord van hulde aan het adres van
ït bestuur der Ver. „Koninginnedag", die
liarvan de organiseerende macht was,
®ge aan het begin van dit verslag reeds
ladelijK klinken.
Het middagfeest.
De middagfeestelijkheden werden ingezet
iet een optocht, waaraan werd deelgeno-
sen door ongeveer 800 kinderen van alle
penbare en bijzondere lagere scholen ln
12e stad, de leden van den Rljnlandschen
timkring, van den Chr. Turnkring voor
liden en omstreken, vertegenwoordigd
por de gymnastiekvereenigingen „D.O.S.,"
„Jahn", door de R.K. Sportvereeniglhg
D.O.K.O.S." en de katholieke jeugdbewe-
zg „De Kruisvaart", het geheel begeleid
Set het muziekkorps van 6e R.V.A.
een korten rondgang door de stad,
Eveerde de stoet aan hetsportterrein
«i den Zoeterwoudsche Singel, waar de
zgemeester, mr. A. van de Sande Bak-
3zen. een toespraak hield, welke wij reeds
Keren publiceerden.
Ten aanschouwe van een talrijke men
senmenigte werd hier vervolgens een ge
sneerd programma van kinderspelen en
knnastiek- en athletiekdemonstraties ten
fste gegeven, dat tot over vijf uur de kij-
ïrs aangenaam bezighield.
Onder de opperste leiding van den heer
A. de Bruyn werd het programma in een
njzenswaardig vlot tempo afgewerkt en
et is moeilijk te zeggen wie zich beter amu-
(rden: de jeugdige deelnemers binnen
i omrastering of de pa's, ma's en verdere
Bulieleden en kennissen daarbuiten.
Een aardige attractie was de ballonwed-
bijd waarvoor een ongekende belangstel-
»g bestond. Ettelijke honderdtallen bal
eis kozen het luchtruim en het wachten
er nu maar op wiens (wier) ballon het
verst zal brengen. Een minder prettige
skomstigheid was, dat de wind de kleu-
|e ballons juist zeewaarts voerde!
Veel bijval oogstte ook het nummer „Ro-
sinsche wagenrennen", uitgevoerd door
|óen van de Kath. Jeugdbewegging „De
huisvaart", waarvan de overwinnaar door
B voorzitter van „Koninginnedag", ir. P.
ündenbergh met een keurig vaantje
in de Leidsche kleuren werd gehuldigd.
Het welbekende muziekgezelschap „Or
pheus". afgewisseld met versterkte gramo-
foonmuzick, luisterde de feestelijkheden
met vroolijke klanken op.
In de rijen der genoodigden merkten wij
0.a. op den heer en mevr. van de Sande
Bakhuyzen, den heer en mevr. van Strijen,
overste M. van Mens, commandant der
Leidsche Burgerwacht en den heer W. van
der Laan, voorzitter der 3 October-vereeni-
ging.
Te ruim 5 uur was dit zeer geslaagde mid-
daggfeest, waarvan de uitslagen als volgt
luidden, ten einde:
Meisjes. Eierenwedloop, le prijs. Maria
Theelen, Beppie Azier; 2e Anny Wassink,
Maria Bleyenberg; 3e Tini Tegelaar, An-
netje Ligny.
Klompenwedloop: le pr. Flora de Wit,
M. v. Dalen; 2e Bertha Keyser, C. Groe
nendijk; 3e M. Bink, L. Kraneveld.
Turfrapen: le pr. M. Vermeulen, S. de
Visser; 2e G. Meyers, D. School; 3e G. de
la Rie, F. Bredeveld.
Wasch ophangen: le pr. Ria de Wilde,
Cath. Jansen; 2e Tineke Nijenhuis. Geertje
Boom; 3e Bep de Gunst, Ria Schroder.
Jongens. Höepelwedloop: le pr. W.
Schrijver, L. den Onter; 2e H. v. d. Reyden,
Iz. Brassée; 3e Joh. Boelee, B. Brandt.
Steltenwedloop: le pr. C. Bisschop .Th.
den Daas; 2e P. Kikkert. W. v. d. Klauw;
3e B. Fileman, R. Paulides.
Zakloopen: le pr. M. v. d. Halst, J. Nag-
tegaal; 2e H. de Groot, H. de Ligny; 3e
B. Mieloo, H de Graaf.
Hinderniswedloop: le pr. A. Schaaf.sma,
F. v. d. Steen; 2e J. Ooyendijk, G. Wind;
3e J. Bosse, J. v. d. Stal.
Door aan elk der deelnemende scholen,
waar het aantal le, 2e en 3e prijzen die de
leerlingen behaalden, een aantal punten
te geven, werd de volgende uitslag verkre
gen: le pr. openbare lagere school Schut
tersveld met 16 punten; 2e pr. id. Mare-
singel 14 punten; 3e pr. O. L. school Aal
markt en 3 Octoberstraat, Chr. 1. school
Munnikenstraat en Oosterstraat en R.-K.
1. school Potgieterslaan elk met 12 punten.
De door de Oranjegarde georganiseerde
onderlinge wedstrijden, hadden eveneens
een vlot verloop, terwyl de marsch dooi
de stad veel belangstelling trok, evenals de
zanguitvoering op het Kaasmarktterrein.
Ook voor de beide concerten, welke gister
avond in het Plantsoen en aan de Steen
straat werden gegeven, bestond flinke be
langstelling.
Het avondfeest.
Om 8 uur bogon in de feestelijk met
vlaggen en bloemen versierde Stadszaal 't
Avondfeest van de Vereeniging Koningin
nedag. Zooals bekend hield de Chr. Oran-
jevereeniging aan den vooravond van Ko
ninginnedag eveneens een feestavond en
dit zal wel de voornaamste oorzaak z.ijn ge
weest, dat de Stadszaal gisteravond zoo
slecht bezocht was. Onder de weinige aan
wezigen de zaal was nog niet voor de
helft bezet merkten we o.a. op burge
meester mr. A. v. d. Sande Bakhuizen, eere
voorzitter der vereeniging en overste H. D.
Buurman, commandant van het 4de regi
ment infanterie.
Het openingswoord werd gesproken door
ir. P. C. Lindenbergh, voorzitter, die een
bijzonder wekomstwoord richtte tot den
burgemeester en overste Buurman.
Foto v. Vliet, Leiden.
IJ fermakelijk tafereeltje tijdens den wedstrijd in het zakloopen, welke een
®*'<teel vormde van. de geslaagde middag feestviering op het sportterrein aan den
Zoeterwöodé^aie Stogö.
De Vereeniging Koninginnedag, aldus
spr., heeft de schoone taak om den ver
jaardag van onze geëerbiedigde en gelief
de Landsvrouwe te vieren. Het is mij aan
ook een bijzonder genoegen op deze plaats
eenige woorden te mogen spreken van
hulde voor onze Koningin. Het is r.u retds
39 jaren geleden, dat H.M. de. Koningin den
troon beklom. Zien wij terug op dien tijd,
dan hebben wij alle reden tot dankbaar
heid voor hetgeen Zij ons aan trouw, toe
wijding en begaafdheid heeft geschonken.
Wij weten allen hoe plichtsgetrouw Zij
Haar buitengewoon zware verantwoorde
lijkheid steeds heeft gedragen. Tijdens
Hare regeering hebben ons land en volk
moeilijke tijden mede gemaakt. Steeds
heeft Zij het schip van Staat met wijs be
leid door veel gevaren heen gestuurd. Het
moet Haar in moeilijke tijden een troost en
steun geweest zijn. dat Zij zich gedragen
wist door de liefde en aanhankelijkheid
van Haar volk. De band tusschen het Huis
van Oranje en het Nederlandsche Volk is
tijdens Hare regeering daardoor zoo mo
gelijk nog hechter geworden. Bij herha
ling is dat gebleken, toen in de voorlaatste
jaren Haar Huis in diepen rouw werd ge
dompeld. En hoe treffend was de alge-
meene blijdschap toen er weer reden was
voor vreugde en hoop voor de toekomst
voor onze geliefde Koningin bij de verlo
ving en het huwelijk van het Prinselijk
Paar. Wij hebben alle reden dezen verjaar
dag van H. M. de Konisgin met vreugde te
vieren. Wij hopen, dat God onze geliefde
Vorstin nog lang moge sparen tot heil van
Nederlandsche Volk en ons aller Vaderland
Spontaan werd een driewerf hoera op de
Koningin uitgebracht, waarna staande, met
begeleiding van de mondorgelvereemging
„Kunst en Genot", het Wilhelmus werd
gezongen.
Door een 20-tal jongens en meisjes werd
het programma geopend met de opvoering
van het zeg- en zangspel „De avonturen
van den kleinen Hans". Alle waardesring
verdienen de kinderen en de heer van der
Neut, onder wiens leiding 't spel ten too-
neele gebracht werd voor de wijze waarop
dit geschiedde, maar toch betwijfelen wij
of het ten volle door de aanwezigen werd
gewaardeerd.
Op een kinderfeest zou de „Kleine Hans"
een geschiedenis van een ondeugend jon
getje, dat het ouderlijk huis ontloopt, zeker
een prachtig programma-onderdeel hebben
gevormd, doch of dit kinderspel geschikt
was om voor volwassenen opgevoerd te
worden wij betwijfelen het.
Van het zelfde genre was het „Kabou-
terspel" uitgevoerd onder leiding van den
heer en mevr. H. Kiihler-Kohlen. Ook hier
bij wisten de kinderen door hun aardige en
goed verzorgde spel veel goed te maken.
De ..Poppenbruiloft" was ongetwijfeld
een succes. In ons Blad van gisteren heb
ben wij daarover reeds het een en ander
geschreven, zoodat wij thans met de ver
melding kunnen volstaan. 3Ê
Na de pauze voerde eèn achttal leden
van de „Graal" Volksdansen uit.
Eerst werden 3 Duitsche en daarna 4 En-
gelsche dansen gedemonstreerd.
De heer v. d. Neut. die onvermoeibaar
bleek te zijn. bracht tenslotte met de 8
andere „Chineezen" een dans uit het Verre
Oosten. Wanneer deze dans de helft kor
ter was geweest zou het succes ongetwijfeld
grooter zijn geweest.
De verschillende danspassen, die uitge
voerd werden op een wijze, welke getuig
de van ernstige voorbereiding, werden tel
kens door elk der 8 dansers afzonderlijk
gedemonstreerd en het laat zich begrijpen
dat de dans nierdoor min of meer oneindig
begon te gelijken.
De dames v. d. Neut-v. d. Wolk en Kühler-
Kohlen hadden bloemen in ontvangst te
nemen
Tenslotte werd staande het „Wien Neêr-
lands Eloed" gezongen.
Een woord van waardeering komt toe aan
de mondorgelclub ..Kunst en Genot", die
cnrler leiding van den heer H. F Roman
het programma op zeer verdienstelijke
wijze aanvulde
Ook in de Musschenbroekstraat is giste
ren, dank zij het initiatief van den heer
Van Houten, op opgewekte wijze feest ge
vierd. De kinderspelen namen vrijwel den
geheelen dag in beslag en na afloop gin
gen alle jeugdige Musschenbroekers met
een prijsje naar huis.
's Avonds was er feest voor de grooten
en ook hier liet de stemming niets te wen-
schen over.
LEGER DES HEILS.
Het bekende Engelsche muziekcorps „de
Broederband", van het Leger des Heils
zal volgende week Donderdag een bezoek
aan de Sleutelstad brengen.
Des avonds worden de Engelschen in de
Stadszaal ontvangen, waar zij door den
burgemeester zullen worden toegesproken.
LEIDSCHE SPAARBANK.
■Bij de Leidsche Spaarbank is in de vorige
maand (Augustus 1937) ingelegd f. 525.130,15
en terugbetaald f. 349:072,47; 136 nieuwe
inleggers werden ingeschreven en 107 boek
jes werden geheel uitbetaald.
Het tegoed der 18.802 inleggers, inclusief
1522 deelnemers aan den afhaaldienst, be
droeg einde Augustus f. 9.062.806,62.
In 4683 posten is in deze maand door den
afhaaldienst f. 14.006,25 ontvangen;
GOUDEN HUWELIJKSFEEST.
Morgen hopen onze stadgenooten W.
Hoogkamer en mej. J. P. de Graaf, wonende
in de St. Michielstraat No. 20 den dag te
herdenken, dat zij zich voor vijftig jaar
in den ondertrouw begaven, terwijl hun
huwelijk op 14 September d.a.v. werd vol
trokken.
Hun echtverbintenis werd gezegend met
de geboorte van twaalf kinderen, terwijl er
voorts vier en veertig kleinkinderen zijn.
Ondanks beider hoogen leeftijd de ju
bilarissen tellen respectievelijk 79 en 73 ja
ren! mogen zij zich nog in een goede
gezondheid verheugen.
De bruidegom was vroeger in de bouw
vakken werkzaam en ging daarna in den
fruithandel.
DUBBEL JUBILEUM.
Bij de Leidsche Broodfabriek.
Hedenmorgen hebben de heeren A. Stra-
vers en J. de Roode ovenisten bij de
Leidsche Broodfabriek N.V. onder veel
belangstelling hun 25 jarig jubileum als
zoodanig bij die instelling gevierd. Zij zijn
daarbij hartelijk toegesproken door den
directeur, den heer M. Th. J. Mulder, onder
overhandiging van een enveloppe met
inhoud.
De* chef-bakker de heer W. Korswagen
huldigde hen mede namens het personeel
en bood hun resp. een leeslamp en een
klok aan, terwijl de echbgenooten der jubi
larissen verblijd werden met een fraaien
bloemenmand.
Ook de commissarissen waren bij deze
viering aanwezig en namens hen ontvingen
de vrouwen der jubilarissen een bouquet,
terwijl een taart werd thuisbezorgd.
Namens den directeur, den heer Mulder
persoonlijk zijn de heeren Stravers en de
Roode, wier kwaliteiten dezen morgen zeer
geroemd werden, nog verrast op een kistje
sigaren.
Deze hartelijke huldiging bewees wel,
hoezeer de beide jubilarissen bij de Leid
sche Broodfabriek gewaardeerd worden.
AANBESTEDING.
De directeur van Gemeentewerken heeft
hedenmorgen in het openbaar aanbesteed:
Perceel I. Het maken van een verkeers
weg (zonder bruggen en dam), met aan
sluitende straatgedeelten, het dempen van
een gedeelte van de Binnenvestgracht, met
inbegrip van rioleerings-, bestratings- en
en terreinafscheidingswerken.
Perceel II. Het maken van een gewapend
betonbrug over de Oranjegracht, een dam
met duiker in de Waardgracht en een ge
wapend beton boogbrug over de Zijlsingel-
gracht. met bijkomende werken.
Er waren 26 biljetten ingeleverd, waarop
als volgt was ingeschreven:
R. Bijker, Haarlem in massa f. 75.000.
W. de Jong. Amersfoort in massa f. 79.270.-;
L. P. v. d. Geer en A. T. L. Stuyfzand: Lei
den, peTC. I f. 20.700.perc. II f. 35.700.
in massa f. 55.900.— W. F. Marcelis, Lei
den. I f. 19,440,—. II f. 37,500.—; in massa
f. 56.500.—; G. Hak, A'dam I f. 29.136.—;
II f. 40.700,—: in massa f. 67.000.—: Th. L.
J. Zitman, Leiden II f. 38.000.W. Aafjes
Assendelft I f. 29.000,—; n f. 39.400.—; in
massa f. 66.666.—: P. G. de Jong, Oegstgeest
in massa f. 69.300.A. van Halem en I.
Doornik Leiden I f. 22.800.—: II f. 36.700.-;
in massa i. 59.500.T. P. de Geus en
Stampra, Stompwijk I f. 23.000.II
f. 34.200.— in massa f. 54.797.— J. War-
naar en Co. Den Haag I f. 18.990.II
f. 39.800.in massa f. 75.000.A. Schouls
en J. A Schouls, Leiderdorp I f. 22.800.
II f. 47.000.A. Voordauw en G. van Eek,
Zoeterwoude in massa f. 65.000.H. C.
Heemskerk cn W. Oudshoorn Leiden in
massa f. 67.746.O. Linzel, Soestdijk in
massa f. 77.500.A. J. de Later, Oogst-
geest I f. 22.000.— n f. 42.000.— Bik en
Breedeveld. Leiden in massa f. 57.600.
W. Koningen, Nieuwer Amstel I f. 28.614.-;
II f. 39.000.in massa f. 64.800.J. A.
v. d. Haak. A'dam in massa f. 71.000.
N.V. Leidsche Ballast Mij. vji. Samson
Leiden I f. 27.600.II f. 47.000.in mas
sa f. 73.000.P. C. Langeveld, Hardinx-
veld in massa f. 65.800.Th. de Winter,
Leiden I f. 25.000.— Gesman en Zoete-
meyer, Alphen I f. 22,600,n f. 39.990.
in massa f. 61.300.E. Sanders en Co..
Gouda I f. 19948,—: n f. 38.100.—; in
massa f. 57.748.Gebrs. A. en J. den
Ouden Oegstgeest in massa f. 67.800.C.
Godschalk Leiden I f. 21.087; II f. 35.460.—;
in massa f. 55.560.
Laagste inschrijver voor perceel I is dus
fa. Wamaar en Co., Den Haag met
f. 18.990.en voor perceel Et en in massa
de firma T. P. de Geus en Stampra te
Stompwijk met respectievelijk f. 34.200.—
en f. 54.797.De gunning is aangehouden.
Naar wij vernemen is hier ter stede
opgericht de aquarium- en terrariumhou
ders-vereeniging „Natuurgenot" afd. Leiden
v. d. Ned. Bond v. Aquarium-Vereenigingen.
Het voorloopige bestuur bestaat uit de hee
ren A. B. Donk, voorzitter, M. Raatsie, se
cretaris, Buys Ballotstraat 21 en J. Vree
burg, penningmeester.
In het perceel Kort Galgewater no. 2
is gisteravond de Leidsche Automatiek ge
opend, waar tal van lekkere koude en
warme hapjes tegen de eenheidsprijzen van
een dubbeltje en een kwartje verkrijgaar
'tfjh.
BINNENLAND.
De viering van Koninginnedag te Apel
doorn en Den Haag (Binnenland, 3de
Blad).
Ds. L. H. van der Meiden te Den Haag
door de Gen. Synode der Chr. Geref.
Kerk benoemd tot hoogleeraar te
Apeldoorn (Kerk en School, 3de Blad).
Brand aan boord van de „Kota Agoeng"
(Gemengd, 3de Blad).
De eerste dag der nationale tenniskam
pioenschappen (Sport, 3de Blad)
Het afscheid van den burgemeester van
Benthuizen, den heer A. Verheul Azn.
(3de Blad).
Denemarken verovert de zwemhegemonie;
Ragnhild Hveger is thans hondster van
tien wereldrecords (Sport, 1ste Blad).
BUITENLAND.
Hevige strijd bij Sjanghai. Kanton steunt
Nanking (1ste Blad).
Een Russisch schip door de onbekende
duikboot getorpedeerd; aanval op een
Engelschen torpedobootjager (1ste
Blad).
De bijeenkomst der Kleine Entente beëin
digd (Buitenland, 1ste Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Nationalistische colonnes, die in de rich
ting van Asturië opereeren en sinds de ver
overing van Santander slechts met groote
voorzichtigheid voorwaarts drongen, heb
ben gisteren plotseling een geweldigen
sprong vooruit gedaan.
Zij bevonden zich toen op een afstand
van slechts zes kilometers van de grens der
provincie Asturië. Het front volgt thans
vrijwel het riviertje Nausa. dat in de zee
mondt ln de kleine haven Unquera Bostelo.
De rechtschen zijn San Vincente de la Bar-
quera reeds voorbij.
Zonder tegenstand te bieden, trokken de
regeeringstroepen terug. Alleen leggen ze
hier en daar mijnen. Dynamiet immers is
het voornaamste wapen van de bataljons
uit Asturië. De groote weg langs de kust is
over een afstand van 20 K.M. op elf plaat
sen opgeblazen.
Zelfs hebben de marxistische troepen ge
tracht, de rotsen bij Serra del Escudo te
doen springen, om aldus den oprukkenden
nationalisten den weg te versperren, doch
de steenlawine bleef halverwege steken.
Ook hebben Franco's troepen het offen
sief. aan het front van Aragon tot staan
gebracht.
Sovjetschip getorpedeerd.
Gisteravond om acht uur is op vijf
mijl uit de Algiersche kust, tusschen
Dellys en Tigzhart, het Russische schip
„Timiryaysef" door een onbekende
duikboot getorpedeerd. Het 1078 ton
metende schip werd door twee torpedo's
getroffen en is gezonken. De uit 29 per
sonen bestaande bemanning, waaron
der drie vrouwen, werd gered.
De „Timiryaysef" was van Havre en Li
verpool op weg naar Port Said, geladen met
steenkool.
Aanval op een Britsch oorlogsschip.
De Britsche torpedobootjager „Ha-
vock" is in den afgcloopen nacht bij
Kaap San Antonio (eiland Hiza) aan
gevallen door een onbekend gebleven
duikboot. Het schip werd niet getrof
fen.
De torpedojagers „Hyperion" en Hardy"
die gisteravond uit Gibraltar waren ver-
trokken, hadden opdracht zich in de rich-
ting van Kaap San Antonio te begeven.
„De Havock" meet 1335 ton en is bewa
pend met vier kanonnen van 4 duim
en acht torpedolanceerbulzen van 21 duim).