STADSNIEUWS
BUITENLAND
Jbie Jaargang
DONDERDAG 19 AUGUSTUS 1937
No. 23742
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
SD'c&sTjper Tegel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
egentschappen van ons BLad gevestigd zyn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
jager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque» en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen, gevestigd zijn.:
per 3 maanden f. 2.35
per week 1. f. 0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f- portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mn&J
EET KINDERFEEST OP 31 AUGUSTUS.
Het programma verschenen.
De oudere leerlingen van de Leidsche
jagere scholen zullen ook dit jaar op de
ktbruikelijke, feestelijke wijze den verjaar
dag van H. M. de Koningin herdenken. In
een morgen van den 31sten Augustus wor-
cen de kinderen der verschillende scholen
,jor hun geleiders en geleidsters naar het
ïkemeen verzamelpunt, de Kaasmarkt, ge
bracht. De stoet vertrekt van daar om 3
ur 40 en wordt voorafgegaan door pad-
mders-trommelslagers van de „Leeuw-
kengroep", terwijl voorts zullen meegaan
iet muziekkorps van 6 R.V.A., de Leidsche
'hr. Harmonievereen. en het cortège-or-
best van den heer Brugmans. Het geheel
bat onder leiding van den heer S. J.
Koopmans. De route is als volgt:
Kaasmarkt. Koppenhinksteeg, Hooi
gracht, Watersteeg, Hoogewoerd, Kore-
jnarstraat, Jan van Houtkade, Boisotkadc,
[aiserstraat, Rapenburg (O.Z.)Breestraat
jaar de Gehoorzaal.
[Tijdens den optocht wordt den burge
meester een vlaggengroet gebracht.
Het programma in de groote zaal en den
loyer is als steeds hetzelfde, doch wordt
i een andere volgorde afgewerkt. Het be-
taat uit een openingswoord, resp. uitge
broken door de heeren W. Koops Azn. en
i A Zuidhoff. de uitbeelding van een pop-
penbruiloft, de vertooning van een pop-
[snkast en gemeenschappelijken zang. ter-
ijl tal van versnaperingen het hunne
Alen bijdragen tot verhooging der fesst-
Jtrcugde. Hopenlijk wordt het gedeelte, dat
tcii "in de open lucht afspeelt, door goed
teer begunstigd.
DE OVERWEG BU DE VINK.
I In den nacht van Zondag op Maandag
grootendeels gesloten.
K-N.A.C. meldt, dat, wegens het uit
ten van werkzaamheden aan de sporen
ien spoorwegovergang bij de Vink. In
trijksweg tusschen het Haagsche Schouw
1 Leiden, het verkeer over dezen spoor-
rsorergang (uitgezonderd dat met rijwie-
u en de voetgangers) ln beide richtingen
pi zijn gestremd in den nacht van Zondag
fc Augustus oo Maandag 23 Augustus -anaf
(15 uur tot 4.30 uur of zooveel langer dan
dis of korter dan mogelijk zal blijken.
Het verkeer uit de richting van Leider
'sGravenhage kan over Voorschoten,
in de richting naar Leiden zal over de
k".j bij het Haagsche Schouw en den
tee Morschweg kunnen plaats vinden.
VOORSTEL AAN DEN RAAD.
Inzake arbeiderswoningbouw.
De heer J. H. Schüller heeft het vol
de voorstel bij den raad ingediend:
Ondergeteekende stelt voor de woning-
MTOreeniging Eensgezindheid uit te
nodigen plannen in te dienen tot het
louwen van arbeiderswoningen en hier-
fwr de terreinen beschikbaar te stellen.
[Is een der vorige raadsvergadering heeft
i heer Schriller dit zelfde voorstel in den
Bn van een amendement op een voor-
W van den heer Eikerbout ingediend.
I De heer Eikerbout trok zijn voorstel ech-
|- in, waardoor automatisch ook het
rendement Schüller kwam te vervallen.
C. DE RUITER t
I Heden overleed te Delft, waar hij sedert
fcia een jaar verpleegd werd, de heer C.
V Ruiter, onderwijzer aan de Chr. School,
fhutsoen alhier. Gedurende bijna 20 jaa.
b hij aan deze school verbonden. Met
r;«>te toewijding en trouw heeft hij zich,
r1: lang zijn krachten dat toelieten, aan
fin werk gegeven Velen van zijn leerlin-
l'n herinneren zich met dankbaarheid hef
T »lijke onderwijs, dat zij van hem ont-
feen.
LDe teraardebestelling zal plaats hebben
"iterdag 21 Augustus a s., 's middags 2 uur
4e Ned. Herv begraafplaats te Vasse-
Kar.
BALLONWEDSTRIJD V. EN D.
Gistermiddag werd de door de firma
|}ioom en Dreesmann georganiseerde bal-
bnwedstrijd voor kinderen gehouden,
n bestond hiervoor van de zijde der jeugd
«erweldigende belangstelling, zoodat de
"Merschaar in drie groepen werd toege-
i Er werden niet minder dan 1500 bal-
L'® uitgereikt, die door den zuidweslen-
Jf, 1 werden meegenomen. Waarheen? Dat
vraag, waarop 1500 kinderen met
llr» 6 llet antwoord tegemoet zien. In
fc 8eval za' dit antwoord wel niet uit-
waar de firma V. en D. voor den
I ran van eiken gevonden ballon 'n ver-
beschikbaar heeft gesteld!
CONCERT „ENDEGEEST" C.A.
Gisteravond gaf het Harmoniegezelschap
„Willen is Kunnen", onder leiding van den
heer S, Simons, in het recreatiegebouw van
het Gesticht Endegeest een uitvoering voor
de verpleegden van Endegeest en Voorgeest.
Het programma, bestaande uit een 11-tal
nummers, dat op verdienstelijke wijze en
in vlot tempo werd afgewerkt, gaf blijken
van de vorderingen, door dit muziekcorps,
voor het meerendeel bestaande uit leden
van het personeel, gemaakt
Een dankbaar applaus klonk na ieder
nummer, terwijl de geneesheer-directeur,
dr F. J. Stuurman, uit naam der aanwezige
patiënten bedankte voor het dezen avond
gebodene.
VRIJZ. CHR. GEZONDHEIDSKOLONIE
„NAAR BUITEN".
Vanmorgen vertrok de tweede groep kin
deren. door bovengenoemde vereeniging
utgezonden. nu naar het koloniehuis te
Lunteren. Bij de eerste groep, die in Oost-
voorne is geweest, werd 'n gemiddelde gc-
wichtstoename bereikt van 8 pond en 3
ons. Dat het ook deze groep zoo goed -»oge
gaan, is een wensch, die den vertrekkenden
door ouders en belangstellenden van harte
werd meegegeven.
RIJKSMUSEUM VOOR VOLKENKUNDE.
Jaarverslag over 1936.
Aan bovengenoemd verslag is het vol
gende ontleend:
De schedels e. a. anthropologics, blij
kens het vorige jaarverslag in bruikleen
gegeven' aam het Museum Anatomicum,
werden ingevolge machtiging van den Mi
nister van Onderwijs. Kunsten en Weten
schappen van 13 Juli, aan den beheerder
van dat Kabinet overgedragen en defini
tief van den inventaris van het Museum
afgevoerd.
Den lsten Juli werden 81 voorwerpen
uit de Indonesische afdeeling en 15 uit de
afdeelingen Japan en China afgevoerd,
aangezien zy onherstelbaar waren gewor
den of te niet gegaan.
De aanwinsten bepaalden zich tot ge
schenken en bruikleenen.
In bruikleen werden ontvangen:
van Jkvr. M. J. W. van Hogendorp te
's-Gravenhage: 98 Chimeesche waterverf-
teekeningen van omstreeks het jaar 1800;
van den heer Johan van Manen te Cal
cutta: 130 Tibetaansche schiderijen en een
partij dito boeken.
en van den heer H. J. M. Hensing te
Voorburg: een zeer merkwaardig relief-
steentje nit de Madjapahit-periode.
1450 vóór Chr.).
De bibliotheek breidde zich uit door gif
ten van personen en instellingen uit bin
nen- en buitenland en door aankoopen.
Het boeknummer klom van 6600 tot 6750.
Van de 150 nieuwe nummers waren 31 ge
schenken.
Het uitleenen van boeken, in October
1935 gestaakt in verband met de verhui
zing, werd in Juni 1936 hervat.
Eind Juni was vrijwel het geheele mu-
seumbezit nl. inclusief de boekerij en
het archief, doch met uitzondering van
de Japansch-Boeddhistische beeldengroep
in den tuin van het gebouw Rapenburg
overgebracht naar het nieuwe gebouw,
waar het, in het souterrain en op de zol
ders, op overzichtelijke wijze werd gerang
schikt in kasten, rakken en laden, tenein
de de keuze van de voor het publiek ten
toon te stellen voorwerpen gemakkelijker
te maken.
In Augustus werden ook de zooeven ge
noemde beelden naar 't nieuwe museum
gebouw overgebracht. In den loop der
maand Augustus werd eveneens de stee-
nen lijkkist van Noord-Celebes, die zich
nog in het gebouw Hoogewoerd bevond, ge
transporteerd en in den tuin bij het nieu
we museum opgesteld.
Nadat in hoofdtrekken een plan was
vastgesteld voor de verdeelng der collec
ties over de verschillende zalen en, in
verband daarmee, zooveel mogelijk was
beslist aangaande de verdere meubileering
der localiteiten, werd een aanvang ge
maakt met het etaleeren der uitgezochte
voorwerpen. Hieraan is sedert geregeld
doorgewerkt. Voortdurend is gestreefd
naai' het vermijden van overlading en
naar het behoud van ruimte en overzich
telijkheid in zalen en galerijen.
Proefnemingen voor de opstelling der
Japansch-Booddhistische bronzen vorde
ren ve;l tijd en belemmeren het maken
van definitieve plannen wat de inrichting
lossing voor de opstelling van genoemde
der overige zalen betreft. Een redelijke op-
bronzen is thans gevonden
De opstelling der voor expositie uitver
koren steenen beelden, bronzen beeldjes
en metalen voorwerpen in de daartoe be
stemde groote zaal en galerij gelijkvloers
kwam geheel gereed. Totaal werden hier
geplaatst: 45 steenen beelden waaronder
7 fragmenten i koppen), 104 bronzen
beeldjes en 105 metalen voorwerpen.
Kregen ongeveer 200 beelden een pas-
Regeering helpt het
slagersbedrijf.
Een spertijd ingesteld.
Verlaging van de crisisheffing op
vleesch voorloopig tot 5 pet.
De moeilijke toestand in het slagers-
bedrijf heeft den minister van Econo
mische Zaken aanleiding gegeven na
te gaan, wat zijnerzijds zou kunnen
worden gedaan om tot verbetering te
komen.
Bij het Departement van Economi
sche Zaken is van den Middenstands-
raad een voorstel ingekomen, om
krachtens artikel 1, lid 5 van de Ves
tigingswet kleinbedrijf 1937, te komen
tot een z.g. spertijd voor de slagerijen.
In verband hiermede heeft de mi
nister, om den grondslag te leggen voor
de verbetering van de positie van het
slagersbedrijf, bepaald, dat voorloopig
zonder zijn vergunning geen inrichting
zal kunnen worden gevestigd, waarin
het slagersbedrijf wordt uitgeoefend.
Het doel van dezen maatregel is, om,
in afwachting van het tot stand komen
van vestigingseischen, te voorkomen,
dat zich nog nieuwe slagers vestigen,
die de moeilijkheden van de bestaande
slagerijen nog vergrooten.
In de tweede plaats heeft de minister
besloten, de crisisheffing op het vleesch
van 10 tot 5 pCt. terug te brengen.
Overwogen is de heffing geheel af te
schaffen, maar een dergelijke afschaf
fing zou in strijd zijn geweest met een
voldoende voorzichtig financieel beheer
van het landbouwcrisisfonds. De mi
nister heeft gemeend, deze verlaging te
moeten aanbrengen, ten einde aan het
bedrijf zooveel mogeljjk*. tegemoet te
komen. Blijven de financiën van het
landbouwcrisisfonds zich gunstig ont
wikkelen, dan bestaat de gegronde
hoop, dat in een niet verre toekomst
ook de 5 pCt. nog zullen kunnen wor
den afgeschaft.
sen de plaats, 20 meestal minderwaar-,
dige en zwaar gehavende of verweerde
stukken moesten voorloopig in het souter
rain worden geborgen.
In het verslagjaar werd een grondige
schoonmaak der verzameling begonnen.
Het museum bleef het geheele jaar 1936
voor bezoekers gesloten. Toch werd hun,
die in het belang van de beoefening der
wetenschap toegang zochten, die toegang
verleend, voor zoover de omstandigheden
het gedoogden en uitstel onmogelijk was.
Zoo ontving het museum in zijn nieuwe
behuizing reeds het bezoek van tal van
ethnologen en andere geleerden en stu
deerenden uit binnen- en buitenland, die
er korter of langer tijd verwijlden.
In 1936 werden er vanwege het Museum
geenerlei geschriften uitgegeven.
In verband met de ministerieele beslis
sing. volgens welke de Japansche bronzen
beeldim en voorwerpen, voorheen zich be
vindend in den tuin van het gebouw Ra
penburg 67. binnen het gebouw opgesteld
dienden te worden, moest de vloer van een
der daarvoor bestemde lokalen versterkt
worden.
Met ingang van heden is de soort- en
wapenhandel van den heer J. P. R. Mey-
kamp verplaatst van de Vrouwensteeg naar
de Aalmarkt nr. 4
De naam MeykaniD als wapenhandel be
zit reeds sinds 40 jaar hier ter stede een
goeden naam, terwijl de opkomst van de
sportafdeeling dateert van 1919, het jaar
waarin de Vuurwapenwet tot stand kwam
en de heer Meykamp Jr. den handel in
vuurwapenen alléén niet loonend nchtte.
Sedert dien heeft vooral de sportafdeeling
zich gedurig uitgebreid, zóó zelfs dat de
ruimte in het pand Vrouwensteeg onvoe'.-
doende werd en de eigenaar naar een
grootere behuizing moest omzien. Dezr-
heeft hfj gevonden aan de Aalmarkt, waar
hij de beschikking heeft over een f linken
winkel en een daaraangrenzend magazijn,
dat tevens als paskamer dienst doet. Voor
loopig schijnt in de behoefte aan uitbr -
ding voorzien.
Wij hopen voor den heer Meykamp schóe-
h^t tegendeel.
De heer N. T. verzoekt ons mede te
deelen, dat in het gisteren gepubliceerde
bericht betreffende een aanrijding nabij
het Haagsche Schouw ten onrechte de in
druk gewekt is alsof hij na de aanrijding
bewust is doorgereden zonder zich om het
slachtoffer te bekommeren. De waarheid
is, dat hij het motorrijwiel slechts licht met
het achterspatbord raakte en van een aan
rijding niets heeft bemerkt.
Toen een hem achterop rijdende chauf
feur mededeelde wat er gebeurd was, is hij
onmiddellijk teruggekeerd.
De heer J. Asscher overleden
Hoofd der diamantfirma
I. J. Asscher.
In den afgeloopen nacht is te Deauville
in den ouderdom van 65 jaar overleden de
heer Joseph Asscher, hoofd van de firma
Jos. Asscher en Cie te Parijs en mede-direc
teur van de N.V. Asscher's Diamant-Maat
schappij v.h. firma I. J. Asscher te A'dam.
De heer Asscher. die te Parijs gevestigd
was, was een zeer vooraanstaande figuur
in de Fransche hoofdstad. Hij was o. m.
voorzitter van de Nederlandsche Kamer
van Koophandel aldaar.
In 1903 heeft de heer Joseph Asscher te
Amsterdam den bekenden Excelsiordiamant
gekloofd, een steen van 971 karaat.
In 1908 verwierf hij zich een wereldrepu
tatie door het kloven van den Cullinan, den
grootsten diamant, welke tot dusver is ge
vonden. De hieruit geslepen steenen waren
een geschenk van de regeering van Zuid-
Afrika aan koning Edward van Engeland.
Zij zijn de waardevolste van de Engelsche
kroonjuweelen.
Voor zijn prestatie werd de heer Asscher
door de Nederlandsche Regeering benoemd
tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
Later werd hij bevorderd tot Ridder in den
Nederlandschen Leeuw.
Voor zijn groote verdiensten tegenover
Frankrijk onderscheidde de Fransche regee
ring hem met de benoeming tot Comman
deur in het Legioen van Eer.
BINNENLAND.
Regeeringshulp voor het slagersbedrijf.
(Ie Blad)
Te Deauville is, 65 jaar oud, overleden de
heer J. Asscher. (Ie Blad)
De evacuatie van Nederlanders uit Sjang
hai (Binnenland, 3e Blad)
Wederinstelling van een crisisraad door
minister Steenberghe (Binnenl., 3e BI.)
De Hollandsche waterpoloploeg speelde te
gen Duischland 11 (Sport, 2e Blad),
Een record aantal badgasten te Katwijk.
(Omstreken, 2e Blad)
BUITENLAND.
Blijvende spanning in het Verre Oosten;
Chineezen en Japanners melden suc
cessen (1ste Blad).
Een Britsch voorstel tot neutralisatie van
het gebied van Sjanghai; plan, dat
weinig kans tot slagen heeft. (Ie BI.)
Portugal verbreekt de diplomatieke be
trekkingen met Tsjecho-Slowakije.
(Buitenland, le Blad)
De hoofdcorrespondent van de „Times",
Ebbutt moet Berlijn vóór a.s. Zondag
verlaten. (Buitenland, le Blad)
De opmarsch der nationalisten bij San
tander wordt voortgezet. (3de Blad)
ZEE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Het Japansch-Chineesche conflict De
eventueele toepassing der Amerikaansche
neutraliteitswet Portugal zegt diploma
tieke betrekkingen met Tsjecho-Slowakije
op Ebbutt moet vóór Zonuag Berlijn
verlaten.
De situatie in het Verre Oosten blijft vrij
wel ongewijzigd, hoewel het opvallend ',s,
hoe krachtig de Chineezen zich blijven ver.
dedigen en zelfs hier en daar succrrseu
schijnen te boeken. Wel een bewijs, hoe
zeer de Chineesche strijdkrachten, ahhar.s,
voor zoover het zich 00 het ooc.'nblik laat
aanzien, in de laatste jaren vooruit zijn
gegaan. Hierbij mag liet vergeten w rden
dat de Chineezen thans nog nureriea vóel
sterker zijn.
Een voorstel /en den BriUcker.
m nirterraad, tot neutralisatie van he ge
bied van Sjanghai, waa ioor ,vii naar
e.aers verwijzen, lijkt ons weinig voor ver
wezenlijking vatbaar Ir.'usschen mag men
het prijzen, dat pogingen in die richting
gei .aan worden
De bemiddelende houding van Engeland
wijst er wel od. da men, eve' als ui de
Spaansche kwestie, hoe Jan ook. een oorlog-
wil vermijden zoolang t'e huidige toestand
bestendigd blijft, er geen verbreking der
diplomatieke betrekkingen tusschen China
en Japan tot stand is gekomen en waardoor
er in feite nog „vrede" heerscht en „slechts"
gesproken kan worden van Chineesch ver
weer tegen de z.g. „Japansche siraf-
exoeditie", is er nog geen gevaar voor inter
nationale verwikkelingen, hoewel verras
singen natuurlijk niet buitengesloten zijn.
Elke poging tot bemiddeling verdient
toejuiching!
Minister Eden is na de kabinetszitting van
gisteren weer met vacantie gegaan, maar zal
in contact blijven met Lord Halifax, die op
het ministerie van Buitenl. Zaken blijft. Het
wordt steeds duidelijker, dat, tenzij de voor
naamste Westelijke mogendheden, die be
langen in China hebben, bereid zouden zijn
tot geweld haar toevlucht te nemen, zij
weinig actieven invloed kunnen uitoefenen
op de Japansche politiek in China. Daarom
ook, al heeft China een beroep op den Vol
kenbond onder oogen gezien, is het hoogst
onwaarschijnlijk, dat China een dergelijken
maatregel zal nemen.
Inzake de eventueele toepassing van de
Amerikaansche neutraliteitswet. wordt uit
Washington gemeld, dat de toestand in den
strijd tusschen China en Japan zoo ongelijk
is, dat de toepassing dier wet Amerika zou
kunnen dwingen, een land te begunstigen.
„Dat willen wij niet", aldus heeft Koper, de
minister van Handel, verklaard. De eerste
maanden van 1937 bedroeg de waarde van
den Amerikaanschen uitvoer naar China 26
millioen dollar en van die naar Japan 140
millioen. De uitvoer naar Japan bestaat
hoofdzakelijk uit katoen, olie en benzine en
een belangrijk punt is, in hoeverre deze pro
ducten als oorlogsmateriaal moeten worden
beschouwd. Roper veronderstelt dat de Ame
rikaansche zakenlieden met volledige ken
nis van de belemmeringen en de omstandig
heden, die zich kunnen voordoen, met China
en Japan handel zullen blijven drijven.
Het Porlugeesche ministerie van Bui-
tenlandsche Zaken te Lissabon heeft
gisteravond Iaat een nota gepubliceerd
waarin wordt medegedeeld, dat de Por-
tugeesche regeering iedere diplomatie
ke betrekking met Tsjecho-Slowakije
staakt.
De Portugeesche gezant te Praag is
gisteravond naar Weenen vertrokken.
De gezant van Tsjecho-Slowakije te
Lissabon werd er van in kennis gesteld
dat hem nog gedurende den tijd, welke
noodig is voor de voorbereiding van
zijn vertrek, diplomatieke onschend
baarheid zal worden toegestaan om te
voldoen aan de internationale regelen
van hoffelijkheid.
De Portugeesche regeering deelt in een
communique mede, dat de afbreking der
diplomatieke betrekkingen met Tsjecho-
Slowakije zijn grond vindt in de weigering-
der wapenfabrieken Cesko Slovenska Ze-
brokjovka de groote bestelling machinege
weren uit te voeren, nadat de regeering
van Tsjecho Slowakije zich in de zaak ge
mengd had.
Na de wisseling van verscheiden nota's,
waarbij Tsjecho-Slowakije een ongerecht
vaardigde houding aannam, aldus het
communiqué, heeft Portugal, begrijpende,
dat de ware bedoeling van de houding van
Tsjecho Slowakije voortspruit uit de in
menging en de pressie van een derde par
tij, besloten de diplomatieke betrekkingen
te verbreken.
Ook het gezantschapspersoneel te Praag
heeft opdracht ontvangen de stad te ver-
