Bouwkunstig Schoon
KNOT TER. SWANENBURCH.
IEIDSCH DAGBLAD - Tweede BSad
Woensdag 4 Augustus 1937
Een excursie langs het Rapenburg
UIT DE BONTE WAERELD
Uit de Rijnstreek
LAND- EN TUINBOUW
VRAGENRUBRIEK
Iets over de familie Knotter
vlIN/T CM LCTTCCCN
WARMOND.
Kampeeren.
De lust tot kampeeren Is nog steeds
(HJgende. In de maand Juli zijn 230 ver
maningen afgegeven. Augustus zal dit
nog wel ver overtreffen.
Inkwartiering.
Op 10, 11 en 12 Augustus zal in deze ge
meente een Inkwartiering plaats vinden,
novel van paarden- als van voetvolk. Op
die dagen zullen hier in de omgeving ver
schillende oefeningen plaats vinden.
Concert.
De Warmondsche Fanfare zal a.s. Zater
dag op de gemeentelijke muziektent een
uitvoering geven.
De Zee-verkennersdag.
Verschillende leidende persoonliikheden
on de Jamboree hebben heden een bezoek
lebracht aan Warmond. Na de thee ge
buikt te hebben op Meerburg hebben zij
en tochtje gemaakt over de Kagerplas-
sen, teneinde een plaats uit te zoeken waar
de zeeverkenners as. Zaterdag hun oefe
ningen kunnen houden.
WASSENAAR.
-Mej. E. Hartcg slaagde te. Utrecht voor
(et examen Fransch M.O.
ZEVENHOVEN.
Loop der Bevolking.
Vertrokken: R. M. van der Laan, naar
Wieuwkoop.
Tot werkloozencontroleur is benoemd
e heer C. v. d. Bosch.
ALPHEN.
- De heer D. Streefkerk slaagde te Am-
tierdam voor het examen Hoogdultsche
taai L. O.
Beroepen.
Beroepen bij de Ned. Herv. Kerk te Wol-
litrsum, de heer A. Donker, candidaat al
itor.
BOSKOOP.
Beroepen.
Je Ohr. Geref. Gem. alhier, heeft een
Iberoep uitgebracht op den heer J. C. Maris,
|tand. te Zwolle.
In verband met het bereiken van den
I l'isioengerechtigden leeftijd, heeft de ge-
I .".tente-werkman, G. v. Gooswilligen met
I Ingang van 1 Januari e.k. aan B. en W.
ontslag uit zijn betrekking gevraagd.
- Gedurende Juli werd in de Rijkspost-
I spaarbank te Boskoop ingelegd f. 24744.74
I<n terugbetaald f. 14581.62. Het laatste
1 door de spaarbank uitgegeven boekje
I draagt het numimer 6021.
KOUDEKERK.
De werkloosheid.
- Het aantal ingeschrevenen bij het agent-
IRhap der arbeidsbemiddeling bedraagt
lliians 52. Hiervan wordt er een 30-tal
liesteund.
OUDE WETERING.
Uitstapje.
Gisteren maakte het kinderkoor „Klein
I Halleluja" een uitstapje per autobus naar
I net Dierenpark te Wassenaar en vervol-
Itens naar het strand, waar volop genoten
irerd. Op den terugweg werd afgestapt in
|«n speeltuin de Vink.
ROELOFARENDSVEEN.
DE NOODTOESTAND IN DEN
TUINBOUW.
Spoedeischende vergadering.
Gevolg gevende aan den drang van een
nantal leden van de R.-K. Tuinderspa-
I 'konsvereeniglng St. Benedictus, werd
fisteravond In de Pancratiuszaal alhier
«n grpote vergadering gehouden.
176 leden waren aanwezig. Namens het
hoofdbestuur woonde de heer Kok de ver-
eadering bij.
De voorz., de heer De Jong, zette in het
»ort den ernst van den toestand uiteen.
Als de regeering geen steun verleent, zul-
«n vele tuinders binnenkort bij den steun
®oeten aankloppen. Op de onlangs gehou
den conferentie, heeft de minister toege-
^ïd een regeling te zullen treffen.
Hierna was het woord aan de ondertee-
Mnaars van het verzoek om deze spoed
vergadering te houden. Uit de vergadering
Kwamen meerdere klachten naar voren,
welke een duidelijk beeld gaven van den
Booten nood. Vele leden vroegen zich af.
waarom er voor de tuinders zoo weinig
wwdt gedaan.
Ter geruststelling deelde de heer Kok
dat door het hoofdbestuur op het
jogenblik een felle actie wordt gevoerd.
'Pt. heeft goede hoop dat binnenkort een
Burvstig resultaat verkregen zal worden. Op
'oorstel van den voorzitter werd besloten
™gmaals een telegram om hulp aan den
nu r zenden.
Dit telegram zal gevolgd worden door
uitvoerig schrijven, waarvan afschrift
de R.-K. Kamerfractie zal worden ge-
™Mên. Verder zal getracht worden in
'«ieg met het gemeentebestuur gedaan
AARDBEIEN.
De oogst van deze gewilde vruchten be
hoort weer tot het verleden: de opbrengst
is zeer goed geweest, zoowel wat betrof het
quantum als de qualiteit. In vele streken
in ons land. o.a. in Zeeland en op de Zuid-
Hollandsche eilanden is de cultuur van
aardbeien zeer toegenomen. Niet alleen is
dit een gevolg van de groote vraag naar
dit artikel, maar is vooral toe te schrijven
aan het verduurzamen van de vruchten,
waardoor bederf van de zoo zachte aard
bei tot een minimum wordt beperkt. Met
behulp van verdund zwaveligzuur worden de
vruchten in vaten gekuipt, waardoor de
inhoud vele maanden kan worden be
waard. De aardbeien worden door deze
bewerking wit, maar krijgen later bij het
bereiden tot jam en siroop hun roode kleur
weer terug.
Men is met de teelt van dit gewas niet
aan een bepaalde grondsoort gebonden.
Bekende centra vindt men In ons land op
de meest uiteenloopende gronden: Be
halve in bovengenoemde kleistreken treffen
we grootculturen aan in Beverwijk (zand),
ln 'tWestland (zavel) en vroeger in Aals
meer (veen). Niet zelden worden dezelfde
soorten gekweekt onder verschillende be
naming .waardoor begrijpelijk meermalen
verwarring ontstaat.
Bij het kweeken van deze vruchten in
llefhcbberstuinen dient men er vooral op
bedacht te zijn, dat de groeikracht met
het meerderen van de Jaren niet zelden
toeneemt, maar dat de vruchtbaaarheid
spoedig minder wordt. Heel vaak treffen
we aardbelenbedden aan met bijzonder
groote bladen en lange bladstelen, maar
waarvan de opbrengst ver beneden het
middelmatige is. Op lichte gronden geven
tweejarige planten meestal de beste op
brengst, op kleigronden duurt de opbrengst
5 a 6 jaar. Het is raadzaam hiermee reke
ning te houden en tijdig jonge aanplan
tingen te doen. In dit verband dient er op
gewezen, dat de bekende en veel gekweekte
soort Deutsch Evern reeds het eerste jaar
na aanplant de meeste en vooral de
mooiste vruchten geeft, reden waarom dit
soort meestal leder jaar opnieuw wordt
uitgezet, om dan na den oogst en het win
nen var. jonge planten, te worden opge
ruimd.
De beste tijd van aanplant is op lichte
gronden begin Augustus. Zeer goed kan
hiervoor gebruikt worden een tuingedeelte,
waarop tuinboonen, doperwten, vroege
aardappels enz. zijn geoogst. Als regel
neme men aan, dat geen aardbeien weer
op dezelfde plaats worden verbouwd: bij
voorkeur teelt men even zooveel jaren een
ander product, als de grond met aardbeien
bezet ls geweest. Is de grond ln het voor
jaar goed van stalmest voorzien, dan kan
men nu met kunstmest volstaan: toch
geven we aan natuurmest de voorkeur,
welke laatste dan in Juli wordt onderge
spit. Bij aanplant gebruikt men krachtige
jonge planten, ontstaan op de ranken. Men
plant niet te diep: het hartblaadje dient
vooral gelijk met de oppervlakte te staan.
Als afstand neme men 40 c.M. tusschen de
rijen, terwijl de planten op de rij 20 c.M.
krijgen. Daar de meeste grootvruchtige
soorten in het volgend jaar nog pas de
halve normale opbrengst geven, krijgt men
op die manier toch een aardig beschot.
Na den eersten oogst wordt om de an
dere een rij planten weggeschoffeld. De
afstand wordt dan 80 c.M. tusschen de
rijen. In het tweede jaar is de opbrengst
meestal flink en neemt op lichte gronden
niet zelden reeds in het derde, zeker in
vierde Jaar af. Door den ruimen afstand
tusschen de rijen kan men gemakkelijk
er tusschen loopen en betere en sterkere
jonge planten winnen.
Kleigronden zijn in Augustus niet zelden
te hard en te droog voor het uitzetten van
de jonge plant, reden waarom hier in het
voorjaar (April) wordt gepoot. Op zware
gronden neme men de afstanden iets rui
mer dan bovengenoemd. Wordt in het
voorjaar plant uitgezet, dan krijgt men In
datzelfde jaar geen vruchten, reden waar
om vaak een tijdelijk gewas tusschen
wordt gekweekt. Dit om toch 'n opbrengst
te krijgen. Zeer goed leent zich hiervoor de
poot- of plantuf. de sjalot e.d. Het tus
schen gekweekte gewas moet vroeg het
veld ruimen en mag niet veel plaats in
nemen. noch licht wegnemen.
Zooals bekend is de aardbei winterhard.
Wanneer in het laatst van Augustus is
geplant kan het gebeuren, dat de ontwik
keling vóór den winter matig sterk is, zoo
dat bij flinke vorst meerdere planten
sneuvelen. Daarom worden de rijen in
November vaak bedekt met een laagje
stroomest. Een grooter bezwaar van laat
planten is evenwel niet voldoende bloem-
Vorming voor een oogst in het volgend
jaar. Elk voorjaar kan met kunstmest ge
mest, bijv. 6 Kilo A.S.F.-korrels per 100
vierk. Meter. Deze mest wordt in het
voorjaar met het onkruid ondiep onderge
spit. Na den oogst nog 4 a 6 Kilo geven
zal zijn uitwerking niet missen. Men
strooie vooral niet op de bladeren.
Veel gekweekte soorten zijn, in opvol
ging van rijpheid:
Deutsch Evern. - Een der beste
vroege aardbeien, zoowel voor buiten als
onder glas. Mooie helderroode vrucht van
goeden smaak.
Sieger. Eveneens vroeg, mooi ge
vormde vrucht, bijzonder geurig en lekker
van smaak. Mooi rood gekleurd.
Madame Mouthot, ook wel Prinses
Juliana genoemd. Vrucht buitengewoon
groot .goed van smaak.
Moulin Rouge, ook wel Oberschlesien
genoemd. Zeer vruchtbaar. Bloeit laat,
heeft daardoor minder last van nacht
vorsten.
Jucunda. Een van de meest be
kende late soorten. Heeft op sommige
gronden een bitteren nasmaak.
Er bestaan nog doorbloeiende soorten,
welke nog in Augustus vrucht geven. Hier.
mede krijgt men 't meeste succes als men
de eerste bloemen wegneemt. Van de
meerdere soorten is St. Fiacre een der
beste.
Vragen op Tuinbouwgebied aan de
Redactie onder motto „Tuinbouw".
in.
Adriaan Janszoon Knotter heeft, zooals
we zagen, ln 1575 het grootste gedeelte der
kloosterterreinen in bezit gekregen.
Zijn zoon Cornells was schepen der stad
van 16 Maart 1601 tot 3 April 1612. zijn
andere zoon Jan bekleedde dezelfde func
tie van 16 Mei 1612 tot 23 October 1618.
Wellicht heeft Adriaan reeds spoedig aan
het Rapenburg voor zich zelf een groote
deftige woning laten bouwen. Het is ook
mogelijk dat zijn zoons naast elkaar twee
woningen lieten oprichten. In ieder geval
Jan Adriaanszoon was schepen tot Octo
ber 1618. Toen was het met de regeerings-
functies der Knotters uit, daar zij de Re-
monstrantsche partij waren toegedaan.
Aangezien de Remonstranten in die da
gen geen eigen kerk mochten bezitten,
stelde Jan Adriaanszoon hen ln de gele
genheid te zijnen huize hun godsdienst
oefeningen te houden, terwijl hij zijn wo
ning tot hetzelfde doel ook voor de Lu-
therschen openstelde. Dit was evenwel
geenszins in overeenstemming met de men
taliteit der Contra-Remonstranten. Men
herinnert zich uit den'"Spaanscheh tijd het
recept voor het verhinderen van bijeen
komsten, die aan de heerschende partij
onwelgevallig waren. Zij. die het vuurtje
stookten bleven op den achtergrond, lieten
het straatjanhagel ruim baan, en bleven
zelf netjes. De tooneelen van den beelden
storm herhaalden zich, al waren er thans
geen beelden kapot te slaan en kerksiera
den te rooven
Op Zondag 26 April 1619 zou er weer een
bijeenkomst der Remonstranten ten huize
van Jan A. Knotter plaats hebben. Voor
den aanvang der godsdienstoefening wer
den de kerkgangers op straat door opge
schoten vlegels lastig gevallen, waarbij zich
weldra alles voegde, wat op een relletje be
lust was. De ruiten werden ingeworpen en
toen de bijeenkomst was afgeloopen drong
het grauw de deftige woning aan het Ra
penburg binnen, vernielde er letterlijk alles
en sleepte mede, wat van zijn gading was.
Zelfs het houtwerk en het lood van de
daken werd gestolen om het te gelde te
rnaken. Het was dus weer. evenals onge
veer 50 jaren vroeger, minder heilige ver
ontwaardiging over afwijkenden gods
dienst-zin dan vernielzucht en rooflust.
Den volgenden dag verscheen er een or
donnantie van de overheid, dat degene die
zijn huis openstelde voor het houden van
bijeenkomsten die ae heerschende mach
ten niet behaagden, gestraft zou worden
met 200 gulden boete, terwijl zij die aan
de vergadering hadden deel genomen aan
„arbitrale correctie" zouden worden onder
worpen.
Ten opzichte van de belhamels gebeurde
er niets.
Dit geschiedde dus in 1619.
Intusschen werd het huis na de ver
woesting hersteld.
Eenige jaren later, op 6 November 1633
herhaalden zich dezelfde tooneelen: de be
zoekers van de samenkomst werden gemo
lesteerd, de glazen werden Ingegooid en
andere wandaden bedreven.
Knotter werd beboet overeenkomstig de
ordonnantie van 1619 en de aanvoerders
van het gepeupel, die ditmaal waren inge
rekend, werden denzelfden avond weer op
vrije voeten gesteld.
Herhaling was thans onmogelijk.
Den volgenden Zondag vond men het
huls door hellebaardiers bezet en daarna
werd het eenvoudig dichtgespijkerd.
Ditmaal bemoeide de vredelievende Fre-
aerik Hendrik zich met de zaak. Hij ont
bood het Gerecht van Leiden naar Den
Haag teneinde zich te verantwoorden. Doch
het Gerecht weigerde te komen, van oor
deel dat men baas was in eigen huis.
Natuurlijk had de interventie van den
Prins wel zooveel invloed .dat op den duur
de toestand iets dragelijker werd, doch het
duurde toch nog tot 1675 voor de Remon
stranten aan den Middelweg 'n eigen kerk
konden stichten en tot 1684 voor zij offi
cieel door het Stadsbestuur werden erkend.
Waarschijnlijk niet lange jaren na 1633
hebben de Knotters dan ook hun tweemaal
gemolesteerde woning in nieuwen staat
hersteld.
Ook in ander opzicht Is de familie Knot
ter bekend geworden.
Men zal zich herinneren, dat in het mid
den der 16de eeuw door den achteruitgang
der Draperie te Leiden een tijdperk van
malaise aanbrak. De nazaten der groote
kunstenaars die Leiden in de eerste helft
dezer eeuw had opgeleverd, konden geen
droog brood meer verdienen. De zoons van
Cornells Engelbrechts trokken, de een naar
Brugge, de ander naar Engeland naar het
Hof van Hendrik Vin, waar zij zich goede
posities venvierven. Van de besten bleef
alleen Aertgen van Leyden, die weer een
school wist te vormen. Daaruit kwam o.a.
voort Isaac Claeszn. van Swanenburch,
niet alleen als kunstenaar een man van
beteekenis daar hij o.a. in 1614 vermeld
wordt als schepen en later meerdere ma
len burgemeester was, welke functies zijn
voorvaderen reeds in de 16de eeuw hadden
uitgeoefend, en wiens zoons alle drie als
hij de schoone kunsten beoefenden.
Wie in onze stad goed rondkijkt, zal
trouwens het wapen Van Swanenburch
hier en daar nog wel kunnen ontdekker,
als aanduiding van een of ander regent
schap.
Tot de zeer gesitueerde Leidenaars die er
een particuliere kunstverzameling op na
hielden, behoorde ook de familie Knotter,
die tal van werken van schilders uit de
eerste helft der 17de eeuw in bezit had.
ook van Van Swanenburch.
Uit de school van Aertgen van Leyden
was ook voortgekomen Jan Arendszoon
Knotter, die door Van Mander wordt ge
roemd als een zeer verdienstelijk land
schapschilder.
Ik meende u deze notities niet te moeten
onthouden, al staan ze dan ook niet in di
rect verband met de oude bouwkunst. Ze
geven echter enkele bijzonderheden uit het,
Leidsche leven, die bij een excursie langs
het Rapenburg wel de vermelding waard
zijn.
N. J. S.
M. te L. Leiden, Utrecht. Amersfoort,
Nijkerk, Harderwijk, 101 K.M.
P. B, te O. Vraagt adressen van Stoom
vaartmaatschappijen.
Antwoord Te Rotterdam: Rott. Lloyd
N.V., Veerhaven 7: Ver. Ned. Scheepvaart-
Mljen, Westplein 2b: Vinke en Co.. Leuve-
haven 52; Nievelt Goudriaan's Co Stoom
vaart-Mij., Veerhaven 2; Halcyon Lijn N.V.
Veerkade 5: Scheepvaart Mij. Millingen N.
V., Willemskade 2a; Scheepvaart Mij. Rot
terdam Oceaan. Westplein 2b; Scheepvaart
en Steenkolen Mij.. Parklaan 22; Scheep-
vaartvereen. Zuid, P. de Hoogweg 110; N.V.
van Ommeren's Scheepvaart Bedrijf N.V.,
Westerlaan 10; HollandAmerika lijn,
Wilhelminakade.
Te Amsterdam: Stoomvaart Mij. Noord
zee, Pr. Hendrikkade 48; Stoomvaart Mij.
Nederland, Pr. Hendrikkade 108: Neder-
landsche Lloyd, Heerengracht 210; Holland
Afrika lijn, Binnenkant 7: Kon. Nederl.
Stoomboot Mij.. Pr. Hendrikade 108, en
Kon. Paketvaart Mij., Pr. Hendrikkade 108
Mevr. A. S.. te L. De entreeprijzen
voor de Avia zijn ons niet bekend.
NIEUWE UITGAVEN.
De Lyceum-boekhandel ln Den Haag zondi
ons ter kennismaking een „Afstandsgids
van Nederland", vermeldende den afstand'
in km. naar meer dan 4000 plaatsen in
Nederland, gelegen langs meer dan 320
routes.
De afstanden ziin berekend vanuit den
Haag. maar geven ook tot op 100 m. nauw
keurig de onderlinge afstanden, zoodat uit
iedere plaats alles in een oogwenk te vin
den is.
Tevens zijn opgegeven en geheel bijge
werkt de tarieven van de veren, gerang
schikt in provinciën, alsmede de parkeer-
regelingen voor de plaatsen, waar daarvoor
bepalingen bestaan.
te krijgen dat de meest gedupeerde tuin
ders in eigen bedrijf bij wijze van werk
verschaffing tewerk worden gesteld.
Tenslotte werden de steunuitkeeringen
van het Burgerlijk Armbestuur besproken,
die te laag geacht werden. De kwestie zal
door het bestuur nader worden besproken.
Halcyon Lijn ROZENBURG. 3 Aug. van
Oxelosund te Vlaardingen.
IHolland-Britsch Indië Lijn HOOGKERK
thuisr.. 3 Aug. te Antwerpen.
Kon. Ned. Stoomb. Mij. VESTA. 3 Aug.
van R'dam te Alexandrië HERCULES,
3 Aug. van Piraeus naar Thessaloniki
FAUNA, 3 Aug. v. Bari te Napels
HERMES, 3 Aug. v. Amst. n. Hamburg.
Rott. Lloyd GAROET 3 Aug. van R'dam
via Londen n. Java.
JavaNew Vork Lijn KOTA RADJA,
2 Aug van Java te New York KOTA
NOPAN. New York n. Java. pass. 3 Aug,
Kaap de Goede Hoop KOTA TJANDI,
3 Aug. n.m. 2 u. van Belawan n. New
York TAPANOELI, 2 Aug. v. Java te
Boston.
HollandAustralië Lijn SALEIER. uitr
2 Aug. te Sydney.
Diverse Stoomvaartberjchten SCHIE-
LAND, 3 Aug van Hamburg n. de Tyne
ROTTERDAM, tank. 6 Aug. van El
Segundo te Bowling verwacht ENA, 1
Au?, v. Hobart te Melbourne FRIES
LAND 3 Aug. van Kopenhagen naar
Mantyloto GOUWE. 2 Aug. van Libre
ville n. Rochefort HOOGLAND, 3 Aug.
van Hamburg n. d. Tyne RUFINA,
R'dam n Curacao, pass. 2 Aug. Lizard
IJSEL. R'dam n. Wiborg. pass. 2 Aug.
Kopenhagen.
De volgende schepen zijn morgen radio-
telegrafisch te bereiken via het kuststation
Sche veilingen -Radio
Aagtekerk, Almkerk. Alphacca, Alpherat,
Alwaki. Boschfontein, Chr. Huygens. Co
lombia, Costa Rica, Dempo, Grootekerk,
Heemskerk, Indrapo.ia. Jagersfontein J.
P. Coen, Johan de Witt, Meliskerk. Poelau
Laut, Poelau Tello, Randfontein, Van
Rensselaer, Serooskerk, Simon Bolivar, Sla
mat, Spaarndam, Springfontein, Streefkerk
Venezuela, Volendam.
Behalve bovengenoemde passagierssche
pen zijn de meeste Nederlandsche vracht
schepen eveneens via Scheveningen P.adio
te bereiken.
Telegrammen worden aangenomen door
alle telegraafkantoren en door Radio Hol
land.
SPELEN VOOR ZIEKEN.
De wereld der zieken is een geheel ande
re dan die der gezonden. De geestelijke be-
invloeding gedurende de ziekte, de bevrij
ding van het ziekte-bewustzijn en de ster
king van den wil om gezond te worden,
behooren tot de belangrijke taak van den
arts. Zooals bekend is, worden op dit ge
bied in de laatste jaren interessante expe
rimenten genomen. Zoo wordt bijvoorbeeld
de invloed van muziek op de zieken nage
gaan. Misschien nog moeilijker is de taak
van den arts bij een herstellende, vooral
wanneer deze zich in een ziekenhuis of
sanatorium bevindt. Wat doet de herstel
lende gedurende den geheelen dag? Hij
wacht op het bezoek van den arts, op diens
woorden en gebaren, en op de maaltijden,
maar verder verveelt hij zich en denkt al
leen aan zijn ziekte. Naar aanleiding van
een dokterscongres in Berlijn, deelden eeni
ge Duitsche dokters over hun ervaringen
ten opzichte van verschillende spelen voor
zieken en herstellenden het een en ander
mede. De bekende spelen, zooals halma, do
mino enz. zijn te bekend, zoodat men zich
daarvoor niet meer interesseert. Schaak
spelen is te moeilijk, geduldspelletjes doen
de zieken graag. Vrouwen spelen ook liever
dan mannen. De pogingen waren volgens
het oordeel der doktoren zeer gunstig ge
weest en zij hadden slechts één wensch:
nieuwe spelen voor zieken uit te vinden,
want ook hier is een zoo groot mogelijke
afwiseling een eerste vereischte.
IN HET RIJK VAN DE KONINGIN
VAN SABA.
Het Zuidelijke deel van Arabië is voor de
Archaeologen nog steeds het meest interes
sante deel van de aarde. Dit beweert ten
minste graaf Byron de Prorok, de leider
van de FranschAmerikaansche expeditie,
die het rijk van de Koningin van Saba, dat
in Zuid-Arabië gelegen is. onderzoekt. Dit
land, dat vroeger dooreen Zuid-Arabischen
volksstam bewoond werd, dreef in de oud
heid een uitgebreide handel in goud,
edelsteenen en reukwerken met Syric,
Egypte en Indië. De leider van de expeditie
meent verder het land Ophir gevonden te
hebben, dat in het Oude Testament als een
bijzonder rijk land genoemd wordt, dat
door de schepen van Hiram en Salomo
vaak bezocht werd. Men heeft ook wel eens
gemeend, dat dit land in Oost Afrika, Indië,
Oman, ja zelfs in de buurt van Kaapstad
gelegen was. Graaf Byron schijnt ook den
beroemden ouden karavaanweg ontdekt te
hebben, waarover de koningin van Saba
gedragen werd, toen zij zich naar Jeruza
lem begaf. De reis, die wel een zeer interes
sant verloop zal nemen, gaat door het
hartje van Arabië. Bij een temperatuur
van 55 graden Celsius trekken de deelne
mers aan de expeditie door het land; men
vond talrijke oude stukken en voorwerpen,
die voor het onderzoek zeer belangrijk zul
len zijn. De inscripties zullen aan Fransche
en Engelsche geleerden ter vertaling gege
ven worden. Het grootste gevaar in deze
streken vormen de rooverbenden, maar een
nog grooter 't bijgeloof der bevolking die van
deze wetenschappelijke expeditie niet veel
goeds verwacht.
De lievelingsplaats van mijnheer al' heS
warm is.
32
