STADSNIEUWS
BUITENLAND
WOENSDAG 4 AUGUSTUS 1937
No. 23729
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
78 ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
PRIJS DEZER COURANT:
Ver. voor Internationaal
Jeugdverkeer.
Het eerste jeugdkamp te Noordwijk
geopend.
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
LEIDSCH
DAGBLAD
3D cTsTjwt regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zfjnj
per 3 maanden f. 2.33
per week
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokoste
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.)
X. X.J3
f.o.iaj
MstenJ
mnd.fl
Er hoerschte gistermiddag vreugde in
de harten van allen, die leiding geven
aan of belang hebben bij den arbeid
der alhier gevestigde Ver. voor Inter
nationaal Jeugdverkeer; vreugde over
de opening van het eerste jeugdkamp
midden in de blonde duinen van het
Noordwijksche Langeveld; vreugde ook
over het feit, dat de Nederlandsche
jeugd daardoor de gelegenheid heeft
gekregen ook iets terug te geven in
ruil voor alle gastvrijheid, welke in
voorgaande jaren in het buitenland in
zoo groote mate werd genoten.
Inderdaad, dat werd in de kringen van
Jeugdverkeer als een ernstig gemis gevoeld:
een eigen tehuis om de buitenlandsche
jeugd ook daadwerkelijk te laten profitee-
ren van de Hollandsche gastvrijheid, welke
den jeugdigen vreemdelingen totdusverre
slechts spreekwoordelijk bekend kon zijn.
De lang gekoesterde wensch is thans in
Tervulling gegaan: de Ver. voor I. J. heeft
gedurende eenige weken de beschikking
gekregen over het z.g. Haagsche Jeugdhuis,
een product van de stichting van dien
naam en geheel gebouwd door jeugdige
Haagsche werkloozen.
Zij. die daarin belangstellen, zullen zich
herinneren hoe dit jeugdhuis begin Sep-
•ember van het vorige jaar in gebruik werd
(enomen.
Sindsdien brachten meerdere groepen,
vereenigingen e.d. er een weekend door. tot
dat op min of meer toevallige wijze de
Stichting en de Ver. voor Int. Jeugdver-
teer met elkaar in contact kwamen en zich
toor beide grootsche perspectieven openden.
Immers het internationale jeugd
kamp, dat gisteren geopend is en waar
aan door ongeveer 40 Nederlandsche en
Belgische jongelui en één Duitscher
wordt deelgenomen, is nog slechts een
bescheiden begin en het laat zich nu
reeds voorzien, dat de animo het vol
gend jaar véél grooter zal zijn. Er is
thans een intensieve voorbereiding en
propaganda mogelijk en de activiteit
van het bestuur en zijn ijverigen ad
ministrateur. den heer Pirang staat er
borg voor. dat deze gelegenheid niet
onbenut zal blijven!
En welk een mogelijkheden houdt dit
schitterend gelegen vacantie-oord in, waar
het buitengewoon geriefelijk en practised
is ingericht en bovendien voorzien is van
centrale verwarming, zoodat het ook in het
koude jaargetijde uitstekend bewoonbaar
is! Alleen een telefonische aansluiting staat
nog bovenaan op de verlanglijst!
De officieele opening van het eerste in
ternationale jeugdkamp geschiedde door
de.n voorzitter der Ver. voor Internationaal
Jeugdverkeer. dr. J Kalffen werdo.m bij.
Sewoond door de bestuursleden mevr. Nieu-
kenhuizen-von Uexküll. prof. dr. Ph. S. van
Konkel en diens echtgenoote: den heer C.
van Wijk, secretaris der stichting ..Het
Haagsche Jeugdhuis", den leider van het
kamp. den heer J. C. Marks uit Den Haag,
door mej.de Boer. die den Fransch-spreken-
den Belgen onderricht geeft in de Neder
landsche taal en door eenige ouders van
jeugdige kampeerders, wier leeftijd varieert
van 16 tot 20 jaar.
Dr. Kalff wees erop hoe de dag van heden
een blijde en belangrijke gebeurtenis betee-
kent in de geschiedenis der Ver. voor I. J„
welke reeds zoo langen tijd gezocht heeft
laar een centrum, waar jongelui van ver
schillende nationaliteiten kunnen bijeen
komen teneinde elkaar beter te leeren ken.
nen en vriendschap te sluiten. Een dergelijk
'cauis is in hooge mate bevorderlijk aan
Het doel der vereeniging: toenadering te
hengen onder de internationale jeugd en
daardoor te komen tot groote kennis van
en waardeering voor elkanders standpunt.
Waar de toekomst aan de jeugd behoort
e» de jeugd straks geroepen is om wellicht
oelangrijke posities in het maatschappelijk
en staatkundig leven in te nemen, kan een
dusdanige wederzijdsche waardeering veel
bijdragen tot handhaving van den vrede,
die ons allen zoo dierbaar is.
Wanneer, aldus spr. de geheele mensch-
heid elkaar beter kende, zou er aanzienlijk
blinder ellende in de wereld zijn dan thans
net geval is Dr. Kalff eindigde met het
uitspreken van den wensch. dat allen hier
P-ezierige weken zullen doorbrengen, dat
t vreemdelingen een goeden indruk zullen
Meenemen van Nederland en de Neder-
™ders en dat dit tehuis inderdaad zal hii-
ogen tot bevordering van de internatio-
v vriendschap onder de jeugd.
Nadat een der kampeerders Pim van der
taan uit Hilversum het bestuur der Ver.
'°?r 1 J had dank gezegd voor de hier
tecoden gelegenheid om ook de buitenland.
ieugd binnen onze grenzen gastvrij-
«'a te bewijzen, werd de vlag geheschen
aarden ververschtagen rondgediend.
Er heerschte al heel spoedig een buiten
gewoon aardige stemming, die het beste
deed hopen voor de komende weken en die
bij voorbaat allen twijfel uitsloot omtrent
een al dan niet slagen van dit eerste
jeugdkamp der V. I. J. op Nederlandsch
grondgebied.
Moge deze eersteling terwille van het
goede doel, dat eraan ten grondslag ligt.
door zeer vele worden gevolgd.
JEUGDIG GEVELTOERIST.
Goed afgeloopen.
Gistermorgen omstreeks 11 uur is de
12-jarige J. B. langs een afvoerpijp boven
op het dak van de Boonumarktschool ge
klommen. Tegen zijn hedioeling in was hij
echter heel wat sneller beneden dan boven,
doordat hij op een glasraam stapte, dat
onder den Jast bezweek, waardoor de
jongen van een hoogte van negen meter
diocr een lichtkoker in de gang stortte.
Onderweg verbrijzelde hij nog een tweede
raam, waardooT hij snijwonden aan armen
en beenen bekwam. Verder kwam hij er
evenwel zonder ernstig letsel af, zoodat
het ongeluk voor hem wel buitengewoon
gunstig afliep. De E.H.D. vervoerde hem
ter behandeling naar het Academisch
Ziekenhuis.
K. J. M. V. „ST. PETER KANIS".
Bijzondere ledenvergadering.
Gisteravond vergaderde de K. J. M. V.
St. Peter Kanis in het Eigen Huis.
Bij de bestuursverkiezing werden de door
het bestuur gestelde candidaten de heeren
A. Gussenhoven en H. Geijer herkozen.
Het agendapunt propaganda werd lang
en breed besproken; in den nazomer en
den herfst zal een groote nieuwe leden
actie worden gevoerd.
Voor den a.s. winter besloot het bestuur
het weer met een studieclub te probeeren,
welke eens in de 14 dagen de beschikking
zal hebben over het Eigen Huis om haar
Studie-avonden te organiseeren.
Bij de rondvraag kwam het inmiddels
afgelaste zomerprogramma ter sprake.
Door het late seizoen en de loopende va-
canties meende het bestuur alsnog van de
samenstelling van een dergelijk programma
te moeten afzien, temeer waar er dezen
zomer nog waterpolo- en voatbalwedstrij-
den zullen worden georganiseerd.
MILITARIA.
Bij K. B. van 28 Juli zijn met ingang van
1 September benoemd en aangesteld bij het
wapen der artillerie:
tot majoor bij het regiment kustartille-
rie, de kapitein- A. G. van der Hout, adju
dant van het 6e regiment veldartillerie;
tot kapitein bij het 6e regiment veld
artillerie, de eerste-luitenants H. A. Luit-
wieler en K. A. Enklaar, onderscheiden
lijk van dat regiment en van de school
voor reserve-officieren der bereden artil
lerie.
AANBESTEDING.
De uitslag van de door de N.V. Leidsche
Duinwater Maatschappij gehouden onders-
handsche aanbesteding voor den bouw van
een beambtewonlng aan het Wassenaar-
sche Slag (gemeente Wassenaar) luidt als
volgt:
Plan 1. - P. H. Meyers, Oegstgeest,
f. 5.275.Fa. K. Haasnoot Zn., Katwijk
aan den Rijn, f. 5.934.—; Fa. van der Bent,
Wassenaar, f. 5.966.—; Pa. Gebrs. Slinger
land, Katwijk aan den Rijn, f. 5.988—
Fa. Gebrs. de Wit, Wassenaar, f. 6.100.
Leo Zitman. Leiden, f. 7.474.
Plan 2. Fa. K. Haasnoot Zn Kat
wijk aan den Rijn, f. 3.920.P. H. Meyers
Oegstgeest, f. 4.000.Fa. Jac. van Riet,
Leiden, f. 4.536.—H. G. Hendriks, Was
senaar, f. 4.947.
Het werk is gegund aan de laagste
inschrijfster van Plan 2, de Fa. K. Haas
noot Zn., te Katwijk aan den Rijn.
GEVAARLIJK KANOSPEL.
Gistermiddag waren twee jongelui, deel
uitmakende van het contingent Schotsche
padvinders, die momenteel aan de Jam
boree deelnemen, aan het kanovaren in de
Houtvaart bij Vogelenzang. Door onge
oefendheid der inzittenden sloeg de kano
om en geraakten de beide padvinders te
water. Tot hun grooten schrik bemerkten
voorbijgangers, dat de drenkelingen de
zwemkunst niet machtig waren, zoodat zij
in groot gevaar kwamen te verkeeren.
Gelukkig voor hen passeerde juist onze
stadgenoot, Wim Hasselbach, lid van de
Zwem- en Polovereeniging „De Zijl", die
zich geen oogenhlik bedacht, gekleed te
water sprong en het genoegen smaakte
de beide jeugdige Schotten achtereenvol
gens op het droge te brengen, zoodat dit
incident voor hen een gelukkigen afloop
had. Hieruit blijkt weer eens te meer, dat
het hoogst onverantwoordelijk is om in
een kano plaats te nemen, wanneer men
de zwemkunst niet machtig is.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De briefwisseling tusschen Mussolini en
Chamberlain.
In bevoegde kringen in Italië bewaart
men een algemeen stilzwijgen over de
briefwisseling tusschen Mussolini en Cham
berlain. De pers onthoudt zich van elk
commentaar. Het schijnt wel, dat deze
briefwisseling eerder een gebaar is, dat een
nieuw tijdperk moet inluiden van vreed
zame en hartelijke betrekkingen dan een
openen van onderhandelingen. Te Rome
heeft men den indruk, dat de door Cham
berlain en Mussolini gebruikte termen,
hoewel van oprechte hartelijkheid, vaag
zijn gebleven.
Indien de beide ministers verklaard
hebben zich bewust te zijn van de noodza
kelijkheid van terugkeer tot hetgeen de
traditioneele Italiaansch-Engelsche vriend
schap is geweest, zoo gelooft men over het
algemeen niet, dat zij nader hebben ge
preciseerd op welke basis deze vriendschap
hersteld zou moeten worden. Daartegen
hecht men groot belang aan de besprekin
gen tusschen Grandi en Chamberlain,
welke beschouwd worden als een uitgangs
punt van zorgvuldig voorbereide onder
handelingen en waarvan men over het
algemeen succes verwacht.
DUITSCHLAND
Schifting der Kunst-verzamelingen.
Minister-president Goering heeft den
Fruissischen en rijksminister voor weten
schap. opvoeding en volksvorming Rust,
een decreet doen toekomen, waarin o.m.
gezegd wordt: „nu de Fuehrer en rijkskan
selier op den dag der Duitsche kunst in
Muenehen. op de duidelijkste wijze de richt
lijnen heeft vastgelegd voor de kunstop
vatting van het nationaal-socialisme, geef
ik den minister voor wetenschap, opvoe
ding en volksvorming opdracht en vol
macht den inventaris op te maken van alle
in het land Pruissen aanwezige openbare
kunstverzamelingen, zonder rekening te
houden met rechtsvorm en eigendomsver
houdingen, in den zin van de richtlijnen
van den Fuehrer en rijkskanselier, de noo-
dige bepalingen te maken. Omtrent het
gebruik van alle uitgebannen voorwerpen
zal ik een beslissing nemen. Ik draag den
minister voor wetenschap, opvoeding en
volksvorming verder op de richtlijnen van
den Fuehrer met intransigente strengheid
tegenover alle ambtenaren van den staat,
employé's en lasthebbers voor zoover zij
werkzaam zijn op het gebied der kunst, zoo
snel mogelijk ten uitvoer te leggen.
Rust heeft reeds een onderhoud gehad
met directeuren van musea.
Beteekent dit de vernietiging van kunst,
die niet past in het kader van het natio
naal-socialisme? Wij vreezen
FRANKRIJK
Stakers bezetten weer eens een fabriek.
Na met algemeene stemmen tot staking
te hebben besloten, hebben de arbeiders
van een fabriek van wapens en rijwielen
te St. Etienne gisteravond de werkplaat
sen bezet.
Of de regeering nu zal ingrijpen?
OPENLUCHTCONCERT.
Maandag 9 Augustus zal de muziekver-
eeniging „Athaüa" voor de bewoners van
het Haagwegkwartier op het terrein van
den speeltuin „Westerkwartier" een popu
lair concert geven.
EEN „HAAGWEG-TREIN".
Dinrdag 10 Augustus as. zal de winke-
liersvereeniging uit het Haagwegkwartier
voor de kinderen van haar cliënten een
„Haagweg-trein" laten loopen naar Arn
hem. 's Avonds worden de kinderen met
muziek van den trein gehaald.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijziging:
J. R. Bloot en Zonens Fabrieken N.V. van
Peka Producten., Galgewater 18, Leiden;
handel in en het vervaardigen of doen ver
vaardigen van levensmiddelen en dranken
enz. Nieuwe commissaris nr. Tj. D.
Schaper, Leiden.
De najaarsvergadering van het
district Zuid-Holland van de Nat. Chr. Ge-
heelonthouders-Vereeniging zal, naar wij
vernemen, Woensdag 6 October a.s. onder
presidium van ds. J. W. Tonsbeek van
Schiedam, hier ter stede worden gehouden.
Tot onderwijzeres aan de Leidsche
Houtschool alhier is benoemd: me], J. C.
Roscam Abbjiig te Valburg.
ENGELAND
Nieuwe ongeregeldheden op Ierland.
De rust, welke in Noord-Ierland na het
Koninklijk bezoek weer was hersteld, is
wederom verstoord. Gistermiddag kwamen
drie mannen per auto naar Magherabuoy
House, de residentie van den minister van
binnenlandsche zaken van Ulster, sir
Dawscn Bates. Na de wacht van het huis
onder bedreiging met een revolver tot
zwijgen te hebben gebracht, doorzochten
zij het kabinet van den minister. Zij ver
trokken, zonder iets meegenomen te heb
ben.
Verder heeft een onbekende zes revolver
schoten gelost in Mountpottingerroad te
Belfast. Alleen enkele ruiten werden ver
nield. De politie zcekt naar den dader.
De onderkoning van Brit-sch-Indië, die
op het oogenblik een rondreis maakt, zou
in een schrijven aan Gandhi den wensch
te kennen hebten gegeven, den Mahatma
persoonlijk te leeren kennen, hoewel hij
geen enkele kwestie van openbaar belang
met hem te bespreken heeft.
Gandhi zou de uitnoodiging aanvaard
hebben en lord Linlithgow vandaag in
diens woning komen bezoeken.
ZWITSERLAND
Zionistencongres.
In de „Tonhalle" te Zuerich is een pers
ontvangst gehouden voor de aan het Zio-
nistencongres deelnemende journalisten.
Eerst sprak de leider van het politieke
departement van den Zlonistischen uitvoe
renden raad, professor dr. Brodetsky, uit
Londen. Hij wees er op. dat op dit congres
een nieuwe groepeering der partijen zou
ontstaan, omdat de op het programma
staande politieke beslissing inzake de ver
deeling van Palestina door de partijen ver
schillend wordt opgevat.
Voorts verzette Brodetsky zich tegen de
opvatting van Ormsby Gore, den Engel-
schen minister van koloniën, die in het
Lagerhuis verklaard heeft, dat het eerste
doel van het Zionisme is de oprichting van
een cultureel centrum in Palestina. Daar
tegenover verklaarde Brodetsky, dat sedert
het eerste Zionistencongres er geen ver
schil in opvatting meer bestaat over de
kwestie, dat het niet slechts gaat om de
oprichting van een cultureel centrum, doch
om de oprichting van een Joodsch Tehuis.
Vervolgens sprak dr. Nahum Goldmann,
vertegenwoordiger van de Zionistische or
ganisatie bij den Volkenbond.
Deze merkte op, dat de kwestie Palestina
de belangstelling geniet van de geheele
wereld. De drie grootste religies ter wereld
zien in Palestina een centrum. Ook de man-
daatscommissie van den Volkenbond houdt
zich met dit vraagstuk bezig en zal waar
schijnlijk gedurende twee weken beraad
slagen over het rapport van de Engelsche
commissie van onderzoek, doch naar het
zich laat aanzien slechts een „avis prelimi
naire" geven. Het zal zeer lang duren, al
vorens de aan de orde zijnde voorstellen
zijn afgehandeld. Het Zionistencongres
heeft niet het laatste, wel het grootste
woord in deze aangelegenheid, want bij de
Joden gaat het in de kwestie van Palestina
om dood of leven, daar zij het grootste be
lang bij dit vraagstuk hebben.
De voorzitter van het congres, dr. Weiz-
mann. heeft giseravond in de openings
bijeenkomst een brief voorgelezen van den
Britschen minister van koloniën, ormsby
Gore. waarin deze zegt, dat hij en zijn col
lega's met de grootste aandacht het resul
taat van de belangrijke werkzaamheden
van het congres zullen bestudeeren.
In zijn openingsrede zeide Weizmann
o.a.: „het rapport der Koninklijke commis
sie vormt het beste Zionistische document,
dat tot dusver is opgesteld, doch het bevat
een fundamenteele misvatting', de veron
derstelling. dat het mandaat onuitvoerbaar
is. De commissie heeft haar onderzoek in
gesteld in een atmosfeer, bedorven door
ongeregeldheden. Het mandaat schiet niet
tekort. Het bestuur heeft nooit gepoogd het
uit te voeren. Hetgeen het rapport ken
merkt, is de incinsequentie, die de analyse
merkt, is de inconsequentie, die de analyse
velingen. De Britsche regeering gaat in
haar verklaring nog verder, deze bevat een
beperking van de politiek der Joodsche
immigratie. Hiertegen protesteerde spreker.
PALESTINA
Het is nog steeds onrustig.
De onrust in Palestina duurt voort. In
de oude stad van Jeruzalem heeft men een
Arabier gevonden, die door revolverschoten
was gedood. Te Haifa heeft de politie
twaalf bommen ontdekt, die verstopt waren
in een kist, welke onder een brug verbor
gen was.
EGYPTE
Nieuwe regeering Nahas Pasja.
In het tot stand gekomen vierde kabinet-
Nahas is de bezetting van de voornaamste
posten onveranderd
Vier ministers in het vorige kabinet heb-
beni ln het) nieuwe geen zitting.
BINNENLAND.
Een zomersche dag op de Jamboree. —4
(3e Blad).
Geen loting en geen vrijstelling voor broe-*
derdienst meer? (Binnenland, 3e Blad),
Men vermoedt dat er brand gewoed heefb
in de cabine van de Flamingo. (Bin-«
nenland, 3e Blad).
De vergadering van het Ned. Onderwijzers-
Genootschap. (Kerk en School, 3e Blad
en Laatste Berichten, le Blad).
BUITENLAND.
Het Vaticaan erkent de regeering vait
Franco, (le Blad).
Toestand in het Oosten blijft stationnair.
(le Blad).
Schifting in de Duitsche musea? (Buitenl.
le Blad).
Roosevelt over de munt. (Buitenl., le Blad)!
Amerikaansch vliegtuig verongelukt. 13
slachtoffers. (Luchtvaart, 3e Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
VEREENIGDE STATEN
Roosevelt over de munt.
De vakbeweging.
President Roosevelt heeft een brief doen
toekomen aan den senator Thomas, waar
in hij uiting geeft aan de hoop op moge
lijke stabilisatie van den dollar. De presi
dent schrijft: „Ik ben het geheel eens met
uw streven naar uitschakeling der onnoo-
dige schommelingen van den dollar. De
Vereenigde Staten zoeken steeds naar eert
soort dollar, die in een generatie dezelfde
koop- en betaalkracht zal hebben als de
dollarwaarde, die wij in de naaste toekomst
hopen te verkrijgen. Met het oog echter op
het ingewikkelde karakter van den snel
veranderenden internationalen toestand
geloof ik, dat het wellicht voorbarig zou
zijn ons thans te binden aan streng om
schreven richtsnoeren, die den Ver. Staten
en het buitenland meer kwaad dan goed
zouden kunnen doen. Het belangrijkste
voor een mogelijke dollar-stabilisatie zou
den het evenwicht en het georderde her
stel van het geheele economische leven
zijn.
Het muntaccoord, dat in September met)
Engeland en Frankrijk en later met an
dere landen is gesloten, is terecht uitge
legd als een groote stap op den weg naar
stabilisatie der dollarkoersen in het bui
tenland en tevens ais een maatregel ter
bevordering van de internationale samen
werking."
President Roosevelt heeft als zijn mee
ning te kennen gegeven, dat een verdere
oogstcontrole noodzakelijk is, wil men het
economische stelsel des lands niet naar
den ondergang brengen.
Roosevelt zeide niet voornemens te zijn
zijn goedkeuring te hechten aan federale
katoenleeningen.
Naar verluidt, streeft men in sommige
kringen van de republikeinsche partij naar
een splitsing in de gelederen van de Ame
rican Federation of Labor, met het doel
het bewind van Roosevelt in moeilijkheden
te brengen en verdeeldheid te zaaien onder
de arbeiders met het oog op de verkiezin
gen van 1940.
Uit Philadelphia wordt gemeld, dat lei
ders der vakbeweging aldaar gedreigd heb
ben met een algemeene werkstaking van
vrachtautochauffeurs.
Er is daarop een bespreking gehouden
tusschen de vertegenwoordigers van werk
gevers en werknemers, en men hoopt thans
de staking van 5000 chauffeurs, waardoor
de stad in haar voedselvoorziening zou
worden geschaad, te verhinderen.
