Instantine
LEIDSCH DAGBLAD Vierde Biad
Dinsdag 27 Juli 1937
De Spaansche
kwestie
Onthulling
monument Christoffel Pullmann
KERK- EN SCHOOLNIEUWS
Soldatentrouw geëerd
De niet-inmenging weer op
gang gebracht.
Zooals gemeld, is gistermiddag om 4 uur
de sub-commissie der niet-inmenging weer
bijeengekomen.
Grandi. de Italiaansche vertegenwoordi
ger, heeft herinnerd aan de verklaringen
van Eden en Lord Plymouth, die het En
gelsche voorstel een onsplitsbare eenheid
hadden genoemd. De Italiaan deelde dit
standpunt geheel en zeide, dat iedere ver
andering in het plan een verslechtering zou
zijn. Grandi legde aan de commissie een
nieuwe vragenlijst voor, waarin de punten
van de Engelsche voorstellen worden be
handeld. met dien verstande, dat, anders
dan in de Engelsche vragenlijst, de terug
trekking der vrijwilligers volgt op het her
stel van het controlestelsel en de toeken
ning van belligerenten-rechten. Grandi ver
zocht aan de vergadering deze vragenlijst
gelijktijdig in behandeling te nemen met de
Engelsche vragenlijst, zeggende, dat de eer
ste kan dienen om de laatste op die punten
te verbeteren, waar deze laatste duidelijk
verandering had gebracht in de oorspron
kelijke Engelsche voorstellen. Hierna ver
klaarde Grandi dat Italië de terugtrekking
der vrijwilligers voorstaat, op vo -waarde
dat ook de andere mogendheden zich met
de voorgaande punten zouden vereenigen.
Plymouth zeide hierop, dat de volgorde
der vragen er weinig toe doet, want alle
vragen moeten tegelijkertijd beantwoord
worden.
Maiski. de Russische vertegenwoordiger
stelde voor, dat de kwestie van de plaat
sing der waarnemers in de Spaansche ha
vens en de evacuatie onmiddellijk aan de
beide Spaansche partijen zouden worden
voorgelegd, daar de andere punten onaf
hankelijk zijn van de goedkeuring dier
beide partijen De Sovjet-Unie zou onder
geen omstandigheid de partij van Franco
als oorlogvoerende erkennen.
Ribbentrop steunde het standpunt van
den Italiaanschen ambassadeur. Nadat de
ambassadeurs van Portugal en België nog
het woord gevoerd hadden, stelde Plymouth
voor, dat men zou terugkomen op de oor
spronkelijke Engelsche voorstellen, wat
algemeene instemming yond.
PN/T IN IITIERCN
Ars Aemulae Naturae.
Ten slotte werd besloten, dat men in
plaats van een vragenlijst aan alle
vertegenwoordigde regeeringen liever
de oorspronkelijke voorstellen, zooals
zij zijn gepubliceerd in het Engelsche
witboek van 14 dezer, zou voorleggen.
Aldus zal men aan ieder der 21 regee
ringen de vraag stellen of zij instem
men met elk der in het witboek neerge
legde voorstellen. De regeeringen wor
den verzocht voor Woensdagmiddag te
antwoorden.
Van het front.
Na de verovering van Brunete zijn de
troepen van Franco verder opgerukt en zij
zijn thans in aanval op Villanueva. Madrid
meldt diverse afgeslagen aanvallen en beide
partijen spreken van groote verliezen der
tegenpartij, zooals gebruikelijk.
De verovering van Brunete door de troe
pen van Franco kan binnenkort ernstige
gevolgen hebben voor de stellingen, die de
regeeringtroepen sedert drie weken bezet
ten. Bij het offensief, dat de regeerings-
troepen eenigen tijd geleden inzetten, was
Brunete hun eerste verovering en deze
plaats verschafte hun een steunpunt van
zeer groote beteekenis, omdat men van
daaruit de aankomst van mogelijke ver
sterkingen voor den vijand kon verhinde
ren en omdat de verovering van Quijorna
en Villanueva de la Canada gemakkelijker
gemaakt werd.
Het verlies van Brunete kan thans de
zelfde ongunstige beteekenis hebben, dit
maal voor de regeeringstroepen. Deze trek
ken thans terug op Villa Nueva de la Ca
nada, 5 kilometer ten Noorden van Brunete.
De beide legers zijn slaags op ongeveer twee
kilometer van Villa Nueva. Indien de re
geeringstroepen verder zouden moeten te
rugtrekken, zouden zij gevaar loopen tus-
schen Villa Nueva en Quijorna te worden
afgesneden: de stellingen bij Quijorna zou
den dan uiterst lastig gehandhaafd kunnen
worden en de troepen zouden slechts langs
zeer slechte wegen op Val de Morillo kun
nen terugtrekken.
Het staat vast, dat de troepen van Franco
hun opmarsch zullen voortzetten en trach
ten Villa Nueva te veroveren Misschien
kunnen de regeeringstroepen dit verhinde
ren, doordat zij de beide oevers van de Rio
Aulencia bezet houden en in het bezit zijn
van Castillo de Villa Franca aan de samen
vloeiing van Aulencia en Guadarrama. De
rechtsche strijdkrachten zullen zich dus
moeilijk kunnen vereenigen. Daarom hopen
de regeeringstroepen hun stellingen te kun
nen behouden en zelfs te kunnen verbete
ren.
Feestdag hersteld.
In het nationale Spanje is het feest van
Santiago de Compostela. schutspatroon van
het land. dat sedert de instelling van de
republiek niet meer werd gevierd en krach
tens een dezer dagen afgekondigd decreet
tot nationalen feestdag werd geprocla
meerd. in alle steden en dorpen plechtig
gevierd.
In Santiago de Compostela zelf, waar
heen zich duizenden pelgrims hadden bege
ven. ging het feest met schitterende ker
kelijke plechtigheden gepaard, waaraan
generaal Davila als vertegenwoordiger van
den staatschef. generaal Aranda, de ver
dediger van Oviedo, de kardinaal-primaat
van Spanje, Z. H. Em. kardinaal Goma v.
Tomas. en andere vooraanstaande persoon
lijkheden deelnamen.
Denzelfden dag hebben de ridders van
den H. Jacob, de voornaamste Spaansche
militaire orde. welke door de republikein-
sche regeering werd ontbonden, voor den
eersten keer weder een plechtig orde-kapit
tel gehouden.
Aguirre naar Parijs.
Aguirre, de president der Baskische re
geering. heeft zich per vliegtuig naar Parijs
begeven.
Een frappante tentoonstelling.
Dank zij de energieke en bezielde leiding
van mevr. C. van Iterson-Knöpfle en den
heer E. Bouwmeester gaat het met de
Leidsche teeken- en schilderacademie snel
in stijgende lijn. Er is een hardnekkig
streven om de academie, die reeds in de
17e en 18e eeuw een wijdvermaarden naam
bezat en die ook in de tweede helft der
19e eeuw een kort tijdperk van bloei be
leefde. weer aan haar oorspronkelijke hooge
doel te doen beantwoorden, haar weer den
naam te geven waartoe traditie verplicht.
Zeker niet het minst door het succes der
laatste jaren neemt het aantal leerlingen
toe. zoodat men langzamerhand met gebrek
aan ruimte krijgt te worstelen. Een nieuwe
zaal in de grondverdieping in gebruik te
kunnen nemen, met name die waarin toch
al kasten met modellen uit vroeger jaren
staan, zou heusch geen overbodige weelde
zijn.
Ditmaal is de aardige zaal met moer- en
kinderbinten en kruiskozijnen, die op zich
zelf al reeds sfeer heeft, niet meer toerei
kend voor de expositie. Men heeft dit ver
trek thans in hoofdzaak voor teekenwerk
en grafiek benut. Een tweede zaal is gewijd
aan de expositie van schilderwerk. Dit ver
trek is op zich zelf reeds de moeite van
bezichtiging waard door een prachtige
wandbetimmering uit de eerste helft der
17e eeuw. die vroeger geplaatst was tegen
den achterwand van de zaal. U ziet hier
den wand door drie paren vlakke pilasters
met basementen en gesneden Jonisch ka
piteel. ingedeeld. De kapiteelen zijn paar
aan paar verbonden door uiterst fraai ge
sneden guirlandes van vruchten, met in t
midden een papegaai steeds in een andere
houding. Iedereen, die eenigszins kan. raad
ik daarom ook aan deze gratis toeganke
lijke tentoonstelling te bezichtigen, in de
eerste plaats om de expositie zelf en even
eens om het oude interieur, dat natuurlijk
na sluiting der tentoonstelling weer min
der toegankelijk is.
En nu de tentoonstelling.
In de eerste zaal ziet men, zooals ik reeds
opmerkte in hoofdzaak teekenwerk. het
resultaat van een jaar lang ijverige studie
onder het scherpe oog van den heer E.
Bouwmeester. We hebben vroeger reeds
eenige notities gemaakt over diens me
thode. Men teekent naar gipsmodellen een
oog, een oor. neus en mond en tenslotte
een masker. Zoo teekent men ook tot steun
voor de theoretische lessen in anatomie
naar gipsmodellen handen en voeten, waar
van het beender- en spierenstelsel bloot
ligt. Men teekent een kop. een tors enz.
Ten deele althans ziet men voor het ele
mentaire begin steeds dezelfde voorwerpen
genomen in een bepaalde op paedagogi-
sche gronden verantwoorde volgorde, die
de moeilijkheden geleidelijk inschakelt en
doet overwinnen. Natuurlijk zal de be
gaafdheid van den leerling een rol spelen
bij de keuze. Deze werkmethode van den
heer Bouwmeester heeft sinds eenige jaren
haar verdienste gedemonstreerd. We zien
dan ook het een uit het ander groeien en
het talent zich ontwikkelen aan diverse
voorbeelden. En dat gaat betrekkelijk snel.
Jongens die voor een jaar alles nog moes
ten leeren komen nu te voorschijn met
heel goed werk. Ik denk b.v. aan de koppen
naar gipsmodellen van Jan de Blanken.
Daartusschendoor bezit de leerling gele
genheid vrij onderwerpen te schetsen of
te teekenen-
Zoo laat Th. Heynes, de zoon van den
bekenden Kaagschilder, een aantal vlotte
schetsteekeningen van liggende kalveren en
van boeren en vrouwen bij het landwerk
zien. waarbij de houding van actie ver
dienstelijk is getroffen. Observatie en plas
tiek geven hier recht tot goede verwach
tingen.
Zoo zien we van mej. Toos Dubbeldeman
de serieuze en aandachtige uitbeelding van
een aantal gipsmodellen, waaraan zij de
uiterste zorg heeft besteed.
A. Tetteroo voelt zich buiten zijn ver
plichte opgaven om aangetrokken tot de
oude architectuur en geeft aardige schet
sen van 17de eeuwsche gebouwen of ge
bouwfragmenten uit de omgeving van de
Pieterskerkgracht. En naast deze architec-
tuurteekeningen zien we van hem een
kleurets van het Sionshofje.
Behalve de voorbeelden der methode
leert vooral het meer vrije werk ons reeds
iets omtrent de richting der belangstelling
van deze jonge menschen.
Ik maak verder opmerkzaam op de tor
sen van K. Starre en diens kleurpastelletje
dat een uitzicht uit het atelier geeft. Met
zijn groote teekening, waarbij hij in een
spiegel het atelier heeft gezien, heeft hij
het zich inderdaad niet gemakkelijk ge
maakt. doch de moeilijkheden aardig over
wonnen.
Verder is er het werk van R. van den
Berghe, dien wij straks nog nader zullen
noemen en zijn er de naaktteekeningen
van M. de Vries, die zeer zeker een belofte
inhouden.
Zeer mooi van compositie en teekening
is het Stilleven met spinnewiel van mej.
Brandse. Een ander Stilleven met een helm
is in hoofdzaak nog schets gebleven, doch
zoo mooi opgezet en zóó fraai van compo
sitie, dat men ze hier niet graag zou mis
sen.
Frans van den Berg is zonder twijfel een
van de meest begaafde en veelzijdigste leer
lingen van de academie. Naast een heele
verzameling schetsen van allerlei aard ziet
men o.a. een goedgeslaagde portretteeke-
ning van mej. To-To.
Tenslotte ziet men in de eerste zaal nog
een aantal linoleumsneden, waarvan de
origineelen op tafel zijn gedeponeerd, ter
wijl verder de vier stadia van een kleur-
houtsnede met het definitieve resultaat
wordt getoond. Hiermee is larig niet alles
genoemd en misschien zelfs een enkele
naam vergeten, wat evenwel geenszins een
ndsprijzing beteekent. Integendeel overal
waardeeren wij den ernstigen wil om iets
goeds tot. stand te brengen, wat veelal lof
felijk is geschied.
In acht nemend, dat we hier te maken
hebben met het werk van jonge menschen
van 16, 17 en 18 jaar zijn sommige schil
derstukken in olieverf een openbaring. De
leerares, mevr. C. van Iterson-Knöpfle.
toont zich een raspaedadoge. Zij zorgt er
voor. dat de intense werklust der jongelui
in goede banen wordt geleid. Verder heb
ben ze aan haar ontzaglijk veel te danken
voor het samenstellen van een goede com
positie en 't kleurgevoel. Doch zij wenscht
allerminst copieën van zich zelf .van hen
te maken. Het ontwakend talent moet zich
zelf leeren ontdekken. Vandaar dat zij het
initiatief bij de leerlingen steeds aanmoe
digt, deze zelf hun onderwerpen laat kie
zen en zich bepaalt tot enkele aanwijzin
gen.
Zoo is het groote werk van Frans van
den Berg: een meisje dat in 't eind van de
gang naar de studiezaal op het eikenhou
ten trapje staat en door het venster in ge
dachten een blik naar buiten werpt, ter
wijl zij gereed is, de deur te openen, ge
heel een onderwerp van eigen vinding. Wel
zeer mooi is de val van de blauwe japon en
de reflex van dat blauw tegen den witten
muur. Zeer juist is de houding getroffen:
overtuigend is de stofuitdrukking, b.v. van
het eikenhouten trapje. Deze Frans van
den Berg is zeer zeker de veelzijdigste der
leerlingen en in zeker opzicht de meest
gevorderde. Interessant is ook zijn zelfpor
tret, waar hij voor den ezel staat te schil
deren. Behalve dat de uitdrukking van de
kop uitstekend bevalt, zou ik willen wijzen
op het raffinement, waarmee de rand van
het gespannen doek is behandeld. Ik wijs
verder op zijn „vroolijken kok", die op de
rechtbank gezeten zijn eitjes door het deeg
klutst, op een paar aardige goed getroffen
kinderportretten met een sterke poging om
het wezen uit te drukken; op een portret
van een boerenman en dat van To-To: een
kijkie op een bruggetje aan de Lage Zij,
op Voorschoten, op eenige Stillevens, enz.,
er 7-ün er in totaal 23 van dezen leerling.
Het is niet noodig dit werk uitvoerig te
bespreken. Terwijl F. van den Berg de nei
ging bezit tot een breede, driftige penseel
voering, is de techniek van Arie Rijsdam
meer bedachtzaam. Sinds het vorige jaar
heeft deze iongen aanmerkelijke vorderin
gen gemaakt. Men beschouw? ziin frissche
Stilleven: een kruik, een wit. schaaltje en
een groene flesch, alles geplaatst op een
tafel met een pluche kleed, werkelijk heel
mooi van kleur en met aandacht geschil
derd. Zijn zelfportret met een das losjes
om den hals geslingerd en zijn mooi por
tret van een boerenman, getuigen eveneens
van zijn ernst, zijn toewijding. zijn kunnen
en zijn gezonden zin. Van Arie Rijsdam
zijn er dan verder nog eenige boeiende
stillevens, die blijk geven van een streven
naar goede stofuitdrukking, observatie van
licht en schaduw. Doch we kunnen om de
plaatsruimte alles niet uitvoerig bespreken.
Van Rein van den Berghe hangt er een
groot stilleven in kleurpastel. een proeve
die afdoende bewijst, dat de teekenaar rijp
is voor het schilderen met olieverf
Een Venusbuste, een vaas met stroobloe-,
men en een groen vergiet, zijn wel de
voornaamste samenstellende deelen. Ik
maak u vooral attent op de wijze waarop
het vergiet in het licht is gezet.
De jonge Alberda komt uit met twee stil
levens. het eerste een compositie van een
rood komimetje .een groen potje en een
vierkante flesch op een blauw tafelkleed,
het tweede dezelfde voorwerpen anders ge
rangschikt in een bruine sfeer.
Naar zijn werk te oordeelen. schijnt hij
een stille natuur, die met uiterste inspan
ning zich verlustigt in h?T glijden van het
licht over de dingen.
Verdienstelijk is ook het werx van mej.
M. Bouwer, b.v. haar frisch stilleven van
een koffiepot met een rood kopje en scho
teltje; haar stilleven van een roode aarden
kom. roode appels en een buikflesch, haar
groot stilleven met een tinnen ketel en ein
delijk haar goed getroffen portret in de
fleurige kleeding der Oranjegarde.
Hier eindigen wij. Waar meesters in de
kunst soms falen, ligt het voor de hand.
dat. leerlingen hun tekortkomingen heb
ben. Het is belangwekkend op te mogen
merken, hoe die tekortkomingen zich open
baar maken en tenslotte weer overwonnen
worden.
Uit alles blijkt, dat Ars Aemulae onder
uitnemende leiding, thans hard bezig is. de
oude door traditie geheiligde plaats weer in
te nemen.
Ik wist geen raad van de zenuw
pijn. En toen ik Instantine inge
nomen had wèg was de pijn!
Onthoudt daarom
stilt en voorkomt pijnen!
Instantine
Prijs 70 cent.
5151
(Ingez. Med.)
Plechtigheid in tegenwoordigheid
van het Prinselijk Paar.
Vandaag is het anderhalve eeuw ge
leden, dat de grenadier Christoffel
Pullmann. schildwacht voor het paleis
te Soestdijk den dood boven de on
trouw verkoos. Het eenvoudige houten
gedenkteeken bij het paleis Soestdijk,
dat de nagedachtenis aan deze helden
daad levendig heeft gehouden, is thans
door een waardiger monument vervan
gen. Hedenochtend heeft H.K.H. prin
ses Juliana, het nieuwe bronzen stand
beeld van den trouwen grenadier, dat
door mej. I. A. van Beeck Calkoen in
opdracht van de Koninklijke vereeni-
ging „Ons Leger" is vervaardigd, in
tegenwoordigheid van Z.K.H. prins
Bernhard en vele autoriteiten onthuld.
PREDIKBEURTEN.
VOOR WOENSDAG 28 JULI.
LEIDEN.
Gcref. Gcm. (Nieuwe Rijm: Nam. 8 uur,
ds. H. Ligtenberg van Lisse
BOSKOOP.
Geref. Gem.: Nam. halfacht, ds. Lamaln
van Rotterdam.
NOORDWUK AAN ZEE.
Geref. Bond (Julianaweg 28)%am. 8
uur, ds. W. J. Lokhorst van Hilversum.
WADDINXVEEN.
Centrum: Nam. halfacht, ds. A. W. de
Rover, van Vlaardingen.
NED. HERV. KERK.
Te Roden, G. v. Hoegee te
Beroepen:
Gieterveen.
GEREF. KERKEN.
Beroepen: Te Aalten (vac. D. Zwart), P.
Kuijper te Monnikendam.
Tweetal: Te Ottoland, W. J. Meister,
cand. te Overveen en A. J. Radder, cand.
te Dedemsvaart.
BAPTISTEN GEMEENTEN.
Bedankt: Voor Den Haag (vac. wijlen J.
Jeronimus) J. W. Weenink te Stadskanaal.
ALG.
SYNODE DER NED. HERV. KERK.
V.
De president opende de gisteren te 'sGra-
venhage in het gebouw der Synode voort
gezette zitting van de Algemeene Synode
der Ned. Herv. Kerk met het lezen van
Ps. 36 en gebed.
Vervolgens heette hij ter vergadering
welkom ouderling F. W. C. de Haas van
Leeuwarden, secundus van ouderling J. L.
Oosterhoff aldaar.
Ds. P. Bokma van Schiedam brengt als
vice-president verslag uit over het regis
ter van den secretaris, ds. D. den Breems.
Daaruit blijkt dat er 2078 stukken inkwa
men en 2388 zijn uitgegaan. De Synode
Te halfelf hedenochtend was de rijksweg
AmsterdamAmersfoort evenals de bij het
paleis uitkomende zijwegen, voor het ver
keer gesloten. Tegenover de historische
plaats, waar Pullniann het alarmschot, dat
hem het leven heeft gekost, heeft gelost,
stonden eenige militaire afdeelingen onge
steld. t.w twee compagnieën infanterie van
het 5e regiment uit Amersfoort, een batterij
motorartillerie uit Naarden. een eskadron
cavalerie en een batterij veldartillerie uit
Amersfoort. In de nabijheid van het monu
ment verzamelde zich een klein gezelschap
genoodigden, onder wie zich bevonden de
commandant in de vierde militaire afdee-
ling generaal-majoor P. W. Best, de com
missaris der Koningin in de provincie
Utrecht jhr. mr. dr. Bosch Ridder van
Rosenthal de burgemeester van Baam. G.
C J. van Reenen en de loco-burgemeester
van Soest, verschillende vertegenwoordigers
van militaire en burgerlijke vereenigingen,
o.a. het bestuur van ..Ons Leger".
Te elf uur arriveerden prinses Juliana en
prins Bernhard bij het monument, waar de
stafmuziek uit Amersfoort hen met het spe
len van het „Wilhelmus" verwelkomde. De
vorstelijke personen onderhielden zich
eenige oogenblikken met eenige genoodig
den waarna de waarnemende, voorzitter van
„Ons Leger", gep. kolonel K. E. Oudendijk,
een rede uitsprak.
Na de aanwezigen, in net bijzonder prin
ses Juliana en prins Bernhard welkom te
hebben geheeten. bracht spr. namens het
bestuur van „Ons'Leger" dank voor de ont
vangen sympathie en den niet genoeg te
waardeeren steun
De vraag zij gesteld, aldus ging spr. voort,
„wat is de bedoeling van deze plechtig
heid?". Het antwoord is: wij willen heden
met diepe eerbied hulde brengen aan de
nagedachtenis van een eenvoudigen soldaat,
die liever sterven wilde, dan zijn soldaten-
plicht verzaken, wij willen de elementaire
soldatendeugd eeren van trouw te zijn tot
in den dood. Wat is er dan geschied in den
nacht van den 27sten Juli 1787 toen Chris
toffel Pullmann op post stond op dezelfde
plek. waarop wij nu het voor hem opge
richte gedenkteeken zullen vernieuwen? Als
wij ons van het gebeurde van die nacht
eenigszins juist rekenschap willen geven,
dan zijn het helaas geen schoone bladzijden
welke wij daartoe in het geschiedboek van
ons volk moeten opslaan. In ons land
heersc'hte verdeeldheid, oranje-gezinden en
patriotten waren in feilen strijd gewikkeld.
De staten der provincie Holland hadden
troepen en vrijkorpsen in de provincie
Utrecht gelegd, om prins Willem V met
zijn troepenmacht, dat was dus met het
leger der vereenigde provinciën het leger
van den geheelen Nederlandschen staat
buiten Utrecht en Holland te houden Daar
om waren de prinsgezinde staten van
Utrecht uit de hoofdstad hunner povincie
naar Amersfoort getrokken.
In Juli 1787 lag het leger der staten-
generaal onder bevel van kapitein-generaal
den prins van Oranje, met zijn hoofdmacht
in het kamp bij Zeist ter sterkte van on
geveer 3500 man. De tegenpartij wapende
zich geducht. Te Utrecht lagen ongeveer
7000 man, voor een groot deel wpinig ge
oefende vrijkorpsen met 200 stukken ge
schut.
De patriotten trachtten in dien tijd van
spanning, dus in Juli 1787. de troepen
macht van den prins, van Utrecht uit,
voortdurend te verontrusten door uitzen
ding van detachementen, meestal des
nachts, naar de voorposten en wachten van
het leger van den prins.
In den nacht van 26 op 27 Juli rukte
een detachement van ongeveer 500
man uit Utrecht naar Soestdijk om het
bewakingsdetachement van den prins
aldaar te overrompelen. Dit mislukte,
doordat bij den driesprong van "t prin
selijk paleis een man op wacht stond,
die slechts één plicht kende, n.l. den
soldatenplicht. Een man, die toen de
aanvallers hem trachtten over te halen
om zijn wapens af te geven en de
wacht niet te alarmeeren. daar hij
anders zou worden gedood, alleen maar
wist te antwoorden: „Ich bin ein
ehrlicher Kerl" en daarop het alarm-
schot loste. Dit schot boette hij op het.
zelfde oogenblik met zijn leven, maar
de wacht vloog ln het geweer en het
.prinselijk paleis werd op den over-
machtigen aanvaller behouden.
Wat zich op dat oogenblik op dien een
zamen post in het nachtelijk duister heeft
afgespeeld, was een heldendaad van het
zuiverste gehalte. Het ts die verheven sol
datendeugd van den gewonen plichtsge
trouwen soldaat, die wij hier willen eeren.
Christoffel Pullmann stierf hier voor 150
jaar den heldendood in dienst van het Huls
van Oranje. Het is daarom een mooie ge
dachte, dat aanstonds een afvaardiging van
den „Bond van ridders der militaire Wil
lemsorde beneden den rang van officier",
dat is dus een afvaardiging van mannen,
die ook eenmaal met moed, beleid en trouw
hun leven hebben gewaagd voor Vorsten
huis en vaderland, aan den voet van bet
nieuwe gedenkteeken een krans zal neer
leggen.
Het nieuwe gedenkteeken. ter eere van
Pullmann opgericht, aldus ging spr. voort,
stelt een schildwacht voor in de uniform
van 1787. in verdedigende houding met den
vinger aan den trekker om het waarschu
wend schot af te geven, dat naar hij weet
hem het leven zal kosten.
Het eenvoudige veelzeggende opschrift
hebben wij van het oude gedenkteeken
overgenomen: „Christoffel Pullmann. gre
nadier van de lijfcompagnie ln het regi
ment infanterie van den prins van Hessen-
Darmstadt, oud 28 jaar, verkiezende liever
het leven te verliezen dan zijn wapens over
te geven, in den nacht van 27 Juli 1787".
Hij viel in dienst van het Huis van
Oranje, hij bewaakte het paleis, dat nog
niet lang geleden werd bewoond door HM.
Koningin Moeder, die jaarlijks op 27 Juli
aan het oude gedenkteeken een krans liet
hechten ten bliike dat HM. zich steeds
Pullmann's schoone daad herinnerde.
Thans was het oogenblik gekomen, dat
de örithulllng zou geschieden en spr. ver
zocht derhalve prinses Juliana deze han
deling te willen verrichten.
De prinses gaf aan dit verzoek gehoor en
ontdeed het nieuwe gedenkteeken van zijn
omhulsel.
De kolonel zeide vervolgens, dat ..Ons
Leger", alsnog een bronzen plaat op het
gedenkteeken zal laten aanbrengen, die er
steeds aan zal herinneren, dat onze geliefde
en hoogvereerde prinses dit gedenkteeken
heeft onthuld.
Hierna legde een afvaardiging van den
„Bond van ridders der militaire Willems
orde beneden den rang van officier" een
krans op het nieuwe gedenkteeken.
Na deze plechtigheid klonken comman
do's en begon het défilé der troepen voor de
beide vorstelijke personen langs den beton
weg naar Bilthoven. waarlangs zich intus-
schen ook de genoodigden hadden ge
schaard. Achter de troepen sloten zich de
deputaties van de plaatselijke oraniever-
eenigingen aan. welke bij het passeeren
het prinselijk paar enthousiast toejuichten.
De plechtigheid had ruim een uur ge
duurd, toen de beide vorstelijke personen
zich in het paleis terug trokken.
Nadat kolonel Oudendijk het gedenk
teeken aan de intendant van het koninklijk
paleis ihr. de Jonge wan Zwijnsbergen had1
overgedragen, vereenlgden de genoodigden
zich nog korten tijd in het hotel Trier.
betuigde den secretaris dank voor zijn om
vangrijken arbeid.
Hierna vonden verschillende benoemin
gen plaats.
Tot leden van de Algemeene Synodale
Commissie werden gekozen de heeren ds.
K. H. F. Gravemeijer te 's Gravenhage en
tot diens secundus ds. J. P. van Bruggen
te Amsterdam en ouderling J. W. Bolt te
Groningen en tot diens secundus ouderling
L. Slagiter te 's Gravenhage.
De Synode benoemde tot quaestor-gene
raal in de vacature van wijlen mr. S. J.
Hogerzeil mr. Y. A. Schuller tot Peursum
te Amsterdam. In een aantal dagbladen zal
een annonce worden geplaatst waarin sol
licitanten zullen worden opgeroepen voor
secundus van den quastor-generaal.
Tot lid en secundus van het Algemeen
College van Toezicht op het beheer der
Kerkelijke goederen en fondsen werden
benoemd dr. P. Smit te Heumen en ds. J.
W. J. Addink te Heeze.
Tot lid van den Raad van Beheer op de
predikantstractementen werd benoemd
prof. mr. F. de Vries te Rotterdam en tot
lid van dqn Pensioenraad mr. J. C. W. N.
de Bruijn van Melis en Mariënkerke ié
Amsterdam.
Tot secundus van den secretaris der Sy
node werd herbenoemd dr. G. P. van Itter-
som, Ned. Herv. predikant te Den Haag.
Tot leden van den Herv. Schippersraad
werden gekozen ln de vacature ontstaan
door het bedanken van Staatsraad mr. dr.
J. Schokking en dr. L. D. T, Poot, beiden
te Den Haag, de heeren prof. dr. M. J.
de Vrijer te Utrecht te A. Brakel te Rot-
terdam, rustend schoolhoofd, terwijl her
benoemd werden de heerein N. J. Hoefhamer
te Amsterdam, L. J. Sant te Groningen en
A. J. Oskamp te Rotterdam.
In het bestuur van „Valkenheide" te
Maarsbergen, opvoedingsgesticht voor jon
gens vanwege de Ned. Herv. Kerk werd her
benoemd mr. H. Th. s' Jacob, oud-commis
saris der Koningin in de provincie Utrecht.
Benoemd werden de heeren F. J. Everwijn
de Lange te Maarn en ds, J. W. J. Addms
te Heeze, De nieuwe quaestor-generaal zal
ambtshalve van het bestuur deel uitmaken.
De president verdaagde de zitting tot
hedenmorgen.
2—4
