BINNENLAND
Twee weken voor den mast
78ste JaargangLtlDSCH DAGBLAD, Vrijdag li Juli 1937Vierde Blad Ho. 23713
Zeemanstaal, zeeziekte en meeuwen
Moeilijkheden op de
Thorpehall.
Vijf weerspannige leden der
bemanning met den sterken
arm aan boord gebracht.
Gisteren werd besloten dat het Engelsche
stoomschip „Thorpehall", waarover in ver
band met de Spaansche schatten zooveel is
te doen geweest, Vlissingen des nachts zou
verlaten met bestemming Bordeaux.
Vooraf was er reeds heel wat strubbeling
jiist de bemanning geweest.
Zooals bekend, stond het schip onder
strenge politiebewaking, daar volgens de
bepalingen van den vreemdelingendienst
de bemanning niet aan land mocht komen.
Op verzoek van den kapitein heeft de com
missaris van politie Dinsdag, en Woensdag,
avond toestemming gegeven tot passagieren
daar de opvarenden sinds 12 Juni j.1. niet
meer van boord waren geweest en de
kapitein moeilijkheden vreesde. Dit passa
gieren is zonder een enkel incident ver-
loopen. De Spanjaarden keerden des avonds
normaal aan boord terug. Daar er echter
vijf opvarenden waren, namelijk de eerste
en tweede stuurman, de tweede machinist
en de radiotelegrafist en een matroos, die
niet meer met dit schip naar Span.ie terug
wilden, bevreesd als zij waren voor repres-
sailles van de zijde van het Franco-bewind,
heeft de commissaris van politie, in op
dracht van de Nederlandsche regeermg.
genoemde leden der bemanning verhoord.
Gistermiddag hebben zij evenwel het schip
willen verlaten om te deserteeren. Deze
mannen zijn daarop naar het politiebureau
overgebracht. De commissaris heeft toen
van den kapitein een verklaring weten te
krijgen, dat het schip van Vlissingen recht
streeks naar Bordeaux zou varen, waar de
bemanning, indien gewenscht. de gelegen
heid zal hebben voor den Britschen consul
aldaar af te monsteren.
Dit is aan de opstandige bemanning
medegedeeld, doch ook nu wenschten zij
niet aan boord terug te keeren, waarop de
kapitein aan den commissaris heeft ver
zocht hen met den sterken arm aan boord
ie brengen. Dit is echter met geweld moeten
geschieden, aangezien de Spanjaarden
hevig verzet pleegden. Onder strenge be
waking ziin de mannen ten slotte aan
boord gebracht. Daar heeft de kapitein de
reeds vermelde verzekering om naar Bor
deaux te varen herhaald, waarna ten slotte
de rust aan boord is teruggekeerd en de
bemanning aan den arbeid is gegaan.
De mogelijkheid van
emigratie naar Zuid-Amerika
Rede van ir. H. G. A. Leignes
Bakhoven voor de R.K.
Emigratievereeniging.
Op de gisteren te 's-Gravenhage gehou
den vergadering van de R.K, emigratie-
vereeniging heeft ir. H, G. A. Leignes Baa-
hoven, lid van de Nederlandsche handels
missie naar Zuid Amerika, gesproken over
ae mogelijkheden van emigratie naar de
door de handelsmissie bezochte landen.
Spr. behandelde o.m. de vraag: Is er kans
op slagen voor individueele landbouwemi-
gratie? Voor Zuid-Chili, Uruguay, een ge
deelte van Argentinië en Zuid-Chili meent
hij deze vraag bevestigend te mogen beant
woorden. De adspirant-emigrant zal echter
niet alleen over vakkennis en eenig kapi
taal moeten beschikken, maar hij zal zich
ook eerst met de wijze van werken in het
vreemde land op de hoogte moeten stel
len en dus geld moeten hebben om het een
jaar of langer uit te zingen. Hij zal zich de
Spaansche taal eigen moeten maken. Hij
zal moeten beschikken over een groot aan
passingsvermogen en zich de gemakken,
die hij in Nederland gewend is, moeten
kunnen ontzeggen, zich in den beginne met
een zeer eenvoudige woning tevreden moe
ten stellen en niet tot aankoop over moeten
gaan, alvorens hij er zeker van is. dat de
bodem geschikt is, dat de afzet van zijn
producten verzekerd is en dat de klimato
logische situatie het risico niet te groot ma
ken. Het beste zou het zijn wanneer hij
zich in verbinding kon stellen met ter
plaatse bekende, met den landbouw daar
volkomen vertrouwde landgenooten. die
hem kunnen adviseeren.
Lastiger is het probleem van de groeps-
emigratie, het vormen van kolonies van
Nederlanders. De Nederlandsche kolonie in
Tres Arollos in Argentinië toont aan, dat
deze vorm van emigratie niet tot het on
mogelijke behoort. Zal zij slagen, dan moet
er echter tusschen de leden van de groep
een sterk bindend element zijn, een ele
ment van ideologischen aard, er zal een
leider moeten zijn en de samenwerking op
coöperatieven grondslag zal verzekerd
moeten zijn.
Ook zal er voldoende kapitaal beschik
baar moeten zijn. Ieder lid van de kolonie
zal de eigenschappen moeten bezitten van
uen individueelen emigrant.
Indien de Nederlandsche regeering
meent, dat bevordering van de emigratie
een landsbelang is. zal zij, aldus spr., krach
tiger dan tot nu toe dit belang moeten be
hartigen. Zij zal bijv. in de betrokken lan
den betrouwbare personen moeten belas
ten met de voorlichting van hen die emi-
greeren.
Zij zal moeten overwegen of het niet
mogelijk is met Nederlandsch kapitaal de
emigratie te financieren en zich met de
buitenlandsche regeeringen moeten trach
ten te verstaan, zoodat samenwerking wordt
verkregen, in den geest, vastgelegd in het
voorloopig accoord met de Argentijnsche
regeering.
De door de handelsmissie opgedane er
varingen rechtvaardigen de veronderstel
ling, aldus spr., dat de Nederlandsche re
geermg en de regeeringen van de Zuld-
Amerikaansche staten zeer wel tot een
krachtige samenwerking kunnen komen,
waarbij misschien zoodanige onderlinge
regelen kunnen worden getroffen, dat de
investeering van Nederlandsch kapitaal en
het risico daaraan verbonden tot een mini
mum wordt beperkt. Er moet echter niet
getalmd worden.
Tenslotte wees spr. erop, dat tot nu toe
de emigratie naar Zuid-Amerika veel mis
lukkingen heeft geboekt, zoodat hij de
uiterste voorzichtigheid aanried, niet, om
dat men in de betrokken landen geen ver
trouwen zou kunnen stellen maar omdat
er van den emigrant, veel gevergd wordt.
Tot de aanwezigen behoorden ir. A. Roe
broek, directeur-generaal van den land
bouw, als vertegenwoordiger van den mi
nister van oeconomische zaken, mr. H. J.
Morren, de waarnemende directeur van den
rijksdienst der werkloosheidsverzekering
en arbeidsbemiddeling, eenige R.K. Tweede
Kamerleden, vertegenwoordigers van de
stichting Landverhuizing Nederland en van
verscheidene zusterverenigingen op 't ge
bied van emigratie, als ook van de Neder
landsche kloosterorden en congregaties,
werkzaam in Zuid-Amerika. Ook de zaak
gelastigde van Chili gaf van zijn belang
stelling blijk.
RONSELAAR DOOR UTRECHTSCHE
POLITIE AANGEHOUDEN.
Gisteren heeft de politie in het Centraal
Station te Utrecht een tweetal jonge werk-
loozen aangehouden, die gereed stonden
naar Spanje te vertrekken om dienst te
nemen bij de regeerrngstroepen.
Er bestond reeds eenigen tijd bij de poli
tie het vermoeden, dat er in Utrecht ge
ronseld werd en in verband daarmede had
de recherche het oog gehouden op een per
ceel, waar men meende, dat de menschen
werden aangeworven. Iedereen, die dit per
ceel binnenging, werd na zijn vertrek
nauwkeurig gevolgd, met het resultaat dat
gisteren de beide hierboven genoemde
mannen in het Centraal Station werden
aangetroffen.
De man, die zijn bemiddeling had ver
leend, is door de politie gearresteerd en
aan een verhoor onderworpen. Nadat tegen
hem proces-verbaal was opgemaakt is hij
heengezonden.
BOND VAN CHR. BAKKERSPATROONS
IN NEDEKLAND.
De algeineene vergadering te Hilversum.
In de gisteren te Hilversum gehouden 9e
algemeene vergadering van den Bond van
Chr. Bakkerspatroons in Nederland, heeft
de secr. van de centrale commissie voor
het vakonderwijs, de heer C. v. d. Wal van
Oldeboorn, eenige mededeelingen gedaan
van dit van den Bond uitgaande onderwijs.
Afgevaardigden van enkele verwante
corporaties spraken een woord van geluk-
wensch en sympathie.
Tot lid van het hoofdbestuur werd ge
kozen in de vac. ontstaan door het over
lijden van den heer T. Alblas te Scheve-
ningen de heer M. Honders te Naaldwijk.
In de middagvergadering hield de heer
W. G. Scheeves van den Haag, voorzitter
van den Chr. Middenstandsbond, een in
leiding over een organisatie-onderwerp,
waarop eenige discussie volgde.
Hierna was het woord aan ds. G. Lans,
Ned.-Herv. predikant te Huizen (N.-H.) om
een rede te houden, waarvoor spr. den titel
gekozen had: „Roeping, bezieling, kracht",
waarna de vergadering op gebruikelijke
wijze werd gesloten.
DEMOCRATISCH-LIBERALE POLITIEK.
Naar .De Avondpost" (welk blad voort
durend ijvert voor een fusie tusschen den
Vrijz. Dem. Bond en den Vrijheidsbond)
mededeelt, heeft zich een comité gevormd,
waarin ve"e bekende liberale mannen uit
verschillende deelen des lands zitting heb
ben. met het doel een conferentie bijeen
te roepen teneinde maatregelen te beramen
om tot een democratisch-liberale politiek
te komen en daarbij ook inzonderheid de
fusie te overwegen.
VEREENIGING TOT BEHARTIGING DER
BELANGEN VAN DEN HANDEL IN
VERBRUIKSARTI KELEN.
Eenige initiatiefnemers hebben de Ver-
eeniging tot behartiging der belangen van
den handel in verbruiksartikelen „Vebeha"
opgericht, die zich ten doel stelt een goed
geregelde prijsbescherming van merk-arti-
kelen en bestrijding van het euvel der
prijsknoeierij. Als neutrale voorzitter dezer
vereeniging zal een vooraanstaande en ge
zaghebbende figuur uit 't maatschappelijk
leven optreden. Als vice-voorzitter is ge
kozen de heer J. Leyds, fabrikant te Am
sterdam, terwijl als bestuursleden verder
optreden de andere initiatiefnemers: J. G.
H. Cornelissen, winkelier te Amsterdam, C.
Deutekom, grossier te Amsterdam. C. A. v.
Donselaar, grossier te Utrecht, F. M. P.
Gouverne, fabrikant te Tiel, C. W. Hoff
mann, fabrikant te Amsterdam, M. Krop-
veld, ondervoorzitter van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken te 's-Graven
hage, E. Ostermann, fabrikant te Amster
dam en W. Schuil, winkelier te 's-Graven
hage, terwijl tot secretaris is benoemd dr.
E. J. Tobi te 's-Gravenhage, economist en
specialist op het gebied van de distributie.
DE RIJKSWEG DEN HAAG—UTRECH*
De A.N.WB. schrijft ons:
De werkzaamheden aan den Rijkswef
Den Haag-Utrecht, den eersten autosnel
weg in Nederland, waarvan het gedeelte
VoorburgZoetermeer in April j.l. voor
het verkeer werd opengesteld, vorderen
gestaag. De beëindiging van de eerstvol
gende étappe, n.l. het wegvak tot den z.g.
Hoetweg nabij de treinhalte Bleiswijk—
Kruisweg, kan dan ook binnen niet lan
gen tijd tegemoet gezien worden.
De betonverharding van de beide ge
scheiden hoofdrijbanen zal einde dezer
week zoover gereed zijn. Men is thans druk
bezig met den aanleg van de z.g. parkeer-
bermen; dit zijn ter weerszijden langs den
geheelen weg gelegen verharde strooken,
waarop automobielen ingeval van een de
fect of anderen gedwongen stilstand (voor
den weg geldt 'n stopverbod) kunnen wor
den neergezet.
INTERNATIONAAL CONGRES VAN
LANDBOUWINDUSTRIEËN.
Gisteravond waren de deelnemers aan het
internationaal congres van landbouw
industrieën de gasten van het gemeente
bestuur van 'sGravenbage, dat hun een
ontvangst had bereid in de feestzalen van
het Kurhaus.
Naast burgemeester de Monchy waren
aanwezig verschillende wethouders, de ge
meentesecretaris, mr. J. J. Boasson en ver
scheidene leden van den gemeenteraad.
Onder de gasten bevonden zich de com
mandant van het veldleger, gouverneur der
residentie, luitenant-generaal baron van
Voorst tot Voorst, de voorzitter der alge
meene rekenkamer, de heer R. Zuiderhoff
en verscheidene leden van het corps diplo
matique.
Van het terras sloegen de aanwezigen het
vuurwerk gade, dat nogal van den regen te
lijden had gehad.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Gisteren, zes maanden na den dood van
haar twee ingzuster, is de 92-jarige mej. J.
C. Jas overleden.
De gezusters waren het oudste tweeling
paar in ons land.
De commissienoteering voor Neder
landsche boter is vastgesteld op f.0.77
per KG.
De Staatscourant van gisteravond be
vat de benoeming van mr. A. J. J. M. van
Hellenberg Hubar tot burgemeester van
Boxmeer.
Mr. van Hellenberg Hubar werd 12 Febr.
1906 te Tilburg geboren en is dus 31 jaan
Hij woont thans te Rijswijk, waar hij
volontair ter gemeente-secretarie is.
De nieuwe burgemeester van Boxmeer is
de jongste broer van den burgemeester van
Rijswijk, mr. J. A. G. M. van Hellenberg
Hubar.
Hathaway had óp het tusschendek een
beetje zonlicht noodig en vroeg daarom den
kapitein, het groötóéll, dat het dek net in
de schaduw zette, té „reven". Een kwartier
later ging hij weer kijken het zeil zat
nog nét zoo en z'n tusschendek was nog
even donker!
„Komt d'r eigenlek nog wat van dat
reven?", vroeg hij lichtelijk ongeduldig.
„Het is gereefd", antwoordde kapitein
Adolph Schulz.
„Wat daas je, gereefd?!", foeterde hij
terug, „Kijk daar dan het hangt d'r nog
net zoo zoo groot als een circustent!"
.Bedoelde je misschien, dat het geborgen
meest worden?"
„Natuurlijk bedoel ik dat!"
De kapitein grijnsde. „Tja waarom
zeg je dat dan ook niet?", vroeg hij laco
niek. „Een zeil reven is het tot een be
paalde hoogte oprollen van den onderkant.
Is er eigenlijk iets, dat jullie wèl van de
zee weten?"
De regisseur kwam er achter, dat het een
goed idee zou zijn. zoowel land- als zeelui
maar „landtaal" te laten spreken teneinde
verdere vergissingen te voorkomen. Hij
vroeg den kapitein dlit systeem bij het ma
noeuvreeren met het schip te willen volgen.
Die vond 't niet èrg prettig. Hij moest nu
zijn mannen order geven, de boot „naar
rechts te laten gaan" inplaats van haar
„over stuurboord te leggen" of wat-het-ook
■is. De matrozen meesmuilden om de gekke
orders en de schipper maakte zich
kwaad
Later hebben zij het samen af-gedronken.
Andere kwade factoren waren het weer,
de zeeziekte en de meeuwen.
Twee dagen lang had men kalm weer ge
had en gewacht op 'n stevigen wind en een
woelige zee; toen tenslotte kwam, wat men
wilde, had het halve gezelschap opeens
tijd noodig voor privé-zaken aan den ande
ren kant van de railing.
Frances Dee, Cooper, Raft en Wilcoxon
waren zeer bruikbare zeelieden. Maar de
technische staf en de regisseur waren niet
zoo fortuinlijk.
En ja, die meeuwen! Er werden opna
men aan boord van de „Star of Finland"
gemaakt en volgens het scenario was men
ergens midden op den Oceaan, waar geen
verstandige meeuw ooit is. In werkelijkheid
was het gezelschap maar vijftig mijl uit de
kust en het leek of alle meeuwen ter wereld
zich daar verzameld hadden. En wilden
allemaal gefilmd worden
De assistent moest tenslotte met een paar
manden brood in een motorboot kruipen
en de dieren met het voedsel weglokken.
Onderhand werden de opnamen gemaakt.
Om het geduld nóg een beetje op proef
te stellen, raakte de benzine van de boot
die allen naar Santa Monica terugbracht,
halverwege den tocht op, zoodat ze twee
uur lang hulpeloos ronddobberden voor er
een andere boot langs kwam, die hun wat
brandstof leende.
Iedereen was blij weer in de studio's te
kunnen werken. De regisseur het meest
van allen. Hathaway is geen zeeman!
„ALS."
Een woord van groote beteekenis.
Het woordje „Als" wordt vooral te Holly
wood véél gebruikt-
Acteurs of actrices, die over het verle
den spreken, beginnen hun verhaal stee
vast met „ais ik dit of dat niet had ge
daan" of „als het niet zóó en zóó gebeurd
was, zou ik nooit te Hollywood zijn geko
men". Zoo bespraken eens Leslie Howard,
't Komt niet dikwijls voor, dat men een
film te zien krijgt, waarin een slechts één
jarige dreumes de hoofdrol .speelt". Toch
is dit 't geval met de film ,,'t Jochie",
waarin men Lucien Baroux op z'n best ziet
en daarbij een onweerstaanbaar aardige
kleuter in hun gevoelige, geestige en vroo-
lijke avonturen op een meisjeskostschool,
waarop de eerste als leeraar fungeert. Wat
zich daar allemaal afspeelt, zal u in hooge
mate amuseeren: deze film, die een com
binatie bevat van onderwerpen, die bijv.
„La Maternelle", „Peenhaar", „Acht meis
jes in een boot" e.a. ons brachten zal u
daarbij verbazen en verteederen, door dat
alleraardigste gedoe op 't witte doek van
dit kindje, dat onder leiding van een vrou
welijk regisseur, n.l. Leonide Moguy iede-
ren toeschouwer weer jong weet te maken!
Hierboven een scène uit deze opmerkelijk-
genoeglijke film, die vooral ook de „moe
ders" zullen weten te waardeeren.
Bette Davis en Olivia de Havilland de mo
gelijkheden van „Als".
„Als", zoo zei Howard, „ik geen soldaat in
den wereld-oorlog was geweest, zou ik nu
nog bankbediende te Londen zijn. Dit was
mijn „job". Ik ben er stellig van overtuigd,
dat i'k nooit bij de film was gekomen, ,,als",
Ik na afloop van den oorlog niet gedwon
gen was geweest, het een of ander baantje
te zoeken".
Bette Davis sprak:
„Als" mijn moeder mijn niet den raad had
gegeven mijn haar, dat van nature licht
bruin is, blond te laten verven, zou ik nu
een onbekende grootheid zijn. Destijds had
ik bij Universal een jaar-contract, maar ik
viel in 't geheel niet op. Nauwelijks had ik
mijn moeders raad opgevolgd of Warner
Bros, boden mij een contract aan. U kunt
zich voorstellen, wat dat toen voor mij be-
teekende, als ik U vertel dat onze koffers
reeds gepakt waren en wij op het punt
stonden Hollywood te verlaten om ons ge
luk bij het tooneel te gaan beproeven.
Het „Als" van Olivia de Havilland slaat de
voorafgaande „alsen" met stukken.
„Als", zoo bsgint zij, „Gloria Stuart, die
door Max Reinhardt was gekozen om de
rol van Hermia in de film „Een midzomer-
nachtdroom" te vertolken, geen contract
was aangegaan met een andere film-maat
schappij, en „Als" Jeanne Rouveral, Gloria
Stuart's dcublure niet ziek was geworden
en niet na haar herstel een contract met
een andere film-maatschappij had ge
sloten, dan zou ik de rol van Hermia nooit
hebben gekregen. Het gevolg daarvan zou
zijn geweest, dat ik nooit een contract van
Warner Bros. had ontvangen.
„Als" Dick Powell destijds een aanbie
ding uit New York had geaccepteerd, in
plaats van kapelmeester in het Stanley
Theater te Pittsburg te blijven, zou hij
nooit zijn kans hebben gekregen om als
„crooner" in de film „Blessed Event" op te
treden.
„Als" Robert Donat niet geweigerd had
Engeland te verlaten, toen hij door Warner
Bros. aangezocht werd de titelrol in de
film „Kapitein Blood" te spelen, zou Errol
Flynn nooit de kans hebben gekregen van
zijn groote acteer-talenten blijk te geven.
„Als" Kay Francis haar baantje van
particulier secretaresse niet door omstan
digheden had verloren en daardoor nood
gedwongen 't baantje van mannequin
moest accepteeren en zoodoende haar kans
kreeg om bij het tooneel te komen, zou
zij misschien nu nog kantoorjuffrouw zijn.
„Als" de zeventienjarige Lana Turner
niet de aandacht van een vriend van Mer-
vyn LeRoy had getrokken, zou zij nooit
door laatstgenoemde geëngageerd zijn om
de hoofdrol in de Warner Bros-film „They
Won't Forget" te spelen.
„Als" is ook van toepassing op Gloria
Dickson. -Tijdens haar optreden in het
tooneelstuk „The Devil Passes" voelde zij
zich ziek en drong zij bij haar directeur er
op aan, naar huis te mogen gaan.
„Als" zij dit gedaan had. zou Irving Ku-
min, een Warner Bros .scout" haar nim
mer geëngageerd hebben voor de hofdrol
in da Mervyn LeRoy productie „They Won't
Forget".
„Als" regeert het leven der stars.
„Als" regeert Hollywood.
„Als" regeert de film.
Bij het maken van een zee-film komt
méér kijken dan een landrot-regisseur
misschien denkt. Henry Hathaway, die nog
nooit de regie over een dergelijke film had
gevoerd, ontdekte dat al heel gauw, nadat
Paramount hem de leiding bij de vervaar
diging van Souls at Sea" gegeven had. Hij
had tot op dat oogenblik het idee, dat het
maken van „Bengaalsche Lanciers" een
s.ev.g karwei was geweest; maar vergele
ken bij zijn nieuwe film was het een peul
schil.
Het begon met een staking. Dat wil zeg-
omstreeks het oogenblik, dat de
-Tfr61?s zouden gaan draaien, brak een
wi-H l~staMng aan de Amerikaansche
rnlÏÏ f uit. Twee groote zeilschepen
naar, buiten gebracht worden voor
•Jb,,I>namen *h v°he zee en voordat men
yei'hepen er twee weken.
kl;eeg men twee volledige be-
nnlngen bij elkaar en terwijl alle booten
van de handelsvloot werkloos voor anker
lagen, werden de zeilen getoeschen en men
voer uit. En toen begonnen de moeilijk
heden pas goed!
De eerste ontdekking was, dat Hollywood
en de zee niet dezelfde taal spreken. Zelfs
het geluid van een fluit veroorzaakte ver
warringen. To;n de bootsman de zijne voor
het eerst blies, werd het heele film-gezel
schap doodstil. Men dacht dat de assistent
regisseur om stilte flootEn toen de
A. S. dat bij de eerste opname inderdaad
dééd, dachten twee matrozen, dat het de
fluit van den bootsman was, kwamen de
trap naar de kampagne op en begonnen
vlak voor de neuzen van Gary Cooper,
George Raft, Frances Doe en Henry Wil
coxon ds zeilen te hijschen, waardoor de
opname onbruikbaar werd.
Dan was er een ander geval, waardoor de
regisseur en de kapitein bijna ruzie kregen.
De „Star of Finland" wordt gefilmd!
