LE1DSCH DAGBLAD Derde Blad
Maandag 12 Juli 1937
Verscherping van den toestand
in Noord-China
Zevental branden richt groote
schade aan
De grenscontrole aan de
Pyreneeën
Grens blijft gesloten
KERK- EN SCHOOLNIEUWS
Wapenstilstand en strijd wisselen elkaar af
Inbrekers veroorzaken
felle brand in Den Haag
Het gaat met het Japansch-Chi-
neesch conflict bij Peiping op en neer.
Strijd en wapenstilstand wisselen el
kaar af, doch het is duidelijk, dat het
geregeld hervatten van den strijd het
conflict steeds meer toespitst.
Van Zaterdag tot gisteravond laat heeft
zich dit stuivertje wisselen afgespeeld en
de verwarring is thans groot. Over en weer
geeft men elkaar natuurlijk de schuld.
Volgens de Japanners zouden de Chinee-
zen gistermiddag de volgende voorwaar
den hebben aanvaard:
1. China neemt de verantwoordelijkheid
voor het incident van Loekautsjiau op zich.
2. Het verklaart zich bereid verontschul
digingen voor het gebeurde aan te bieden.
3. De voornaamste schuldigen aan het
incident zullen gestraft worden.
4. De Chineesche autoriteiten zullen de
anti-Japansche en communistische propa
ganda in Noord-China onderdrukken.
Maar dit wordt van Chineesche zijde be
slist tegengesproken.
Volgens generaal Tsjin Te-tsjoen, den
commandant der 37ste divisie, heeft noch
Japan noch China eischen gesteld, Tot de
terugtrekking der Japansche troepen is
aanvankelijk volgens den divisie-generaal
overgegaan, nadat beide partijen uiting
hadden gegeven aan haar leedwezen over
het gebeurde en over de verliezen, die zij
elkaar berokkend hebben en hadden af
gesproken, een definitief accoord op te
stellen.
In elk geval ontkent men te Peiping van
Chineesche zijde, dat China zich bereid
zou hebben verklaard, de schuld voor het
incident van Loekautsjiau op zich te ne
men.
Tevens verneemt Reuter uit betrouwbare
Chineesche bron te Sjanghai, dat de Nan-
kingregeering zal weigeren, eenigerlei ac
coord te ratificeeren, dat door de plaatse
lijke Chineesche autoriteiten gesloten is.
Maarschalk Tsjang Kai-sjek zou
zelfs den burgemeester van Peiping en
den commandant van het 20ste leger
bevel hebben gegeven elk compromis
te verwerpen, geen duimbreed te wij
ken en niet terug te schrikken voor het
verlies van menschenlevens.
In Tokio zoowel als te Nanking zijn di
verse kabinetsbesprekingen gehouden.
In een communiqué van de kabinetszit
ting te Tokio wordt gezegd, dat de keizer
zijn goedkeuring aan de besluiten van het
kabinet heeft gehecht.
De Japansche regeering beschuldigt
China van kwade trouw en heeft derhalve
besloten, versterkingen naar Noord-China
te zenden. Men spreekt van 20.000 man.
Niettemin blijft Japan de hoop koeste
ren. dat alsnog een vriendschappelijke op
lossing van het conflict verkregen wordt.
Er moet echter een volstrekt einde komen
aan de anti-Japansche agitatie in China.
Met de belangen en rechten, die buiten-
landsche mogendheden in China hebben,
zal Japan ten volle rekening houden.
Voorts is besloten, de gebeurtenissen in
het gebied van Loekautsjiau te bestempe
len als „het Noord-Chineesche incident".
Vandaag keert het hof van het zomer
verblijf te Hayama vervroegd naar Tokio
terug. Oorspronkelijk lag het in de bedoe
ling, dat de mikado tot 25 dezer te Hayama
zou blijven.
Nog in den loop van den avond heeft
Konoye gisteren de vertegenwoordigers der
partijen, van het Hoogerhuls en der flnan-
cieele kringen bijeengeroepen, ten einde te
beraadslagen over de wijze, waarop aan de
besluiten van het kabinet gevolg zal wor
den gegeven. De vereischte middelen zijn
reeds door het ministerie van Financiën
ter beschikking gesteld. Tegelijk met deze
conferentie kwam ook de opperste oorlogs
raad bijeen.
Tot opperbevelhebber der Japansche
strijdkrachten in Noord-China is generaal
Katsoeki benoemd, die als zoodanig den
sinds langen tijd zwaar ziek zijnden gene
raal Tasjiro vervangt. Generaal Katsoeki
was tot dusver inspecteur-generaal voor de
militaire opleiding. Hij is reeds per vlieg
tuig naar Tientsin vertrokken.
Van het gevechtsterrein verluidt het vol
gende
De Chineesche autoriteiten van Peiping
hebben de poorten der stad gesloten, de
wacht versterkt en het spoorwegverkeer
stopgezet. Op strategische punten zijn bar
ricades opgericht.
De treindienst Peking-Moekden is on
derbroken. Maarschalk Tsjang Kai-sjek
heeft de geheele Chineesche luchtmacht
gemobiliseerd en heeft vier divisies van
het Chineesche leger opdracht gegeven
naar het Noorden te mavcheeren en zich
in de gesloten provincie Honan te con-
centreeren.
De Japansche verliezen zouden totdusver
18 dooden en 28 gewonden bedragen.
Het ministerie van buitenlandsche zaken
heeft allen Japanschen consuls in China
telegrafisch opdracht gegeven zoo goed
mogelijke maatregelen te nemen, ter be
scherming van Japansche burgers en te
trachten hen naar veiliger streken te zen
den. indien de omstandigheden zulks zou
den vereischen.
Reeds zouden vele Japanners uit het
binnenland op weg zijn naar de kust-
plaatsen.
Rond Wang Ping en Huang Toe Po
aan den Tientsin spoorweg achter
Fengtai is de strijd in vollen gang. Het
doel van de Japansche troepen schijnt
het Chineesche legerkamp en vliegveld
NanYuan te zijn.
4 millioen K.G. stroo
vernietigd te Oude Pekela.
Surveilleerende agenten ontdekten gister
morgen een zwaren binnenbrand in de
kantoren van de N.V. v.h. Gebr. Geenen, een
groothandel in koloniale waren aan de
Paviljoensgracht te 's-Gravenhage. Terwijl
één der agenten de buren ging waarschu
wen, alarmeerde de ander onmiddellijk de
brandweer, die enkele minuten later met
groot materiaal ter plaatse verscheen. Ech
ter alleen de motorspuit van het bureau
Prinsengracht behoefde dienst te doen,
want hoewel de brand zich aanvankelijk
zeer ernstig liet aanzien en de vlammen Gistermiddag te omstreeks half drie werd
fel door de gesprongen ruiten naar buiten een ernstige brand ontdekt in de Breed-
sloegen, bleken twee stralen toch voldoende straat te Leeuwarden. Het bleek, dat de be-
rsrï-i don Ho aoiiiirvinorc troipc/pn I woners, de familie van den slager C. de
Boer, niet thuis waren.
Het vuur dreigde verder over te slaan
naar een achttal aan de overzijde van den
weg gelegen huizen. Deze werden ontruimd,
doch de brandweer slaagde er in ze door
nat houden voor het vuur te sparen.
Voor de op ongeveer 350 meter afstand
gelegen strookartonfabriek „Erica", die ook
gevaar liep door het vuur aangetast te wor
den. was de motorspuit uit Nieuwe-Pekela
gealarmeerd. Deze behoefde echter geen
dienst te doen.
De brand in de opslagplaats van stroo
van de stroocartonfabriek „Albion" duurde
den g^heelen Zaterdagnacht voort. Tot laat
in den nacht bestond er van de zijde der
omwonenden groote belangstelling.
De schade, zoowel van de „Albion" als van
het door vuur vernielde woonhuis, wordt
door verzekering gedekt.
Woonhuis vernield.
Russisch commentaar.
De „Prawda" schrijft over de gebeurte
nissen in Noord-China o.m.: de nieuwe
provocatie van de Japansche militaire
kliek is het directe gevolg van de politiek,
welke zij in Noord-China ten uitvoer legr..
Ongetwijfeld hebben de door Japan met
Engeland aangevangen onderhandelingen
een rol gespeeld en waVen deze een aan
sporing voor de orgarflsatie van de provo
catie. Een succesrijke afloop der provocatie
zou volgens de meening van TN^kio niet
alleen de positie van Japan in Noord-
China versterken, doch ook de positie van
Japan bij zijn onderhandelingen met En
geland over het door het Japansche im
perialisme voorgestelde plan inzake de ver
deeling van China in invloedssferen. De
te Japan geboden tegenstanc
den geweldigen groei van de anti-Japan
sche stemming in China en den wil van
het Chineesche volk te strijden tegen de
Japansche agressie. Het zou evenwel naïef
zijn te denken, aldus het blad, dat de
Japansche militaire kliek zal worden gekal
meerd en zich zal verzoenen met een nega
tief resultaat. De gebeurtenissen in Noord-
China verdienen derhalve de ernstige en
ingespannen aandacht.
Het door de Fransche regeering genomen
besluit, om met ingang van morgen de
Internationale grenscontrole aan de Pyre
neeën op te heffen, heeft ten doel. de
Fransche grens in eenzelfde positie te
plaatsen als die, welke sinds eenige dagen
heerscht aan de Portugeesche grens, waar
op initiatief van de regeering te Lissabon,
de controle der Engelsche waarnemers niet
meer wordt uitgeoefend.
Het besluit der Fransche regeering
beperkt zich tot de opschorting van
de controle der neutrale waarnemers.
De grens der Pyreneeën blijft ook
nu gesloten voor goederen, welke voor
vervoer naar Spanje door de Londen-
sche commissie zijn verboden.
De maatregel draagt overigens een voor-
loopig karakter en zal slechts worden toe
gepast zoolang de door den vertegenwoor
diger van Frankrijk aan de Londensche
commissie aangeduide voorwaarden niet
verwezenlijkt zijn.
De Brltsche regeering is, zooals bekend,
■door de ncn-interventie-commissie belast
met het zoeken naar een compromis tus-
schcn dc FTansch-Engelsche voorstellen en
de tegenvoorstellen van Italië en Duitsch-
land inzake de controle.
Minister Eden heeft gedurende het
weekeinde een bezoek gebracht aan Deau-
ville, waar hij een onderhoud had met sir
Fric Phiops. In den nacht keerde hij naar
Londen terug om vandaag zijn taak op het
Foreign Office te hervatten.
Het vermoeden wordt uitgesproken, dat
hij rustig diverse plannen heeft willen
overzien en uitwerken.
De Fransche beslissing heeft in Ber-
lijnsche kringen verrassing gewekt. Men
hoort de meening verkondigen dat een
dergelijke mededeeling indien zij tot uit
voer wordt gebracht niet overeenstemt met
het door alle leden van de Londensche
commissie aangenomen voorstel waarin
aan de Britsche regeering verzocht wordt,
een uitweg voor te bereiden uit de impasse,
waarin de controlekwestie is geraakt.
De „Giornale d'Italla" schrijft: Dit be
sluit beteekent het einde van de Fransche
niet-inmengingspolitiek. De „Tribuna" zegt
het onwaarschijnlijk te achten, dat na dit
besluit meer wapenen, munitie of man
schappen over de grens der Pyreneeën
zullen worden gesmokkeld dan totdusver.
„De volksfrontregeering", zoo vervolgt het
blad, „wijkt voor den druk der Moskousche
vertrouwensmannen en slaat vastberaden
den weg in. welke haar door de communis
tische bondgenooten wordt aangewezen.
Het besluit heeft in Londen noch verba
zing. noch teleurstelling gewekt.
In sommige kringen ls men zelfs van
meening, dat de Fransche regeering hier
mede eerder de taak der Britsche regeering
vergemakkelijkt, wijl door het besluit dui
delijker de gevolgen van een mislukking
der aan de gang zijnde onderhandelingen
uitkomt.
In een uitvoerige beschouwing beklaagt
het Fransche officieuze persagentschap
Havas zich er over, dat het Duitsche pers
bureau in de mededeeling van den Quai
d'Orsay in zake de opschorting der inter
nationale controle aan de Pyreneeën-grens
niet alleen het woord „opgeschort"
(suspendu) door „opgeheven" (waarvoor
supprimé" het Fransche aequivalent is)
heeft vervangen, doch tevens van het oor
spronkelijke Havas-bericht de beperkende
toevoeging heeft weggelaten:
..tenzij intusschen de voorwaarden ver
vuld zijn. die de Fransche gedelegeerde in
de zitting der non-interventie-commissie
nauwkeurig heeft geformuleerd. Het
spreekt vanzelf, dat de non-interventie-
Het pakje met den Piloot.
4303
(Ingez. Med.)
om den brand tot de gelijkvloers gelegen
kantoorruimten te beperken. Een dezer
lokalen, waarin het vuur was ontstaan
brandde totaal uit, de andere kregen be
langrijke waterschade.
Tijdens het onderzoek naar den oorzaak
van den brand, dat onmiddellijk onder lei
ding van commissaris H. M. J. Rugers plaats
had. kwam de politie tot een merkwaardige
en verrassende ontdekking.
In het kantoor, waar het vuur was
ontstaan en waar zich ook dc kluis be
vindt, vond zij een compleet snij-appa-
raat en een zuurstofcylinder. Een
nauwkeurig onderzoek wees uit, dat
inbrekers zich 's nachts via een achter
deur en de magazijnen toegang hadden
verschaft tot het kantoor met het doel
dc kluis open te breken en dat zij reeds
begonnen waren de zwaren ijzeren deur
met een meegenomen snij-apparaat te
bewerken, voordat de brand ontstond.
Reeds hadden zij een gedeelte van de
ijzeren pantserplaat rond het slot los
gebrand. Het vermoeden is gewettigd,
dat de inbrekers bij hun werkzaamhe
den niet de noodige voorzichtigheid
hebben betracht, waardoor wegspatten
de vonken van de met dc steekvlam be
werkte kluisdeur brand veroorzaakten.
De brutale dieven zouden in dat geval uit
vrees voor ontdekking in allerijl hebben
moeten vluchten.
Ook bestaat de mogelijkheid, dat de in
brekers zich ontdekt waanden en hals over
kop vluchtten, zonder zich verder om het
in werking zijnde snij-apparaat te bekom
meren. Ook bij deze veronderstelling ligt
voor de hand, dat brand moest ontstaan.
Het moge voor de firma een geluk zijn,
dat de inbrekers geen uitvoering konden
geven aan hun voornemen de kluis waarin
een aanzienlijk bedrag aan geld was gebor
gen, te plunderen, aan de andere kant be
teekent de brand een belangrijke schade
post. Want vrijwel de geheele kantoor-in
ventaris, de boeken incluis, ging in vlam
men op, of werd door het bluschwater ver
nietigd. De firma was tegen brand verze
kerd. echter niet tegen bedrijfsschade.
4 Millioen K.G. stroo verbrand.
Zaterdagavond is brand ontstaan in
de opslagplaats van stroo, gelegen ach
ter de stroocartonfabriek „Albion" te
Oude Pekela. Het duurde slechts korten
tijd of het vuur had zich over de on
geveer 200 M2. groote opslagplaats ver
spreid. Ongeveer vier millioen kilogram
stroo stond in lichter laaie.
De oorzaak van den brand zijn vermoede
lijk vonken uit een schoorsteenpijp, die in
het stroo zijn terecht gekomen.
De brandweer van Oude-Pekela was spoe
dig ter plaatse, doch kon tegen de enorme
vuurzee nagenoeg niets uitrichten. Zij kon
ook niet voorkomen, dat het vuur oversloeg
naar het in de nabijheid gelegen woonhuis
van den heer P. Bloem, dat bewoond werd
door den arbeider Beikes. Huis en inboedel
werden een prooi der vlammen.
De brandweer was spoedig ter plaatse met
twee motorspuiten en een magyrus-ladder.
Zij tastte het vuur met zes stralen op de
waterleiding aan.
Na een uur was de brand gebluscht. Het
huis was toen vrijwel geheel uitgebrand.
De brandweer was er evenwel In geslaagd
de belendende huizen te sparen. Het betreft
o.m. de concertzaal Schaaf en het huis van
den slager Halbesma. Dc nok van het huls
van den slager had reeds vuur gevat, doch
het gevaar was spoedig bezworen.
Brand in wasscherij.
Zaterdagmiddag om half drie is brand
ontstaan in het pand Frankenlandsche
straat 6, te Schiedam, waar is gevestigd de
chemische ververij en wasscherij N.V. „De
Phoenix", directeur de heer Rijshouwer, en
wel In de afdeeling drogerij.
De vlammen verspreidden zich spoedig!
door het geheele drie verdiepingen hooge
gebouw, dat in een minimum van tijd in
lichter laaie stond.
De brandweer, die met groot materiaal
was uitgerukt, bestreed het vuur met veer
tien stralen. Zij was in ongeveer twintig mi
nuten den brand meester. De zolderverdie
pingen zijn gedeeltelijk uitgebrand; ook het
overige gedeelte van het pand kreeg brand
schade. De machines zijn voorts door het
vele water zeer beschadigd. In het pand
was niet veel materiaal meer aanwezig, daar
de wasch juist gistermorgen was rondge
bracht.
Gevolgen van onweer.
Zaterdagmiddag te ongeveer half twee
heeft zich boven Elspeet een kort doch he
vig onweer ontlast.
Een boerderij, waarin een pension was
gevestigd, gelegen naast het hotel „Dc
Zwaan", eigenaar de heer van Ree. werd
door het hemelvuur getroffen. In een oog
wenk stond de boerderij in lichter laaie.
Eenige pensiongasten, de familie Hartland,
bestaande uit man, vrouw en twee kinderen,
konden zich ternauwernood redden. Na een
half uur was de boerderij uitgebrand. De
brandweer wist het naastgelegen hotel te
behouden.
Tengevolge van blikseminslag is Zater
dagmiddag te Zeiham de boerderij van W.
Ellenkamp in vlammen opgegaan. Het on
weer ging gepaard met zwaren hagelslag,
waardoor groote schade aan de veldgewas
sen werd berokkend.
Brand te Mijdrecht.
Vanochtend om kwart over zeven werd
brand ontdekt in de woning met garage
van den koopman T. Boer, gelegen aan de
Amstelkade onder de gemeente Mijdrecht.
De brandweer was spoedig ter plaatse. Zij
kon echter niet verhinderen, dat het ge-
oeele perceel met aangrenzende garage
uitbrandde. De eigenaar was verzekerd, de
huurder van de garage, de heer Boortman,
niet. De in de garage gestalde auto's kon
men nog tijdig in veiligheid brengen. De
brand is ontstaan tijdens het aftappen van
benzine.
verplichtingen, welke Frankrijk ten aan
zien van Spanje op zich genomen heeft,
blijven voortbestaan."
Het gevolg van deze onjuiste en onvol
ledige weergave was, vervolgt Havas, dat
de Duitsche avondbladen een heftige pole
miek tegen Frankrijk ontketenden. Zij be
schuldigden er de Fransche regeering van,
een „ultimatum aan de Londensche non
interventie-commissie" te hebben gericht.
Het gerucht verbreidde zich, dat Frankrijk
zonder meer zijn grens met Spanje zou
openstellen, speciaal voor het doorlaten
van vrijwilligers. Hoewel er geen twijfel
aan bestaat, dat de Wilhelmstrasse van
den beginne af op de hoogte geweest is van
de draagwijdte van het communiqué van
den Quai d'Orsay, is tot dusverre geen
rechtzetting in de Duitsche bladen ver
schenen.
De Britsche „consul" te Bilbao.
Uit gezaghebbende bron te St. Jean
de Luz verneemt de corr. van de „Ti
mes", dat de regeering te Salamanca
Engeland niet toestaat zijn consulaat
te Bilbao te heropenen, alvorens de
Britsche regeering Franco als oorlog
voerende partij heeft erkend.
De nieuwe Britsche vice-consul Pears,
die een dag of tien geleden naar Bilbao is
uitgestuurd om de plaats van den vroege-
ren consul Stevenson in te nemen, heeft
wel een vrijgeleide gekregen van de regee
ring te Salamanca. Het wordt hierin ech
ter niet als consul betiteld, doch als
„chargé des Archives", hetgeen beteekent
dat hij geen uitvoerende macht heeft, niet
in code met zijn regeering in verbinding
mag treden, noch andere rechten, aan con
suls eigen, mag uitoefenen.
Van 't front.
Zooals bekend, hebben de regeerings-
troepen bij Madrid een offensief ingezet.
Zij schijnen eenig succes te hebben o.a.
wordt, de bezetting gemeld van Villa
Nueva del Fardillo (ten W. van Madrid)
maar veel te beteekenen heeft het In ieder
geval niet. Met de berichten, dat alle aan
vallen met zware verliezen zouden zijn af
geslagen, zij men echter wat voorzichtig!
Van regeeringszijde wordt gewag ge
maakt van het maken van 1000 krijgs
gevangenen, terwi.il Salamanca spreekt
van meer dan 3000 dooden aan de zijde
van Valencia.
Decreet van Franco.
Franco heeft een decreet uitgevaardigd,
waarbij 13 Juli 1937. de eerste verjaardag
van den moord op Calvo Sotelo die inlei
ding werd vcor den opstand, zal worden
beschouwd als nationale feestdag.
Op alle openbare gebouwen zal de vlag
halfstok worden geheschen. Bovendien zal
de kruiser, welke op het oogenblik op sta
pel staat, „Calvo Sotelo" worden gedoopt.
Fransch vrachtschip vrijgegeven.
Het Fransche vrachtschip Tregastel. dat
op 4 Juli door den rechtschen kruiser
Aimirante Cervera was aangehouden en
opgebracht naar Bilbao, is vrijgegeven. De
Tregastel heeft direct zee gekozen.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Jutphaas G. de Vries te
Heerde; te Nijehaske—Haskerkdijken (als
hulppred.) S. W. de Vries, cand. te Zuid
laren.
Aangenomen naar Sluiskil (als hulppred.)
F. H J. Bik, cand. te 's Gravenhage.
CHR GEREF. KERK.
Beroepen te Bunschoten H. Visser, cand. te
's Gravendeel; te Oosterbeek en te Veen-
wouden (Fr.E. du Marchie v. Voorthuijzen
cand. te Apeldoorn.
NED. GEREF. GEMEENTE.
Beroepen te Rotterdam G. J. v. Vliet te
Vlaardingen.
PROF. DR. J. H. SEMMFXINK.
Heeft zijn benoeming aangenomen.
Naar wü vernemen heeft dr. J. H. Sem-
melink. Ned. Herv. predikant te Almen, zijn
benoeming vanwege de Algemeene Synode
der Ned. Herv. Kerk tot kerkelijk hoog
leeraar aan de Rijksuniversiteit te Gronin
gen in de vac ontstaan door he' over'iiden
van prof dr. A v. Veldhuizen en voort
durend door het bedanken van dr F. J.
Fokkema te Oegstgeest aangenomen.
4—3
