Bilbao voor den val
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 18 Juni 1937
Vierde Blad
No. 23689
INGIZIMEN
/TIJKKIN
De samenzwering in het Roode Leger
en den achtergrond daarvan
PEPSODENT!
78ste Jaargang
De Baskische regeering heeft de stad verlaten
De oproeping voor 't
examen thuis gekregen?
Naar den val van het Bolsjewisme
NIEUWE „EXTRA ZACHTE"
HOOGGLANS
(Bulten verantwoordelijkheid der Red.)
Copie van de al of niet geplaatste
stukken wordt niet teruggegeven.
OUDEN VAN DAGEN.
Geachte Redactie!
Naar aanleiding van de voorstellen, die
in den Gemeenteraad zijn gepasseerd om
duurte-toeslag voor de werkloozen, met
welke voorstellen ondergeteekenden het
zeer zeker eens zijn, vragen wij onszelven
af wat er gebeuren moet met. die ouden
van dagen, die zelf slechts een klein of
matig inkomen hebben.
Ook voor hèn zijn de levensbehoeften
duurder geworden. Bovendien zijn de mees
ten dier menschen ook gezegend geweest
met een groot gezin, waarvan enkele ge
huwde kinderen de aandacht trekken van
den Armenraad en worden de ouders, die
het thans nóg harder noodig hebben dan
vroeger, door dat lichaam gedwongen de-
Maakt Ge U bewust of onbewust een
beetje ongerust Voelt Ge een gejaagdheid
bij U opkomen? Voelt Ge U wat dof in Uw
hoofd? Komt er wat hoofdpijn op, neem
'n „AKKERTJE", het maakt U rustig en kalm.
3223
Ungez Med.)
zen kinderen steun te verleenen boven hun
draagkracht.
Bedoelde ouders hebben op hun ouden
dag naar verhouding groote uitgaven te
doen in geval van ziekte, belastingen, die
hun draagkracht te boven gaan en andere
kosten voor levensbehoeften enz. Wat blijft
er dan over voor kleeding en schoeisel,
welke uitgaven toch geregeld terugkeeren?
Dat ook zij voor hun gezondheid wel eens
naar bulten willen, daar zullen wij maar
niet eens over spreken.
Van die ouden van dagen zijn de mees
ten veteranen van het Overheidspersoneel
in dienst van Rijk of Gemeente of hun we
duwen. Ook zij hebben jaren gewerkt in
het belang van deze lichamen, waarvan het
tegenwoordig geslacht de vruchten plukt.
Onder hen zijn er velen, die reeds jaren
lang betalen (vrijwillig of gedwongen! voor
hun gehuwde kinderen. En laten zij het
maar niet probeeren om dit te weigeren of
zoo'n kind gaat direct naar een advocaat
(dat kost hem toch niets!) en men wordt
bedreigd en vervolgd en ten slotte voor de
rechtbank gebracht. Dan wordt zoo'n oude
vader veroordeeld om voor zijn zoon te be
talen.
Ziedaar een geval uit zoo velen, waar
door menige oude van dagen zenuwziek
werd. als het soms nog niet ernstiger ge
volgen na zich sleepte. Ziedaar de oorzaak
van familietwisten, ja, zelfs handtastelijk
heden tusschen vader en kind.
Zij. die het met de strekking van boven
staande regelen eens zijn en ook gehuwde
kinderen hebben te onderhouden, daartoe
financieel gedwongen door den Armen
raad, sturen hun naamkaartje en adres
naar een der hieronder genoemde commis
sieleden. Daarna zal een vergadering van
de adhaesie-betuigenden worden bijeenge
roepen. waar verschillende feiten zullen
worden voorgelegd en ook de Inhoud van
art. 376 B.W. besproken zal worden.
Voor de plaatsing dezer regelen U, ge
achte Redactie, onzen hartelijken dank.
J. A. VERKUIJLEN.
Van Bemmelenstraat 20.
J. PARDON, Geeregracht 8.
HARTMAN, Javastraat 13.
Bilbao staat thans voor den val. dit mag
langzamerhand worden aangenomen. Vol
gende berichten kwamen binnen:
Een speciale correspondent van Havas
meldt: De rechtschen zijn in het Zuiden
Bilbao binnengedrongen langs den weg, die
naai San Sebastian leidt. Zij bezetten te
vens den weg naar San Domingo, en den
nauwen weg naar Elbai, die langs den
spoorwegtunnel loopt. Zij bevinden zich
daar op zevenhonderd meter van de eer
ste huizen der stad. Na de Nervion overge
trokken te zijn, hebben zij him linie opge
steld achter een bosch, teneinde zien te
kunnen dekken achter den spoorwegdijk
van de lijn naar San Sebastian. Van hier
loopt de linie naar de hoogten, waarop een
groep huizen staat, die boven Bilbao liggen.
De rechtschen zijn Las Arenas binnen-
guukt. De Baskische mitrailleurs van Por-
tugalette op den anderen oever van de Ner
vion vuurden zonder ophouden. De recht
schen hebben de oevers van de Nervion ge
heel bezet. De Baskische artillerie vuurde
zonder onderbreking op de aanvallende
troepen. Korten tijd later echter werd het
geweer- en geschutvuur minder, doordat
de artillerie der rechtschen de weerstands
nesten in Portugalette had vernield. Men
kon toen vrij door de stad gaan. Den ge-
lieelen middag heeft het geschut der
rechtschen een vemielingsvuur gericht op
de hoogten ten Zuiden van Archanda, ver
volgens legde de luchtmacht een bombar
dement ten uitvoer om de militietroepen,
die wanhopig standhielden op de hellingen
van den berggroep te verdrijven.
Laat in den middag konden zeer zware
ontploffingen in Bilbao worden gehoord.
Ten Zuiden van de stad zijn bijna alie
hoogten in handen van de rechtschen, die
naar het westen voortdringen, methodisch
alle punten van tegenstand innemend. Uit
de stad zelf weet men weinig, behalve, dat
sommigen hebben gezien, dat ban-leaden
zijn opgeworpen in de voornaamste straten
In de hoogten van oud-Bilbao wordt ver
woed gestreden, onafgebroken weerklinkt
hel geratel van de mitrailleurs. Ook hoort
men het gedreun van de rechtsche artil
lerie uit de richting van den weg naar
Santander. Het schijnt, dat de stad thans
in handen is van extremisten, die aange
zien zij zien, dat Bilbao niet lang meer
stand zal kunnen houden, alles wat waar
de heeft op vrachtauto's laden en naar
Santander vervoeren. Sedert 48 uur kun
nen geen schepen meer de haven binnen-
locpen, zoodat. een ernstig gebrek aan le
vensmiddelen is ontstaan, te meer, daar
dr weg naar Santander gereserveerd blijft
voor troepenvervoer. In de stad zelf wordt
het gevaarlijk, dordat verdwaalde ko
gels tot in de straten der stad doordringen.
De „Voz de Espana" bericht, dat zes
Spaansche schepen, die op weg waren naar
Santander ter hoogte van kaap Villano
door oorlogsbodems van de rechtschen zijn
aangehouden en naar Pasajes zijn gebracht
Aan boord van deze schepen bevonden zich
drie duizend passagiers, meest vrouwen en
kinderen uit Bilbao.
De Baskische regeering vertrekt.
Het persbureau der Baskische regeering
deelt mede dato 17 dezer: In den afgeloo-
Pën nacht heeft een rechtsch vliegtuig een
groot aantal Inwoners van Bilbao, die de
stad naar Santander ontruimden, gedood
en een nog grooter aantal gewond. Van
morgen is Bilbao zeer hevig uit de lucht
gebombardeerd. De projectielen kwamen
neer op de ziekenhuizen vol zieken en ge
wonden. De militaire toestand der stad
blijft sterk. De loyalen verdedigen heldhaf
tig iederen duim gronds. Na vijf opvol-
Eende aanvallen slaagde de vijand er niet
in den heuvel Archanda te nemen, ofschoon
liij op dit strategische punt meer dan hon
derdduizend projectielen heeft doen neer
komen. De linkervleugel van den vijand is
lichtelijk opgerukt en heeft Las Arenas be
zet, van waar getracht wordt langs den
rechteroever der rivier op te rukken.
In overeenstemming met de regee
ring te Valencia is de Baskische regee
ring uit Bilbao vertrokken naar een
dorp achter het gebied der krijgsver
richtingen, nJ. het dorpje Truciono.
De spoorweg tusschen Portugalette en
Las Arenas, die door de artillerie der
rechtschen onder vuur werd genomen, is
door de Basken opgeblazen. De regeerings-
Iroepen bieden aan de Nervion wanhopi-
gen tegenstand. Steeds worden nieuwe ver
sterkingen aangelegd en gisteren zijn 6000
manschappen onder de wapenen gekomen
In de provincie Santander zijn 70.000 vluch
telingen aangekomen, zoodat een ernstig
voedsel- en huisvestingsprobleem gerezen
is. Vrouwen en kinderen, die zich met os-
senkarren langs ue wegen bevonden, zou
den door bommen en machinegeweren uit
vliegtuigen bestookt zijn.
Een delegatie der Baskische regeering is
Bilbao gebleven. Zij vormt een verde-
oiglngsraad en is samengesteld uit vier re-
geeringsledenLeizaola, Baskisch nationa
list. Arnar, socialist, Astigarrabia, commu
nist en generaal Ulibarri. De president en
de overige leden der regeering zijn bijeen
gekomen om den toestand te bespreken in
het dorp Truciono, waar zij den nacht heb
ben doorgebracht. De regeeringsleden ver
trokken vervolgens naar verschillende
Baskische plaatsjes. Ook de president heeft
het dorp verlaten. Het lid der Baskische
regeering Commetce is naar Santander ge
reisd om er het probleem der voedselvoor
ziening der geëvacueerden uit Biskaye. die
naar Santander uitgeweken zijn, ter hand
te nemen.
Door de laatste operaties hebben de troe
pen van Franco rondom Bilbao een halven
cirkel gevormd van den rechter Nervion-
oever in het Noordwesten tot aan de Zuid
oostelijke heuvels, waar zij de uitgangs
stellingen voor het binnenrukken der stad
betrokken hebben. De tegenstander hand
haaft zich ten zuiden en ten westen van
de stad nog op de bergen van de Cordille
ras Asiburi en de Ganecogorta, welke aan
zienlijk hooger zijn dan de heuvelen, die
de rechtsche troeoen in het westen bezet
hebben. Aan den linker-oever van de mon
ding der Nervion trachtten de Basken met
alle middelen een oprukken naar den
straatweg naar Santander te verhinderen.
In militaire kringen is men van meening.
dat de inneming van Bilbao nog wel eenlge
dagen op zich zal laten wachten. De ope
raties in het moeilijke bergterrein stellen
hooge eischen aan de rechtsche troeoen.
Door de operaties aan het front van Bilbao
is vooral in den noordelijken sector een
verkorting van het aanvalsfront der recht
schen verkregen. Enkele troepenafdeelin-
gen worden daarom thans reeds naar die
gedeelten van het front gezonden waar tot
nu toe geen groote gevechten hebben niaats
gevonden, doch daar binnenkort wel ver
wacht worden.
Gemeldt wordt nog. dat de Basken gis
teravond zelf de kerk la Merced in Las
Arenas in brand hebben gestoken. Het ge
bouw is geheel verwoest. Ook het volkshuis
en verscheidene andere gebouwen zijn door
brand vernield.
De „Zwartpijlers" hebben zich meester
gemaakt van de monding van de Rio Ner
vion. De uit Plencia opgerukte troepen
hebben geen tegenstand van de Basken,
ole op den terugtocht zijn, meer ontmoet.
Het legioen heeft zich achtereenvolgens
meester gemaakt van de dorpen Sopelana,
Berango, Guecho, Lujua en Algorta. De
„Zwartpijlers" zijn Algorta binnengetrok
ken zonder een schot te lossen.
Italiaansch schip gebombardeerd.
Volgens een mededeëling van den Lloyds-
agent te Gibraltar is het Italiaansch schip
„Madda", dat op weg was naar Glasgow
met een lading katoenzaad, aan de SDaan-
sche kust bij Oran door twee vliegtuigen
van de regeering Valencia in Spanje ge
bombardeerd.
Geen der leden van de bemanning zou
zijn gewond, doch het voorruim zou onder
water zijn geloopen. De pompen aan boord
van het schip waren evenwel voldoende, om
het vaartuig drijvende te houden en het
naar Gibraltar te doen komen.
De „Madda" is een schip van 5181 bru-
toton. Het werd in 1919 gebouwd en is
eigendom van Giuseppe Bozzo, te Genua.
Het schip zal in het droogdok worden ge
repareerd.
Ontploffing en brand aan boord
van „Jaime Primero."
Het ministerie van landsverdediging te
Valencia deelt mede:
Gistermiddag om vijf minuten voor
half vier heeft aan boord van den krui
ser Jaime Primero" een ontploffing
plaats gehad, welke door een brand
werd gevolgd.
De kruiser was in reparatie in de
haven van Cartagena.
Tot dusverre zijn achttien dooden en
ruim honderd gewonden onder de be
manning geteld.
Omtrent de oorzaken is nog niets
bekend.
De commandant der carabineros van Car
tagena heeft Prieto een foto laten zien, die
genomen was door een der controleurs van
het niet-inmengingscomité, die zich aan
boord bevond van een buitenlandsch schip,
dat op het oogenblik van de ramp bij de
„Jaime Primero" voor anker lag. De con
troleur nam verschillende foto's van de op
volgende phases van den brand en zelfs
van de ligging op het oogenblik van de
ramp der andere eenheden van de in de
haven voor anker liggende regeeringsvloot.
Franco eischt erkenning als
oorlogvoerende mogendheid.
De autoriteiten van Salamanca hebben
den te Hendaye vertoevenden Britschen
ambassadeur een nota overhandigd, waar
in. naar het schijnt, generaal Franco het
recht en de privileges van oorlogvoerende
mogendheid opeischt en in dit verband
wijst op 't bestaan van een geconstitueer
de regeering, die normaal over een uitge
breid grondgebied haar gezag uitoefent.
In diplomatieke kringen te Londen, waar
de nota nog niet is ontvangen, verzekert
men, dat de houding der Britsche regee
ring op dit punt niet veranderd is en dat
men voor het oogenblik geen redenen ziet
om aan de beide partijen in Spanje de
rechten van belligerenten toe te kennen.
Spionnage te Barcelona.
De prefectuur van politie te Barcelona
heeft de pers medegedeeld, dat zij een uit
gebreider) spionnagedienst, die zijn zetel te
Barcelona heeft, op het spoor gekomen is.
Een vrij aanzienlijk getal arrestaties is ver
richt: onder meer zijn verscheidene vreem
delingen en leden van een zekere politieke
partij in hechtenis genomen. Het juiste
aantal arrestaties zal bekend gemaakt wor
den, als de actie der politie geëindigd is.
Op 12 Juni j.l. werd 's morgens vroeg
door den, onder staatstoezicht gestelden.
Russischen radio-omroep, medegedeeld, dat
maarschalk Tuchatschewski en 7 generaals
van het Roode Leger terechtgesteld waren.
Aan de executie ging een zitting van een
uit militairen samengestelde rechtbank
vooraf. Deze bestond uit: de maarschalken
Budjonni en Bliicher, den chef van den
Generaten Staf Schaposchnikow, den com
mandant van de luchtmacht Alksnis, den
commandant van Het" wit-RussSsche mili
taire district, den commandant van het
militaire district om Leningrad Dybenko,
den commandant van het Noord-Kauka
sische militaire district Kaschirin, en den
Kozakkencommandant Gortschajew en
den president van den oppersten militai
ren raad Ulbrich.
Tuchatschewski en de 7 generaals wer
den van het volgende beschuldigd:
lste. Spionnagediensten verricht te
hebben voor een vreemde mogendheid, die
een vijandige, tegen Sovjet-Rusland, ge
richte politiek voert.
2de. Het plan gemaakt te hebben de Rus
sische Maginot-linie te verkoopen.
3de. Door sabotage de kracht van het
Roode Leger verzwakt te hebben.
4de. De nederlaag van het Roode Leger,
voor het geval een vreemde mogendheid
met eeh leger zou interneeren, voorbereid
te hebben.
Het proces werd met gesloten deuren
gevoerd. Noch een ambtenaar van het
O.M. noch een verdediger was tegenwoor
dig. Verschillende beschuldigden hebben
tegen de aanklacht niets ingebracht.
Ja, zij bekenden
De militaire rechtbank veroordeelde
Tuschatschewski en de 7 generaals tot den
dood. In den nacht van Vrijdag op Zater
dag (1112 Juni) werd het vonnis voltrok
ken
Het officieele Russische militaire dag
blad „Krasnaja Swesda" (De roode ster)
schrijft hierover het volgende: „De spion
nen zijn op heeterdaad betrapt. Zij zijn
door het geheele Roode Leger en het ge-
heele Russische volk veroordeeld. De waak
zaamheid van den geheimen inlichtingen
dienst en van het Volkscommissariaat van
Binnenlandsche zaken hebben een einde
gemaakt aan het duistere werk en het
verraad aan het daglicht gebracht. Tege
lijkertijd zijn de plannen, die hun fas
cistische opdrachtgavers voorbereiden
ontdekt. De samenzweering is vernietigd
en de fascistische spionnendienst is uitge
roeid.
De ontdekking van het compot is spe
ciaal te danken aan het feitenmateriaal dat
de autoriteiten in handen viel bij 't on
derzoek van het archief van Jacob Ga-
mamik.
In de laatste vijf jaar was generaal
Gamarnik plaatsvervangend volkscommis
saris van oorlog, chef van de politieke staf
van het Roode Leger en de vertrouwdste
medewerker zoowel van Stalin als van
Worosjilof. Toen Tuschatschewski gede
gradeerd werd, werd ook Gamarnik van
zijn post ontheven.
Het tegen hem ingestelde onderzoek le
verde veel belastend materiaal op. Hij zou
een aanslag tegen Worosjilof voorbereid
Iersche vrijwilligers verlaten
het land.
Een contingent Iersche vrijwilligers, be
staande uit 633 officieren en manschappen
onder bevel van O-Duffy, is per trein uit
Caceres in Noord-Spanje te Lissabon aan
gekomen. Aan boord van het Portugeesche
schip „Mocambique" zullen zij naar Dublin
terugkeeren. De vrijwilligers schenen ver
moeid. hun kleeding zag er versleten uit.
Hoewel zij eigenlijk niet met journalisten
mochten spreken, deelden vele strijders den
correspondent van Reuter mede, dat zij
zich over het vertrek uit Spanje verheug
den.
hebben, welke op een der eerstkomende
inspectiereizen van den maarschalk door
de Oekraïne uitgevoerd zou worden.
Op Maandag 31 Mei bezochten eenige
hooge beambten van het Volkscommissa
riaat van Binnenlandsche Zaken hem in
zijn woning en verzochten Gamarnik met
hen mede te gaan. Als .deskundige in bui
tengewone militaire aangelegenheden" be
greep Gamarnik direct wat dit bezoek be-
teekende. Onder het voorwendsel zich even
te verkleeden, ging Gamarnik naar de
naastgelegen kamer en pleegde zelfmoord.
De toesnellende bsambten vonden hem
met den revolver in de hand dood Zijn
geheime archief werd onmiddellijk in be
slag genomen en hierin zouden de bewijs
stukken gevonden zijn, waaruit de schuld
kwam vast te staan van Tuchatschewski
en de zeven andere terechtgestelde gene
raals. Direct na de terechtstelling werden
200 officieren van het Roode Leger in
hechtenis genomen. Worosjilof leidt de
zuiveringsactie persoonlijk en benoemt in
de ontstane vacatures nieuwe officieren op
wier trouw en aanhankelijkheid hij gelooft
te kunnen bouwen. Het staat vast dat
Worosjilofs invloed en macht van dag tot
dag grooter wordt. Stalin is door den dood
van zijn moeder, die een oprechte en vrome
vrouw was, diep geschokt en heeft zich
meer en meer uit het openbare leven terug
getrokken. Slechts Worosjilof mag hem
bezoeken om hem van den gang van zaken
bij het Roode Leger op de hoogte te hou
den! Zoolang wij niet over nadere berich
ten beschikken hebben wij geen reden om
aan de waarheid van dit, alleen de feiten
weergevende, bericht te twijfelen. Dat
Duitschland de vijandige macht is waar
aan men het plan van de Sovjet-Russische
Maginotlinie heeft verraden, is zonder meer
als vaststaand aan te nemen. Dat wordt
ook door den dagorder, welke door Woros
jilof na de terechtstelling der samen
zweerders werd uitgevaardigd, bevestigd.
In dienzelfden dagorder wordt, beweerd dat
de samenzweerders aan den buitenl. staat
Duitschland dus beloofd hadden als
tegenprestatie voor de te ontvangen hulp,
het Rijk te zullen versnipperen door de
Oekraïne af te staan.
Reeds sedert den wereldoorlog is
Duitschlands streven er op gericht, de
Oekraïne van Rusland te scheiden en on
der Duitschen invloedssfeer te brengen.
Dit vruchtbare land zou voor het overbe
volkte Duitschland. waar het voedselvraag-
stuk van jaar tot jaar klemmender wordt,
een welkome „korenschuur" zijn.
Het is voor ons West-Europeanen
moeilijk om ons in de beweegredenen van
de samenzweerders te verdiepen. Van de
veroordeelden staat slechts Tuchatschewski
uit den ouden landadel en alleen hij heeft
eertijds de opleiding tot gardeofficier in
het oude Tsarenleger genoten. Gamarnik
sproot uit een Poolsch-Joodsche familie en
de Joodsche dichter, Bjalik, was zijn zwa
ger. Tijdens den wereldoorlog brak Gamar
nik met zijn familie. Hij verklaarde atheïst
te zijn geworden, en sloot zich bij de bols
jewieken aan. De andere veroordeelde of
ficieren waren allen van lagere afkomst.
Eidemann b.v. was de zoon van een onder
wijzer aan een volksschooltje; Jakir, de
zoon van een arm Joodsch werkman;
Oeborewitsj de zoon van een kleinen boer,
en zoo zouden wij voort kunnen gaan. Men
kan het zich eigenlijk niet goed voorstellen
hoe deze officieren van gewone afkomst
iets kunnen voelen voor het herstel van de
kapitalistische heerschappij in Rusland. In
den Sovjet-staat bekleedden zij hooge
ambten, zoodat zij bij een omwenteling in
elk geval slechts weinig te winnen hadden.
Het heeft er echter allen schijn van, dat
de toestand In Sovjet-Rusland zoo onzeker
is geworden, dat niemand, welke hooge
positie hij ook bekleedt, zijn leven zeker is.
Men kan in Sovjet-Rusland geen maar
schalk-generaal, minister of een andere
ambtenaar in een vooraanstaande functie
De opzienbarende formule van Pepsodent Tand
pasta, die thans na onderzoekingen, die een half
millioen gulden hebben gekost, -wordt toegepast,
bevat een geheel nieuw extra zacht bestanddeel.
Het geeft de tanden een schitterende glans, die
nergens ter wereld kan worden geëvenaard.
4 HET HOOGGLANS! DE TANDEN TOT DUBBELE SCHIT-
TERING - ONSCHADELIJK. Doffe tanden krijgen
zoo'n verblindende glans door de nieuwe
Pepsodent tandpasta, dat ook gij zult zeggen,
dat de glans verdubbeld wordt.
O HET DOET DE TANDEN DUBBEL ZOO LANG SCHOON
*-• BLUVEN - ONSCHADELIJK. De tanden zien er witter
uit, voelen schooner aan en blijven vrij van
tandfilm - Uren langer! En wat nog belang,
rijker is: het houdt tandsteenvorming tegen.
O HET GEEFT EXTRA VEILIGHEID, OMDAT HET DUBBEL
ZOO ZACHT IS. Proeven bewijzen, dat de Extra-
zachte Pepsodent dubbel zoo zacht is als de
polijstmtddelen, die gewoonlijk gebruikt wor
den. Daarom hoogglanst het de tanden zonder
gevaar voor het tandglazuur.
Hoogglans Uw Tandan - GRATIS. Deze coupon geeft
recht op een flinke hoeveelheid Extra zachte Hoog
glans Pepsodent Tandpasta. Coupon uitknippen,
duidelijk invullen, postzegel van 3 ct. voor porto
insluiten en als brief zenden aan de firma B.
Melndersma - Westerbaenstraat 154 - Den Haag.
Naam:
Adres:
3218 (Ingez. Med.)
noemen of zijn naam werd reeds eerder in
verband gebracht met een gerucht, dat hij
verdacht, gearresteerd of zelfs doodgescho
ten was. Er eerst wanneer men hem in een
ander verband hoorde noemen, wist men,
dat het een valsch gerucht was geweest.
Zoo werd oa. in begin Juni gefluisterd, dat
het hoofd van de Russische luchtmacht
Janis Alksnis uit zijn ambt ontzet en ge
arresteerd zou zijn. Alksnis is in Letland
geboren en hij is op de gedachte gekomen
om met behulp van valschermen troepen
uit vliegtuigen achter aan aanvalslinie van
den vijand te brengen. Maar het bericht
van zijn arrestatie blijkt uit de lucht ge
grepen te zijn, want bij de behandeling van
de spionnage-zaak voor het krijgsgerecht
was hij aanwezig.
Deze voortdurende onzekerheid in Sovjet-
Rusland leidt daarheen, dat iedereen er
van droomt naar het buitenland te vluch
ten. Hieruit vloeien tweeërlei soorten van
misdadige praktijken voort. In de eerste
plaats smokkelt iedereen zijn gespaarde
en ook wel door fraude verkregen gelden
over de grens, waar zij op de banken onder
een schuilnaam worden gedeponeerd. En
in de tweede plaats bereidt men zijn vlucht
voor door een reeks van misdadige hande
lingen. Jagoda en Tuchatschewski hadden
beiden omvangrijke voorbereidingen ge
troffen voor hun vlucht naar het buiten
land toen zij gearresteerd werden. Het is
zelfs zoover gekomen, dat iedere Sovjet-
Russische diplomaat, wanneer hij van zijn
standplaats in het buitenland naar Moskou
wordt ontboden, zich ernstig afvraagt of
hij aan dien oproep gehoor zal geven, dan
wel of hij in het buitenland zal blijven.
Thans heeft de Sovjet-regeering er iets
anders op gevonden. De diplomaten worden
naar Moskou geroepen voor een nieuwen
post. Heel vaak echter worden zij niet
meer naar het buitenland gezonden, maar
verdwijnen zij ergens in de Sovjet-Unie.
Op dit oogenblik b.v, is de vertegenwoordi
ger van Sovjet-Rusland te Berlijn, Suritsch,
naar Moskou geroepen om uitgezonden te
worden naar den gezantschapspost te
Parijs. Tot nu toe is hij echter niet te
Parijs aangekomen. En zelfs de opening
van het Sovjetpaviljoen op de wereldten
toonstelling heeft zonder hem plaats ge
vonden, hoewel de uitnoodigingskaarten op
zijn naam waren gesteld. Af te wachten
blijft of Suritsch naar zijn nieuwe stand
plaats te Parijs, die men hem beloofd heeft,
zal worden gezonden. Indien niet, dan
heeft de Sovjetregeering, zooals zij al
jegens zoovele anderen heeft gedaan, om
voor ons duistere redenen, maatregelen
tegen hem getroffen. Zonder ons aan over
drijving schuldig te maken, kunnen wij
zeggen, dat op dit oogenblik geen Sovjet-
Russisch diplomaat zoo zeker van zijn post
is, dat hij niet ieder moment naar Moskou
kan worden teruggeroepen. Dan echter ziet
hij zich voor een dilemma geplaatst: zal
hij gehoorzamen en zich blootstellen aan
het gevaar gearresteerd te worden, of zal
hij in het buitenland blijven, waar hij
zeker is, dat hem geen haar gekrenkt
wordt? Dit gevoel van persoonlijke onze
kerheid dat reeds velen in den Sovjetstaat
tot vertwijfeling en misdaad bracht, paart
zich met het bewustzijn van de nationali
teitsverschillen, welke bestaan tusschen de
180 verschillende volkeren, die het Russi
sche rijk omvat. Niet alleen enkele indivi
duen, maar geheele volkeren willen zich
van den Sovjetstaat los maken; zij voelen
zich ongoocheld en bedrogen in him ver
wachtingen van zelfbestuur en vrijheid,
welke hun door de Sovjetregeering beloofd
was. Het is opmerkelijk, dat de terechtge
stelde officieren allen buitenlanders waren.
Deborewitsch en Poetna waren Litauers,
Kork Este. Eidemann en Feldmann Letten,
Jakir en Primakow tenslotte Joden. Het is
interessant, dat Gamarnik reeds in zijn
jeugdjaren en door zijn politieken arbeid
nauw met de Oekraïne verbonden is ge
weest: juist het gebied, dat volgens den
jongsten dagorder van Worosjilow door de
samenzweerders van Rusland zou worden
losgescheurd.
Het complot in het Roede Leger en zijn
achtergrond geven een duister beeld van
de verwording in Sovjet-Rusland. Het zal
weldra overbodig zijn over het bolsjewisme
in Rusland te praten. Er is reeds geen
bolsiew'sme meer, alleen nog maar een
wanhopige strijd van allen tegen allen, een
liquidatie van alle staatkundige banden
hetgeen tot den chaos leidt
KARL TIANDERi
