Wie is een goed padvinder (ster)
f
Van tondel tot lucifer
CORRESPONDENTIE
Die heeft in een wip voor Pietje cien weg gevonden
Wanneer je eens rustig 'n doosje lucifers
ekiikt dan denk je er geen oogenblifc aan,
at een pracht uitvinding die lucifer, waar-
ïee we in één seconde vuur kunnen maken
jch eigenlijk is!
Dit besef je beter, als ik je vertel, dat
len voor de 19de eeuw on 't gebied van
uurmaken nog niets naders kende dan de
jndeldoos. waarbij men met twee vuur-
:eenen een vonk teweegbracht. Je begrijpt
el. dat dit al een erg gebrekkig instrument
>s.
Een heele verbetering ontstond in het
gin der 19de eeuw door de uitvinding van
rofessor Döbereiner te Jena. Het was een
isewikkeld apparaat, bestaande uit een
lazen vat, gevuld met verdund zwavel-
mr. Met een soort hefboom kon men dan
dit zwavelzuur een stuk zink neerlaten,
aardoor zich waterstof ontwikkelde, die
oven het vat een daar bevestigd platina-
oonsje tot gloeiing bracht, waardoor het
is ging branden. Een vlam ontstond, die
o haar beurt weer een in alcohol gedrenkt
,uk zwam deed ontbranden
't SpTeekt vanzelf, dat dit toestel nu niet
et toppunt van handigheid en gemak was
n de menschheid was dan ook erg blij.
oen plm 1820 de lucifer werd uitgevonden,
merkwaardig genoeg in verschillende lan
en omstreeks denzelfden tiid. Eerst kwam
kali- en daarna de fosforlucifer die men
0 zijn schoenzool tot ontbranding kon
rengen. 't Groote bezwaar van den fosfor-
icifer was echter, dat hü bij de minste
rüving opeens ontbrandde, zoodat er erg
eel ongelukken mee gebeurden, 't Resul-
lat was dan ook, dat men in verschillende
aten van Duitschland de fabricage ging
r bieden.
Een belangrijke verbetering ontstond,
n prof Kopp uit Heidelberg in 1845 den
rooden fosfor ontdekte, die glfvrü was.
drie jaar later bracht prof. Böttger uit
rankfort. een ommekeer in de lucifer-
idustrie teweeg, door de uitvinding van
n veiligheidslucifer. Böttger's eerste luci-
s hadden een eigenaardig model, want
hadden aan beide einden een kop: één
an van rooden fosfor den anderen van
en fosforvrije massa. Als men vuur wilde
laken, brak men den lucifer in twee stuk
en. waarna men beide koppen tegen elkaar
reef. Gelukkig waren Böttger's lucifers
iet zoo licht ontvlambaar als de oude
oorten.
In 1858 stichtte de Zweed Landstrom te
onköping de eerste fabriek van Böttger's
eiligheidslucifers en plotseling rammelde
jen ieder met zoo'n prachtig doosje in zijn
ak.
Wat een weelde, na al die moeizame
ogingen
Beste Raadselnichtjes en -neefjes.
Weer fijn, vele oplossingen en brieven
an jullie te hebben ontvangen! Er waren
maar enkelen, die hun voorgeschreven
antal. drie of vier raadsels, niet goed
ladden opgelost. Ik ben ook blij, dat velen
jij geregeld schrijven; we beginnen el-
aar al aardig te kennen, op mijn naam
ia. maar dat komt ook, als je nog maar
i-at geduld hebt. Van die trouwe nichtjes
n neefjes van de laatste weken ken ik de
ramen nu, en weet een en ander van hen,
ooals het in een goede familie behoort,
iè? Ik hoop. dat nog vele anderen hun
oorbeeld zullen volgen en onze familie
ich nog steeds zal uitbreiden.
Ook kreeg ik heel veel raadsels toege-
tuurd, waarvan de meeste geschikt zijn.
die inzenders(sters) hartelijk bedankt!
En wat is er door de Raadseljeugd ge
uten in de afgeloopen week door 't mooie
reer; ik kreeg zooveel vroolijks te lezen;
r is gewandeld, gefietst, gezwommen, ge-
lierd en gestoeid naar hartelust. Heerlijk,
eerlijk! Ik hoop ook, dat we nog vele
ïooie dagen zullen krijgen, en dat jullie
Hen je hart dan weer zult kunnen op
alen
Voor enkelen herhaal ik nog eens: bne-
,jr. uiterlijk Dinsdagsmorgens 9 uur aan
lureau Leidsch Dagblad.
En nu weer ieder zijn beurt.
Adriaan van Vliet. Ben je geslaagd voor
t verkeers-examen? Dat zul je, als je ait
aterdag leest-, wel weten. Wat veel raad-
ïls sturen jullie, en zoo prachtig duidelijk
Pgeschreven. Wie heeft dat gedaan? Har-
lijk bedankt. En mijn groeten terug aan
e familie.
Cöba Verlind. Nieuwsgierig Aagje! 23
ibruari. En je zusje Elsje ook in Fe-
Dc oom en tante van Pietje zijn verhuisd en zc wonen nu midden op de hei Oji een
mooien dag wil Piet hun een bezoek brengen, maar hij weet opeens den weg niet
meer. Welke van de vijf weggetjes pioet hij inslaan om bij het huis van zijn oom en
tante te komen? Je moet natuurlijk zoeken van het punt af, waar Pietje staat
bruari? Als zij 7 jaar is, mag zij ook mee
doen. Ga je in de vacantie naar de ko
lonie?
Gretha de Graaf. Zoo zie je, dat zelfs
een Raadseltante wel eens mis raadt. Dus
dat taschje wordt voor Rietje een ex
traatje. Wat een snoezig kamertje zal dat
zijn van jou. Doe jij ook mee aan Lustrum
Nederl. Meisjesclubs? Dat denk ik door je
mooie sluitzegels.
Jan Bronsgeest. Knap. dat je zooveel
raadsels goed hebt. Je ingestuurd raadsel
is ook te gebruiken. Ja, mijnheertje, ik
maak het ook best.
Gerrie Keinemans. Heerlijk zeg, om aan
den Rijn te wonen. Dan zie jij 'szomers
heel wat booten en bootjes. Zag je een
grooten luchtballon?
Bennie de Bruin. Een prettig bericht,
dat je vader goed vooruit gaat. Misschien
is hij weer gauw beter, en kun jü in dé
vacantie naar zee. De zomer is nog lang.
Wensch Vader weer 't beste van mij.
Tine v. d. Pot. Waar ga je zwemmen en
kun je het al? Je vergat daardoor zeker
je raadsels! Neen, hoor. niet erg voor een
keertje. Smul je eiken dag je boterham
van je dejeunertje? Kijk voor je vraag
maar bij de correspondentie van Coba
Verlind.
Viertal Hartevelt. Zijn jullie vier zusjes?
Raken jullie al een beetje aan je „vreem
de" Tante gewend? Heeft Rie zoo keurig
oplossingen en briefje geschreven?
Jo Dreef. Welkom, nichtje, bij je Tante,
zoo noem je mij natuurlijk. En blijf je nu
weer trouw meedoen?
Lenie Brocaar. Ook welkom in onee groo
te familie. Nu. je bent goed begonnen,
kleintje, je hebt al je raadsels goed. Blijf
zoo maar doorgaan!
Abraham Fakkel. Wat een fijne dag had
jij verleden Woensdag! En liet je dat
scheepje, dat je zoo mooi voor me hebt
geteekend, in zee varen? Nee, ik woon ook
in Leiden. Zeven raadsels goed, knap.
hoor! Ook al nieuwsgierig! Kijk maar bij
Coba Verlind.
Annie Schipper. Fijn, dat je al eens ge
lukkig geloot hebt. Misschien tref je het
nög wel eens in de vijf jaar, waarin je nog
mee kunt doen.
Alida Stikkelorum. Hartelijk gefelici
teerd. Leuk, dat je dit precies op je ver
jaardag leest. De raadsels zijn al uitge
zocht, dus jouw raadsel kan nu niet op
je feestdag geplaatst worden, maar dan
toch een week later. Dus Koosje gaat vol
gend jaar meedoen? Vertel je, hoe je ver
jaardag was?
Henk Luttje. Fijn, dat je je boek zoo mooi
vindt. En je bent dus een trouw neefje.
Wat aardig postpapier!
Corrie de Pree. Ik woon dichter bij je
dan je denkt: ook in Leiden. Ja, 't weer
was voor ons allemaal even fijn. 't Zal in
Den Haag wel hetzelfde geweest zijn!
Jopy Hofstra. Nu gaan we eens over wat
anders dan je leeftijd praten hè? Ben je
nog op school, in de zevende klas?
Rietje Kettenis. Dus je doet toch ook
wel eens wat anders dan korfballen 's Zon
dags? Ja, in Wassenaar is het mooi. Na
tuurlijk moet je geduld hebben, tot jezelf
een fiets krijgt; dat is me nu ook maar
niet zoo'n klein cadeautje!
Sary Akkerman. Pijn, als je zelf een
brief gaat schrijven. Heeft Vader het nu
gedaan, en heb jij „gedicteerd"? Je weet
toch wel, wat dat is? Ja, kindlief, ik vind
het ook heerlijk aan 't strand, 't Is maar,
fijn, dat we er in Leiden zoo dichtbij"'
Wonen.
Trieneke van Manen. Dag nieuw nichtje!
Wat stuur jij aardig postpapier, ik krijg
hflast trek in zoo'n appeltje van dien vol
len boom.
Jo Drabbe. Nu, jullie fietsen werkelijk
groote afstanden. Daar ben jij dus al aan
gewend, 't Was Zondag zeker heerlijk aan
de Kaag, zulk fijn weer! Je bent een wa
terrot, om zoo maar het water in te dui
ken! Je raadsel is aardig.
Leny Hartwijk. Stakkerd, wat heb jij
het te pakken. Ik hoop, dat je intusscheiï
wat opgeknapt bent! Dezen brief stel ik
dubbel op prijs, dien je schrijft, terwijl j«
je zoo naar voelt. Van harte beterschap!
Jo Outshoorn. Ik zal aan de t denken.
Bedankt voor je raadsel. Ja, zwemmen is
het fijnste, als het zoo warm is. Kun je
het al?
Mappy Rührwiem. Jij bent als alle kin
deren: al is de school nog zoo fijn. de va
cantie blijft toch het heerlijkste. Geen
wonder: dan kun je eens heelt maal doen,
wat je wilt, of uitgaan. Heel begrijpelijk
hoor.
Henny van Vliet, Dat is meestal bij een
cactus; de grootste knoppen komen uit,
de kleintjes vallen af. De plant kan hen
r.iet alle tot bloei brengen. Maar zoo is de
cactus toch al prachtig, is 't niet?
Jettie de Bree. Dank voor je raadsel.
Leuk dat je de vier Harteveltjes kent.
Speel je wel met hen?
Jannie v. Kampenhout. Ik begrijp best,
dat je al weer naar de vacantie verlangt,
om in Katwijk te zijn. Gezellig, met je
zusje en drie broertjes. Je raadsels zijn
aardig. Heeft Wouter er aan geholpen?
Dan komt zijn naam er ook boven. Schrijf
maar volgenden keer.
Niesje Martijn. Een nieuwelingetje bij
de correspondentie, hè? Het valt me nog
mee, dat je de oplossingen instuurt dezen
keer. Want ik geloof graag, dat je er niet
genoeg van kunt krijgen, naar de kip met
de kuikentjes te kijken, naar al dat gedoe;
het is ook zoo aardig.
Jannie van Biezen. Nee, je had ver
keerd geraden. Maar jij bent niet de eeni-
ge, die zoo nieuwsgierig is: lees nu maar
de correspondentie van Coba Verlind.
Marietje Laman. Goed geraden, hoor!
Maken jullie het aquarium zelf in orde op
school, waterplanten zoeken en visschen
vangen?
Willem Frederik Laman. Wat iijn post
papier. sprookjespapier, hè! Ook goed ge
raden. Zijn jullie nu beiden weer beter?
Faulus Laman. Ook al zulk mooi papier.
