STADSNIEUWS Buitenland DINSDAG 4 MEI 1937 No. 2365f HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN 78sfe Jaargang DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN De Hortus Botanicus. De Koningin en het prinselijk paar naar Amsterdam DH nummer bestaat uit VIER bladen EERSTE BLAD LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 c£s. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque-' en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn; per 3 maanden f. 2.3S per week f.0.19 Franco per post f. 2:35 per maanden portokosten^ (voor binnenland f. 0.80 per 3 mud.). ADRES AAN DEN RAAD. Alle oude kassen worden vervangen door een centraal complex. Ook de kas der Victoria Regia zal verdwijnen. Blijkens bij de Rijksuniversiteit alhier ontvangen bericht heeft de ministerieele commissie van het Werkfonds bij het De partement van Sociale Zaken gunstig be schikt op het eenigen tijd geleden inge diend voorstel betreffende den bouw van een kassencomplex in den Hortus Botani cus met financieelen steun van genoemd fonds. Deze verblijdende beslissing schept de mogelijkheid de in den tuin ver spreid staande, geheel verouderde plan tenkassen, dateerende uit de jaren tus- schen 1856 en 1887, te vervangen door een naar moderne inzichten gebouwd centraal complex. Daar dit, naar vanzelf spreekt, de sloo ping der oude kassen medebrengt, en bo vendien eenige uitbreiding van den tuin te wachten staat in verband met de ver bouwing der academische gebouwen Ra penburg 6771, zal het aspect van den Hortus in de eerstvolgende jaren aanmer kelijke wijzigingen ten goede ondergaan. Vermeld zij nog, dat de aannemer ver- plioht zal zijn de voor den bouw der kas sen benoodigde arbeiders zooveel mogelijk te betrekken door tusschenkomst van de organen der openbare arbeidsbemiddeling te dezer stede. Naar wij bij nadere informatie ver namen, zal het nieuwe kassencomplex verrijzen in het systematische tuindeel en wel op een zoodanige plaats dat de hoogste boom van den Hortus, de prachtige Japansche Gingko biloba van 1785 in het midden vóór het ge bouw komt te staan. De totale oppervlakte zal ruim 1300 vierkante meter bedragen. De concentratie van de totdusverre verspreide kassen in één complex, heeft behalve een practischcn ook een economischen ondergrond, aangezien in de toekomst slechts één verwarmings- installatie noodig is. Nagenoeg alle kas sen, óók die der Victoria Regia. zullen verdwijnen; alleen de oude Oranjerie blijft vanzelfsprekend intact. Er zal naar worden gestreefd, dat de werkzaamheden in den loop van den zomer van 1938 hun beslag zullen hebben gekregen. AANBESTEDING. Uitbreiding Openbaar Slachthuis. Door den directeur" van gemeentewerken werd hedenmorgen namens de Commissie van Beheer van het Openbaar Slachthuis aanbesteed het sloepen van het bestaande varkensslachthuis, het maken van een Paalfundeering, gewapend betonvloeren, -plafonds en een -skelet e.a. ten behoeve van de uitbreiding van het hoofdgebouw van het Openbaar Slachthuis. Ingekomen waren 34 biljetten, waarop als volgt was Ingeschreven J. P. Dijkman en Co., A'dam f. 50.000; W. Aafjes, Assendelft f. 46000; J. P. v. d. Haak. A'dam f.45000: Th. de Winter en H. J. v. Ejjghen. Lelden f44300; v. Gils, Aerdenhout f. 42400; L. P. v. d. Geer en A. Th. Stuifzand, Leiden f. 42300; Gebrs. H. V. ?h J. de Vries, Haarlem en Punnerend f. 42100; J. en P. v. Wijk, Alphen a. d. Rijn I,41900; W. Vollebregt, Oegstgeest f41300; p. V. d. Krul, Den Haag f41200; H. J. Ven hoven, Heemstede f40940; J. v. d. Wal, Zandvoort f.40777; P. Breyer, Den Haag f40680; Nat. Beton en Bouwmij., Voorburg f.40660; P. c. de Jong, Oegstgeest f39870; A- Voordauw en G. v. Eek, Zoeterwoude f39800; G. J. v, Oortmersen, Den Haag f39790; c. Godschalk, Leiden f.39360; Doedens en Sohilder, Alkmaar f 39300W. F Marcelis. Leiden f39263: N.V. Rijswijk- johe Betonbouw f.39245; P. H. Meyers, Ofgstgeest f. 39150; Aannemingsmij. v.h. A. y Huften. Amsterdam f38980; Beton- jjzerbouw Ruhe, Nijmegen f. 38760; J. Dub beldam, Voorburg f. 38450; N.V. Boersma, hen Haag f. 37510; G. Gesman en C. Zoe- temeyer, Alphen f.37390; W. A. Oostveen, Amsterdam f.37300; Aannemingsbedrijf L. kelens en Zn„ Den Haag f.37200; N.V. Aannemingsmij. Noord-Holland te Heems- jetk f. 37103; N.V. Aannemingsmij v.h. H. ™;P. Voormoleh, R'dam f.35888; A. den ™ien, Gouda f. 34470; J. Haitsma, Harlin- 5® f.34444; A. en J. den Ouden. Oegst- f.33940. "e gunning is aangehouden. MUZIEKSCHOOL TOONKUNST. Plannen van den nieuwen directeur. Tijdens een kort onderhoud dat wij mochten hebben met den heer Franco Mendes, den nieuwen directeur van de Muziekschool der Mij voor Toonkunst, heeft deze ons het een en ander medege deeld over zijn plannen voor de toekomst. Het is ons daarbij gebleken, dat het zijn ernstig streven is, deze school weer te maken tot een middelpunt van het muzi kale leven in onze stad. Deze school welke nu 103 jaar bestaat, heeft haar „ups" en „downs" gekend, doch de heer Franco Mendes is vol goeden moed, dat 't nu weer in stijgende lijn zal gaan. Hij is thans bezig met verschillende re organisatieplannen, daarbij krachtig ge steund door een college van 9 commissa rissen, die zich, evenals de directeur met groote activiteit wijden aan hun vast omlijnde taak. Zoo is het college onderverdeeld in een school-, een concert-, een financieele- en een gebouwcommissie. Wat het onderwijs betreft, binnenkort zal de bekende zangeres Suze Luger, het zangonderwijs op zich nemen. Het on derwijs in het algemeen hoopt de heer Franco Mendes op een moderner ba sis te brengen, zoowel voor vèrgevorder- den als beginnelingen. Het is z.i. niet noodig steeds de historische lijn te volgen, doch een Beethoven kan gerust naast bijv. een Hindemfth onderwezen worden. De moderne componisten mag men absoluut niet over het hoofd zien. Hiervan geeft de heer Franco Mendes trouwens reeds blijk bij zijn onderwijs in de ensembleklas voor piano, waarbij men ingewijd wordt in de gansche muziekliteratuur, zoowel klassiek als modern. Voorts zal getracht worden meerdere uit breiding te geven aan het kamerorkest, onder leiding van den heer Henk Berg hout. Het ligt in de bedoeling ook het zangkoor uit te breiden. Te dien einde worden besprekingen gevoerd met de Mij. tot Bevordering der Toonkunst afd. Lei den. waarvan het koor nu officieel is op geheven. Men hoopt, dat de overblijvende zangers en zangeressen zich zullen aan sluiten bij het a capella koor der school. De directeur wil voorts pogen het on derwijs aan te passen aan de maatschap pelijke toestanden. Wellicht kan uit ar tistieke overwegingen zijn denkbeeld te genkanting ondervinden, doch de heer Franco Mendes is overtuigd, dat zijn voor nemen vele voordeelen kan afwerpen. Hij wil n.l. overgaan tot de instelling van een „Jazz"-klasse, want de „Jazz"-uiting in haar goeden vorm, aoht hij van groot be lang en opwekkend voor het onderwijs, speciaal aan de huidige jeugd. Hij vindt 't persoonlijk geen bezwaar, wanneer op deze wijze door dit onderrioht muziekliefheb bers bereikt worden ,die voor andere mu ziek dan de „Jazz" tot nu toe geenerlei in teresse hadden. Wellicht kunnen zij over de Jazz heen, op den duur dan ook be langstelling verkrijgen voor b.v. het „klas sieke" genre. De goede „Jazz" is z.i. overi gens in het geheel niet verwerpelijk; me nig modern componist is er zoowel in harmonisch als rhythmisch opzicht door gestimuleerd. Wat de leerlingenavonden aangaat; er zullen twee soorten van uitvoeringen ge geven worden, n.l, ouderavonden, waarop d? kinderen hun vorderingen kunnen be wijzen, daarnaast concerten van vèrgevor- derden, met groote eenheid in de program ma's. De kamermuziek zal meer beoefend worden, waarbij dan leerlingen van ver schillende leeraren gezamenlijk zich zul len laten hooren. Door middel van lezingen of causerieen. hoopt men tevens op populaire wijze be langstellenden in te wijden in de muziek geschiedenis. Nog een der plannen van den heer Franco Mendes betreft de uitbreiding dei- school in dien zin. dat waarschijnlijk een atdeeling opgericht wordt te Oegstgeest ten behoeve van jeugdige kinderen, voor wie het bezwaarlijk is, telkens naar Lei den te komen. Men denke o.a. aan de on gemakken. die de overweg biedt. Bespre kingen voor het vinden van een geschikte lokaliteit voor dit doel, worden reeds ge houden. Wij verheugen ons over deze van ini tiatief en activiteit getuigende plannen, die het Leidsche muzikale peil ongetwij feld omhoog zullen stuwen. Het cultureele niveau van de Leidsche bevolking zal hierdoor ongetwijfeld ver hoogd kunnen worden. Tegen gemengd baden en zonnebaden. Aan den raad is onderstaand adres ge richt: De leiders en leidsters der Roomsch Ka tholieke Jeugd- en Jongerenbeweging te Leiden verzoeken U dringend, met alle U ten dienste staande middelen te willen zorgen, dat in onze gemeente in de zwem- gelegenheden welke ook de geestelijke volksgezondheid worde beschermd door het verbod van gemengde zonnebaden en ge mengde baden. Het is onze stellige overtuiging, dat de zedelijkheid als volkskracht door boven genoemde praktijken ondermijnd wordt, terwijl dit gevaar heel bijzonder de jon geren bedreigt, omdat zij den ernst der zaak niet volledig kunnen begrijpen, noch zich genoegzaam tegen bestaande gelegen heden kunnen weren. Wij weten met dit verzoek te handelen overeenkomstig de traditie van onze stad en niet minder overeenkomstig het besluit, dat genomen is in Uw vergaderingen, waarin de bouw van het Sportfondsenbad besproken werd. Hoogachtend, Namens voornoemde leiders en leidsters. H. M. de Koningin zal Haar jaar- lijksch bezoek aan Amsterdam brengen vanaf 8 tot 14 Juni. Het Prinselijk Paar zal op 8 Juni zijn intocht in de hoofdstad houden. w. g. L. BEUNE. ST. MENKEN, H. v. NOORT. SOCIETAS PHILOLOGICA LUGDUNO- TRAIECTINA. ACADEMISCHE EXAMENS. Geslaagd zijn voor het doctoraal examen geneeskunde de dames A. M. Velds (Oegst geest) en J. M. Reys (Den Haag). Als deskundigen voor het afnemen van de examens aan de Technische Hooge- school te Delft zijn door den minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen o.m. aangewezen onze stadgenooten mevr. dr. G. L. de Haas-Lorentz. prof. dr. W. H. Keesom. dr H. D. Kloosterman en mei. ir. A. M. D. Langezaal. De 103de bijeenkomst. In de 103de bijeenkomst sprak allereerst dr. Bijvanck van hier over de „Notitia dignitatum". Dit is een lijst van de hooge ambtenaren van het Romeinsche rijk, ver aeeld in twee afdeelingeni de eerste voor het oosten en de tweede voor het westen. Besohouwt men dit werk als een ge'illu streerd boek, dat uit de ouheid is over geleverd, dan moet men besluiten, dat dit werk eens in een enkel exemplaar is ver vaardlgd. Een nader onderzoek leert, dat dit kan zijn geschied omstreeks 425 tot 430 Veel gegevens moeten evenwel uit vroeger tijd dateeren. Belangrijk is een studie van de gegevens over het systeem van grens- verdediging. Vooral Pannonie en de grens aan den Rijn kunnen daarbij van nut zijn. Wat de gegevens voor de verdediging van den Rijn betreft, kan men aannemen, dat deze overeenstemmen met den toestand omstreeks 428. toen Actius een hoog ccmv mando in Gallië heeft gekregen. De Notitia dignitatum zou kunnen zijn samengesteld, bijvoorbeeld, ten behoeve van den jongen keizer Valentinianus 3. Een nieuwe uit gaaf met een commentaar is dringend noo dig, Ook de illustraties zouden voor zulk een uitgaaf moeten worden bewerkt. Dr. D. Cohen (Amsterdam) sprak ver volgens over „Atlas". Hij zette uiteen, dat onze oudste bronnen, Homerus en Hesio- dus omtrent deze figuur slechts vage voor stellingen hebben bewaard. Ook voor ons is de voorstelling begrijpelijk, dat aan het einde der aarde de hemel door middel van zuilen door een god gedragen zou zijn. Onderzoek leert, dat Atlas eerst in Arcadië in Griekenland als berg-god vereerd is en vandaar in de gedachte der Grieken over de zuidpunt van den Peloponnesus (waar in oorsprong de toegang tot de onderwe reld leek te zijn) en Libye naar de Straat van Gibraltar (de zuilen van Herakles) is verplaatst. Hier bevond zioh ook de tuin der Hesperiden met de gouden appels (den levensboom) en de Oceanus, waarin de zon in een zonnebeker (boot) afdaalde, Spr. zette uiteen, dat wij hier te doen hebben niet Oostersche voorstellingen, uit Meso- potamië vermoedelijk over Klein Azie naar het westen gekomen, en daar, niet meer begrepen, in de sage opgenomen. Het we reldbeeld der Babyloniërs, waarin de he mel gedacht wordt op bergen te rusten en op een fundament, waarin hij met palen is bevestigd, verklaart zoowel de „zuilen" van Atlas als den berg, waarmee hij ver bonden wordt, en het oer-water, dat in zijn nabijheid wordt gedacht. Ook het Gil- gamesj-epos verschaft hier eenige belang rijke gegevens. De figuur zelf is wellicht ontleend aan daemonen-gestalten, in Klein Azië en elders op zegels gevonden, die, bij een boom staande, een gevleugelde zon (wellicht den hemel) schijnen te dragen. N.V. VERZEKERINGS-MIJ. „VOORUIT". Jaarverslag over 1936. Aan bovengenoemd verslag is het vol gende ontleend: Hoewel de vennootschap bleef groeien is de vooruitgang toch aanmerkelijk lager dan bijv. in de jaren 1934'35. De nood van velen der verzekerden is zoo hoog gestegen, dat vaak tot afkoop van hun contracten moet worden overgegaan, om zich toch maar, het menigmaal hoog noodige, te kunnen aanschaffen. De ver wachting ook al was die dan niet héél erg hoog gespannen dat 1936 het eerste millloen verzekerd kapitaal zou brengen, ging dus niet in vervuiling. Daarvoor was de afvoer te groot en overtreft deze alle andere daarvoorgaande jaren. Niettemin zijn we met een zekere blijmoedigheid het nieuwe boekjaar 1937 ingegaan en werken we verdei' aan den uitbouw en de finan cieele gesteldheid van onze vennootschap. Indien 1937 brengt, wat we in 1936 hadden gehoopt, het eerste millioen verzekerd ka pitaal n.l., dan kunnen we nog hoogst te vreden zijn. Bij een productie van f, 109.918 (v.j. f. 114.125) moesten worden afgevoerd 391 contracten (v.j. 304) ten bedrage van f. 61.520 (v.j. f. 44.309). De netto-vooruit gang bedraagt dit jaar 235 contracten (v.j. 383) met een kapitaal van f. 48.398 (v.j. f. 69.816). Het totale aantal contracten bedraagt 7213 (v.j. 6978) en het totaal verzekerd kapitaal f. 963.289 (v.j. f. 914.891). De liquide positie der vennootschap is sterk en de belangen van de bij onze maat schappij verzekerden, absoluut gewaar borgd. Enkele cijfers ter verduidelijking. De direct realiseerbare waarden zijn: Effecten f. 136.741; saldi bankiers f.1683; kassa f. 844; loopende renten f. 1385; debi teuren f. 734; spaarbank f. 2500. Totaal f. 143.887. Onze verplichtingen tegenover de verze kerden. de premie-reserve n.l. bedraagt f. 85.900, terwijl als .schulden op korten termijn" kunnen worden beschouwd: div. crediteuren f. 1005; onbetaald dividenden f. 6, samen f. 1011. Totaal f. 86.911. Wanneer we de verhouding van deze cij fers in percenten van de balanstotalen ne men, dan blijkt er meer dan voldoende overdekking. Zij bedragen n.l. 38% en 18% (v.j. 34% en 23%). De effecten komen op de balans voor tot 'n bedrag .van f. 136.740,63 (v.j. f. 109.249,37) en vormen ons voornaamste beleggings object. In tegmstelling met het vorige jaar, waarop wij een koersverlies te boeken had den van f. 5045, welk bedrag ten laste van de Verlies- en Winstrekening werd ge bracht, mochten we dit jaar een koerswinst constateeren van f. 5738. Waar wij in dhs vorige jaarverslag, in verband met de on zekere toekomst, de meening uitspraken, dat de „reserve koersverschillen" ad f. 6500 versterkt diende te worden, boekten we deze koerswinst ten gunste van deze rekening, zoodat zij thans tot een bedrag van f. 12.250 op de balans per 2 Januari '37 voorkomt. Aan het kinderfeest werd door ongeveer zeshonderd kinderen deelgenomen. De netto-bedrijfswinst bedraagt f. 6785,34 (v.j. f. 9637,92), MILITARIA. De ie luitenant Jetten van het 6e Regi ment Veld-Artillerie alhier is tot 15 Mei a.s. gedetacheerd in de legerplaats Oldebroek voor het volgen van een oursus in den terrein-meet-dienst. In het tijdvak van 1015 Mei a.s. worden de luitenants Heijns, Snorn en Schnabel, gedetacheerd te legerplaats Oldebroek voor het volgen van een schietcursus. De majoor hoofdinstructeur Taconis en de kapitein adjudant v. d. Hout van het 6e Regiment Veid-Artillerie alhier zullen vanaf 20 Mei1 Juni deelnemen aan een schietcursus in de legerplaats Oldebroek. De eerste luitenant Schoonenberg van het 6e Regiment Veld-Artillerie alhier wordt van 1826 Mei a s. gedetacheerd in de legerplaats Oldebroek voor het volgen van een schietcursus. De res. Ie luitenant Folkersma van het 6e Regiment Veld-Artillerie alhier is van 3—26 Mei voor herhalingsoefeningen onder de wapenen. Op 18 Mei komen bii het 6e Regiment Veld-ATtilerie alhier voor herhalingsoefe ningen onder de wapenen de res. 2e luite nants van Marion. Uriot en Verkroost. De res. 2e luit. Kramer van het 6e Reg. Veld-Artillerie komt van 13 Mei22 Juni voor herhalingsoefeningen onder de wa penen. Op Dinsdag 11 Mei komen bii het 6e Reg. Vel-Artll. alhier onder de wapenen voor herhalingsoefeningen de onderofficieren van de lichting 1933. terwijl op 18 Mei de korporaals en manschappen van dezelfde lichting volgen. BINNENLAND. Ingrijpende veranderingen in den Leidschen Hortus Botanicus (Stadsnieuws, le BI.) Geen verhooging van werkloozensteun (3d Blad). Philips keert een interim-dividend uit vaj» 6 pet. (Financiën, 3e Blad). BUITENLAND. De evacuatie van vrouwen en kinderen uit Bilbao (4e Blad). Von Neurath te Rome, Miklas en Schusch- nigg te Boedapest (Buiten!., le Blad). Nieuwe beslissingen van het Amerikaansche Hooggerechtshof (Buitenland, le BI.), De Hertog van Windsor op reis naar het slot Candé in Frankrijk (Laatste Be richten. le Blad). Actie en reactie in Japan (Buiten!., le BI.), ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. DIEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL PAGINA 2 VAN HET DERDE BLAD DE ALGEMEENE TOESTAND De diplomatieke reizen. De heer H. Bartlema uit Voorburg, candidaat aan de Rijksuniversiteit alhier, is door het Prov. Kerkbestuur van Overijssel toegelaten tot de Evangeliebediening in de Ned. Herv. Kerk. Als lid respectievelijk plaatsvervan gend lid van den raad van beroep voor de directe belastingen te dezer stede zifn bii K.B. van 28 April herbenoemd orof mr. A. S. de Biécourt alhier en mr. C Punt nota ris te Noordwiik. De Wethouders van Onderwijs, van Sociale Zaken en van Financiën zijn ver hinderd morgen spreekuur te houden. Zoekt Sato ontspanning? Gisteren heeft de Oostenrijksohe bonds president, Miklas, die, zooals men weet een bezoek brengt aan Boedapest, een krans neergelegd bij het gedenkteeken der helden. Later gebruikte hij een noenmaal bij den Hongaarschen rijkebestuurder admiraal von Horthy en des middags ontving Miklas den Hongaarschen minister-presiden't Da- ranyi en den Hongaarschen minister van buitenlandeohe zaken de Kanya. Naar men in officieele kringen te Boedapest liet ver luiden heeft de Oostenrijiksohe bondskan selier Sohusohnigg in een conferentie waar aan verder de Oostenrijksche secretaris voor buitenlandsohe zaken Schmidt, en de Hongaarsche ministers Daranyi en de Kanya deelnamen, een uitvoerig verslag uitgebracht over zijn besprekingen met Mussolini te Venetië. Vervolgens besprak men de situatie in Midden Europa en die langs de Mïddellandsche Zee. Graaf George Apponyi, afgevaardigde van de liberale partij, heeft gisteren in de Hon gaarsche Kamer ernstige critiek uitge oefend op het buitenlandsch beleid van de regeering. Hij wenschte allereerst, vast te stellen, dat de as BerlijnRome allerminst de eenige grondslag voor de buitenlandsche politiek van Hongarije behoeft te zijn. De weg van de Duitsohe expansie loopt over Oostenrijk, Hongarije en den Balkan en gaat dan naai- het Oosten. Duitschland heeft, afstand gedaan van zijn eischen in het Westen, doch het heeft eigenlijk nooit de onafhan'kelijMheid van Oostenrijk gega randeerd. Deze politiek van expansie betee- kent een gevaar voor Hongarije. Wij moe ten daarom een basis vinden voor een toe nadering tot de groote mogendheden in het Westen, wier belangen zioh niet laten ver eenigen met de Duitsche expansie. Wij moeten geen buitenlandscihe politiek voe ren, die ons op een eenzijdige manier bindt, aldus deze afgevaardigde. De Duitsohe minister v. Neurath is giste ren te Rome aangekomen en had reeds een eerste ontmoeting met den Duce. Het on derhoud, waarbij Ciano aanwezig was, duurde vijf kwartier. De Romeinsche pers verwelkomt den Duitsohen minister van buitenlandsche za ken met woorden, die te hartelijker zijn, om dat von Neurath te Rome een goede bekende is en van 1924 tot 1929 ambassadeur ln Italië is geweest. De bladen schrijven, dat de besprekingen tusschen de staatslieden geen verrassende resultaten zullen hebben. Het bezoek van Von Neurath brengt, even-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1937 | | pagina 1