LEIDSCH DAGBLAD Eerste Blad
Maandag 26 April 1937
Ds. C. Hartwigsen
legt zijn ambt neer
Minister-president dr. H. Colijn
op het verkiezingspad
Een stampvolle Pieterskerk
beluistert zijn afscheids-
predikatie.
Eên indrukwekkende ure
De Stadsgehoorzaal tot
in den nok gevuld
Ds. C. Hartwigsen. de nestor der Ned.
Herv. predikanten te dezer stede, heeft
gisteravond na een ambtsvervulling van
vijftig jaar, waarvan ruim veertig in
deze gemeente, zijn ambt neergelegd.
Voor dezen afscheidsdienst, die in de Pie
terskerk plaats vond, bestond zeer groote
belangstelling. Het geheele kerkgebouw,
waar stoelen de paden vulden, was dicht be
get. Velen moesten zelfs nog met een staan
plaats genoegen nemen. Onder de aanwezi
gen merkten wij o.m. op wethouder J. Splin
ter en enkele predikanten uit den omtrek
en voorts eenlge gemeenteraadsleden
Onder het zingen van een tweetal verzen
uit Ps. 27 betrad ds. Hartwigsen het bede
huis gevolgd door zijn plaatselijke collega's
uitgezonderd dr. J. Riemens, die wegens een
spreekbeurt te Rotterdam verhinderd was,
en verder door den voltalligen kerkeraad.
In zijn voorafspraak, zeide spr.. dat hij
den laatsten tijd veel aan deze bijzondere
ure heeft gedacht. Veel ontroering is in dit
afscheid, want hier zal geen intrede op vol
gen. Het afscheid nemen van het ambt
als herder en leeraar der gemeente. En dit
valt niet mee. want het ambt was spr. lief.
Vreugde was het voor spr. dat hij voor vijf
tig jaar bevestigd werd in zijn ambt. Niet
lang heeft hij in zijn eerste gemeente ge
staan. Maar ruim twee jaar, want toen werd
de eerste standplaats verwisseld met Oud-
Beijerland, welke gemeente zes jaar door
ds. Hartwigsen werd bediend. Toen kwam
de roepstem ran de Leidsche gemeente, nu
al weer ruim veertig jaar geleden. Met vrij
moedigheid heeft spr. zich toentertijd aan
deze gemeente verbonden.
Met een enkel woord memoreerde spr.
dan de komst van ds. Hoogenraad en ds.
Vethake in de Leidsche gemeente, kort na
zijn intrede in Leiden
Vervolgens herdacht spr. de drie predi
kanten, die tijdens zijn verblijf in deze ge
meente wegens veranderde werkzaamheden
het predikambt verlieten om er dan op te
wijzen, dat verval van krachten hem noopte
emeritaat aan te vragen. De dienaars, die
het licht van Gods getuigenis hebben ge
dragen. gaan heen. maar het woord van
God, dat blijft. Over dat Woord wenscht
ds. Hartwigsen dan ook deze laatste maal te
spreken als tekst waartoe hij koos: 1 Petr.
1 25: „Maar het woord des Heeren blijft
in der eeuwigheid: en dit is het Woord, dat
onder U verkondigd is."
Bij de ontvouwing van deze tekstwoorden
zette spr. allereerst uiteen, dat de apostel de
christenen in Klein-Azië aanspoort in vreeze
te wandelen in stille eerbied voor God. Hij
wijst in dit Woord tevens op de verganke
lijkheid van den mensch en zegt daartegen
over: maar het Woord van God bestaat in
eeuwigheid. Duidelijk toont de apostel ook
aan, dat God nog bemoeienis wil hebben
met den mensch. die in zonde leeft en
zich verbeeldt zich voor God te kunnen
verstoppen.
Maar God laat den mensch niet los en
heeft in Zijn groote goedertierenheid een
weg ter verlossing uitgedacht. Met enkele
voorbeelden uit den bijbel toonde spr. dit
nader aan. Op velerlei wijze heeft God ook
tot de vaderen gesproken door de profe
ten. Ook Zijn eenig geboren Zoon heeft
God gezonden om Zijn woord uit te dragen.
En ook Christus heeft Zijn herauten weer
uitgezonden om dat Woord dat rijk aan
inhoud is en groot van beteekenis, bekend
te maken. Ook in deze bijzondere ure heeft
dat Woord ons iets te zeggen. Zoowel tot
ouderen als tot jongeren. God spreekt tot
den mensch. die in voorspoed leeft, maar
ook tot het kind van den tegenspoed. Het
woord van Gei legt ons den geluksstaat
open en zegt ons daarentegen wat de zonde
van ons maakt. Leven komt er door dat
Woord in de ziel. Het predikt ons ook van
den God des Vredes.
Het spreekt van Gods aanbieding van
vrede. De liefde van den Heere Jezus
Christus wordt ons ook in dat Woord ge-
teekend. Voorts getuigt het ook van de
werking van een Heiligen Geest.
Van zeer veel waarde is het Woord van
God. God is waarachtig en zal niet herroe
pen wat Hij eens heeft gesproken. Zonde
is het te twijfelen aan het Woord van God,
want wie God niet gelooft, heeft Hem tot
ieen leugenaar gemaakt. Temidden van veel
dat inzinkt blijft het Woord van God. dat
nooit zal- gaan Van verscheidene zijden
zijn scherpe aanvallen tegen dat. Woord ge
richt en ook in onzen tijd wordt er
moeite gedaan om het Woord van God bui
ten de huisgezinnen te houden maar
God zal niet met Zich en Zijn Woord laten
spotten en zal het handhaven tot in der
eeuwghedd.
Na tusschenzang van ps. 119 65 zette
spr. zijn rede voort, waarbij hij er aller
eerst op wees, dat ook dat Woord door hem
meer dan veertig jaar in de Leidsche ge
meente is verkondigd. Steeds was het zijn
bedoeling dat Woord te brengen zooals God
het gegeven had. Niets heeft hij achter
willen houden van den raad Gods En al
was dan de bediening niet zooals dat
Woord het woord was de waarschuwing
misschien te flauw, toch heeft spr. getracht
dat Woord in al Zijn heerlijkheid bekend te
maken.
„Treedt niet in het gericht met Uwen
knecht want niemand zal in Uw oog recht
vaardig zijn", deze getuigenis wenscht spr.
ook na een vijftig jarige ambtsbediening tot
de Zijne tc maken.
Indien gij, aldus eindigde spr.. in 't Woord
van God geloofd hebt, dan willen wij U
opwekken acht te geven op des Heeren
doen, die door de diepte van zelfkennis wil
opvoeren tot de hoogte van Zijn gemeen
schap.
Vervolgens hield spr. enkele toespraken,
waarbij hij zich allereerst richtte tot het
gemeente-bestuur om vervolgens de beste
wenschen uit te spreken voor een langdu-
rigen bloei der Universiteit met welke in
stelling Leiden zoo nauw verbonden is.
Voorts memoreerde spr. al het prachtige
werk door kerkvoogden en notabelen ver
richt om dan met een enkel sympathiek
woord van zijn collega's afscheid te nemen.
Ga. gij voort, aldus spr., om met de lamp
der waarheid anderen voor te lichten. In
aangename herinnering zal voor spr. steeds
blijven de omgang met ouderlingen en
diakenen. Veel bijstand hebben zij geregeld
bewezen.
Achtereenvolgens richtte spr. zich nog
tot het kiescollege, we'.c lichaam nu weer
voor een nieuwe taak t.o.v. het beroeplngs-
werk komt te staan, tot de Commissie van
Eere-dienst, het Vrijwilligerscorps en ver
der tot hen, die op eenigerlei wijze zich in
dienst stellen van het Koninkrijk Gods.
Tenslotte dankte spr. voor al de blijken
van belangstelling ter gelegenheid van zijn
gouden ambtsjubileum, op 17 April j.l. in
zoo ruime mate ondervonden, waarna hij
in dankzegging voorging.
Aan het einde van den dienst zong de
gemeente staande ds. Hartwigsen Ps. 121 -1
„De Heer zal U steeds gadeslaan" toe.
Zichtbaar ontroerd dankte de scheiden
de predikant voor deze bede, hierbij weder-
keerig allen den zegen des Heeren toe-
wenschende.
9
Na afloop van den dienst heeft ds. M. J.
Punselie in de consistorie ds. Hartwigsen
namens de collega's nog toegesproken,
waarbij hij er o.m. nog op gewezen heeft,
dat in de prediking van ds. Hartwigsen
naast de mineur toon van den weemoed de
majeur toon van de heerlijkheid van God
steeds werd gevonden.
Hartelijk dankte spr. voor al het werk in
groote getrouwheid verricht.
Ook als nestor zijt gij van groote betee
kenis voor ons geweest, want gij hebt
steeds de oude traditie willen bewaren, al
gebeurde het hierbij vaak, dat gij met ons
in botsing kwaamt.
En nu, aldus sp.r.. slaat gij de bladzijde
van uw ambtelijke bediening om en komt
er een nieuwe blanke bladzijde naar voren.
Geve God, dat Hij met Zijn vinger Zijn
belofte schrijve op die bladzijde.
Spr. eindigde met ds. Hartwigsen Gods
zegen toe te wenschen.
Als voorzitter van den kerkeraad heeft
hierna dr. W. Th. Boissevain ds. Hartwigsen
het officieel besluit van zijn eervol emeri
taat overhandigd.
Majoor H. D. Buurman
benoemd tot luit.-kolonel.
Tevens commandant van 4 R. I.
Bij Kon. Besluit van 20 dezer is de majoor
H. D. Buurman alhier met ingang van 16
Mei a.s. benoemd tot luitenant-kolonel en
commandant van het 4de regiment infan
terie.
WONINGBOUWVEREEN. „ONS DOEL".
De jaarvergadering.
Bovengenoemde vereenlging heeft haar
jaarvergadering gehouden. Dë voorzitter de
heer M. H. Noteboom, opende op de ge
bruikelijke wijze de vergadering. Hierbij
deed spr. mededeeling van de ernstige
ziekte van den penningmeester, den heer
J. J Kutvenhoven, waarbij hij de hoop uit
sprak, dat deze weer spoedig mocht her
stellen. De voorzitter bracht dank aan z'n
medebestuurders en deelde hierbij mede,
dat de 2e penningmeester, de heer A. C. v.
d. Woerd, tijdens de ziekte van den heer
Kuivenhoven de werkzaamheden van den
penningmeester verricht. Tevens richtte de
voorz. een woord van dank voor de aange
name wijze van samenwerken tot den Raad
van Commissarissen, de Radio-commissie
en Tuintjes-commissie
Hierna werden de notulen van de vorige
vergadering onveranderd goedgekeurd. De
voorzitter vervolgde met het geven van een
overzicht van het onderhoudswerk aan de
hand van uitvoerig cijfermateriaal. en
maande aan. ernstig te trachten de onder
houdskosten laag te houden; vooral moet
vermeden worden, dat veel geld uitgege
ven wordt voor het reparatiewerk.
Een ingekomen verzoek van een lid om
bij voorkeur een woning toegewezen te
krijgen wegens ziekte van vrouw en kind
werd ingewilligd.
Het jaarverslag van den secretaris en
het financieel verslag werden na korte be
spreking goedgekeurd. De voorz. prees de
vereenlging en het bestuur gelukkig door
te kunnen constateeren in den heer W.
Punt een goed boekhouder voor dc ver-
eeniging te hebben gevonden.
Bij de bestuursverkiezing deelde de voor
zitter mede, dat geen namen van tegen-
candidaten waren ingezonden. De aftr.
bestuurders werden met alg. st. herkozen,
t.w. de heeren D. Prins. seer.. P. L. Hessing,
2e seer, en A. C. v. d. Woerd, 2e penningm.
De aftr. commissaris, de heer A. van Ros
malen. werd eveneens met alg. st. herko
zen. Bij de rondvraag werd eenige bespre
king gevoerd over het zesde bouwplan. De
hierbij genoemde bezwaren, zoo deelde de
voorzitter mede, waren bij het bestuur be
kend. De noodige aandacht zal hieraan ge
schonken worden. Voorts werden nog
eenige vragen naar genoegen van de stel
lers beantwoord, waarna de voorzitter de
vergadering sloot met een woord van dank
voor de prettige wijze, waarop de bespre
kingen waren gevoerd.
TOONEELVEREENIGING
„TOT IEDERS GENOEGEN"
Een geslaagde uitvoering.
In de groote zaal van „Zomerlust" gaf
de Leidsche dilettanten tooneelvereeniglng
„Tot Ieders Genoegen" Zaterdagavond haar
groote uitvoering, waarvoor, zooals de volle
zaal bevestigde, groote belangstelling be
stond.
Nadat „Hofenk's Melody Makers" die het
muzikale gedeelte van den avond op uit
stekende wijze hebben verzorgd, zich met
een paar aardige nummers hadden laten
hooren, opende de voorzitter, de heer A.
Arentsen den avond met een kort woord,
waarin spr. het lage niveau, waarop het
Leidsche dilettantentooneel momenteel
verkeert, nader belichtte. Het is daarom,
aldus spr. een gelukkige gedachte van
T.I.G. geweest om ditmaal een stuk van
groot formaat en rijken inhoud voor het
voetlicht te brengen. Dat het opvoeren van
een blijspel „De tante uit Indië" door
Henri van Wermeskerken veel moeilijkhe
den meebrengt en betrekkelijk veel routine
en spelerstalent vereischt, laat zich begrij
pen en daarom is het dat spr. clementie
inroept voor enkele debuteerende leden.
Hierna opende het doek zich voor de
eerste maal en volgde het uitstekend ver
zorgde eerste bedrijf van bovengenoemd
stuk, waarvan een inhoudsbeschrijving ons
te ver zou voeren. Wij zullen dus volstaan
met de vermelding van een uitstekende
rolbezetting waarin de vertolkster van me
vrouw Dribbel ongetwijfeld het leeuwen
aandeel genoot. Zonder aan de anderen
iets te kort te doen vonden ook de rollen
als Mies Landeweer, Jhr. Sloet van Over-
voorde en Freule van Assendelft ln hun
vertolkers uitstekende krachten, terwijl het
vrije, ongedwongen spel van Jacob Korte-
kaas bijzonder opviel.
Na de pauze werden het tweede en derde
bedrijf eveneens op verdienstelijke wijze
ten tooneele gebracht. Een krachtig ap
plaus na ieder bedrijf bewees hoezeer het
gebodene werd gewaardeerd.
Rest nog de goede regie van den heer A.
Arentsen en de uitstekende verzorging van
het kapwerk door den heer P. v. d. Pijl te
vermelden.
Na afloop bleef men nog geruimen tijd
gezellig bijeen met een dansje o. 1. v. An
ton de Groot en m.m.v. „Hofenks Melody
Makers".
LEIDSCHE BURGERWACHT.
Wedstrijden.
De wedstrijden in prijsschieten met buks,
gymnastiek en schermen worden gehouden
op de schietbanen en in de kegelbaan van
het café „Den Burcht" op Vrijdag 7 Mei
a.s., 8 uur nam.
Er wordt geschoten in 4 afdeelingen.
Afd. A: Leden van de L.B.W., aangewezen
door den commandant.
Afd. B. Leden van de L.B.W., die op 1
Jan. 1937 den 55-jarigen of hoogeren leef
tijd bereikt hebben.
Afd. C: Overige leden L.B.W., behalve
onder D.
Afd. D: Zij, die in 1935. '36 en 37 lid ge
worden zijn van de L.B.W.
Vrijdag 14 Mei Schieten om den kam-
pioensprijs.
Dinsdag 11 Mei: Gymnastiek- en Scherm-
wedstrljden.
Zaterdag 15 Mei: aanvang schietoefenin
gen te Katwijk, baan 5 en 6, 6,30 nam.
ALG. NED. BOND VAN HANDELS- EN
KANTOORBEDIENDEN.
Het dertigjarig bestaan gevierd.
De afd. Leiden van den Algem. Ned. Bond
van Handels- en Kantoorbedienden hield
gisteravond in de concertzaal van het
Volksgebouw een feestelijke bijeenkomst
ter gelegenheid van het 30-jarig bestaan.
De zaal, waaraan met bloemen en pal
men. waartusschen de banier van den
bond. een feestelijk tintje was gegeven, was
geheel met leden en genoodigden bezet
toen de voorzitter der atdeeling de héér
van der Heijden de avond met een woord
van welkom, ln het bijzonder tot de ver
tegenwoordigers van den plaatselijken
jeugdraad, den Leidschen Bestuurdersbond
en den Bondsbestuurder den heer van
Borndam, wiens aanwezigheid buitenge
woon op prijs werd gesteld, opende.
Het programma, wat het muzikale ge
deelte betreft door den band „The Jumble
Jacks" die zich op waarlijk lofwaardige
wijze van zijn taak heeft gekweten.
Het tooneel werd gedeeltelijk verzorgd
door de jeugdgroep en verder door volwas
sen leden der afdeeling.
De jeugd bracht allereerst een drama...
„De va] van een Koningshuis" te weten:
drie dooden in drie minuten en zes bedrij
ven. waarom door de aanwezigen harte
lijk werd gelachen. Een huiselijk tafreeltje
met een twist, die overigens goed afliep,
had eveneens succes. Na een schets door
den voorzitter „Paaschvacantie". was het
woord aan den heer van Borndam tot het
uitspreken van een propagandistische rede.
waarin spreker den wensch niet alleen,
doch ook de noodzakelijkheid van organi
satie in de Algemeene nog eens bijzonder
uiteenzette en waarin hij deed uitkomen
dat ook voor handelsreizigers, voor wie
ook in de Algemeene plaats is, de tijd
daar is dat ook zij de noodzakelijkheid
van organisatie gaan begrijpen.
Nadat na de cauze The Jumble Jacks
zich nog eens hadden laten hooren, werd
door een zestal leden een één-acter opge
voerd „Wij zijn niet bang", een spel niet
propagandistische strekking dat gêweldig
insloeg. De voorzitter vergastte de aanwe
zigen nog op een door hem zelf geschreven
schets „De peueraar"
Na dit zeer geslaagd nummer werd een
begin gemaakt met een dansje, waarbij
The Jumble Jacks voor rhythme en sfeer
zorgden.
INSTITUUT VOOR ARBEIDERS
ONTWIKKELING.
Geslaagde bloembolientocht.
De inzet van het zomerprogramma was
voor de Natuurvriendenafdeeiing van de
Leidsche Instituutsafdeeling meer dan be
moedigend! Ondanks het minder gunstige
weer vertrok een groepje wandelaars, een
uurtje daarna een stevige groep fietsers,
terwijl de tram om 12 uur ook nog een
klein aandeel bracht.
Te 2 uur sloot bij de kweekerij een aan
tal Rotterdammers zich aan, terwijl de
afdeeling Boskoop eveneens met een flink
aantal vertegenwoordigd was. Het bezoek
gold de grootste kweekerij van Noordwijk,
van de Fa. Konijnenburg en Co., waar de
„Wij willen de volksvrijheden, die
wij van onze vad'ren erfden,
ongerept overdragen aan het
nageslacht."
Zooals wel te verwachten was, bestond
er voor de verkiezingsrede. welke de minis
ter-president. dr. H. Colijn Zaterdagavond
in de Stadsgehoorzaal hield voor de Kamer-
kieskringcentrale Leiden der AR. Partij
overweldigend groote tielanRstelling, ook
uit de buitengemeenten.
Reeds om half zes stelden de eerste ge
gadigden zich op de Breestraat op en toen
om 7 uur de deuren weTden geopend, na
derde de staart van de file de Maarsmans-
steeg En zóóvelen waren er samenge
stroomd, dat eerst een kwartier, nadat de
deuren geopend waren, men kon zien, dat
er eenig schot ln kwam. Van zelfsprekend
bestond er de grootste animo voor de
groote zaal. waarvan het podium met
nationale vlaggen en voorjaarsbloemen was
versierd, maar deze bleek bij lange na niet
bti machte om allen te bevatten, zoodat
ook de foyer en de kleine zaal stampvol
waren.
De voorbereiding en organisatie van de
zen avond was toevertrouwd aan de A.R.
Kiesver. „Nederland en Oranje", die zich
daarvan op loffelijke wijze heeft gekweten,
terwij! „Symphonia" onder leiding van den
heer J. Plu den wachtenden den ttid kortte
door het spelen van geestelijke liederen,
we're uit volle borst werden meegezongen.
Om even voor achten arriveerde de grijze
minister-president ln gezelschap van den
heer en mevrouw Beekenkamp per auto
aan de achterzijde van het gebouw, waar
de wachtenden een hoeraatje aanhieven,
toen dr Colijn vlug uitstapte.
Even later betrad hij de zaal en het
podium, waarbij de geheele zaal als één
man oprees en den regeerlngsleider een
daverende ovatie bracht, waaraan deze met
een afwerend handgebaar n einde maakte.
Na gemeenschappelijk gezang van Psalm
89 3 „De Hemel looft, o Heer Uw wond'ren
dag en nacht" las de voorzitter der A.R
Kiesver.. de heer D. Parmentier den 8sten
Psalm en ging voor in gebed
Spr. heette vervolgens allen hartelijk wel
kom en in het bijzonder den burgemeester
en zlin echtgenoote. de wethouders Splinter
en v. Stralen, den gemeente-secretars mr.
dr. van Strijen en vele burgemeesters uit
de omliggende gemeenten.
Zich wendende tot de luisteraars in de
andere zalen, zeide sordat dezen van
avond wellicht niet geheel en al de waar
heid onderschrijven van de leuze „In ons
isolement ligt onz» kracht", doch zij moeten
zich maar troosten met de gedachte, dat
zij nog bevoorrecht zijn boven vele anderen
die in het geheel geen plaats konden krij
gen.
Tot dr. Colijn zeide spr Wli zijn dank
baar u hier te zien, want wij hebben naar
dit oogenbllk verlangd. Wij kennen u door
uw woorden door de radio, door uwe ge
schriften en door uwe daden, doch het per
soonlijk contact van aangezicht tot aange
zicht is voor de meesten onzer al weer 4
jaar geleden Wij danken God, aldus ein
digde sprdat Hij u ln de afgeloopen 4-
iarige periode in staat stelde uw zware en
verantwoordelijke taak te vervullen
Onder langdurige toejuichingen besteeg
vervolgens dr. ColUn het spreekgestoelte tot
het houden van zijn redevoering, welke hij
des middags ook reeds in Oud-Beljerland
had uitgesproken en die hij tot den 26sten
Mei niet minder dan 35 maal zal herhalen!
Voorwaar een eerbied-afdwlngende pres
tatie op dezen leeftijd!
in ons Blad van Dinsdag jl. gaven wij
een vrii uitvoerig verslag van deze rede,
welke dr Colijn voor de eerste maal voor
een 12.000 koppig auditorium in de Nenyto-
halen te Rotterdam uitsprak, zoodat wii er
thans niet meer in den breede op zuilen
ingaan Spr. wees er op hoe de afgeloopen
vier jaren voor de regeering onzegbaar
zwaar zijn geweest en herinnerde in dit
verband aan een gezegde van Baldwin: „Ik
heb meer behoefte aan uw gebed dan aan
een gelukwensch" De waarheid daarvan
heeft spr. in de voorbije jaren diep ervaren.
Er is in de geschiedenis van het Konink-
rijk der Nederlanden geen tweede vierjarig
tijdperk aan te wijzen als de Jaren 1933
1937
Uitvoerig schetste spr. de omstandighe
den, waar onder het kabinet zijn taak aan
vaardde en besprak de onderdeelen van
het Vierhoeks-programma: versterking der
gezagshandhaving: voorkomen van verdere
inzinking van het bedrijfsleven; bestrijding
der werkloosheid en herstel van het finan
cieel evenwicht
Aan de hand van voorbeelden en cijfers
ging sor. na tot welke resultaten de door
de regeering getroffen maatregelen hebben
geleid en ln hoeverre de uitkomsten de
juistheid hebben bevestigd van het inzicht,
dat de regeering had ten aanzien van de
toestanden in 1933.
Ons land mag een toonbeeld van orde en
rust heeten en nog onlangs verklaarde een
buitenlander, die geheel Europa had door
reisd: „Gij verkeert hier ln een paradijs",
(applaus)
Om het bedrijfsleven in ons land voor
een algeheelen ondergang te behoeden was
het noodlg den uitvoer naar het buitenland
te vergrooten en zich aan te passen aan de
gewijzigde omstandigheden, waardoor Ne
derland zou ophouden een duurte-elland
te zijn.
Dat woord .aanpassen" ls zoo langzamer
hand in ons land een scheldwoord gewor
den, aldus spr., iüoch in wezen is het niet
anders dan een levensfunctie en daaren
boven christenplicht. Door contingentee-
rlngen van buitenlandsche goederen en
steunmaatregelen op groote schaal werd de
binnenlandsche markt beschermd en de
stijgende exportcijfers bewijzen, dat wij ons
op den goeden weg bevinden.
Het probleem der werkloosheid is nog
altijd nijpend, doch er zlin lichtpunten en
het is onjuist om de regeering er zonder
meer de schuld van te geven, dat het aan
tal werkloozen nu nog grooter is dan in
1933 In leder geval ziln nu 100.000 men-
schen méér ln het productieproces opge
nomen
Het Plan van zekere groote partij om de
werkloosheid te willen bestrijden door jaar
lijks voor 2 millioen gulden aan openbare
werken te doen uitvoeren, noemde spr.
economisch onverstandig en volstrekt on
geoorloofd. Eerstens is het niet mogelUk elk
jaar voor dit bedrag nuttig werk te la
ten verrichten en ten tweede belast men
daarmede het nageslacht en verschuilt
zoodoende de zorgen naar de toekomst. Dit
ls tegen sprekers staatkundig beginsel.
Wat het financieel evenwicht betreft,
heeft de regeering niet geheel kunnen be
reiken wat zij had gehoopt, doch er ls veel
verbeterd en reden tot optimisme.
De beklemming van 1933 „hoe ko
men wij er uit?" is voorbij. Wel hebben
wij nog een zwaren last tc torsen, doch
het einde van den weg ls in zicht.
Het nu volgend kabinet vindt dezelfdd
vraagstukken op zlin weg als zijn voorgan
ger. zij het met eenige nuanceering.
Zoo behoeft het gezag niet meer te worden
versterkt: het ls alleen een kwestie van
paraat blijven
Hoewel het bedrijfsleven in verschillen
de gevallen nog steun behoeft, ls de veer
kracht in het algemeen toch ln zooverre
herleefd, dat de overheidsbemoeiing ge
leidelijk kan worden weggenomen. (Ap
plaus).
Het werkloosheidscijfer is met 5#/o ge
daald; hopelijk zal het bedrijfsleven nog
een groot, aantal werkloozen absorbeeren,
evenals de uitvoering van publieke wer
ken, terwijl voor de blijvend-werkloozen
een afzonderlijke regeling ln het leven
dient te worden geroepen.
Met klem dekte spr. op trouw te blijven
aan het beginsel.
Wanneer er Sn de afgeloopen 4 jaar
iets goeds is geweest in het beleid van
dit kabinet, dan komt de eer daar
voor niet toe aan zijn leider, doch aan
het beginsel, waaruit deze leeft en
waardoor hij steeds beheerscht ls ge
worden.
Het is onze taak en onze plicht om mede
te werken aan het behoud der constitutio-
neele monarchie, waarvan een Oranjevorst
het werkelijke hoofd is en die in de re-
geeringstaak wordt terzijde gestaan door
verantwoordelijke ministers en een volko
men zelfstandige volksvertegenwoordiging,
welks leden uit vrijen wil gekozen worden.
Voor de eerste maal wordt er een
aanslag gepleegd op de historische
grondslagen onzer staatsinstellingen,
maar laten wij er toch vooral voor
zorgen, dat de volksvrijheden, welke
wij van onze vaderen erfden, ongerept
worden overgedragen aan het geslacht,
dat na ons komt. (Applaus).
Wie met eenige oplettendheid de ver
warring in de geheele wereld gadeslaat,
moet worden getroffen door de geringe
vastheid en de groote mate van onzeker
heid, welke alom heerschen.
Wat is daarvan de oorzaak? Het ant
woord op die vraag luidt: omdat ook in
het leven van den staat de eenige weg tot
redding en de eenige bron van kracht zijn
gelegen in de gehoorzaamheid aan de god
delijke ordonnantiën.
Dit heeft de wereld prijsgegeven en dat
is ook de reden van de vele conflicten.
Alleen in dit gehoorzaamheid, aldus be
sloot spr.. ontvingen wij de kracht om alle
moeilijkheden te dragen, omdat wij ons
gesterkt weten door Hem, die Heer ls in
den hemel en op de aarde.
Dr. Colijn besloot met het citeeren van
het Lutherlied „Een vaste burcht ls onze
God", dat staande door allen werd gezon-
gen.
Na een kort dankwoord van den heer
Parmentier, waarin hij toezegging deed
van aller uiterste krachtsinspanning, zon
gen de aanwezigen den grijzen staatsman
de zegenbede uit Psalm 134: „Dat 's Heeren
zegen op u daal,," toe. waarna dr. Colijn
voorging in dankgebed.
Tenslotte werden twee coupletten van
het Wilhelmus gezongen.
Naar wij vernamen functlonneerde de ge-
luidsversterkinginstallatie in de andere
twee zalen voortreffelijk, zoodat ook daar
het gesprokene woord voor woord duidelijk
te verstaan was.
kassen, met een 300-tal variëteiten van
narcissen in bloei en meer dan 250 tulpen
soorten een lust voor het oog waren. Ook
aan de velden werd een bezoek gebracht,
waar de bedrijfsleider, de heer de Wilde,
nog enkele explicaties gaf en vermeldde,
dal het aantal soorten, met inbegrip van
de zaailingen, welke nog geen naam dra
gen, ongeveer 1100 bedroeg, alle op de
kweekerij aanwezig. Bij het afscheid ne
men werd hem hartelijk dank gebracht,
waarna de tocht huiswaarts te luim 3 uur
werd ondernomen.
De afdeeling kan verheugd zijn over de
zen zoo uitstekend geslaagden aanvangs-
tocht, die vertrouwen wekt voor het ko
mende deel van het programma.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijziging:
Wed. J. H. van Rossum du Chattel. Vrou-
wenkerkkoorstraat, Leiden. Antiquiteiten,
engroshandel en agentuur. Uittredend
mede-eigenaar: J. H. van Rossum du
Chattel, dd. 30 April 1937.
De Leidsche Cabaretelub Oké heelt
Zaterdagavond met veel succes haar
medewerking verleend aan een feestavond
van de afdeeling Doetinohein van den
A. N. G. O. B.
2—1
