STADSNIEUWS
78sie Jaargang
WOENSDAG 31 MAART 1937
No. 23622
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
SCHEEPSVERBINDINGEN
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Dif nummer beslaat uit DRIE bladen
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons BLad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
30 ets. porto te betalen. - V.erplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijns
per 3 maanden f.Z.3S
per week .".TTTirTÜ'.IÜ f.0.18
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden -f portokosten]
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd>
Waar eens Thorbecke
woonde.
De perceelen Garenmarkt 9 en 11.
Thorbecke's woning.
De heer Jacques van der Heijden schrijft
ons:
„Het staat niet in het drukst bezochte
en aanzienlijkste deel van de stad", schreef
professor Thorbecke zijn jonge verloofde
in het verre Saksen, Zaterdagavond 31
October 1835. Thorbecke woonde toen aan
de Breelde)straat No. 113 te Leiden,
Het schrijven gold een huis met tuin,
hetwelk hij in die laatste week van Octo
ber was gaan zien en waarvan hij zijn
verloofde een zeer nauwkeurige beschrij
ving gaf. En van den tuin: „Deze tuin,
aan de huiszijde begrensd door een rij lin
den en verder bijna tè dicht met de kos
telijkste ooftboomen beplant, is wel de
grootste van Leiden en niet gemakkelijk
zal men in het hartje van een groote stad
een meer aanzienlijken vinden-' Daar is te
werken, aan te leggen, te ordenen en te
verfraaien, genoeg voor den duur van een
lang leven."
Thorbecke's voornemen was, het te hu
ren en er te gaan wonen na zijn huwelijk
met Adelheid Sölger. (15 Juli 1835).
Daar echter de particulier-eigenaar, wo
nende aan het Rapenburg, niet bereid
bleek óm het hem te verhuren cn Thor
becke, den prachtigen tuin niet kon ver
geten. kwam er een onderhandeling tot
koop. Deze kwam tot stand, werd bekrach
tigd den lsten Mei 1835 en na hun huwe
lijk betrokken Thorbecke en zijn vrouw den
18den Juli d.a.v. dezen .stillen, behaag
lijken en huiselijken zetel van het geluk."
Thans nóg gelegen aan de Westzijde van
de nóg in het midden beboomde (Ooster
lingplaats) of Garenmarkt (No. 202) No. 9
en toentertijd liggende in het bon Oost-
Nieuwland, Wijk H.
Ongeveer twaalf jaren later (6 Jan. 1847)
heeft Thorbecke zijn bezit nog vergroot
door aankpop van een nevenperceel (No.
202A) No. 11. Ruim een jaar daarna (7
April '48) vergrootte hij den tuin. met
„Den grond of het erf van acht geamo-
veerde huisjes gestaan hebbende in zekere
poort, alsmede den grond en de vrije uit
gang van de poort zelve", wat hem ruim
twee jaren later in die acte van koop, ter
gelegenheid van een kadastrale opneming,
een „misslag" deed ontdekken en „wes
halve partijen verlangen dat door forma
liseering dezer, alsnog dit erreur in de
Openbare Registers worde hersteld." Dit
„erreur" hersteld door een Acte van recti
ficatie <3 Aug. '50), betrof een niet-ver-
melding van 12 vierkante ellen tuingrond.
Om nu te komen tot een huis en erve,
„geapproprieerd" tot pakhuis zij het vol
gende medegedeeld:
Tijdens de buskruitramp in 1807 werd
het huis bewoond door mr. Egbert Pardic-
que en vrouwe, waarna door het overlijden
van laatstgenoemde in 1812 wegens teste-
mentaire beschikking het huis met fraaien
tuin en achteruitgang overging op Hen
drik Nicolaas Pauw. Deze verhuurde het
aan Johannes Clarisse, professor in de
Godgeleerdheid aan 's Lands Universiteit.
Als bijzonderheid zij hierbij aangemerkt,
dat deze professor degene was, die het
verhaal, waarvan prof. dr. L. Knappert
mededeeling doet in zijn boek „De Ramp
van Leiden" (bldz. 22). gehoord had van
Te Water zeiven. Men leest daar namelijk:
„De slag van het losbarstende kruit was
in Leiden zelf niet zóó zwaar als men zich
buiten Leiden verbeeldde. Sommigen dach
ten. dat het Kruithuis op de Vest bij de
Koepoort in de lucht gevlogen was. De
hoogleeraar Jona Willem te Water, die
verder het Rapenburg op woonde, zat te
genover zijn stokdoove vrouw. Zij hoorde
iets van den slag en vroeg (hoe vaak gaat
het tragische met het komische te za-
men!>: „Zei u iets, te Water?") En hij
deze noot staat: „Volgens mondelinge over
levering in de familie Clarisse, die het ge
hoord had van den ouden Johannes Cla
risse. Deze, sinds 1815 hoogleeraar te Lei
den. had het verhaal van Te Water zei
ven, die, in 1815 emeritus. In 1822 stierf.
Ik (prof. Knappert) dank de mededeeling
aan dr. Bronsveld, die met eenc kleindoch
ter van Joh. Clarisse gehuwd is."
De verhuurder Hendrik Nicolaas Paauw
werd mede-gefailleerde in het faillissement
van IJsbrandes Hoefhamer en Cozeep
zieders te Zalt-Bommel. Daarna werd het
huis, erve, tuin en achteruitgang, ten over
staan van den Heer „Vrederegter" van het
Canton Leiden, publiek geveild en ver
kocht, en toegewezen aan Ds. Voet van
Campen (1819). Bij dezen executoralen
verkoop was de clausule gesteld „dat de
kooper zal moeten presteeren en gedogen
zoodanigen huur als de Heer Johannes
Clarisse, professor aan 's Lands Universi
teit alhier, aan de verleene partij is heb
bende tot den eersten Meij achttienhon
derd een en twintig."
Nadien verkocht de dominé zijn bezit
uit de hand (13 Jan. '22) aan twee broers,
ververs en glazenmakers, eerder beiden,
maar waarvan toen nog de een aan de
Middelste Raamsteeg woonde en de ander
vlak naast hun beider nieuwe aanwinst.
Samen gingen zij er wonen, brachten de
beide perceelen in „communicatie", én uit
een reeds vroegere gedane koop van den
28sten April 1813 verheelden zij gren
zende aan den tuin 'n „huis en erve",
dat door hen werd „geapproprieerd" tot
pakhuis.
Veertien jaren later, als de wingerd
door schildershand geplant ter opluis
tering om de lichtsparing in dat oude ge
veltje aan de tuinzijde van frissche hel
dere groene bladeren een krans had ge
strengeld en door een gulden gloed werd
overgoten, teekent zich daar binnen tegen
dat licht:
„Een hoekige, magere en steile figuur
Een man als uit ijzer gegoten."
(Uit Schimmels cantate).
Thorbecke heeft hier zijn studenten, die
vanaf de toen al gedempte, maar nog be
boomde Sint-Jacobsgracht door een deur
langs een gangetje kwamen, in de drie
cursusjaren van: '36, '37 en '38 de Grond
wet verklaard èn „uit de constitutioneele
geschiedenis des land", èn uit die van
Europa, èn uit de practische uitlegging".
En: wat „de Thor", zooals ,de studenten
hem noemden, hier doceerde, groeide uit
tot zijn beroemde boek Aanteekening op
de Grondwet, dat in 1839 verscheen.
Dit college, was voor hemzelf van be
slissende beteekenis en de voorbereiding
van zijn ommekeer van geleerde tot staats
man.
Want uit de colleges ontstond het groote
boek, en het boek zou hem midden in den
woeligen strijd brengen en op de nieuwe
plaats, die hij niet meer verlaten zou.
Met de opening, na de Kerstvacantie
1835, van het college over de Grondwet,
opende zich als het ware ook zijn nieuwe
toekomst, zijn nieuwe levensperiode, en
begon in de verte de gestalte van den
staatsman te naderen en die van den pro
fessor te verdrineen.
Van der Linden. Opzoomer en Olivier,
die tot zijn leerlingen behoorden en tal
van anderen, die het tot voorname posten
brachten, hebben in dit „pakhuisje" on
der zijn gehoor vertoefd.
Urbs antiqua ruit! de oude stad valt
in puin gelijk het motto van Gysbregt
zegt, heeft hier nóg niet geklonken
R.K. M.V. „DE HANZE".
Ledenvergadering.
Gisteravond hield de R.K. M.V. „de
Hanze" een matig bezochte ledenvergade
ring in een der zalen van café-restaurant
„In den Vergulden Turk". Na opening met
den Chr. groet door den Voorzitter den heer
H. L. J. Tobé. deed deze mededeeling dat op
Maandag 12 April a s. een feestavond voor
de leden zal worden georganiseerd. Verder
ligt het in de bedoeling van het bestuur
eens of meermalen per jaar een ledenlijst
te doen uitgeven en deze te zenden aan alle
leden, rekenplichtige instellingen en aan
alle firma's die«zich alhier vestigen, ten
einde het koopen bij Hanzeleden te bevor
deren. Spr. wilde er echter in het bijzonder
den nadruk op leggen, dat het geenszins de
bedoeling is. aan te sporen uitsluitend
van Hanzeleden te gaan betrekken. Inte
gendeel: het bestuur houdt vast. aan het
devies: „Koopt en laat werken bij den mid
denstand". doch het uitgeven en het ver
zenden van den leden-lijst houdt daarnaast
in „denkt ook om Uw Hanzeleden". Op 17
en 18 Mei a.s. zal te Utrecht de zevende
Algemeene Nederlandsche Katholieken dag
worden gehouden. Spr. spoorde aan daar
aan zooveel mogelijk deel te nemen. De no
tulen der vorige vergadering werden na een
wijziging goedgekeurd evenals de jaarver
slagen van de vak- en onderafdeelingen
der R.K. slagerspatroonsvereeniging „St.
Pelagius". de afdeeling van den Ned. R.K.
Bond van Hotel. Café. Restauranthouders
en Slijters „St. Jan" en de Schilderspa-
troonsvereeniging „St. Lucas".
Punt 4 bracht een installatie van een
zestal nieuwe leden.
De benoeming van een afgevaardigde
naar den Centralen Raad werd tot een vol
gende vergadering uitgesteld. De afd. Lei
den stelde voor om den Centralen Raad In
overweging te geven besprekingen te voe
ren tot het stichten van een kindervacantie
en herstellingsoord voor kinderen van
Hanzeleden. hetgeen door de vergadering
werd aangenomen. Na nog enkele bespre
kingen en een rondvraag van huishoudelij-
ken aard, sloot de voorzitter de vergade
ring op de gebruikelijke wijze.
CHR. HIST. KIESVEREENIGING.
De heer D. v. d. Kwaak over de
gemeentebegrooting.
De Ohr. Hist. Kiesvereeniging vergaderde
gisteravond in het wijkgebouw Staalwijk,
onder leiding van den heer Y. Tymstra.
Na zingen en Schriftlezing, hield de
voorzitter een korte inleiding over het
„Eigen recht der kerk". Kerk en Staat wor
den herhaaldelijk genoemd in het program
van beginselen der Unie (art. 1 en art. 12
en 13), en thans wordt ook in het Verkie
zingsmanifest een zinsnede opgenomen
over het „Eigen recht der kerk". De Unie is
een beginselpartij en heeft daarom ook
groote liefde voor de kerk. Vooral nu de
Staat in sommige landen steeds bruter op
treedt en ook de kerk wil stellen onder den
Staat. In Nederland staan kerk en Staat
naast elkaar: is er vrijheid van prediking,
wij beschouwen dat als een recht van de
kerk. De erkenning van dat recht is er
niet altijd geweest, de een heeft over den
ander wel geregeerd.
De vrijheid van de kerk is een kostelijk
goed. niet genoeg kan dit gewaardeerd
worden, en al zijn de belagers van deze
vrijheid nog niet sterk, toch is het goed,
dat wij oppassen en het „eigen recht der
kerk" vasthouden. De verkiezingsstrijd zal
in het teeken staan van strijd tusschen
geestelijke stroomingen. De Unie kiest wel
bewust voor het parlementaire stelsel, om
dat daardoor het eigen recht der kerk het
meest geëerbiedigd wordt.
Na enkele huishoudelijke mededeelingen
(o.a. toetreding van enkele leden) sprak
de heer D. v. d. Kwaak, raadslid over: De
Gemeentebegrooting. Spr. memoreerde de
verkiezing van 2 s.d. wethouders, terwijl
thans blijkt, uit de begrooting van 1937, dat
ook volgens de wethouders, bezuiniging
allerwege noodzakelijk is; terwijl deze be
zuinigingen vroeger gehekeld werden. Er
ger is nog. dat deze bezuinigingen de ge
meente-reservekracht volkomen uitputten
en Leiden achteruitgaat. De financieele
beschouwingen van diverse raadsleden
werden door den heer v. d Kwaak geme
moreerd en nader toegelicht. (Belasting-
verhooging en inkrimping van uitgaven,
aantasten van reserves). Een noodlijdend
Leiden zagen velen in het verschiet. Ook
de rede van weth. Verwey werd toegelicht,
en de motiveering van B. en W. over deze
„sluitende" begrooting besproken.
Bij het politiek debat werd de houding
der s.d.a.p. tegenver Koningshuis en Va
derland besproken, terwijl vastgesteld
werd. dat de s.d.a p. haar houding van
vóór 1935 verloochend heeft, en dat critiek
zonder verantwoordelijkheid heel wat ge
makkelijker is dan leiding te aanvaarden
en door de aanvaarding van leiding too-
nen. dat men in staat is de critiek in daden
om te zetten.
Er zijn intusschen ook lichtzijden: de
openbare werken, thar.s in uitvoering of
reeds goedgekeurd, bedragen pl.m. f. l'/i
millioen, verdere plannen zijn in voorbe
reiding.
Na enkele grappige voorvallen uit het
begrootingsdebat, vermeld te .hebben, sloot
de heer D. v. d. Kwaak zijn inleiding.
Vervolgens werd een aanvang gemaakt
met de behandeling van den beschrijvings
brief voor de algemeene vergadering:
voorstellen en aanvullingen werden be
sproken en ten slotte de afgevaardigden
benoemd.
Met dankgebed werd de vergadering ge
sloten.
BUURTVER. „EENSGEZINDHEID".
De jaarlijksche huisvlijttentoonsteiling.
In het gymnastieklokaal van de scholen
Ooster- en Munnikenstraat wordt heden-
en morgenavond de jaarlijksche huisvlijt
tentoonsteiling gehouden.
Er zijn ook nu weer, vooral door de meis
jes en dames, zeer vele producten van huis
vlijt bijeengebracht, terwijl eveneens de
leerlingen van beide bovengenoemde scho
len heel wat materiaal inzonden.
De beoordeeling door de jury had het
volgende resultaat:
Groep A (meisjes) 6-8 j.: Ie pr. Janny
Landman: 2e pr. Corry Stokhuyzen.
Groep B idem 9-11 j.: Ie pr. Annie Ver
planken; 2de pr. Elsje Kukler.
Groep C (meisjes) 12-14 j.: Ie pr. Koba
Bekooy; 2e pr. Els Lepelaar.
Groep D (meisjes 1518 jaar): le pr.
Rie Brouwer: 2e pr. Doortje Wagenaar.
Groep E (dames): le pr. mej. Wijling;
2de pr. mej. Stokhuyzen.
Eerv. vermeldingen mej. Van Zwieten Sr.
en mej. Brugman.
Eereprijs: mej. J. Beekman.
Groep I (jongens) 6-8 j.: le pr. Corn.
Horsman; 2. Bertus v. Meurs.
Groep II (jongens) 9-11 j.: le pr. Abr.
Brouwer; 2de pr. Th. Pet.
Groep III lidem) 12-14 j.; le pr. Teun
Flaman; 2de pr. Adr. v. Vliet.
Groep IV (idem 1518 jaar): le pr.
Wim Crama.
Groep V (heeren)le pr. J. Linschoo-
ten; 2de pr. Nieuwenhuis; eerv. vermel
dingen: Ensering en L. Brouwer.
LEIDSCHE BELASTING OPHAALDIENST.
Genoemde dienst heeft in de afgeloopen
maand f. 10 790.12 aan de Rijksontvangers
afgedragen, benevens f 202.37 aan den
Gemeente-Ontvanger.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
aanslagen en beschikkingen zoo spoedig
mogelijk na ontvangst ten kantore van den
dienst Nieuwe Rijn 22 moeten worden in
geschreven.
Bond van Hooger Onderwijs
personeel.
De voortgezette Jaarvergadering.
Na afloop van de officieele ontvangst
begaven bestuur en afgevaardigden zich in
gereedstaande auto's naar het Planetarium
te Den Haag waar voor velen een onge
kend schouwspel werd tentoongesteld,
waarna men zich in Zomerzorg vereenigde
aan een gemeenschappelfiken maaltijd Na
afloop hiervan had een avondbijeenkomst
plaats waar de leden aangenaam werden
beziggehouden met muziek en Oranje films.
Deze bijeenkomst werd met een kort wel
komstwoord door den heer M. Sijerp als ver
tegenwoordiger van het H B. geopend, waar
na een opwekkend woord tot meerdere
activiteit werd gesproken door den bonds
voorzitter. den heer Jansen van 't Laar.
Men bleef nog geruimen tijd na afloop der
bijeenkomst gezellig bijeen waarna de ver
gadering werd verdaagd tot hedenmorgen.
De vergadering werd heropend door den
voorzitter, waarna deze speciale woorden
van welkom richtte tot den vertegenwoor
diger van de centrale, waarna men over
ging tot behandeling van de agenda-pun
ten welke na meerdere of mindere discussie
tot een goede oplossing werden gebracht.
Uit de gehouden besprekingen bleek, dat
er voor het niet doceerend H.O. personeel
nog vele kwesties om een oplossing vragen.
Bij het einde van de vergadering werd het
vertrouwen in het H.B en de Centrale uit
gesproken. hetgeen met applaus werd on
derstreept. Hierna werden nog woorden van
dank gebracht aan de ontvangende afdee
ling voor de prettige wijze waarop de ont
vangst was geregeld en toog ieder, gesterkt
in het bewustzijn, dat zijn belangen in
goede handen zijn. huiswaarts.
OUD-NOTARIS J. A. VAN HAMEL.
Onder groote belangstelling van buiten
en In de stad heeft oud-notaris van Hamel,
in goede gezondheid, zijn 90en verjaardag
mogen vieren. Verschillende Leidsche in
stellingen: de Spaarbank, de Kamer van
Toezicht op de Notarissen, de Broederschap
van Notarissen, de schoolcommissie, de
instelling tot opleiding van O.-I. ambtena
ren, hadden bloemen en brieven gezonden
of delegaties afgevaardigd. Uit Den Haag
verschenen o.a. de president van de Recht
bank en vele oud-collega's w.o. ook uit
Leiden op de receptie.
De jubilaris verkeerde in de beste stem
ming.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijving: Algemeen Admini
stratie- en Rechtskundig Advies-Bureau
„Aarab", Merelstraat 52, Leiden. Eigenaar
H. de Beer, Leiden.
Wijzigingen: H. C. J. de Haan. Import-
Export les Parfums Limajo, Nieuwe Rijn
4444a. Leiden. Wijziging uitgeoefend be
drijf: de winkel in parfumerieën, luxe ar
tikelen en byouterieën is opgeheven; thans:
fabricage van eau de cologne en parfume
rieën en groothandel in toiletartikelen.
Fabriek van Kunsthoornproducten „Hol-
landia" N.V., Veurscheweg 21 B. Voorscho
ten. Nieuwe commissaris: W. Jolles, 's Gra-
venhage.
GEREF. GEMEENTE.
Ds. H. Ligtenberg uit Lisse heeft eveneens
bedankt voor het beroep naar de Geref.
Gemeente hier ter stede.
BIJZONDERE LEERSTOEL AAN DE
LEIDSCHE UNIVERSITEIT.
Het gisteren uitgegeven staatsblad nr.
1360 bevat het besluit van den 6den Maart
1937, tot aanwijzing overeenkomstig arti
kel 170 der hooger-onderwijswet van de
Stichting voor Oud-Semietische. Hellenis
tische en Joodsche rechtsgeschiedenis, ge
vestigd te Leiden, als bevoegd om bü de
faculteit der rechtsgeleerdheid' aan de
Rijksuniversiteit alhier een bijzondcren
leerstoel te vestigen in Babylonisch-Assy-
rische, Israëlietische en Hellenistische
rechtsgeschiedenis.
LEIDSCHE BROODFABRIEK N.V.
In de hedenmiddag gehouden jaarlijksche
algemeene vergadering van aandeelhouders
der N.V. Leidsche Broodfabriek werden de
balans en verlies- en winstrekening onver
anderd vastgesteld.
Besloten werd om dit jaar geen dividend
uit te keeren (vorige iaar 10 °/o)
In de vacature ontstaan door het over
lijden van den heer A Couvee P J zn. werd
als commissaris gekozen dr. J. J. van Eek,
terwijl mr. H. R. Goudsmit. die aan de
beurt van aftreden was, als zoodanig werd
herkozen.
EERSTE BLAD
BINNENLAND.
Afscheidsreceptie van den commandant!
veldleger. (Binnenland. 3e Blad).
De begrafenis van Mr. Lietaert Peerbolte.
(Binnenland, 3e Blad).
Vergadering te Den Haag van de Vereeni-
ging voor Leeraren in de Lich. Opvoe
ding. (Kerk en School, 3e Blad).
Dagorder van den nieuwen commandant;
van het veldleger. (Binnenland, 3e
Blad).
De heer L. G. van Hoorn, gezant te Wee-
nen en Boedapest, wordt gezant te
Boekarest. (Laatste Berichten, le BI.),
BUITENLAND.
Een interview met den Tsjecho-Slowaak-
schen minister van buitenl. zaken
Krofta. (Buitenland, le Blad).
Verzoening tusschen Hitier en Ludendorff.
(Buitenland, le Blad).
Het Japanschc parlement ontbonden. (Bui
tenland, le Blad).
De bewapening der sovjet-unie. (3e Blad),
Spoorwegongeval in Frankrijk. Drie doo-
den, 60 gewonden. (Buitenl. Gemengd,
3e Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Onze stadgenoot A v. d. Werf. Reseda
straat no. 20. vond op Maandag j.l. in een
weiland aan de Vliet, in den zoogenaamden
Gasthuispolder een nest met vier kievits
eieren
Onze stadgenoote mej. A. M. E. Rol-
landet slaagde te Utrecht voor de akte
leerarbeid.
De heer G. A. Waldkötter, werkzaam
als klerk ten politiebureele alhier is ge
slaagd voor het examen voor inspecteur
vain politie, afgenomen vanwege den
Bond van Hoogere Politieambtenaren in
Nederland.
De wielrijdster, die op 12 Maart j.l.
omstreeks half elf voormiddag, op den Sta
tionsweg getuige was van een aanrijding
tusschen een personenauto en een wiel
rijder, wordt verzocht zich te willen ver
voegen aan 't politiebureau, afd. Recherche.
De volgende schepen zijn Donderdag 1
April 1937 radio-telegrafisch te bereiken
via het kuststation Scheveningen Radio.
Aldabi, Alphacca, Alpherat, Bloemfon
tein. Boschfontein, Chr. Huygens, Casta
Rica, Cottica. Crijnssen, Dempo, Gaaster-
kerk, Grootekerk, Indrapoera, Johan de
Witt, Kota Nopan, Meliskerk. Nijkerk, Poe-
lau Bras, Poelau Roebiah, Rotterdam
H.A.L., Serooskerk. Simon Bolivar. Spring
fontein, Statendam, Streefkerk, Veendam,
Volendam.
Behalve bovengenoemde passagierssche
pen zijn de meeste Nederlandsche vracht
schepen eveneens via Scheveningen Radio
te bereiken.
Telegrammen worden aangenomen door
alle telegraafkantoren en door Radio-Hol
land,
