STADSNIEUWS
WOENSDAG 24 MAART 1937
No. 23618
Onze
Knipselprijsvrexag
2280
Een auto, die zelf uit rijden ging
Het paleis Kneuterdijk verkocht
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
78ste Jaargang
De korte rit eindigde in het water
Aan de Algemeene Friesche
Levensverzekering Maatschappij
DH nummer bestaat uit VIER bladen
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f.2.3S
per week It. 0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f portokosten.'
(voor binnenland f.0.80 per mnd.>'.
Het aantal inzendingen op
onze Advertentie - Knipsel
prijsvraag heeft
bedragen.
In ons Blad van aanstaan
den Zaterdag zullen wij
den uitslag bekend maken.
DE DIRECTIE.
Vrijdag 26 dezer, Goeden Vrijdag,
en Maandag 29 dezer. Tweeden
Paaschdag, zal ons Blad niet ver
schijnen en zullen onze Bureaux
gesloten zijn.
DE DIRECTIE.
VERBETERING VAN DE SPOORLIJN
LEIDEN—UTRECHT.
In verband met den drukkeren treinen
loop in den a s. zomerdienst op de lijn
LeidenUtrecht wordt de spoorbaan weer
belangrijk verbeterd. lederen dag voeren
extra-treinen groote hoeveelheden zand
aan, dat 's nachts wordt verwerkt voor ver
sterking der spoorbaan.
GOED AFGELOOPEN.
Gistermiddag is op dezelfde plaats te
Nieuwe Wetering, waar kort geleden een
ernstig auto-ongeluk plaats vond, wederom
een auto van een verhuur-inrichting hier
ter stede verongelukt. Ook ditmaal waren
de inzittenden Leidsche studenten, doch
gelukkig zijn nu geen persoonlijke onge
lukken te betreuren. Door groote onacht
zaamheid kon de bestuurder, de heer H.
v. d. B„ de bocht niet nemen en de auto
stortte van den vrij hoogen berm in de
moddersloot. Doordat de wagen niet over
den kop sloeg, konden de drie inzittenden,
zij het dan met natte voeten, zich in vei
ligheid stellen.
Door den kraanwagen van de fa. Ameele
te Oegstgeest is de wagen op het droge ge
haald.
Vereeniging „Veilig Verkeer"
Algemeene vergadering der
Leidsche afdeeling.
In de Jacobazaal van „Den Burcht"
hield de afdeeling Leiden der vereeniging
„Veilig Verkeer" gisteravond onder leiding
van den voorzitter den heer M. J. E. Kwint,
een algemeene vergadering.
De belangstelling was slechts gering.
In zijn openingswoord herdacht de voor
zitter het overlijden van het bestuurslid, ir.
Modderman, die zich zoo buitengewoon
verdienstelijk heelt gemaakt voor „Veilig
Verkeer".
De notulen der vergadering van 28 Jan.
werden onveranderd goedgekeurd.
Aan het jaarverslag van den secretaris,
den heer P. L. Gillissen, ontleenen wij het
volgende:
Den leden werd een tweetal boekjes, nl.
het „Verkeersboekje 1936" en „Veilig Ver
keer" aangeboden.
Een lang gekoesterde wensch werd het
vorige jaar vervuld en wel het doen af
nemen van verkeersexamens aan de jeugd.
Op Maanden den 25en Mei en volgende
dagen werd, nadat tevoren op school het
schriftelijk gedeelte was afgelegd, in de
Thorbeckestraat en omgeving en in het
Kooipark en omgeving, ten overstaan van
den inspeotem- van politie, den heer Van
der Wal. het praktische verkeersexamen
afgelegd. Pl.m. 450 leerlingen van 7 scho
len namen aan het examen deel.
Op den eersten Zaterdag in Juli werd in
de Stadszaal aan ongeveer 357 jongens en
meisjes het verkeersdiploma uitgereikt.
Door den heer Van der Wal werd een
reeks voordrachten over Veilig Verkeer
door middel van 't plaatselijk radiodistri
butienet gehouden.
Op 28, 29 en 30 Mei werden wederom
verkeersdagen gehouden.
Daar op het eind van het verslagjaar
nieuwe verkeersvoorschriften in werking
waren getreden, nam het Verbond van
Vereenigingen voor Veilig Verkeer het
initiatief tot het door de plaatselijke ver
eeniging doen houden van een z.g. rem
men- en lichtweek voor wielrijders. Deze
week werd te Leiden gehouden van 712
December.
Door de politie werden ruim 500 rijwie
len gecontroleerd.
Dank werd tenslotte gebracht aan al
len. die door steun of medewerking de
acties van Veilig Verkeer hebben doen
slagen.
Van het financieel verslag, uitgebracht
door den penningmeester, den heer B. J.
Moolenaar, vermelden wij het volgende:
Inkomsten f. 516.67
De uitgaven bedroegen f. 462.77; batig
saldo f. 53.90.
Zooals hieruit blijkt waren de kosten van
het Verkeersonderwijs niet onbelangrijk.
De Verkeersweek kostte dit jaar niet
Foto van Vliet
Zooals gewoonlijk werd ook hedenmor
gen de 4-pers. Chevrolet van den heer H.
C. J. de H. door een van zijn reizigers uit
de garage gehaald en voor zijn woning op
de Botermarkt, aan de waterzijde gepar
keerd. Nauwelijks stond de auto daar
het was ruim half acht of er kwam be
weging in en langzaam reed de wagen
naar het water. De heer Kloos trachtte hem
nog tegen te houden, doch de auto. dit
tlijkbaar haar zinnen had gezet op een
morgenbad. bleek te zwaar en verdween
kopje onder in het groezelige water van
de Botermarkt
Men heeft het vermoeden, dat de hand-
Naar wij vernemen is dezer dagen de verkoop tot stand gekomen van het
Koninklijk Paleis aan den Kneuterdijk te 's-Gravenhage, met bijbehoorende
gebouwen, terreinen en tuinen aan de Algemeene Friesche Levensverzekering
Maatschappij, gevestigd te Leeuwarden.
Deze maatschappij, die op verschillende plaatsen in ons land bijkantoren heeft
gevestigd, waaronder ook te 's-Gravenhage, is voornemens haar bijkantoor aldaar
uit te breiden en te vestigen in een gedeelte van 't hoofdgebouw a. d. Kneuterdijk.
Een deel van dat hoofdgebouw zal verhuurd worden aan gegadigden. Het ligt
voorloopig niet in de bedoeling der directie belangrijke wijzigingen in het hoofd
gebouw aan te brengen.
Het complex strekt zieli uit van den Kneuterdijk tot de Paleisstraat, terwijl de
belendende gebouwen het Ministerie van Financiën en het agentschap der
Nederlandsche Bank zijn.
rem is losgeschoten door het dreunen van
een zware vrachtauto, die even van te vo
ren voorbijreed. Hoe het ook zij. de auto
was onder het wateroppervlak verdwenen
er. het was nu zaak haar weer op den wal
tp krijgen. Daartoe werd de hulp Ingeroe
pen van de garage Stallinga, die er na
eenige uren in slaagde de drenkelinge weer
op het rechte pad te brengen.
De belangstelling voor dit bergingswerk
was vanzelfsprekend groot. Op onze foto
ziet men het slachtoffer in de takels van
den kraanwagen hangen. De auto is slechts
iicht beschadigd, doch enkele koffers met
monsters zijn totaal bedorven.
zooveel, daar de geheele opzet zuiniger
werd aangepakt.
Het winterprogramma leed onder gebrek
aan geld, daar voor een goede actie het
saldo der middelen ontoereikend was.
Daar de secretaris van de Verkeersonder-
wijscommissie, de heer Boerma, wegens
ziekte afwezig was, werd zijn verslag aan
gehouden. De voorzitter dier commissie, de
heer H. van Slooten Jr. deed enkele mede-
deelingen over den gang van zaken bij de
afgenomen examens en de voorbereiding
daarvan en sprak de hoop en verwachting
uit, dat dit jaar door een grooter aantal
scholen en dus door meerdere kinderen
aan de examens zal worden deelgenomen.
De kascommissie 1934/35, bestaande
uit mej. Ruigrok en den heer Questroo
bracht over die periode gunstig verslag uit.
terwijl de commissie 1935/36, bestaande uit
de heeren van der Zanden en de Jong zich
wat deze laatste periode betreft hierbij
aansloot.
Op beider advies werd den penning
meester décharge verleend.
In de kascommissie 1936/37 werden de
heeren Krijger en van Ulden benoemd.
De heeren P. van Eek en F. J de Jong
werden benoemd tot leden van het dage-
lijksch bestuur, resp. in de vacatures ont
staan door het overlijden van ir. Modder
man en de periodieke aftreding van den
heer P. L. Gillissen, die voor een herbenoe
ming niet in aanmerking wenschte te
komen.
Den heer Gillissen bracht de voorzitter
dank voor het vele en moeilijke werk. dat
deze voor „Veilig Verkeer" heeft verricht.
Bij de rondvraag werd door verschillende
leden geklaagd over de onvoldoende wijze,
waarop de politie in het algemeen tegen
verkeerszondaars optreedt. Met voorheelden
werd deze algemeene klacht nader toege
licht.
De voorzitter, die deze bezwaren volkomen
onderschreef, deelde mede, dat deze kwestie
onlangs in een bestuursvergadering breed
voerig is besproken en dat toen besloten is
een en ander onder de aandacht van den
heer v. d. Wal. inspecteur van de verkeers
politie en bestuurslid van Veilig Verkeer, te
brengen.
Op een vraag van den heer Krijger deelde
de voorzitter mede, dat de financiën nog
niet sterk genoeg waren om ook in de bui
tengemeenten een actie te beginnen.
Verder deelde de heer Kwint nog mede,
dat het de bedoeling is de actie voor Veilig
Verkeer in de toekomst over meerdere da
gen te verdeelen, teneinde zoodoende de be
langstelling levendiger te houden.
Nadat nog enkele andere kwesties waren
besproken, volgde sluiting.
De potvisch-geraamten
worden tentoongesteld.
Van Vrijdag tot en met Maandag a.s.
In het Rijksmuseum van
Nat. Historie.
KWEEKSCHOOL TOT OPLEIDING VAN
BEWAARSCHOOLHOUDERESSEN.
Gedwongen door den nood der tijden heeft
de alom bekende Kweekschool aan het
Rapenburg 131 moeten uitzien naar mid
delen om de kas te versterken. Daartoe is
een Comité opgericht, dat één dezer dagen
zijn eerste vergadering hield ten huize van
Mevr. S. Verheij van WijkRoem Tal van
dames hadden aan de uitnoodiging van het
bestuur gevolg gegeven. Besloten werd na
de groote vacantie een bazaar te houden
in de school aan het Rapenburg.
Na Rotterdam komt ook Leiden aan de
beurt om door eigen aanschouwing kennis
te kunnen nemen van hetgeen er van de
veelbesproken potvisschen is overgebleven.
Van Vrijdag 26 tot en met Maandag
29 Maart, eiken dag van 95 uur, zul
len de inwoners van Leiden en van de
omliggende gemeenten tegen een kleine
geldelijke vergoeding in de gelegenheid
worden gesteld de geraamten van de
twee in Zeeland gestrande potvisschen
van nabij te bezichtigen op de binnen
plaats van het Rijksmuseum van
Natuurlijke Historie aan de Raamsteeg.
Weliswaar is nog lang niet alles schoon ge-
praepareerd en liggen de verschillende been
stukken los van elkaar, maar men kan nu
de onderdeelen van de geraamten nauw
keuriger bekijken dan dit het geval zal zijn,
wanneer zij eenmaal tot volledige skeletten
zullen zijn samengesteld.
Wat vooral opvalt is de enorme 'grootte
van de verschillende beenstukken en de
bizarre vormen, vooral van de schedels. De
schedels vormen wel de grootste beziens
waardigheid. zij zijn reeds geheel ontdaan
van de vleeschresten en beginnen in den
korten tijd sinds hun aankomst alhier
reeds aardig wit op te bleeken. De maten
van den grootsten schedel bedragen: lengte
530 c.M., breedte 235 c.M., hoogte 170 c.M.
De lengte wordt vooral veroorzaakt door de
in sterke mate uitgegroeide bovenkaaks-
beenderen, die als een afgeplat snavelvor-
mig uitsteeksel naar voren wijzen. De groot
ste hoogte bevindt zich aan den achter
kant: hier steekt een betrekkelijk dunne
beenplaat naar boven uit, deze dient ais
bescherming voor de ontzaglijk groote
massa, waarin zich bij het levende dier de
spermaceti bevindt. Van de kleinste van de
schedels (de lengte hiervan bedraagt 470
c.M.) is een bovenkaaksbeen losgeraakt, dit
is apart opgesteld. Het losraken van dit
groote beenstuk is in de eerste plaats te
wijten aan de jeugd van de dieren, op late-
ren leeftijd pas hechten zich de verschil
lende beenstukken van den schedel vaster
aan elkaar.
De onderkaken zijn los van de schedels,
respectievelijk 470 en 420 c.M. lang. In elke
onderkaakshelft bevinden zich 22 a 23 tan
den. bij onze exemplaren zijn deze nog door
het tandvleesch omgeven. Eigenaardig is
het, dat bij beide exemplaren de tanden
aan hun punten in hooge mate zijn afgesle
ten.
Langs een van de muren van het gebouw
is een aantal wervels van de twee dieren
opgesteld, reeds onfdaan van de vleesch
resten, zoodat deze geweldige beenstukken
goed waar te nemen zijn. De wervellicha
men zijn tot meer dan 40 c.M. breed, met
de dwarsuitsteeksels mee meten zij tot
EERSTE BLAD
BINNENLAND.
Dc O 13 en O 15 naar Spanje vertrokken,
(Binnenland, 3e Blad).
Nederland op de Parijsche tentoonstelling.
(Binnenland, 3e Blad).
Uitreiking van de De Ruyter-medaille aan
L. Smit en Co's intern, sleepdienst.
(Binnenland, 3e Blad).
Nationalisten zullen geen bescherming dul
den van schepen, die munitie of vrij
willigers vervoeren. (Binnenland, 3e
Blad).
Voor het eerst sinds 1923 won Oxford heden
de Engelsche bootrace met een voor
sprong van drie lengten. (Sport, le
Blad).
BUITENLAND.
De Fransche Kamer geeft de regeering
Blum haar vertrouwen na debat over
de gebeurtenissen te Clichy. (4e en le
Blad).
Italië veroorzaakt moeilijkheden in de
niet-inmengingscommissie. (4e Blad),
De houding van België na de opzegging
van 't Locarno-pact. (Buitenland. 2e
Blad).
Ciano naar Belgrado vertrokken. (Buiten
land, 2e Blad).
De Duitsche Kerkstrijd. (Buitenland, 2a
Blad). j
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTE J4
EERSTE BLAD.
meer dan 90 c.M. Op een andere plaats is
een aantal ribben opgesteld. Deze sterk
gekromde beenstukken zijn voor een groot
deel van opvallende grootte: er zijn er bij,
die in rechte lijn gemeten van punt tot
punt een lengte haien van 175 c.M.
De vinnen, die aan het volledige dier
slechts kleine uitsteeksels schenen te vor
men, hebben toch nog een lengte van 150
c.M.. met het schoon praepareeren van
deze stukken is nog geen begin gemaakt.
Ook het borstbeen is zeer groot, in beide
afmetingen meer dan 1 meter. Zijn vorm
doet eenigszins denken aan een zeer la
gen clubfauteuil.
De wervels in het uiteinde van de staar
ten zijn nog niet vrij gemaakt van hun
omgevende spiermassa's; deze stukken lig
gen nog in hun geheel op de binnenplaats.
De grootste skeletdeelen zijn door lage
houten hekjes omgeven, teneinde ze voor
beschadiging door het publiek te vrijwa-
rfen. Hinderlijk voor de bezichtiging zijn
deze hekjes echter allerminst.
Op de tentoonstellingsuren zal steeds
iemand van het wetenschappelijk perso
neel aanwezig zijn om desgewenscht van
voorlichting te dienen.
Ongetwijfeld zullen velen het besluit van
den directeur van het Museum, prof. dr.
H. Boschma, om de geraamten ter bezich
tiging op te stellen op prijs stellen en van
deze gelegenheid gaarne gebruik maken.
Ter geruststelling van eigenaars van ge
voelige reukorganen zij opgemerkt, dat de
onaangename geur grootendeels verdwenen
is. zoodat men om die reden niet van een
bezoek behoeft af te zien.
De hoogleeraar deelde ons nog mede.
dat de geweldige afmetingen der beide
skeletten een beletsel vormen voor een
definitieve opstelling binnen het Museum.
Ook wamieer de voorgenomen uitbreiding
met het thans nog als zoodanig in gebruik
zijnde Gymnasium zal zijn tot stand geko
men. achtte hij zulks niet waarschijnlijk,
aangezien de lengte van twee lokalen ach
tereen niet meer dan 15 meter bedraagt,
terwijl de geraamten stellig 16 meter lang
zijn. Het ligt verder in zijn bedoeling om
de nieuwe ruimte geheel in te richten als
museum, als permanente tentoonstellings
zaal en door een overzichtelijke opstelling
te trachten, méér dan tot dusverre het ge
val was, de aandacht van het publiek te
vestigen op het werk en het bezit van het
Leidsche Museum.
Het gebrek aan expositieruimte is oor
zaak. dat groote hoeveelheden materiaal
provisorisch in een loods liggen opgesla
gen, zonder dat het publiek de kans krijgt
van veel bezienswaardigs kennis te nemen.
