Waar de Vrouw belang in stelt
Vrouwenbeweging in
modernen stijl
Fijn borduurwerk is in de mode
Ilsie Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 4 Maarf 1937
Derde Blad No. 23601
Belongrijke doelstellingen wijde
perspectieven van de Vereeniging
voor Vrouwenbelangen
Het geeft, mits met smaak
gekozen een waarde
volle kleedingsier.
Z UIV E LINLICHTIN GEN
Internaat
en Vrouwen-landdag
te Noordwijkerhout
Vrouwenbewegingeen woord, dat
ongetwijfeld in de hoofden en harten van
mijn lezeressen al zéér verschillende weer
klanken opwekt!
Natuurlijk zijn we het er allen over eens,
dat de emancipatie der vrouw in binnen-
tn buitenland, de strijd, die zij heeft ge-
streden om los te geraken van al die on
duldbaar geworden banden van conventie
en traditie, die haar onverbiddellijk hielden
op een lager levenspeil dan voor haarzelve
en de maatschappij goed was, een groote,
een belangrijke strijd is geweest. Ja, het is
misschien een krasse bewering, maar ik
durf toch wel zeggen, dat iedere vrouw, die
de grootheid, de belangrijkheid en de uit
den nood der tijden geboren noodwendig
heid van dezen strijd niet voelt zich feitelijk
nog nooit eens ernstig hierop heeft bezon
nen.
En tocher is het woord „vrouwen
beweging" met zijn weerklanken, die niet
alle sympathiek, niet alle aangenaam zijn.
Er zijn caricatuurbeelden van een mrs.
Pankhurst en haar satellieten, worstelend
met politie-agentener zijn associaties
met ouderwetsche, ook Nederlandsche, kies-
rechtvrouwen, die in het heetst van den
roor haar zoo nieuwen strijd, waarin zij de
heele, manlijk-georiënteerde wereld tegen
rich voelden, haar vrouw-zijn vergaten en
zich manlijke allures eigen maakten. Er
rijn vooral ook herinneringen aan „droog
gedoe", aan redevoeringen over wetsont
werpen, aan eindelooze reeksen cijfers, aan
statistieken, aan allerlei dingen, die ons
van nature niet al te best liggenEn dat
is natuurlijk de oorzaak, dat het woord
„vrouwenbeweging" bij sommigen van ons
minder sympathieke weerklanken wekt
Het is nu eenmaal zóó en niet anders.
De eerste, felle opmarsch van de vrou
wenbeweging ligt jaren achter ons en nu
wij hierop terugzien, kunnen wij de feiten
niet loochenen, we kunnen alleen
trachten te begrijpen.
Dit heb ik meermalen in gesprekken
met vrouwen, die al of niet voor de „be
weging" voelden, gedaan, en ik deed het
nogmaals, toen ik een paar dagen geleden
het voorrecht had, een ongedwongen ge
sprek te voeren met een jongere vrouw uit
de „beweging", met dr. W. H. Posthumus-
van der Goot, wier portret u hierbij ziet
afgedrukt.
Een interview met mevr. Posthumus per
soonlijk? Neen, dat was het dit keer niet,
hoewel eenige levensbijzonderheden van
onze eerste Nederlandsche doctor in de
handelswetenschappen stellig niet oninte
ressant zouden zijn. We spraken echter uit
sluitend over de vrouwenbeweging, oud
ennieuw. En we hadden, als twee
vrouwen van de jongere generatie, spoedig
contact.
Het oude feminisme.
„Gelooft u niet", vroeg ik mijn gast
vrouw, „dat een der tekortkomingen van
het oude feminisme is geweest, dat de
pioniersters zich al te veel om de materie
hebben bekommerd en daardoor den gees
telijken achtergrond van de vrouwenbewe
ging min of meer uit het oog verloren?"
„Daar zat wel iets waars in, doch ik zou
het liever zóó stellen: haar doelstelling
was geen andere dan de onze, die luidde
ook „volledige ontplooiing van het wezen
her vrouw en daardoor invloed ten goede
uitoefenen op de geheele maatschappij".
Maar..,, om dit veel grootere, dit veeel
ZONDAG: Hambroodjes, Kalfsnierstuk,
Spinazie, Aardappelen. Warme Weenerpuó-
ding met vanillesaus
MAANDAG: Spinaziesoep met croutons,
Koud kalfsvleesch. Stoofperen, Aardappe
len, Omelet.
DINSDAG: Varkenskarbonaden, Stamp-
tot van raapstelen Vanillevla met rabarber.
WOENSDAG: Schelvisch met tomaten-
kus, Aardappelen, Kropsla, Pannekoeken.
DONDERDAG: Bloemkool met saucijsjes,
Aardappelen, Kabinetpudding.
VRIJDAG: Bloemkoolsoep, Vischkoekjes,
Aardappelen, Dunsel. Botersaus. Vanillerijst.
ZATERDAG: Gehakt. Postelein. Aardap-
Nlen, Gort met rozijnen.
RECEPTEN.
GESTOOFDE VISCH MET
TOMATENSAUS.
Benoodigd: 1 schelvisch, 3 d.L. water.
■Vj?ïi-aroma. 3 lepers tomatenpuree, peper
:JUt. 1 ui, 1 lepel fongehakte selderii. 1
■'tel fijngehakte peterselie, '/s ons boter,
Ne; fijngehakte uitie met de selderij in
'e boter truiten maar niet bruin laten
•orden
De tomatenpuree toevoegen, peper, zout en
meer geestelijke te bereiken, moest eerst 't
kleinere worden bevochten, moest eerst
macht worden Verkregen op economisch en
politiek gebied.
Dr. W. H. Posthumus-van der Goot.
En die strijd om macht en vrijheid, dat
verbitterd vechten tegen de taaie krachten
van sleur en conventie, van wanbegrip en
verdachtmaking, heeft misschien wel al
te veel van haar krachten gevergd. Na den
strijd, toen de stoffelijke voordeelen waren
behaald, kwam de onvermijdelijke inzin
king.
Periode van onverschilligheid.
Een volgende generatie ik herinner
me dit nog zeer goed uit eigen studietijd
bekommerde zich om de vrouwenbeweging
al zeer weinig. Toen dan ook het vrouwen
kiesrecht eindelijk werd ingevoerd, werd
dit in de vrouwenwereld slechts met gema
tigden geestdrift begroet. Men aanvaardde
de verkregen voorrechten als vanzelfspre
kend. Men maakte zich niet druk meer om
vrouwen problemen, men had veelal een
afkeer van „gedebatteer", althans over dit
soort dingen.
En wanneer dit jongere geslacht al eens
in contact kwam met de een of andere af-
deeling van de „Unie voor Vrouwenbelan
gen" of de „Vereeniging van Staatsburge
ressen" de oude strijdorganisaties, die
nog altijd bestonden en een min of meer
kwijnend bestaan voerden dan vroeg het
zich af: „waar dient dat eigenlijk nog
voor?" Deze reactie, deze onverschilligheid
of hoe u 't noemen wilt, heeft stellig een
kleine twintig jaar geduurd. En nu
Hernieuwde belangstelling.
Is een nieuwe lente aan 't opbloeien,
nietwaar? Nieuwe idealen, nieuwe Strijd
lust
„Zeker. Of eigenlijk: het oude ideaal in
een nieuw kleed, gedragen door andere
menschen, maar niet minder levend dan
in den eersten tijd".
„Waaraan schrijft u die opleving toe?"
Er zijn hoewel de eigenlijke oorzaak
water met wat aroma erbij doen en even
goed door laten koken. De visch schoon
maken. inwrijven met wat zout en in een
vuurvaste schotel leggen. De saus er over
heen gieten en de schotel plm. uur in
een vrij warme oven zetten. Van Hid tot
tijd de visch bedruipen met het vocht en
voor het opdoen de fijngehakte peterselie
er over strooien.
VISCHKOEKJES
Benoodigd: pond gekookte visch. 4
aardappelen, 1 ei. paneermeel, peper, zout,
V: lepel gehakte peterselie. Maggi's aroma,
ons boter.
De aardappelen fijnmaken en vermengen
met de fijngemaakte visch. het losgeklopte
ei, peper, zout pe erselie en Maggi's aroma
naar smaak (Zilveren vork gebruiken). Van
deze massa ronde koekjes vormen en deze
door paneermeel halen en in de boter vlug
bruin bakken.
Inplaats van visch kan men een blikje
zalm nemen, inplaats van aardappelen dan
eenige beschuiten.
WARME WEENERPUDDING.
Benoodigd: 125 gr. oud brood zonder
korst, 150 gr. suiker. 2'fo d.L. melk, 4 eieren,
100 gr. rozijnen. 5 gr sucade. sap en schil
van 1 citroen.
Het brood in dobbelsteentjes snijden en
vermengen met de gewasschen rozijnen,
de gesnipperde sucade. de afgeraspte ci
troenschil en het sap.
De heele eieren met, 50 gr. suiker kloppen,
van de rest van de suiker in een giet
ijzeren pan licht caramel branden. Hierbij
de kokende melk voorzichtig gieten (van
het vuur) en als alles wat afgekoeld is en
alle caramel gesmolten, de vloeistof bij de
eieren gieten Hierin het brood enz weeken
tot het vocht er nagenoeg ingetrokken is.
Overdoen in een blikken puddingvorm, die
met boter ingesmeerd is. de vorm sluiten
en de pudding au bain Marie Vi uut laten
koken. Voor het opdoen de pudding zonder
deksel even op laten drogen, dan keeren
|en warme vanillesaus (3 d.L. er bij voegen).
natuurlijk dieper ligt zeer zeker direct
aanwijsbare aanleidingen te noemen. Men
begon te „knabbelen" aan onze moeizaam
verkregen voorrechten. In 1923 kwam
u herinnert zich dit nog wel het ontslag
aan de gehuwde ambtenares, met uitzon
dering der onderwijzeres: vier jaar geleden
werd de huwende onderwijzeres uitgescha
keld en thans ook de gehuwde. Daarbij
kwam nog de bekende circulaire van mi
nister de Wilde omtrent de voorkeur, die
de man steeds zou genieten, indien zich
voor eenzelfde betrekking twee gegadigden
van verschillende geslacht aanmelden. Al
deze reactionnaire maatregelen brachten
de vrouwenbeweging weer in actie.
In 1934 had te Amersfoort een conferentie
plaats van de „Ned. Vereen, voor Vrouwen-
belangen en Gelijk Staatsburgerschap", in
welke de beide oude organisaties bovenge
noemd waren opgelost.
Er was groote belangstelling van oud en
jong. Er was ook ongetwijfeld waardeering
van beide kanten en tochwas er een
kloof, die moeilijk te overbruggen bleek.
Twee groepen vrouwen van verschillende
generaties waren daar bijeen en tusschen
haar lag een hiaat van twintig jaar onver
schilligheidTotaal andere wenschen
met andere opvattingen had het snel wis
selend leven in die jaren voortgebracht. Er
werd gevoeld, dat met allen eerbied voor
den arbeid, die geleverd was. nieuw, ander
werk moest worden gedaan door de jonge
ren. Het practische resultaat: de eerste
jongerenconferentie te Biithoven in Janu
ari 1935. Hier waren uitsluitend Jongere
vrouwen bijeen: de leeftijdsgrens was veer
tig jaar. En hier is toen ook het Jongeren-
Werkcomité gevormd, dat nu bestaat uit de
leden: mr. N. S. Corry Tendeloo (pres), mr.
Maria Goedhart (secr.). mevr. Hilda Ger
ritsen (penn.i. dr. W. H. Posthumus-van
der Goot. mevr. A. Vlnk-Oosterveld en mej.
Ph. Reitsma.
En dit comité slaat nu naar alle kanten
zijn wieken uit. U kent onze drie-vrouwen
avonden, dit jaar gehouden te Amsterdam,
Rotterdam en Leiden, waar telkens drie
werkende vrouwen van haar arbeid vertel
len; u kent natuurlijk ook de „hutspot
clubs", waartoe wij den eersten stoot gaven;
de gezellige eetclubs, waar vrouwen en
meisjes van alle levensomstandigheden,
zoowel gehuwde als ongehuwde, werkende
vrouwen als huisvrouwen, bijeenkomen. Het
doel van beide is, door kennisneming van
eikaars werk en leven de solidariteit onder
alle vrouwen te versterken en door per
soonlijk contact belangstelling te wekken
voor de problemen van onze samenleving,
die eigenlijk niet anders zijn dan onze
eigen problemen, duizendvoudig vergroot.
„Dus in het groot gezien: ontplooiing van
de vrouw, groei van enkeling tot gemeen
schapswezen
„We probeeren het. Het is niet gemak
kelijk, maar wat we trachten te doen is,
ons bezinnen enzaaienHet oog
sten komt later. In ieder geval gaat ons
ledental vooruit en dat bewijst de vrucht
baarheid van den bodem".
Tot zoover mevr. Posthumus, een der
jongere pioniersters.
Veel van wat zij vertelde, stemde mij tot
vreugde, omdat het een diepen indruk in
mij opnieuw versterkte.
De indruk n.l. dat in breede kringen, ook
in de vrouwen van Nederland, het besef
begint te ontwaken van de haast overstel
pende grootheid en belangrijkheid van
onzen tijd. Van de noodzakelijkheid, dat
de krachten van allen, die van goeden
wille zijn en niet het minst de zeer
bijzondere krachten der vrouw! worden
ingespannnen voor de ontwikkeling van
ons eigen volkswezen In de komende tijden.
Het stemde mij tot dankbaarheid, nog-
eens te vernemen, dat de vrouwenbeweging
niet kwijnt, maar volop lééft, niet „droog"
is. maar sprankelt van gloednieuwe moge
lijkheden.
Een ander maal vertel ik u meer over
wat de vereeniging voor vrouwenbelangen
practisch doet. Wellicht neem ik u mee
naar den eerstvolgenden „hutspotavond.."
R. DE RUYTERV. d. FEER.
V/OOR HET MENU
AARDAPPELEN direct besteld
bij VLASVELD
CUD£ /IMGELJ20
doezojtrqotJI
5769 (Ingez. Med.)
VEGETARISCHE MENU'S.
(Ter vervanging van enkele vleeschmenu's)
1. Kerrysoep met witte boonen. gebakken
aardappelen, sla. botersaus, vanillevla met
rabarber.
2. Stamppot van rauwe spinazie, warme
griesmeelpudding met abrikozensaus.
3. Geroosterd brood met verschillende
rauwe groente, Brusselsch lof met kaas
saus. aardappelen, rijstkoekjes.
4. Tomatensoep, gestoofde selderijknol,
aardappelen, botersaus, chocoladevla.
RECEPTEN.
GEROOSTERD BROOD MET
VERSCHILLENDE RAUWE
GROENTE.
Per persoon rekent met 1 sneedje brood,
bii voorkeur casinobrood, dat geroosterd
wordt en gesmeerd.
Het brood kan belegd worden:
le met geschaafde wortel, radijs en ge
hakte peterselie.
2e met andijviesla en radijs.
3e met gehakte spinazie en tomaten-
plakjes.
We hebben er reeds eerder over geschre
ven: borduurwerk, toegepast op japonnen
en blouses, op hoeden en handschoenen
en tasschen, ja, zelfs op.... mantelcos-
stuums, zal in het komend seizoen weer
veel worden gezien.
Maarlaten we er meteen bijvoegen
f ij n borduurwerk en de dames, die bij het
vernemen van deze blijde tijding al vlug
de borduurnaald en een strengetje katoen
hebben gegrepen om „hier en daar een
steekje op te gooien" ernstig waarschuwen!
Dat is niet de bedoeling! Het borduurwerk,
dat straks onze kleeding zal sieren, stelt
hooge eischen aan smaak en bekwaamheid.
Misschien kan uw geoefend oog dit wel
zien aan onze teekening.
Het bovenste japonnetje is stellig nog
het eenvoudigst van uitvoering, zoowel wat
4e met sla van knolselderij en mayonnaise.
5e met sla van Brusselsch lof en toma-
tenplakjes.
De groente wordt goed schoongemaakt,
gewasschen, tusschen een doek goed uit
gedrukt en klein gesneden.
Daarna aangemengd met zout. citroen
sap of azijn en olie of met mayonnaise. In
plakjes gesneden radijs en gehakte Deter-
selie dienen voor ganeering.
STAMPPOT VAN RAUWE
SPINAZIE (4 a 5 pers
Benoodigd: V» KG. aardappelen, 3 d.L.
melk. 40 gr. boter, zout. 1 K.G. jonge
spinazie.
De aardappelen koken en er met melk
boter en zout purée van maken. De spina
zie uitzoeken, wasschen, uitdrukken tus
schen een doek (niet te hard) en fijn-
hakken of in een gioentemolen fijnmalen.
Ze door de purée roeren en 5 minuten laten
stoven.
Mevr. IJ. F.K. Voltanaflesschenmelk
is voordeeliger in het gebruik. U behoeft
ze niet te koken en hebt dus geen verlies
door overkoken, verdampen en weggooien
van vellen.
Mevr. T. Yoghurt voorkomt zelfvergif
tiging van het organisme door de stofwis
selingsproducten der darmbacteriën en
houdt U daarom jong en fit. Gebruik
F.K. Yoghurt, hygiënisch bereide Yoghurt.
Mevr. S. Mel'kinr. „Dijk en Rhijn",
Hooge Rijndijk 34, Tel. 813 en Fa. F. v. d.
Kloot, Lange Diefsteeg 10. Tel. 812 zijn
oude vertrouwde Leidsche zaken. In
Oegstgeest is er een filiaal, Kernpenaer-
straat 32, Tel. 1956. 7343
(Insez. Med
het model als de versiering betreft. Het is
gedacht in beige crêpe met borduurwerk
in rood en groen. Het zwarte toiletje rechts
vraagt een ingewikkelde versiering, die is
aangebracht op twee zakken, de eene op
het lijfje, de andere op den rok. Het bor
duurwerk bestaat uit streepjes en stipjes
in witte zijde, waarbij een zijden galon den
vorm van het motief onderstreept.
Ook het borduurwerk op het lichte toi
letje onder aan de teekening trekt de aan
dacht door fijnheid van uitvoering. Het
kan zoowel in donkerbruin op beige, als
in een lichtere tint op zwart of marine
blauw worden toegepast. Van „een steekje
neergooien" is echter geen sprake: de tee
kening moet eerst zorgvuldig op de stof
worden aangebracht, voor het werk be
ginnen kan.
Soms verlaat het borduurwerk het ter
rein van de japon en springt over op....
den hoed. Ook hiervan geven we een voor
beeld; een stijlvol bladermotief, dat op de
handschoenen terugkeert.
Tenslotte nog een zeer smaakvol gebor
duurde tasch met bijpassend ceintuur, ge
dacht in soepel rood leer, met versiering
van donkergroene zijde.
Hier is dus weer voor elk wat wils.
Door het Jongeren-werkcomité der Ned.
vereeniging voor vrouwenbelangen en ge
lijk staatsburgerschap wordt van 714
Maart op „De Vonk" te Noordwijkerhout
een internaat georganiseerd, toegankelijk
voor elk meisje en elke wouw, die graag
wat meer van zichzelve en van ons land
af wil weten en zoodoende haar plaats in
het maatschappelijk leven wil bepalen. Er
worden drie series van lessen gegeven, nJ.
Psychologie „omgang met u zeiven en met
anderen" door Hermien van der Heide. „De
kunst om zich uit te drukken" door
Jacqueline Royaards-Sandberg en „De
huishouding van den staat" door mr. N. S.
Corry Tendeloo. Verder zullen enkele voor
drachten en aanschouwelijke lessen wor
den gegeven en zal een excursie naar Den
Haag worden gehouden, waar een zitting
van het parlement wordt bijgewoond.
Het internaat vindt plaats in combinatie
met den ontwikkelingscursus voor Platte
landsmeisjes, die jaarlijks op „De Vonk"
wordt gehouden door de vereeniging „Bui-
tenbedrijf".
Op Zondag 14 Maart wordt een Vrou
wen-Landdag bijeengeroepen in de jeugd
herberg „De Duinark" te Noordwijkerhout,
waar bekende vrouwelijke Kamer-, Staten-
en Gemeenteraadsleden van verschillende
politieke richtingen Zhllen spreken over
haar werk. Als spreeksters zullen o.m. on
treden de dames C. PothuisSmit. Jo
hanna Westerman, mr Frida Katz. mr C.
Bakker-Van Bosse. H. M. Blaauw. H Ver-
weijJonker. De dag wordt besloten met
een gemeenschappelijk"!) maaltijd, wc-tod
de aanwezigen uitgenoodigd worden,
vrijelijk critiek uit te oefenen op de vrou
wenbeweging in het algemeen en op den
landdag ln het bijzonder.
