STADSNIEUWS
Jaargang
WOENSDAG 3 MAART 1937
No. 23600
iConferentie der Oslo-Staten
geopend
Rede van minister-president Colijn
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
DE HAAGSCHE CONFERENTIE
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
|Er daagt een glimp van
nieuwe hoop
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn;
per 3 maanden f.2.33
per week .TTl.".;. f. 0.18i
Franco per post f.2:35 per 3 maanden -f portokostenj
(voor binnenland f.0.80 per 3 mnd.>!
Economische vrede als
middel tot vermindering van
politieke spanningen.
Hedenochtend om 11 uur ls de bijeen-
I komst van experts der Oslo-staten, welke
I cp uitnoodiging der Nederlandsche regee-
Inng ln Den Haag wordt gehouden, in de
iTréveszaal in het departement van Wa-
llrrstaat. geopend door den minister-pre-
liicent, dr. H. Colijn, die daarbij de vol
gende rejle in de Engelsche taal uitsprak:
Namens de Nederlandsche regeering wil
lik allereerst mijn oprechte dankbaarheid
liitspreken jegens de regeeringen van Bei-
Is?. Luxemburg, Denemarken, Noorwegen,
lijeden en Finland, dat zij op zoo hartelijke
Irjze gevolg hebben gegeven aan onze uit-
Inoodiging om naar Den Haag te komen
lier bespreking van de handelsbetrekkingen
Itosschen onze landen onderling en die met
luidere staten.
Slagboomen voor den handel
lk ben mij er ten volle van bewust dat
|(Cn samenkomst van afgevaardigden van
de landen, welke de z.g. Oslo-groep vor-
Iten. geen vraagstukken van wereld-betee-
lkenis tot oplossing kan brengen, maar an-
Icerszins kan toch niet worden ontkend dat
Itr overal een groeiend besef leeft, dat de
Ikconomische moeilijkheden van verschu
ilende staten de grondoorzaak vormen van
I de politieke spanningen welke een groot
(eel van Europa en andere deelen der we-
I :eld verontrusten. Indien dit waar is en
I ik meen dat het juist is dan zal bevor-
I dcrlng van economischen vrede, op zich-
l:ell reeds een noodzakelijkheid, tegelijker-
I tijd een middel kunnen zijn tot vermin-
I tering van bestaande politieke spanningen.
Wat wij noodig hebben is een uit
breiding van den omvang van het in
ternationale handelsverkeer, waardoor
de verschillende landen ten volle een
uitweg voor hun energie en voor hun
arbeidskrachten kunnen vinden.
Wij weten maar al te goed dat hfet eco-
I tomische beleid der laatste jaren op een
I teel anderen koers is gericht. Het is (hans
1 Hen jaren geleden sinds de economische
wereldconferentie te Genève samenkwam
Iter bespreking van de moeilijkheden van
het internationale handelsverkeer en ter
beraming van middelen om den toestand
te verbeteren. Wij weten evenzeer dat deze
conferentie er niet in geslaagd is om de
slagboomen voor den handel op te ruimen
en dat in de daarop volgende jaren de toe-
Si and zich van kwaad tot erger ontwik
kelde. Het ls niet zoo gemakkelijk de ware
oorzaken der mislukking van de kruistoch
ten voor een vrijer handelsverkeer op het
spoor te komen. Gedeeltelijk, zij het niet
geheel, is deze mislukking zonder twijfel
toe te schrijven aan de kortzichtigheid van
hen die zich niet genoegzaam rekenschap
eivan geven, dat landen over en weer van
elkander afhankelijk zijn met betrekking
tot hun welvaart. Men zal echter ook in
rekening hebben te brengen den wensch
der regeeringen om zorg te dragen voor
een meer in evenwicht gebrachte natio
nale economie vermits door tal van oorza
ken het evenwicht der wereldeconomie van
vóór den oorlog is verstoord.
Nijverheidslanden. onder den indruk ge
komen van de bestendigheid van 't plat
telandsleven, besloten hun landbouw te be
schermen tegen de goedkoopere voortbren
ging van andere landen. Landbouwstaten
waren er niet langer tevreden mede zich
ganschelijk te verlaten op hun landbouw
bedrijf. En daar nu samenwerking op in
dustrieel gebied met de landbouwstaten
zoomin werd aangemoedigd door de in-
dustrieelen zelf als door de economen der
meer ontwikkelde landen, is de triumf der
op de spits gedreven bescherming in al
haar verschillende vormen het resultaat
geweest instede van een matige protectie.
Er daagt nieuwe hoop.
Tot eind September van verleden jaar
toe scheen er geen mogelijkheid te be
staan van een kentering in deze poli
tiek van tot het uiterste gedreven pro
tectie, doch nu er een overeenkomst
inzake het monetaire vraagstuk is be
reikt daagt er nieuwe hoop. Met die
overeenkomst schijnt een groote moei
lijkheid ten aanzien van de verminde
ring van handelsbelemmeringen te zijn
overwonnen.
Tal van denkbeelden zijn reeds geopperd
waarvan een der radicaalste is om de quo
ta's af te schaffen en te vervangen door
laneven met beperking van (ie percentages
tot een maximum. Zonder twijfel zult gij
allen als deskundigen hiervan meer weten
dan ik en daarom wil ik bij deze bijzon-
deiheden niet lang stil staan. Ik kan mij
'.r toe bepalen u te verzoeken alle mo
gelijkheden te onderzoeken, welke voeren
tot datgene wat wij allen wenschen, te
weten om zooveel mogelijk van de boeien
welke den handel kluisteren, te slaken.
Ik besef tenvolle dat er geen groot re
sultaat te verwachten valt van deze eerste
samenkomst. Gij zult van gedachten wis
selen, gij zult eventueele mogelijkheden
onderzoeken, dan zult gij naar uw landen
tcrugkeeren teneinde datgene wat gij ge
vonden hebt te vergelijken met het oordeel
van verantwoordelijke ministers, en dan.
zoo vertrouw ik. zult gij terugkomen om
aan uw werk de laatste hand te leggen.
Doch ook dan aangenomen dat gij tot
gunstige resultaten geraakt zal nog
slechts het kleinste deel van uw werk zijn
verricht.
Dc meestbegnnstigingspolitiek
Om twee redenen.
Ten eerste: wat wij onder elkander wen
schen te doen. raakt ook anderen. De
m»estbegunstigingsclausule, hoe heilzaam
ook in vele opzichten, is somtijds een be
letsel voor het wegnemen van handelsslag-
boomen tusschen landen die zulks wen
schen te doen doch daarin worden verhin
derd door de bestaande toepassing van
deze clausule.
Het kan daarom noodzakelijk voor u
zijn de mogelijkheid van ccn nieuwe
interpretatie der meestbegunstigings-
clausule in handelsverdragen onder de
oogen te zien, waarbij intusschen steeds
in het oog moet worden gehouden dat
elke overijlde handeling moet worden
vermeden en dat niets tastbaars in dit
opzicht kan worden gedaan zonder de
volledige instemming van die landen,
waarmede wij verdragen hebben, ge
baseerd op de bestaande toepassing van
de clausule.
Ten tweede: wij moeten er van meet
af aan op bedacht zijn dat niets van eenig
belang kan worden bereikt indien grootere
mogendheden niet bereid zijn om onze po
gingen te steunen. Ons gemeenschappelr1"
handelsverkeer is volstrekt geen te ver-
waarloozen fact®-,'doch het handelsverkeer
van elk onzer met sommige der andere lan
den is belangrijker dan dat van één onzer
met alle andere leden onzer groep tezamen
Bijgevolg komt het mij wenschelijk voor
na te gaan hoe men tot 't ontwerpen van
zekere voorstellen zal kunnen komen waar
mede wij andere mogendheden kunnen be
naderen en wel in het bijzonder de
groote mogendheden die genegen zijn
om naar onze denkbeelden te luisteren.
Het is zelfs denkbaar dat gij aan het
einde van uw eerste vergadering tot het
resultaat zult komen dat het wenschelijk
ware een tweede vergadering reeds door
afgevaardigden van andere mogendheden
te doen bijwonen, wijl immers één enkel
voorstel, waartoe gij kunt komen, in staat
zal zijn resultaten af te werpen in over
eenstemming met de beoogde doeleinden.
Het zal noodig zijn een aantal maatregelen
te nemen, waarvan enkele nationaal, maar
andere buiten eenigen twijfel "een interna
tionaal karakter zullen dragen. Bij som
mige van die maatregelen kan eenvormig
heid van methode worden verwacht, bij
andere niet. Om deze reden zoudt gij het
wenschelijk kunnen achten de medewer
king van anderen in te raspen.
De noodzakelijkheid om tot resultaten
te komen is overweldigend. Er is overvloed
van goederen in de wereld en desniettemin
is er zooveel armoede, welke er met be
hoefde te zijn. Misschien lijdt een aanzien
lijk deel der bevolking van de aarde aan
ondervoeding, terwijl er toch soms voedsel
vernietigd wordt, als practisch gevolg van
een op de spits gevoerde agrarische pro
tectie. Sir Frederick Leith-Ross heeft er
in zijn bekende „Memorandum on agri
cultural protectionism" (uitgegeven door
de economische afdeeling van den Volken
bond i op zoo overtuigende wijze op gewe
zen, dat de inkrimping van sommige mark
ten overvoering van markten in andere
landen ten gevolge heeft gehad en tot
kwantitatieve regelingen tot het redden
van lapdbouw-industrieën heeft geleid. De
koopkracht van landbouwstaten was dien
tengevolge ernstig aangetast en dit leidde
dan omgekeerd weder tot werkloosheid in
industrieele landen.
Dit alles is zeer ontmoedigend,, doch dit
mag geen reden zijn ons aan moedeloos
heid over te geven.
Integendeel, nu er een glimp van
hoop daagt, moeten wij het probleem
opnieuw aanpakken zonder te letten op de
mislukkingen in het verleden. Daarom doe
ik ook een beroep op u, om de vraagstuk
ken aan te vatten met den fermen wil om
iets te doen.
Gij zijt vertegenwoordigers der
kleinere landen. Onze invloed op de
wereld als geheel genomen is zeer be
perkt. doch wij beschikken over het
enornfe voordeel dat wij onderling
geen politieke strijdbijlen te wetten
hebben. Wij wenschen slechts wat meer
welvaart en anders niets.
Onze individueele stem is de stem
des roependen in de woestijn, tezamen
zullen wij wellicht gehoord worden,
indien wij althans in staat zullen blij
ken redelijke voorstellen ter tafel te
brengen, welke niet enkel en alleen
beperkt behoeven te blijven tot tarie
ven, quota's en dergelijke slagboomen
van den handel. Er kunnen andere
middelen ontdekt worden, welke de
welvaart onzer volkeren en van de
volkeren van andere landen welke ten
slotte bereid zullen zijn met ons samen
te werken, vermogen te verbeteren.
Om op een van deze andere middelen te
wijzen, vestig ik b.v. de aandacht op
pe mogelijkheid van een meer geor
dend stelsel van export en prijsvorming
dan het huidige.
Ten besluite, mijne heeren, wensch ik u
succes in uw werk en tevens een prettig
verblijf in Den Haag.
De gedeleerden ter conferentie zijn:
voor België: de heer M. Suetens, direc
teur-generaal van den buitenlandschen
handel van het ministerie van buitenland-
gche zaken'
voor Denemarken: de heer E. Waerum.
hoofd van de afdeeling economische poli
tiek van het departement van buitenland-
sche zaken
voor Finland: de heer O. Vahervuovi,
hoofdambtenaar voor de handelsaccoorden
van het departement van buitenlandsche
zaken;
voor Luxemburg; de heer Wehrer, regee-
ringsadviseur;
voor Noorwegen: de heeren C. F. Smith,
directeur-generaal voor de handelspolitiek
en O. Ravner, hoofd van den regeerings-
raad voor economische aangelegenheden;
EERSTE BLAD.
BINNENLAND.
De samenkomst te Den Haag van experts
der Oslo-Staten. (Ie Blad).
Geen verhooging van steunnormen. (3©
Blad).
Hardhandige ontvangst van crisisambte
naren te Hedel en Kerkdriel. (3e Blad)
Dc werkloosheid blijft iets dalen. (Laatste
Berichten, le Blad).
Een arrestatie te Nijmegen in verband me#
de Haagsche moordzaak. (Laatste Be
richten, le Blad).
Na den overval op een postauto in Den
Kaag; de tweede >-erdachte in Antwer
pen aangehouden. (Laatste Berichten,
le Blad).
BUITENLAND.
Eden over de Engelsche politiek. (3e Blad)
Geheime Duitsche schulden ad 2 milliard
dollar? (Buitenland, 3e Blad).
Japan schijnt Binnen-Mongolië op te ge
ven. (Buitenland, 3e Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
voor Zweden: de heeren G. Sahlin, direc
teur en M. Haeggloeff, hoofdambtenaar der
handelsafdeeling van het departement van
buitenlandsche zaken;
voor Nederland: de heeren dr. H. M.
Hirschfeld, directeur-generaal van handel
en nijverheid, prof. J. van Gelderen, voor
zitter van de commissie van contact voor
economische aangelegenheden van het de
partement van koloniën en de heer H. A.
Hooft, chef van de afdeeling consulaire en
handelszaken van het departement van
buitenlandsche zaken.
De bijeenkomst werd vanmorgen bijge
woond door den minister van buitenland
sche zaken, jhr. mr. de Graeff, den minis
ter van handel, nijverheid en scheepvaart,
prof. ir. Gelissen, den minister van land
bouw en visscherij, mr. dr. Deckers en door
den minister van waterstaat, jhr. ir. van
Lidth de Jeude.
Dr. Colijn spreekt de openingsrede uüt. Aan tafel (v. 1. n. r.) de ministers Gelissen, de Graeff,
Cafijn, v. ISidt de Jeude en Deckëfs.
JAARVERGADERING VAN DE NEDERL.
REISVEREENIGING.
In de bovenzalen van café „In den Ver
guiden Turk" vergaderde gisteravond de
afd. Leiden der N.R.V.
De voorzitter, de heer J. A. v. d. Horst,
opent met een hartelijk welkom de bijeen
komst en doet eenige mededeelingen over
ae goedgeslaagde excursie's o.a. bezoek aan
de A.V.R.O -Studio welke binnenkort voor
de derde maal zal gehouden worden. Tevens
deelt hij mede, dat door het werk-comité
van het Instituut „Reclame voor Leiden ais
woonplaats", een programma is opgesteld
voor een 3-daagsch bezoek aan Leiden voor
den prijs van f. 14 alles inbegrepen. Deze
circulaire zal aan alle afdeelingen van de
N.R.V. worden toegezonden, om se trachten
het bezoek aan de Sleutelstad te stimulee-
ren. Hierna worden door den 2en secretaris,
den heer T. F; Vlieland de notulen van de
vorige vergadering voorgelezen, welke wer
den vastgesteld. Bij de ingekomen stukken
wordt aandacht besteed aan de nieuwe re
geling inzake Afdeelingsnieuws in districten
in „Reizen en Trekken" waartegen door het
bestuur bij het C.B. is geprotesteerd. Op de
algemeene vergadering in Arnhem zal dit
nunt op voorstel van den heer Mooy aan
de orde worden gesteld.
Het jaarverslag over 1936 wordt door den
secretaris den heer Joh. Geijtenbeek uitge
bracht, waarin de goedgeslaagde herden
king van het 25-jarig bestaan wordt ge
memoreerd en den heeren Hardeweg en
Mooy dank wordt gebracht voor alles wat
zij in het belang van de N.R.V. hebben ge
daan. Met een beroep op de leden om blij
vende belangstelling te toonen voor de le
zingen en excursies, besluit de secretaris
zijn uitgebreid verslag. De heer P. C. Susan
brengt het financieel verslag uit. Het saldo
per 1 Jan. 1936 bedroeg f504.37. aan ont
vangsten f. 1207.25, aan uitgaven f. 1422.85.
"filet saldo op 1 Januari 1937 was f. 288.63.
De kascommissie deelt, bij monde van mevr.
Holswilder mede, de boeken en bescheiden
nagezien en in orde te hebben bevonden,
zoodat den penningmeester voor zijn keurig
beheer der finantiën décharge wordt ver
leend. De aftredende bestuursleden, de hee
ren Vlieland en Blitz worden op voorstel der
vergadering bij acclamatie herkozen. Ter
afvaardiging naar- de algemeene vergade
ring wordt het dagelijksch bestuur be
noemd en als lid van den raad van afge
vaardigden de heer van der Horst aange
wezen.
Bij de rondvraag stelt de heer Joh. Mooy
voor in aansluiting op de circulaire voor
reclame van de stad Leiden te probeeren
het volgend jaar het congres van de N.R.V.
in Leiden te krijgen. De voorz. antwoordt
dat de hotel-accomodatie nog steeds een
handicap voor onze stad is, doch misschien
dat in de toekomst hierin voorzien wordt.
Mocht dit dus in vervulling gaan. dan zal
zeer zeker het afd.-bestuur z'n uiterste best
doen de algem. vergadering in Leiden te
doen houden. Hierna sluit de voorzitter met
dank voor de aangename discussie de ver
gadering. waarna men onder gezellige ver-
poozing en een dansje nog eenigen tijd bij
een blijft.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijzigingen:
Installatiebureau „Elmo", Steenstraat 53,
Leiden; electrisch installatie-bureau; gas-
en waterleiding.
Wijziging handelsnaam in Technisch
Bureau H. Swaak.
„De Concurrent", Hoogl. Kerksteeg 10,
Leiden: verkoop van heeren- en jongens-
kleeding.
Vestiging filiaal Hoogl. Kerksteeg 12,
Leiden, o/d. naam „Het Broekenhuis", dd.
Febr. 1936.
