STADSNIEUWS
De moord in Den Haag
De reis van het Prinselijk paar
Jaargang
DINSDAG 2 MAART 1937
No. 23599
Is de verdachte L. onschuldig?
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
Zijn alibi door verscheidene personen bevestigd
Dit nummer bestaat uit VtER bladen
EERSTE BLAD.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ctsTper regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn;
per 3 maanden t. 2.35
per week f. 0.18
Franco1 per post f. 2.35 per 3 maanden 4- portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 ntnd.)
Te Zeil am See hebben Prins Juliana, Prins Bernhard en Prins
Aschwin genoten van zon en sneeuw. Op bovenstaande foto's
ziet men de Prinses in een sneeuwballengevecht gewikkeld met
Prins Aschwin.
H. K. H. Prinses Juliana en Z. K. H. Prins Bernhard hebben giste
ren in gezelschap van Prins Aschwin en andere gasten het
kasteel Mittersill bij Zeil am See verlaten. De hooge bezoekers
vertrokken per auto naar Innsbruck, waar zij tot hedenavond
zullen blijven. Zij hebben hun intrek genomen in hotel Tirol.
Van Innsbruck uit hebben de Prinses en de Prins gisteren een
autotocht gemaakt naar Igls. Zij brachten een bezoek aan ver
schillende plekjes, waar zij het vorige jaar vertoefd hebben.
PROPAGANDA VOOR HET
NEDERLANDSCHE PRODUCT.
Driedaagsche actie in de Sleutelstad.
De driedaagsche campagne, welke onder
juspiciën van het Nederlandsche Fabri-
fetenhuis hier ter stede ten gunste van het
Ssderlandsche product wordt gevoerd, is
i'Steren ingezet met een middag- en een
uondvertooning van de nieuwe propa-
fanda-geluidsfilm „Kenau", waarvoor in
middaguren bevredigende en des avonds
Poote belangstelling bestond.
Ter inleiding hield een lid der Propa-
Eandacommissie een uitvoerige beschou-
ig over de ellende der werkloosheid met
daaruit voortvloeiende toenemende cri
minaliteit en moreele degeneratie.
Spr. vergeleek den tegenwooraigen tijd
™i de 16de eeuw, eenerzijds een periode
hn opbouw, dank zij den handelsgeest
onzer voorvaderen, anderzijds een tijd van
i'mietiging en dreiging van vrijheidsbe-
intr (30-iarige oorlog).
Gelukkig kent ook onze tijd verschei-
J steunpunten voor den nationalen
bots, zooals de inpoldering van de Zuider
se. de verrichtingen der K.L.M. en an
sae
"adat spr. nog met tal van voorbeelden
d aangetoond, dat door bevoorrechting
hn het buitenlandsche product boven het
JWtcmen gelijkwaardige en even dure na-
•mnale artikel de werkloosheid in de hand
'erdt gewerkt, schetste hij de mooie taak,
ïr'ke hier voor de huisvrouw is weggelegd.
..Evenals ten tijde van Haarlem's beleg in
Kenau Simonsz Hasselaar de vrouwen
koter zich verzamelde in den strijd voor
V'iheid en recht, zoo kan ook de huisvrouw
hn heden haar land en volk een gewel-
Srooten dienst bewijzen. Immers, de
falistieken hebben uitgewezen, dat 80"'»
hu het gezinsinkomen door de huisvrouw
ordt uitgegeven, en het is dus van pro-
«rient belang haar te overtuigen van het
ptt groote gewicht, dat zij in de schaal
JE' bij de bestrijding der werkloosheid
®*nen onze grenzen,
san het slot van zijn inleiding weidde
W. breedvoerig uit over de verschillende
"rids der tentoonstelling, welke vandaag
morgen in de Gehoorzaal wordt ge
waden.
Daarna werd de film „Kenau" vertoond,
Wnomen door Chr. Pointl en waarin
«ilenne Canivez de hoofdfiguur vertolkt.
DE AANGESPOELDE POTVISSCHEN.
Groote belangstelling te Rotterdam.
De eerste potvisch is gistermorgen in de
Parkhaven te Rotterdam gearriveerd, waar
hij groote belangstelling trek. Hedenmor
gen werd het tweede exemplaar verwacht.
Teneinde de visch beter te kunnen ten
toonstellen is de kolos met behulp van drie
groote bokken op den wal geheschen. waar
bij onder het circa 50 ton wegende ge
vaarte stevige balken waren geschoven,
waardoor beschadiging door de touwen
werd voorkomen.
Deze touwen waren vastgemaakt rondom
den kop. in het. midden en aan den staart,
zoodat dc visch in horizontalen stand werd
Opgetakeld en vervolgens werd neergelegd.
Het cadaver verspreidt een zeer onaan-
genamen geur. doch men hoopt dit euvel
te verminderen door zoo spoedig mogelijk
de ingewanden te verwijderen.
Onder de belangstellenden bevonden
zich gistermiddag studenten uit Leiden en
leerlingen van verscheidene Rotterdam-
sehe onderwijsinrichtingen.
De bezichtiging van de visch geschiedt
tegen betaling, hetgeen voor het Rijks
museum van Natuurlijke Historie hier ter
stede een uiterst welkome tecmoetkoming
is in dp hooge kosten, verbonden aan het
tran-oor) en de bewerking in het destruc
tiebedrijf te Overschie.
J. v. d. ENDT. t
In den ouderdom van 59 jaar is te Gouda
overleden de heer J. van der Endt, die vele
jaren lid was van den Gnudschen gemeente
raad en o.m. bestuurslid van den Kamer
kring Leiden der Chr. Hist. Unie.
CABARETAVOND VOOR IVERKLOOZEN.
In de achterzaal van „Zomerlust" organi
seerde de heer Alb. Gerritsen gisteravond
een cabaretavond voor werkloozen. De 'be
langstelling was slechts matig.
Door de „The Dutch Players" werden op
voortreffelijke wijze een aantal populaire
en shownummertjes uitgevoerd, terwijl
Alb. Gerritsen met zijn liedjes en praatjes
het publiek kostelijk heeft geamuseerd. Een
hartelijk applaus beloonde de onvermoei
bare artisten.
Zooals men weet werd een zekere L.
gearresteerd, onder verdenking betrok
ken te zijn bij den in den nacht van
Vrijdag op Zaterdag te 's-Gravenhage
gepleegden moord op den Haarlcm-
schen garagehouder H. L. heeft echter
kunnen aantoonen, dat hij het misdrijf
onmogelijk gepleegd kan hebben, daar
liij tusschen kwart voor acht en kwart
voor elf door verscheidene personen op
de Turfmarkt en het Spui in den Haag
is gezien. Toen de heer Hess dood werd
gevonden was het al over elf. Het lijk
was toen reeds koud, zoodat aangeno
men wordt, dat de moord reeds gerui-
men tijd voor de ontdekking is ge
pleegd.
Naar aanleiding van een en ander
hebben wij met verschillende autohan
delaren een onderhoud gehad. De ver
klaringen die nagenoeg gelijkluidend
zijn, komen op 't volgende neer:
In opdracht van S. in de Parkstraat
moest L. Vrijdagavond 2 auto's vcr-
koopen. te weten een Chevrolet en een
Essex. Voor het eerst hebben bekenden
L. om kwart voor acht op dc auto
markt zien staan.
Hij heeft met verschillende personen
gesproken. Steeds bleef hij bij de Che
vrolet, omdat daar nog al gegadigden
voor waren. Tegen 8 uur 30 kwam de
autohandelaar B. bij hem en samen
namen zij plaats in de auto, in afwach
ting van het oogenblik, dat een defi
nitief kooper zou komen opdagen.
Samen hebben zij zoo tot over tien
uur in de auto gezeten. Bemerkende
dat er geen kooper meer zou komen,
zijn zij naar het café van K. aan de
Turfmarkt gegaan.
L. had vrijwel geen geld op zak. De
eenigc gulden, welke hij had, had hij
nog geleend. B. bood L. een kop koffie
aan. In gezelschap van anderen is L.
ongeveer tot kwart voor elf in het café
gebleven. Toen is hij met de Essex
naar de Lange Nekstraat gereden.
Den volgenden dag was hij weer vroeg
bij den autohandelaar B. aan de
Nieuwe Haven present. Zij moesten een
auto gaan haien in de Laan van Poot.
Uit niets bleek, dat L. zenuwachtig was.
Klaar met dat werk zijn beiden om
twaalf uur in de werkplaats terugge
keerd. L., die nog de beschikking had
over de Essex, zeidc, dat hij naar huis
ging, doch dat hij spoedig weer terug
zou zijn.
's Avonds zou hij naar de grens ver
trekken, omdat hij daar nog het een
en ander kon verdienen. Hij zou zijn
zoontje meenemen. In de auto had hij
de fiets van zijn zoontje geplaatst.
Onderweg naar de Rubensstraat heeft
hij panne gekregen, waarop L. besloot
met de fiets naar huis te gaan. Bij zijn
thuiskomst werd hij gearresteerd,
's Middags werd bij L. huiszoeking ver
richt. Daarbij is eenig geld gevonden.
Naar L. heeft medegedeeld, wist hij van
dat geld niets af. daar het blijkbaar
overgespaard geld van zijn vrouw zou
zijn.
Geconfronteerd met den monteur
Jansrna, heeft deze den man herkend,
als een van degenen, die met den ver
moorde de proefrit heeft gemaakt.
De herkenning was gelegen in het feit,
dat L. een gezichtsgebrek had. In het
signalement, dat de monteur van een
der verdachten opgaf was sprake van
iemand met een zwarten doek voor
het oog.
Uitdrukkelijk heeft men ons verze
kerd. dat L. nimmer een zwarten doek
heeft gedragen en zeker niet op Vrij
dag-avond.
Wel heeft men iemand anders met
een zwarte lap voor het gezicht op de
automarkt gezien.
Deze was in gezelschap van een an
deren persoon. Beiden heeft men uit
het oog verloren.
Een ander vertelde ons, dat hij mon
teur Jansma (de man die met Sloos
uit Haarlem is gekomen) te 12 uur 15
van de autobeurs heeft zien vertrek
ken. Eerst zou hij per trein naar Haar
lem zijn teruggekeerd, doch later ver
telde hij, dat hij met een auto van een
kennis zou meerijden. Deze auto stond
op den hoek SpuiTurfmarkt. Noch
het slachtoffer noch JansK waren ge
regelde bezoekers der Haagsche auto-
beurs.
Nader vernemen wij dat de politie
thans een ander spoor buiten de
residentie volgt.
In het belang van het onderzoek kon
men daarover nog geen nadere bijzon
derheden meedeelen.
Morgen zal de gearresteerde voor
den Officier van Justitie worden geleid.
Deze zal dan al of niet beslissen of hij
in vrijheid zal worden gesteld.
GEMEENTELIJKE REINIGINGS- EN
ONTSMETTINGSDIENST.
Afscheid van G. Langczaal.
In tegenwoordigheid van het volledige
ambtenarencorps werd gistermiddag op
het bureau van den directeur van voor
noemden dienst afscheid genomen van den
heer G. Langczaal, die wegens het berei
ken van den 65 jarigen leeftijd den dienst
als huisvuilophaler met pensioen verliet.
In een hartelijke toespraak wees de
directeur, de heer J. H. de Jong er op, dat
het bereiken van den 65 jarigen leeftijd op
zich zelf reeds een feit van beteekenis mag
worden genoemd, doch dat dit voor een ge
meente-ambtenaar nog in bijzondere mate
spreekt. Immers dan is het oogenblik aan
gebroken. waarop men den pensioenge
rechtigden leeftijd heeft bereikt, wat tevens
wil zeggen, dat de dienstbetrekking is ge
ëindigd.
Deze mijlpaal, aldus de directeur, heeft
U thans bereikt en wij hebben gemeend u
niet van ons te mogen laten gaan, alvorens
enkele woorden tot u te, spreken.
Naar mij bleek is u reeds op 16 jarigen
leeftijd begonnen uw krachten te geven
aan den dienst van reiniging en ontsmet
ting. In 1888, dus thans bijna vijftig jaren
geleden, kwam u in dienst bij den toen-
maligen pachter en wel als vuilophaler.
Het waren toen geheel andere tijden, met
werkmethoden, welke wij ons thans niet
meer kunnen voorstellen.
Menigmaal heb ik u hooren zeggen: „Wat
leven wij tegenwoordig toch in een ande
ren tijd". Vroeger alles even gebrekkig,
primitief en gemoedelijk, thans alles be
rekend op de meest vlugge bediening, de
grootst mogelijke bevordering van aesthe-
tica en hygiëne.
Geachte Langezaal. het is mij een groot
voorrecht u namens burgemeester en wet
houders, speciaal namens den wethouder
van den dienst, alsmede namens" alle amb
tenaren hier aanwezig, hartelijk dank te
zeggen voor de trouwe plichtsbetrachting
en de onkreukbare eerlijkheid steeds door
u aan den dag gelegd.
Uw strafregister is nog precies hetzelfde
als toen u de loopbaan bij de gemeente
begon, derhalve... blank. Nooit was het
r.oodig u voor straf voor te dragen, waar
uit al weer blijkt uw juiste dienstopvatting.
Bij al uw superieuren stond u als een
uitstekend werkman aangeschreven en zoo
ook gaat u van ons.
Van harte wordt u thans de welverdiende
rust gegund. Allen wenschen wij u toe
hiervan nog vele jaren in goede gezondheid
onder dezelfde opgewektheid als waarbij u
steeds uw arbeid hebt verricht, te mogen
genieten.
Nadat neg een der opzichters een kort
woord ten afscheid had gesproken, werden
ververschingen rondgediend, waarna Lange
zaal. oude herinneringen ophalend, harte
lijk dank betuigde voor dit afscheid.
Een bloeiende azalea in sierpot vertolkte
de gevoelens van sympathie voor den
scheidenden, plichtsgetrouwen werkman.
VOOR 425 JAAR.
Een toren val en een torenbouw!
Men schrijft ons:
De geschiedschrijvers van onze stad ver
melden een feit. juist heden vier en een
kwart eeuw geleden, waarop wij even de
aandacht willen vestigen.
Het betreft de oudste hoofdkerk van
Leiden, de Pieterskerk dus. die heel vroe
ger zeer beroemd moet zijn geweest, door
dat aan haar westkant een zeer hooge
toren gebouwd was. Zoo hoog zelfs, dat hij
den schippers in de Noordzee zeilende tot
een „baak en merkteeken" diende. Dit
maakt dan ook zijn bijnaam duidelijk:
„Koningh vander Zee."
Van dien toren nu vertelt een stads
secretaris in Orlers' Beschrijving der Stad
hst volgende:
BINNENLAND.
Een nieuwe landbouw-uitvoer-wet inge
diend. (3e Blad).
Handelsovereenkomst tusschen Nederland
en Turkije. (3e Blad).
Voorstellen tot wijziging der consumptie-
melkregeling. (Land- en Tuinbouw, 3e
Blad).
BUITENLAND.
Von Ribbentrop over de Duitsche eisch
tot koloniën. (3e Blad).
De Groote Fascistische Raad behandelt
diverse resoluties. (4e Blad).
De kwestie der Habsburgers. (Buitenland,
le Blad).
Moord op een Roemeenschen rector-mag-
niticus. (Buitenl. Gemengd, 3e Bladl.
Wijzigingen in Belgelsche en Itaiiaansche
regeeringen? (Buitenland, le Blad).
Smuts maant tot verdraagzaamheid. (Bui
tenland, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 1 VAN HET VIERDE BLAD.
Int Iaer ons Heeren 1512 opten vijf
den dach van Maerte, tusschen den
Donderdach ende den Vrydach, inder
nacht, recht voor dat de Kloek een
sloech. Int leste quartier vanden sel-
ven uyre, inden eersten uyre vanden
eersten dach van Maerte, soo viel ende
storte ter neder den Tooren van St.
Pieters Kercke, binnen der Stede van
Leyden: ende het Cruys, Becken ofte
Pyn-appel metten Maeokelaer, vielen
Heer Symon Ewoutsz. Priester ende
Pater valide Falyde Bagynen Huys
ontstucken, ende daer was veel Houts
op sijn bedde ghevallen daer hy op
lach ende sliep, ende was in grooter
vreesen van syn lyf, soo dat door Gods
sonderlinghe gratie den selven Heer
Symon niet gequetst en was, noch
oock niemant anders.
De opmerkzame stadgenoot zal op het
Pieterskerkhof nog alleen het schuine af-
-dak kunnen waarnemen, waarop dan vroe
ger de toren zal hebben gestaan. De brok
stukken zullen echter niet ver terechtge
komen zijn van waar nu de fragmenten
liggen geordend van den nieuwen stad
huisgevel.
Ons nieuwe stadhuis! Dat is weer ac
tueel. De menschen zeggen tot elkander:
het schiet al op! En het is waar. Het
grauwgrijze geraamte vervult ons hart van
de blijde verwachting: het zal er eindelijk
van komen! Ook is ons op het bouwter
rein een hooge houten stellage niet ont
gaan. Daarin zagen we misschien kwam
dat wel door dien omgevallen Pieterskerk-
toren! den nieuwen Stadhuistoren op
rijzen. En in eens hoorden we het caril
lon spelen!
Het klokkenspel is de ziel van de stad,
moet iemand gezegd hebben.
Nu meenen wij te weten, dat er in onze
stad zich een comité heeft gevormd, dat
namens de burgerij een stadhuis-geschenk
wil aanbieden. Welke Leidenaars en oud-
Leidenaars en vele niet-Leidenaars zouden
niet graag dit comité willen helpen? In
den nieuwen toren op de historische plek
behoort een klokkenspel.
En daneen „bezielde" stad!
AANBESTEDING VERGROOTING
„DE ZIJL".
Ten bureele van den directeur van
Gemeentewerken is heden aanbesteed het
vergrooten van de Bronwatarzweminrich-
ting „De Zijl" 't bijmaken van gazons voor
zonnebaden met afscheringen en wissel
cabines het wijzigen van rioleeringen, lei
dingen, enz. een en ander met bijkomende
werken.
Er waren 18 biljetten ingeleverd, waarop
als volgt was ingeschreven:
R. Bijker, Haarlem f. 18.500; C. Godschalk
Leiden f. 17.200: Ph. Meyers en Zn., Oegst-
geest f. 17.100; Gebrs. Schouls, Leiderdorp
f. 16.950; Gebr. A. en J. den Ouden, Alphen
a. d. Rijn f. 16.900: Fa. van Riet, Leiden
f. 16.888; Wed. H. v. Driel, Koudekerk
f. 16.880D. Kaay en Zn., Oegstgeest
f. 16.800; Th. L. J. Zitman, Zoeterwoude
f. 16.500: L. P. v. d. Geer en A. Th. Stuif
zand f. 16.400; A. J. de Later, Oegstgeest
f. 15.850; W. F. Marcelis, Leiden f. 15.743; J.
en P. v. Wijk en C, M. Derenberg, Alphen
a/d. Rijn f. 15.725; A. v. Halem en I. Door
nik. Leiden f. 15.700: G. A. Koning, Voor
schoten f. 15.300; A. J. Langeveld. Leiden
f. 15 000: Vogels en v. d. Hulst. Wassenaar
f. 14.950; P. J. en H. Visser, Wassenaar
f. 14.790. De gunning is aangehouden.