Het Duitsche koloniale vraagstuk Overeenkomst met Turkije LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad Dinsdag 2 Maart 1937 De controle aan de Spaansche Kust Uiteenzetting van Von Ribbentrop Betalingsverkeer geregeld LAND- EN TUINBOUW De Consumptiemelkregeling In verband met eventueele Turksche opdrachten aan de Nederlandsche industrie. ONZE TELEFOONNUMMERS: 'O RAN A L G E. R I ©<P Ofschoon dit niet op het terrein der com missie ligt, zou zij een organisatie van hoo pers in gelijken geest zeer op prijs stellen. Deze organisaties dienen eenige bevoegd heden te ontvangen, welke thans de Ned. Zuivelcentrale bezit. Hier behoeft niet alles ineens te worden omgezet, doch kan met het noodzakelijke worden begonnen. Gaan deweg kan dan het zwaartepunt der uit voering in handen dezer organisaties wor den gelegd, onder volledige bevoegdheid tot ingrijpen der overheid. Bij alles dient echter voorop te staan, dat het doel is een ideale melkvoorzlening te benaderen, die zoowel den producent, den distribuant als den consument op den duur kan bevredigen. Bovenstaand kaartje geeft op juiste wijze aan, hoe de controle ter zee langs de Spaansche kust zal plaats vinden. De onder-commissie voor de niet-inmen- ging is gisteren weer bijeengekomen en heeft verschillende kwesties in verband met de controle te land en ter zee bestu deerd. De vertegenwoordigers van Frank rijk, Tsjecho-Slowakije, Zweden en Sovjet- Rusland brachten de mogelijke terugroe ping van de vrijwilligers uit Spanje ter sprake. De vertegenwoordigers van Duitsch land, Italië en Portugal waren van mee ning. dat de aangelegenheid van den fi- r.ancieelen bijstand aan Spanje tegelijker tijd geregeld moest worden en de verte genwoordigers van de twee eerste landen wezen ln het bijzonder op het belang van een accoord inzake de immobilisatie van het goud, dat door de Spaansche regeering in het buitenland gedeponeerd is. Over eengekomen werd de kwestie van de eva cuatie der vrijwilligers op de vergadering der onder-commissie as. Vrijdag opnieuw ter sprake te brengen; dienzelfden dag vergadert ook de voltallige commissie. Voor gesteld werd de zone van de kustzone bij Malaga, dat nu in rechtsche handen is, te doen controleeren door Groot-Brittannië in plaats van door Duitschland. De Duit- sche vertegenwoordiger moest zich zijn toestemming aan dit voorstel nog voorbe houden in afwachting van instructies van zijn regeering. Aan de kosten van het toe zicht is tenslotte nog een gedeelte van de besprekingen gewijd. De Britsche agenten bij de controle. In Britsche politieke kringen verluidt, dat de Britsche agenten, die belast zullen worden met de controle van de Portu- geesch-Spaansche grens, diplomatieke on schendbaarheid zullen genieten. Zij zullen zich ertoe beperken eventueele overtredin gen, welke zij zullen constateeren, ter ken nis te brengen van het hoofdkwartier, dat te Lissabon wordt gevestigd. Dit hoofd kwartier zal deze inlichtingen doorgeven aan de Britsche ambassade, welke op haar beurt hiervan mededeeling zal doen aan de niet-inmengingscommissie. De Britsche agenten zullen 6 Maart naar Lissabon ver trekken en men hoopt, dat zij hun werk 20 Maart as. zullen kunnen aanvaarden. 20 Deensche hooge officieren zullen aan de controle deelnemen. Ook een Fransch schip op een mijn geloopen. Nadat de vorige week een Engelsch schip voor de Catalaansche kust op een mijn geloopen was, is gisteren eveneens ter hoogte van Kaap Creus hetzelfde gebeurd met een Fransch schip. Het is het vracht schip „Marie Therese le Borngne", dat 2500 ton meet en voer tusschen Sete en Oran. Het schip sleegde er met moeite in, de kleine Spaansche haven Palamos te berei ken. De bemanning bevindt zich ln veilig heid. De schade schijnt, hoewel zij nog niet nauwkeurig vastgesteld is, zeer aan zienlijk te zijn. Nopens de mijn waarop de „Llandoverle Castle" geloopen was. zeide Eden in het Lagerhuis, dat het onderzoek nog niet vol ledig was afgesloten maar dat het waar schijnlijk een mijn geweest was van de Spaansche nationalisten, die alle regeerin gen echter hadden verwittigd dat zij langs de oostkust van Catalonlë mijnen zouden leggen. Spr. had Engelsche reederijen ge waarschuwd dat zij die wateren dus op eigen risico bevoeren. Verzekering Lloyds verhoogd! De ..Evening Standard" zegt, dat Lloyd's zich voorstelt, de verzekeringspremie voor schepen, die de Straat van Gibraltar pas- seeren, te brengen van twee op vijf shil ling, daar de tegenwoordige premie onvol doende wordt geacht wegens de gevaren, welke de ladingen loopen en om de verlie zen, welke door mijnen worden veroor zaakt, te dekken. Fransche dagbladcorrespondent te Burgos gearresteerd. Het nieuwe Fransche blad „Le Soir" meldt, dat zijn medewerker Jean Vertex te Burgos is gearresteerd, nadat het vlieg tuig, dat hem van Oporto naar Marseille zou brengen, daar was geland. Het blad wijst op den ernst van dit feit en verwacht van de Fransche regeering, dat deze de noodige maatregelen zal nemen. De Accion Popular ontbonden. Een speciale correspondent meldt: De Accion Popular, de partij van Gil Robles, is gisteren ontbonden. De militie troepen der partij zullen in dienst blijven in het leger van Franco. De militie, die aan het front in de eerste linie strijdt, zal on derworpen worden aan de reglementen van krijgstucht, de militietroepen achter het. front zullen dezelfde verplichtingen krijgen als de guardia civil. Italiaansch ambassadeur bij generaal Franco. De Italiaansche ambassadeur bij de re geering van generaal Franco, Cantalupo, heeft gisteren zijn geloofsbrieven overhan digd. De plechtigheid vond plaats in de groote zaal van het gemeentehuis van Sa lamanca. De zaal was rijk versierd en alle civiele en militaire autoriteiten waren aanwezig. De bevolking der stad was zeer enthou siast. Dit is de eerste keer, dat generaal Franco door den vertegenwoordiger van een vreemde mogendheid officieel en in het openbaar is begroet als staatshoofd. Het Catalaansche Volksleger. In do dagbladen wijst men op den om vang van een te Barcelona gehouden défilé van troepen. Zij schrijven, dat het aantal militairen, dat hieraan heeft deelgenomen, honderdduizend heeft bedragen en voegen hier aan toe: „het geregelde Catalaansche volksleger is een voldongen feit." VRAGEN EN ANTIVOORDEN. Vraag Onze Hortensia bloeide een vorig jaar prachtig. De verdorde bloemen zitten er nog aan. Mag ik die nu verwij deren? F. L. te L. Antwoord U kunt die bloemen nu ge rust afnemen. Het is zelfs beter dat te doen direct na het uitbloeien: daardoor wordt zaadvorming voorkomen. Wanneer ae plant overigens flink ontwikkeld is, zal zeker een volgend jaar bloem te voorschijn komen. U moet nu niet inkorten, alleen 't dunne en korte hout uitsnoeien. Vraag Kunt u meedeelen hoe ik met ae knol van een Gloxinia moet handelen om de plant weer in bloei te krijgen? F. P. M. te L. Antwoord De Gloxinia heeft voor een goeden groei veel warmte noodig, zoowel in den bodem als in de lucht. Als u over een broeibakje beschikt kunt u daar de plant het best in kweeken. Houdt de knol in rust tot half April. Zet haar dan in versche aarde, zóó, dat de bovenkant van de knol juist aan de oppervlakte komt. Zet don pot in een bakje en graaf hem in de aarde. Bij mooi weer moet in Mei geregeld overdag gelucht worden. Zoo noodig dagelijks gie ten en bij felle zon het raam met een wei nig ln water geippngde kalk witten. Spoe dig zullen bladeren en bloemen te voor schijn komen en zet u de plant in huis. Bij gebrek aan een broeibakje kunt u de pot in de huiskamer houden eik aldus de plant opkweeken. Vraag Heb een klimop en vermoedt dat de plant Ampelopsis heet. Heb haar verleden jaar gestekt, maar alle stekken zijn dood gegaan. Hoe te handelen om ook op andere plaatsen dit gewas aan den groei te krijgen? F. M. te L. Antwoord Vermoedelijk heeft u als klimplant de wilde wingerd (Ampelopsis quinquefolia). Dit gewas laat zich niet ge makkelijk stekken, beter afleggen. Hier voor is het noodig dat u in het voorjaar, tegen dat de plant uit gaat loopen, een of meer takken in den grond buigt, zóó dat ae einden uit den grond steken Deze tak ken moeten aan de moederplant blijven. Ze maken in den zomer wortels in de aar de en nieuwe loten boven den grond en kunnen in het najaar van de oude plant worden afgesneden en uit den grond ge nomen en dan met wortel elders worden geplaatst Vragen op Tuinbouwgebied aan de Redactie onder motto „Tuinbouw". De Duitsche ambassadeur te Londen, von Ribbentrop, heeft op de voorjaarsbijeen komst van de commissie voor de economi sche politiek der N.S.D.A.P. een rede gehou den, waarin hij de kwestie van het vier- j aren-plan en van het Duitsche recht op koloniën besprak. von Ribbentrop. In het verloop van zijn rede verklaar de von Ribbentrop, dat Duitschland principieel aanspraak maakt op het recht, koloniën te bezitten, om met eigen valuta grondstoffen te kunnen koopen en de koloniale gebieden te kunnen gebruiken als afzetgebied voor zijn industrie en als arbeidsveld voor den Duitschen ondernemingslust. Von Ribbentrop begon met er op te wij zen, dat de leiding op het gebied der econo mische politiek in Duitschland de laatste jaren enorme pogingen in het werk heeft gesteld, het normale goederenverkeer met het buitenland mogelijk te maken en dat eerst na herhaalde mislukkingen besloten werd tot het huidige vier jarenplan. Dit plan is dus Duitschland door het buiten land opgedrongen. Terwijl er eerst om werd geglimlacht, hoort men echter thans, dat men met Duitschland eerst kan onder handelen, als het het vierjarenplan op geeft. „Duitschland. aldus von Ribbentrop, streeft niet naar absolute autarkie. Daar mee zijn de andere landen der wereld be gonnen. De economische politiek van Roosevelt en vooral die van Ottawa, zijn zuiver autarkische maatregelen, getroffen vóór het vier jarenplan in Duitschland be stond. Duitschland wil geen economische politiek, welke vijandig staat tegenover den wereldhandel. Europa is te klein en te zeer aangewezen op een weder- Voorstellen tot wijziging. De commissie uit de landbouworga nisaties en bonden van melkveehouders heeft aan den regeeringscommissaris voor den akkerbouw en veeteelt aange boden voorstellen tot wijziging der consumptiemelkregeling in het wette lijk gebied van genoemde commissie. De commissie is bij deze besprekingen uitgegaan van de veronderstelling, dat de regeering de bestaande consumptiemelk regeling in het z.g. wettelijk gebied wenscht te wijzigen en wel in dezen geest, dat de belanghebbenden haar zooveel mogelijk zelf zullen gaan uitvoeren en de taak van de overheid dus in gelijke mate zal kunnen worden beperkt. De commissie heeft bij haar voorstellen den gedachtengang gevolgd, dat de leveran ciers van consumptiemelk aan bepaalde verplichtingen zullen hebben te voldoen, inzonderheid inzake: le. De kwaliteit van de te leveren melk; 2e. De Stalinrichting en melkwinning; 3e. de TD.C.-bestrijding onder rundvee. Zij is van oordeel, dat een regeling in dezen geest voor het wettelijk gebied on ontbeerlijk is. indien men een ideale con- sumptie-melk-voorziening in het Westen des lands wil benaderen. Het rapport, door de commissie uitgebracht, zegt o.m. het vol gende Het gebied, dat thans als wettelijk gebied geldt, zal ook in de toekomst met of zonder i regeling, het winningsgebied voor de con sumptiemelk blijven. Aan de producenten van deze consump tiemelk zullen eischen moeten worden ge steld, doch daartegenover is het noodzake lijk. dat deze eischen in een hoogeren prijs worden vergoed. De eenige weg hier iets blijvends te bereiken is gelegen in het ge ven van een hoogeren prijs, als prikkel aan de bijzondere vereischten te voldoen. Er zal dus een verschil moeten blijven tusschen industrie- en consumptiemelkprijs Daarnaast meent de commissie, dat de toekomstige consumptie-melkregellng zich ook bezig zal moeten houden met de distri butie der consumptiemelk en wel in dezen zin, dat hier door medewerking der recht streeks belanghebbenden saneerend moet worden opgetreden. Het rapport werkt verder verschillende denkbeelden en voorstellen uit aangaande de organisatie van producenten, den ver koop, de betaling, het vervoer, voorts om trent de prijzen, de controle enz. Deze voor stellen z(jn gebaseerd op den gedachten- gang, dat men voorloopig zal werken met behulp van de landbouw-crislswet. De com missie hoopt echter, dat later, hetzij door de landbouwcrisiswet in anderen, blijven- den vorm. hetzij door een andere Wettelijke regeling, men in staat zal zijn in samen werking met den handel de consumptie melkregeling als een stuk practische orde ning voort te zetten. Vat men het voorgaande samen, dan komen de voorstellen hierop neer, dat de te ontwerpen regeling voor het jaar 1937/38 zal aansluiten bij de bestaande, alleen de melkleveranciers, de bezitters van taxe-contracten. contingenthou ders enz. bi het wettelijk gebied, in een organisatie worden vereenigd en deze organisatie voor hen in de plaats treedt als verkooper van melk. Op 27 Februari werd te Ankara onder teekend een overeenkomst tusschen de Nederlandsche en de Turksche regeering, betreffende het betalingsverkeer tusschen beide landen, alsmede een overeenkomst strekkende tot het regelen der betalings mogelijkheden terzake van eventueele op drachten aan de Nederlandsche industrie tot uitvoering van werken, welke verband houden met het plan tot de economische ontwikkeling van Turkije alsook terzake van geling "van het clearing-'en"compensatie- Compensatie. Behalve met betaling over de clearing kan men echter ook goederen in compensa tie met Turksche waren verhandelen. Der gelijke compensatiezaken behoeven onder meer de voorafgaande goedkeuring van het Nederlandsche Clearinginstituut. Uitgeslo ten van het compensatieverkeer zijn rozij nen, vijgen en noten, die uitsluitend met betaling over de clearing kunnen worden ingevoerd. Een gedeelte van den bestaanden clea- ringachterstand zal uit de op een speciale rekening te boeken bedragen worden afge wikkeld. Welke vorderingen hieronder zul len vallen, zal nader door het Nederland sche Clearinginstituut worden bekend ge maakt. In elk geval zullen de houders dezer vorderingen gebruik kunnen maken van de mogelijkheid tot versnelde afwikkeling door middel van compensatie-transacties. Het Nederlandsche Clearinginstituut zal eerst daags een leiddraad nopens de nieuwe re- eventueele Nederlandsche deelneming het Turksche koffiemonopolie. Eerstgenoemde overeenkomst, die het clearingaccoord van 23 September 1934 zal vervangen, is gisteren in werking getreden, doch de duur waarvoor de overeenkomst zal gelden, hangt samen met het tot stand- komen van een handelsovereenkomst, die het handelsaccoord van 23 September 1934 zal vervangen en waaromtrent vooralsnog geen volledige overeenstemming tusschen beide regeeringen kon worden bereikt De in den aanvang genoemde overeen komst, betreffende de betalingsregeling van bepaalde werken in Turkije hangt met de eerstgenoemde in zooverre direct samen, dat zij bepaalt onder welke omstandigheden en ln welke mate de voor sommige Turk sche goederen verschuldigde betalingen op andere wijze zullen geschieden dan in eerstgemelde overeenkomst is voorzien. In verband hiermede geldt de overeenkomst uitsluitend goederen waarvan de Invoer ln Nederland een voldoend additioneel karak ter draagt. De nieuwe clearingovereenkomst laat betalingsverkeer tusschen de Neder landsche overzeesche gebiedsdeelen en Turkije over en weer vrij. Exporteurs van overzeesche producten zullen der halve in het vervolg met hun Turksche afnemers betaling in vrije deviezen hebben te regelen. Ten behoeve van de bij de inwerkingtreding der overeen komst reeds zeilende goederen is een overgangsmaatregel getroffen. In beperkte mate bestaat bovendien de mogelijkheid om betaling der Nederland sche overzeesche producten over de nieuwe clearing af te wikkelen. Wie van deze be perkte mogelijkheid gebruik wil maken of wie goederen van oorsprong uit het moe derland naar Turkije over "de clearing wil verhandelen, dient zich van tevoren in ver binding te stellen met het crisisuitvoerbu reau, Piet Heinplein 6, 's-Gravenhage. Met het oog op den bestaanden clearing-achter- stand en ter vermijding van het ontstaan van nieuwen achterstand, zal het crisis-uit voerbureau echter dergelijke uitvoeren niet in onbeperkte mate kunnen autoriseeren. verkeer met Turkije doen verschijnen. Van deze verschijning zal in de dagbladen me dedeeling worden gedaan. Men kan inschrijven. De hierbovengenoemde overeenkomst strekkende tot het regelen der betalings mogelijkheden terzake van eventueele op drachten aan de Nederlandsche Industrie tot uitvoering van werken, welke verband houden met het plan tot de economische ontwikkeling van Turkije, brengt mede, dat Nederlandsche belanghebbenden kunnen deelnemen aan inschrijvingen terzake van openbare werken in Turkije en, indien de opdrachten aan hen gegund worden, ge bruik kunnen maken van de mogelijkheden tot transfer hunner vorderingen, welke in de overeenkomst worden bepaald Zij be hoeven hiertoe echter voorafgaande autori saties hunner contracten, tot het bekomen van welke autorisaties men zich met het Nederlandsche clearinginstituut in verbin ding heeft te stellen. De bepalingen der overeenkomst blijven van kracht tot de afwikkeling van geauto riseerde contracten voltooid is. De overeen komst voorziet in de mogelijkheid tot trans fer door middel van levering van, resp. compensatie met Turksche goederen, waar van de invoer in Nederland een voldoend additioneel karakter draagt. Als zoodanig gelden voorshands Turksche granen en zaden, marmer, wijn, likeur, opium en ruwe katoen, doch de regeeringen van beide lan den kunnen het additioneele karkter ook ten aanzien van andere goederen vaststel len. Voorzieningen zijn getroffen om eens deels het aan dergelijke leveringen c.q. compensaties verbonden risico en ander deels om de aan compensaties verbonden premiebetalingen te beperken. De voor waarde, waaronder Nederlandsche belang hebbenden aan de inschrijving op Turksche openbare werken kunnen deelnemen zijn derhalve door deze overeenkomst aanmer kelijk gediend. De overeenkomst schept echter slechts een kader en voorziet niet in de toewijzing van bepaalde opdrachten. Dit is aan het particuliere initiatief overge laten. zijdsche uitwisseling van goederen, dan dat cenig land op den duur zich econo misch volkomen zou kunnen isoleeren. Het vier jarenplan schept voor Duitsch land evenwel uitsluitend de voorwaarde voor een wederzijdsche uitwisseling van goederen, namelijk een economisch geor dende innerlijke structuur van zijn econo mie-gebied. Doordat het vierjarenplan Duitschland, wat de vitale grondstoffen betreft, onaf hankelijk maakt van het buitenland, maakt het kapitalen vrij, welke automatisch ln de kanalen der wereldeconomie en van den wereldhandel vloeien en deze met nieuw leven bezielen." Ten aanzien van het koloniale vraag stuk verklaarde von Ribbentrop o.a.: „Versailles heeft de naties verdeeld in rijkaards en arme drommels. Aldus heeft het eenerzijds ontevredenheid en ander zijds wantrouwen geschapen. Het is thans in het belang van alle sta ten, de daardoor ontstane onrust door middel van een vergelijk uit den weg te ruimen. Een vergelijk moet gevonden worden! riep spreker uit, want het is ln de huidige wereld niet meer mogelijk, dat eenige lan den van melk en honing overvloeien, ter wijl andere om een bestaansminimum moe ten worstelen. Dit vergelijk is slechts op twee manleren te verwezenlijken. Vooreerst door oplossing van de kwestie der teruggave van het vroegere Duitsche koloniale bezit en ver volgens door de eigen kracht van het Duit sche volk zelf. Von Ribbentrop verklaarde, dat Duitschland principieel aanspraak maakt op het recht, koloniën te be zitten en dat het iedere argumentatie, welke het land dit recht wil betwisten, van de hand wijst. „Duitschland wil noch een imperialisti sche koloniale politiek voeren, noch zijn koloniën tot strategische steunpunten uit bouwen. Een doorslaggevend bewijs tegen zulke plannen is het Duitsch-Engelsche vlootverdrag. Evenmin zou uit het bezit van koloniën, zooals de „Fuehrer" reeds heeft verklaard, uitbreiding der Duitsche vlooteischen voortvloeien. Duitschland heeft koloniën noodig met het oog op de noodzakelijkheid, gebieden te bezitten, waar met eigen Duitsche valuta grondstofbronnen ontsloten kunnen wor den. Thans staan de bronnen der grondstof fen wel voor Duitschland open, doch tegen betaling in deviezen, welke het niet in vol doende mate bezit. Duitschland heeft verder koloniën noo dig als afzetgebied voor zijn industrie en als arbeidsveld voor den Duitschen onder nemingslust. Het is te hopen, dat gezond verstand en economisch inzicht zoo spoedig mogelijk een rechtvaardige oplossing vinden voor deze kwestie. Duitschland kan thans een gestie eischen, welke voor een definitieve zuivering van de atmosfeer van het groot ste belang is. Bij het proces der weder- inlyving in de rijen der bezittenden is het vrijwillig bereid, tot bevrediging van zijn behoeften door een nieuwe ongehoorde krachtsinspanning van het geheele Duit sche volk, het vier jarenplan, den voor- naamsten last wederom op zijn eigen schouders te laden. De groote beteekenis van het vier jaren plan op het gebied der buitenlandsche po litiek is hierin gelegen, dat er geen betere garantie voor de rust en den vrede bestaat dan een tevreden en voldaan volk." Von Ribbentrop besprak vervolgens de communistische „Hetze" tegen Duitsch land en wees er op, dat de op dezelfde wereldbeschouwingen van het nationaal- socialisme en het fascisme berustende ge meenschappelijke afweer van Duitschland en Italië tegen de boljewistische vernieti ging de beste waarborg is tegen een her nieuwd binnendringen van dit gevaar in Midden-Europa. Ook de overeenkomst met Japan is volgens von Ribbentrop een be langrijke stap in de richting van een aan eensluiting der ordelievende landen tegen den chaos. Betreffende de bereidheid van Duitsch land tot ontwapening merkte von Ribben trop op. dat de „Fuehrer" bereid is geweest tot het laatste machinegeweer toe af te schaffen, als de andere staten hetzelfde zouden doen. Daar de wereld echter niet aan ontwapenen heeft gedacht en evenmin er aan heeft gedacht, Duitschland de ge lijkgerechtigdheid te verleenen, heeft de „Fuehrer" door het herstel van het Duit sche leger het evenwicht hersteld en een toestand in het leven geroepen, waarin de andere naties zich steeds hebben bevonden. Op het herstel van het Duitsche leger heeft men geantwoord met verdere gewel dige bewapeningen of bewapeningspro grams ln aansluiting op de reeds bestaande bewapeningen. Duitschland heeft niet met aanvallen op deze geweldige bewapeningsvermeerdering gereageerd, doch met de verklaring, dat ieder land zelf de sterkte van zijn bewape ning kan bepalen. Von Ribbentrop besloot zijn rede met de verklaring, dat hij niet aan een onbeperktcn bewapeningswedloop ge looft. Doorslaggevend is de wil der regeeringen tot vergelijk en overeen stemming. Dat Duitschland van goe den wil is, hebben de groote politieke voorstellen van den „Fuehrer" cn overeenkomsten met Duitschlands bu ren voldoende bewezen. Het vier jarenplan is er een nieuw bewijs i voor, echter op het gebied der economie. Terwijl door de wereld een golf scepsis en van pessimisme gaat over ae economische toekomstmogelijkheden, het Duitsche volk optimistisch. REDACTIE 1507 DIRECTIE en ADMINSTRATIE 2500 (op 2 lijnen) i 2-3

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1937 | | pagina 10