ELTAX 666
Ouderavonden
LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Donderdag 25 Februari 1)3]
DAG en NACHT
School Hamerstraat.
Gisteravond werd in 't gymnastieklokaal
van de openbare lagere school aan de Ha-
verstraat de eerste ouderavond van dit
jaar gehouden.
Toen het hoofd der school, de heer H. D.
Vriesema. te ruim acht uur de bijeenkomst
opende, was. zooais gewoonlijk, de zaal Volksonderwijs-.
het zich laat aanzien, dat de school spoe
dig te klein zal zijn.
Voor het eerste leerjaar, dat met 1 Maart
as. begint, hebben zich vijftig leerlingen
aangemeld.
De heer Muider, bestuurslid der school,
hield een kernachtige toespraak, evenals de
heer van Malssen. inspecteur van Chr.
geheel bezet. Een honderdtal ouders had
aan de uitnoodiging gehoor gegeven.
Na een woord van welkom tot de aanwe
zigen, in het bijzonder tot den heer Har-
ting. voorzitter van den Centralen Ouder
raad. wees de heer Vriesema er op. dat de
inkomsten van het Schoolfonds achteruit
gaan. Hij wekte de ouders op hun bijdragen
niet te verminderen. Voor de ouderavonden,
voor het St. Nicolaasfeest en eventueel voor
een bijdrage voor een schoolreisje zal an
ders het fonds niet toereikend zijn.
Ook in het sparen voor een schoolreisje
moet verbetering komen en wanneer eens
nagegaan wordt, wat sommige kinderen
besteden aan snoeperijen en zelfs aan siga- 1 krachten te spreken.
ziekte en werkloosheid en een zeer beschei
den begin van invaliditeits- en ouderdoms-
verzekering ontlastten verder de arbeiders
van een deel van lrtt risico, dat tevoren in
evenveel gevallen tot verpaupering leidde.
Groote verbetering is ook in dien tijd
R.K. STAATSPARTIJ, AFD. LEIDEN.
De verkiezingsactie geopend.
Gisteravond heeft de R.K. Staatspartij,
afd. Lelden, haar verkiezingsactie Ingezet
gekomen in de omstandigheden, waaronder met een propaganda-avond in de gioote
gewerkt werd. De Veiligheidswet van 1896 Stadsgehoorzaal, op welke vergadering
heeft, in sterke mate afhankelijk van de pastoor J H. Hooyman uit Amersfoor., als
kracht der Arbeidsinspectie, de fabrieken spreker optrad
De heer Blauw, onderwijzer, refereerde
over het verantwoordelijkheidsbesef bij de
jeugd, terwijl de heer van Druten óp voor
treffelijke wijze zijn klas liet zingen. Ver
schillende kinderen hielden samenspraakjes
of vergastten de ouders op zang.
Na de thee kwam de groote samenspraak
..Een school in 1330" aan de orde. Het
werd een geweldig succes. De heer Niessen
bleek een ouderwetsch schoolmeester te
zijn, die de roede met vaardige hand wist
te gebruiken.
De ouders maakten een rondgang door de
school om het werk van hun kinderen in
oogenschouw te nemen en om met de leer
vetten, dan moet een klein bedrag per week
toch wf# af te zonderen zijn.
NadsJ de Oudercommissie en het perso
neel '^dankt waren voor hun werk ter
voorbereiding van den ouderavond, kreeg
de voorzitter der commissie, de heer P.
Kruit, het woord. Daar de secretaris in ge
breke was gebleven een jaarverslag in te
zenden, werd thans door den voorzitter een
door hemzelf samengesteld jaarverslag
voorg^ezen. waarin o.a. de ouderavonden,
het schoolreisje van de hoogste k)3ssen en
het St. Nicolaasfeest voor de geheele school
gememoreerd werden.
Vervolgens werd het financieel verslag
uitgebracht, waaruit bleek, dat het saldo
sedert het vorige jaar met een bedrag van
f. 14 was verminderd. De voorzitter vond
hierin, aanleiding om nog eens de opwek
king van het hoofd der school te onder-
streepen tot steun aan het fonds.
Vervolgens werd het woord gegeven aan
mej. Pels. hoofd van de Bewaarschool,
welke in hetzelfde gebouw gevestigd is. Zij
wees er op. van hoe groot belang de leeftijd
van 3 tot 7 jaar is voor karaktervorming
van het kind. Dan moet er goede leiding
zijn, welke de kinderen op de Fröbelschool
kunnen verkrijgen. De ouders kunnen thuis
lang niet altijd hun kinderen licht, lucht
en ruimte om te spelen geven. Dit vinden
zij wel op school, waar zij tevens speelgoed
en vooral kameraadjes vinden. Op school
leeren de kleintjes hun eigen krachten ken
nen, ze worden zelfstandig. Spreekster be
sloot haar opwekkend woord met een uit
noodiging tot bijwoning van de openbare
les. welke Donderdag gegeven wordt, ter
wijl zij tevens in de pauze gaarne gelegen
heid zou geven het in de school tentoon
gestelde werk der kleine leerlingen te be
zichtigen.
Nadat er thee geschonken was. gingen de
ouders in de klassen het werk hunner
kinderen bezichtigen, terwijl er een zeer
ruim gebruik gemaakt werd van de gele
genheid om met het personeel te spreken
Ook de tentoonstelling in de Bewaarschool
mocht zich in een druk bezoek verheugen.
Na de pauze sprak eerst nog de heer
Harting een opwekkend woord in het be
lang van het openbaar onderwijs, terwijl
hij tevens aandrong op het bezoeken van
den propaganda-avond voor het Bewaar-
schoolonderwijs, welke op 4 Maart zal
plaats vinden en waarvoor de ouders via
de Oudercommissie een uitnoodiging zul
len ontvangen.
Volgens gewoonte werd de avond besloten
met een vroolijk gedeelte: de heer Lingsma
vertoonde nJ. weder eenlge humoristische
films, waaronder een teekenfilm en een
Charley Chaolin-film, welke natuurlijk de
lachspieren danig tn werking brachten.
Toen om ruim elf uur de heer Kruit de
bijeenkomst sloot, kon hij dan ook met
genoegen constateeren, dat ook deze ouder
avond weder uitnemeng geslaagd was.
Het was een prachtige avond, die uit
nemend geslaagd mag heeten. Wat boven
dien prettig aandeed was, dat de groote
gymnastiekzaal tot de laatste plaats bezet
was.
Om half twaalf kwam het einde en na
het zingen van Gez. 96 en dankgebed ging
ieder weer huiswaarts.
Plantsoenschool.
Gisteravond werd in de Chr. School aan
het Plantsoen de JaarlIJksehe Ouderavond
gehouden. Nadat Psalm 105 gemeenschap
pelijk gezongen was. opende het hoofd, de
heer A. v. d. Baan op de gebruikelijke wijze.
In een korte toespraak heette hij de ruim
200 aanwezigen van harte welkom en me
moreerde hij enkele feiten uit het school
leven van het afgeloopen jaar. Spr. wees
met nadruk op het belang van Bijb Ge
schiedenis op de school. Met een opwekking
toch het Chr. onderwijs en in het bijzonder
de Plantsoenschool, te steunen, besloot spr.
zijn toespraak.
De leerlingen uit de hoogste klas zongen
dan onder leiding van hun onderwijzer,
den heer Laman, enkele liederen, waarna
mej. Kelly een overzicht gaf van het taal
onderwijs in de 3de klas, welke met tal van
voorbeelden, ontleend aan het school
leven. toegelicht werd. Ook lazen enkele
leerlingen de door hen gemaakte opstellen
voor. In aanraking op dit referaat. De
meisjes van de 7de klas voerden hierna op
Sprookjesdroom", welke vlot en goed ge
speeld werd. De jongens demonstreerden
het voor ouders en soms ook voor hen zelf
moeilijke vakprobleem in ..Een moeilijke
keus".
In de nu volgende pauze werd een kopje
chocolade gebruikt en de heeren van een
sigaartje voorzien.
Direct na do heropening van de verga
dering vond het afscheid plaats van de
oudste leerlingen.
De heer v. d. Baan sprak den scheldenden
toe, waarop gezongen weTd van Psalm 72
vers 11.
Ds. Punselie sloot na een kort woord de
vergadering met dankgebed.
Van de hierop aangeboden gelegenheid
om het werk der leerlingen te bezichtigen
en zich met het peTSoneel over de vorde
ringen te onderhouden, werd een dankbaar
gebruik gemaakt. Over het geheel een goed
geslaagde avond, waarop de school met ge
noegen kan terugzien.
veiliger en hygiënischer gemaakt.
De zorg voor de volksgezondheid door
overheidsmaatregelen en particuliere licha
men drong steeds verder door. Geheel an
ders dan voorheen, toen de fabriekscentra
volksverzwakking en degeneratie vertoon
den en voortdurende verversching van het
platteland noodig hadden, zien wij thans,
dat de physieke toestand in de steden, ook
de industriesteden, eer beter dan slechter
is dan bij de landarbeiders of visschers en
zeevarenden.
Belangrijk is daartoe bijgedragen door
de verbetering der volkshuisvesting.
Hemelsbreed is het verschil in levenslot
van den arbeider van 1890, die van 's mor
gens vroeg tot 's avonds laat in de fabriek
werkte en die zijn tehuis had in een 1- of
2-kamer-woning, met den arbeider van
thans, die 8 uur werkt, meerendeels een
vrijen Zaterdagmiddag en een vrijen Zon
dag heeft en beschikt over een moderne
woning met veel meer ruimte, licht en com
fort dan een vorig geslacht.
De gevolgen hiervan op de volkskracht
spreken duidelijk uit de sterfte en levens
duur, hetgeen spr. aan de hand van sta
tistieken aantoonde.
Wat die verminderde sterfte beteekent
aan vermindering van leed en verarming
in de gezinnen, kan niet hoog genoeg ge
waardeerd worden.
De toegenomen welstand, de algemeene
cultureele verheffing enz. zijn moeilijk met
cijfers weer te geven, doch wanneer alleen
maar beschouwd worden de vermindering
in drankmisbruik, de ontwikkeling gebracht
door volksleeszalen en -bibliotheken, meer
onderwijs op alle gebied, volksuniversiteit,
wereldbibliotheek, bezoek aan schouwburg en
concerten, radio en bioscoop, grootere ken
nis van en liefde voor de natuur, ontspan-
ningsreizen op Zondagen en in vacanties,
toenemende sportbeoefening, kampleven, de
zelfwerkzaamheid der arbeiders In de vak
beweging en voor intellectueele en geeste
lijke ontwikkeling, dan beseffen wij duide
lijk, dat in die weinige tientallen jaren een
andere, betere samenleving is ontstaan. De
maatschappelijke tegenstellingen zijn ver
minderd, de eerbied van mensch tot mensch
(althans in Nederlandl is beter geworden,
de verhouding van ondernemer tot arbeider
wordt steeds meer gebaseerd op beider ge
lijke waarde als mensch.
De voor deze algemeene levensverrijking
en rasverbetering noodige stoffelijke wel-
vaartsverhooging is te danken aan de voort
schrijdende productiviteit van het bedrijfs
leven dank den technischen vooruitgang, de
daarmede groeiende bedrijfsorganisatie en
koopmanschap.
Twee krachten moesten het geheel in
evenwicht houden: eenerzijds het ten on
rechte gesmade winstbejag, nog altijd de
bron van initiatief, energie en selectie; an
derzijds de waakzaamheid van overheid en
vakorganisaties in het belang van de be
steding van de vruchten van den arbeid tot
heil van allen. r
Spr. meent, dat in Nederland door alle
partijen met een groote mate van werke
lijkheidsbesef is gestreefd en gestreden.
Wij leven thans ep wie weet hoe lang
nog, onder de fatale gevolgen van den we
reldoorlog en de z.g. vredestractaten. Het
eerst noódige is nu de bevordering van een
Ónder de zeer talrijke aanwezigen merk
ten we op deken A. Homulle, pastoor J.
Smitz, pastoor Th. Beukers en verden vele
geestelijken van stad en omgeving, terwijl
het muziekgezelschap Franz Schweitzer o.
1. van den heer Adolf Brunt, dat het muzi
kale gedeelte van den avond op keurige
wijze heeft verzorgd, voor in de zaal was
opgesteld.
Mr. E. J. M. Bolsius, voorzitter der R.K.
Staatspartij afd. Lelden, zette in zijn kort
openingswoord de te voeren propaganda
nader uiteen, waarna het woord was aan
pastoor J. H. Hooyman voor het houden
van zijn rede.
In October, zoo vangt spr. zijn rede aan.
zal het veertig jaar geleden zijn dat de
R.K. Staatspartij werd gesticht. Het Room-
sche volk kent zijn historie niet, anders zou
het weten hoezeer alles sinds dien tijd is
veranderd. Welken invloed had het katho
lieke volksdeel voor dien tijd in ons vader
land? En dan is het Groen van Prinsterer
die ons in 1870 op die vraag antwoord geeft
en zegt: „Ik durf het katholieke volksdeel
niet te beschouwen als een essentieel be
standdeel dezer natie!" De katholieken van
voor veertig jaren werden geweerd uit alle
ambten en betrekkingen, welke iets met de
politiek hadden uit te staan. Spr. weidt dan
uitvoerig uit over de diepe verschillen op
staatkundig gebied, van ons Katholieke
volksdeel van vroeger en nu, om dan tot
de verhouding van Kerk en Staat over te
gaan. De Kerk zal en behoeft, aldus spr.,
niet te zorgen voor het stoffelijke, de Kerk
is er voor het geestelijke, de verzorging van
ons zieleleven, maar wel moet de kerk zich
een bestaan verschaffen. Wij moeten voor
haar een rechtspositie, een vrij, onafhanke
lijk bestaan vestigen. Wij moeten meer doen
en daarvoor hebben wij de R.K. Staats
partij. Schaepman heeft ons veertig jaar
geleden gemaakt tot een politieke persoon
lijkheid en veertig jaar strijd hebben die
persoonlijkheid van de Katholieken vrij ge
maakt. Veertig jaar strijd, die velen hun
angstkreet voor Rome deed ontsnappen. Ze
zijn er, die knarsetanden van woede, om
dat wij ons een plaats in de natie hebben
verworven. Laat ze hun tanden kapot knar
sen, ook wij zijn er, die op het schip van
staat behalve matrozen ook onze stuurlui
hebben staan. Wij zijn er met onze vader
landsliefde, onze trouw aan het Oranjehuls,
trouw die ondanks drie eeuwen van ver
volging eerlijk en oprecht is! (applaus).
Schaepman heeft het in Keulen gezegd:
„Geen land heeft de vrijheid zoo lief als
het Nederlandsche volk. Wij hebben onze
vrije bisschoppen, geestelijken, semenaries,
scholen, kloosterlingen, Jezuieten uit alle
landen der wereld!" En nog hebben wij ze,
wij zijn er niet bij ten onder gegaan. Hier
naast zet spr. de vrijheid der kerk en haar
bescherming, zooals zij in de grondwet staat
beschreven, waarnaast spr. de droeve prak
tijk plaatst, die wel heel erg met de ge
schreven wet in strijd is. Ook wat de
kwestie der gelijkstelling van Katholieken
in ambten betreft, heeft spr. nog het een
en ander te zeggen. Wij zijn, aldus spr., in
de oogen van onze medemenschen nog te
dom. Waar blijft de eerste Katholieke Gou
verneur-Generaal? Nog nooit heeft een
Katholiek het hooge ambt van den Raad
van State bekleed en nimmer was een
4556
(Iügez. Med.)
OOSTERSCH GENOOTSCHAP IN
NEDERLAND.
aarde en de scheppende kracht der men-
schen tot volle productiviteit komen en de
vruchten tot heil van allen worden ge
bruikt.
Wij kunnen daar allen toe bijdragen, wan-
neer wij met dankbaarheid beseffen, wat
SOCIALE TOESTANDEN IN NEDERLAND verkregen is. de ^eb^eiJ:
dat de aarde nog veel hooger levenspeil
wereldorganisatie, waarbij, de schatten der
VOORHEEN EN THANS.
Voordracht van den heer C, J. P. Zaalberg.
Op uitnoodiging van de Studentenvereen.
voor Sociale Lezingen heeft gisteravond de
heer C. J. P. Zaalberg, oud-directeur-gene
raal van den Arbeid een voordracht gehou
den over bovengenoemd onderwerp.
De spreker heeft den indruk, dat buiten
de kringen der arbeiders de belangstelling
voor de publieke zaak zich tegenwoordig
concentreert op buitcnlandsche politiek,
economie en werkloosheid en dat In de
kringen der arbeiders geen besef heerscht
van de levensverrijking, die de 20e eeuw
aan ons volk, speciaal aan het arbeidende
deel ervan, heeft gebracht.
Toen de Parlementaire Arbeldsenquête
van 1887 zijn zittingen hield en zijn versla
gen publiceerde, ging de nog niet vergeten
rilling door het land, gewekt door het. lot
der fabriekskinderen, maar ook van de vol
wassenen.
Na de weinig uitwerkende Kinderwet-van
Houten van 1874 kwam in 1890 de eerste
Arbeidswet tot stand, met het verbod van
kinderarbeid (buiten den landbouw) bene
den 12 Jaar en de beperking van den ar
beidsduur voor vrouwen en jeugdige per
sonen van 1216 jaar in fabrieken en
werkplaatsen tot 11 uur per dag en 66 uur
per week. Voor de mannen van 16 jaar en
ouder bleef volledige vrijheid bestaan, ook
voor nacht- en Zondagsarbeid. Waar niet
door den invloed van de vakbeweging of
door de gebondenheid van mannenarbeid
aan dien van Jeugdige personen en vrou
wen grenzen werden gesteld, bestond het
leven der arbeiders uit een dagelljkschen
arbeid van 11, 12 of meer uur, zoodat de
rest van de 24 uur noodig was voor slapen
en eten. In de continubedrijven was het
2-ploegenstelsel algemeen, hetgeen wil zeg
gen, dat gemiddeld 84 uur per week in de
fabriek werd doorgebracht met inbegrip van
de rustpoozen voor het eten. Om bij beur
ten een gedeeltelijke Zondagsrust te heb
ben, werd op de andere Zondagen 18 of 24
uur gewerkt.
Eerst in 1911 werd de leeftijd der jeugdige
personen tot 17 Jaar verhoogd en de ar
beidsduur voor hen en voor vrouwen in
fabrieken en werkplaatsen beperkt tot 10
uur per dag en 58 uur per week. De groote
veranderingen, die de oorlog in de positie
en de Invloed der arbeiders in binnen- en
buitenland bracht, maakte de wereld rijp
voor den 8-urendag, die zeker de totale
productie en de welvaart, dank den techni
schen vooruitgang, niet heeft doen dalen
Te beginnen met de Ongevallenwet in 1903
is ook de sociale verzekering tot ontwikke
ling gekomen en maakte een einde aan een
toestand, waarbij een ernstig arbeidsonge
val voor den getroffene en zijn gezin veelal
een telt de school oü infl iecT-u«„cL vens:ange arm°ede beteekende. Verzeke-
gen, telt de school nu 308 leerlingen, zoodat ring tegen de geldelijke gevolgen van
O. L. School Vrouwenkerksteeg A.
De eerste ouderbijeenkomst van dit jaar
vond plaats in het gymnastieklokaal der
school. De voorzitter, de heer J, P. Paulusse,
kon het welkom toeroepen aan ongeveer
75 ouders, in groote meerderheid moeders.
Onder leiding van den heer Kühler werd
door de leerlingen van het 5e en 6e leer
jaar een reeks keurige gymnastische oefe
ningen uitgevoerd, waarna enkele school
liedjes ten gehoore werden gebracht. De
voorzitter van de oudercommissie, de heer
Bleyl, bracht verslag uit over den vorigen
ouderavond, terwijl de heer Zandvliet reke
ning en verantwoording van het school
fonds deed. Het hoofd der school greep
deze gelegenheid aan om uitvoerig de be-
teekenis van het schoolfonds uiteen te zet
ten en wekte de ouders op om toch vooral
mee te werken, voor zoover dit nog niet
geschiedde. Tevens hield hij een pleidooi
voor het schoolbad. Voor de pauze werden
mej. van Lierop en de heer Bekooy tot
leden der oudercommissie gekozen. Hierna
werd chocolademelk aangeboden en voor
de heeren tevens een sigaartje.
Na de pauze ontpopte de heer J. Wolf
slag. onderwijzer aan de school, zich als
een buitengewoon geestig voordrager. Hij
gaf ten beste „Ons Tuintje" van Broedelet
en oogstte hiermee een alleszins verdiend
succes bij de ouders.
Nadat ook de heer Bleyi de belangen van
het schoolfonds had bepleit en de ouders
zich vervolgens verspreid hadden over de
verschillende klassen om kennis te maken
met het werk hunner kinderen, ging men
klokke half elf in de beste stemming huis
waarts.
Chr. Opleidingsschool voor U.L.O.
Hooge Morschweg 12.
Gisteravond hield deze school haar jaar-
lijkschen ouderavond. In verband met het
eerste lustrum der school was aan dezen
avond een feestelijk cacet gegeven. Om
halfacht werd de samenkomst geopend
door het hoofd der school, den heer Tijm-
stra; gezongen werd Ps. 138 1. waarna hij
voorlas 1 Tim. 6 1 pl.m. 16.
Daarna ging hij voor in gebed om verder
te releveeren de geschiedenis van de school
vanaf de oprichting op 1 Maart 1932 tot
nu. Het bleek dat de school zeer in bloei
was toegenomen; begonnen met 21 leerlln-
mogelijk maakt en dat die vooruitgang
slechts mogelijk is bij de alzijdige wil om
niet meer na te streven dan onder de om
standigheden van het oogenblik te midden
van het menschengeslacht met al zijn deug
den en gebreken bereikbaar is. Idealisme
zij onze motor, aldus besloot spr., werke
lijkheidszin de stuwkracht.
VEREENIGING „TOT STEUN"
De jaarvergadering.
Gisteren hield de Leidsche afdeeling van
bovengenoemde vereeniging haar jaarver
gadering ten huize van de voorzitster, mevr.
Eerdmans
Het jaarverslag begon met de weemoedige
herinnering aan het groote verlies, dat de
afdeeling leed door het overlijden van den
secretaris, den heer J. M. Vos, die vele
jaren met zoo groote toewijding zijn be
stuurstaak vervulde.
Het ledental is in het afgeloopen jaar
helaas weer gedaald en bedraagt thans
honderdvijftig.
De afdeeling verzorgde negen pupillen,
vijf jongens en vier meisjes. Een werd
meerderjarig, zoodat aan het eind van het
jaar nog acht pupillen aan de zorgen van
de afdeeling waren toevertrouwd. Op één
na waren allen in gezinsverband opgeno
men.
De samenstelling van het bestuur ander-
ging geen verandering. De voorzitster, die
aan de beurt van aftreden was. werd bij
acclamatie herkozen.
Aan de vorming van het Jubileumfonds
bij de viering van het 50-jarig bestaan van
de vereeniging werd door de afdeeling Lei
den krachtdadig meegewerkt, o.m. door 't
houden van een verloting, welke een zeer
bevredigend resultaat bracht.
Het overlijden van den secretaris maakte
een bestuursverkiezing noodzakelijk, waar
bij mevr. J. C. Tjalsma-Vos tot secretaresse
werd gekozen.
N.V. LEIDSCHE CARAMELFABRIEK
v/h. BACKER EN Co.
H. M. de Koningin. Van de 300 professoren
aan onze Universiteiten zijn er 17 Katho
liek, wij zijn voor iets dergelijks waarschijn
lijk nog te dom! Maar daaraan zal eenmaal
een eind komen. Wij hebben geen gelijk
heid in middelbaar en hooger onderwijs,
maar ook daaraan zal eens een einde ko
men. Hierna ging spr. dieper in op het
wezen van het Communisme en het Natio
naal Socialisme. Het communisme dat den
geest uitschakelt, de tien geboden vertrapt,
dat leeft volgens de wetten van het stof:
„Ik kom van ik ben uit en ik ga tot
stof." Anders niet. Maar wij erkennen den
geest en het gezag dat van God komt. Om
gezag te kunnen voeren, moet men eerbied
kunnen afdwingen en zooiets kan God al
leen uit zichzelf. Hij is de eenlge die uit
Zichzelf onderwerping kan vormen. Men
heeft uit zichzelf geen recht om z'n medc-
ménsch te onderwerpen. Maar wat gebeurt?
Mqn dwingt: men tyranniseert! God moet
uit de maatschappij verbannen. Maar dit
weten wij: alle soorten van vervolging zijn
oud, alleen de methode is nieuw. Stom
verbaasd moeten we staan als wij hooren
van een organisatie van Godloochenaars,
die reeds meer dan 5 millioen leden telt.
Stomverbaasd als wij iedere week één uur
voor de radio naar den vrijdenkers-omroep
kunnen luisteren. Hier heeft de geest van
den hoogmoed geregeerd! Ze volgen maar,
ze volgen met heilgeroep en ze zien niet.
dat ze terecht zullen komen in hun geeste
lijken ondergang. Zij gelooven in de opper
machtigheid van zichzelf. Mussert's import
Schlatmann's Confectie- en manutac
°UiH°"^d^€„^":'tuurhandel „De Faam". Chide Rijn 1. Ui
Voordrachten van prof. dr. B. D. Eerdmans
en mr. J. H. Kramers.
Het Oostersch Genootschap in Nederland
heeft eisteravond ln het Rijksmusemh van
Volkenkunde een maandvergadering in
houden. waarin prof dr. B. D. Eerdmans
hoogleeraar aan de Leidsche Universiteit
een voordracht heeft gehouden over „Be
middeling van openbaring in het. Oude
Testament" en waarin mr. J. H. Kramers
lector aan de Universiteit alhier gesproken
heeft over „Nieuw licht op den godsdienst
der Achaemenieden".
Voordracht prof. Eerdmans
Prof. Eerdmans ving aan met te zeggen
dat bemiddeling wil zeggen, dat de brenger
van een openbaring Iets persoonlijks zegt
wat hii aan God toeschrijft. Deze bewering
die ln onzen tijd profaan met schijnen
aldus spr., past zeer goed in het kader van
de wereldbeschouwing in het oude Oosten
Na eerst eenige voorbeelden uit de latere
ïoodsche geschiedenis gegeven te hebtien
waar door toedoen der priesters bovenna
tuurlüke verschijnselen worden geconstni
eerd om bij de geloovlgen Indruk te maken
kwam prof. Eerdmans te spreken over
gebeurtenissen, die samenhangen met het
begin van den Joodschen godsdienst op den
berg Slnai HU herinnerde er eerst aan, dat
Mozes bii zün vlucht uit Egypte in aanra
king was gekomen met zijn schoonvader
Jethro en diens stam welke afstammelln
gen van Kain of Kenleten waren. De Ke
nieten namen een bUzondere positie in als
smeden. Daarna herinnerde spr. aan
wijze, waarop ln Exodus en Deuteronomium
de verschijning van den God Jahve aan
Israëlieten werd beschreven. De berg was
in eerj. wolk gehuld, waarin allerlei gelul
den en stemmen en bazuingeschal werden
vernomen. Ook naderhand blijven de Joden
geleid worden door een vuurzuil, maar na
dat de Kenieten. die hun door den woestijn
den weg hadden gewezen, vertrokken
waren, hielden deze versohUnselen op.
meent dus, dat een onbevooroordeelde
lezing van het Oude Testament een Indruk
geeft van de daadwerkelüke medewerking
dezer Kenleten en dat de oude teksten dit
volstrekt niet willen verbergen.
Daarna noemde spreker nog eenige voor
beelden uit het Oude Testament, waarin
de voorstelling steekt, dat God zich in hei
vuur of in het licht openbaart.
Voordracht mr. J. Kramen
Mr. H Kramers sprak over een in BS
in Persepolis ontdekte inscriptie van Xe
xes. waarin deze vertelt, dat hil de ver
eering der Daiwa's of valsche goden heelt
uitgeroeid en waarin bovendien de Perzen
worden aangespoord ook Rta-Brazman! te
vereeren. Dit is de eerste maal, dat in de
inscripties van de Achaemenieden zoo dul
delUk over godsdienstige onderwerpen ge
sproken wordt. Terwijl vele geleerden tot
nogtoe hadden aangenomen, dat de gods
dienst van de Achaemenieden en ook de
godsdienst van de Perzen, zooals die door
Herodotus beschreven wordt, niet hei
eigenlijke Zoroastrisme van den Avesta
vertegenwoordigen, schijnt de nieuw ont
dekte inscriptie van Xerxes op veel punten
groote verwantschap met de bUzondere
idiologie van den Avesta te vertoonen. Spr.
is echter van meening, dat de ontwikkelin
van de Perzische godsdienst-geschiedenis
nog veel Ingewikkelder is geweest dan men
tot heden geneigd was aan te nemen.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijzigingen. „De Faam" maatschappij
van handel in manufacturen en aanver
wante artikelen. Oude Rün 1, Hoogstraat
1/2. Leiden, hoofdzaak: L Veerstraat 36
Haarlem. Het filiaal Hoogstraat 1/2 te Lei
den is d.d. 1 Febr. 1936 opgeheven en over
gegaan aan de N.V. Schlatmann's Con
fectle- en manufactuurhandel ,De Faam
te Leiden.
N.V. Distilleerderij „De Fransche Kroon
voorheen Hartevelt en Zoon. Langegracht
55/67, Leiden Nieuwe Commissaris: M. I
B. Herfst. Leiden.
den. Uittredend Commissarissen: H. A. J.
M. van Woerden, Haarlem en G. Houtwiü-
per. Haarlem.
M. C. Reyneveld-Oudshoorn, Leidsche-
weg 155, Voorschoten, kruideniers- en grut
terswaren en bramdstoffenhandel. Uittre
dend Eigenaar: M. C. Reyneveld-Ouds
hoorn. Voorschoten. WUzleing handels
naam in: P. C. Reyneveld. Nieuwe Eigenaar
P. C. Reyneveld Voorschoten.
P. J. de Haas. Heerenweg 84a. Warmond
rund- en varkensslagerti. Uittredend Eige
naar: P. J. de Haas, dd. 5 Nov. 1936.
tionaal-socialisme is de staat het doel
waaraan alles onderworpen is. Goed en
kwaad zal worden gemeten naar wat goed
en wat kwaad is voor den staat. Schaf maar
af je oude catechismus, ruim ze maar op
de Katholieke jeugdorganisaties, daar zal
de Staat wel voor zorgen. Maar als ik u
één ding te zeggen heb: „BlUf af van de
jeugd, raak daaraan niet, nu niet, later
niet en nooit!"
Na een korte pauze vervolgde spr. zijn
rede, waarin hu in het bUzonder de taak,
welke voor de Katholieken op staatkundig
gebied is weggelegd, uieenzette. Het eerste
nummer van het program, moet, aldus spr.,
zijn de veiligstelling der Staatsorde. Wij
Katholieken, aldus spr., zUn de eerstgebo
renen op den Nederlandschen grond, en
daarom zullen wU de eersten zUn, die den CHR HIST VROUWENGROEP
str.Jd tegen de revolutie zullen aanbinden.
Hierna gaf sur. eer. nadere uiteenzetting De Chr. Hist. Vrouwengroep vergaderd!
van de consequente beginselen voor bet ten huize van mej. Langman. Als sprek"
Katholieke volksdeel. Met een „Trouw aan voor dezen avond trad de heer Kyne uit
de Staatspartij, trouw aan volk en Vader- Hillegom op, die op duidelijke wijze de
land en trouw aan God en Kerk" besloot eerste zes artikelen van het Beginselpr?'
spr. zijn enthousiast uitgesproken rede. gram der Unie behandelde. Na afloop van
Mr. E. J. M. Bolsius dankte pastoor J. II. aeze lezing werd gelegenheid gegeven °j?
Hooyman hierna voor zijn woorden en vragetl te stellen, waarvan druk gebrul*
wekte allen op steun aan de Staatspartij te werd gemaakt Eenlge nieuwe leden gavfn
nniupn crpvpn mprnn wpH Ho vproroHprincr _i_ Lelt.
blijven geven. Hierna werd de vergadering zjCh 0D zoodat rte 38 leden
In de gisternartnddag gehouden alge- op d€ gebruikelijke wijze gesloten, P' zooaat de gr.°fP nu 38
meene vergadering van aandeelhouders der
N.V. Leidsche Caramelfabriek v/h. Backer
en Cogevestigd te Lelden, ls tot adjunct
directeur benoemd de heer N. Spaargaren
alhier.
Besloten werd voorts het winst-saldo ge
heel te bestemmen voor afschrijving op
fabrieksgebouwen en machineriën.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het candidaatsexamen
rechten de heer J. M. H. ten Doesschate
(Hengelo. O,).
Voor het alhier afgenomen
voor apothekersassistente is geslaagd
J. A, Soeteman uit Maassluis.
2-1
