LAATSTE BERICHTEN
De Ontploffing bij Antwerpen
Veranderingen in den
Engelschen kroningseed
LEID5CH DAGBLAD - Vierde Blad
Donderdag 25 Februari 19j;
Binnenland
Buitenland
Het verhaal van een
ooggetuige.
Vreeselijke verwoestingen.
Als gevolg van de constitu-
tioneele veranderingen.
Nieuwe gezant in Portugal.
De regeeringspersdienst meldt, dat
inr. J. G, Sillem, thans zaakgelastigde
in Athene, binnenkort benoemd zal
worden tot H.M.'s gezant in Lissabon.
Mr. Sillem is 16 November 1893 in Am
sterdam geboren. Van 19121919 studeerde
hij in Leiden en werd aldaar doctor in de
rechtswetenschap.
In 1921 werd hij attaché te Parijs, ver
volgens in Brussel en daarna in Madrid. In
1923 volgde zijn benoeming tot gezant-
schaps-secretaris 2e klasse. Als zoodanig
ging hij in 1924 naar Praag en in 1925 naar
Buenos Aires.
nl 1927 werd hij gezantschaps-secretaris
le klasse. In deze functie was mr. Sillem
in 1928 te Bern en in 1931 te Rome werk
zaam.
In 1932 werd hij tijdelijk zaakgelastigde
in Athene.
Mr. Sillem is officier in de orde van
Oranje-Nassau en officier in de orde van
St. Mauritius en Lazarus van Italië.
HET VERSCHE KADETJE.
Onder leiding van den minister van
sociale zaken, mr. Slingenberg, is heden
morgen te diens departemente een be
spreking gehouden over het versch-brood-
vraagstuk. met name over het denkbeeld
van het. nemen van een proef gedurende
eenigen tijd met de beschikbaarstelling
des ochtends vóór 10 uur van klein brood.
Aanwezig waren vertegenwoordigers van
het Verbond van Ned. werkgevers, de Alg.
R.K. werkeeversvereeniging. de Chr. werk-
geversvereeniging en van de Alg.. de R.K..
de Chr.. en de Isr. patroonsbonden in het
bakkersbedrijf. zoomede de directeur-
generaal van den arbeid dr. ir Hacke en
het hoofd van de afd. arbeid van het
departement van oociale zaken, mr. Engels.
De minister heeft kennis genomen van
de wenschen der verschillende vertegen
woordigers van de werkgeversorganisaties.
Morgenochtend zal een dergelijke confe-
ientie worden gehouden met de vertegen
woordigers van de werknemersbonden.
DE ZUIGER „NAMUR" NAAR
RUSLAND VERKOCHT.
Naar wij vernemen is de bakken- en
cutterzuiger ..Namur". welke in 1931 cp
de werf Gusto te Schiedam is gebouwd,
c£?r bemiddeling van het maritiem kan
toor W. H. Mellema te Amsterdam naar
Rusland verkocht.
De afmetingen bedragen: lengte 63 M„
breedte 13 M. en holte 4.20 M. De con
structie is voorzien van twee zandpompen
en een waterpomp, welke tezamen onge
veer 3.000 p.k. ontwikkelen.
De zuiger is het eigendom van de firma
Ackermans en van Haaren te Antwerpen,
oorspronkelijk een Nederlandsche onder
neming, welke te Den Haag gevestigd is
geweest en die al het materieel, dat zij
gebruikt, in Nederland heeft doen bouwen.
De zuiger zal dienst gaan doen in de
Noordelijke IJszee.
NEDERLANDSCHE OORLOGSBODEMS
OP REIS.
Hr. Ms. ..De Ruyter" is gisteren van Bom
bay. Hr. Ms. „Hertog Hendrik" van Athene
vertrokken.
NEGENJARIG MEISJE TEGEN
BRANDENDE KACHEL GEVALLEN.
BOUW VAN 150 LOCOMOTOREN VOOR
DE SPOORWEGEN.
Ter vervanging van rangeerlocomotieven.
(Van onzen spoorwegmedewerker!.
In verband met het feit, dat alle ran
geerlocomotieven cp de stations der Ne
derlandsche Spoorwegen vervangen zu'len
worden door locomotoren (cp het station
te Leiden zijn reeds de rangeerlocomotie
ven door locomotoren vervangen, terwijl
het tractiedepot is opgeheven en het per
soneel overgeplaatsti zullen de Ned. Spoor
wegen 150 nieuwe locomotoren laten
bouwen. Behalve bij „Werkspoor" te Am
sterdam zal ook een groot aantal loco-
motoren in eigen beheer in de werkplaat
sen te Zwolle gebouwd worden. De fabriek
van Gebr. Stork te Hengelo zal hiervoor
de motoren leveren. Door den bouw dezer
locomotoren in de werkplaats te Zwolle
zal ongeveer honderd-twintig man spoor
wegpersoneel. dat zonder deze werkzaam
heden anders overcompleet zou zijn, weer
tijdelijk aan werk geholpen worden. De
nieuwe locomotoren zullen met Diesei-
electrische motoren uitgerust worden. De
loccmotoren.. die nu reeds in gebruik zijn,
worden meest met olie gestookt.
Slachtoffer aan de bekomen verwondingen
overleden.
Gisteravond om zeven uur had de negen
jarige Gertruda van den Akker, wonende
Prins Mauritsstraat 71 te Aalst, het onge
luk tegen een brandende kachel te vallen.
Het kind, dat alleen thuis was, vluchtte
in vlammen gehuld de straat op. waar toe
geschoten buren trachtten het vuur te
dooven. Het slachtoffer werd met ernstige
brandwonden naar het St. Josephs zieken
huis te Eindhoven vervoerd waar zij in den
afgeloopen nacht aan de gevolgen is over
leden.
N.V. A. HILLEN's SIGAREN EN
TABAKFABRIEK.
Behandeling van een surseance-aanvrage.
Onder voorzitterschap van mr. A. S. Rueb,
vice-president van de Haagsche rechtbank,
werd heden in het paleis van justitie te
Den Haag een vergadering van crediteuren
der N.V. A. Hillen's sigaren- en tabakfabriek
gehouden om te stemmen over de aanvrage
tot surseance van betaling van deze N.V.
De bewindvoerder van de vennootschap, mr.
van Hellemondt uit Delft, bracht rapport
uit. Zijn conclusie Is, dat de vennootschap
rijp is voor faillissement, maar aangezien,
de bestuurders een liquidatie-accoord in het
vooruitzicht stellen, meent hij. dat sur
seance van betaling de juiste oplossing is.
Het liquidatie-accoord zou echter voor 6
maanden en niet voor l'/ï jaar, zooals com
missarissen voorstellen, moeten gelden.
De heer J. Vredenburg (Amsterdam) zou
gaarne van den bewindvoerder vernemen,
wat deze onder concurrente crediteuren
verstaat.
De bewindvoerder verstond hieronder,
blijkens zijn antwoord op deze vraag: de
ongedekte 7 pet. obligatiehouders de zuivere
handelscrediteuren en een gedeelte van de
pet. hypothecaire obligatiehouders.
De heer Vredenburg merkte nog op, dat
de vennootschap geen gelijkmatige verdee
ling onder haar crediteuren beoogt, maar
de 7 pet obligatiehouders bij de andere
belanghebbenden achterstelt. Spreker was
vóór een faillissement.
De heer mr. J. W. W. van der Hoeven
(Rotterdam) verklaarde namens de ven
nootschap. dat deze zich volkomen aansloot
bij het betoog van mr. van Hellemondt.
Nadat nog enkele opmerkingen gemaakt
waren werd tot stemming overgegaan. In
aanmerking genomen het groot aantal 1
stemmen bij volmacht bleek en een groote
meerderheid vóór surseance van betaling
te zijn.
De rechtbank zal op 11 Maart over het
verzoek beschikken.
DE TOESTAND IN HET
BANKETBAKKERSBEDRIJF.
De besturen van de Nederl. Banketbak -
kersvereeniging en der Nederl. R.-K. ban-
ketbakkerspatroonsvereeniging hebben den
minister van landbouw en visscherij drin
gend verzocht een regeling te willen tref
fen, welke het mogelijk zal maken, dat de
banketbakkers door het gebruik van tegen
lager prijs ingekochte room en boter hun
bedrijven in stand kunnen houden. O.a.
wordt er op gewezen, dat de slechte toe
stand zich de laatste maanden heeft toe
gespitst. omdat door de devaluatie van den
gulden een groot aantal grondstoffen
meest van buitenlandschen oorsprong en
onmisbaar in het bedrijf, zeer in prijs zijn
gestegen (amandelen zelfs met honderd
procent), waartegenover geen prijsverhoo-
ging der producten kon worden gesteld,
omdat de koopkracht van het publiek ge
daald is.
BEVOORRECHTING AUSTRALISCHE
BOTER IN NED. OOST-IN'DIE?
In verband met het bericht, volgens het
welk de import van Nederlandsche boter
in Ned. Oost-Indié van 1 Maart af zou
worden gecontlngenteerd ten bate van het
Australische product hebben de centrale
landbouw-organisaties en de F.N.Z. een te
legram tot den minister van koloniën ge
richt. waarin zij uiting geven aan hun on
gerustheid over bedoeld bericht, waaruit
zou blijken, dat de invoer van Nederland
sche boter in Indië zou worden gecontin-
genteerd, terwijl aan Australië gelegenheid
zou worden gegeven, den import uit te
breiden.
Bij achten het buitengewoon onbilllijk.
dat op deze wijze de export uit het moe
derland wordt achtergesteld, terwijl de bo
ter op de Engelsche markt zwaar moet
concurreeren en de Australische boter op
diezelfde markt ingevolge het verdrag van
Ottawa een voorkeur van 15 sh. per cwt.
geniet.
Voorts wordt er op gewezen, dat de bo-
ter-export naar Duitschland tengevolge van
de clearingregeling ook een sterken druk
ondervindt van het belangrijk aandeel, dat
de Indische producten in de clearing heb
ben.
Dringend wordt verzocht, al het moge
lijke te doen. om de voorgenomen contin-
genteering en de achterstelling van het
eigen product te verhinderen.
TAXEGEDEELTE CONSUMPTIEMELK.
Nederlandsche zuivelcentrale 28 Februari
t 'm. 6 Maart 1937 consumptiemelk regee-
ringscontract taxegedeelte 6.25 cent. even
tueel verhoogd met premie of verminderd
met afdracht voor de kwaliteit; overmelk
regeeringsminimumprijs 5.10 cent.
Afdracht bij levering in consumptie van
andere dan taxemelk 2.50 cent.
NEDERLANDSCHE R.K. BOND VAN
HOTEL-, CAFÉ- EN RESTAURANT
GEËMPLOYEERDEN „ST. ANTONIUS".
Gisteren vond te Utrecht een vergadering
plaats van het hoofdbestuur van boven-
genoemden bond. Het bestuur werd samen
gesteld als volgt:
v. d. Willik. voorzitter, van Bijsterveld,
secretaris, Mooijman, penningmeester, v. d.
Bol, 2e secretaris, Uijlings. 2e penningmees
ter en BalkKempes en van Esch commis
sarissen.
Vervolgens werd besloten de afdeelingen
op te dragen in het geheele land vakcur
sussen in het leven te roepen.
Besprekingen werden gehouden in ver
band met de groote groep van werkers
boven de 35 jaren, die sinds de laatste wets-
wijziging niet onder de ouderdomsverzeke-
ring vallen Een nieuwe groep onverzeker-
den is hierdoor ontstaan.
Besloten werd te trachten, een collectieve
pensioenregeling te verkrijgen.
Het dagel. bestuur kreeg opdracht om
wanneer mogelijk het orgaan 2 maal per
maand te doen verschijnen.
1 Aandacht werd besteed aan de zg. loon-
normen, welke enkele gemeentebesturen
voor de steunregeling ontworpen hebben.
Dit leidt voor ambulante werkers tot grove
I onbillijkheid, aldus de vergadering.
Hieromtrent zullen stappen bij het
.1 ministerie van sociale zaken gedaan worden
Regeling van auto-vervoer
voor personen.
Commissie door den minister
geinstalleerd.
De minister van Waterstaat, jhr. ir. Van
Lidth de Jeude heeft hedenmiddag geïn
stalleerd de „Commissie voor het auto-
personen-vervoer".
De Minister ving zijn rede aan met
eraan te herinneren, dat de wet van
29 November 1935 tot verlaging van de
openbare uitgaven, bevoegdheid ver
leent tot invoering van een vergun
ningsstelsel voor het exploiteercn van
motorrijtuigen, onder de in paragraaf
47 dier wet omsehreven voorwaarden,
terwijl volgens afdeeling 10 dier wet
deze regeling bij Kon. besluit uiterlijk
na twee jaren door een regeling bij
de wet zal moeten worden vervangen.
Deze gang van zaken brengt het
voordeel met zich, dat gedurende be
doeld tijdvak ervaring zal worden op
gedaan omtrent de doelmatigheid van
de thans getroffen regeling, waarmede
te zijner tijd, bij de totstandkoming
van de wet, zal kunnen worden reke
ning gehouden.
De regeling voor het autovervoer van
personen is het eerste ter hand genomen,
terwijl naar hij hoopte, de regeling voor het
autovervoer van goederen, welke inmiddels
reeds in hoofdzaak werd voorbereid, spoe
dig zal volgen.
Spr. bestrijdt de opvatting, dat de Re
geering de ontwikkeling van andere mid
delen van vervoer zou willen belemmeren
in verband met de belangen van den Staat
bij de Spoorwegen.
Het motief voor het ingrijpen der Re
geering en het richtsnoer voor haar han
delingen kan immers uitsluitend worden
ontleend aan het algemeen belang. Het
vervoer grijpt zoo diep in heel het econo
misch leven in, dat het verschaffen van
voldoende vervoergelegenheid een ver-
eischte is en dat steeds naar verlaging van
de kosten van het vervoer zal moeten wor
den gestreefd.
Belemmering van den vooruitgang der
techniek zou daarmede ten eenenmale In
strijd zijn.
Overvloed van vervoersgelegenheid alleen
is niet voldoende om tot duurzame lage
vrachtprijzen te geraken. Lage vrachtprij
zen zijn op den duur slechts houdbaar bij
lage vrachtkosten.
Bij een teveel aan vervoercapaciteit wordt
de „dichtheid" van het vervoer te gering
voor een loonend bedrijf.
De ervaring leert, dat bij een onbeperkten
concurrentiestrijd de vrachtprijzen dalen
en door de eigenaardige structuur der kos
ten, de tarieven worden neergedrukt tot
het niveau van de variabele of van de zg.
additioneele kosten van transport. Groote
verliezen, kaoitaalveï^pilllng en ineenstor
ting van belangrijke deelen van het. ver-
voerapparaat zijn daarvan de noodlottige
gevolgen.
De vervoerpolitiek zal dus moeten ge
richt ziin op een regeling van onderlinge
verhoudingen, het bevorderen van samen
werking en het stellen van voorwaarden,
die in het algemeen belang vereischt wor
den.
STAMBOEK VOOR HET NEDER
LANDSCHE TREKPAARD.
Minister Deckers teT vergadering.
(Vervolg van het 3e Blad).
Het voorstel van het hoofdbestuur tot
w'jzieing van het reglement op de stam
boek houding werd, met de stem van Gel
derland tegen, aangenomen. De maximum
boete werd van f. 500 tot f. 1000 verhoogd.
Met algemeene stemmen werden herko
zen in de commissie voor de keuring van
hengsten voor dekking en opneming in het
keurstamboek. als iuryjid de heer Aug. de
Schutter te Dinteloord en als plaatsvervan
gende juryleden de heeren M. Damoiseaux
te Kloosterrade-Kerkrade en H. J. Aernaudts
te Sluis.
Ter vergadering verscheen hierna de
minister van landbouw en visscherij. mr.
dr. L. N. Deckers, vergezeld van zijn secre
taris, ir. Peters.
Het voorstel m op 24 en 25 Juni in Den
Bosch een nationale tentoonstelling te
houden werd onder algemeen applaus en
zonder discussie aangenomen.
Minister Deckers getuigde daarop van
zün instemming met het werk der vereeni-
ging. Het deed spreker genoegen te bemer
ken dat in deze organisatie waardeering
bestaat voor het goede, dat aldus spr.
ook nog wel eens van de ziide der regee
ring wordt verricht.
Spr. beval bestuur en leden van 't Stam
boek aan op de bekende wijze te blüven
samenwerken met de regeering in het
belang van de gemeenschap. De regeering
moet maatregelen nemen, die niet altijd
even aangenaam zijn
In de memorie van antwoord op de be
grooting van landbouw en visscherii heeft
spr. zijn denkbeelden over landbouworde-
ning neergelegd. Spr. hoopt nog te beleven
dat deze denkbeelden in een wetsontwerp
ter beoordeeling van de Staten Generaal
zullen worden voorgedragen.
Jhr van Vredenburch sloot daarop met
woorden van dank de bijeenkomst.
UIT NED. OOST-INDIË.
VERLAGING RUBBERUITVOERRECHT.
BUITENZORG, 25 Febr. (Aneta-A.N.P.)
Vastgesteld is de ordonnantie tot verlaging
van het rubberuitvoerrecht.
,/rir
RAS DESTA TERECHTGESTELD.
Ras Desta, de aanvoerder der Abessijnen
in het merengebied, is door de Italiaan-
sche troepen gevangen genomen en gefu
silleerd.
Speciale G.P.D.-berichtgeving.
Per telefoon.
Grauw ligt het fort Polygoon onder den
bewolkten hemel.
Troosteloos druipt de motregen neer.
Op het uitgestrekte terrein rondom het
fort, waarop zich gistermiddag de ontzet
tende ontploffing heeft voorgedaan, die aan
7 officieren van het Belgische leger het
leven heeft gekost, zijn de soldaten reeds
weer aan het oefenen.
Hier, waar de dood gisteren zijn rijken
oogst heeft binnengehaald, gaat vandaag
het militaire leven reeds weer gewoon zijn
gang.
Bij het fort Polygoon is een z.g. genie
school gevestigd, waar officieren en onder
officieren van de verschillende wapens, als
mede voor de gendarmerie een cursus vol
gen in het leggen van mijnen en alles wat
daarmede samenhangt.
Aan de oefening van gisteren namen 35
officieren deel. Zij waren reeds sedert drie
maanden vertrouwd gemaakt met de be
handeling van explosieve stoffen.
Gistermiddag hadden zij verschillende
militaire werken in de lucht laten springen.
Als laatste oefening van den dag stond
het leggen van een groote mijn op het
programma.
De mijn was 2 meter diep begraven en
voorzien van een lont van enkele meters
lengte Wij hadden ons op veiügen afstand
in onze loopgraven teruggetrokken.
Wij wachten daar de ontploffing af, ver
telde ons hedenmorgen een der officieren,
die het ongeluk had meegemaakt en die
zooals hij vertelde zelf als door een won.
der was gered.
Toen de ontploffing uitbleef wachtten
wij, zooals het reglement luidt 20 minuten
Wij zijn onder leiding van den instruc-'
teur. die zelf zwaar werd gewond, uit ome
schuilplaats gekomen en naar de mijn
toegegaan.
Op het oogenbiik, dat allen rondom
de mijn stonden en terwijl de leider
zich bukte om het lont te onderzoeken
zagen wij plotseling den grond voor
ons met een ontzettenden knal open.
barsten.
Vuurstralen, aardkluiten en stukken
staal spatten uit de aarde maar voor ik
me rekenschap kon geven, wat er ge
beurd was, voelde ik me door den lucht,
druk opheffen en 20 meter wegslinge
ren.
Naar het schijnt moet ik wel 10 mi
nuten bewusteloos zijn geweest.
Toen ik weer tot bezinning kwam en me
bevrijdde van de laag aarde en zand, wa
ren een aantal lanclers en manschappen
der genie reeds bezig de gewonden te ver
zorgen.
Pas toen een ambulance-auto met doc
toren ter plaatse verscheen, kwam er sy
steem in het reddingswerk.
De plaats des onheils bood een ver-
schrikkelijken aanblik. Eenige kamera
den waren letterlijk stuk gereten, ter
wijl minstens 20 anderen bewusteloos
waren, sommigen met afgrijselijke ver
wondingen.
Al vertellende had de officier ons naar de
plaats waar het ongeluk was gebeurd ge
leid.
De ontploffing heeft een kuil van t
meter diepte in het terrein geslagen.
Een granaattrechter in optima formal
Onze Londensche correspondent schrijft:
De grondbeginselen waarop het bestuur
van een staat berust zijn veelal vastgelegd
in een document dat grondwet heet. Groot-
Brittannië maakt hierop een uitzondering.
Het heeft zijn constitutie maar ze is, zooals
het wordt gekenschetst, (ongeschreven. Om
precies te zijn moet men zeggen dat ze
hoofdzakelijk onbeschreven is, een voort
brengsel van gewoonte. Maar haar ontwik
keling wordt gekenmerkt door zekere vaste
en fundamenteele wetten. De voornaamste
zijn Magna Carta (het Groote Charter) van
1215, dat de Jaarlijksche parlementen bracht
en gelijk recht voor allen; de Habeas Cor
pus Act van 1679 die de persoonlijke vrijheid
waarborgde; de Act of Settlement van 1701
die een Protestante' troonsopvolging verze
kerde; de Acten van Vereeniging met Schot
land (1707) en Ierland (1800). Van den
nieuwen tijd zijn de Parlementswet, door
Asquith in 1911 doorgezet, waarbij het La
gerhuis zonder toestemming van het Hoo-
gerhuis wetsontwerpen tot wetten kon ver
heffen; de wetten voor de regeling van de
Iersche kwestie van 1920 en 1922; en de
nieuwste het Statuut van Westminster,
dat voor het onderwerp van een vorigen
brief werd aangehaald. De constitutie van
het Vereenigd Koninkrijk bestaat dus uit
deze belangrijke wetsbesluiten en verder uit
de ongeschreven beginselen die zijn ont
staan uit de traditie en uit precedenten.
DE SPAANSCHE BURGEROORLOG.
Oviedo omsingeld.
De persdienst van de Baekische regeering
deelt mede:
Vandaag zijn de volgende berichten
ontvangen uit den Asturischen sector:
Gistermorgen is met geestdrift gestreden
waarbij men langs San Claudio opereerde
in de richting van Naranco. De omsinge
ling van de hoofdstad (Oviedo) is thans
voltooid. In de zone van de stad hebben
onze troepen verscheidene huizen ver
overd, o.m. la Zaballeta de Buenatvista,
een strategische plek. die zeer versterkt
was. In de andere sectoren van het front
zijn belangrijke stellingen veroverd. Van
morgen is niet gestreden om den troepen
een weinig rust te geven en de veroverde
stellingen te versterken.
FRANSCHE KAMER NEEMT LANDBOUW-
WE1 AAN.
De Fransche Kamer heeft het wetsont
werp op collectieve landbouwovereenkom-
sten aangenomen met 366 tegen 210 stem-
men. De wet legt de voorwaarden vast
voor den verkoop van landbouwproducten
van één soort.
HET BANDIETISME IN MANDSJOEKWO
EN NOORD-CHINA
Een honderdtal bandieten heeft bij Char-
bin een autokaravaan aangevallen en 23
Cbineezen ontvoerd met het doel een los
geld te bekomen. Bij Tientsin hebben ban
dieten drie passagiers van een vaartuig
ontvoerd en van 4.000 dollar beroofd.
DUITSCHE VLAG TERUGGEGEVEN.
Sir Claud Hollis heeft gisteravond den
Duitschen gezant von Ribbentron die
inlusschen weer voor eenigen tijd naar
Duitschland zal terugkeeren de vlag
overhandigd, welke tot 1916 op het regee-
rmgsgebouw te Tanga (in het vroegere
Duitsche Oost-Afrik?) gestaan heeft. De
vlag was dit jaar in handen gevallen van
een onderofficier van het Zuid-Afrikaan-
sche leger, die haar later aan sir Claud
Hollis gegeven heeft.
Voordeelen van een onge
schreven grondwet.
De Britten zijn trotsch op hun constitutie
die verklaren zijjuist omdat ze niet van
a tot z in zwart en wit is vastgelegd, zich
zonder veel omhaal en bijna onmerkbaar
kan aanpassen aan veranderde opvattingen
en denkbeelden. De juist aangekondigde
veranderingen in den kroningseed bevesti
gen de juistheid van deze aanspraak. Zj
geven een nieuw voorbeeld van de wijk
waarop zelfs een van de meest historlst!»
constitutioneele gebruiken op het initiatief
van den Privy Council en na overleg met
de Dominions wordt veranderd om het ie
overeenstemming te brengen met den
nieuwen toestand. De eed in de kronings
plechtigheid gaat zoo niet in den tekst dan
toch in den zin en de kern terug tot de
achtste eeuw. In zijn bewoordingen is hij
sedert het einde van de zeventiende eeuw
tot op heden grootendeels onveranderd ge
bleven. De eed is in drie deelen, de belofte
te regeeren overeenkomstig de parlements-
wetten, de belofte genade voor recht te doen
gelden, de belofte de wettige Protestante
hervormde kerk te handhaven.
De wijzigingen,
De veranderingen, thans aangebracht,!
den het eerste en het derde deel. Ze zijn
noodzakelijk geworden als gevolg van de
constitutioneele veranderingen die sedert de
kroning van George V hebben plaats gehac
in het bijzonder als gevolg van het in 19!
onderteekende Statuut van Westminster dat
de Dominions gelijkwaardig maakte aan het
Vereenigd Koninkrijk in het Britschc Ge-
meenebest van Naties. In het eerste deel
van den eed gold de belofte de bevolk
van Groot-Brittannië en Ierland" en de erbij
behoorende Dominions". Dat. eerste deel
moest dus worden veranderd op een wijze
die uitdrukking gaf aan de gelijkheid van
staat tusschen het Vereenigd Koninklijk en
de Dominions. Dat is gedaan door Canada,
Australië, Nieuw-Zeeland en de Unie van
Zuid-Afrika in één adem. te noemen met
Groot-Brittannië en Ierland. Hierbij ka
nog worden opgemerkt, dat het woord „I
minions" in den ouden eed de beteekenlt
had van „de overzeesche gebieden". De zin
van het woord is inmiddels geheel veran
derd door alleen de genoemde gebieden die
een eigen en onafhankelijk bestaan hebben
en die vrijwillige en gelijkgerechtigde leden
zijn van het Britsche Gemeenebest van Na
ties waarvan de Kroon het symbool is -
er mee worden bedoeld.
Het derde deel van den eed, over de be
scherming van de staatskerk, ls ook veran
derd om gevoeligheden In de Dominions je
ontzien en eventueel misverstand daar te
voorkomen. In den veranderden eed beloon
de Koning alleen „in het Vereenigd Ko
ninkrijk" de wettig gevestigde Protestante
hervormde kerk „met mijn uiterste krachts
inspanning te handhaven". In den ouden
vorm werden in dit opzicht geen geogran-1
sehe grenzen gesteld.
Geen verbittering bij niet-aanhangers
van de Staatskerk.
Men zou zich kunnen afvragen of er i
verbittering moet ontstaan bij de ongeveer
3.000.000 Roomsch-Katholieken en I
5.000.000, dié bij de Vrije Kerken zijn wn-
gesloten wanneer de Koning in zijn kro-
ningseed zijn onderdanen van deze andere
I godsdienstige secten geen gelooisbescner-
ming toezegt. Die verbittering ontstaat njj
hoezeer Bernard Shaw In zijn eigen wijsnei
heeft beschikt, dat de kroningseed eeri oe-
leediging is voor millioenen geloovige »r
ten. Dat was hij in de zeventiende een
toen hij hard en uitdagend was in Z"JgLLi.
dienstige termen. Geleidelijk is die 'en"
nologie verzacht hoe zeer het Protestant*
karakter van de Britsche monarchie
stand wordt gehouden. In dezen tooI w
men niet waarnemen dat de plechtlgnVj
's Konings onderdanen van ander
'elo^
ergert. Er is geen tartende toon meer in
4-4
