Ons Kort Verhaal IDECO Vestiging kleine winkelbedrijven [EIDSCH DAGBLAD - Derde Blad Zaterdag 20 Februari 1937 Een nachtelijke reis De strijd in Spanje AMERIKAANSCHE NOTITIES Is uw Radio kwaad! )ordeel der Eerste Kamer over de voorgestelde regeling LAND- EN TUINBOUW Wat Uw snelheidsmeter U niet vertelt* WEET RAAD Door J. P. BALJÉ. Vermoeid en een beetje geïrriteerd keek Van der Werf zijn laten bezoeker aan. Tien sur in den avond, den heelen dag had hij ;ewerkt om zich een klein beetje door zijn ichterstallige correspondentie te worste- (n. Hij was juist klaar en wilde op z'n anak nog even zijn krantje lezen en een igaartje rooken. toen die man kwam. .Het is werkelijk zeer belangrijk, me neer Van der WerI", hield de man vol, .anders zou ik u niet gestoord hebben. Zijn strak gezicht en de ernstige blik aa zijn oogen bevielen van der WerI wel. Vooruit dan maar", zuchtte hij, „wat ver legt u?" „Niets", antwoordde de man kalm, „tk iom u een dienst bewijzen. Wilt u dit ren lezen?" Hij hield Van der Werf een blaadje pa- ier voor dat deze aarzelend, en een beetje antrouwend nu weer, aannam. Een in- ellectueele bedelaar misschien, die hem n „gedicht" of een „manuscript" kwam lanbieden, zooals je tegenwoordig zoo dlk- rijls aantrof? Maar na zijn eersten blik p het papier werd hij bleek want hij her »nde het handschrift van zijn vrouw. „Van mijn vrouw?" zei hij ontsteld, „ze toch niet ziek, niet. De bezoeker schudde het hoofd. „Leest Hij las. En na de eerste regels zocht zijn ivende hand een stoel, en hij moest even aan zitten. Georgette, kon het mogelijk iin? Zijn jong. aardig vrouwtje, ze was u met vacantie; hij had onmogelijk uit jn werk kunnen breken, en hij waande aar alleen. Maar deze brief, deze afschu- elijke brief „Liefste, ik verlang naar je", stond er li ben hier alleen, zooals ik eigenlijk al- jjd alléén ben. Mijn man verwaarloost me, takt alleen aan zijn werk en vergeet, t ik jong ben. jong en levenslustig, dat de wereld wil zien. Hij denkt alleen aan terken, dividenden, couponnetjes, zaken éatles. Ik zit hier nu op m'n eentje, kom ij me, liefste, ik verwacht je, ik hoop, it je snel zult komen, want Hier brak de brief af. Van der Werf regde zich over het voorhoofd en zat een Ktenblik als verstard voor zich uit te sta- a. Georgette en een anderZ'n blond. vrouwtje. Pas nu hij voor de rauwe lelijkheid stond, besefte hij. wat hij i haar missen zou, als hij haar verloor... was voor hem een gewoonte geworden, radertje in het uurwerk van de dage- che sleur. Nu, met het verfrommelde (je in zijn handen, drong het tot hem ir, wat hij verzuimd had. Hij had haar .aarloosd, maar hij had eigenlijk nooit jerkt, dat zij dat erg vond, hij had in- idaad meer gedacht aan zijn kantoor, aan haar, en vacantie samen hadden de laatste drie jaren niet gekend. De Jen waren zoodanig, dat hij zijn zaken iet aan anderen durfde overlaten, maar ij had dan ook de voldoening gehad, dat in deze crisis zijn hoofd boven water lield, en meer dan dat, dat zijn zaken lts best liepen. Jawel, een prachtige vol- ening, Zijn vrouwtje was er steeds ver- i door van hem afgeraakt. Voor het eerst keek hij den bezoeker iter aan. „Wie is u?" vroeg hij scherp, „hoe komt aan dit briefje, en waarom brengt u iet mij?" Er kwam een zweem van een glimlachje den mond van den ander. „Wat doet !t er toe?" vroeg hij, „u herkent het idschrift van uw vrouw, nietwaar! Ik u niets zeggen, zonder mezelf In onge- jenheid te brengen. Maar ik wil u hel- n. Buiten staat mijn wagen. Ik wil u on- ikldellljk naar het vacantle-adres van uw vrouw brengen. Maar denkt u eraan, er is haast bij!" Even dacht Van der Werf na. Zijn za ken, hoe kon hij die zoo hals-over-kop verlaten? Kon hij vertrouwen op zijn pro curatiehouder, als hij morgen telefoneer de? Kon hij.. Maar aan den anderen kant was daar zijn vrouw, zijn levensgeluk, telde dat niet zwaarder? Was dat niet be langrijker? „Goed!" zei hij kortaf, „ik ga mee." Vijf minuten later stapte hij in de auto, waarvan de motor, als ongeduldig, zachtjes stond te snorren. Met een ruk schoot het wagentje vooruit, den donkeren nacht in Het werd voor Van der Werf een ver schrikkelijke nacht. Vóór den ochtend zou den ze niet in de stad kunnen zijn, waar zijn vrouw logeerde. Hjj maakte het zich in de auto zoo comfortabel mogelijk, maar het lukte hem niet om te slapen. Hoewel de wagen bijna geruischloos reed en de wegen goed waren, spookte er te veel door zijn hoofd, dan dat hij werkelijk had kun nen inslapen. Steeds waren zijn gedachten bij het fatale briefje, dat zijn leven dreig de ondersteboven te werpen en dat hem het besef had bijgebracht, dat vele din gen pas waarde krijgen, als ze dreigen verloren te gaan. Hij staarde op den rug van den man, die onbewogen aan het stuur van de auto zat. Ze raasden langs den weg, passeerden de grens, en zoo nu en dan dommelde Van der Werf toch even in, om dan weer met een schok wakker te worden. Aan den kim werd het al lichter, het landschap veranderde, de zon ging op. en hier en daar ontmoetten zij al een landman, die naar zijn werk trok. Over de velden hing een wit waas, dat verdampte, toen de eer ste zonnestralen door het wolkendek dron gen. Hoe lang was het geleden, dat hij de zon had zien opgaan, wanneer was hij voor het laatst in den vroegen ochtend buiten geweest? Toen ze de eerste villa's van een klein stadje, dat in een heerlijk dal gelegen was, waardoor een wild stroompje zich zijn weg baande, bereikten, hield de wagen plotse ling stil. De man aan het stuur keerde zich om. „We zijn er bijna", zei hij, met een rau we morgenstern, .snaar eerst moest ik u dit nog geven." Opnieuw hield Van der Werf een frag ment van een brief in zijn hand, en zag hij het schrift van zijn vrouw. „Vergeef me. dat ik een list moest ge bruiken". las hij, „om je weg te lokken van dat akelige werk. en dat het middel zoo cru moest zijn. Maar het was de eenige manier, om je hier te krijgen. Je hebt het noodig, hard noodig. er eens uit te zijn, en daarom durfde ik het aan. Nog eeri mi nuut, jongen, en ik ben bij je!" Van der Werf's eerste impuls was erger nis. Maar dan viel een loodzware last van hem af, en hij voelde zelfs iets als vreugde in zich. Hij keek op. toen hij een vroolijke stem hoorde roepen. Voor het villatje. waarvan ze slechts en kele meters verwijderd waren, stond Geor gette. Ze lachte en ze leek de personificatie van jeugd en schoonheid. Met een sprong was hij uit de auto, en een paar seconden later hield hij haar in zijn armen. Maar dan kwam een nieuwe gedachte in hem op, en hij fronste de wenkbrauwen. Er was nog iets op te helderen, zijn wan trouwen was nu eenmaal gewekt, en er mochten geen duistere punten overblijven. „Die man!" zei hij kort, „wie is dat? Waarom heeft hij me hierheen gebracht met zijn auto? Hoe ken je hem?" „O", lachte Georgette schalks, en ze keek hem coquet aan, „hij is autohande laar, en hij voelde wel wat voor m'n plan netje. toen ik hem zei, dat je nu vast wel een auto zou noodig hebben, om eens tochtjes met mij te maken. Als je gezien had, hoe goed de wagen zich hield, nam je vast geen andere, dacht hij. Kijk maar eens. hoe vol verwachting hij naar ons kijkt! Je néémt den wagen natuurlijk hè?" ^Blijkens het voorloopig verslag der Eer- Kamer over het ontwerp van wet hou- "ie regeling betreffende het vestigen inrichtingen waarin eenige tak van 'bilhandel, ambacht of kleine nijverheid worden uitgeoefend, opperden in de [Meelingen der Kamer vele leden bezwaren "degen. Huns inziens ligt het niet op '.weg der rijksoverheid, zich rechtstreeks '8 te houden met onderwerpen als .,anan deze voordracht de regeling be- |eogt. Jtee leden laakten, dat het in de bedoe- jigt, de uitvoering van de ontworpen togen grootendeels op te dragen aan Kamers van Koophandel en Fabrieken. 'regeling toch raakt niet alleen de belan- ■V1 'in de ondernemers, doch ook die van werknemers. In de evengenoemde col lies nu zijn de laatste vermelde belangen 'ertegenwoordigd. het overige achtten de hier aan het «m zijnde leden de ontworpen regeling £S zest ?eriuge beteekenis De moeilijk- ,7®n vloeien slechts ten deele voort uit Kvif- overl>ezetting en voor zoover dit het V'to is, wordt, naar hun gevoelen althans, J 'öschijnsel slechts in geringe mate L "Men door het stellen van de meer- Mde drie vestigingseischen. iTj de huidige omstandigheden had. itd» sden z^' Bl3-n de gemeenten, in ick "an c®htrale overheid, de leiding ktt!Kn 'e worden gegeven bij het beper- I j>t i vc overbezetting, om redenen van I hts principieelen, doch ook prac- S°!n I Ur hun meening kan aan de overbe zetting pas een eind komen, zoo maatre gelen worden genomen tegen vestiging in verband met de behoefte aan inrichtingen van detailhandel, ambacht of kleine nijver heid. Sommige leden verklaarden, zich met dit wetsontwerp in geenen deele te kunnen vereenigen. Zij waren van oordeel, dat een toepassing van de voorgestelde bepalingen voor energieke elementen een beletsel zou vormen om in het bedrijfsleven vooruit te komen. Enkele andere leden waren bereid, de ontworpen regeling bij wijze van proef neming te aanvaarden. Verscheidene leden, eveneens voorstan ders van de ontworpen regeling, konden zich met de daarop geoefende crltiek niet vereenigen. Zij stemden volkomen er mede in, dat wordt voorgesteld, de verleening van een vergunning afhankelijk te maken van minimum-eischen van credietwaardig- heid, handelskennis en vakbekwaamheid en dat het behoefte-element niet onder die eischen is opgenomen. Sommigen hunner verklaarden nog, regeling der onderhavige materie vanwege den rijkswetgever aanmerkelijk beter te achten dan een. die van de plaatselijke autoriteiten zou uitgaan. Ettelijke leden bepleitten, in het belang van den middenstand, het nemen van overheidswege, van maatregelen tegen machtsontplooiing van warenhuizen en andere zeer groote bedrijven. Enkele leden betoogden, dat een rege ling als de ontworpene met het oog op de distributie der goederen moge worden toe gejuicht, doch dat zij slechts zal kunnen worden verwezenlijkt in een corporatief georganiseerden staat. Nu dit wetsontwerp niet op dezen grondslag rust, verwachtten zij van toepassing van de bedoelde regeling ook geenerlei resultaat en konden zij mits dien niet daarmede instemmen. Van 't front. Van het front bij Madrid noch elders is iets van beteekenis te melden. Beide partijen houden elkaar opnieuw in evenwicht. Het heet evenwel, dat Franco bij Madrid een nieuwen aanval voorbereidt. Wisseling van sovjet-gezant. Het bureau van het centraal uitvoerend comité der sovjet-unie heeft besloten Rosen berg in verband met een benoeming elders, te ontheffen van zijn ambt van ambassa deur der sovjet-unie in Spanje en hem te vervangen door Leon Gaikis. De niet-inmenging. De bijeenkomst van de subcommissie der niet-inmengingscommissie heeft gisteren twee en een half uur geduurd. Groot-Brit- tanië en Portugal hebben de beraadslaging voortgezet over bijzonderheden van dat deel van het controleplan, volgens hetwelk Brit- sche waarnemers in Portugal zouden wor den gestationeerd. Ook de kwestie der zónes voor de vloot- patrouilles werd besproken. Er werd nog geen definitieve beslissing ge nomen, maar Reuter verneemt, dat lord Plymouth verklaard heeft, te hopen. Maan dag de besluiten te kunnen mededeelen aan gaande de controle in Portugal. Volgens de „Daily Herald" heeft de Por- tugeesche gedelgeerde op de commissie voor de niet-inmenging voorgesteld, dat de con trole bij de Portugeesche kust zal geschie den door Portugeezen, maar dat de Brit- sche ambassade 50 of 60 agenten zullen worden toegevoegd, die zullen kunnen waar nemen, wat er geschiedt en over alle facili teiten zullen kunnen beschikken. Men schijnt het er overigens over eens te zijn, dat ook Portugeesche en Russische schepen aan het toezicht zullen deelnemen, het is alleen de vraag, waar zij geplaatst zullen worden. Volgens het oude plan der vier mogend heden zou het Noord-Oostelijk deel der kust van Biskaje gecontroleerd worden door de Britsche vloot, het Noord-Westelijke deel en de Atlantische kust door de Fransche vloot, het Zuid-Westelijk deel der Iberische kust door Britsche schepen, de Middellandsche zeekust door de Duitsche en Italiaansche vloten. Op de bijeenkomst der technische onder commissie is nu voorgesteld, dat de Russi sche en Portugeesche schepen een plaats zouden krijgen tusschen de Fransche en Engelsche zones aan de Noordkust. De Rus sen hadden echter veel voorkeur voor een plaats langs de kust der Middell. Zee. Het Staatsblad publiceert een decreet, waarin formeel het dienstnemen van Portu geesche onderdanen bij de Spaamsche strijd- ganda, die ten doel heeft dienstnemening krachten wordt verboden, evenals de propa- en aanwerving uit te lokken. Portugeezen, die thans in de Spaansche legers dienen, moeten binnen een maand naar Portugal terugkeeren. Het verblijf op Portugeesch ge bied zal voor een tijd van vijf maanden ver boden zijn voor vreemdelingen, die in Por tugal wonen en die dienst zullen nemen bij de Spaansche strijdkrachten. Bovendien zul len vreemdelingen, die door Portugeesch ge bied reizen om zich naar Spanje te begeven, strafbaar zijn. Alleen Spaansche onderda nen zullen buiten deze bepalingen vallen. Het decreet wordt onmiddellijk van kracht. DE PERZIK. Wanneer men perziken wi kweeken, dient men er rekening mee te houden dat deze vruchten veel warmte noodig hebben en dient dus een beschutte plaats te worden opgezocht. Bij voorkeur kweekt men deze vrucht aan leiboomen, zoogen. waaiervorm, welke 't liefst wordt geplant tegen een zuidmuur of -schutting. Deze leiboomen worden geënt op zoogen. Kroosjespruim, waardoor de boomen matig groeien en veel vruchten voortbrengen. Zulke boompjes koopt men met een twee- of drie-jarige kroon en, wanneer men meer dan één boom plant, geve men pl.m. 5 Meter onderlingen afstand. De moeilijkheid bij het opkweeken van deze leiboomen is hierin gelegen, dat deze boomen steeds genegid zijn sterke tak ken in het hart te ontwikkelen, terwijl de in de breedte groeiende takken dan dood gaan. Dit wordt voorkomen door deze sterke harttakken weg te snijden en te zorgen, dat de horizontaal groeiende gesteltakken zich eerst naar behooren ontwikkelen. Daarna mag de kroon in de hoogte groeien. De mooiste vruchten groeien aan vruchttakken van 4060 c.M. lengte. In den winter wor den deze vruchttakken aangebonden aan een tegen den muur geplaatst hekwerk van latten. Reeds vroeg. n.l. op driejarigen leef tijd kan een perzik vrucht geven. De boom bloeit reeds vroeg, al in April nog vóór het blad zich heeft gevormd. Wanneer nacht vorsten zich voordoen is het noodig de boom te beschutten door het voorplaatsen van een rietmat bijv. of door er iets voor te hangen. Vaak worden hiervoor vischnetten gebruikt. De waterdamp zal hierop bevriezen en de boom blijft vrij van de vorst. Het meeste succes heeft men door vroege perziken aan te planten, bijv. die welke rijp worden in Juli en Augustus. Goede soorten, die ook vrij regelmatig dragen zijn Amsden. Middel matig groot van vrucht, maar rijkdragend. Moet meestal flink worden uitgedund, an ders blijven de vruchten te klein. Dit uit dunnen doet men wanneer de jonge vruch ten zoo groot zijn als een kleine stuiter. Op een tak van bijv. 50 c.M. lengte mogen drie a vier vruchten blijven. Rouge de Mai is eveneens een uitstekende soort, volgt in rijp heid op de Amsden, welke laatste half Juli wordt geplukt. De soort R. d. M. plukt men eind Juli; hiervan zijn de vruchten grooter van stuk dan van de soort Amsden en de kwaliteit is zeer goed. De vruchten zijn mooi rood gevlamd. Ook de Waterloo is aan te bevelen voor buiten. Groote vrucht, aan de zonzijde donkerrood. Draagt regelmatig en is uitstekend van smaak. Het zal misschien verwonderen dat we niet noemen de zoo bekende en veel ge vraagde Montagne-perziken. De reden hier van is dat deze soorten (er zijn meerdere soorten Montagne) meestal veel warmte vragen om rijp te worden en gewoonlijk beter geschikt zijn voor onder glas, dus in de kas. te worden gekweekt. Met bovenge noemde heeft men meestal meer succes buiten. Evenals alle fruitsoorten vraagt de (Van onzen correspondent). HET ZWARTE LEGIOEN. Na jaren van stilte is weer aan het dag licht gebracht, dat 't systeem van veem gerichten in Amerika nog altijd voort woekert. Destijds was het de beruchte Ku Klux Klan in witte nachtjaponnen en ge maskerde puntmutsen op, die schrik en dood onder de bevolking bracht en ten slotte aan inwendige corruptie ten onder ging en nu is het met een kleine afwisse ling van uiterlijk in de uniform de Black Legion of het Zwarte Legioen, dat dezelfde practijken heeft toegepast In plaats van de witte jassen als de Ku Klux Klan gebruikte, dragen de leden van het Zwarte Legioen zwarte en de puntmuts heeft plaats gemaakt voor een soort steek. Maar voor de rest zijn de leden ook 100"/o Protestantsche blanke Amerikanen, geboortig in dit land en der halve fel gekant tegen Katholieken, Jo den, negers communisten, socialisten en buitenlanders. Verder treden zij op tegen hetgeen naar hun idee niet te pas komt en niet genoeg of in het geheel niet door de wet gestraft wordt, zooals de mishan deling van 'n vrouw door haar man, cor ruptie van politieke personen of autori teiten. losse zeden van beide geslachten. Dergelijke dingen straffen zij op hun eigen manier en wanneer de boosdoener niet ter dood veroordeeld is in den Imo gen raad van de gemaskerden dan komt er toch in elk geval lichaamsgeweld bij en in het minste geval verbanning uit zijn woonplaats. Eenige maanden geleden werd het pu bliek opgeschrikt door een geval van af ranselen in den staat Florida, waarbij een der drie slachtoffers het met den dood had moeten bekoopen. Wat hadden die mannen dan gedaan? Zij waren beroeps organisators van vakvereenigingen en waar het idee van vakbonden in het Zui den nog zoo nieuw is, dat het als regel recht uit Moskou afkomstig beschouwd wordt, werden deze mannen ook voor communisten aangezien en als zoodanig gestraft. De wet kon hen immers niets doen? Het is toch niet verboden om ar beiders van een bepaalde industrie te or- ganiseeren? Dus traden de stille wrekers, vermomd en gemaskerd, op en later is het gebleken, dat er vier leden van het plaatselijke politiecorps toe behoorden. De slachtoffers werden achter de loop van een revolver gedwongen een auto in te stappen, die hen naar een afgelegen plaats voerde. Daar werden zij genadeloos afgeranseld en na afloop met gloeiende teer overgoten en met veeren bestrooid. Een van hen bezweek aan zijn verwondin gen, de twee anderen kwamen er bovenop en getuigden tijdens de terechtzitting, waarop de beklaagden schuldig werden bevonden. In de buurt van Detroit werd een man vermoord gevonden en na onderzoek bleek, dat deze door een 16-tal mannen was gedood, die lid waren van het Zwarte Legioen. Langzamerhand is uitgekomen, dat deze man uit den weg geruimd zou zijn, omdat een zwarte legionair had hoo- ren verluiden, dat hij zijn vrouw mishan delde. .Dat een dergelijk burenpraatje dat bij verder onderzoek niet eens waar bleek te zijn, aanleiding kan zijn, dat iemand maar kalm zonder vorm van pro ces afgeranseld of vermoord wordt is al een zeer sterk argument tegen zulke ge- Als uw snelheid verdubbelt, wordt de remweg (afstand, waarbinnen u stopt) viermaal zoo groot; die wetenschap is méér waard dan het besef, dat u 60 of 70 km per uur rijdt! Denkt daar eens aan voor u den snelheidsmeter al te hoog laat oploopen! 6800 BREESTR. 121, Tel. 2862 tlngez. Med.) perzik een flinke bemesting. Stalmest is zeer gewenscht en daarvan spitten we een flink laagje onder Aan te bevelen is een strook grond van 1 Meter breedte vóór de boomen los te houden en daarop niet te kweeken We hebben dan een flinke ruimte om te mesten en weten tevens dat het aange brachte voedsel den boomen ten goede komt. Zijn de vruchten gedund dan is het ge wenscht nog wat kunstmest te geven, bijv. per 10 vierk. Meter 1 kilo A.S.F.-korrels (12 x 10 x 18). Deze kunstmest kan ondiep worden ingespit of geschoffeld; de regen doet dan de rest. Alle steenvruchten, dus ook de perzik vragen veel kalk. Daarom is het gewenscht om de drie jaren hiermee te mesten en liefst in November. Per 10 vierk. Meter strooien we 3 kilo gebluschte kalk en spitten deze in den grond. Op lichte gron den kan hiervoor ook met succes kalkmer- gel gebruikt. Ook nu kan nog met kalk ge mest Een vaak voorkomende ziekte bij de perzik buiten is de krulziekte. Het jonge blad gaat in April en Mei ziekelijk krullen en krijgt bulten; vooral doet zich dit verschijn sel voor bij droog, schraal weer. De zieke bladeren worden afgeplukt en verbrand en de boom krijgt een weinig Chilisalpeter, 2 ons per 10 vierk. Meter. In den volgenden winter doet men goed den boom te spuiten met l'/i0/» Bordeausche pap. Een ander lastig verschijnsel is het gom men. waarvan de steenvruchten alle last hebben. Bij wonden wordt het sap naar buiten geperst en een schimmel doet het vocht gomachtig dik worden. Het maken van wonden dus zooveel mogelijk voorkomen en anders met teer besmeren. Vooral moet er voor gezorgd dat geen knellende banden worden aangebracht. Hierdoor wordt het gommen bevorderd. Ook het zoogen. Monilea-rot is bij perzi ken een gevreesd verschijnsel. Deze ziekte doet de volwassen vruchten in enkele uren verrotten. Wanneer de vruchten niet wor den afgenomen verschrompelen ze geheel tot op den steen en in den winter vinden we deze mummies op de takken. Deze ziekte-resten worden bij den wintersnoei verzameld en verbrand. Daarna de boom bespoten met Vh'h Bord. pap. Verwaarloosde boomen ontneme men niet ineens veel hout: dit dient over twee of drie winters te worden verdeeld. Vragen op Tuinbouwgebied aan de Redac tie onder motto „Tuinbouw", heime bonden, op welke ideëele gronden, die ook opgericht mogen zijn. Nieuws is het anders niet. voor Amerika. De Ku Klux Klan dateert zelfs van het midden der vorige eeuw, toen de Burgeroorlog afgeloopen was en de negerslaven vrij verklaard waren. Volgens de verhalen maakten die op zulk een manier misbruik van hun verkregen vrijheid, dat zooals oude bioscoopliefhebbers zich nog zullen herinneren van den toenmaals beroemden film van Griffith „Birth of a Nation" een groep blanke Amerikanen zich in het Zuiden vereenigde om de Negers te beteu gelen. Buitengewoon bijgeloovig als onze zwarte broeders zijn, was het rijden van in het wit gehulde gestalten door den nacht ge noeg om de negers binnenshuis te houden en aangezien strafexpedities door die spo ken gehouden werden, die lang niet malsch waren, kwam er een heilige schrik onder hen in. Maar verder is het reusachtige uit gebreide Amerika altijd min of meer onder toezicht en controle geweest van groepen burgers, die óf het recht en de wet wilden handhaven op hun eigen houtje (en dat dikwijls uitnemend deden, zooals Vigilantes uit de jaren '80, de Texas Rangers e.d.) óf wel met dat doel begonnen, maar schro melijk ontaardden en zelfs met misdadigen opzet bij elkaar kwamen. Rekent men ver der met de dozijnen loges en bonden van vrijmetselaren, Rotary's. Kiwani's, Elk's, Owl's, Hibernian's. Lion's en wat er al niet meer op dit gebied bestaat, dan komt men al gauw tot de conclusie, dat het „lid wor den" de Amerikanen in het bloed zit en er voorloopig niet uit zal gaan ook! Intusschen moeten er nog andere oor zaken bestaan voor het vormen van zulke geheime genootschappen, behalve het eenigszins kinderlijke plezier van geheime teekens. wachtwoorden en mooie pakjes, wanneer het doel is om een macht te vor men naast de landswetten. De Vigilantes vormden een burgerwacht tegen veedieven, omdat in het uitgestrekte Westen de politie eenvoudig hopeloos onvoldoende was. De Ku Klux Klan begon in het Zuiden de ne gers op hun plaats te zetten, wanneer die zich dingen aanmatigden, die hun bij dé wet geoorloofd waren, maar door de blan ken niet gegund werden. Een paar bewij zen daarvan zijn in het Zuiden te „Jim Crow car", een aparte tram voor negers of het feit, dat er nooit een neger in de jury mag zitten en dat duizenden negers wel het stemrecht hebben, maar dat nooit dur ven uitoefenen. En zoo mag men veilig aannemen, dat de allervoornaamste oor zaak is een groote mate van ontevreden heid over de bestaande wetten en mis schien nog meer over de handhaving en uitoefening daarvan. Het geheele lynch- probleem in Zuiden en Middelwesten van het land komt ten slotte hierop neer, dat de bevolking liever zonder rechtspraak zelf de straf toepast, omdat de verdachte an- dres toch maar vrij komt of een te lichte straf krijgt. Dat daar „vergissingen" bij plaats hebben of een neger wordt opgehan gen, omdat hij een blank kind een oorvijg heeft gegeven zijn natuurlijk eenigszins betreurenswaardige bijkomstigheden van een systeem, waarin ondertusschën mas sa's menschen blijven gelooven. Meer en meer blijkt het, dat de oprich ting van het Zwarte Legioen eenige jaren geleden het gevolg is geweest van een pa niek, dat de communistische leer te veel aanhangers in Amerika kreeg. Niet weinig heeft daar een zeker deel van de pers toe bijgedragen, dat in de afgeloopen jaren overal het Roode Spook zag opdragen en speciaal in de leeraarscorpsen van facul teiten van middelbare ^cholen en univer siteiten. En het zijn juist de menschen van den gemiddelden burgerlijken stand, die zich daar geweldig over opwinden. De gemiddelde zwarte legionair, zooals vroe ger de gemiddelde Ku Klux Klan'ner en vergeet niet, dat in 1927 alleen de staat Michigan 875.000 leden van de Ku Klux Klan telde! is een doodgewone typische Amerikaan Zijn familie is al een paar geslachten hier, hij is overdag een garage-eigenaar, een winkelier, een brie venbesteller. Hij gaat trouw naar de (Pro testantsche) kerk en de vergadering van zijn loge. Hij houdt van sport, zijn auto en radio, heeft een eigen gezin en is nooit met de politie in aanraking geweest, tenzij we gens te lang parkeeren of iets dergelijks. Maar 's avonds gaat deze brave burger vader er met een koffertje op uit, waarin zijn vermomming, een revolver of ploer- tendooder. een rol stevig touw en met zijn groep tijgt hij dan op een bestraffings expeditie, waarin hij op bevel van zijn meerderen kalmweg iemand neerschiet of onbarmhartig afranselt. En ook alweer is dat mogelijk om een nooit bewezen klets praatje van de buren achteraf bleek, dat het zoogenaamd mishandelde jonge vrouwtje in het ziekenhuis lag, omdat zij een baby verwachtte! Intusschen is een gedeelte van de pers tot bezinning geko men en vraagt zich nu in ernst af of het niet hoog tijd wordt, dat collega's ophouden met de ophitserij tegen communisten, wier aantal nog altijd belachelijk klein is en die voornamelijk in de groote steden te vinden zijn. waar zulke vereenigingen als de Klan en het Zwarte Legioen niet zouden kunnen bestaan. Men moet echter niet denken, dat de mannen zich zoo graag of zelfs vrijwillig als leden van dergelijke, het daglicht schuwende bonden opgaven, integendeel! Het is nu gebleken, dat die er volgens de leiders voor in aanmerking kwamen een voudig geprest werden om dienst te nemen cn bij weigering zooveel onaangenaams lichamelijk als in hun zaken of familie leven ondervonden, dat zij in vredes naam maar toegaven, waardoor de heele patriotische grondslag al onder een heel Uedr -'c-Uik licht komt te staan. Waar schijnlijk zal het Zwarte Legioen binnen kort ontbonden worden, nadat een dozijn achter de tralies zijn gekomen, maar het principe blijft voortwoekeren door 't heele land als „poison ivy", een inheemsche kwaadaardige brandnetel, die ook niet uit te roeien blijkt; 3—3

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1937 | | pagina 11