STADSNIEUWS Wile Jaargang ZATERDAG 23 JANUARI 1937 Ho. 23567! EERSTE NEDERLANDSCHE N.v. HET VOORNAAMSTE NIEUWS YAN HEDEN DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bezoek van Z.-Afrikaansche voordracht prof. szent-györgyi. studenten. Ernstig auto-ongeluk te Renswoude Drie personen gedood. IM. NOOMEN. BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN Dit nummer bestaat uit VIER bladen EERSTE BLAD. GEVEILDE PERCEELEN LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 3D etsTper regel -voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons BLad gevestigd zijn Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: Franco per post f. 2:35 per 3 maanden f. 2.35 per week :r. f.0.18 per 3 maanden -f portokosten.' (voor binnenland f. 0.80 per 3 traid.) Ontvangst door den rector-magnificus der Leidsche Universiteit. Vanmorgen heeft het gezelschap Zuid- Afrikaansche studenten, dat momenteel 'n tournée door ons land maakt* een bezoek gebracht aan Leiden. De gasten werden allereerst ontvangen ln de Senaatskamer der Universiteit, waar ter begroeting aanwezig waren de rector- magnificus, prof. dr. J, van der Hoeve, de secretaris van den Academischen Senaat, prof. dr. J. A. J. Barge, de pro-secretaris, prof. dr. N. J. Krom, de assessor, prof. dr. W. van der Woude en de secretaris van het college van curatoren, mr. P. J. Idenburg. Prof. van der Hoeve sprak het gezel schap als volgt toe: Dames en Heeren uit Zuid-Afrika, tot ons gekomen om bij Uw bezoek aan het land van waaruit de eerste kolonisten naar Zuid-Afrika zijn getrokken, ook de Univer siteit te bezoeken, die zich steeds door nauwe banden aan Zuid-Afrika verbonden heeft geacht, wij heeten U recht hartelijk welkom binnen deze muren. Reeds bij het eerste betreden van het Academieplein zal aan de rechterzijde Uw aandacht getrokken zijn door een grooten gedenksteen, gewijd aan Herman Coster, oud praeses collegii van het Leidsch Stu dentencorps, oud-Staatsprocureur van de Zuid-Afrikaansche Republiek, de gedach tenis van wiens leven en sterven voor ons steeds een prikkel geweest is om de betrek king met Zuid-Afrika levendig te houden. Meerdere der professoren dezer Univer siteit genoten het voorrecht korteren of langeren tijd in Uw schoone land te ver toeven en te werken; vooral de band tus- schen de sterrekundigen van Zuid-Afrika en van deze universiteit is bijzonder nauw. Herhaaldelijk genieten, waarvoor wij zeer dankbaar zijn, sterrekundigen van deze Universiteit gastvrijheid in Zuid-Afrika om in de daarvoor zoo bij uitstek geschikte atmospheer waarnemingen te verrichten en wij zijn er trotsch op ,dat eerlang in de Sterrewacht te Johannesburg een groote kijker, eigendom van de Leidsche Sterre wacht, zal mogen worden opgesteld om Uwe en onze wetenschappelijke waarnemingen te bevorderen. Sinds de eerste Nederlanders zich in Z. Afrika vestigden, zijn onze talen van el kander in vele opzichten gaan verschillen. Eenige eeuwen geleden uitgegaan van het zelfde punt, hebben zij zich ontwikkeld in verschillende richtingen, maar nog steeds kunnen wij elkander verstaan, hetgeen vooral vergemakkelijkt wordt door het feit, dat wij ons in zoovele opzichten één van geest, voelen en telkens weer bespeuren, dat wij allen looten van denzelfden stam zijn. Van ganscher harte hoop ik, dat de ban den, die tusschen ons bestaan, voortdurend nauwer zullen worden aangehaald, voort durend hechter zullen worden. De heer L. Badenhorst dankte namens •de Z.-Afrikaansche studenten voor de har telijke ontvangst in deze oude Academie, waar ook zoovele Zuid-Afrikaanders hun opleiding genoten. Nadat onder leiding van den heer en mevrouw IdenburgSiegenbeek van Heu- kelom het Academisch Historisch Museum was bezichtigd, werd het gezelschap in de Collegiumkamer der Sociëteit „Minerva" toegesproken door den praeses collegii. den heer André de la Porte, waarna de mannelijke leden de gasten waren van het leidsche Studentencorps en de vrouwelijke leden zich naar het clubgebouw der V.V. o.L. begaven. Aan de lunch in de sociëteit ..Minerva" zaten ook de hierboven genoemde acade mische autoriteiten aan, zoomede de Zuid- Afrikaansche gezant dr. H. D. van Broek huizen. In den loop van den middag vertrokken de studenten naar Den Haag. waar o.m. net Vredespaleis werd bezichtigd. VER. VAN TAXI- EN LUXE AUTOMOBIEL- VERHUURENRICHTINGEN VOOR RIJNLAND. In de gisteren gehouden ledenvergade ring van bovengenoemde vereeniging zijn de statuten definitief vastgesteld. Over de grondslagen van de zoo mo gelijk in samenwerking met de arbeiders organisaties bij de gemeentebesturen m het district in te dienen adressen werd ne vereeniging overeenstemming be- ■trvi E"lstlS znl gepoogd worden de be- ™ien instanties te bewegen aan alle ondernemers dwingende regels, die aan de J™terij in het taxi-bedrijf een einde v}iiio nvoor schrijven. Bedoelde regels vpiiit. voorzien ln de algemeene verkeers- dprH en ordelijkheid, passagiers en dnnr?' ov.erectikomstig de te dier zake Y™: den Minister van Waterstaat te geven vomS door een Eoede verzekering den bescherming van ongevallen bie- •teilenn de bedrijven op gezonde basis Op uitnoodiging van de Organisatie van Natuurphtlosophische en Technologische Faculteiten in Nederland zal prof. dr. A. Szent-Györgyi uit Szeged (Hongarije) een reeks lezingen in ons land komen houden. Vrijdag 29 Januari zal hij te Leiden spreken over: „Oxydatie en Fermentatie". Prof. dr. L. K. Wolff schrijft ons naar aanleiding hiervan: Prof. dr. A. Szent-Györgyi is in Holland geen onbekende. Hij heeft hier nl. ver scheidene jaren geleefd, eerst te Leiden, later in Groningen: hij spreekt dan ook uitstekend Hollandsch. Thans is hij hoog leeraar aan een Hongaarsche Universiteit. Bekend is hij vooral door drie ontdekkin gen le Hij heeft voor het eerst het scheur buikvitamine (C) zuiver bereid en geana lyseerd. Werkende bij den bekenden En- gelschen physioloog Hopkins, isoleerde hij eerst uit de bijnieren, later ook uit pian- tenmaterlaal een stof. die redoxeigenschap- pen bezat, maar geheel verschillend was van het door Hopkins geïsoleerde gluta- thion. Van deze stof met 6 C atomen, waar van hij eerst meende, dat het een hexuron- zuur was, maar die hij later ascorbineziiur noemde, bewees Szent-Györgyi dat ze iden tiek was met het lang gezochte Vitamine C, 2e. In 1936 heeft Szent-Györgyi een nieuw vitamine ontdekt. Hij trof nl. enkele patiënten aan, die klinisch het beeld van scheurbuik vertoonden (veel bloedingen in huid en slijmvliezen), maar niet genazen met zuiver i synthetisch) ascorbinezuur, echter wel indien ze een preparaat kregen, dat naast ascorbinezuur nog onzuiverheden bevatte en jiit paprika was gemaakt. Van dit Vitamine C heeft Szent-Györgyi kort geleden de chemische formule meegedeeld: het is een flavon. 3e. Zeer belangrijk werk heeft Szent- Györgyi gedaan over de wijze waarop hij koolhydraten in het lichaam worden ge- oxydeerd. Daarbij ontdekte hij, dat fu- maarzuur (een C4 verbinding) een zeer gewichtige rol speelt en dat het oxvdatieve proces bevorderd wordt door een ferment, een fumarase, dat ln levende weefsels wordt aangetoond. Ds. JOH. W. GROOT ENZERINK. Heeft het Diaconessenhuis verlaten. Naar wij vernemen heeft ds. Joh. W. Groot Enzerink, die in het Diaconessen- huis een operatie heeft ondergaan, gister middag deze inrichting verlaten. Ds. Groot Enzerink hoopt nu thuis verder aan te sterken. Het zal echter nog geruimen tijd duren voordat hij zich weer aan zijn ambtswerk zal kunnen geven. AMBACHTSSCHOOL- De directeur van de Ambachtsschool ver zocht ons opname van het volgende: Aan de Ambachtsschool Haagweg 4 is weer gelegenheid voor aangifte van nieuwe leerlingen. Wij wijzen belanghebbenden er nog eens op, dat een vooropleiding op de Ambachtsschool eiken jongen de kans oiedt zich na het verlaten der school in een bepaalde, door hem gewenschte richting verder te ontwikkelen. Een leerling, die hier b.v. een tweejarige opleiding als timmerman heeft genoten, kan zich daarna op meer dere speciale onderdeden van het houl- bewerkersvak gaan toeleggen. Zijn veelzij dige opleiding stelt hem dan in staat zich verder te bekwamen en een werkkring te vinden in het nieuwbouw-timmervak. in 't scheepstimmervak.. in de moderne beton bouw. doch ook de carrosseriebouw en de vliegtuigbouw vragen bi.i voorkeur leerlin gen. die op de Ambachtsschool hun alge meene houtbewerkersopleiding ontvingen. Jongens, die een algemeene opleiding in het machinevak volgen, kunnen met de vakkennis, welke zij in twee schooljaren opdoen, zich verder ontwikkelen als ma chinebankwerker, draaier, schaver of frai- scr, doch ook als machinesteller (monteur) mecanicien, machinist (zoowel in bedrij ven als voor de koopvaardij), motordrijver cc vliegtuigmotorhersteller. Bovendien biedt de Ambachtsschool nog gelegenheid tot opleiding voor electricien. instrumentmaker, meubelmaker en schil der, welke opleidingen elk voor zich ook de moglijkheid insluiten voor de leerlingen zich na hun schooljaren in de verschillen de richtingen verder te vormen tot be kwame vaklieden. De industrie in 't algemeen vertoont op leving; een ieder begrijpe, dat zij, die in hun vak geschoold zijn en naast praktische vaardigheid ook over eenige theoretische ontwikkeling beschikken, in de eerste plaats ln de bedrijven zullen worden opgenomen, doch ook tot de eersten zullen behooren, wien het uitzicht wordt geopend op een goede levenspositie. Daarom, ouders, wier kinderen een vak moeten leeren en die hun welzijn op 't oog hebben, geven wij ernstig in overweging: Tracht een plaats voor hen te bemachti gen op de Ambachtsschool. Gisteravond is op den Rijks straatweg tusschen Rens woude en de Klomp (Gld.) een zeer ernstig auto-ongeluk ge beurd, waarbij drie dooden zijn te betreuren. Een twee-persoons-auto is ver moedelijk in volle vaart door een trailer aangereden. De drie inzittenden, een dame en twee heeren, moeten op slag zijn gedood. De slachtoffers zijn mej. van Lieshout en de heeren van de Garde uit Utrecht en Nieuwen- huis uit Haarlem. De vrachtauto, die met den verongelukten wagen in aan rijding zou zijn geweest, is doorgereden. Voor nadere bijzonderheden zie men onder Gemengd Nieuws, O.L. SCHOOL ZUIDSINGEL. Naar wij uit goede bron vernemen, zal begin Mei van dit jaar het 30-iarlg bestaan van de OL. School aan den Zuidsingel fees telijk worden herdacht Tal van voorberei dingen worden getroffen door de Oudercom missie der beide scholen en door de betrok ken leerkrachten om met een keurige or ganisatie voor den dag te komen waarbij vooral de heer A. v. d. Neut de man van initiatief en leiding is. Terwiil de onkosten eenerzijds moeten worden bestreden uit het schoolfonds, versterkt met vriiwiilige bij dragen hoont men. om de zaak aanlokke lijker te maken een verloting te houden waarvoor gratis allerlei fraa'e Driizen wor den beschikbaar gesteld. Te zijnertijd hoort men er meer van. ACADEMISCHE EXAMENS. Bevorderd tot doctor in de Letteren en Wijsbegeerte, op proefschrift getiteld: De „Hikaiat Malém Dagang" Atjehsch hel dendicht tekst en toelichting de heer H. K. J. Cowan. geboren te Batavia Geslaagd voor het Economisch doctoraal examen Indologie de heer F. L. Mulder (Leiden); voor 't doctoraal examen rech ten de heer B. H. A. Vaags (Den Haag). Geslaagd voor het doctoraal examen In disch recht: de heer A. C. van Hengel (Wassenaar) en voor het candidaats- cxamen Theologie, de heer J. Voorsteegh (Den Haag). HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Nieuwe inschrijving: Haagsehc Clubfauteuilfabriek, Veursche- weg 45, Voorschoten; stoffeerderij (spe ciaal clubfauteuils) (Afkomstig uit 's-Gravenhage). De polis is de kostwinner als Vader er niet meer is. Er zijn MINDER belangrijke dingen, waarover men nadenkt. BIJKANTOOR LEIDEN, BREESTRAAT 10a Telef. 302 - Na 6 uur 2419. 5558 (Ingez. Med.l Heden slaagde voor Fransehe handels correspondentie iMercuriui-diploma) mei. A. M. Tendeloo opgeleid door mevr. A. Spijker alhier. GEBOREN Annetje Alida Elisabeth, d. van H. Bun schoten en E. J. M, Zonneveld Gustaaf Adolf, z van N Beij en M. C. Meijers Cornelia Maria Margaretha, d. van H. C. Branse en M, Overdevest Marinus An- thonius Pieter. z. van A. J. Sjouke en G. M. v. d. Gevel Gerritje, d. van J. Rusman en E. J. Oostveen Johannes Gardinus, z. van M. J. v Zonneveld en A. T. Vogelaar Geertruida Huberdina Theodora, d. van J. J. Kok en W. J. Bossink Jacoba, d. van J. N. Ouwehar.d en J. Dulfer Johannes Leonardus, z. van^L. A. Warmerdam en P. Gouwen Guurtje Neeltje, d. van van J. v. Aalst en C. v, Aalst Jacoba Frederika Johanna, d. van H. Koekkoek en E. v. d. Haar. ONDERTROUWD. E. Malkom jm. en F. G. Warias jd. OVERLEDEN: M. Degenaars m. 62 j. J. Korswagen m. 26 j. TWEEDE TOONKUNST-CONCERT. Rosa Spier (harp) Fr. Denaycr (alt) Hubert Barwasser (fluit) Aan het streven van het Toonkunstbe- stuur om ons in kennis te brengen met einir gehoorde ensemble's, dankten wij 't optreden van het bovengenoemde trio Een dergelijke samenstelling heeft, al thans in haar volledigheid een bijzondere kleuren charme. Wordt zij evenwel be perkt. zooals bijv. in Sent Dresden's So nate, uitsluitend tot fluit en harp, dan boet zij aanmerkelijk aan bekoorlijkheid in Voor een zeer groot deel was echter zulks óók te wijten aan deze compositie zelve, die wel getuigt van opmerkelijke geestelijke tucht en beheersching, doch die overigens gespeend lijkt van de inspiratie, de gratie tn de soepelheid, welke 't kenmerk zijn van Dresden's inspirators Debussy en Ravel, waarvan dit werk zij 't in hevig ver flauwde mate de sfeer bezit Deze so nate, knap van constructie en détailbewer king als zij is. moge indertijd sterk de aandacht getrokken hebben, nu de afstand met het jaar harer ontstaan (1918) weer zooveel grooter geworden is. vallen de ge ringe oorspronkelijkheid, de cerebrale en droge geest wel buitengewoon op, waarbij de minder gelukkige harmonische schriji- Het narp-trio van Rosa Spier. wijze voor de beide instrumenten, slechts af en toe een geslaagde klankencombinatie doel ontstaan. Was voor ons persoonlijk deze inzet dus minder gelukkig, de revanche kwam on middellijk: Rosa Spier, fenomenaal kunst vaardig harpiste als zij is, daarbij muzi kaal in hart en ziel, verbaasde niet slechts door haar uitgebalanceerde techniek, haar onovertroffen beslistheid, doch ontroerde tevens door het sublieme inzicht, waarmee zij in oneindige differentiatie Roger Du- casse's „Barcarolle" en de in verwonder lijke contrasten van licht en donker ge houden „Varations pastorales sur un vieux Noël" openbaarde. „Openbaring" is voor zulk spel geen te sterk woord. Teederheid naast enorm cxpressioneele kracht, verfijning van schakeering en een opvallende muzikale individualiteit: 't zijn slechts enkele eigenschappen dezer ideale artiste, die haar prachtig klinkend instru ment bespeelt op een wijze, die niet slechts een Saul tot rust gebracht zou hebben De beroemde Debussy sonate werd volmaakt gespeeld door dit beschaafde trio, tot een triomf, want ook Rosa Spier's part ners bleken uitnemende instrumentalis ten, wier instelllng-op-elkander, gevolg van nauwgezette studie, dit geniaal geïnspi reerde ouevre tot de veelverscheidene tin- tenwisseling verhief, die het vereischt. Voortreffelijk van karakteristiek en op vatting. gespeeld met een onafgebroken toewijding, bezieling en juist inzicht voor de vele subtiele mogelijkheden. Het was begrijpelijk, dat meerderen in de pauze om een herhaling van deze meesterlijke vertolking. tot beter begrip der sonate verzochten. Aan dezen wensch is dan ook voldaan. Wij voor ons achten het evenwel onjuist aan den oor- spronkelijken opzet van een met smaak en BINNENLAND. Bij een ernstig auto-ongeluk te Renswoude zijn drie personen om het leven ge komen. (Gemengd Nieuws, 4e Blad). Dr. P. C. Boutens geeft een nadere toelich ting op zijn „Rijmprent", welke op alle Nederlandsche scholen ter gelegenheid van het Vorstelijk huwelijk is uitge reikt. (3e Blad). De inkomsten der Ned. Spoorwegen bedroe gen in 1936 7 millioen minder dan in 1935. (Binnenland, 3e Blad). Amendementen op de ingediende Gronds- wetswijzigingen. (Binnenland, 3e Blad), De in- en uitvoer van spinazie- en radijs-» zaad wordt vrijgegeven. (Binnenland, 3e Blad). Zuid-Afrikaansche studenten bezoeken Lei-« den. Ie Blad), Een nieuw stadium bij de inpoldering der» 'Zuiderzee. (Laatste Ber., le Blad). BUITENLAND. I Ket Japanschc kabinet treedt af; Hirota biedt den keizer zijn ontslag aan. (Buit. le Blad). Rede van dr. Schacht over Duitschland'3 economische politiek. (Buit. le Blad), De Duitschc kerkstrijd verscherpt; naar den „Kulturkampf"? (Buit. le Blad), Wrak van krantenvliegtuig gevonden; twee dooden. (Buit. Gem., 4e Blad). Ontploffing in een fabriek; drie dooden. (Buit. Gem., 4e Blad). Ontploffing in een militair kruithuis te Tokio; vijf dooden. (Buit. Gem., 4e BI.), ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL, PAG. 2 VAN HET 2e BLAD. zorg opgezet programma te tornen, temeer, omdat hierdoor de Es dur sonate van nie mand minder dan Bach moest vervallen. En juist hierin zou de combinatie fluit- harp waarschijnlijk héél wat gelukkiger zijn uitgevallen! De klassieken volgden na de pauze. Denayer's voortreffelijke streek en voor name smaak kwamen volledig tot uiting in de Sonate van Cervetto voor Viola d'amore en harp. Een beschrijving van dit oude, nog slechts weinig gehoorde, zoo intensief resoneerende instrument heeft men reeds in het programma kunnen lezen. Denayer heeft er goed aan gedaan, het weder eens te laten opklinken; zelden hoort men zulk een sonore, volle toon. Ook in de Sonate van Albinoni bewonderden wij Denayer's onbetwistbaar hoog technisch kunnen en groote rust, waarbij zich de beheerschte, eenigszins melancholiek getinte toon van Barwasser uitnemend aansloot. Hij deed hierin de herinnering aan enkele minder gelukkige momenten tijdens de Dresden- sonate totaal vervagen. Dat Rosa Spier ook nu weer de ideale „Dritte im Bunde" was. behoeft eigenlijk niet extra vermeld. Dat men de hoogstaande verdiensten van dit trio, opvallend door een ernstig streven naar punctueele afwerking en het verwe zenlijken van zuivere en frdgiele klanken combinaties .onderkend en hocgaangesla- gen heeft, bleek overtuigend uit het harte lijke applaus! Ten ore staan van totaris H M. Markus;? te Leiden Huis en erf Geerestraat 13 in bod f. 1060, kootier de heer E. van Starkenburg q.q. te Oegstgeest voor f. 1385.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1937 | | pagina 1