-y #v -
BINNENLAND
Prachtige Feestavond te
Katwijk Zee
Geschenk aan
het Vorstelijk Bruidspaar
f7ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 5 Januari 1937
Derde Blad
No. 23551
De strijd in Spanje
Een succes voor cie Oranje-Vereeniging
Bescherm de
Kinderen in den
Influenza tijd.
Foto KRUYT
Hierboven een opname uit het gisteren te Katwijk Zee opgevoerde zangspel „Hol
lands Bruidspaar", dat een groot succes werd. Links naast de Nederlandsche Maagd
de regisseur, de heer Paul Pul.
De eerste feestavond door de Oranje-
vereeniging te Katwijk aan Zee georgani
seerd. heeft een schitterend verloop gehad.
Be Zaal voor Prot. Belangen was geheel
bezet met de leden van de Oranjevereeni-
ging met hun dames. Aanwezig waren de
burgemeester mr. W. J. Woldringh v. d.
Hoop, de wethouders J. Dubbeldam en C.
A. Veltkamp, de gemeente-secretaris D. C.
O. Boekhoven, tevens als secretaris van de
Oranjevereeniging.
De heer J. Volbeda, voorzitter van de
Oranjevereeniging sprak een inleidend
woord, waarna hij het woord verleende aan
den burgemeester. Deze zeide, dat hij vol
gaarne aan het verzoek van het bestuur
dér Oranjevereeniging voldeed, om deze
bijeenkomst te openen.
Nederland en Oranje hebben zich
nooit zoo „één" gevoeld als in deze
dagen. tVij hebben het gevoel, dat een
van onze familie gaat trouwen en dat
wij dit nu eens flink willen vieren i Er
wordt weer gesponnen aan een band,
die ons vereenigt. Mogen wij nog mooie
dagen beleven: de Oranjezon wijst ons
den weg door het leven! Spr. eindigde
met een „Leve het Koninklijk Huis",
wat door allen werd uitgeroepen, ge
volgd door een: „Hiep, hiep, hoera!"
De heer Volbeda dankte den burgemees
ter voor zijn openingswoord.
De mondorgelclub „Door Vriendschap
Héreeepigd", dir. de heer D. van Wouw uit
Leiden, speelde nu het eerste couplet van
het Wilhelmus, dat door allep staande
werd meegezongen.
Een 25-tal jonge heeren hielden nu
„Vlaggenparade", met de driekleur in de
hand marcheerden zij door de zaal en
plantten de vlaggen op het podium.
Nu kwam de clou van den avond, het
zangspel: „Holland's Bruidspaar", opge
voerd door het Chr Dameszangkoor „Looft
den Heer", onder leiding en regie van zijn
directeur den heer Paul Pul. uit Den Haag.
Het podium was prachtig gedecoreerd
met onze driekleur en de kleuren van het
Lippe-Huis, dennegroen, palmen, enz. Op
den achtergrond waren de portretten ge
plaatst van de personen uit ons Vorstelijk
■Huis en van wijlen de Koningin-Moeder.
Dit zangspel, dat ook opgevoerd is in het
Gebouw van Kunsten en Wetenschappen
ih Den Haag, oogstte ook hier een groot
kucces.
Elf dames stelden de verschillende pro
vinciën voor. in de daarbij passende klee
derdracht, alsmede nog de Nederlandsche
maagd en Insulinde. De dames, die hieraan
meewerkten waren mevr. de Groot, Kap-
tein, Stavleu, Bos, v. Leeuwen, Pluimgraaff
Pul, Guyt, Vooys, v. Egmond, Meyvogel,
Liesveld en Wouda. De overige dames van
de zangvereeniging stonden op het tooneel
in Katwijksche kleederdracht. Het orgel
werd bespeeld door den heer Beskamp uit
Den Haag.
Bij dit zangspel liet zich hooren het ge
zamenlijk koor. solo-zang van de elf pro
vinciën, de Nederl. maagd en Insulinde. De
heer Paul Pul trad hierbij als declamator
op en boeide door zijn prachtig stemge
luid. Dit spel oogstte een uitbundig succes.
De prachtige costuums bekoorden het
oog; in één woord, dit was het glanspunt
van den avond!
Het mondorgelorkest liet eenige vroolijke
nummers hooren, die door de aanwezigen
werden meegezongen.
De voorzitter dankte den heer Van Wouw
voor zijn medewerking.
Het bekende muziekgezelschap onder lei
ding van den heer L. Haasnoot, liet zich
evenmin onbetuigd. ->
Mevr. de Bruijn deelde mede, dat de
voorzitster van het damescomité, mevr.
Woldringh v. d. Hoop, wegens ongesteld
heid verhinderd was het woord te voeren.
Uit haar naam overhandigde mevr. De
Bruyn aan den voorzitter der Oranjever
eeniging een enveloppe met f. 850.21. zijnde
het batig saldo van den gehouden bazaar
en den bonten-avond.
De heer Volbeda sprak een humoristisch
woord van dank. Hij vroeg tevens aan den
burgemeester om aan mevr. Woldringh v.
d. Hoop woorden van dank te willen over
brengen. Hij liet het verkregen nieuwe
vaandel zien, dat een groote aanwinst was.
De heer Volbeda deelde 't een en ander
mede, over de planting van een herinne
ringsboom op morgen, men zie hiervoor
elders. Tevens wekte hij de ouders op er
bij de kinderen op aan te dringen, het na
tuurschoon in de gemeente te ontzien.
De voorzitter deelde mede, dat nu er zulk
een batig saldo is, zoo spoedig mogelijk
een film van den trouwdag van het Vor
stelijk paar vertoond zal worden.
Ten slotte bracht hij allen dank voor de
medewerking om dezen avond te hebben
doen slagen. Door de Gebrs. Miedema uit
Deventer werd vertoond de Oranjefilm van
het Vorstelijk paar. een natuurfilm uit
Italië en een teekenfilm. Des middags wa
ren die filmen reeds vertoond voor de
schoolkinderen.
De heer Volbeda sprak het slotwoord,
waarna allen staande het „Wilhelmus"
zongen.
Krabbendijke mag niet
feestvieren.
De waarnemend burgemeester
is er uit principe tegen.
(Telefonische reportage van onzen
G. P. D.-redacteur).
Er heerscht hevige ontstemming in
Krabbendijke, het Zeeuwsche dorpe, op
het eilend Zuid-Beveland. Daar heeft
de waarnemende burgemeester, de heer
S. J. de Kok alle feestelijkheden, welke
door het Oranjecomité op touw gezet
waren ter gelegenheid van het huwe
lijk van H. K. H. Prinses Juliana en
Z. D. H. Prins Bernhard op 7 Januari,
verboden
Noch voor de versiering, noch voor
den lichtstoet met muziek des avonds
en den ruiteroptocht eveneens met
muziek des ochtends, wenschte het
waarnemend hoofd der gemeente Krab
bendijke toestemming te verleenen. Het
motief? Louter een principe-kwestie.
De loco-burgemeester, in deze hoe
danigheid tevens hoofd der politie, is
Staatkundig Gereformeerd en een vol
geling van ds. Kersten.
Twee zijner partijgenooten, die lid zijn
van den gemeenteraad, t.w. de heeren J.
van Houdt en G. van Velzen, schijnen den
heer de Kok in zijn verbod te steunen.
Gisteravond heeft de schrijver van deze
regels het oor te luisteren gelegd in Krab
bendijke. Het was te laat om tijdig per
soonlijk aldaar te verschijnen, maar....
de telefoon is in zoo'n geval een ware uit
komst.
En zoo heb ik het een en ander verno
men over de hevige ontstemming die het
besluit van den burgemeester heeft ge
wekt, een ontstemming die haar culmina
tiepunt vond in een gisteravond gehouden
protestvergadering door het Oranjecomité
in het Veilinggebouw belegd.
„Bij den aanvang der vergadering", al
dus vertelde de heer J. Frelier voorzitter
van het Oranjecomité, die zich met groote
welwillendheid aan dit telefonische inter
view onderwierp, „kon men een verblijdend
nieuwtje mededeelen aan de ontevredenen.
De waarnemende burgemeester had beslo
ten om de versiering dan maar door te
laten gaan.
Maar verder moest hij over het verbod
van de andere feestelijkheden eetst nog een
nachtje slapen Daarmede ging het
Bestuur van het Oranje-Comité niet ac-
coord. Staande de vergadering werd beslo
ten een tweetal afgevaardigden met een
schrijven te zenden naar den heer de Kok.
In dit schrijven werd hem verzocht nu ook
meteen maar een beslissing te nemen in
zake de overige feestelijkheden.
„Per slot van rekening", aldus de heer
Frelier, „is het nog maar kort dag en hoe
eerder wij weten waar wij aan toe zijn, hoe
beter het voor ons is. Jammer genoeg
meende de gemeente-secretaris, tevens se
cretaris van het Oranje-Comité, dat het
schrijven aan den loco-burgemeester te veel
weg had van een ultimatum, weshalve hij
de vergadering verliet".
Toen de door de vergadering afgevaar
digde leden terugkwamen van hun bezoek
aan .den loco-burgemeester, deelden zij
mede, dat zij den heer de Kok aangetrof
fen hadden in de vergadering van den
Kerkeraad, welke juist begonnen was. Zij
verzochten hem daar even kennis te willen
nemen van het schrijven en zoo mogelijk
meteen te besluiten. Nadat de burgemees
ter het schrijven had doorgenomen, nam
hij het besluitden volgenden ochtend
op de secretarie bekend te laten maken hoe
of wat zijn beslissing zou zijn. Deze mede-
deeling werd door de enkele honderden ter
vergadering aanwezige opposanten met ge
joel begroet.
Men besloot echter, op voorstel van den
voorzitter, om voorloopig maar door te gaan
met de plannen tot feestelijke viering van
het huwelijk van Nederland's Kroonprinses
en Z.D.H. Prins Bernhard. Onder het zingen
van het „Wilhelmus" ging men uiteen
Intusschen vernemen wij nader dat de
waarnemend burgemeester ook hedenoch
tend nog geen beslissing genomen heeft.
Wel zijn weer eenige conferenties gehou
den ,doch de resultaten zal men niet voor
hedenmiddag vernemen.
eenheid door democratie.
Hierboven een foto van het fraaie geschenk, dat door de veilingvereeniging „Flora"
te Rijnsburg aangeboden is aan het Vorstelijk Bruidspaar. De mooie maiid is ge
vuld met dubbele Oranje tulpen „El Toreador",
De algemeene vergadering.
9
Te Amersfoort werd. gelijk gemeld, de
algemeene vergadering der Nederlandsche
beweging voor Eenheid door Democratie
voortgezet. Na de rede van den voorzitter,
dr. H. Faber. werd het jaarverslag uitge
bracht door den secretaris; dén heer ir. W.
Ritmeester. Daarin wordt een overzicht
gegeven van den groei der beweging in het
afgeloopen jaar. Het ledental klom van 775
oo 1 Januari 1936 tot 10.017 op 2 Januari
1937. De toeneming oer maand steeg van
300 in de eerste maanden van het jaar tot
gemiddeld 2000 oer maand in de laatste
drie maanden Het aantal afdeelingen nam
toe van 5 tot 22. terwijl reeds in een twin
tigtal andere plaatsen voldoende leden zijn
toegetreden om nieuwe afdeelingen te or-
ganiseeren. Verder wordt uitvoerig melding
gemaakt van de opening van het eigen
tehuis te Utrecht op 16 November 1.1. en
van de uitbreiding ran het orgaan tot een
oplaag van 42.000.
Het jaarverslag behandelt verder de or
ganisatie en propaganda, waarbij de moge
lijkheid van een stijging van het ledental
tot 35.000 in 1937 in het licht wordt gesteld.
De penningmeester, de heer van Gelder,
constateerde in ziin verslag, dat de bewe
ging op een financieel gezonde basis staat.
In de commissie van voorbereiding tót
wijziging der statuten werden benoemd de
De Boskoopsche
Paleisversiering.
Zij is heden voltooid.
Heden is 't huldeblijk van Boskoop's
burgerij, bestaande uit de versiering
van het Koninklijk trappenhuis, gaan
derijen en balconzaal voltooid.
Deze interieurversiering, waarbij af
stand werd gedaan van het traditio
neel decoratief van palmen en varens,
culmineert in een weergave van het
droommotief, welke elke vormgeving
aan moderne zakelijkheid op het ge
bied van versiering slaat door zijn na
tuurlijke perfectie.
In groenen bladerkelk verscholen gloeien
uit doorschijnende schil van echte appel
tjes van Orange onzichtbare electrische
lichtjes in eindelooze variaties.
Wij zagen die Orange-appeltjes in het
groen, lichtend hangen over trapbalustra-
des, zich slingerend om witte zuilen, in
bouquetten boven deuropening en spiegel,
maar ook zich samen rijend tot een lich
tende kroon, Prinsesselijke kroon, en als
zwevend boven vazen van crème sabijne
kleur, diffuse Orangeweerschijn. spelend
over subtiele bruidsbloemen.
Een blauwe ceder omkranst met serin
gen en afgedekt met dwergconiferen prijkt
naast de beeltenis van wijlen Z. K. H.
Prins Hendrik, terwijl aan de rechterzijde
van het schilderstuk der Koninklijke Fa
milie naast H. K. H. Prinses Juliana een
slanke vaas met sering en prunus is ge
plaatst op een verhooging, waaromheen
roode anjelieren met gele azalea's de kleu
ren van Lippe-Biesterfeld vertegenwoor-
digen.
De vazen zijn ter beschikking gesteld
door de Koninklijke Plateelfabriek Zuid-
Holland te Gouda (N.V. Hoying).
Het tijdstip en de kleurrijke ontwikke
ling der bloemen werd mede verkregen
door gebruikmaking van belichting met
Neonlampen, vrijwillig daartoe afgestaan
door de N.V. Esco Neon te Amsterdam.
Alle bloemen en planten, camelia's, ro
zen, seringen, prunus enz. zijn uit Boskoop
afkomstig.
Het arrangement en het idee aan de
versiering ten grondslag liggend, is van
den heer H. W. E. Struve te Boskoop, den
ontwerper van de bekende Boskoopsche
bloemententoonstelling in 1935.
heeren mr. J. W. Gerdes Oosterbeek. ir. W.
Ritmeester en mr. W. J. B. Versfelt.
Tot leden van het hoofdbestuur werden
gekozen ds. A. van der Heide te 's Graven-
haee (met wien een soc. democraat zijn
intrede doet in het hoofdbestuur) de heer
H. D. Louwes te Groningen (liberaal lid dei-
Tweede Kamer) en de heer H. W. Neth te
's Gravenhage.
Ir. W. Ritmeester werd bij acclamatie
tot secretaris herkozen, terwijl besloten
werd twee plaatsen in het hoofdbestuur
ooen te houden voor vertegenwoordigers
van bepaalde groepen.
Enkele voorgestelde urgente wijzigingen
der statuten werden goedgekeurd, ter uit
voering waarvan ook een commissie voor
geschillen werd benoemd.
LUCHTWAARDIGHEID VAN
VLIEGTUIGEN.
Commissie van advies.
Bij beschikking van den minister van
Waterstaat, is een commissie ingesteld met
de taak om overeenkomstig de bepalingen
van de bij beschikking van 31 December
1936, vastgestelde „regeling keuring lucht-
vaartmaterieel" adviezen te verstrekken met
betrekking tot de luchtwaardigheid van
luchtvaartuigen en de deugdelijkheid van
onderdeelen, motoren daaronder begrepen.
Voor het tijdvak van 1 Januari j.l. tot en
met 31 December 1939 zijn in die commissie
benoemd
I. als lid en voorzitter: F. A. van Heyst,
lultenant-kolonel-vlieger bij de Luchtvaart-
afdeeling; II. als lid en plaatsvervangend
voorzitter: H. J. Takens, officier van de
marine-stoomvaartdienst der le klasse; III.
als leden: ir. A. G. von Baumhauer, inge
nieur bij den Rijksstudiedienst voor de
Luchtvaart en J. van der Heyden, inspecteur
bij den Luchtvaartdienst; IV. als plaatsver
vangende leden: ir. C. A. F. Falkenhagen,
adjunct-inspecteur bij den Luchtvaartdienst
en M C. Palm. eerste-luitenant-vlieger bij
de Luchtvaartafdeeling; V. als secretaris P.
de Winter, officier van den marine-stoom
vaartdienst der 2de klasse.
verspreide berichten.
Bij K. B. is met ingang van 15 Jan.
benoemd tot burgemeester der gemeente
Westdongeradeel: de heer A. E. Hoving.
UIT NED. OOST-INDIK.
WAARNEMEND POLITIE COMMISSARIS
VEROORDEELD.
PARAMARIBO. 4 Jan. (Anetal. De
vroegere waarnemend-commissaris van
politie te Paramaribo is. na een dramatische
rechtszitting, veroordeeld tot een laar ge
vangenisstraf wegens het aannemen van
steekpenningen door Chineezen.
Tijdens de zitting verklaarde bek'.aaedc
dat hij aanvankelijk krachtig was opge
treden tegen corruptie doch moedeloos
werd door onvoldoende medewerking van de
zijde van zijn superieuren.
BANDJIR OP SUMATRA.
Vier dooden.
PALEMBANG. 4 Jan. (Anetal. Tüdens
een bandjir van de Ba tang-Ka pas (rivier
op Sumatra's westkust) ontwortelde een
boom. waardoor een vrouw en drie harer
kinderen werden gedood.
Tanks van de Shell en van de Soconv
staan onder water. De rivier steeg tot 70
c.M. boven 'het normale peil.
L«t zelfs op de kleinste kou als
een waarschuwing en ga die
op 2 manieren tegelijk tegen.
Ofschoon de griepsoort van dit jaar niet
zoo kwaadaardig is als in 1918 raden de
medische autoriteiten toch iedereen aan
om de kleinste verkoudheid bij den aan
vang te behandelen, omdat verkoudheden
•het weerstandsvermogen verlagen en het
lichaam een gemakkelijke prooi voor
bronchitis maken.
Te veel „innemen", vooral door kinderen,
brengt de spijsvertering nog meer in de
war en moet liefst vermeden worden,
tenzij op voorschrift van den dokter.
Vicks Vapo Rub, dat alleen maar uitwen
dig ingewreven, wordt, werkt op 2 manieren
tegelijk om de kou tegen te gaan en ernstige
complicaties te voorkomen: (1) door de
huid als een ouderwetsche pap of pleister
en (2) door de genezende dampen, die door
de lichaamswarmte vrij komen en direct
naar de luchtwegen ingeademd worden.
Groote Pot (dubbele hoeveelheid) tijdelijk
90 cents (lnplaats 1.25). 4682
Uitsl. verkrijgb. bij Apoth. en Drogisten.
(Ingez. Med.i
Britsche protesten.
Naar aanleiding van het feit. dat den
laatsten tiid enkele schepen der Britsche
koopvaardijvloot. o.a. de „Blackhill" en de
„Etria". door oorlogsschepen der Spaansche
nationalisten werden gemolesteerd, heeft de
Britsche regeering haar vertegenwoordigers
in Spanje opdracht gegeven tot een krach
tige protest-demarche bij de nationalisti
sche autoriteiten.
Wat het geval van de „Blackhill" betreft
is instructie gegeven aan den te Hendaye
vertoevenden Britschen ambassadeur tot
het indienen van een energiek protest bij
de autoriteiten in Burgos en tot het eischen
van de verzekering dat incidenten van
dezen aard zich niet zullen herhalen.
Voor het geval van de „Etria". welk
Britsch schip door een klein oorlogsschip
der nationalisten was aangehouden op 31
December j.l. waarbij geëischt werd. dat
de scheepspapieren werden getoond het
geen geweigerd werd heeft een Britsche
destroyer, waarvan de naam niet bekend
wordit gemaakt, zich naar Cadiz begeven,
waar een protest werd overhandigd aan de
vlootautoriteiten der nationalisten.
Ook dit protest ging vergezeld van den
eisch dat waarborgen zouden worden ge
geven tegen een herhaling van incidenten
van dien aard. De „Etria" was. toen het
door de nationalisten werd gemolesteerd, op
weg van Haifa naar Liverpool met een la
ding sinaasappelen.
Naar aanleiding van deze Britsche stap
pen bij een der strijdende partijen in
Spanje wordt er in Engelsche diplomatieke
kringen nogmaals op gewezen, dat de re-
geerlng te Londen het reeds eerder door
haar gedefinieerd beginsel handhaaft dat
den Spanjaarden geen enke! recht toekent
om buiten de territoriale wateren een sclvto
aan te houden of te doorzoeken.
Binnen de drie mijlsgrens kent men de
facto", niet ..de juré" ook den autoritei
ten der nationalisten het recht van con
trole toe. voor zoover zil dat in feite kun
nen uitoefenen. Men is echter van meening
dat zelfs in cleze zóne een Britsch stoom
schip niet behoort te worden gevisiteerd,
dan wanneer een Britsch oorlogsschip kan
vaststellen, dat dit onder normale omstan
digheden geschiedt Tenslotte, zelfs wan
neer een Engelsch stoomschip wapenen of
munitie zou vervoeren, zou het aan de
Britsche autoriteiten en niet aan de auto
riteiten der nationalisten zijn, repressieve
maatregelen ten aanzien van dit schip te
nemen. Dit was echter noch het geval met
de „Blackhill", noch met de „Etria".
Het Russische stoomschip ..Komiles" zou
gisteren door treilers van de nationalisten
zijn aangehouden en naar Ceuta opge
bracht.
Volgens een radio-bericht uit Teneriffe
had het schip 3400 ton oorlogsmateriaal
voor Valencia aan boord.
De „Aragon".
In bevoegde Duitsehe kringen verklaart
men. dat een van radio-Tetoean afkom
stig bericht, volgens hetwelk de kruiser
„Graf von Spee" het s.s. „Aragon" zou heb
ben vrijgelaten, in dezen vorm onjuist is.
De vrijlating van de „Aragon" aldus zegt
men zou slechts geschied kunnen zijn. in
dien de lading en de passagier van de
„Palos" vrijgegeven zouden ziin. De oor-
sprone van het bericht zou hierin gelegen
kunnen zijn. dat de kruiser Graf von Spee"
de „Aragon" niet langer wilde bewaken dit
'Chip in een haven der nationalisten zou
hebben doen ankeren om zelf ziin weg te
kunnen vervolgen.
Italianen of Keen Italianen?
Terwijl ran Italiaansche zijde nog steeds
wordt ontkend dat Ital'anen te Cadiz zou
den ziin ee'and komt nu ook uit Londen
bericht daa-over.
De strijd om Madrid.
De strijd om Madrid wordt hevig voort
gezet doch voordeelen van beslissenden
aard ziin blükbaar nog niet verkregen.
Opnieuw is een hevig luchtbombardement
uitgevoerd waarbij 35 personen zouden zijn
gedood en 200 gewond
