STADSNIEUWS
Nationale Feestavond.
NIEUWJAARS-ADVERTENTIËN
1937
DINSDAG 15 DECEMBER 1936
No. 23536
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
77ste Jaargang
„Op de bruiloft van het Nederlandsche Volk."
Inleidend woord van den Burgemeester.
Fokker-jager totaal
vernield
Dijkverzakking bij
Kapelle
Dit nummer beslaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
3D cis. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zUn:
per 3 maanden f. 2.3S
per week -f. 0.18
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden 4- portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.>
Op uitnoodiging van de plaatselijke af-
deelingen van het Nationaal Jongeren
Verbond en het Algemeen Nederlandsch
Verbond, hield de bekende folklorist, de
heer D. J. van der Ven uit Oosterbeek gis
teravond voor een talrijk gehoor ln de
foyer van de Stadszaal een voordracht
met vele lichtbeelden over het onderwerp:
„Op de bruiloft van het Nederlandsche
Volk".
Deze avond was door de beide organi-
seerende vereenigingen bedoeld als inzet
van de komende feesten, in verband met
het Prinselijk huwelijk.
Op feestelijke wijze was de zaal met tal
rijke nationale, oranje- en provinciale
vlaggen versierd.
Het openingswoord werd gesproken door
den heer P. J. Yperlaan, voorzitter van de
afd. Leiden van het N. J. V., die in het
bijzonder welkom heette den burgemees
ter, den commissaris van politie, den rector
van het gymnasium, den vice-voorzitter
van de contact-commissie, de afgevaardig
den van de Leidsche Studentenvereenigin-
gen en de vertegenwoordigers van talrijke
andere orgaisaties.
Nadat gezamenlijk het eerste couplet
van het Wilhelmius was gezongen, sprak
burgemeester v. d. Sande Bakhuyzen een
Inleidend woord.
Het ls, zoo zeide spr., voor mij een groot
genoegen op dezen avond het woord te
mogen voeren, want het ls toch verheu
gend te weten, dat er in dezen tijd van
groote verdeeldheid, twee vereenigingen
zijn, die Innig samenwerken, het A.N.V. en
het. N.J.V.
Beide vereenigingen beoogen hetzelfde
doel, het verdedigen van de Nederlandsche
cultuur. Het is onze plicht dat hoogste na
tionale bezit te verdedigen.
Daarnaast hebben de vereenigingen zich
ook tot taak gesteld, de liefde voor het
Vorstenhuis aan te kweeken. En het stemt
can ook tot vreugde, dat wij het a.s. groote
feest niet beschouwen als een bruiloft van
Prinses Juliana en Prins Bernhard, maar
als een bruiloft van het Nederlandsche
volk.
De waarde van Oranje kunnen wij nooit
hoog genoeg schatten. Oranje toch is ais
een ster, die helder voor ons schijnt en
die ons ongetwijfeld naar een goede toe
komst zal leiden.
De heer Van der Ven, die hierna het
woord verkreeg, herinnerde in de eerste
plaats aan de golf van enthousiasme,
welke over ons land ging na het bekend
worden van de Prinselijke verloving. Hoe
verdeeld ons volk in vele opzichten ook is,
in die dagen heeft het getoond, dat het
wanneer het vaderlandsliefde betreft,, een
eenheid ls.
De oorzaak van deze vaderlandsliefde
kunnen we het. beste terugvinden in de
gewestelijke folklore, waarin we de meest
treffende voorbeelden van liefde voor een
bepaalde streek zien. Uitvoerig ging spr.
het ontstaan van dit soort liefde na.
Alvorens over te gaan tot het eigenlijke
onderwerp van dezen avond „Hoe vrijt en
trouwt het Nederlandsche volk?", sprak de
heer v. d. Ven de beste wenschen uit voor
het levensgeluk van Prinses en Prins.
Met een luid applaus onderstreepten de
aanwezigen deze welgemeene woorden.
Aan de hand van een groot aantal licht
beelden en in de hem eigen onderhouden
de en geestige verteltrant, verhaalde spr.
van de verschillende plattelandsgebruiken
bij „vrijen en trouwen."
Als een van de meest typische middel
punten van oude gebruiken op dit gebied
werd ln de allereerste plaats genoemd het
eiland Marken, waar de jongens, zoodra
zij de lagere school hebben verlaten, een
„sigaar in het „heufd" krijgen en tot
„vrijer" worden bevorderd.
Op dit eiland wordt het maken van de
Pinksterkronen nog steeds in eere gehou
den, een gebruik waarbij de traditie voor
schrijft, dat de jongens het werk der meis
jes controleeren, een werkje dat buitenge
woon veel tijd in beslag neemt! Op Marken
wordt ook nog steeds de aloude gewoonte
in eere gehouden van aanteekenen op
klompen en trouwen op muilen.
Het maken van lawaai bij bruiloften, ter
verdrijving van booze geesten, zien we
bijna overal. In den Achterhoek gebeurt dit
in den vorm van het bekende „midwinter
blazen", in andere deeien van ons land
weer door het luiden van klokken, zweep
geknal enz. Ais typisch voorbeeld hiervan
noemde spr. ook het hanengekraai. De be
trokken haan wordt daartoe eerst „zat"
gevoerd, zoodat hij het maximum van ge
luid kan produceeren en daarna in een
mand boven den ingang van de boerderij
van het jonge paar gehangen
Tenslotte vestigde spr. nog de aandacht
op het planten van den Juliana-Meiboom
in den avond van den 30sten April. Deze
boom moet gestolen zijn. anders is het niet
goed. De ongetrouwde jongens brengen den
gestolen boom dan naar het dorpsplein,
waar hij door de meisjes wordt versierd.
Wanneer de klok het middernachtelijk uur
heeft aangekondigd, klinkt er een zware
stem. die achtereenvolgens een groot aan
tal jongens en meisjes tot „Meiliefsten"
verklaart. De belangstelling voor dit ge
bruik is buitengewoon groot en nog in
1936 werden op deze manier niet minder
dan 152 paartjes in het openbaar tot Mei
liefsten verklaard.
Met een opwekking tot de leden van het
N. J. V. om stof te putten voor hun feesten
uit de zoo bijzonder rijke Nederlandsche
folklore, besloot de heer van der Ven zijn
buitengewoon interessante en leerzame
causerie.
Voor de pauze zong mej. R. Gaykema
op voortreffelijke wijze het ter eere van het
Prinselijk huwelijk door den heer Han
Zirkzee gecomponeerde lied. Zooals bekend,
is diit lied aan Prinses en Prins opgedra
gen. Zij werd begeleid door den componist.
Het succes was zoo groot, dat na de pauze
op veler verzoek een herhaling moest wor
den gegeven.
Nadat de heer Yperlaan eenige woorden
van dank had gesproken en aan mej. Gay
kema bloemen had aangeboden. sQrak dr.
Wicherink. voorzitter van het A.N.V., eenige
woorden van groote sympathie aan het
adres van het N. J. V.
Met het zingen van het zesde couplet
van het Wilhelmus werd deze buitengewoon
geslaagde avond besloten.
Tijdens een twist ten huize van den
37-jarigen koopman G. C. in het Pieter
Huibershof is deze over een fiets gevallen,
waardoor hij een rib brak.
De E.H.D vervoerde den man naar het
Sint Elizabeth-ziekenhuis.
Een 2e luitenant-vlieger
gewond.
De Fokker-jager, die, wan
neer de weersomstandigheden
zulks maar even toelaten,
iederen ochtend van het vlieg
veld Soesterberg opstijgt voor
het verrichten van metereolo-
gische waarnemingen, is he
denmorgen omstreeks 10 uur
verongelukt. Toen het toestel
bijna op het vliegterrein was
neergekomen, steeg hij weer,
doch gleed op een hoogte van
acht meter ai. Het vliegtuig
werd totaal vernield.
De bestuurder, de reserve 2de
luitenant vlieger F. A. A. M.
Janssens bekwam hierbij een
hersenschudding en een kaak-
fractuur. Hij is ter verpleging
overgebracht naar het Diaco-
nessenhuis te Utrecht. Zijn toe
stand is niet ernstig.
Het gevaar nog niet geweken
Gisteravond is over een lengte
van 200 tot 300 Meter een ver
zakking geconstateerd in den
dijk van de Westerschelde
langs den Willem Annapolder
gelegen in Biezelingen (gem.
Kapelle) en 's Gravenpolder.
In den polder staat een vijftal
boerenhoeven. Twee daarvan,
die van de families Dees en
van De Recht, zijn ontruimd.
Onmiddellijk nadat de dijkval.
zooals een dergelijke verzak
king wordt genoemd, was be
merkt, is men begonnen den
dijk te versterken. Met vijftig
man werd den geheelen
nacht doorgewerkt om door
het aanbrengen van zakken
zand en basaltblokken een
doorbraak te voorkomen.
Hedenmorgen bij hoog water
was het gevaar nog niet ge
weken.
(Men zie verder onder „Laatste
Berichten").
SOCIETAS PHILOLOGICA LUGDUNO-
TRAIECTINA.
De 101ste bijeenkomst.
Dezer dagen werd hier ter stede de 101ste
bijeenkomst gehouden van de Societas
Philologica Lugduno-Traiectina.
Dr. Kamerbeek iAlkmaar) gaf in deze
bijeenkomst zijn interpretatie weer, van
een, in den aan Gilbert Murray opgedragen
bundel „Greek poetry and Life" versche
nen Grieksch tragediefragment op een
papyrus (uitgegeven door E. Lobel).
Het fragment geschreven in anapaesten,
behelst een klacht van Adromache na
Troje's val. Spr. gaat verder na. vooral
naar aanleiding van het, slot van het frag
ment, waar Andromache waarschijnlijk tot
Astyanax spreekt, wat de situatie is en aan
wien het fragment zou kunnen worden toe
geschreven.
Vervolgens sprak dr. van Groningen
(Leiden) over „Kwantiteit en accentuatie
van Grieksche poezie".
In het gesproken woord treden, behalve
de klank op zichzelf, nog drie andere ele
menten aan den dag: kwantiteit, intensi
teit en toonhoogte. Alle drie zijn steeds
aanwezig, maar de relatieve waarde ver
schilt van taal tot taal, van groep tot
groep. Van individu tot individu ook,'doch
in den regel slechts als nuanceering van de
taal- of groepswaarde Wat weten wij dien
aangaande van het Grieksch der zgn. klas
sieke periode? Poezie en kunstproza bewij
zen onweersprekelijk de zeer reëele waarde
der kwantiteit. Overgeleverd zijn ons
mededeelingen, die alleszins aannemelijk
maken, dat het accent een verschil in
toonhoogte aangeeft. Van een verschil van
intensiteit tusschen de eene lettergreep en
de andere weten wij weinig of niets. Het
spreekt vanzelf, dat het wel heeft bestaan,
maai- wij weten niet waar. De gebruikelijke
wijze van lezen en voordragen van oud-
Grieksche poezie (kunstproza) is gebaseerd
op intensiteitsverschillen. dus juist op
datgene waarvan wij niets weten. Wie
eenigermate de taalmuziek en den maat
gang wil benaderen, dient zich te oefenen
tn een wijze van voordragen, die het
Grieksche vers der klassieke periode laat
hooren als afwisseling van lang en kort.
gemoduleerd door verscheidenheid van
toonhoogte. Op die wijze bereikt men
uiteraard nog slechts een gedeeltelijk, maar
dan toch rationeeler resultaat, Spr.
illustreerde zijn betoog met de voordracht
van eenige dichterfragmenten.
Dr Breuning (Amersfoort) sprak ten
slotte over de dateèring van Antiphon's 5de
rede. De aangeklaagde, een Mytilener,
zegt, dat zijn vader na den opstand zijner
geboorteplaa's in 428 niet doet, wat hij op
het oogenblik van spreken anderen ziet
doen, nl. zich begeven naar het kustgebied
tegenover Lesbos en daar samenspannen
met de Peloponnesiers tegen Athene. Dat
de Lesbische oligarchen dit inderdaad
deden, vermeldt Thucydides voor de lente
van het jaar 424. Deze opstandige actie
werd echter reeds tegen het invallen van
den herfst d.a.v. onderdrukt. De conclusie
ligt dus voor de hand, dat de redevoering
in d»n zomer van 424 gehouden is.
CHRISTELIJKE BOND VAN
BELASTINGAMBTENAREN.
BINNENLAND.
De grondwetsherziening: door de regeering?
toegelicht (3e Blad).
Prinses Juliana sprak voor de radio voor
het Nat. fonds voor bijzondere Nooden
(3e Blad).
Mr. L. J. A. Trip treedt af als president der
Bank voor Intern. Betalingen; mr. J. W.
Beijen z'n opvolger (Binnenland, 3e
Blad).
Mej. Joh. Westerman 70 jaar (Binnenland,
3e Blad).
De regeling der consumptiemelk en de re-
geeringsbemoeiing; belangrijke beslissin
gen te wachten (Land- en Tuinbouw,
3e Blad).
Dijkverzakking bij Kapelle over Z tot 300
Meter; eenige boerenwoningen ont
ruimd (le Blad).
Teraardebestelling van den K.L.M.-werk-
tuigkundige Jaap Verkerk te Katwijk
aan Zee (le Blad).
Bij een boerderijbrand te Blijham zijn elf
paarden en acht koeien in de vlammen
omgekomen (Laatste Berichten, le BI.).
De winterzitting der Provinciale Staten van
Zuid-Holland (Laatste Ber., le Blad).
BUITENLAND.
Een rede van Eden en een verklaring van
Blum over de verhouding tot Duitsch-
land (2e Blad).
Finland's president Svinhufvud heden 75
jaar (Buitenland, le Blad).
Overleden is de leider der Finsche Lappo-
beweging Kosola (Buitenland, le Blad).
Een stap van Roosevelt voor den vrede te
verwachten? (Buitenland, le Blad).
David Frankfurter tot 18 jaar gevangenis
straf veroordeeld (Buitenland, le Blad).
Boodschap van den Engelschen Koning
(Buitenland, le Blad).
Geen wijziging in den toestand in China
(Duitechland, le Blad).
Ook dit jaar stellen wij weder de
gelegenheid open in ons Blad van
Donderdag 31 Dec. Nieuwjaars-
wenschen te plaatsen, tegen
den prijs van 75 cent van 15
regels, elke regel meer 15 cent.
Tot Woensdag 30 December
aanstaande des namiddags 1 uur
kunnen deze advertenties
worden aangeboden. - Bij latere
aanbieding wordt de gewone
advertentieprijs berekend.
Vergadering der afd. Leiden.
Bovengenoemde afdeeling vergaderde in
het gebouw „Rehoboth". Na opening op de
gebruikelijke wijze, sprak de 'voorzitter P.
Meijdam een kort openingswoord, waarin
hij wees op den ontstanen toestand sedert
het loslaten van den gouden standaard en
de beteekenis daarvan op het sociale terrein
Voorts wees hij op de moeilijke taak, die te
wachten staat, nu een andere bondsvoorzit
ter zal moeten worden gekozen, terwijl hij
ten slotte wees naar het blijde vooruitzicht
van het Kerstfeest. Notulen en ingekomen
stukken passeerden den hamer, tenviji geen
voorstellen waren ingekomen voor de e.v.
algemeene vergadering. In verband met de
regeling der bondscontributie werd het huis-
huishoudelijk reglement aangevuld, terwijl
de heer Spijker alhier werd gekozen als
plaatsvervangend lid voor het districts-
bestuur.
Na de pauze kreeg de heer Albeda van
Rotterdam, voorzitter van het district het
woord en wekte in een krachtig principieel
betoog op tot trouw aan de belijdenis* ook
op het sociale terrein.
Bij de rondvraag kwamen verschillende
zaken naar voren, o.a. het overladen zijn
met werkzaamheden van vele ambtenaren,
waardoor teekenen van overspanning duide
lijk aan het licht treden. Dit euvel bleek
zoowel in den visitatie-dienst in de groote
steden als bij andere takken van dienst
voor te komen. Na bespreking van de bestel
ling der zakagenda's e.d. werd de vergade
ring gesloten.
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
CHR.-HIST. UNIE.
De heer Th. J. Broers Sr. uit Voorscho
ten heeft in een hier ter stede gehouden
vergadering van den Statenkring Leiden
der Chr.-Hist. Unie als bestuurslid afscheid
genomen.
De heer Broers, die van de oprichting
af bestuurslid van den Statenkring is ge
weest, werd benoemd tot eere-jid. Tot be
stuursleden zijn irr deze vergadering ge
kozen de heeren Tijmstra, Groot Enzerink
en De Nie,
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijzigingen: De Jong's Meubelfabriek,
Haagweg 180, Leiden, meubelfabriek, com
plete meubileerinrichting. De vennoot C.
de Jong is uitgetreden. De zaak wordt
voortgezet door den overblijvenden ven
noot M de Jong, onder den ouden naam
Frans Straatsburg, Haarlemmerstr. 42,
Leiden, rijwielmotor- en automobielhandel.
Wijziging handelsnaam in: firma Frans
Straatsburg.
Firma L. van Dam, Lange Koppenhink-
steeg 6. Leiden, groothandel in kaas. Ves
tiging filiaal: Lusthofstr. 50a, Rotterdam,
„Kaashal", en Jonker Fransstraat 66. Rot
terdam, „Kaashal"
N. V Nationale Aannemings Maatschapnij
v/h. Van der Velden en De Jong, .Van As-
sendelftstr. 12. Oegstgeest. Nieuwe commis
saris: M. de Jong. Voorschoten.
N.V. Eerste Leidsche Maatschappij van
Grondbezit, Jan van Houtkade 26, Leiden,
verhuren of verkoopen van huizen Nieuwe
president-commissaris: W. F. K. Boter-
mans. Leiden. Nieuwe commissaris: C. J.
WelmersBotermans, Leiden.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het doctoraal examen
rechten mevr. E Mesritz-van Trommel (Den
Haag) en mej. J. J. Simons (Rotterdam).
Voor het doctoraal examen geneeskunde
de heer W C. Burger (St. Joosland)
Voor het candidaatsexamen wis- en na
tuurkunde letter L. de heeren M A v. d
Sluvs (Den Haag) en L H Bii' 'Oeost-
eestl
Idem letter K de heer A. F. H, Besemer
Rotterdam).
Voor het doctoraal examen Wis- en Na
tuurkunde. hoofdvak Dierkunde de heer F.
M. M. Smolders (Lelden),
