ROODE-STER
De strijd in Spanje
I JSCOLA's en TJOKLATREEPFH
„IEIDSCHE GROOTHANDEL"
jvieuw geluid!
Z&rpedk &oi rijpe taJbcxA l
lEIDSCH DAGBLAD
Resolutie van den Volkenbond
Maandag 14 December 1936
WINKELJUFFROUW
I'lllLII'S v/cf irf RADIO
Een volslagen
fSOX.lTK
(type TDOa f 1D8.-)
BURGERLIJKE STAND]
VAN LEIDEN
NIEMEIJER 'S
13 CT. PER HALF ONS 65 CT. PER HALF POND
D. ABSPOEL
Langebrug no. 35 Telefoon no.
1965
„SYMPHO\IS€HE SERIE"
PRIJZEN VANAF 89 GULDEN
f 1
het secretariaat van defensie worden af
geschaft. Een opperste verdedigingsraad
zou worden geschapen, welke alleen ver
antwoording schuldig zou zijn aan den
generaliteitcraad en zich uitsluitend zou
wijden aan de organisatie van de oorlog
voering.
Gomorera besloot met de verdeeldheid te
veroordeelen. deze wordt door het inter
nationaal fascisme aangewakkerd.
Tenslotte zeide hij nog: „de leugen, dat
Catalonië een kolonie van de sovjet-unie
is. is van diplomatisch oogpunt gezien zeer
ernstig en bergt groote gevaren, welke
vermeden moeten worden".
Spaanschc duikboot gezonken.
Het Spaansche ministerie van Marine
deelt mede:
Gistermiddag om 2.30 uur is nabij Ma
laga de regeeringsduikboot C C 3 door een
duikboot van klaarblijkelijk vreemde na
tionaliteit getorpedeerd en tot zinken ge
bracht. Slechts de koopvaardijkapitein
Garcia en twee matrozen, Orden en Lldon
geheeten, zijn gered. Zij zijn naar het zie
kenhuis te Malaga overgebracht.
In totaal bevonden zich 47 opvarenden
op de duikboot,
De regeering van Burgos te Londen heeft
geprotesteerd tegen de aanwezigheid van
Russische duikbooten in de Spaansche
wateren. Moskou heeft reeds een ontken
ning gegeven.
Iersche vrijwilligers naar Spanje.
Gisterochtend zijn 800 Iersche vrijwil
ligers te Galway scheep gegaan om aan de
zijde van generaal Franco in Spanje te
strijden. Zij maken deel uit van de Iersche
brigade van generaal O'Duffy. Naar ver
luidt zullen binnenkort meerdere sterke
groepen volgen.
MIJ. NEDERLAND.
POELAU LAUT. thuisr., 11 Dec. v.
«H.
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
EEM 11 Dec v. Hernosand n. R'dam.
RIJN 11 Dec. v. Kotka te Trangsutid
HAULERWIJK. R'dam n. Meltlla, pass IJ
Dec Finisterre.
JOBSHAVEN. 11 Dec. v. Bremen te Hanv|
burg.
WILLEMSPLEIN. 12 Dec. v. Oxeloeund naai
R'dam.
KERKPLEIN. R'dam n Melilla. pass. f
Dec. Gibraltar.
TOWA. 11 Dec. v. Montevideo n. Santos
SIRRAH. R'dam n. B. Aires v.o. pass. 'li
Dec. Finisterre.
ZEELAND 11 Dec v. Kopenhagen n. Gdynli
SCHIELAND, 12 Dec. v. Kopenhagen naai
Gdynia.
AMSTERDAM, tank 10 Dec. v. Aruba ti
New York.
STOLWIJK, 10 Dec. v. Philadelphia te New
York.
DEN HAAG. 10 Dec. v. Houston n. Londen
DUIVENDRECHT. Constanza n. Hambur»
10 Dec. van Istanboul.
ENA. 10 Dec. v. Mirl te Colombo.
ANGELINA. 7 Dec. v Balik Pappan naai
Hongkong
MALVINA 10 Dec. van Lissabon naar
Kitts v.o.
MIJ. OCEAAN
EURYBATES, Liverpool n Java. 12 Dec. v.
Suez.
ROTTERDAMSCHE LLOYD
BALOERAN. wordt volgens nader bericht
15 Dec. v.m. 9 u. v. Batavia te R'dam
verwacht.
DJAMBI. 12 Dec. v. Hamburg te R'dam.
HOLLAND—AMERIKA-LIJN.
EDAM, thuisr.. 12 Dec te Antwerpen.
BOSCHDIJK. uitr 11 Dec. v. Havana.
GEBOREN
Jan Hendrik, z. van J. H. IJzerman en
J. M. Gijsman; Jacob Jacobus, z. van J.
Vermeer en H. J. v. IJzendoorn: Niesje
Helena, d. van L. Guijt en J. v. d. Plai;
Catharina Klaassina Hendrika, d. van M.
J. Stals en Z. Bakker; Hendrikus Johannes,
z. van M. Zonderop en H .M. Kuijf: Teun-
tje. d. van H. J. Stoof en P. Vroegop; Hana
Walter, z. van G. W. E. Hamann en Ch.
P. A. Gumprecht.
Wilhelmina Christina Geertruida, dr. van
J. P. Pont en H. C. Bemelman GerarduJ
Hermanus Jan Maria, zn. van H. J. Tichel
oven en A. M. Naber.
ONDERTROUWD.
A. J. Nachtegeller, jm. 27 J. en C. M. Ver
hoeven, jd. 23 j. I. Verwoerd, jm. 31
en T. G. Ramp, jd. 28 j.
De Volkenbondsraad heeft met alge-
meene stemmen een resolutie aangenomen,
waarin hij constateert, dat hij geroepen is
een onderzoek in te stellen naar lederen
toestand, welke de internationale betrek
kingen zou kunnen benadeelen en die
dreigt, den vrede of dë goede verstandhou
ding tusschen de volkeren, waar de vrede
van afhankelijk is, te verstoren.
Vervolgens de noodzakelijkheid overwe
gende van deze goede verstandhouding ten
aanzien van het binnenlandsche regime
der staten „bevestigt de raad. dat iedere
staat verplicht is zich te onthouden van
interventie in de binnenlandsche zaken
van een anderen staat". Wat de rol van de
niet-inmengingscommissie ten aanzien van
het instellen van controle betreft, beveelt
de raad de Londensche commissie aan niets
te verwaarloozen om de verplichtingen van
non-interventie doeltreffend te maken en
de controle erover te verzekeren. Aan
gaande het Fransch-Engelsche initiatief
tot bemiddeling zegt de resolutie, dat de
raad dit met sympathie beschouwt. De raad
wenscht een oplossing van de problemen
van humanitairen aard door een interna
tionale actie. Hij erkent, dat voor een
wederopbouw van Spanje internationale
bijstand wenschelijk kan zijn en machtigt
den secretaris-generaal de medewerking te
verleenen van de technische diensten van
den Volkenbond, wanneer de gelegenheid
zich daartoe voordoet.
De Spaansche minister van buitenland-
sche zaken verklaarde nog. dat hij de laat
ste paragraaph van de resolutie gaarne
aanvaardde, aangenomen, dat deze inter
nationale actie in Spanje alleen verwerke
lijkt kan worden op verzoek van de
Spaansche regeering. Aangezien de tegen
woordige actie van den raad het probfeem
riet uitput, zooals dit door de Spaansche
regeering is gesteld, behoudt deze zich het
recht voor eventueel den raad te verzoeken
de bestudeering daarvan te hervatten.
Het komt er dus op aan. dat de
Volkenbondsraad zich handig van de
Spaansche kwestie heeft afgemaakt,
zooals wellicht ook het verstan
digste is.
Een wensch van Edwards, dat de in tal
van gezantschapsgebouwen te Madrid,
vooral in de gebouwen van Zuid-Ameri-
kaansehe Staten asyl genietende Spanjaar
den ongehinderd Spanje zouden mogen
verlaten, is onderwerp van langdurige
vertrouwelijke discussies geweest. Het gaat
om ongeveer vijf dufzend Spanjaarden,
meest mannen, vrouwen en kinderen van
óuden adel, dit tot dusver veiligheid in de
Zuid-Amerikaansche gezantschapsgebou
wen hebben verkregen. De Spaansche re
geering schijnt deze vluchtelingen min of
meer als gijzelaars te Madrid te willen
houden, om aldus druk uit te oefenen op
de Zuid-Amerikaansche staten, dat zij niet
tot de erkenning van generaal Franco
zullen overgaan. Zoodra deze staten, die
erkenning zouden uitspreken, zouden hun
gezantschapsgebouwen te Madrid niet lan
ger onaantastbaar zijn en zouden de
Spaansche vluchtelingen dus hun bescher
ming geheel en al verliezen. Edwards heeft
te verstaan gegeven, dat de ambassadeur
van Chili te Madrid, na het vertrek der
Spaansche vluchtelingen uit zijn gebouw
zelf ook naar Valencia, de tegenwoordige
zetel van de Spaansche regeering zou ver
huizen. Dit wijst dus op een bereidwillig
heid van Chili, om de regeering Caballero
te blijven erkennen. Een toezegging van
Del Vayo. om met iedere regeering afzon
derlijk de zaak te bespreken, zal wel deze
beteekenis hebben, dat hij de vrijlating van
de vluchtelingen afhankelijk zal stellen
van de waarborgen, die hij van iedere
regeering afzonderlijk hoopt te verkrijgen
tegen een latere erkenning van het gezag
van generaal Franco.
Duitsche antwoord.
Zaterdag is het Duitsche antwoord op
het memorandum van Engeland en Frank
rijk over den toestand in Spanje overhan
digd. Hierin wordt verklaard, dat de Duit
sche regeering evenals belde voorgenoemde
regeeringen wenscht dat zoo spoedig moge
lijk in Spanje de vrede weerkeert en zij
is bereid alle maatregelen te steunen, welke
werkelijk geëigend zijn om hieraan mede te
werken.
Wat betreft de voorstellen inzake de
niet-inmenging wijst de Duitsche regeeri»?
erop. dat zij steeds heeft voorgesteld de
maatregelen tot. het verhinderen van het
vertrek van vrijwilligers uit te breiden. De
mogendheden hebben hiertoe niet kunnen
besluiten, hetgeen zeker bijgedragen heeft
tot het verscherpen van den toestand in
Spanje.
Of het algemeene verbod van iedere
directe of Indirecte interventie in Spanje
ook onder de huidige omstandigheden nog
tot het gestelde doel kan leiden, moet
helaas twijfelachtig schijnen
Dit behoeft ten aanzien van de algemeen
bekende rol welke buitenlandsche elemen
ten in steels grooter mate bij de anarchis
tische actie in Spanje gespeeld hebben en
nog spelen, geen nadere aanduiding. De
Duitsche regeering is evenwel bereid in de
Londensche commissie aan alle besprekin
gen dienaangaande deel te nemen.
Zij is evenwel van oordeel, dat het ver
bod van directe of indirecte Interventie als
een geheel moet worden beschouwd.
De gedachte aan een gemeenschappelijke
bemiddelingsactie verdient volgens de
Duitsche regeering alle sympathie. Door de
erkenning van de „nationale regeering"
heeft de Duitsche regeering tot uitdrukking
gebracht, dat zij naast deze regeering geen
andere factor in Spanje ziet, welke nog
aanspraak zou kunnen maken op het ver
tegenwoordigen van het Spaansche volk.
Een verzoening met de andere partij is niet
wel denkbaar in verband met de wreed
heden, welke hier zijn bedreven. De Duit
sche regeering ziet niet hoe in Spanje een
ordelijke volksstemming gehouden zou kun
nen worden, doch als de andere mogend
heden bruikbare voorstellen kunnen doen.
dan is de Duitsche regeering gaarne bereid
hieraan mede te werken.
Crisis in Catalonië.
Sinds eenige dagen spreekt men van een
crisis welke in de generaliteit Catalonië
dreigt uit te breken, daar zich, naar het
schijnt, meeningsverschlllen van zuiver
E-o-htieken aard hebben voorgedaan tus
schen de vertegenwoordigers der verschil
lende politieke- en vakorganisaties, welke
aan de regeering deelnemen.
Het eerste lid van den bestuursraad. Tar-
radellas, heeft zijn portefeuille en die van
zijn ambtgenooten ter beschikking gesteld
van president Companys, teneinde dezen in
staat te stellen een nieuwen raad te vor
men, eveneens bestaande uit vertegenwoor
digers van alle politieke anti-fastistische
en vakvereenigingsorganisaties. waarvan
het gezag op deze wijze zou verstrekt
worden.
Om verschillende redenen, aldus Tarra-
dellas. moet de tegenwoordige toestand
worden opgehelderd. De situatie wordt met
den dag meer onhoudbaar door het gebrek
aan orde. Ik ben niet bereid, bij den tegen-
woordigen stand van zaken, mijn ambt
verder te bekleeden.
Een der voornaamste oorzaken van de
crisis in den boezem der Catalaansche
overheid is de rivaliteit tusschen de ver-
eenigde socialistische partij van Catalonië,
die zich bij de derde internationale heeft
aangesloten, en de marxistische arbeiders
partij.
Jean Comorera, oud-lid van de generali
teit en een der meest geziene leden van de
geünificeerde Catalaansche socialisten
deelde aan de pers mede, dat het politieke
probleem, dat de oorzaak is van de crisis
in de generaliteit door zijn partij op 24
November ter sprake is gebracht. De partij
zond toen een brief aan de C.N.T., waarin
werd gezegd, dat de partij het noodig oor
deelde, dat een wijziging werd gebracht in
de methode der leiding en organisatie van
den oorlog. Voorgesteld werd eerst den
generaliteitsraad te wijzigen en om te vor
men in een regeering met volledige vol
machten. waaraan de meest geziene leiders
zouden deelnemen. Hierdoor zou voorkomen
worden, dat de taak der regeering niet
meer zou worden opgehouden door einde-
looze besprekingen. Verder zouden het
comité van binnenlandsche veiligheid en
HOLLAND—O. AZIË LIJN.
MEERKERK, thuisr.. 12 Dec v. Port Said.
HOLLAND—AUSTRALIË-LIJN.
AAGTEKERK. uitr.. 11 Dec. v. Karachi.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
EUTERPE. 12 Dec. v. Bordeau n. Amst.
OVERLEDEN
G. M. Rutten-Gorlee, wede., 61 jaar; F,
J. G. van Tricht, wedn., 76 jaar; M. Anlba-
v. Steyn, vrouw. 79 jaar; J. W. F. Verver,
wedn., 77 jaar.
S. de JongZijlstra, wede. 83 j.
3653
Gemeubileerde of gestoffeerde
ZIT- EN SLAAPKAMER
gevraagd door dame b. b. h. h.
Geen beroepspension. Brieven
Bur. v. d. Blad no. 3681.
Doezastraat 41 - Telef. 2141
vraagt voor direct nette
ffiet fijne vleeschwaren
3693
van de N.V. Hollandsch-Zwitsersche
Chocoladefabriek voor engros
vèrkrijgbaar bij de
DE
V ..«lAZEH
XDOT"
Symbool voor
der» nieuwen
kristal—
hetderen
Philips'—
toon.
MONOKNOP-COMBINATIE met 9
functies: volume-reaeloar - selectiviteit*-
regelaar grof-afstem-
jjËë&g* ming - fijn-afstemming
thffCWhp geluidlooze afstemming
F net-schakelaar - golf-
lengte-schakelaar-gramo-
foon-schakelaar - toon-
regelaarl
De LUIDSPREKERS bevatten magneten
van een geheel nieuw soort staal Bassen
en zeer hooge tonen
worder» verwerkt met
even zuivere natuur—
getrouwheid als de
middenregistersl
De KATHODESTRAAl - AFSTEMINDICA-
TOR geeft precies- aan, wanneer U d©
zuiverste afstemming heeft
bereikt. De ormen von een
lichtend kruis verbreeden
of versmallen zich, al naar
de nauwkeurigheid van
de afstemming.
Hoort deze Philips' Sonate en 'n nieuwe wereld
gaat voor U open! Geluid van ongekende kristal
helderheid. Vol, rein, - in niets verschillend van d*
uitzending zelf! Hier is een nieuwe bron van supe
rieur 1<unstgenot en een technische prestatie von
de allerhoogste beteekenis.
Hoort dit toestel. Bedient dit toestel, - enkele minu
ten zijn voldoende om U te overtuigen van het
verschil, tusschen de „radio" van gisteren en de
Philips' Sonate van vandaag I
