H.M. de Koningin opent de Moerdijkbrug 77ste Jaargang ZATERDAG 12 DECEMBER 1936 No. 23534 Een nationale gebeurtenis Feestvreugde in Dordt en Breda HIT VOORNAAMSIE NIEUWS VAN HEDEN DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Nieuwe Eerste Nederlandsche N.V. IM. NOOMEN. HET PRINSELIJK HUWELIJK. DE ONDERTROUW. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque-- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden f. 2.3,5 per week f.0.18 Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per mud.) Mist Vorst Gladheid Auto ongeval Polis Vergoeding- BIJKANTOOR LEIDEN, BREESTRAAT 10a Telef. 302 - Na 6 uur 2479. 3594 (Ingez. Med.) HEDEN heef! my!, de Koningin, de nieuwe, ruim duizend meter lange brug over het Hollandsch Diep bij Moer dijk, de grootste brug voor gewoon verkeer in ons land, plechtig opengesteld, een plechtigheid, welke het karakter heeft gedragen van een nationale gebeurtenis en bij hen, die, aan de Noord- of Zuidzijde, het voorrecht hadden haar te mogen bijwonen, in eerbiedige herinnering zal blijven. Nieuwe, tot vreugde en tot vertrouwen in de toekomst stem mende perspectieven zijn geopend voor de beide lands- deelen. welke thans door het machtig bouwwerk hecht aaneengesloten zijn. En zoo mocht terecht in de korte sym bolische handeling van de Landsvrouwe het grooter sym bool worden gezien van de eenheid onzer natie. Het is feest in Dordrecht en Breda, de beide, het dichtst bij de brug gelegen histo rische steden, voor welke het belang van de overspanning van den breeden stroom in hooge mate spreekt en voor welke thans het begrip „boven en beneden den Moerdijk" geschiedenis is geworden. In goede harmo nie om van het woord „nabuurschap" te- zwijgen hebben zoowel de oude Graven- stad als het „Haagje van het Zuiden" een feestprogram georganiseerd, dat klinkt als een klok. De torens van beide steden brandden reeds gisteravond als witte fakkels in het floodlight der schijnwerpers. In den wazigen mist waren de lampen ontsto ken, die met haar felle lichtbundels een witten gloed tooverden om de contou ren van deze twee robuste steenen bouwsels, wier uiterlijk zoozeer ver- De organisatoren, geholpen door de poli tie, dirigeerden al dat verkeer naar waar het thuis behoorde; iedere bond naar zijn eigen bestemming. Bij de aanmeldingsplaat- sen was het een drukte van belang en ook na den officieelen sluitingstijd kwamen er nog vele laatkomers zich presenteeren. Enkele hotels bleven er den heelen nacht voor open. Om nog eens duidelijk te accentueeren, hoezeer het 't snelverkeer is ,dat aan Dor drecht deze belangrijke reden tot vreugde schenkt heeft men er, naast een winkelweek en een etalage-wedstrijd, een nationale ver- keerstentonstelling „Vetemo" georganiseerd, die gistermiddag door den minister van Waterstaat, jhr. ir. O. C Jeude, is geopend. Een geweldig legerkamp. ten, de auto's bij het viaduct parkeerden, om zich vervolgens naar 't aan de Zuidzijde van de brug ingerichte paviljoen te bege ven. Aanwezig waren ongeveer 150 autoriteiten aan de Noordzijde en 60 aan de Zuidzijde van de brug. Tot hen behoorden de Com missaris van de Koningin in de provincie Noord-Brabant, jhr. mr. dr. A. B. G. M. van Rijckevorsel, voorzitter van de Tweede Kamer, prof. mr. P. J. M. Aalberse. leden van de beide Kamers der Staten-Generaal, leden van Gedeputeerde Staten van Zuid- Holland en Noord-Brabant, dr. A J. Rin gers, oud-directeur-generaal van den Rijks waterstaat, H. Ch. E. van Ede van der Pais, directeur van den luchtvaartdienst van het departement van Waterstaat; de president van het Gerechtshof te 's Hertogenbosch mr. A. J. Vliegenthart, de president van de rechtbank te Breda ,jhr. mr. L. J. M. van Sasse van IJsselt, de directeur-generaal van den arbeid, dr. ir. A. H. W. van der Hacke, de inspecteur-generaal voor de Scheepvaart de heer P. S. van 't Haaff, de colleges van B. en W. van Dordrecht, Breda, Dubbeldam, Hooge- en Lage-Zwaluwe. de Commissaris der Koningin in Limburg en oud-burge meester van Breda, mr. dr. W. G .A. van Sonsbeeck, de voorzitter van de vereeniging „De weg In het Landschap", mr. F. J. Lan- schot; vertegenwoordigers van de besturen van KNAC, ANWB. BBN, KNMV en ANVV zoomede leden van het comité voor de festi viteiten te Breda en van het eere-comité te Dordrecht. Tot de aanwezigen behoorden verder vele militaire autoriteiten. In afwachting. Een reusachtig vlaggendoek sloot aan de Noordzijde den toegang tot de brug af. Hier was ook het groote verlichtingsornament aangebracht, dat het gemeentebestuur van Dordrecht had doen plaatsen en dat in de avonduren zijn lichtend welkom aan de bruggebruikers zal toeroepen. Aan het einde der brug vormde een losjes gespannen lint A. van Lith de de symbolische afsluiting aan de Brabant- 1 sche zijde. De plechtigheid werd opgeluisterd door de aanwezigheid van twee marinevlieg tuigen. Aan de westzijde bij de brug lagen gemeerd Hr. Ms. onderzeeboot O 16, onder ter zee eerste commando van luitenant De feestvreugde is den eersten dag lan- klasse van Waning, welke uit Nieuwediep schilt. Dordrecht's straten zijn feeste- gen tijd voortgezet en Dordrecht ging laat was gekomen en Hr. Ms. pantserboot „Friso", lijk versierd en pralen des avonds in naar bed gisteren. Toch bereikt de vreugde /j]e onder bevel van luitenant ter zee eerste heden haar culminatiepunt bij de opening van de brug, waarop reeds zoo lang met spanning gewacht is. Nieuwe scharen bezoekers arriveerden al heel vroeg vanochtend en de vlaggende stad kreeg het aanzien van een geweldig, zij het vreedzaam legerkamp. En ook Breda bood een vroolijk aspect, al zou in deze stad, die zich op grootsche wijze had opgemaakt, voor de ontvangst der gasten, de grootste drukte eerst in de middaguren beginnen. het vreugdevolle licht van duizenden lampjes en lampen, die in een telkens wisselende veelvormigheid van guirlan des, bogen, lantaarns en lichtbakken zijn aangebracht. In beide steden deu nen de orgels van kermistenten en poffertjeskramen. En overal zijn ge zichten, ondanks het koude weer, stra lend van een voldane blijheid, die aan stekelijk is. Vele Sterrijders kwamen gisteren al. Onder die blijde gezichten zijn er talrijke vreemde. De ponten naar het eiland waar óe stad aan de Merwede op is gebouwd, heb ben gisteren den geheelen dag vreemdelin gen naar Dordrecht gebracht. In den mid dag werd de stad, vooral door het Zwijn- drechtsche veer, overstroomd met bezoekers dit alle deelen van ons land, die als deel nemers aan de sterritten der verschillende verkeersbonden de openingsplechtigheid van de brug luister kwamen bijzetten. Het wa ren leden van den A.N.W.B.. de K.N.A.C., de K.N.M.V. en den Bond van Bedrijfsauto- houders in Nederland, die door hun bonden varen opgeroepen naar deze plaats en on danks de voor toerisme weinig aanlokkelijke Weersomstandigheden in grooten getale aan dien oproep gehoor hadden gegeven. Personenauto's, vrachtauto's, motorfiet sen, tandems tweefietsen noemt men ze Jet een goed getroffen Nederlandsche be naming .gewone fietsen en zelfs wande- raars waren naar Dordrecht gestroomd. Met elke pont stoven er groepen toeristen de veste binnen. Ook een trouwkoetsje reed er rasschen met een trotschen koetsier en een even trotschen palfrenier, een coquet «hkje aan de zweep en bloemen binnenin, raaar dat moest per slot van rekening een ergLssmg zijn, want aan den sterrit deed net jonge paar niet mee. Zoodat dit inter- cK° a"een nraar wat koddig aandeed, »°ch dan ook van korten duur was. Officieele belangstelling bij de brug. Geruimen tijd vóórdat de Landsvrouwe de plaats van de plechtigheid had bereikt, wa- ren de zeer talrijke genoodigden op het ge reserveerde gedeelte aan de Noord- en Zuid zijde bijeengekomen. Groote parkeerplaat sen waren ingericht bij het pontveer, dat van negen uur af, toen zoowel aan de zijde van Willemsdorp als aan die van Moerdijk de laatste afvaart was geschied, historie was geworden Te voet had het gezelschap zich van Wil lemsdorp naar den Noordelijken oprit van de brug begeven ,waar, aan de Westzijde, op korten afstand van den toegang tot het machtige bouwwerk, een groot paviljoen was opgetrokken, waarbinnen zich het eer ste gedeelte van de plechtigheid zou af spelen. Aan de andere zijde van den oprit, tegen over het paviljoen, bevond zich een groote open tribune voor genoodigden der ge meentebesturen van Dordrecht en Dubbel dam, van wie o.m. deel uitmaakten de raadsleden van deze gemeenten, burge meesters, behoorende tot de Vereeniging van Burgemeesters in het arrondissement Dordrecht, hoofden van diensten, besturen klasse Nieuwenhuisen van Vlissingen uit de reis had volbracht. Den wachtenden werd een muzikaal program geboden, aan den Noordkant door de Kon. Militaire Kapel on der leiding van kapitein Walther Boer. aan de Zuidzijde door het muziekcorps van het zesde regiment infanterie te Breda De aankomst van de Koningin. Te 11.18 kwam de extra-trein, waarmede Hare Majesteit te half elf van het sta tion H. S. te 's Gravenhage was ver trokken, te Willemsdorp aan. Aan het station, waarvan de omgeving geheel voor het publiek was afgezet, werd zij begroet door den burgemeester van Dubbeldam, tot welke gemeente Wil lemsdorp behoort, den heer G. F. de Roo, terwijl hierbij in zijn kwaliteit van fungeerend directeur van politie aan wezig was de procureur-generaal van het Gerechtshof te 's Gravenhage, mr. A. Brants. Nadat de echtgenoote van den burge meester, mevr. R. J. J. de Roo geb. baronesse Dirkinck of Holmfeld, de Koningin een tuil orchideeën had aangeboden, werd de kleine stoet van de gereedstaande auto's gefor meerd. Hij werd geopend door de auto van den burgemeester, daarachter reed de Ko ninklijke auto, waarna twee hofauto's volg den, waarin het gevolg van Hare Majesteit had plaats genomen. In het gevolg was mede uitgenoodigd de Commissaris der Koningin in Zuid-Holland jhr. mr. dr. van Karnebeek. De stoet werd der scholen voor openbaar en bijzonder on derwijs te Dubbeldam, die hier opgesteld waren onder leiding van de hoofdonderwij zers, de heeren van Oudheusden en van der Leeden. Hare Majesteit nam hier een tweede bloemenhulde in ontvangst. Haar aangebo den door de dochter van den vice-voorzit- ter der Oranje-vereenlging, freule van dei- WalRepelaer. De zanghulde, welke door de Landsvrouwe met belangstelling werd ge volgd, bestond uit het zingen van een ter gelegenheid van de plechtige openstelling van de brug speciaal vervaardigd lied Na dit korte oponthoud zette de stoet zich weer in beweging. Het voorloopig eindpunt van den korten autotocht werd bereikt nabij het paviljoen, waar Hare Majesteit Haar auto verliet en de eerewacht inspecteerde van het vrijwillige landstormcorps, ter sterkte van ruim honderd man, onder commando van een reserve-kapitein en waarvan een vaandelwacht deel uitmaakte. Hare Maje steit werd vervolgens begroet door den mi nister van Waterstaat, jhr. van Lidt de Jeude. Mede waren hier aanwezig de direc teur-generaal van den Rijkswaterstaat ir. J. P. van Vlissingen, de hoofdingenieur-di recteur van den Rijkswaterstaat dr. ir. L. R. Wentholt, tevens hoofd van het bruggen- bureau. De Minister van Waterstaat spreekt. De minister geleidde de Koningin vervol gens naar het paviljoen, waar hij Haar als volgt toesprak: „Alvorens Uwe Majesteit eerbiedigst uit te noodigen wel de symbolische daad te wil len verrichten, waardoor de Moerdijksche brug toegankelijk wordt voor het verkeer, zij het mij veroorloofd U mijn groote dank baarheid te betuigen voor Uwe aanwezig heid, die grooten luister bijzet aan deze plechtige gebeurtenis, die alom in den lande met groote vreugde begroet wordt. Niet steeds werd van de plaats, waar wij ons thans bevinden, van den Zuid-Holland- schen wal naar de overzijde overgestoken. Oudtijds, na den St. Elisabethsvloed in 1421, toen Dordrecht van de vaste verbinding met Brabant verstoken was, ontstond het veer, dat van het Bossche hoofd te Dordt afvoer. In 1580 werd het punt van afvaart verlegd naar de Vuilpoort te Dordt en in 1667 naar het Oude Veer aan den Wieldrechtschen Zeedijk, later naar het Nieuwe Veer aan den Prinsenheuvel en eerst in 1821 werd Willemsdorp als plaats van afvaart gekozen. En thans is ongeveer 700 M. oostwaarts van het pontveer dé vaste overbrugging tot stand gekomen ,die voor het doorgaande verkeer van groote beteekenis is te achten. Uit verkeerstellingen, in 1935, is gebleken, dat het doorgaande verkeer over het Hol landsch Diep belangrijker is dan bij eenigen anderen rivierovergang in den lande, en ongetwijfeld zal de vaste overbrugging, nog meer dan het pontveer, hoe voortreffelijk dit ook was ingericht, dat verkeer tot zich trekken. Genoot reeds de spoorwegbrug groote ver maardheid, ongetwijfeld zal de brug voor het motorwegverkeer nog in hoogere mate de aandacht trekken van velen, niet alleen als plaatselijke en gewestelijke, doch ook als nationale en internationale verbinding van beteekenis. Trotsch overbruggen thans een tiental overspanningen, elk van 100 M. spanwijdte, het machtige Hollandsoh Diep, wachtende op het sein, een ononderbroken verkeers stroom te leiden van den eenen naar den anderen oever. „Rozen geven geen geur, voordat zij open gaan." Mag ik derhalve Uwe Majesteit thans ver zoeken wel het beletsel te willen wegnemen, dat nog den toegang naar de brug aan deze zijde verspert?" BINNENLAND. Dc Moerdijkbrug heden door H. M. de Koningin opengesteld voor het ver keer (1ste Blad). De inrichting van het Paleis Soestdijk - (Binnenland, 4de Blad). De exploratie van Nieuw-Guinea; memorie van antwoord aan de Tweede Kamer (Binnenland. 4de Blad)- de t Brand in een volkslogcmenL te Sneek; bewoners met veel moeite gered. (Laatste Berichten, le Blad). Geen loonsvermindering met 1 Januari in Indië (Uit. Ned. Oost-Indië le Blad). BUITENLAND. Ex-koning Edward nam gisteravond voor de radio afscheid van zijn volk en is met onbekende bestemming vertrok ken. (4de Blad). Ook een boodschap van koningin Mary. Heden wordt de nieuwe koning George VI uitgeroepen (4de Blad). De Volkenbondsvergadering over dc Spaan- sche kwestie (Buitenland, 2de Blad). De Roemeensche minister Antonescu over de buitenlandsche politiek (Buitenland, 2de Blad). Naar wij vernemen zullen de Prinses en de Prins Zaterdag 19 dezer om half elf ten Stad- huize te Den Haag aantee- kenen. Het jonge Paar zal zich zon der eenig vertoon, per auto, en zonder gevolg, naar het Stadhuis begeven. en leden van Kamer van Koophandel en gesloten door de auto van den procureur vele anderen. Ook aan de Brabantsche zijde meraal van het Haagsche Gerechtshof, waren uitgebreide maatregelen getroffen. De Ongeveer op de kruising van den Stations- hier genoodigden. die per auto waren ge- weg en den nieuwen oprit werd halt gehou- komen, waren via den ouden rijksweg naar den. Het was op dit punt, dat de Lands- Moerdijk gereden, vanwaar zij vervolgens I vrouwe een zanghulde werd bereid door 150 rechts af den nieuwen toegangsweg;bereik- 'kinderen, leerlingen va nde hoogste klassen De openstelling van de brug. Onmiddellijk na deze woorden begaf Hare Majesteit zich naar de afsluiting van de brug, waar zij door het trekken aan een Oranjekleurig koord het me chanisme in werking stelde, als gevolg waarvan het groote vlaggendoek om hoog werd getrokken en de toegang tot het grootsch bouwwerk van het be letsel aan deze zijde was ontdaan. Het was een plechtig oogenblik, waar aan luister werd bijgezet toen de Kon. ïilitaire Kapel Valerius' „Gedenck- 'anken" inzette. Onthulling gedenkteeken K.N.A.C. Onmiddellijk na deze eerste plechtigheid volgde een tweede: de onthulling door den minister, in aanwezigheid der Koningin, van de door de Kon. Ned. Aut. Club in het voor portaal |Van de brug aangebrachte gedenk teeken. een mdnument, dat naar de bedoe ling der schenkers niet alleen een bewijs wil zijn van de erkentelijkheid der K.N.A.C., voor de totstandkoming van het bouwwerk, maar veeleer nog een hulde aan al het werk van het departement van Waterstaat voor wegen en bruggen. Het opschrift van het monument luidt; „Bij de opening van deze brug aange boden door Kon. Ned. Automobiel Club als bewijs van waardeering voor het werk van den Rijkswaterstaat aan brug en wegen 1936." De minister van Waterstaat hield opnieuw een korte toespraak en onthulde het ge denkteeken dat hierna met groote belang stelling door de Koningin werd bezichtigd. Het is geheel in brons uitgevoerd en ont worpen door den bekenden beeldhouwer L. Bolle ,te Rotterdam, die, volgens deskundi- 1 gen, uitmuntend geslaagd is in de vervul ling van z'n opdracht. Het hoofdmotief wordt gevormd door een reliefstuk van een der laatste stoomponten van het veer MoerdijkWillemsdorp, een tot in alle details natuurgetrouwe afbeelding van de pont, waarop zelfs de aan alle auto mobilisten bekende bel, welke ter waar schuwing werd geluid als het oogenblik van vertrek was aangebroken, niet ontbreekt. Dit reliefstuk wordt bekroond door een symbolische voorstelling van het Hollandsch Diep, waarboven zich een overspanning van de nieuwe brug verheft. Het geheel wordt gedragen door een bronzen plaat, waarop de reeds genoemde tekst is te lezen. Koninklijke tocht over de brug. Na de korte plechtigheid op dit punt begaf de Landsvrouwe zich, met de leden van het gevolg, terwijl mede aan dezen eersten Koninklijken tocht over de machtige, stalen verbinding tusschen de oevers van het Hollandsch Diep, deel namen de minister en de heeren van Vlissingen, Wentholt, Harmsen en de procureur van het gerechtshof te 's Gra venhage, A. Brants, naar het zuidelijk einde van de brug. Op den Brabantschen bodem wachtten o.m. dc Commissaris der Koningin, jhr. mr. dr. van Rijckevorsel met den grif fier, den heer Vincent Cleerdin, de leden van het college van Gedeputeerde Staten, de procureur-generaal van het Bossche Gerechtshof, tevens waarne mend directeur van politie in het res sort van bet hof, mr. baron Speyart van Woerden, de burgemeesters van Lage- Zwaluwe, Breda en van vele in Noord- Brabant gelegen gemeenten, de hoofd ingenieur-directeur van den Rijkswater staat üi Noord-Brabant, ir. Kempers,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1936 | | pagina 1