Humor uit het Buitenland
LEIDSCH DAGBLAD - Zesde Blad
Zaterdag 5 December 1%
FINANCIEEL OVERZICHT
YISSCHERIJ-BERICHTEN
„Wat gebeurt er met jongetjes die Jokken
„Die moeten na-blijven op school."
„En wat gebeurt er met ze als ze groot zijn geworden?"
„Dan moeten ze na-werken op het kantoor."
(London Opinion). a
Vrouw, tot bet-heele-Jaar-dooc-zwemmer: „Daar nou,
heb Ik je nu niet zóó gewaarschuwd om er niet te lang
ln te blij ten (London Opinion).
„Wat een krasse uitdrukkingen, Jongens I Wat doen
Jullie ln vredesnaam
„We schrijven een laatste aanmaning aan Sint Nlko-
laas 1" (Humorist).
„Nee, nee, het ls er maar één. een Jongen. De zuster
dacht dat IJ gevraagd had, hoe laat het was, toen ze
iel „zes". (Humorist).
Erfelijkheid.
(Passing Show).
„Ik weet heel goed dat bet uw schuld niet ls dat er
een heer te veel ls op dit partijtje, maar ziet u nu wer
kelijk geen kans om ergens anders te veel te zijn
(London Opinion),
Toenemende bedrijvigheid op de emissie-
markt - Het 3'/aVi rente type vindt nog
geen ingang bij beleggers - Het valuta
egalisatiefonds remt een koersstijging van
den gulden - Disconto-verlaging der Ne-
derlandsche Bank - Naar een verdere
verhooging van den rubberuitvoer?
- Ongeanimeerde stemming op
de aandeelcnmarkt
Hoewel op de emissie-markt een veel
grootere bedrijvigheid heerscht dan en
kele maanden geleden, kan men toch niet
zeggen, dat de stemming beantwoordt aan
de buitengewoon gunstige verwachtingen,
welke men op grond van het koersverloop
van beleggingswaarden in de eerste weken
na de opheffing van den gouden stan
daard hier te lande mocht koesteren. De
sterke overteekening van de 37« Neder-
Iandsche Staatsleening is. in tegenstelling
met hetgeen aanvankelijk was aangeno
men, niet het sein geworden voor een
verdere opleving der vraag naar beleg
gingswaarden. Integendeel: zij bleek veel
eer het uitgangspunt te vormen van een
toenemende terughouding van de zijde der
beleggers ten opzichte van leeningen met
een laag rente-type. De oude 2'/iV» Ne-
derlandsche Staatsleeningen, die reeds tot
87' waren gestegen, zijn teruggeloopen
tot ca. 827°, waarop slechts een herstel van
enkele percenten is gevolgd. Ook de 3
Ned. Grootboekinschrijvingen en de andere
oudere 3"/» staatsleeningen bewegen zich
aanmerkelijk beneden het hoogste punt,
dat eenige weken terug bereikt was.
Uit het resultaat van de Jongste emis
sies van gemeente- en provinciale leenin
gen blijkt wel duidelijk, dat emittenten de
voorwaarden van uitgifte onder de tegen
woordige omstandigheden wel zeer om
zichtig moeten afwegen, ten einde een
succes te waarborgen. De groote attractie
van de 37o Nederlandsche staatsleening
was, naar men weet, haar betrekkelijk
korte looDtijd en de emissie-koers van
95 3/4 die een koerswinst in het voor
uitzicht stelde. Tegenover deze aantrek
kelijke voorwaarden nog verhoogd door
de vrijstelling van de couponbelasting
bleek ons publiek zijn tegenzin in het
aanvaarden van den lagen rentevoet te
laten vervallen. Men blijft zich echter nog
verzetten tegen een algemeene verlaging
van het rente-jjeil van vaste interest-dra
gende fondsen.
De gemeente Amsterdam ondervond dit,
toen zij een 3'/t'U leening van f. 10 millioen
tot den koers van 97'/i7» ter inschrijving
aanbood, en hierop slechts voor ruim f. 8
millioen ingeschreven kreeg. De gemeente
Groningen kon al evenmin haar 3'/t'/c lee
ning van f. 2'h millioen. welker opbrengst
zou dienen ter conversie van 4"» obllga-
tiën. tot den koers van 99°/. geheel ge
plaatst krijgen, en ook de gemeente Dor
drecht heeft de inschrijvingen op haar
31/i"/o leening van f. 2.58 millioen, die
98 1/4"» was geëmitteerd, „ten volle toege
wezen", hetgeen beteekent. dat de leening
slechts gedeeltelijk bij het publiek ls on
dergebracht.
Dat bij het onbevredigende resultaat van
deze emissies uitsluitend rendementsover
wegingen den doorslag hebben gegeven,
bliikt wel daaruit, dat een ongeveer in den
zelfden tijd op de markt gebrachte leening
der gemeente Eindhoven van f. 2 millioen
aanzienlijk is overteekend. Het betrof hier
bij dan ook een 47» leening, welker emissie-
koers op pari kon worden gesteld. Wanneer
de provincies Utrecht en Gelderland het
niettemin aandurfden ook thans nog met
3'/s7i> leeningen tot onderscheidenlijk 100"7
en 99 1/47. te komen, dan konden zij dit
doen uit hoofde van het feit, dat provin
ciale leeningen bij het beleggend publiek
altijd buitengewoon goed staan aange
schreven, en men zich derhalve hiervoor
een speciale opoffering, wat het rende
ment aangaat, wil getroosten.
De gemeente Rotterdam heeft voor de
eerste leening, waarmede zij sinds de op
heffing van het embargo der Ver. voor
den Effectenhandel een beroep op de
markt doet, het 4Vo rente-type gekozen, bij
een emissie-koers van 99 1/47» en het ls
de vraag, of zij hiermede haar eigen
credietwaardigheld nog niet te hoog heeft
aangeslagen, al mocht zij rekening houden
met het gebrek aan beleggingsobjecten
met een rendement van 4°Van deze
behoefte aan beleggingsmateriaal zullen
vermoedelijk ook de steden in Ned. Indië
profiteeren, door hier leeningen met een
rente-voet van 4Vo op de markt te bren
gen, ter conversie van nog uitstaande obli-
gatiën met hoogeren rentevoet. Zoo heeft
de gemeente Soerabaja reeds een 47» lee
ning a 1007» aangekondigd, groot f5.81
millioen, ter conversie van de 57» leen'ng
van 1927; Batavia en Semarank koesteren
dergelijke plannen.
Het verzet van beleggers tegen het op
nemen van leeningen met een lageren
rente-voet dan 47» is natuurlijk in de
eerste plaats daaraan toe te schrijven, dat
men zich nauwelijks kan permitteeren, zijn
rente-inkomsten nog verder te zien dalen,
nadat verschillende omstandigheden reeds
zoon groote bres hebben geschoten ln de
meeste vermogens. Vooral indien de prijs
stijging tengevolge van de depreciatie van
den gulden wat meer mocht gaan door
werken, zal de rente-trekker toch reeds
moeite genoeg hebben, met zijn vaak reeds
verlaagde ontvangsten uit te komen. Maar
bovendien schuilt er in de aanvaarding
van een lagere rente op dit oogenblik een
niet te onderschatten risico. Het is nl.
onmogelijk te voorspellen, hoe de rente
voet hier te lande zich op een eenigszins
rangeren termijn zal gaan ontwikkelen.
Indien het hier mocht komen tot een be
langrijke opleving op economisch gebied,
dan zal er ook weer grootere vraag naar
geld komen voor uitbreidingen en verbe
teringen. voor het oprichten van nieuwe
fabrieken enz. Voor de naaste toekomst
behoeft men hiermede weliswaar nog wei
nig rekening te houden; voorloopig
is het productie-apparaat ln Nederand,
evenals in de meeste andere landen, ten
gevolge van de uitbreiding in de jaren der
hoogconjunctuur groot genoeg, om ook in
toenemende eischen van het verbruik te
voorzien. Het zou evenwel niet de eerste
keer zijn in de geschiedenis, dat beleggers,
die fondsen met een betrekkelijk lagen
rentevoet op omstreeks pari hebben ge
kocht, de koersen hunner stukken sterk zien
dalen, doordien de interest in het alge
meen zich in stijgende richting is gaan
bewegen.
Eén factor, die tot dusver in sterke mate
had bijgedragen tot de verruiming van de
geldmarkt hier te lande, schijnt voor het
oogenblik te heb'oen uitgewerkt. Wij doe
len hiermede op de operaties van het
Valuta-Egalisatiefonds. Tot voor kort had
dit zijn aankoopen van buitenlandsche
valuta voornamelijk Ponden gefinan
cierd door het plaatsen van (door de Ne
derlandsche schatkist beschikbaar gesteld)
schatkistpapier bij de Nederlandsche Bank.
Deze laatste verstrekte hiervoor guldens en
het aldus in het verkeer gepompte geld was
niet in de laatste plaats verantwoordelijk
voor de gestadige verruiming onzer geld
markt. In de laatste week heeft het Egali
satiefonds zijn Ponden-aankoopen welis
waar niet gestaakt; integendeel; de toe
stand op de buitenlandsche valuta-markt ls
van dien aard, dat het Egalisatie-fonds
vrijwel eiken dag moet ingrijpen, om een
koersstijging van den gulden te voorkomen.
Het doet. ter verkrijging van de hiervoor
benoodlgde guldensbedragen, echter niét
meer in zoo'n groote mate als voorheen
een beroep op de Circulatiebank, maar het
maakt thans in vrij ruime mate gebruik
van de bevoegdheid, om schatkistpapier
„op de open markt" (d w. z. bij banken en
andere groote instellingen) te plaatsen.
Hierdoor worden dus geen nieuwe circula
tie-middelen (in den vorm van biljetten of
crediet) gecreëerd, maar de aan de markt
door de plaatsing van. schatkistpapier ont
trokken bedragen kómen er op terug door
de aankoopen vairiPonden of andere bui-
l enlandsche valutic
Op zich zelf verdient de stijgende ten-
denz van den gulden, welke het Egalisatie
fonds zooveel mogelijk tegengaat, stellig
alle aandacht. Uit de koersontwikkeling die
sinds de devlezenhandel in eenigszins rus
tigere banen ls komen te verkeeren, mag
wel worden geconcludeerd, dat degenen,
die een verderen val van den gulden voor
speld hadden, wel buitengewoon voorbarig
waren geweest. Nog altijd doen zich bij
zondere factoren gevoelen, welke op de
koersontwikkeling van invloed zijn; deze
moeten eerst uitgewerkt hebben, alvorens
met eenige mate van zekerheid kan worden
gezegd. wat nu eigenlijk het „natuurlijke
niveau' van den gulden ls. 't Zou echter al
heel vreemd moeten loopen, indien dit veel
lager zou blijken te zijn dan het peil, waar
op het Egalisatie-fonds den gulden voor
loopig gefixeerd schijnt te hebben. De
deviezenmarkt verdisconteert dit vooruit
zicht door een gestadige daling der termijn-
noteeringen voor buitenlandsche valuta's
ten opzichte van den gulden Het agio voor
één-maandsponden is nagenoeg verdwe
nen; drie-maands-ponden doen nog een
agio van 2 a 4 ets., terwijl eenige weken
terug, bij een hoogeren contanten guldens-
koers, het a°io nog 15 a 20 ets. bedroeg.
De gunstigere beoordeeling van de ver
dere koersontwikkeling van den gulden
leidt er toe, dat vroeger aangegane inter
nationale baisse-posities tnans geleidelijk
worden afgewikkeld. Zoo langzamerhand
dringt de overtuiging door, dat het weinig
doel heeft, zulke posities langer aan te
houder., omdat er toch geen kans op winst
uit hoofde van een verdere koersdaling van
den gulden bestaat. Deze dekkingsaankoo-
pen vormen een der hierboven bedoelde bij
zondere factoren, welke voor de vaste stem
ming van den gulden verantwoordelijk zijn.
Tegelijkertijd heeft zich ook meer vraag
naar guldens ontwikkeld van de zijde der
genen. die hun bultenlandsch tegoed, voort
spruitende uit handelstransacties e.d. tot
dusverre wegens de heerschende onzeker
heid nog hadden aangehouden, maar dit
thans in guldens gaan omzetten.
Ook overigens is er een gestadige terug
vloeiing van aan het buitenland overge
bracht kapitaal waar te nemen, al is de
omvang hiervan nog niet in overeenstem
ming met de geweldige bedragen, die
door ons land op verschillende markten,
voornamelijk echter in de Ver. Staten, zijn
uitgezet. Van den totalen kapitaalinvoer in
de Ver. Staten in de eerste negen maanden
van dit jaar ad 2.281 millioen kwam bijna
195 millioen of 8 pet. uit Nederland. Deze
bedragen werden grootendeels in Amerl-
kaansche effecten belegd, die, zoolang de
vooruitzichten in de Ver. Staten nog gun
stig blijven, slechts zeer aarzelend te gelde
worden gemaakt. Eerst wanneer de toe
stand in Amerika minder bevredigend
mocht worden, resp. wanneer de politieke
en economische verhoudingen ln Europa
optimistischere opvattingen wettigen, zal
een terugvloeiing van ln de Ver. Staten
uitgezet kapitaal op groote schaal kunnen
inzetten. Reeds thans is in Amerika de
vraag aan de orde gesteld, welken invloed
zoo'n eventueele afvloeiing van kapitaal,
resp. van goud, op de monetaire en econo
mische verhoudingen in de Ver. Staten zal
kunnen uitoefenen.
De Nederlandsche Bank, die langen tijd
geaarzeld had, om door een verdere verla
ging harer rente-tarieven deze aan te pas
sen aan den lagen stand der geldkoersen
op de open markt, is daartoe thans over
gegaan. Een eventueele daling van den
guldenskoers als gevolg van eenige af
vloeiing van geld uit ons land wegens het
lage niveau der geldkoersen zou geen
reden tot bezorgdheid meer behoeven te
geven; het streven van het Egalisatie
fonds, om een stijging van den gulden te
gen te houden, zou er alleen door kunnen
worden vergemakkelijkt.
Op de fondsenmarkt heeft de verdere
verlaging van het disconto tot het zeld
zaam lage niveau van 2 pet. nagenoeg geen
invloed gehad De stemming was ongeani
meerd en de koersen liepen over de geheele
linie terug, hoewel het ook thans nog niet
tot omvangrijke verkoopen is gekomen. Op
politiek gebied hebben zich weliswaar geen
nieuwe ernstige verontrustende verschijn
selen voorgedaan, maar een verbetering is
evenmin te constateeren. In verband hier
mede toont zoowel het publiek als de be-
roepshandel zich weinig geneigd, nieuwe
engagementen aan te gaan, hetgeen tot
gevolg heeft, dat zelfs een gering aanbod
tot een koersdaling leidt.
Zelfs rubberaandeelen ondervonden hier
van den invloed, ondanks de aanhoudend
gunstige stemming op de rubbermarkt te
Londen en de zeer bevredigende ontwikke
ling van de statistische positie van het
product. Er is zelfs sprake van, dat deze
laatste het Rubber Restrictie-Comité aan
leiding zal geven, om op haar half Decem
ber te houden vergadering terug te komen
op het besluit, waarbij net restrictie
percentage voor het eerste halfjaar van
1937 op 30 pet. was vastgesteld. De groote
vraag naar rubber en de verdere daling vtm
de voorraden schijnen een verhooging van
den rubber-uitvoer uit de productie-gebie
den niet alleen wenschelijk, maai' zelfs
noodzakelijk te maken, indien men ten
minste een scherpe prijsstijging wil voor
komen Voor een wijziging van het
restrictie-percentage reeds met ingang van
1 Januari doen zich echter practlsche be
zwaren voor, omdat de uftvoer-licentles
voor het nieuwe Jaar op 17 December zou
den worden uitgereikt en een verandering
der cijfers een ongewenschte vertraging
zou veroorzaken. Derhalve meent men in
rubberkringen, dat een eventueele ver
hooging van het exportquotum eerst in
het tweede kwartaal zou kunnen ingaan.
Voor de Ned. Indische rubberondernemin
gen zijn de vooruitzichten in elk geval
gunstig: óf het uitvoerquotum wordt niet
verhoogd, en de rubberprijs stijgt verder;
óf de productie mag wel worden vergroot,
en de hierdoor veroorzaakte vermindering
der productie-kosten per eenheid vormt
een voldoende compensatie voor een geltjk-
bliivenden of zelfs iets lageren verkoops
prijs.
Tabaksaandeelen lagen eveneens gedrukt
in de markt; eeh interessante bespreking
van de firma Ingwersen en Co. van het
gunstige financiëele resultaat der vier
groote Sumatra tabaksondernemingen
heeft op de markt slechts weinig weerklank
gevonden; blijkbaar achtte men het vol
doende in de koersen verdisconteerd. Voor
de Deli Mij. wordt de bruto-winst op tabak
geraamd op f. 5.57 millioen tegén f. 2.96
millioen vorig jaar, voor de Dell Bat. MIJ.
op f. 1.58 tegen f. 0.27 millioen, voor de
Senembah op f. 1.84 tegen f. 1 10 millioen
en voor de Arendsburg op f. 1.77 tegen
f. 0.76 millioen. Hierbij komen dan nog de
winsten op de rubberbelangen en de bij-
cultures, van welke de palmolie-belangen
der Deli MIJ. en de copra-belangen der
Senembah vermelding verdienen.
De suikerafdeeling werd ln haar geheel
ongunstig beïnvloed door een koersdaling
van Koloniale Bank op geruchten over een
binnenkort te verwachten financiëele reor
ganisatie. met afstempeling der aandeelen
tot 50 pet. Of de reorganisatie, die in elk
geval komen moet, inderdaad zóó ingrij
pend zal zijn, nu de waarde der cultuur-
belangen van de Koloniale Bank door de
verbetering der suikerprijzen gestegen is,
moet worden afgewacht. De di'ectle
wenschte zich dienaangaande niet te uiten.
Koninklijke Petroleum, die op Parijsche
vraag waren gestegen, zijr. later eveneens
teruggeloopen en ook industrieels waar
den waren meerendeels aangeboden. Uni
lever werden ex 2'/» interim-dividend ver
handeld.
DE HARINGVISSCHERIJ.
(Van onzen Visscherijmedewerker)
Voor de visscherij is het wel een zeer
slecht najaar, wat het weer betreft. De
stormen van de afgeloopen week hebben
het visschen zoowel op de Engelsche wal
als in het Kanaal sterk belemmert en veel
schade toegebracht aan het vlschtuig
De aanvoeren van gezouten haring wa
ren niet groot en de prijzen konden zich
goed handhaven. Met den export is het de
laatste weken wat kalmer gesteld; dit it
wel de reden, dat geen verdere prijsstij
ging is ingetreden. Blijft de visscherij
slecht dan zullen de prijzen in de eerstvol
gende v/eken wel wat omhoog loopen
Maandag was er een ruime aanvoer van
versche haring; vergeleken bij de vorigs
week, liepen de prijzen zeer sterk terug.
Zooals dit elk Jaar het geval is, liel de
St. Nicolaasweek zich geducht voelen, er
wordt dan meer geld aan zoetigheid be
steed en de vischwinkelier ol vlschventer
ziet zijn omzet tot een minimum terug-
loopen. De buitenlandsche vraag naar
vcische haring was eveneens niet groot,
daar men goedkooper in Ostende ol Bou
logne terecht kon, waar de afgeloopen we
ken groote partijen trellharing worden
aangevoerd.
DE TREIL VISSCHERIJ.
Maandag was een dag van zeer gioote
aanvoeren; de vischmarkt bood geen
i uimte genoeg voor alle stoomtreilers, mo-
tortreilers en motorloggers met versche
haring. Enkele schepen waren dan ook ge
noodzaakt den volgenden dag af te wach
ten. Door te groote aanvoeren en van te
slechte vraag tengevolge van St. Nicolaas
hepen de vischprijzen sterk terug, waar
door de besommingen niet meevielen. Toch
werd Maandag een record-omzet van bijna
f. fO.000.— bereikt.
De algemeene toestand te IJmuidèn
blijft langzaam aan verbeteren. De haring-
haven waar sinds eenige jaren een 10®
stoomtreilers lagen te roesten zal binnen
kort een geheel ander beeld geven nu een
48 a 50 treilers gesloopt zullen worden De
schepen, die nog bruikbaar waren, zijn
thans zoo goed als alle ln de vaart ge
bracht. Voor het eerst sinds lang zijn weer
eenige moderne buitenlandsche stoomtrei
lers aangekocht. Laten wij hopen, dat d»
toestand spoedig dermate zal verbeteren,
dat de reeders inplaats van 2de handsch
buitenlandsche treilers aan te koopen, in
staat zullen zijn in het eigen land nieuwe
schepen naar de eischen des tijds Inge
richt, te laten bouwen.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop;
37» Nederland (1936) 97 5/8, 97 15/1®.
97 3/8, 98.
2',Wo N.W.S. 83 1/4, 83 11/16, 83 5/16.
37i'/« Gelderland 99 1/2, 99 1/4, 99 3/8.
3Noord-Holland 98 1/2 ,98 3/4.
3'/s7» Zuid-Holland 99 5'8, 99 1/2. 99 5/8.
Amsterdam-Rubber 275, 268, 269 1/4.
Deli Batavia Rubber 166 1/4, 1611/4, 163.
Indische Rubber 178 1/4, 180. 172.
Serbadjadi 129 1/2, 126 1/2, 128.
Dell Batavia Mij. 235 1/2, 233. 235 3/4.
Deli Mi). 301, 294, 298.
Senembah 257 1/4, 259 1/2 255, 260.
Handelsver. Amsterdam 418 1/2, 426, 41'.
419.
Javasche Cultuur 173 3/4, 165.
Koloniale Bank 72, 62. 70. 66 1/4
Kon, Petroleum 400, 403 3/4, 392' 3941/*-
Philips 267 3/4, 270, 261 1/4. 265 1/4.
Unilever 1601/2, 154 3/4 ex dlv.
Aku 48, 501/4, 481/4.