Het eeuwfeest der
Kon. Ned. Grofsmederij
life Jaargang
ZATERDAG 5 DECEMBER 1936
No. 23528
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
OFFKIEELE KENNISGEVING
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Nieuwe Eerste Nederiandsche N.V.
Dit nummer bestaat uit ZES bladen
EERSTE BLAD.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
3D ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
Jager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
Tan 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque» en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week f. 0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.)
Foto v. Vliet, Leiden.
Op de eerste rij het bestuur van het jubileerende bedrijf, van links naar rechts de
heeren mr. A. van de Sande Bakhuyzen, commissaris, J. H. Zeeman, president-com
missaris. N. C. F. van Ginkel, directeur en ir. J. E. Inckcl, commissaris. Daarachter
de staf van het technisch en administratief personeel in dezelfde volgorde de heeren
S. G. Bouman, Chr. P. Versteegen, N. van Ginkel Jr., ir. M. C. de Jong en B. H. Swart.
Voor het Nationaal
Huwelijksgeschenk.
10e verantwoording van bij ons Blad
ingekomen giften:
C. L. v. B. f. 2.50; W. C. f.1.—; Mej. C.
f.1.G. B. f.2.gezin H. v. D. f. 2.50;
L. S. f. 1.50: fam. W. K. f.2.—; Mevr. K. O.-
B f.5.—; P. v. E. f. 2.50; N. N. f.0.50.
Bijdragen kunnen worden gestort
aan ons Bureau, op onze girorekening
nr. 51055 of op die van de Twentsche
Bank, nr. 9013.
HET SPORTFONDSENBAE.
U kunt beter nu een kleine premie
betalen, dan later een grote reke
ning voor operatiekosten en zie-
kenhuisverpleging.
BIJKANTOOR LEIDEN, BREESTRAAT 10a
IM. NOOMEN.
Telef. 392 - Na 6 uur 2479.
3332 CIngez. Med.)
40-JARIG ARTSJUBILEUIVL
Van den heer J. A. Schreuder.
Drukbezochte receptie.
Belangstelling uit het geheele land.
In de met tallooze bloemstukken versierde
bovenzaal der Sociëteit „Amicitia" heeft
gistermiddag het bestuur der N.V, Kon.
Ned. Grofsmederij een zeer drukbezochte
receptie gehouden ter gelegenheid van haar
100-jarig bestaan op 31 Augustus j.l.
Onder de talrijk velen, die in een schier
onafgebroken file het bestuur en der direc
tie hun opwachting kwamen maken, noe
men wij in de eerste plaats het gemeente
bestuur van Leiden, vertegenwoordigd door
den burgemeester, mr. A. van de Sande
Bakhuyzen, wethouder J. Splinter en den
gemeente-secretaris, mr. dr. C. E. van
Strijen. Eerstgenoemde verliet voer deze
gelegenheid de bestuurstafel, waaraan hij
als commissaris der K.N.G. had plaats ge
nomen, om in zijn hoedanigheid van hoofd
der gemeente het jubileerende college ge
luk te wenschen. Spr. wees er daarbij op,
dat de gemeente Leiden zich van ganscher
harte verheugt over de aanwezigheid dezer
nationale industrie op haar grondgebied.
De banden, welke Leiden en de Grofsme
derij tezamen binden, zijn inderdaad vele.
Niet alleen, dat de voortreffelijke pro
ducten dezer onderneming in velerlei vorm
ta onze gemeente practische toepassing
vinden, maar ook in menig ander opzicht
fas de samenwerking van den meest aan-
genamen aard. In dit verband memoreerde
spr. o.a. de tewerkstelling van jeugdige
ferkloozen. De burgemeester eindigde met
namens het gemeentebestuur zijn beste
fenschen uit te spreken voor den voort-
durenden groei en bloei der Kon. Ned.
Grofsmederij applaus i. De president-com
missaris, de heer J. H. Zeeman dankte
federkeerig het gemeentebestuur voor zijn
bij herhaling getoonde welwillende houding
opzichte van de Grofsmederij.
Ook werd het woord gevoerd door ir. P.
C. Lindenberg, die tezamen met de heeren
M. G. Verwey, president-commissaris, H. W.
de Reede en Th. M. W. Bergers, commissa
rissen het bestuur der Leidsche Duinwater
maatschappij vertegenwoordigde en in zijn
Kwaliteit van directeur dier N.V. onder
aanbieding van een bord van Delftsch por
selein wees op de vriendschappelijke ver
houdingen, welke steeds tusschen beide
vennootschappen en inzonderheid tusschen
de Duinwatermij. en den heer van Ginkel
nebben bestaan.
Het is bijna ondoenlijk de namen te noe-
"mn van allen, die in lange rij gelukwen
sen kwamen aanbieden: wij noteerden in
volgorde van binnenkomst achtereenvol
gens oud-minister Posthuma als president-
directeur van het Centraal Beheer; den
beer H. Frijdanck Oezinger namens het
Departement van Koloniën, vice-admiraal
Vos, hoofd van de afd. Nat. Zeemacht
vin het Departement van Defensie, den
neer van Sierenberg de Boer, hoofdinspec
teur van den Arbeid in het 10de district;
een heer A. Kaptijn namens de directie der
njaatsmijnen in Limburg, den heer de
*>uynck Keizer, directeur der Staalfabrie-
jeni ir. S. A. de Kanter, voorzitter en den
jeej A. D. Putman Cramer, secretaris van
S Ver. van Metaalindustrieelen; den heer
ne Klerk njjnens de duceotie der Kon.
(jej) heel TV Smulders na
mens de directie der Utrechtsche Machine
fabriek; den heer P. A. van Hattcm, direc
teur der Hollandsche Aannemingsmij.; den
heer G. E. E. Kuijntjes. directeur der Am
bachtsschool alhier; den heer W. J. van
Alphen. directeur der N. V. Handelscom
pagnie te Rotterdam; de heeren K. Kuyt
en Burgdorffer, experts van Lloyds Regis
ter of Shipping; den heer van Riet namens
de firma Diekema en Chabot te Rotterdam;
den heer W. J. Bierens de Haan namens de
Ned. Mij voor Nijverheid en Handel; den
heer P. Boot Jr. namens de firma Gebrs.
Boot te Leiderdorp; den heer J. A. Herfst
namens de firma Herfst en Helder alhier;
de nheer H. J. de Koster namens de directie
der N.V. Meelfabriek „de Sleutels" alhier;
dn heer C. v. d. Boom. inspecteur voor de
Scheepvaart te Amsterdam; den heer A.
Braggaar namens het bureau „Veritas";
den heer Teschmacher namens Wilton-
Feyenoord; den heer M F. Gunning na
mens de Ned. Vereenigde Scheepsbouw-
bureaux; mr. Molenaar, secretaris van het
Verbond van Ned. Werkgevers te Den Haag;
ir. A. M. Touw, oud-directeur der K.M.G.,
thans wonende te Gorssel; den heer Jos
Kohes namens de firma Comfin te Am
sterdam; den heer E. S. de Jonge namens
de firma v. d. Vliet en de Jonge te Rotter
dam: mevrouw van GinkelFranchimont;
mevr. prof. S. G. de Vriesde Vries; den
lieer W. Eigeman. directeur der A'damsche
Bank bijkantoor Leiden mede namens de
hoofddirectie te Amsterdam; den heer W
van der Gaag namens de firma J. en K.
Smit te Kinderdijk; den heer L. C. Smit
namens de firma L. Smit en Zn., eveneens
te Kinderdijk; den heer N. Parlevliet, voor
zitter van de afdeeling grootbedrijf en mr.
dr. P. G Knibbe, secretaris van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken voot Rijn
land; den heer Brutel de la Rivière, hoofd
inspecteur bij den Havenarbeid te Amster
dam; den heer R. Leeuwenburg, expert dei-
Scheepvaartinspectie; den heer C. v. d.
Giessen uit Krimpen a. d. IJssel; den heer
Verhoef namens de N.V. Anker- en Ket-
tingfabriek te Schiedam; de directie der
N.V. Aannemingsmaa(tschappijen A. de
Groot te Bloemendaal en E. J. Bakker en
Co. te Gorinchem; den heer Jac. Wilbrink
na'mens de Chr. Historische raadsfractie;
den heer W. van der Laan, voorzitter der
3 October-Vereenigingden heer Cramer
namens de directie der Droogdok Mij.
„Soerabaja"; den heer P. A. de Goyer,
directeur der Robaver, bijkantoor Leiden;
de directies der Hollandsche Constructie
Werkplaatsen en Ned. Electrolasch Mij.
alhier; baron van Hardenbroek, directeur
der N.V. Kunstzandsteenfabriek „Arnoud"
te Hillegom: prof. dr. W. H. Keesom. direc
teur van het Kamerlingh Onnes-laborato-
rium alhier; den heer Conijn, directeur dei-
Werf „Gusto" te Schiedam; mr. M. B. Vos,
vooraitter der Sociëteit „Amicitia" alhier;
overste Koningsfeld, garnizoenscomman-
damt te dezer stede en voorts nog vele
hoofden van gemeentelijke diensten, zeer
vele industriëelen en andere zakelijke of
persoonlijke vrienden van het jubileerende
bedrijf en zijn bestuurders.
Efrst tegen vijven luwde de stroom van
bezoekers op deze receptie, welke wel zeer
duidelijk deed uitkomen welk een belang
rijke plaats de Kon. Ned. Grofsmederij in
het ipdustriëele leven van ons land en onze
stad inneemt.
Voorstel naar aanleiding van de
plannen van het gemeentebestuur.
Door de raadsleden, de heeren Th. Wil-
mer, Jac Wilbrink en dr. C. Beekenkamp
ii het volgende voorstel bij den gemeente
raad ingediend:
Ondergeteekenden stellen voor, om art.
14 der onder punt b van het voorstel, ver
vat in Ingek. Stuk 222, bedoelde voorwaar
den, luidende:
„B. en W. kunnen een persoon aanwij
zen, die bevoegd zal zijn, controle uit te
oefenen over de handelingen van de N.V.
„Sportfondsenbad Leiden" en over het be
heer der spaarkassen van de afdeeling
Leiden van de N.V. „De Sportfondsen"
aldus te lezen:
„B. en W. zullen een persoon aanwijzen,
die bevoegd zal zijn controle uit te oefenen
over de exploitatie van de inrichting, over
het nakomen der gestelde voorwaarden,
over alle handelingen van de N.V- „Sport
fondsenbad Leiden" en over het beheer der
spaarkassen van de afdeelingen Leiden
van de N.V. „De Sportfondsen".
Ondergeteekenden stellen voor, om art,
18 der onder punt b van het voorstel, ver
vat in Ingek. Stuk 222.. bedoelde voorwaar
den. luidende
„Bovenstaande voorwaarden zullen wor
den vastgesteld in een contract dat zal
gelden voor den tijd, gedurende welken de
gemeente nog eenige financieele risico
loopt"
aldus te lezen:
„Bovenstaande voorwaarden zullen wor
den vastgelegd in een contract, dat zal
gelden voor een tijd. gedurende welken de
N.V. ..Sportfondsenbad Leiden" een jaar-
lijkschen erfpachtscanon aan de gemeen
te Leiden verschuldigd zal zijn".
Ondergeteekenden stellen voor, om aan
de onder punt b van het voorstel, vervat
in Ingek. Stuk 222. bedoelde voorwaarden
alsnog de volgende voorwaarden toe te
voegen
le. dat er geen gelegenheid zal worden
gegeven voor gemengd zonnebaden;
2e dat er geen gelegenheid zal worden
gegeven voor gemengde baden;
3e. dat de overdekte bad- en zweminrich
ting met buitenbassin des Zondags tus
schen 9 en 12 gesloten zal zijn;
4e. dat het rooster van openstelling der
inrichting de goedkeuring zal behoeven van
B. en W„ die in dat rooster wijzigingen
kunnen aanbrengen na overleg met de
N.V. „Sportfondsenbad Leiden".
BINNENLAND.
Weldra wordt begonnen met den bouw
van het jacht dat als Nationaal Huwe
lijksgeschenk zal worden aangeboden.
(6e Blad),
Militaire rangen verleend aan Prins Bern-
hard. (Binnenland), 3e Blad).
De Indische pensioenen, verlenging van
tijdelijke korting. (Binnenland, 3e BI.).
Geen verlaging der benzinebelasting
memorie van antwoord inzake het
verkeersfonds. (3e Blad).
LEIDSCHE BOND VAN VOLKSTUIN-
VEREENIGINGEN.
Propaganda-avond.
Bovengenoemde Bond hield in de con
certzaal van het Volksgebouw een propa
ganda-avond.
De voorzitter opende de vergadering met
een woord van welkom tot de aanwezigen
en bijzonder tot den voorzitter van den
Ned. Bond. den lieer Vroegop en den heer
Hendriks, geestelijk adviseur van den Bond.
De heer Vroegop memoreerde in zijn inlei
ding het groote sociale nut van de Volks
tuin. Deze tuinen zijn niet meer als ln
oorlogsjaren een object 0111 in de voedsel
voorziening te voorzien. Maar zij zijn uit
gegroeid tot Volkstuinparken, waarin
hoofd- en handenarbeiders hun ontspan
ning met hun huisgezin vinden. Dat het
nut van de volkstuinen in de groote
plaatsen van ons land goed wordt ingezien
bewijst wel liet feit als een volkstuingroep
voor het een 01" ander hooger doel moet
verplaatsen. De daaraan verbonden kosten,
worden in hun geheel door de gemeente
gedragen
Ook zijn er al verscheidene complexen,
welke in de uitbreidingsplannen dezer ge
meente zijn opgenomen.
Hierna behandèlde spreker de in 1937 te
houden jubileumfeesten. De Bond bestaat
dan 20 jaar.
Het hoogtepunt daarvan zal een groote
tentoonstelling zijn in het A.I.-gebouw
te Amsterdam. Daar zullen eenige duizen
den volkstuinders hun inzendingen doen.
De bondsvoorzitter besloot zijn rede met
een opwekking om allen mede te werken
aan deze groote nationale volkstuinten-
toonstelling.
Hierna was het woord aan den heer Hen
driks uit Rotterdam. Deze wees op de cul
tuur voor het kweeken voor de tentoon
stelling. Hij besprak in grove trekken de
bollen, knollen en het stekken, scheuren en
zaaien om tot goede resultaten te komen.
Hierna stelde hij de gelegenheid open om
vrageij te stellen, waarvap <jruk g€-
bruik werd gemaakt.
Dr. J. A. Schreuder.
Vrijdag 11 December zal het 40 jaar ge
leden zijn, dat onze oud-stadgenoot de heer
J. A. Schreuder, thans woonachtig te Apel
doorn, aan de Utrechtsche Universiteit met
gunstig gevolg het artsexamen aflegde.
J. A. Schreuder werd in 1867 geboren te
Hoogvliet, waar zijn vader geneesheer was
Hij vertrok spoedig naar Reeuwijk en be
zocht de H.B.S. te Gouda. Na 1 jaar alhier
te hebben gestudeerd zette hij zijn studies
voort aan de Universiteit te Utrecht waar
hij op 29-jarigen leeftijd het arts-examen
deed.
Na achtereenvolgens eenige jaren te heb
ben gepractiseerd te Zwammerdam,
Reeuwijk en 's Gravenhage, vestigde hij zich
in 1903 in de Sleutelstad, waar hij tot Aug.
1931 de praktijk uitoefende om vervolgens
rust te nemen en zich metterwoon te Apel
doorn te vestigen.
In de bijna 30 jaren gedurende welke
dokter Schreuder hier werkzaam was,
maakte hij zich onder zijn patiënten vele
vrienden, niet alleen door zijn kundigheid
als arts. maar ook door zijn vriendelijk en
innemend optreden.
Gedurende het tijdvak 19051931 was hij
gemeente-geneesheer, van 1915 tot 1931 ook
schoolarts en van 19041931 controleerend
geneesheer van het spoorwegpersoneel.
Zijn organisatorische bekwaamheden
kwamen tot volle ontplooiing in de vele
functies, welke hij op vereenigingsgebied
bekleedde. Zoo was hij oprichter van de
afdeelingen van de Zuid-Hollandsche ver
eeniging „Het Groene Kruis" te Reeuwijk
en Leiden, oud-voorzitter van beide veree-
nigingen en eere-voorzitter van eerstge
noemde. Ook tot de oprichting der Goud-
sche afdeeling droeg hij bij evenals van
het Bureau voor Medische Sportkeuring te
dezer stede, waarvan hij eenigen tijd het
voorzitterschap bekleedde.
Voorts was hij gedurende 25 jaar voor
zitter van de Wijkverpleging van den Ned.
Protestantenbond, mede-oprichter van de
Leidsche Rotary-club en van den Nederl.
Kegelbond, welks voorzitter hij gedurende
twee jaren was. Verder was hij nog oud
voorzitter van de plaatselijke afdeeling van
„Het Woord", van het Comité Leiden van
de Maatschappij tot redding van drenke
lingen en oud-hoofdbestuurslid van de Z.H.
Ver. „Het Groene Kruis". Ook de inrichting
van den Zondagsdienst was aan zijn initia
tief te danken evenals de invoering van her-
kenningsteekens voor de auto's der artsen.
Als permanent secretaris van het college
van stadsgeneesheeren diende hij verschei
dene omvangrijke rapporten in. o.m. een
rapport omtrent een alhier op te richten
gemeentelijken geneeskundigen en gezond
heidsdienst. In 1914, bij het uitbreken van
den wereldoorlog nam hij op verzoek van
het gemeentebéstuur de leiding op zicli voor
het onderbrengen van 2000 Belgische
vluchtelingen.
De rust, waarvan hij te Apeldoorn is gaan
genieten, is ook slechts zeer betrekkelijk,
want ook daar werd veelvuldig een beroep
gedaan op zijn gaven als bestuurder en
organisator.
Hij is aldaar o.m. oprichter van het bu
reau voor Medische Sportkeuring en voor-
zittc daarvan; voorzitter van de afd. Apel
doorn van het Ned. Roode Kruis; oprichter
en lelde; van den bloedtran^fupiedienpt van
'liet Roode Kfufij voorzitter van dé med.
BUITENLAND.
Nog geen beslising in Engeland. De regee
ring Baldwin is echter tegen een mor
ganatisch huwelijk. (3e Blad).
Rede van Delbos in de Fransche Kamer.
Engeland hulp toegezegd hij een aanvaL
H4e Blad).
Vervroegde eind-examens in Duitschiand
ten behoeve van het leger. (Buitenland,
le Blad).
Arrestaties in Madrid. (3e Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
VERZETTING MARKTEN.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis, dat. aan
gezien de a.s. le Kerstdag en de Nieuw
jaarsdag op Vrijdag vallen en de a.s. 2e
Kerstdag op Zaterdag valt, de veemarkten,
de poelierswarenmarkten en de kaasmark
ten, welke gehouden zouden worden op
Vrijdag 25 December 1936 en Vrijdag 1
Januari 1937 zullen worden gehouden resp.
op Woensdag 23 en Woensdag 30 Decem
ber a.s., en "de algemeene dag- en avond-
markten, de botermarkt en de bloemmarkt
welke gehouden zouden worden op Zater
dag 26 December 1936. zullen worden ge
houden op Donderdag 24 December a.s.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 5 December 1936. 3371
commissie van de vrijwillige reddingsbri
gade „Apeldoorn"; lid van het permanente
comité van de internationale tweedaagsche
wandelmarschen. Sinds eenige jaren geeft
hij verschillende cursussen In E.H.B.O. aan
Rijksveldwachters, a.s. helpsters van het
Ned. Roode Kruis, Apeldoornsche Burger
wacht, Vrijwillige Apeld. Reddingsbrigade
en het Nationaal Jongerenverbond. Sinds
eenige maanden is hij ook lid van den Ge
meenteraad aldaar.
Toen dokter Schreuder in 1928 hier ter
stede zijn zilveren artsjubileum vierde, be
reidden zijn patiënten en oud-patiënten
hem een hartelijke huldiging. Het lijdt geen
twijfel of velen zullen ook a.s. Vrijdag hun
vroegeren geneesheer in sympathieke her
innering gedenken.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Bevorderd is tot doctor in de Letteren en
Wijsbegeerte, op proefschrift gteiteld: „De
invloed van den landbouw op de zeden, de
taal en letterkunde der Atjehers, de heer
J. J. C. H. van Waardenburg. geboren te
Batavia. Geslaagd voor het Candidaats-
examen Rechtsgeleerdheid Mej. N. Schut
(Rotterdam) en de heeren N. J. Versteegh
(Tiel) en P. F. C. van Geer (Amsterdam);
voor het doctoraal examen Geschiedenis de
heeren P. J. v. d. Merwe (Den Haag) en A.
A. Kampman (Rotterdam); voor het Can-
didaatsexamen Klassieke Letteren de heer
K. H. P. Kamp (Den Haag)voor het docto
raal examen Rechtsgeleerdheid Mej. J. P.
van Doesburg 'Der, Haag); voor het c'srto-
raal examen Nederiandsche letteren de
heer F. J. Schellart (Den Haag) en voor
het doctoraal examen Indonesische lettgren
de hëer Raden Prijono (Leiden).
