Het nationaal Huwelij ksgeschenk LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 5 December 1936 Zesde Blad No. 23528 MENU VOOR DE WEEK MENU AARDAPPELEN direct besteld bij VLASVELD NUTTIGE WENKEN Wat en hoe lezen we? Met den bouw van het jacht wordt spoedig begonnen GEMENGD NIEUWS 40-jarig jubileum te Alphen. LUCHTVAART MAANDAG: Tongschoteltje Gevulde tomaten, aardappelen Vruchten Recept: Tongschoteltje. Kook een lopje rijst gaar in drie kopjes water, roer hierdoor de fijngesneden tongresten, met de overgebleven saus, fijn gesnipperd uitje, rat peper, zoo noodig stukje boter en doe alles in een vuurvast schaaltje. Laat er in een warmen oven vlug 'n korstje op komen ieerst bestrooien met paneermeel en klont jes boter). DINSDAG: Stamppot van snijboonen uit het zout met aardappelen en rookworst Bananenschotel Recept: Stamppot van snijboonen. Iaat een kilogram snijboonen ca. 24 uur Keeken in ruim water, verversch dit eenige malen, zet de boonen met schoon water op breng ze aan de kook. Laat ze op een rergiet uitdruipen en breng ze opnieuw jan de kook. met ruim kokend water en tcok ze hierin gaar. Kook afzonderlijk IV: ;j. aardappelen gaar en een pond rook worst Stamp de fijngemaakte aardappelen met de uitgelekte boonen door elkaar en laat ze met een half ons vet en de worst bovenop nog een half uur zachtjes stoven. Geef er ruim jus bij. WOENSDAG: Roastbeef (2 dagen) Spercieboonen (uit blik) en aardappelen Vanillevla met gember Recept: Vanillevla met gember. Roer drie eetlepels custard en vier eetlepels sui ter door elkaar met een eidooier en een paar eetlejoels melk; breng de rèst van de halve liter melk aan de kook. roer hierin het aangemaakte papje en laat alles, vier minuten zachtjes doorkoken; neem ze van het vuur, roer er een ons fijngesneden stemgember en wat vocht en daarna het jtijfgeklopte eiwit door. Doe ze in een vla- schaal. DONDERDAG: Koude roastbeef Andijvie, aardappelen Beschuit met Camembert of Tutti-Frutti. Recept: Tutti-Frutti. Laat een pond gedroogde vruchten (appels, peren, abri- cozen, pruimen enz.) een nacht weeken en tokend water met een ons basterdsuiker en een dun citroenschilletje, zoo dat ze net onderstaan; breng ze zachtjes aan de kook laat ze een uur gaarkoken; schep ze het nat, schik ze in een compóteschaal bind het overgebleven vocht met een eetlepel aangemaakte sago. VRIJDAG Gekookte kabeljauw met mosterdsaus Worteltjes en aardappelen Drie in de pan Recept: Drie in de pan. Maak glad beslag van een half pond zelfrijzend bak meel. twee eieren, een kwart liter melk en theelepel zout. roer er I1/» ons goed gewasschen krenten en rozijnen door en ons gesnipperde sucade. Bak van dit dat vooral niet te dun mag zijn, tleme platte koekjes, drie tegelijk in de pan in Delfia of boter. VOOR HET 8769 OUDE TINGEL 120 'CL 719 OOEZOTTOOOT 22 TIUCSJ3 LEIDEN (Ingez. Med.) ZATERDAG: Stamppot van koolraap en pekelrib Wentelteefjes met frambozenjam Recept: Stamppot van koolraap. Wasch 1 Kg. pekelrib af, zet het op met zooveel water, dat het net onder ligt en kook het vleesch gaar gedurende een half uur. Haal het vleesch er uit en dóe in de bouillon 1 Kg. geschilde aardappelen en in stukjes gesneden koolraap, laat alles samen zachtjes gaarkoken; stamp het goed door elkaar, leg het vleesch bovenop en laat alles met een stukje vet nog even zachtjes stoven. ZONDAG: Kerrysoep Kalfsbiefstuk, tuinboonen uit blik Aardappelen, Blanc manger R e c e'p tKerrysoep. Fruit een gesnip perde ui in twee eetlepels boter en een paplepel kerry; zorg dat ze niet bruin wordt en giet ze bij een liter kokende bouillon; bind de soep met 4 a 5 eetlepels met melk of room aangemengde mayzena. laat Wen minuten zachtjes doorkoken en doe er van het vuur nog twee eetlepels boter bij. Zeef de soep desgewenscht voor het binden om de gefruite ui te verwijde ren. Eenvoudig menu. Toast met gerookte zalm Roereieren met ham, aardappelen Vruchtencake Recept: Toast met gerookte zalm. Acht sneedjes brood zonder korst worden geroosterd, dadelijk na bekoeling belegd met gerookte zalm (pl.m. een ons) en naar verkiezing gegarneerd met mayonnaise. Ze worden gediend op een schotel, waarop een vingerdoekje is gelegd; hier en daar steekt men er een toefje peterselie tusschen. Een goed middel tegen zenuwhoofdpijn is het volgende: maak een com pres van sterke eau de cologne, wat water en fijn tafelzout en leg dit in de nek. Ga minstens een half uur rustig liggen. Een goed middel tegen verkoudheid is kamferolie. Penseel de binnenkant van de neus met een schoon fijn penseeltje, ge doopt in kamferolie en doe dit onmiddel lijk, zoodra de verkoudheid zich openbaart. Als straks de goede Sint zijn gaven heeft rondgestrooid, zullen daarbij, hopen we, heel wat boeken als geschenk voorkomen. En morgen wat 'n bof zoo'n vrije dag dag om na te genieten zullen veel kin deren met roode hoofden en de vingers in de ooren gestopt probeeren de nieuwste boekenaanwinst in record-tijd te verslin den en zullen ze deswege vermaand worden door hun ouders; tenzij deze zelf zich onderdompelen in de lectuur van hun nieuwe boek", wat ouders echter nooit zoo argeloos demonstratief doen als de jeugd, zoodat ze die desondanks toch wel kunnen vermanen. Zoo schijnheilig zijn sommige ouders, hoewel ze daarvoor te genwoordig niet zoo heel veel kans meer krijgen en in zoo'n geval al gauw door hun kroost op de vingers getikt zullen worden: „En u leest zelf ook al den heelen mid dag in uw nieuwe boek!" Maar laat huiselijk gekrakeel niet het plezier vergallen van het lezen, voor velen een genot, dat met niets anders te verge lijken ls. 't Is ongelooflijk, hoeveel meer er vooral In de laatste jaren gelezen wordt, wat niet altijd beteekent, dat er in dezelfde mate zooveel meer boeken verkocht worden. Het meerdere lezen demonstreert zich vooral in de leesbibliotheken, die floreeren als nooit tevoren. Is dit toe te juichen? In hoofd zaak, ja m.i. 'n Volk, dat zich meer ont wikkelt en dat gebeurt toch door meer lezen, als we 't kaf onder het koren buiten beschouwing laten is er nog niet zoo slecht aan toe. Maar aan den anderen kant: juist door de blibliotheken wordt veel meer door iedereen maar raak gele zen, zonder voorlichting. En vooral voor kinderen schuilt hier gevaar; niet alleen, dat ze op die manier gemakkelijk verkeer de lectuur in handen krijgen; och, ik ge loof, dat dit gevaar vaak wat overdreven wordj;. De meeste kinderen zullen zich toch meer aangetrokken voelen tot lectuur voor hun leeftijd en krijgen ze eens zoo'n „erg" boek in handen, dan zal het gezon de, normale kind daar toch niet zoo'n groote schade van ondervinden. Al te groote angstvalligheid is, dunkt me, ook niet altijd aan te bevelen. Toch zal het zaak zijn zooveel mogelijk te controleeren wat kinderen lezen; in veel bibliotheken worden de ouders in die taak 'n beetje ge holpen door goede voorlichting op de spe- Een eenvoudig middel om rooklucht uit de kamer te verdrijven is om een emmer met koud water in de kamer te zetten; het water neemt de rook tot zich. Men kan de nare lucht van kool en knollen verhinderen, als men een korst bropd in een zakje naait en mee laat koken. Ook een schoon stukje houtskool, dat men op deze wijze meekookt, trekt de onaan gename lucht tot zich. ar Een middel om de benauwde lucht in een ziekenkamer te verdrijven is. als men op een heet gemaakte kolenschop eenige druppels wijnazijn laat verdampen. Als melk is aangebrand, verdient het aanbeveling, ze in een andere pan over te gieten, er wat zout bij te doen en de pan in koud water te zetten. ciale uren voor het uitleenen van kinder boeken. Maar 'n ander minder gunstig ge volg van het vele en vlugge lezen ik heb 't meegemaakt, dat 'n 11-jarig meisje in één week acht bibliotheekboeken „ge lezen" had is vluchtigheid. Zulke kin deren groeien op tot menschen, die later het geduld missen om zelfs maar 'n boek door te vliegen, alleen korte uittreksels of recensies lezen en zich dan verbeelden zooveel boeken te kennen; die zich niet kunnen concentreeren, niet het genot kennen van een boek te savoureeren, bij gedeelten, die hen speciaal treffen „iris Blau hinein" te staren en te denken: „Wat is dat mooi gezegd". Zij zullen ook nooit 'n boek of gedeelten ervan voor de tweede keer lezen of som mige passages opteekenen of aanstrepen. En toch, zooals onze letterkunde-leeraar zei: ,,'n Goed boek lees je met 'n potlood bij je en niet alleen met je geheugen; al lereerst met je verstand en je gevoel." Want de reden, waarom 'n boek ons pakt is niet in de eerste plaats het verhaal, maar de vorm, waarin dat verhaal tot ons komt. Daarom zijn juist voor de jeugd boeken met 'n goeden stijl van zooveel be lang, ook al kan ze dien zelf nog niet altijd beoordeelen. 't Is 'n heel gewoon verschijnsel, dat kinderen, die met aan dacht lezen, bepaalde uitdrukkingen uit hun lievelingsboek aanhoudend gebruiken, tot ze weer verdrongen worden door an dere uit het volgende uitverkoren boek. Dat kan niet- anders dan gunstig zijn voor hun taalontwikkeling; zij zullen zich on gemerkt 'n goeden stijl eigen maken en later niet zulke stuntelige brieven schrij ven, als er nog maar al te veel geprocu- ceerd worden. Ze zullen niet gaan behoo- ren tot de groote massa, die maar leest, wat ze voor de hand komt, zonder eenige critiek, maar die eigenlijk niet veel verder gekomen is dan de lagere school; ze zetten kleine zwarte teekentjes, in de wandeling letters genoemd, in woorden om en vinden dan, dat ze lezen. „Och, zoo'n verhaaltje, niet te lang en niet. te ingewikkeld, dat is wel 'n aardig tijdverdrijf." Notabene, het „verdrijven" van tijd, 'n artikel, waarvan de tegenwoordige jachtige wereld al te kort komt! Zulke lezers krijgen, wat ze verdienen: tijd-verdrijf, dus eigenlijk „ver lies" van tijd, dien ze nuttiger hadden kunnen besteden. Het Lezen met 'n hoofdletten d.i. het nobele lezen, het in ons opnemen en verwerken van mooie gedachten, waardoor onze geest zich verdiept of waardoor we 'n ruimeren kijk op veel dingen krijgen, moet geleerd worden; en wat is beter leer tijd dan de jonge jaren? Daarom behoeven we niet altijd zware lectuur te verwerken; 'n lichter tusschen- gerecht zoo nu en dan behoedt onze gees telijke maag voor overlading. Wie met trots beweert, dat hij alleen diepzinnige boeken leest, is even eenzijdig als hij, die uitsluitend verhalen uit humo ristische blaadjes kan waardeeren. Na zwaar werk. vooral hersenwerk, is zelfs ontspanningslectuur vaak het eenige. dat de gedachten werkelijk ontspant: zie de groote vraag naar detective-verhalen. En dan is er nog de lectuur, die zoo al gemeen is, dat we ons de maatschappij niet meer kunnen voorstellen zonder haar; de courant. Dat er menschen zijn, die nooit 'n boek lezen, we kunnen het aan nemen, maar zou er iemand zijn, die nooit 'n krant leest? In onze „beschaafde" we reld dan. 't Is zelfs zoo sterk, dat het dag blad óns min of meer beheerscht: als bij uitzondering eens niet op den vasten tijd 1 de brievenbus kleppert met het bekende Maakt de huid zacht en mat. De beste on* derlaag voor poeder. 1052 (Ingez. Med.) geluid, waarop zelfs de hond met gespitsts ooren ligt te wachten om de krant voor den baas te halen, dan is Leiden in last en we loopen elke vijf minuten de gang in „of hij er nu nog niet is!" En als met feestdagen de bladen niet verschijnen weet u wel, dat we met het a.s. Kerstfeest het drie dagen zonder krant moeten stellen? voelen we ons bepaald onwennig; nu kan er toch van alles ge beurd zijn op de wereld en wij weten daar maar niets van! De uitgebreidheid van de dagbladen is voor sommigen 'n excuus om nooit iets anders te lezen. „Voor boeken heb ik geen tijd, zeggen ze, als ik m'n krant goed bij wil houden", die ze dan ook van a. tot z. spellen. En dat is toch niet de bedoeling; het moderne dagblad geeft ons 'n algemeenen indruk om in groote lijnen op de hoogte te zijn van het wereldgebeuren op allerlei gebied, en daarvoor zorgen de opvallende „koppen" en de foto's. Wat ons persoonlijk interesseert, lezen we nauwkeuriger en met critiek. Voor sommige menschen is dit laatste werkelijk 'n bron van genot: het niet eens zijn met „wat de krant zegt", zoodat het lijkt of ze die alleen lezen om zich gezellig te ergeren wat ook 'n mo tief is! Goed lezen is actief werk en er is zooveel, dat onze aandacht vraagt. Daar om is het nog zoo onverstandig niet. om uitknipsels te bewaren of sommige passa ges uit 'n artikel op te teekenen. De vo rige generatie verzamelde, in schoon schrift overgenomen. „Gedachten" of „We tenswaardigheden" in een keurig gebon den album, dat als curiosum in sommige families nog wel bewaard wordt. Nu hel pen kaartsysteem en losbladige boeken ons op meer zakelijke wijze. 'n Goed boek, 'n aardig verhaal, 'n in teressant tijdschrift- of dagbladartikel, ze werken alle op hun beurt mee om ons wat meer geschikt voor 't leven te maken maar niet om alleen onzen „tijd te ver drijven". CRITICA. Plannen voor het Paleis Soestdijk goedgekeurd. Het uitvoerend comité voor het Nationaal Huwelijksgeschenk heeft gisteren een ver gadering gehouden, waarin definitieve be sluiten konden worden genomen, nadat fclledige goedkeuring van en instemming niet de voorloopige plannen was verkregen jan Hare Majesteit de Koningin, H. K. H. Prinses Juliana en Z. D. H. Prins Bernhard. In de eerste plaats werd besloten zoo spoedig mogelijk aan te vangen met den bouw van het Prinselijk jacht voor de binnenwateren. Plannen, die geheel zullen voldoen aan de wenschen van Prinses en Prins, benevens de kos tenraming zullen binnen eenige dagen ter beschikking zijn. Het ligt in het voor nemen een jacht te bouwen van om streeks 31 Meter lengte, 5Vi meter breedte en een diepgang van 1.70 Me ter. Dit jacht zal de Zeeuwsche stroo ien, het IJsselmeer, de Friesche Weren en de andere, grootere wateren van Nederland kunnen bevaren. Het zal een motorjacht zijn en aan aUe moderne, te stellen eischen van bouw en inrichting voldoen. Het zal in bet aanstaande voorjaar voor gebruik gereed zijn. Daarnaast is het definitieve plan voor moderniseering, verbouwing en inrichting van den door het Prinselijk Paar te bewonen vleugel van het Paleis Soestdijk goedgekeurd. Met den mees- ten spoed wordt thans aan het bestek Searbcid, waarna de aanbesteding zal Plaats vinden. Het betreft hier een om vangrijk werk, dat, naar verwachting, uiterlijk tegen het eind van den vol genden zomer gereed zal zijn. Aan de achterzijde van het Paleis zal een groot terras worden aangebouwd, waarop de aan die zijde gelegen zitkamers en andere vertrekken, die gedeeltelijk ver groot zullen worden, uitkomen. Het geheel zal worden voorzien van centrale verwarming, terwijl voorts tennisbanen in het park zullen wor den aangelegd. Dit is een korte weergave van de be sluiten van het uitvoerend comité. Hoewel reeds belangrijke bedragen bij den algemeenen penningmeester zijn bin nengekomen, is dit totaal nog niet vol doende om die besluiten in hun vollen omvang ten uitvoer te leggen. Dit kan geen verwondering wekken, daar in de Provincie het doelmatig bieden van de gelegenheid tot bijdragen tijdroovend is. Het comité wenscht intusschen wel met allen aandrang te verzoeken dat zij, die nog niet aan hun wensch tot het geven van een bijdrage hebben voldaan, zulks alsnog ten spoedigste doen, opdat de Prinselijke woning binnen den kortst mo gelijken tijd ter beschikking kan worden gesteld. De blijde huwelijksdag nadert snel en dus tevens het oogenblik. waarop het Nederlandsche volk zijn geschenk zal aan bieden. Tenslotte wenscht het comité te consta- teeren, dat de indruk als zou, in tegen stelling met den uitdrukkelijken wensch van Prinses en Prins, een ernstige versnip pering van geschenken te vreezen staan, niet juist is. Wel zijn of worden afzonder lijke inzamelingen gehouden, doch de daar mede verkregen gelden worden nagenoeg alle in overleg met en onder leiding van het Nationaal Comité voor een onderdeel van een der beide boven omschreven ge schenken bestemd. Nadere bijzonderheden over het te bou wen jacht en de veranderingen, die aan het Paleis Soestdijk zullen worden aange bracht. volgen binnen, enkele dagen. Stort uwe bijdrage bij den penning meester van uw plaatselijk comité, of bij de dagbladen, of op rekening van den alge- penningmeester te Amsterdam, Giro 285285. EEN CHEMICALIËNINRICHTING TE HAARLEMMERMEER AFGEBRAND. Twee personen bekwamen ernstige brandwonden. Gistermiddag omstreeks drie uur werd de brandweer van Hoofddorp gealarmeerd voor een brand die was uitgebroken aan den Nieuwemeerdlik in het Badhoevedorp al daar. in het gebouw van den heer Mer- bach, alwaar chemicaliën werden bereid. De heer M, was met z'n bediende, den 60-iarigen v. E„ in de inrichting bezig met het bereiden van was. Een daarmede ge vulde flesch stond in een pot met kokend water op een verwarmingstoestel. Doordat plotseling de bodem uit de flesch viel. kwam de was eerst in aanraking met het kokende water en daarna met de vlam van het toestel, waardoor een geweldige vuurzee ontstond. Het vuur greeD zoo snel om zich heen. dat de kleeren van den heer M in brand geraakten. HU wist uit de vlammen vandaan te komen en snrong in de Ring vaart. Het ontbrak gelukkig niet aan hulp vaardige handen om hem uit zijn benarde positie te bevriiden Direct werden ook po gingen aangewend om den ouden v. E die door den verstikkenden rook geen uitweg meer kon vinden uit het gebouw te red den. Beiden hadden zoodanige brandwon den bekomen, dat ze onder geneeskundige behandeling moesten worden gesteld. Dr. S verleende de eerste hulp. De brandweer uit Hoofddoro wist met de autospuit geassisteerd door de brandweer uit Badhoevedorp. het door den hevigen wind sterk aangewakkerde vuur te beper ken tot de inrichting, die met alles wat zich daarin bevond, tot den grond toe afbrand de en slaagde er in de aangrenzende oer- ceelen. die eenige schade hadden bekomen, te behouden. Verzekering dekt gedeeltelijk de schade. Er was pas een nieuwe kostbare instal latie in het gebouw aangebracht die nog niet verzekerd was. De brandweer van Amsterdam was ook uitgerukt tot kort bii den brand, doch od Amsterdamsch grondgebied blijven staan, in afwachting van een eventueel sein tot huloverleening. hetgeen echter gelukkig niet noodie bleek te zlin ENGELSCHE TRAWLER GESTRAND. Gisteravond te 7 uur is een Engelsche trawler, met 10 man aan boord, gestrand op een der banken van de Waddenzee, doordat een tros In de schroef was ver ward geraakt en de machines niet op volle kracht konden werken. Om half negen is de sleepboot Holland er echter in geslaagd de trawler vlot te trekken en te Terschel ling binnen te brengen. KIND DOOR OTTER AANGEVALLEN. Het dier waarschijnlijk door honger gekweld. Een typisch voorval heeft zich te Grams- bergen afgespeeld, waar een dochtertje van den landbouwer G. van der Haar uit de buurtschap Loozen. terwijl het zich langs het Almelosche kanaal naar huis be gaf, is aangevallen door een ongeveer een meter groote vischotter. Tot twee maal toe is het dier uit het water opgedoken en heeft het, blijkbaar door hevigen honger gekweld, het meisje aangegrepen, dat zich echter wist los te wringen en door het op een loopen te zetten, veilig de ouderlijke woning kon bereiken. Men zal nu trachten dezen kwaadaardigen otter te vangen, daar gevreesd wordt, dat het dier ook andere kinderen zou kunnen aanvallen. ERNSTIGE AANRIJDING BIJ ZWOLLE. Een wielrijder gedood. Gistermiddag om vijf uur zijn bij De Lichtmis (bij Zwolle) den weg langs het Lichtmis-kanaal, de heeren Jansen en Kok, die familie in het Sophia Ziekenhuis te Zwolle hadden bezocht, aangereden. Toen zij van het rijwielpad, dat links van den weg ligt, naar het z.g, fietspad naar de Meele aan de rechterzijde van den weg, wilden oversteken, gaven zij daarbij geen teeken van richtingsverandering, met het noodlottig gevolg, dat zij door een juist passeerende auto, bestuurd door den heer A. W. uit Zwolle werden gegrepen. Kok werd op slag gedood. Jansen bekwam een gebroken been en inwendige kneuzingen. Hij werd naar het Sophia Ziekenhuis te Zwolle overgebracht, waarheen ook het lijk van Kok is vervoerd. Even te voren was nagenoeg op dezelfde plaats een landbou wer uit Nieuw Leusen door een Amster- damsche auto aangereden. Dit slachtoffer kwam er met een gebroken arm af. Van den heer J. P. Leene. HOFSTEDE AFGEBRAND TE HUISSEN. Gisteravond om half tien is brand uit gebroken in de groote hofstede van den kweeker B. Vissér te Huissen. In een oogwenk stonden huis en schuur in lichter laaie. De vlammen werden hevig aangewak kerd door den krachtigen wind. De ge- heele inboedel van de woning ging in het vuur verloren, terwij i ook een boerenwagen een prooi der vlammen werd. Alleen het vee kon worden gered. Beide gebouwen werden geheel in asch gelegd. De brandweer was wel tijdig ter plaatse, doch kon tegen de vuurzee niets uit>- richten. J. P. Leene. Maandag a.s. zal de heer J. P. Leene te Alphen a. d. Rijn, zijn 40-jaxig jubileum herdenken in dienstbetrekking bij de in richting voor gemeente-administratie van N. Samsom N.V. aldaar. Hij zal dan tevens van deze N.V. afscheid nemen. Ongetwij feld zal het den heer Leene, die alom een groote bekendheid geniet, door zijn zitting in tal van instellingen en corporaties, niet aan belangstelling ontbreken. fid iouuk 'SQAMmdS tot 1/2 uur vóór zonsopgang zijn geluidssignalen verbo den: knippert dan mot de koplichten gis ottentiesein! GELUIDSSIGNAAL VERBODEN DE POSTVLUCHTEN. Hedenmorgen om half acht is de „Edel- valk" van SchiDhol naar Indië vertrokken. Aan boord ziin vier passagiers t.w twee voor Calcutta, een voor Rangoon en een voor Bangkok. Medegenomen is 310 KG. briefpost, 54 K G. pakketpost en 167 K G. vracht

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1936 | | pagina 19