TRIUMPH
LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Zaterdag 28 November 1936
vm viu&sife
m
triomfeert!
De strijd in Spanj*
YISSCHERIJ-BERICHTEN
Redactie151
Directie en Administr. 250
BUITENLAND
TELEGRAMMEN
Onze Telefoonnummers
(op 2 lijnen)
DE BIOSCOPEN
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Een Italiaansch-Japansch
accoord.
Horthy in Italië, Antonescu
in Polen.
Volgens berichten uit semi-officieele
bron is een accoord tot stand gekomen,
waarbij Japan de Italiaansche over-
heersching in Abessynië erkent in ruil
voor een Italiaansche erkenning van
Mandsjoekwo. Voorts is in het accoord
een opnieuw bevestigen van de Japan-
sche commercieele rechten in Abessynië
begrepen.
Bovendien wordt bekend gemaakt,
dat er geen enkel voornemen bestaat
te trachten deelneming te verkrijgen
van Italië aan het Duitsch-Japansche
verdrag, aangezien de delicate betrek
kingen van Italië met Groot-Brittannië
en Rusland een Italiaansche deelne
ming voor het oogenblik niet raadzaam
maken.
Een bevestiging derhalve van hetgeen
reeds lang bij geruchte de ronde deed.
De Paus heeft aan den Hongaarschen
rijksregent, admiraal Horthy bij gelegen
heid van diens bezoek aan den Vaticaan-
schen Staat de op één na hoogste pause
lijke onderscheiding verleend, namelijk de
Orde van den Gouden Spoor of den Gou
den Krijgsdienst.
De Hongaarsche minister-president Da-
ramyi werd met het grootkruis van de Orde
van Pius IX onderscheiden, welke onder
scheiding in rangorde onmiddellijk op de
Orde ran de Gouden Spoor volgt.
De overige heeren van het gevolg van
admiraal Horthy kregen eveneens pause
lijke onderscheidingen.
Horthy en zijn gemalin hebben deelge
nomen aan een groote ontvangst, die te
hunner eere georganiseerd was door den
grootmeester van de Souvereine en Mili
taire Orde van Malta, prins Chigi-Albani.
Verder waren aanwezig de Hongaarsche
ministers Daranyi en de Kanya. minister
Ciano, andere leden der Italiaansche re
geering en verscheidene kardinalen.
Hedenmorgen is het Hongaarsche gezel
schap naar Weenen vertrokken, uitgeleide
gedaan door de Koninklijke tamilie en den
Duce.
De Poolsche president heeft den Roe-
meenschen minister van buitenlandsche
zaken Antonescu, de ordeteekenen van de
hoogste onderscheiding, den „Witten Ade
laar", overhandigd. Antonescu van zijn
kant heeft maarschalk Smigly-Rydz de
hoogste' Roemeensche onderscheiding ver
leend. n.l. het grootkruis van de orde Ser-
viciu] Credencios.
Gistermiddag hebben minister-president
Skladkowski en de minister van buiten
landsche zaken, Beek, een bezoek gebracht
aan Antonescu:
De ondervoorzitter van den senaat. Ma-
kowski, voorzitter van de parlementaire
Poolsch-Roemeensche groep, heeft ter eere
van Antonescu een dejeuner aangericht.
In den loop van den middag onder-
tcekenden Antonescu en Beek een con
ventie betreffende de cultureele sa
menwerking tusschen Roemenië en
Polen en wisselden zij de ratificatie-
oorkonden uit van de conventie, be
treffende de Poolsch-Roemeensche
grensbepaling;
Beide landen verbinden zich geen troe
pen over hun gebied door te laten!
FRANKRIJK.
Wetsontwerp inzake
verplichte arbitrage.
DUITSCHLAND.
Verbod van kunstcritiek.
De minister van propaganda, Goebbels,
publiceert een verordening, waarbij de
kunstcritiek in haar bestaanden vorm
wordt verboden. In de plaats van den
kunstcriticus treedt de kunstredacteur, die
Iedere bespreking met zijn vollen naam
moet ondertcekenen. Het ambt van kunst
redacteur wordt afhankelijk gemaakt van
een speciale vergunning, slechts te verlee-
nen aan hen. die een werkelijk voldoende
vorming hebben genoten. De kunstredac-
teurm oet minstens dertig jaar zijn.
Uiteenzettingen van Blum en Delbos
Blum heeft gistermiddag bij het bureau
van de Kamer een wetsontwerp ingediend
betreffende dé verplichte verzoening en ar
bitrage in geval van sociale conflicten.
Het wetsontwerp bevat zestien artikelen.
Het eerste bepaalt, dat alle collectieve ge
schillen onderworpen worden aan een pro
cedure van verzoening en arbitrage, vóór
eenige verklaring van staking of uitslui
ting kan volgen. Waar de collectieve over
eenkomst in een arbitrage voorziet, is de
voorziene procedure van toepassing. Indien
niet in een procedure van arbitrage is
voorzien, komt het geschil voor een depar
tementale commissie van verzoening. In
dien niet op korten termijn tot overeen
stemming gekomen kan worden, dan wordt
de regeling van het geschil toevertrouwd
aan de zorgen van de nationale federaties
van het beroèp waarin het geschil zich
voordoet, die een commissie benoemen, die
binnen zes dagen een regeling tot stand
gebracht moet hebben. Indien deze com
missie er niet in slaagt tot een oplossing te
komen, komt het geschil voor een natio
nale verzoeningscommissie onder voorzit
terschap van den betrokken minister, welke
commissie verder is samengesteld uit een
gelijk aantal gesalarieerde krachten, aan te
wijzen door het verbond van de Fransche
werkgevers en het algemeen verbond van
den arbeid. Indien ook deze commissie het
geschil niet tot een oplossing kan brengen,
moet zij een procesverbaal opstellen, waar
in de punten van geschil worden opgetee-
kend en de partijen verzoeken een arbiter
aan te wijzen. Binnen acht dagen moeten
het verbond van den arbeid en dat van de
werkgevers bij de permanente commissie
voor de nationale economie twee lijsten,
ieder met vijftien personen er op, indienen,
waaruit de minister een arbiter kiest, in
geval een van de partijen weigert een ar
biter te kiezen. De arbiter zal worden ge
kozen van de lijst van de partij die in
gebreke blijft.
Indien de arbiters niet tot overeenstem
ming kunnen komen, wijzen zij een opper-
scheidsrechter aan. Indien zij het daar
niet over eens kunnen worden, kiest de
minister er een van de lijsten van de
beide verbonden. Deze opperscheidsrechter
moet in drie dagen een beslissing geno
men hebben. Indien de procedure van ver
zoening niet kan volgen, doordat een van
de partijen zich afzijdig wenscht te houden,
stelt de minister het proces-verbaal op,
waarover boven sprake was en de proce
dure heeft dan verder het bovengeschetste
verloop.
Indien de procedure v. arbitrage om de
zelfde reden niet kan volgen kiest de min.
een arbiter uit de partij die ln gebreke
blijft. De arbitrale uitspraak is bindend
voor belde partijen.
De Kamer heeft het wetsontwerp inzake
belastinghervorming in zijn geheel met
381 tegen 200 stemmen aangenomen.
De Kamer zal Dinsdag in den morgen
het wetsontwerp inzake verplichte arbi
trage en in den namiddag het wetsontwerp
inzake de pers behandelen.
Een bijeenkomst, die gisteravond ln het
Velodrome d'Hiver te Parijs en omgeving
van het Volksfront was georganiseerd,
werd bijgewoond door een groote men-
schenmenigte, die in opgewonden stemming
verkee'rde en herhaaldelijk den kreet
„Blum aan het werk" liet hooren.
Nadat de minister van staat. Violette,
een beroep had gedaan op de eenheid, ver
klaarde de communist Thorez o.a.: de werk
gevers lokken stakingen en desorganisatie
van het land uit. Wij zullen hun geen ge
legenheid geven te hernemen, wat zij ge
geven hebben.
Nadat de radicaal-socialist Campinchi
nog een rede had gehouden, nam minister
president Blum het woord. Met betrekking
tot de stabiliteit der regeering zeide hij
nooit was een regeering moeilijker van
buiten af omver te werpen dan de onze,
want alle aanvallen zullen op ons afstui
ten, zoolang de krachten, die in het Volks
front vereenigd zijn, aangesloten blijven.
Doch nimmer was er ook een regeering,
die van binnen uit gemakkelijker omver
te werpen was. Als antwoord op den kreet
„Blum aan het werk", herinnerde de mi
nister-president aan de laatste dagen. Ik
heb, zeide hij, niet het gevoel, bijzonder
inactief te zijn geweest. Wij leven op dit
cogenblik en in de komende dagen in een
tijdperk van intensieve actie. Hij noemde
de ontworpen wetten op, o.a, inzake de pers
en de verplichte arbitrage, en voegde hier
aan toe: dit ls niet alles. Ik zal morgen
aan den kabinetsraad een maatregel voor
stellen, welke beoogt een „democratisch
stakingsrecht" in te stellen, zooals het In I
een republlkeinschen staat moet bestaan, i
Wij zullen in volledige overeenstemming
met de corporatieve organisaties voor het
parlement de maatregelen doen zegevieren,
die de groote werkgevers thans weigeren,
langs minnelijken weg te aanvaarden. Blum
besloot zijn binnenlandsch-politleke be
schouwingen met een beroep op de eenheid
en met de verklaring, dat men geen strijd
kan voeren voor verplichte arbitrage tij
dens „een algeheele sociale crisis, en op
een oogenblik van algemeene staking en
hernieuwde bezetting van fabrieken". Over
gaande tot de buitenlandsche politiek, ver
klaarde Blum: er is op het oogenblik geen
enkele mogendheid in Europa, die zich
aan de non-interventie-overeenkomst heeft
onttrokken. Alle mogendheden blijven
medewerken aan de instelling van een
controlestelsel dat, Indien het verwezen
lijkt kan worden zooals ik wensch, ditmaal
doeltreffend zal zijn.
Blum protesteerde vervolgens tegen de
propaganda, waarbij Frankrijk voorgesteld
wordt als een verzwakt land. Frankrijk,
zeide hij, is in politiek en diplomatiek op
zicht, sterk, want wij zijn er in geslaagd,
den verzwakten of gebroken bundel onzer
vriendschappen en bondgenootschappen
weder te versterken. Wij zijn er ln belang
rijke mate in geslaagd, alle pacifistische
krachten ln Europa tot elkaar te brengen,
met elkaar te verzoenen en den band tus
schen hen te versterken. Blum protesteerde
dan ook nogmaals tegen de bewering, dat
Frankrijk door zijn regeering ls verzwakt
en onder luide toejuichingen besloot hij
met een beroep te doen op het vertrouwen
in de toekomst deT regeering.
Dit laatste slaat blijkbaar op het feit,
dat te Maubeuge in de metaalfabrieken de
algemeene staking is afgekondigd, waar de
fabrieken zijn bezet.
In de commissie van buitenlandsche
zaken heeft Delbos een uitvoerige uiteen
zetting gegeven van den buitenlandsch-
politieken toestand. Speciaal behandelde
hij de Spaansche kwestie. Hij verheelde
niet. dat door het Spaansche conflict op
alle terreinen moeilijkheden zijn ontstaan.
Delbos deelde mede, welke resultaten de
niet-inmengingscommissle te Londen heeft
bereikt en legde daarbij den nadruk op de
nauwe samenwerking tusschen Engeland
en Frankrijk. Engeland heeft den partijen
niet de rechten van oorlogvoerenden toe
gekend. in overeenstemming met de Fran
sche diplomatie. Ten aanzien van de
Duitsch-Japansche overeenkomst zeide
Delbos, dat deze niet moet worden be
schouwd als een stelselmatig antwoord op
het Fransch-Russische verdrag.
Flandin sloot zich volkomen aan bij het
geen Delbos over de samenwerking met
Engeland gezegd had en toonde zich ver
heugd over het feit, dat de Britsche regee
ring zich groote opofferingen getroost ten
gunste van een snelle bewapening. Hij ver
oordeelde verder de agressieve houding
der communistische partij tegenover
Duitschland. die, naar hij zeide, de Hitle-
riaansche propaganda in de wereld bevor
dert.
Waar de havenarbeiders te Havre weiger
den de Amerikaansche schepen „Washing
ton" en „Collanes" te lossen, is eerstge
noemde reeds naar Hamburg vertrokken.
Verdei- weigerden zes en twintig boot
werkers, die het Belgische schip „Egypte"
moesten lossen, den arbeid, omdat het ge
wicht van de balen katoen, waarmede het
schip is geladen niet overeenkomstig het
contract is.
ENGELAND.
Betaalde vacanties.
Het Lagerhuis heeft in tweede lezing
goedkeuring gehecht aan een wetsontwerp
betreffende toekenning van een week va-
cantie met behoud van loon aan ieder, die
sedert op zijn minst een jaar dezelfde be
trekking vervult.
UIT HET VERRE OOSTEN.
Weer toenemende spanning.
Opnieuw heeft een Russisch-Japansch
grensincident plaats gehad, waarbij aan
weerszijden dooden vielen.
De situatie spitst zich weer toe!
In een gezamenlijke verklaring van het
Japansche Kwantoeng-leger en het Mand-
sjocrijsche ministerie van buitenlandsche
zaken wordt het gevaar voor uitbreiding
van het communisme als reden opgegeven
voor de sympathie van Japan en Mandsjoe
kwo voor de Mandsjoerijsch-Mongoolsche
invasie in de Chineesche provincie Soel
Joean. De verklaring spreekt zich uit voor
het nemen van passende maatregelen, om
het hoofd te bieden aan den toestand in
Soei Joean, wanneer deze den vrede en de
orde ln Mandsjoekwo zou bedreigen.
2915
VIRGINIA
(Ingez. Med
ZUID-AMERIKA.
Roosevelt te Rio de Janeiro.
Een rede voor den vrede.
President Roosevelt, die zich op zijn
doorreis naar Buenos Aires gisteren voor
een officieel bezoek te Rio de Janeiro op
hield, heeft 's avonds het woord gevoerd in
een plenaire zitting van het Braziliaansche
bondsparlement, over den Amerikaanschen
vredeswil. Hij zeide o.a.: „Gelukkig is het
Amerikaansche werelddeel vrij van de oude
vijandschappen die in de andere wereld-
deelen zooveel ellende veroorzaken. Er was
geen lnteramerikaansch geschil denkbaar,
dat niet langs vreedzamen weg kan wor
den opgelost. Terwijl de rest van de wereld
een grimmig beeld van bewapening en
dreigende conflicten biedt, hebben de
Amerikaansche staten den plicht en de
taak zich van hun groote verantwoorde
lijkheid bewust te worden en althans ln
het Amerikaansche werelddeel een onver
breekbaren vrede te bewaren".
In zijn verdere uiteenzettingen sloot
Roosevelt ook Canada als een deel van het
Amerikaansche werelddeel ln en sprak zijn
overtuiging uit, dal ook de Canadeezen
hun eigen leven willen leven, „vrij van
veroveringen en vrij van de vrees voor
veroveringen". Hoe hechter de vrede ln het
Amerikaansche werelddeel gevestigd is, hoe
beter dit voor de overige wereld zal zijn.
De universiteit van Buenos Aires heeft
besloten, Rooseveit tot Doctor honoris
causa te benoemen.
DANZIG.
Antwoord aan Polen.
Senator Huth heeft gisteren, als plaats
vervanger van Grelser, die op het oogen
blik ln Duitschland vertoeft tot herstel
van zijn gezondheid, den Poolschen com
missaris von Papee, het antwoord over
handigd op de Poolsche nota van 24 Oct.
Volgens de Danzlger pers bevatte deze
nota de Poolsche eischen, voortvloeiende
uit het mandaat, door den Volkenbond
aan Polen toevertrouwd, benevens enkele
andere Poolsche eischen, die beoogden de
Poolsche rechten ln de vrije stad uit te
breiden.
In het antwoord van Danzig wordt on
derstreept. dat de autoriteiten van de
vrije stad geneigd zijn over de eerste kwes
tie onderhandelingen aan te knoopen na
den terugkeer van Grelser, die half De
cember wordt verwacht. Wat het tweede
gedeelte van de Poolsche nota betreft
een uitbreiding van de rechten van War
schau weigert de Danziger Senaat iedere
discussie, daar zij de meening is toegedaan
dal de huidige toestand de eenige is, die
een harmonische samenwerking tusschen
Warschau en de vrije stad toelaat.
Van andere zijde wordt inmiddels uit
Danzig vernomen aldus Havas dat de
nationaal-soclallsten pogingen onderne
men om drie Duitsch-nationale afgevaar
digden te bewegen hun oppositie jegens
het regime prijs te geven. Een hunner, de
advocaat Weise, zou voor dezen aandrang
zijn gezwicht.
ZUID-AFRIKA.
Wijzigingen in het kabinet.
De benoeming van den minister van
mijnbouw, Duncan, tot gouverneur-gene
raal, heeft eenige wijzigingen in het ka
binet noodig gemaakt.
Hofmeyr, die tot dusverre minister van
binnenlandsche zaken was, is benoemd tot
minister van mijnbouw, arbeid en onder
wijs, Stuttaford, minister zonder porte
feuille, ls met binnenlandsche zaken en
gezondheid belast, de minister van arbeid,
Fourle, neemt in het vervolg de porte
feuille van handel en industrie waar. Tot
minister zonder portefeuille ls Sturrock
benoemd. Dr. van Rensburg, staatssecreta
ris van justitie, ls administrateur van den
Oranje-Vrijstaat geworden.
De nota aan den Volkenbond.
Het is naar het oordeel van diplomatieke
kringen te Londen hoogst onwaarschljn.
lijk, dat het verzoek van Spanje, den Vol.
kenbondsraad bijeen te roepen, afgewezen
wordt, doch men acht het twijfelachtig, o
de raad nog in het begin der volgend
week zal kunnen bijeen komen. Er schijn
geen enkel initiatief te zijn genomen on
de zitting te Londen te doen plaats vinden
Malaga gebombardeerd
Drie escadrilles driemotorige bommen
werpers der rechtschen hebben, naar uil
Sevllla wordt gemeld, gisteren Malaga ge
bombardeerd. Het arsenaal van de haver
zou in brand staan.
ITALIË ZENDT CONSUL-GENERAAL
NAAR MANDSJOEKWO.
ROME, 28 Nov. (Havas), Italië zal geer
gezant naar Charbin zenden, doch eer
consul-generaal, waarvoor de exequatuu
reeds zou zijn gevraagd. Uit dit feit blijkt
dat de wederzijdsche erkenning var
Mandsjoekwo en Abessynië door Italië er
Japan uit een oogpunt van handelsbelani
moet worden bezien.
ZEELIEDEN HERVATTEN DEN ARBEID.
NEW-YORK, 28 Nov. (A.N.P.l. Stakendi
zeelleden en de leiders van 3 zeelieden
bonden verklaarden gisteravond, dat
met de Prudential Steamship Corporaties
en de Trans-Oceanic Steamship Corpou
tion een overeenkomst hadden ondertee
kend, waarbij de zeelieden en officiers
der schepen van deze lijnen onmlddelUjl
het werk zouden hervatten.
IJMUIDEN, 28 Nov, 1936.
VISCHPRIJZEN.
Tarbot per kilo f. 1.100.84, griet per kir
van 50 kilo f.2412, tongen per kilo 1.091
f. 0.72, groote schol f. 1916. middelscbi
f, 19—16, zetschol f. 23—21, kleine sch
f. 164, schar f. 9-502.80, groote schelvis:
f, 22.50, middel schelv. f. 21, kleinmiddi
schelv. f. 2017, kleine schelv. f. 14—5.Ï
kabeljauw per kist van 125 kilo 1.5(M
gullen per kist van 50 kilo 1.163.50, len
gen per stuk f, 1,85, wijting per kist vani
kilo f. 4.60—1.10.
Aangevoerd: 1991 kisten versche harm;
Prijzen f6.054.00 p. kist.
Aangekomen 3 stoomtrawlers: IJM 89 mt
f. 1549, IJM 91 met f. 1452, IJM 64 nu
f.1623 en de loggers KW 78 met f. Ill
KW 74 met f. 1175, E 19 met f. 617. IJM 41
met f. 1543 voor pekelharing, SDG 48 me
met f. 1011, SCH 302 met f. 1100, SCH
met f. 973, SCH 87 met I. 400, SCH 402 me
f. 1228, SCH 297 met f. 838. SCH 37 me
f.810, SCH 169 met f.562, VL 97 met IM
VL 142 met f. 356, VL 156 met f. 225, VL II
met f.91, VL 194 met f.198, VL 114 me
f. 643, VL 195 met f. 629 voor versche harig
GDG 48 met 214, VL 195 met 380, SCH 25
met 2, SCH 297 met 64, SCH 402 met 1
SCH 37 met 37, SCH 302 met 179 en SCH 5
met 416 kantjes pekelharing voor Katwijk
Het Lido-theater oogstte met „De mui
terij op de Bounty" zooveel succes, dat de
directie besloot de muiters opnieuw voor
een week te engageeren. Hopelijk blijft hun
succes even groot.
Luxor-theatcr Barton MacLane is
een geweldenaar, een bruut, een kracht-
mensch, die bij voorkeur rollen speelt als
gangster-hoofdman of chef van de, op de
film, dikwijls weinig scrupuleuze Ameri
kaansche geheime politie. In dit geval, d.
w. z. in de film ,3engaalsche tijger" com
mandeert hij geen ruwe menschen-typen,
doch leeuwen en tijgers in een circus, en
daar heeft hij z'n handen vol aan, In het
bijzonder aan Satan, 'n enormen konings
tijger, die niet klein te krijgen is! De tem
mer, onbevreesd en voortvarend als hij is,
voelt zich per saldo in zijn eer gekrenkt
dat Satan hem niet gehoorzamen wil zoo
als de andere dieren, en een enkele toe
speling van een zijner vrienden ls voor den
herhaaldelijk zwaar beschonken man weer
voldoende om de maat te doen overloopen!
Dan snelt de dolzinnige geweldenaar weer
naar de kooi (soms zelfs midden in den
nacht) en sensationeel zijn de gevechten
tusschen den beleedigden temmer, die z'n
overmacht toonen wil, en het op z'n prooi
loerende en tot het uiterste gesarde dier-
Slachtoffers vallen daarbij als de temmer
in het gedrang komt en zoo sneuvelt ook
z'n oude en toegewijde helper, die een red
dingspoging voor z'n baas doet, welke hij
echter zelf met den dood bekoopen moet.
Zal de bruut dan tot kalmte komen als
hij de zorg op zich neemt van de dochter
van den overledene en zelfs met haar in
het huwelijk treedt? Een oogenblik schijnt
dat zoo, maar te snel wordt de drank weer
de baas. Wat een idylle had kunnen wor
den, wordt een drama! De vrouw veraf
schuwt haar man, een nieuwe liefde voor
een huisvriend ontwikkelt zich i welke na
tuurlijk door den echtgenoot ontdekt
wordt» en een vreeselijk conflict met een
helsch gevecht tusschen temmer en tijger
besluit deze tragische historie, waarin de
dressuur in een wel zeer ongunstig dag
licht wordt gesteld!
Als tweede hoofdfilm: Pat O'Brien in
Zjjn gouden stem": een revuefilm, fraai
geënsceneerd, welluidend van klank (o.m.
aoort men den crooner James Melton) fijn-
geestig in meerdere tooneeltjes en met
den vlotten dialoog, welke men uit de
Warner Bros-fllms gewoon is.
Het Nieuwe Roxy-theater - Het leven ln
I al zijn geledingen van een geheele gene-
ratle heeft reeds vaker de stof geleverd
l voor een grootsche film. Desondanks blijft
het een uiterst dankbaar gegeven. Het sug-
gestieve begin van „Opmarsch der wereld"
voert ons ln den Jare 1873, toen een op
bloei in het zakenleven plotseling gevolgd
werd door een Ineenstorting. Vertrouwen
in de toekomst leidde de twee hoofdfiguren
Caroline en Roger naar het Westen, naar
Nebraska, waar ze belden hun leven in
dienst stelden van den wederopbouw van
de maatschappij. Hun huwelijk werd ge
zegend met een tweetal kinderen, van wie
de één door aanhuwelijking de bankinstel
ling van haar vader kon voortzetten. Lang
zamerhand herstelt zich de maatschappe
lijke wanorde: terreinen worden ontgonnen
en bebouwd, spoorwegen aangelegd enz.
Dan breekt eensklaps de wereldoorlog uit:
de oorlogsellende wordt ons nog eens voor
oogen gesteld. En daarna beleeft ln den
na-oorlogschen tijd de wereld opnieuw een
tijdperk van bloei, tot in 1929 hetzelfde
verschijnsel van vroeger zich herhaalt, dat
men thans met het alomvattende woord
crisis betitelt. En weer houdt de film ons
voor, dat geloof en vertrouwen in de toe
komst ons, zooals ook vroeger, uit de de
pressie zullen omhoogstuwen
Dit epos van een heele generatie wordt
op gevoelige wijze door regisseur WlUiam
Wellman op het doek gebracht en is stellig
een groote belangstelling waard. De twee
hoofdrollen van Ann Harding en Richard
Dix zijn sublieme staaltjes van filmspel,
waarbij de komische noot van Edna May
Oliver en Gry Kibbee zich voortreffelijk
aansluit. Een film dus, deze „Opmarsch der
wereld", die we met Interesse gevolgd bob
ben.
De tweede hoofdfilm ls getiteld „Op het
kantje af" en brengt ons herhaaldelijk ln
vroolljke scènes .vanwege de komieken Stan
Laurel en Oliver Hary, thans als kappers.
Een programma derhalve met een st-^ke
afwisseling!
Trianon-Theater Het hoofdnummer ls
een verfilming van het beroemde gelijk
namige boek „Sanders van de rivier" van
Edgar Wallace. Weinige schrijvers verstaan
als hij de kunst om zijn lezers op te nemen
in de sfeer welke zijn hoofdpersonen be
leven en de regisseur Zoltan Korda ls er
volxomen in geslaagd deze eigenschap ook
od den celluloidband over te brengen, ter-
wlil hii er bovendien een reeks prachtige
natuuropnamen van tropisch Afrika ln
heeft opgenomen. Op suggestieve wijze
brengt de film de geschiedenis in beeld van
de moeilUkheden, waarvoor het handjevol
Enge'.sche onderdanen, die tegenover hon
derdduizenden zwarte onderdanen het ge-
gezag vertegenwoordigen Lord Sandi (Leslie
Banks) is een van die kranige kerels, die
hun gezag niet baseeren od het nlegen van
gewelddadige onderdrukking, maar op
waarlijk overwicht, op hun tuiste keuze van
de verantwoordelijke inlandsche leiders en
od het vertrouwen waarmede hii hen tege
moet treedt. Een van deze leiders is de
Herculische neger Bosambo (Paul Robeson)
wiens antecedenten nu niet bepaald gun
stig zlin daar hU meerdere iaren ln de
gevangenis doorbracht cn zijn kennisma
king met Lord Sandi opnieuw aanvanl
met een serie leugens. Niettemin wijst Lon
Sandi hem een vrij belangrijke post aan e»
de ervaring leert al heel spoedig, dat ffl'
juist Inzicht en menschenkennls den reten1
ook thans niet ln den steek hebben gelaten.
Overal ln het uitgestrekte gebied heersten
orde, vrede en welvaart. Totdat Sanded
met Europeesch verlof wil gaan en onde]
de verschillende stammen als een loopene
vuurtje het gerucht de ronde doet. dat fl'
gouverneur dood ls en de Wet daarmede
vervallen. De oer-instictefi die zoo- lans
sluimerend waren gebleven, ontwaken we®
en de oude wrokgevoelens komen weer w*
ven Ook Bosambo heeft zich de haat
een dier stamhoofden op den hals eenaa
en die wraak treft in de eerste plaats ru»
vrouw Lilongo. die wordt ontvoerd, f05*®?,
zou zich zelf niet zlin, wanneer hii er
od uittrok om zlin vrouw terug te na*
maar het zou waarschijnlijk me' beiden h«
slecht ziln afgeloopen wanneer niet f*
ders was teruggekeerd en op het
ste oogenblik als reddende engel was
getreden. Men maakt evenwel heel
spannende momenten mede alvorens
zoover Is. Paul Robeson ontDODt zich »n
film behalve als een groot zanzer a-
meer dan middelmatig acteur, naar
het een groot genoegen ls te kóken
luisteren ..(g.
Voor de pauze draait een aardige
tivefllm „Hollywood zoekt een Drin-B
2-1
