iie Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 21 November 1936
Vierde Blad
No. 23516
Het Symposium
ter Chemie en Luchtbescherming
VISSCHERIJ-BERICHTEN
Bent U al in de
Nicolaas-stemming
bij VLASVELD
MENU VOOR DE WEEK
NUTTIGE WENKEN
De gevaren uit de lucht
«wel we zoo nu en dan het gevoel héb-
jat we eigenlijk nog wachten op den
,i van 1936. vertelt de kalender ons, dat
il heel gauw de laatste maand van het
is en wel zóó gauw, dat nog maar Juist
weken ons scheiden van het oud-Hol-
sche feest, dat de reeks van wintersche
nkdagen opent. En kan de kalender ons
overtuigen, dan zullen de kinderen het
doen. die ons sinds eenigen tijd, door
lel van „het" klassieke St. Nicolaaslied,
'keren, dat „de maan door de boomen
ot" zooals hun ouders en groot-
rs ook in hun jeugd gezongen hebben,
liet het minst: de winkel-etalages too-
i ons zulke heerlijkheden voor oogen,
re ten geschenke kunnen geven en
fn dat we wel moeten gelooven aan
naderenden 5en December,
oude kindervriend heeft dus Spanje
ten wat wonder! en zich, zooals
aditie dat eischt, per stoomboot naar
lage gewesten begeven. En of we willen
iet, we worden opgenomen in de ge-
rinnige sfeer, die de heilige Bisschop
Myra omgeeft. De meest zakelijke, mo-
imensch, de grootste Nurks kan zich
niet onttrekken aan de verwachting,
ngd met 'n beetje angst maar geen
gierige angst die uit 'n paar kinder-
i straalt. Zulke ouderwetsche kinderen
,an er werkelijk nog!
ar ofschoon het in de eerste plaats 'n
voor de kinderen is, blijft het toch ook
ïkoring houden voor volwassenen; mis-
m juist omdat het zelfs bij de zeer wij-
m bezadigden onder ons de kinderlijke
naar voren brengt, die toch in ieder
rh aanwezig is. En dus zijn we druk
aan de voorbereidselen voor 5 Decem-
zegt u? Doet u er niet aan? De
i zijn er niet naar? Ja, dat is iets, dat
rel eens meer als excuus of als voor
kei hooren aanvoeren. En in dit
is 't heusch 'n voorwendsel, want
icolaas-vieren behoeft niet veel te
En. 't Is n.l. nog iets anders, dan alleen
risselen van cadeaux, en juist dat an-
dat niets kost, is de hoofdzaak: de
jenheid, het plezier, waarmee we
a wat prettigs aandoen. Zelfs op
in kan 'n mensch bij brood alleen niet
i in dit geval bij marsepein en
jladeletters. Wat de bloemen in een
zijn, zijn de feesten in ons leven: ze
fen wat licht en zonnigheid, zeker niet
t laatste plaats dit feest van „geven",
s het genoegen, dat het „geven" ons
t, niet 'n heel klein onderdeeltje van
joote menschenliefde, die de volken
r tot enkaar zal brengen en het ver
ten in de mensehheid moet herstellen
11e sombere gedachten ten spijt, die
misten mogen verspreiden?
o door-filosofeerend kunnen we de tra
van het St. Nicolaasfeest zelfs zien als
«erkend aan den wereldvrede,
lar we hadden het over de voorberei-
van onze inkoopen en nu moeten
overleg en ons organisatietalent ten
tooneele verschijnen Want al mogen we
dan den „slechten tijd" niet als voorwend
sel nemen om den goeden Sint eenvoudig
te negeeren, menigeen moet toch wel dege
lijk rekening houden met 'n kleiner budget
voor feestelijke uitgaven. Als er maar niet
gejammerd en geklaagd wordt, dat er vroe
ger toch zooveel meer besteed kon worden!
Omkijken en vergelijken met het verleden
brengt nooit veel goeds tot stand. Toch
schijnt roeien met de toevallig aanwezige
riemen voor veel menschen erg moeilijk te
zijn; de meerderheid kan beter herinneren
dan denken. Laten we probeeren te behoo-
ren tot de minderheid de goede minder
heid, die wèl denkt, n.l. allereerst, hoeveel
we kunnen en willen besteden aan de Sin-
terklaascadeaux, en in de tweede plaats:
hoeveel menschen we van dat bedrag ple
zier kunnen doen. Want kan de som, die
we uitgetrokken hebben, bij dit feest, dat
bij uitstek staat in het teeken van het al
truïsme tenminste behoort te staan
niet beter in een groot aantal kleine ge- i
schenken omgezet worden, dan in enkele
groote? Gat u vroeger altijd groote cadeaux
en geeft u daarom nu maar liever niets?
Uw hand op uw hart kijkt daar de
ijdelheid niet 'n beetje om den hoek? En
zou dat niet 'n poging kunnen verraden
o, natuurlijk onbewust! om 'n ander te
overbluffen, wat, zacht uitgedrukt, niet di
rect 'n bewijs van veel beschaving ls.
Waarom niet fantasie en geduld aan 't
werk gezet ter aanvulling van de minder
gespekte beurs? Dan draait u uw hand toch
niet om voor het fabriceeren van een ge
zellige kousenhanger uit 'n latje, lint en een
fleurig lapje; allemal dingen, die u mis
schien nog hebt: kosten nihil, 'n Eenvoudig
opschrijfboekje krijgt van de kunstzinnig
aangelegde geefster 'n artistiek omslagje.
Teekenpapier kan met 'n paar aardige
platen omgetooverd worden in een niet on
verdienstelijke verjaarskalender; snuffelt u
de oude tijdschriften maar eens na voor ge
schikte illustraties. En zoo zijn er nog zoo'n
massa mogelijkheden, 'n Goede hulp is de
sneldrogende lak, die we bij den drogist in
alle kleuren kunnen krijgen. Stukjes asbest,
met 'n enkel motiefje versierd, kunnen aar
dige onderleggers worden voor 'n heete
melkkan of 'n poreuse bloemvaas; 'n zelf
gebakken cake of borstplaat, aardig ver
pakt, kunnen eveneens komen getuigen van
uw „good-will".
Nog steeds is geven zaliger dan ontvan
gen; wat we ook op veel spreekwoorden
hebben af te dingen, dit is dunkt me wel
zonder eenig voorbehoud te aanvaarden.
Wat 'n verstokte misanthroop weer zal doen
zeggen: „Zie je wel, dat z.g. altruïsme be
staat niet: je geeft, om jezelf 'n „zalig" ge
voel te bezorgen; ook dit is dus weer terug
te brengen tot egoïsme,"
Zouden we werkelijk alleen 'n ander ple
zier doen, omdat het onszelf 'n behaaglijke
gewaarwording geeft? Dat kan ik niet ge
looven.
In elk geval: laten we geven, en als 't
kan, met ruime hand. Wie de middelen er
toe heeft, taste voor dit feest eens flink in
den zak; we doen er in alle opzichten goed
aan. De winkeliers doen hun best de etala
ges zoo aanlokkelijk mogelijk te maken,
maar heusch, hun bedoeling is die etalages
na 5 December zoo leeg mogelijk te zien.
VOOR HET MENU
AARDAPPELEN direct besteld
OUDE /IMGEL 120
teu 7'9
DOEZQ/TQQQT 22
Tsuiezs
L El DEM
(Ingez. Med.)
MAANDAG:
Runderrollade 12 dagen l, witte kool
in saus, aardappelen.
Custardpudding met citroensaus.
Recept: Custardpudding met citroen
saus. - Kook op de gewone wijze pudding
van 'It L. melk, 1 eetl. Custard en 5 eet
lepels suiker, desgewenscht 1 ei. Laat de
dunne schil van 1 citroen 'h uur trekken
in 'it L. water, verwijder ze, doe er het sap
bij van 2 citroenen, gezeefd en '/i ons bas
terdsuiker en bind de saus met aange
mengde sago op de gewenschte dikte.
DINSDAG
Koude rollade, gestoofde prei. aardappel-
purée, droge rijst met boter
en suiker.
Recept: gestoofde prei. - Maak 12 a 15
dikke preien goed schoon, wasch ze en kook
ze hi ruim kokend water met zout gaar
Laten we, als 't even kan, maar eens 'n
sfeer van royaal-heid om ons hebben en
tenzij het 'n gebiedende eisch is niet „op
koopjes loopen." Wie dat voortdurend en
zonder noodzaak doet, diens gedachtengang
wordt zoo afgestemd op „pingelen" en
„goedkoop", dat zijn geest ook goedkoop
wordt: en aangezien alle innerlijk leven
zich in uiterlijkheden demonstreert, duurt
het niet lang, of 't gezicht neemt 'n uit
drukking aan van benepenheid en slimheid
(„dat heb ik toch maar fijn goedkoop op
den kop getikt!").
Natuurlijk is „maar raak koopen" even
min aan te bevelen; dat voert tot ver
kwisting, en elke verkwisting, ook al kan
uw beurs het lijden, is in den grond 'n ge
brek aan eerbied voor het werk van de
natuur of van menschenhanden.
Ook lijkt me niet de juiste geef-stemming
aanwezig, als we hooren zeggen: „O, ja, ik
moet nog wat voor die of die koopen!"
zooals het zoo vaak de laatste dagen voor
St. Nicolaas gaat. We moeten nooit wat
voor 'n ander koopen, we willen 'n ander
plezier doen.
Maar u hebt nog 14 dagen en kunt nog
heel wat tot stand brengen. Laat St. Nico
laas tevreden over u zijn!
CRITICA.
3 kwartier. Laat ze uitlekken, smelt 'It ons
boter met 4 eetlepels azijn zachtjes uit en
stoof hierin de prei nog 1/4 uur.
WOENSDAG:
Gehakt, spruitjes met kastanjes,
aardappelen,
vanillevla met abricozen.
Recept: Spruitjes met kastanjes. - Zet
1 K.G. gewasschen spruitjes op met kokend
water en 1 eetl. zout en laat ze gaar
koken, Wasch 1 pond kastanjes, kruis ze
in, kook ze gaar, pel ze en stoof ze met de
gaargekooktc en uitgelekte spruitjes en
ons boter nog gedurende een kwartier.
DONDERDAG:
Versch gekookte ham, snijboonen
(uit blik), aardappelballetjes,
vermlcellischoteltje.
Recept: Vermicellischoteltje. - Wasch
1 ons vermicelli in koud water af, zet ze
met schoon water op, laat aan de kook
komen en even doorkoken en giet ze af.
Brengt 'It L melk aan de kook, doe hierin
de vermicelli en kook ze gaar, vermeng ze
met 2 eierdooiers en 1 ons Sultane-rozij
nen, 4 eetlepels boter en 'h ons suiker en
ten slotte 2 geklopte eiwitten. Doe de
massa in een beboterd vuurvast schoteltje
en zet ze in den oven tot ze goudgeel
ziet.
VRIJDAG:
Gebakken kabeljauw, aardappelpuree,
molsla,
gort met rozijnen.
Recept: Kabeljauw. - Wasch 4 mooten
kabeljauw van pond elk, af, droog ze en
wrijf ze in met zout. Laat ze zoo 'h uur
staan, wentel ze flink door wat bloem en
bak ze dan in boterolie aan beide kanten
bruin. Zorg, dat de olie goed heet is en
reken voor iederen kant ca. 10 min.
ZATERDAG
Hutspot met witte boonen en klapstuk,
flensjes.
Recept: Hutspot. - Laat 1 pond klap
stuk 1 uur zachtjes trekken in L. water,
kook hierin l'lt KG. schoongemaakte en
in stukken gesneden winterwortelen en 'It
pond uien gaar. Kook afzonderlijk 1 K.G.
aardappelen gaar, stamp ze fijn en roer
ze met wortelen en uien stevig door elkaar,
doe er 'It ons boter of vet bij en het klap
stuk en laat alles nog zachtjes 'It uur
stoven.
ZONDAG:
Macaronisoep, kalfscoteletten, bloemkool
aardappelen, schuimomelet.
Recept: Kalfscoteletten. - 4 coteletten
van 150 gr. worden gewasschen en gezou
ten, door geklopt ei en paneermeel gehaald
en in 100 gr. boter zachtjes bruin gebraden.
De jus wordt afgemaakt met water en de
coteletten hierin zeer zachtjes nagestoofd
(1/2 a 3/4 uur). Daar bij nastoven het
korstje licht loslaat, kan men ze ook 20
min. per stuk bakken en niet nastoven.
Eenvoudig menu.
Kop bouillon. Chateaubriands met
spaghetti, met tomatensaus, vruchten.
Chateaubriands zijn kleine biefstukjes,
die als gewone biefstuk worden gebakken.
Maakt de huid
zochten mat.
De beste
onderlaag
voor poeder.
(Ingez. Med.)
Het koken van melk moet liefst direct
na ontvangst geschieden. Melk moet 35
min. doorkoken om onschadelijk te worden
voor onze gezondheid. Melk, voor spijsbe
reiding bestemd, neemt men liefst apart,
zoodat ze niet tweemaal gekookt behoeft
te worden, hetgeen de voedingswaarde
vermindert. Voor het koken van melk ge
bruikt men een pan met dikke bodem om
aanbranden te voorkomen. Verschillende
melkkokers komen in den handel voor,
waarbij de kans op overkoken sterk wordt
verminderd. Koel de melk na het koken
zoo spoedig mogelijk af. Het vaatwerk,
waarin melk bewaard wordt, moet zeer
schoon gehouden worden. Achtergebleven
melkresten bevorderen het bederf in hooge
mate.
Om een grootere hoeveelheid boter lan-
geren tijd goed te houden, giet men er wat
kokend water op. Het bovenste gedeelte
smelt dan even en geeft later bij het stol
len een afsluitend laagje. Ook kan men
een laagje gekookt pekelwater op de boter
gieten. In beide gevallen sluit men het vat
of de pot af met perkamentpapier tegen
de stof.
Voor stijf te kloppen room bestelt men
slagroom, die een hooger vetgehalte heeft
dan room of kookroom. Vóór het stijfslaan
voegt men de gewenschte hoeveelheid
suiker toe, omdat, bij later doorroeren de
room licht tot boter wordt geroerd.
!t tweedaagsche symposium over Che-
en Luchtbescherming, uitgaande van
led. Chemische Vereeniging en gehou-
in het Anorganisch-Chemisch Labora-
m te dezer stede, werd gistermiddag
met een
lezing van Lt.-Kol. A. J. Maas,
iinstructeur van het Korps Luchtdoel-
erie te Utrecht.
*er merkte op, dat alleen een volledige
1 van luchtverdediging en lucht-
ïerming nut afwerpt.
jachtvliegtuig zonder zoeklichten
b.v. in den nacht slechts geringe
de Zoo is de samenwerking tusschen
(artillerie en jachtvliegtuigen een ver-
)te. Overdag heeft het jachtvliegtuig
«lp van artillerie en mitrailleurs,
s luchtdoelgeschut is zeer modern. De
Semeters zijn langs electrischen weg
vuurleidingstoestel en geschut ver-
bi. zoodat de stukken automatisch ge
worden, zonder dat. de bedienings-
khappen het doel behoeven te zien.
spreiding bij het nieuwe materiaal
H geringer dan van het vroeger ge
le; de trefkans op een gesloten af-
vliegtuigen is dan ook zeer groot,
"ojectiel van het luchtdoelgeschut van
'in. is zeer gevoelig. Dun doek is reeds
«ende om het projectiel te doen explo
ot
;5r ,ase hoogten gebruikt men de mi-
kur (500 schoten per minuut),
zoeklichten werken steeds samen met
«apparaten om de richting vast te
waarin de vliegtuigen zich be-
het beschermings- en verdedigings-
behoort verder de luchtwachtdienst,
'onontbeerlijk is om op tijd klaar te
- verduistering is een machtig passief
«hgmgsmiddel.
ie e#r wijst er nadrukkelijk op dat een
itE aiweerorganisatie veel onheil voor-
'uchtverdedigingsmanoeuvres van
^nut zijn, missen ze steeds de moreele
i'l^Engelsche en Fransche militaire
era'uur leert men dat luchtverdedi-
leen
joer groot effect sorteert.
en ook de civiele luchtbescher-
zijn in de groote steden
,,jj™digingskringen gevormd,
zijn'
L, worden samengevat, civiele en
v maatregelen vullen elkaar aan.
|Z spreker van den eersten dag,
li H. van Riesen. adj. inspecteur
i Pptherming van de bevolking te-
i«- aanvallen, een voordracht over
'Z'whuwings- en Alarmeeringsdienst.
miS» deze diensten ls drieledig, n.l.
In
de
I en
de reeds
[«h«Rpee!'eedstellen van de diensten
Iklkim aatsen, waarschuwing van
l i. s ®ch in veiligheid te stallen
Ibevolki
ïiv,5k waarschuwen
""bereide maatregelen te nemen.
Zaak van overheidszorg is de zgn. lucht
wachtdienst. Deze bestaat uit op geschikte
wijze langs de grens opgestelde lucht-
wachtposten, die kunnen hooren en zien
of vliegtuigen de grens overschrijden. Deze
melden door naar het centraal luchtwacht-
bureau, dat hierna zijn eerste bericht, n.l.
„luchtgevaar aanwezig" zoo mogelijk met
de radio aan de bureaux van de hoofden
der plaatselijke diensten doorgeeft. Hierna
maakt het centraalbureau de koers op en
zendt nadere gegevens.
Na dezen waarschuwingsdienst volgt het
werk der plaatselijke alarmeeringsdienst.
Deze heeft te voren uit experimenten be
paald hoe groot de straal der eerste cirkel
tond zijn stad is, waarna hij niet langer
kan wachten met het oproepen vao zijn
hulpdiensten Deze straal is vnl. afhan
kelijk van de snelheid der te verwachten
vliegtuigen. Als de vliegtuigen een tweede
cirkel met kleinere straal overschrijden,
zal hij niet langer kunnen wachten met
het op groote schaal alarmeeren der be
volking. Spr. behandelt vervolgens de er
varingen met proeven in ons land genomen
en de speciale moeilijkheden, die ons land
oplevert voor een goeden waarschuwings
dienst. Iedere snelheidsvergrooting der
vliegtuigen maakt een versnelling in de be
richtgeving noodzakelijker en daarom zijn
buitengewoon goed ingerichte bureaux en
zeer goed geoefend personeel een eerste
vereischte
Zoolang we voor de kust schepen kun
nen houden, zal ook het plaatsen van
luchtwachtposten daar mogelijk zijn (duik-
booten).
De eerste spreker van dezen morgen was
ir. A. J. der Weduwen, technoloog bij het
Staatsbedrijf der Artillerie-inrichtingen
aan de Hembrug, die een voordracht hield
over
Individueele beschermingsmiddelen,
waarna ir. D. Douwes van het lab. der
Norit-Ver. Verkoopcentrale een voor
dracht hield over „Adsorptie en actieve-
kool".
Het woord was daarna aan ir. D. J. v.
Wijk, technoloog bij den Rijksrubberdienst
te Delft, die een voordracht hield over
Keuring en oplegging van ruhber-
onderdeelen van gasmaskers.
De laatste middag van het symposium
werd geopend met een voordracht van
kapt. A. Burgdorffer, van het departement
van defensie, die sprak over
Bescherming der burgerbevolking.
Spr. begon met er op te wijzen, dat bij
luchtaanvallen op de burgerbevolking, in
de eerste plaats gerekend moet worden op
het gebruik van brisantbommen, doch dat
wellicht getracht zal worden de herstel-
lingswerkzaamheden te bemoeilijken door
het gebruik van strijdgassen. Bij woon
huizen is tegen voltreffers van brisant
bommen practisch geen voldoende bescher
ming te krijgen, zoodat men zich daar moet
beperken tot het inrichten van z.g. scherf-
vrije ruimten, d.w.z. dat ze bestand zijn
tegen wegvliegende scherven van in de
nabijheid springende bommen en ook be
rekend om eventueele instortingslasten te
dragen en ook gasdicht zijn. De kelder is
hiertoe het meest geschikt. Bijzonder wen-
schelijk is het dan ook een eenvoudige
gassluis in te richten.
Spr. wijst dan op de wenschelijkheid om
bij het stichten van nieuwe woonhuizen
reeds dadelijk met deze zaken rekening te
houden, daar de bouwkosten daarbij
slechts een zeer geringe verhooging zullen
ondergaan, n.l. voor de zwaardere kelder
afdekking, voor de noodige stalen luiken
en voor de gasdicht sluitende deuren. Door
de brandvrijheid van de gebouwen te be
vorderen, wordt tevens tegemoet gekomen
aan het gevaar van brandbommen. Instor
tingsgevaar kan bij groote gebouwen wor
den beperkt door skeletbouw toe te passen.
Ter bestrijding van het gevaar van
brandbommen, is het noodig de bovenste
verdieping zooveel mogelük te ontruimen
en de bovenste vloer bij voorkeur met
brandvrije platen, of eventueel met een
laagje zand van 3 c.M. af te dekken.
Spr. verdeelt de openbare schuilplaatsen
in ruimten voor ten hoogste vijftig per
sonen en in ruimten voor meer personen,
echter niet meer dan honderdvijftig, om
de schuilplaats niet te groot en te tref-
baar te maken Deze schuilplaatsen moe
ten volgens de wet betreffende bescher
ming tegen luchtaanvallen door de over
heid worden ingericht. Ook de luchtver-
versching werd daarbij behandeld; altijd
moet over drie vierkante meter ruimte per
persoon worden beschikt.
Aan te zuigen buitenlucht moet ten allen
tijde worden gezuiverd met een z.g. schuil-
plaatsgasfiltertoestel. Spr. wees op de voor
deden van een dergelijk apparaat, o.a. om
dat in de schuilplaats een zekere overdruk
ontstaat, die belet dat door ontstane ge
breken gas in de ruimte zal dringen, ter
wijl bij langdurig verblijf toch geen zuur
stofgebrek kan ontstaan.
Over
Beschermingsmaatregelen in de
industrie
spraken vervolgens ir. L. H. M. Sauter,
bedrijfs-scheikundige bij de Staatsmijn
Emma (Treebeek i en dr. J. J. de Boer,
scheikundige bij de N.V. Philips (Eind
hoven). Volgens ir. Sauter moet de bedrijfs
leiding van elke onderneming nagaan,
welke maatregelen ter bescherming van haar
personeel en bedrijven dienen te worden ge
nomen. Verder, of men zich eenvoudig kan
aanpassen aan het gemeentelijk luchtbe
schermingsplan, dan wel dat het wensche-
lijk is 'n eigen luchtbeschermingsdienst in
het leven te roepen. De steenkoolmijnen en
nevenbedrijven in Zuid-Limburg verkeeren
in dit laatste geval.
De staatsmijnen hebben een eigen dienst
onder éénhoofdige leiding. Aan het hoofd
van den luchtbeschermingsdienst is toe
gevoegd een staf van deskundigen en een
organisatiebureau. Over ieder der bedrij
vencomplexen en woninggroepen is een
kringchef geplaatst De waarschuwings
dienst ziet zich in Zuid-Limburg voor zeer
speciale moeilijkheden geplaatst.
De meest kwetsbare punten van een mijn
zijn de schachten. Vernietiging van een
der schachtblokken brengt groote gevaren
voor het, ondergronds werkzame personeel
Met het oog op gifgassen zullen bij alarm
de ventilatoren buiten werking moeten
worden gesteld.
Oude tanks of stoomketels zijn voor het
inrichten van kleine schuilplaatsen zeer
geschikt. Reservoirs voor brandbare vloei
stoffen kunnen met zandzakken en aarden
wallen worden omgeven. Gashouders moe
ten liefst buiten gebruik worden gesteld,
speciaal droge wegens explosiegevaar bij
treffers Woningen, vlak bij de bedrijven
gelegen, moeten worden ontruimd.
Volgens dr. de Boer moet het tot de on
mogelijkheden worden gerekend, dat groote
fabriekscomplexen met hooge betonnen ge
bouwen overdag tijdig aan waarneming
uit de lucht zijn te onttrekken', bij vol
ledige verduistering van fabrieken en om
geving is dit 's nachts mogelijk. Indien
fabrieken geheel worden geblindeerd, is in
tijd van oorlog het werken 's nachts aan
te bevelen. In de hoogte betonnen gebou
wen, in de kelders voor zoover aanwezig,
of op lagere verdiepingen, zijn schuilplaat
sen aan te brengen, zoodat men de ge
bouwen niet behoeft te verlaten. De buiten
nog noodzakelijke verlichting kan 't beste
met ultraviolet licht en fluoresceerende
voorwerpen geschieden.
Bij een personeelsterkte van vijfduizend
a zesduizend man zijn er nog achthonderd
tot negenhonderd man noodig als hulp
personeel bij de luchtbeschermingsdienst.
Vervolgens spaak dr. C. W. van Hoog
straten, scheikundige aan het staatsbedrijf
der artillerie-inrichtingen aan de Hembrug
over
Desinfectie en ontsmetting.
Spr. wijst er allereerst op, dat voor dezen
belangrijken tak van van bestrijdings
dienst van het luchtgevaar, een goede ken
nis deT eigenschappen der oorlogsgassen
onontbeerlijk is. Het voornaamste gevaar,
dat ons bedreigt is het gebruik van mos
terdgas. Ook van de vernietiging van
enkele andere gassen moet de onsmettings-
dienst echter op de hoogte zijn.
Spr. gaat nu enkele vernietigingsmetho
den na. Chloor en phosgeen kunnen door
goed luchten voldoende verwijderd worden.
Van de verstikkende gassen wordt diphos-
geen door water ontleed in zoutzuur en
koolzuur. Water of sodaoplossmgen zijn
hiervoor voldoende. Ohloropikrine wordt
door natriumsulfiet of een alkalisfche op
lossing van zwavellever omgezet. De meest
voorkomende tranen- of ntezenverwekkers
kunnen met alkalische zwavellever of met
chloorkalk (de arsinen) onschadelijk ge
maakt worden.
Bij de belangrijke verwijdering van mos
terdgas wijst spr. er op dat vooral bij niet
zware besmetting water gebruikt kan wor
den, ook al omdat de beschikbare hoeveel
heid van andere ontsmettingsmiddelen ge
limiteerd is. Naast water is chloorkalk of
een hypochloriet-oplossing te gebruiken;
andere middelen zijn vrijwel alleen door
den medicus te gebruiken en komen bij
gebouwen en voorwerpen niet in aanmer
king.
Spr. pleit dan voor een zoo groot moge
lijke uniformiteit in de aan ontsmettings-
ploegen te verstrekken chemicaliën. Mei
water alkalische zwavelleveroplossing en
chloorkalk kan worden volstaan, soda kan
wegens zijn goedkoopte ook vaak gebruikt
worden.
Vervolgens behandelt spr. enkele practl-
sche moeilijkheden, die zich in diverse ge
vallen voordoen.
Ontsmettingswerkzaamheden zullen meest
al moeten worden verricht door de ge
meentelijke reinigingsdiensten. Deugdelijke
voorbereiding en oefening is een eerste
eisch. Aan de ontsmettingsdienst en de
ontsmettingsploegen kan de chemicus voor
lichting geven.
Hierna sprak ir. A. J. der Weduwen over
industrieel-chemische verdedigingsvoorbe
reiding.
DE HARINGVISSCHERIJ.
(Van onzen visscherij-medewerker).
De berichten uit zee melden nog steeds
een matige visscherij. Groote schoten wor
den er niet gedaan, doch men krijgt den
indruk, dat er gemiddeld nog wel wat ge
vangen wordt. De aanvoeren wijzen hier
ook wel op: de meeste schepen, die binnen
komen zijn niet vol, doch misse reizen
behooren tot de uitzonderingen. De markt
blijft vast, in het bijzonder voor volle-
haring; de aanvoer is dan ook niet bijzon
der groot; tengevolge van het vele slechte
weer is er weinig gelegenheid geweest om
de haring te kaken.
Het tonnenprobeem. zooals we dat de
laatste weken hebben leeren kennen, be
hoort gelukkig weer tot het verleden en na
de enorme stijging van de tonnenprijzen is
thans weer een daling ingetreden. De
reeders hebben hieruit wel de les kunnen
trekken, dat er in de toekomst meer nieuwe
tonnen moeten worden gemaakt. Wanneer
b.v. overeenstemming zou kunnen worden
bereikt om per schip 300 a 400 tonnen te
maken, dan zouden er per jaar een 70 a
80.000 nieuwe tonnen in circulatie komen.
Van een gebrek aan tonnen in het volle
seizoen zou dan geen sprake meer zijn en
een prijsstijging, zooals we die de laatste
weken hebben meegemaakt, zou voor goed
van de baan zijn.
Met groot genoegen is in reederskringen
kennis genomen van de benoeming door
den Minister van Landbouw en Visscherij
van mr. Kieviet de Jonghe. voorzitter van
de Reedersver van de Ned. Harlngvis-
scherij, tot voorzitter van de Nederland -
sche Visscherijcentrale. Deze benoeming
zal de goede verstandhouding welke toch
reeds tusschen de V. C. en de Reeders-
vereeniging bestond, niet anders dan kun
nen bevorderen.
DE TREILVISSCHERIJ.
De besommingen van de loggers, zoowel
als van de stoomtreilers blijven alleszins
bevredigend Deze week werd voor het eerst
een aanvang gemaakt met de distributie
van versche zeevisch, door bemiddeling
van de gemeenten Dit lijkt ons een maat
regel, die zeer zeker den afzet zal bevor
deren. Tevens zijn de reeders nu in de
gelegenheid eenigszins prijsregelend op te
treden. Wanneer deze eerste pogingen sla
gen, waaraan wij geenszins twijfelen, dan
zal het aanbeveling verdienen de distri
butie in de toekomst uit te breiden tot
haring in zijn verschillende hoedanigheden
als versch, gerookt, gezouten en eventueel
gebakken of in het zuur,
