Een landgenoot
als vrijwilliger in Spanje
it jaargang
lESifS(H DAGBLAD, Dinsdag 17 November 1536
Derde Biad No. 23512
De strijd in Spanje
Wat hij beleefde als miliciano
GEMENGD NIEUWS
LUCHTVAART
SPREEKCEL
VRAGENRURRIEK
VII.
Beeld van Madrid
Madrid, hoofdstad van Spanje, zetel van
regeering, de stad die door de recht
ten zoo fel begeerd wordt en waarom
-veel bloed vergoten is, ligt. in het cen-
m van het land. Uit het Noorden, het
uiden en het Westen zijn de troepen van
ie fascisten naar dit strategische punt op
rukt, Ging dus de hcele strijd om het
It van de hoofdstad, de Madrileenen
kken er zich niet meer van aan dan de
woners van de andere groote Spaansche
'en Het leven ging zijn gewonen gang
café's, de bioscopen en andere amuse-
entsgelegenheden waren tot middernacht
pen. De stad werd door de vijandelijke
Legers met rust gelaten. Wel werden van
jd tot tijd pamfletten boven de stad ge
rooid maar helsche machines zijn er,
lang ik in Madrid was, niet ontploft,
et eenige, waaraan men direct kon be-
erken, dat er wat te doen was, waren de
le burgers en burgeressen, die een
rolver in hun zak hadden. Verder waren
k alle particuliere auto's in beslag ge
en. Met groote letters was op de wa
ns geschilderd tot welke partij zij be
rden: U.G.T.. C.N.T., PO.U.M, F.A.I.,
Er werd niet al te zachtzinnig met
wagens omgesprongen. Iedereen, die
r particuliere zaken door de stad moest
iaën. was dus genoodzaakt van de on-
grondsche of van de tram gebruik te
aken. Een financieel bezwaar hoefde dat
et te beteekenen, want voor tien centi-
es. dus nog geen twee cent, kon men
-ver reizen als men wilde. Begrijpelijk
bet, dat er veel gebruik van de trams
maakt werd en wat hier in ons land niet
elijk zou zijn. bleek in Madrid gewoon-
De trams werden zoo volgeladen, dat
e reizigers op eikaars schoot moesten
zitten; de voor- en achterbalkons
-aden stampvol, de treeplanken waren
-r drie of vier mannen bezet en zelfs
-bier op de buffer stond soms een keu-
'f aangekleed heer, die zich bij de ver-
'"'ende bochten angstvallig moest vast-
pen. wilde hij niet op de rails gesmc-
o worden. Ook veel soldaten maakten
mik van het openbaar vervoermiddel-
er, die een uniform aan had. hoefde in
t geheel niet te betalen. Van regee-
gswege wars het den winkeliers ten
ngste verboden de prijzen op te drijven.
B de uitvoering van dit gebod werd
reng de hand gehouden. Overtreders wer-
a uit hun winkels verjaagd. Hier en
trof men nog wel eens een door de
ütie verzegelde deur aan. Werden de
ijzen dus niet hooger, de voorraden van
f winkeliers slonken wel zienderoogen. De
eerir.c zag nauwlettend toe, dat nie-
and groote voorraden insloeg. Voor som-
ige artikelen moesten de vrouwen reeds
de rij staan. Aardappelen bijv. waren
r schaars. Maar ook met de melkpro-
cten was het slecht gesteld. Op het
tst konden de gewone burgers zelfs in
'et geheel geen melk meer krijgen- Wat
was. ging naar de hospitalen en werd
rdeeld onder de overige zieken.
Verschillende malen heb ik in Madrid een
jrafenis bijgewoond, van aan 't front
'sneuvelde militaire bevelhebbers. Dat
g met veel machtsvertoon gepaard. O.a.
erinner ik mij er een van een kapitein,
e tijdens een hevig gevecht gevallen was
doode was zeer geliefd geweest bij zijn
'ldaten. Velen hadden verlof gekregen om
te te gaan naar Madrid om bij de be-
rafenis aanwezig te zijn. Het lijk lag een
ag opgebaard tusschen een schat van
loemen. Soldaten hielden de doodenwacht
t dag der teraardebestelling was bekend
cfnaakt in de kranten. Een ontzaglijke
enschenmenigte was op de been. Achter
lijkkoets droegen in het wit gekleede
isjes bloemen mee: een groote, uit bloe-
n vervaardigde roode ster. Muziekcorp-
n speelden treurmarschen. Bijna alle
ldaten die in Madrid in reserve lagen
ren opgeroepen Schouder aan schou-
marcheerden de arbeiders door de
aten. het geweer over den linkerschou-
r, de bajonet op. Duizenden en dulzen-
sn soldaten demonstreerden, stram voor
tli uitkijkend. Waar de lijkauto passeerde*
■ogen de gebalde vuisten van dc toeschou-
trs omhoog, hoorde men het „no pase-
ao'
Achter de troepen volgde een onafzien-
e rij vrachtauto's met soldaten, luxe
agens met „commandancia" er op ge-
nllderd en de auto die de overleden
pitein gebruikt had. Op zijn zitplaats
-3 een groote krans neergelegd. Op het
erüiof werden pittige redevoeringen af-
tstoken. De leiding spoorde de soldaten
an nogmaals het uiterste te probeeren,
ees hen op het groote aantal soldaten
j' ®e regeering had; wanneer ieder zijn
"tot deed, moesten zij winnen.
Opmerkelijk was het, hoeveel vrouwen
l°nge meisjes in het uniform van de
'Wering liepen Zelfs werd een geheel
vrouwen bestaande afdeeling gevormd,
«ar ook bij de gewone regimenten wa-
vrouwelijke soldaten ingelijfd. Van
^mnigen vertelden de kranten, dat zij
<w n van heldenmoed getoond had-
oni 13611 Olij, dat ik bij ons aan het
EirSj een vrouwen heb zien meevechten.
geuj^Me mannen zijn al verschrikkelijk
avonds op de gewone tijden werden
vaat de 1 ampen opgestoken, alleen
Veen i?.0 ba'lonnetjes blauw gemaakt.
gaven zij dus niet- Hel was den
Im, rnet het oog op de veiligheid ver-
<iii k, -ï de huizen lichten te branden, die
"mten af zichtbaar waren. Men weet
nu eenmaal hoe een Spanjaard is. Weini
gen dachten er aan om des avonds de gor
dijnen te sluiten. Wel waren alle winkel
ruiten donker. De straten waren dus toch
vrijwel in een Egyptische duisternis ge
huld. Het was dan gevaarlijk om buiten te
loopen. Herhaaldelijk gebeurde het. dat er
geschoten werd. wanneer verdachte indi
viduen langs de straten zwierven.
En bijna ieder had een revolver in zijn
zak. De kogels vlogen dus snel door de
iucht. Ook kon het gebeuren, dat een auto.
die met groote snelheid door de straten
rende, ineens voor je de stoep op reed.
Iemand met een revolver in zijn hand
vroeg om je papieren. Wee dengene, die
üan zijn politieke kleur niet kon toonen.
In de auto en meegenomen werden zij. En
het was moeilijk om dan weer vrij te ko
men. Het was echter wel noodig dat op een
dergelijke manier gecontroleerd werd. De
regeering wist maar al te goed, dat er zich
in Madrid nog heel wat fascisten ophielden
en dezen leverden steeds gevaar op. Zelfs
ging het gerucht, dat de fascisten op een
avond een geheime vergadering hadden
belegd. De politie was eerst na afloop ach
ter dit feit gekomen en vischte achter het
net. Wel een staaltje hoe driest deze lie
den optraden, terwijl zij toch dagelijks
hun doodgeschoten partij genooten langs de
straten zagen liggen.
Ik mag u nog wel een en ander vertel
len van de opleiding, die de burgers kre
gen, voordat zij geschikt werden geacht
om naar het front te gaan. De voorberei
ding was bij de verschillende afdeelingen
uiteenloopend.. Bij de eene groep werd al
les tot in de puntjes onderwezen, zoover de
lijd het toeliet, maar er zijn ook bataljons
naar het front getrokken, waarvan de sol
daten nog nooit geschoten hadden met
hun geweren. Alleen de moed en de on
verschrokkenheid van deze menschen
moest het dan doen. De oefeningen van
de verschillende regimenten werden bui
ten Madrid op een groot heuvelachtig ter
rein gehouden. Men begon in den regel met
recrutenoefeningen- Spoedig echter veran
derde de stof. De soldaten leerden huizen
omsingelen en innemen, loopgraven ma
ken, stellingen bouwen enz.
Men zag dat de soldaten zich van hun
plicht bewust waren Ijverig werd den ge-
hcelen dag getraind. Velen, die reeds op
leeftijd waren, liep het zweet na een ren-
partij bij straaltjes over het gezicht, maar
welgemoed ging het verder. De vraag van
de regeering naar soldaten werd met den
dag dringender. Ie'der oogenblik liet zij
strooibiljetten rondbrengen, waarop zij de
jongens aanspoorde zich te laten inlijven.
Ik geloof niet, dat er veel geweest zijn. die
niet aan dien oproep gehoor gaven. Midden
October ging de regeering er toe over om
de milicianos te militariseeren. De vrij
willigers waren dus nu gedwongen om te
blijven dienen, zoolang de regeering het
noodig achtte. Toen was mijn tijd geko
men om uit de rijen van de milicianos te
treden Langer tusschen hen verblijven zou
bedenkelijke consequenties voor mij mee
brengen. Toen ik mijn voornemen ken
baar maakte, ondervond ik niet de minste
last bij de leiding- Ik was als buitenlander
vrijwillig gekomen wanneer ik wilde kon ik
ook vrij vertrekken.
ITALIAANSCH STOOMSCHIP VERMIST.
Vermoedelijk met man en muis vergaan.
Naar wij vernemen, is de vrees gegrond,
dat het Italiaansche stoomschip „Digni
tas" gedurende een der jongste stormen
met man en muis is vergaan.
Het stoomschip, dat toebehoorde aan de
reederij Ravano te Genua, voer voor de
Italiaansche regeering met een lading ijzer
erts, bestemd voor het hoogovenbedrijf te
IJmuiden.
Volgens Lloyds is het stoomschip op 3
November j.l. Gibraltar gepasseerd. Sinds
dien is van het schip niets meer vernomen.
De afstand van Gibraltar naar IJmuiden
bedraagt 1400 mijl. welke dus ln ongeveer
zeven dagen door het schip kan worden
gestoomd. Op 10 November ongeveer had
de „Dignitas" in IJmuiden moeten binnen
komen. Dit is niet geschied en evenmin is
bericht ontvangen, dat het schip in een
of andere vluchthaven is binnengeloopen.
Daar het intusschen reeds 17 November
is, moet men aannemen, dat de „Dignitas"
is vergaan. Het schip meet 5376 br. reg.-
ton en had een bemanning van 38 koppen.
IN PUNT VAN BAJONET GEVALLEN.
Doodclijk ongeluk bij militaire oefening.
Bij oefeningen van het 18e regiment In
fanterie bli Amersfoort heeft gistermiddag
een noodlottig ongeval plaats gehad. Toen
de dienstplichtig- soldaat van Vliet uit
Amsterdam zich uit een boom liet glijden,
kwam hij in aanraking met de Dunt van
een bajonet. Hii kreeg een betrekkelijk on-
beteekenende verwonding, doch overleed
spoedig hoogstwaarschijnlijk tengevolge van
den schrik.
VLIEGER GEARRESTEERD.
De Nederlandsche reclamevlieger die ge-
ruimen tiid geleden zóó laag over het Bel
gische strand (bli NieuwDOort) gevlogen
heeft, dat hii een ionge vrouw raakte,
waardoor zli gedood werd. is thans gearres
teerd. Hii was naar Spanie geweest en bli
zlin terugkeer Is hii te Quievrain aangehou
den en vandaar naar Brugge overgebracht,
waar hii nu weldra zal terechtstaan.
BOERDERIJ IN VLAMMEN.
Veel vee en hoenders omgekomen.
Een felle brand heeft gistermiddag de
kapitale boerderij van den landbouwer .1.
Vos te Ravenstein voor een groot gedeelte
verwoest.
De plaatselijke brandweer stond vrijwel
machteloos tegenover de vuurzee. Haar
taak werd geheel ondoenlijk toen vonken
op een nabijgelegen schuur oversloegen.
Van deze schuur, waarin rogge en hooi
waren geborgen, bleef niets over dan een
enkele muur. evenals van de boerderij zelf.
De brandweer bepaalde zich tot het be
schermen van de omliggende perceelen.
Hoe de brand is ontstaan is onbekend.
Enkele landbouwmachines vielen den
vlammen ten prooi, terwijl van den vee
stapel slechts het groote vee kon worden
gered. Vijftien varkens en vele hoenders
kwamen in de vlammen om. De schade,
die ln de duizenden guldens loopt, wordt
door verzekering gedekt.
BOERDERIJ AFGEBRAND
TE LONNEKER.
Vannacht omstreeks twee uur is brand
ontstaan in een der schuren van de boe-
renbehuizing van H. Uilenkade in de buurt
schap Lonneker, onder de gemeente En
schede. De brand nam weldra zulk een
omvang aan. dat aan blusschen niet te
denken viel. De boerderij brandde geheel
uit. Vijf kalveren zijn ln de vlammen om
gekomen, terwijl vijftig voer hooi verloren
gingen. Ook van de gereedschappen en
inboedel kon niets worden gered. De
schade wordt door verzekering gedekt.
(Ingez. Med.)
Tot gistermiddag hield Madrid vol. dat de
rechtsche troepen de Manzanares niet had
den overschreden. Later kon dit echter niet
meer ontkend worden en als volgt werd dit
toegegeven:
Een niet zoo talrijke colonne nationalisten
was opgerukt tot het gebouw der philoso-
flsche faculteit, dat in de unlversiteitswlik
is gelegen. Tiidens een zeer hevigen tegen
aanval. welke den eeheelen nacht en een
deel van den ochtend duurde hebben de
regeeringstroepen geprobeerd deze colonne
van de hoofdmacht dpr nationalisten af te
snijden.
Men kan thans bevestigen, dat de voor
hoede der colonne geheel is omsingeld.
De door de rechtsche troepen gezonden
versterkingen werden bij de Fransche brug
over de Manzanares verspreid.
Generaal Franco deelde daarentegen tele
fonisch aan Radio Cadix mede. dat zlin
troepen gisteren twee kilometer naar het
centrum zlin opgerukt; de geheele univer
sitaire wijk is bezet.
Havas meldt voorts uit Madrid dat de
stad het zwaarste bombardement van tor
pedo en brandbommen heeft, doorstaan
sedert het begin van het beleg. Het provin
ciale hospitaal en het hospitaal San Carlos
staan in brand; talrijke branden woeden
in de wiik tusschen het Atochaplein. de
Calle Leon en het Cortez-plein; de hemel
Is rood van branden.
Eén vliegtuig zou neergeschoten zlin.
Minister-president Largo Caballero. heeft
tegenover een verslaggever van Havas ver
klaard dat Madrid niet in hamden der op
standelingen zou vallen. Er moet overigens,
volgens Caballero rekening mede worden
gehouden, dat Madrid geen gewichtige mi
litaire stelling is. In het hypothetische ge
val. dat de opstandelingen bezit zouden ne
men van de hoofdstad, zou. zoo zeide hii.
deze overwinning slechts moree'e waarde
hebben. De oorlo» zou voortduren. Niemand,
zoo verklaarde Caballero voorts, kan aan
onze overwinning od het fascisme twijfelen,
want ons geheele volk staat vijandig tegen
over de opstandelingen die in elk geval
definitief zullen worden overwonnen.
Optimisme dus tot het uiterste.
Interview met Franco.
In een interview, dat de chef van gene
raal Franco's generalen staf te Pamplona
heeft toegestaan aan een vertegenwoordi
ger van Reuter, verklaarde deze oa.: ..Voor
Soanje kan er geen andere oplossing be
staan dan een militaire dictatuur voor
minstens vijf of zes jaar".
..Wli zlin geen voorstanders van dezen
regeeringsvorm". aldus ging de generaal
voort, „maar wli beschouwen onze tegen
woordigheid als een noodzakelijkheid, ten
minste als een controleerende macht".
Ten aanzien van de buitenlandsche poli
tiek ve-klaarde spreker: „In geen geval
zullen er territoriale concessies van eenigen
aard a*an een of andere vreemde mogend
heid worden gedaan. Met elk land in
Europa. Rusland uitgezonderd zullen over
eenkomsten worden afgesloten. Van econo
misch standpunt bezien is ons land. dat
hoofdzakelijk een landbouwstaat Is. ook
zeer riik aan grondstoffen van allerlei aard.
Deze bronnen moeten ten volle worden be
nut. Het goud van de Bank van Spanie
moet téruggebracht worden
Wli wenschen werk te verschaffen aan
allen. Onze arbeiders zuilen hun beroeps
syndicaten hebben in internationaal ver
band welke hen zullen beschermen en hun
een redelijk loon zullen waarborgen".
Primo de Rivera staat terecht.
Voor de volksrechtbamk is het proces be
gonnen tegen den leider van de Spaansche
phalanx, Jose Antonio Primo de Rivera,
zijn broer Miguel en diens echtgenoote
Margarita.
De drie beklaagden worden beschuldigd
van deelnemen aan den opstand en mui
terij. In zijn kwaliteit van advocaat ver
klaarde Jose Antonio zichzelf en zijn beide
medebeklaagden te zullen verdedigen. Hij
eykende dat hij de Spaansche phalanx heeft
gesticht welke later samensmolt met de
jongeren van de nationaal-socialistische
beweging doch hij ontkende imperialisti
sche doeleinden na te streven. Wel ver
klaarde hij, dat hij het constitutioneel be
wind wilde vervangen door een corporatief
bewind. Ten aanzien van zijn reis naar
Duitschland zeide hij, dat hij in zijn
onderhoud met Hitier geen politiek heeft
behandeld, ook heeft hij met de leiders
van het nationaal-socialisme niet gespro
ken over een verbond. Hij verzekerde nooit
tegen den staat te hebben samengezworen
en hij was niet op de hoogte met de plan
nen der opstandelingen.
Vervolgens werd hem gevraagd waarom
hy de opstandige generaals veroordeelde,
terwyi hij toch in voortdurend contact
stond met Martinez Aniido en Sanjurgo.
Hy antwoordde hierop, dat dit medewer
kers zijn geweest van zyn vader,
zyn broer Miguel ontkende te hebben
deelgenomen aan den opstand en diens
echtgenoote zeide niets te weten omtrent
een eventueeie politieke actie van haar
man.
LEDERFABRIEK UITGEBRAND
TE RIJEN (N-Br.).
Gisteravond omstreeks negen uur brak
door nog onbekende oorzaak brand uit in
het magazijn van de N V. Lederfabriek van
de gebr. Van der Steen, gelegen aan de
Sillestraat te Rüen. De brandweer van
Rijen en Tilburg was spoedig ter plaatse.
Zij kon echter niet verhinderen, dat het
vuur, dat intusschen ook de fabriek had
aangetast, het geheele gebouw vernielde.
De brandweer moest zich tenslotte beper
ken tot het nat houden van de omlig
gende gebouwen, welke veel waterschade
kregen.
De schade wordt door verzekering ge
dekt.
o
VOERMAN GEDOOD.
Gistermiddag omstreeks vlif uur heeft op
den weg Zeddam—'s-Heerenberg een ver
keersongeluk plaats gehad.
Op genoemden weg reed een boeren
wagen. met paard bespannen. Achter den
wagen reed een auto. bestuurd door den
heer J H. uit Daetinchem. Op het moment,
dat H. den boerenwagen wilde inhalen,
kwam van de andere zlide met groote vaart
pen auto aanrijden die na een botsing met
H.'s auto zoowel het oaard met den boeren
wagen als de auto van den 'heer H. van den
vijf meter hoogen berm van den weg deed
rollen. De gevolgen waren zeer ernstig. De
heer H. kwam er zonder eenige verwonding
afl. Met den voerman den 21-iarige v. O.
uit Wijnbergen was het evenwei erger ge
steld. Deze werd in bewusteloozen toestand
opgenomen en enkele oogenblikken later is
de ongelukkige gestorven. Zlin llik is naar
's Heerenbere vervoerd. Het paard was deer
lijk verminkt. Van de auto en de boerenkar
ts weinig overgebleven.
Van alle kanten stroomde hulo toe.
In het stadje Sant Chamas is het no*
moeilUk na te gaan hoeveel schade er is
aangericht. Het schijnt echter dat dit nog
wel zal meevallen. Wel zUn vriiwel alle rui
ten gesprongen.
De kruitfabriek waarin de ontploffing
heeft plaats gevonden strekt zich over een
afstand van 2 tot 3 kilometer uit tusschen
de gemeenten Saint Chamas en Miramas.
zy bestaat uit een groot aantal gebouwen
van één verdieping en het directiegebouw,
dat aan den ingang is gelegen. Deze staan
alle afzonderiyk en zelfs door aardhoopen
van het oude Chamas gescheiden.
Omstreeks half vijf brak brand uit in
het. gebouw 104, dat op meer dan twee
kilometer afstand van den hoofdingang is
gelegen. De brand ontstond in de meng-
toestellen voor de bereiding van tollet, een
ontplofbare stof.
Spoedig hing een zeer dichte zwarte
rookwolk boven het gebouw.
De zeer strenge voorschriften in geval
van brand werden onmiddeliyk toegepast
en slechts enkele seconden na het uit
breken van den brand loeide de sirene.
Het geheele personeel van hoog tot laag,
in totaal meer dan tweehonderd personen,
begaf zich naar het gebouw om het vuur
te bestrijden met de beschikbare midde
len. Dwars over het fabrieksterrein stroomt
door een groot aantal kanalen, water.
Reeds hadden de brandweerlieden de spuit
in gereedheid gebracht en maakten zij zich
gereed het gebouw nat te spuiten, toen een
geweldige ontploffing ontstond. Het gebouw
was in de lucht gevlogen.
De kracht van de ontploffing was zoo
hevig dat zy in het dorp en in alle nabu
rige gemeenten gehoord werd en groote
ongerustheid onder de bevolking veroor
zaakte. Uit Saint Chamas verscheen het
eerst hulp. Uit de onbeschrijfeiyke ver
warring van electrische draden, gesmolten
metalen balken en puin. trachtte men de
werklieden te bevrijden, die niet meer
hadden kunnen vluchten, terwijl anderen,
die slechts licht gewond waren, naar het
dorp vluchtten, waar meer dan 90'1van
het uit ongeveer vijf a zeshonderd arbei
ders bestaande personeel der fabriek woont.
Vrouwen en kinderen verdrongen zich
voor het gesloten hek der fabriek. Bij het
schijnsel van zaklantaarns vond het eerste
reddingswerk plaats. Later werden zoek
lichten uit Existres en Berre aangevoerd,
die een noodverlichting vormden bij den
ingang van het fabrieksterrein en op de
plaats van de ramp.
De gewonden werden overgebracht naar
de ziekenhuizen van Salon. Nix en Mar
seille.
Kon zijn haar niet kammen.
ONDER EEN VRACHTAUTO GEVALLEN.
Gistermiddag omstreeks half een reed op
den nieuwen weg te Hattem een truck met
aanhangwagen van de Veluwsche exnresse.
die een vrachtdienst onderhoudt tusschen
Heerde en Amsterdam.
Een bediende van deze firma, de 19-iarige
K. uit Heerde. die naast den chauffeur zat.
wilde een pakje op de auto zetten, terwijl
de wagen in geweging was. Hii gleed van
de treeplank van de truck en kwam onder
de zeswielige auto tereht. De iongen was
vriiwel op slag dood.
GARAGE AFGEBRAND TE GOES.
Hedenmorgen te ongeveer half vüf werd
door een surveilleerend agent van politie
brand ontdekt in de garage „De Oude
Kerk", de vroegere Ger Kerk. gelegen aan
de Wijngaardstr. te Goes. De brandweer
was spoedig ter plaatse en wist. zij het
dan ook met groote moeite, de belendende
perceelen te behouden. De garage is geheel
uitgebrand. Het gebouw was verzekerd. In
de garage stonden veertien of vüftien
auto's. Het is niet bekend of de eigenaars
aiien hun wagens verzekerd hadden- De
ooizaak van den brand is onbekend.
VERDRONKEN.
In den nacht van Zondag op Maandag
keerde de ongeveer 23-jarige brandstoffen-
handelaar J. Sch die bij zijn ouders aan
den Riegshoogtendyk te Hoogeveen in
woont, van het Achterom langs 't School
pad naar Noord, huiswaarts. Vermoedeiyk
engevolge van het ruwe weer is Sch. aan
het eind van dit pad. in de Hoogeveensche
vaart gereden. Hoewel toegesnelde hulp
yiings pogingen tot redding aanwendde,
verdronk Sch. jammerlyk.
Het lyk werd spoedig gevonden.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
Ontploffing in kruitfabriek.
40 dooden, ruim 200 gewonden.
Gisteren in den namiddag heeft zich een
ontploffing voorgedaan in de kruitfabriek
van Saint Chamas bii Marseille.
In het geheel ztin veertig Dersonen gedood
en ruim twee honderd gewond.
De ramo ontstond door het uitbreken van
een brand in één van de bijgebouwen. Na
het vallen van het donker werkten de red-
ding=ma'i-.-'"ooen met behulp van ge-
improviseerde verlichting aan het bergen
van de slachtoffers uit de puinen van een
fabriek, die nog slechts één groote ruïne
vormt.
Nu van alle rheumatiek bevrijd.
Dit briefje, dat wij van een 77-jarigen
heer ontvingen, bewijst dat Kruschen Salts
ook op hoogeren leeftyd zijn plicht doet.
„In mün krant werd eens de vraag ge
steld of er voor iemand van 58 ook een
middel tegen rheumatiek bestaat. Het ant
woord luidde: „Zoodra iemand wat ouder
gaat worden neen." Maar in hetzelfde
blad las ik dat Krusclien Salts by velen
rheumatische pün verdreven had! Ik zei
tot mijn vrouw: „Wij zullen eens kyken,
wie van de twee gelük heeft" Ik begon
met Kruschen Salts, verbruikte drie flacons
en voelde mij een heel ander mensch.
Vroeger had ik 's nachts geregeld last van
pyn in myn linkerbeen en wanneer ik in
mün stoel zat te dutten, werd mün been
stijf, zoodat het vrü lang duurde, voordat
ik weer kon staan. Als mijn schouders pün
deden, moest ik altyd mijn hoofd heel laag
'buigen om mijn haar te kammen. Dat was
ongeveer twee jaren geleden, maar nu heb
ik geen pün meer en kan 7 a 8 K.M. aan
één stuk loopen". W. Y. te S.
Wanneer zich in het lichaam de afval
stoffen ophoopen, ontstaat een teveel aan
urinezuur. Dit oefent spoedig slechten in
vloed uit op spieren en gewrichten en de
rheumatische pün doet haar intrede. Maar
er is hulp voor U! Kruschen Salts spoort
de ingewanden, lever en nieren aan tot
intensievere werking, zoodat de afvalstof
fen geregeld verwüderd worden. Het bloed
wordt beter gezuiverd en de pijnen hou
den op. 2399
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijg
baar bü alle apothekers en erkende dro
gisten a f. 0.40, f.0.75 en f. 1.60 per flacon,
omzetbelasting inbegrepen. Let op, dat op
het etiket op de flesch, zoowel als op de
buitenverpakking de naam Rowntree Han
dels Maatschappij, Amsterdam, voorkomt.
(Ingez. Med.)
DE POSTVLUCHTEN.
De Perkoetoet is gistermiddag om 5.44
uur op Schiphol geland.
STRAATNAMEN EN VERKEER.
De bewoners van de Haverzaklaan en
Pieter Huibertshof vragen zich af, waarom
de naambordjes van dc v, Banchemstraat,
Spoorstraat en Wagenstraat aan den kant
van de Haverzaklaan zijn bevestigd, terwijl
de straat, grenzende aan de achterzijde
van het Pieter Huibertshof heelemaal geen
naam heeft en auto's bakfietsen enz., enz.
vanaf den Morschsingel die straten moeten
bereiken, daar het verkeer vanaf den
Stationsweg verboden is. Wie daar niet
bekend is, moet gedurig vragen.
Abonné te L. Wij noemen u Harm-nhb-
kapel „Werkman's Wilskracht", secr. Larn-
menschansweg 54: Mandolineclub „Kre-
bustlipo", secr. Kanaalstraat 19; Arbeiderr-
muziekver. „Nieuw Leven", secr. Ooster
straat 42; Muziekgezelschap „Oroheus",
secr. Oude Vest 11.