IBIS5HAS Een landgenoot als vrijwilliger in Spanje Ifa Jaargang LttÖSCH DAGBLAD, V.ijdag 13 November 193» Derde Blad No. 23509 De strijd in Spanje Wat hij beleefde als miliciano GEMENGD NIEUWS Vicks prijsverlaging 1000 gld. uitgeloofd! V/ICKS Dobbelmann lekker... man? BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN Regeeringstroepen in stelling. IV. Op den terugtocht. De morgen bracht verbazing. De vijand had het verlaten dorp niet bezet, maar nas in zijn stellingen gebleven. Waren hun gelederen misschien ook zoo gedund, dat gij aan hun verblijfplaatsen gebonden wa ren? Hoe het zij, wij gingen weer naar Olias terug en vonden alles, behalve het door de projectielen vernielde, zooals wij het den vorigen dag verlaten hadden. De «ode stellingen werden gerestaureerd voor loover mogelijk was en na eenige uren lagen wij in dezelfde positie als vóór de geleden nederlaag. Al het bloed en al de ellende, die gisteren veroorzaakt waren, hadden dus tot niets gediend. Geen dei- partijen was ook maar een centimeter vooruit gegaan. De dag verliep rustig. Werd er één te vrijpostig dan ratelde even een mitrailleur, maar hevig gevochten verd aan ons front nergens. Tegen den arond kwam er leven in de milicianos- Onze mannen moesten een vooruit ge stoven, kalen heuvel in staat van verde lg brengen. Er werd een dubbele rij jopgraven aangelegd, hechte machinege- t«-schuilplaatsen gebouwd en verder al ls gedaan wat noodig was om dit stuk tond tegen de fascisten te verdedigen. Mijn groep kreeg de taak de stellingen in de komende dagen te bezetten. We werk ten als paarden om alles in orde te bren gen. Een loopgraaf maken in den uitge- Croogden Spaanschen grond is geen kinder verk. Centimeter na centimeter aarde noest met houweelen losgewroet worden. Maar het was noodzakelijk en het ging. Tegen middernacht was het werk gereed en konden wij in onze nieuwe verblijven gaan rusten. Het was bitter koud en de kens waren schaarsch, het slapen was dus verre van geriefelijk, maar eischen stellen Is onmogelijk. Wij troostten ons met de ecdachte, dat wij wat wij des nachts aan warmte tekort kwamen, overdag door de onbarmhartige zon ruimschoots vergoed kregen. Wij hoefden of liever gezegd, wij konden de volgende dagen niet aan vallen. De beurt was aan de Mooren en wij konden vrijwel zeker zijn, dat zij na onze nederlaag zouden komen. En ze kwamen Hun aanval was zoo goed in elkaar ge let en de verschillende onderdeelen van 't leger vulden elkaar zoo uitstekend aan, dat na luttele dagen, ondanks het feit dat wij numeriek in de meerderheid waren, de aandrang te sterk werd en wij onze stel lingen moesten verlaten- De milicianos verdedigden zich met een moed, die aan het ongelooflijke grensde. Ik zie de dap pere kerels nog In hun in elkaar geschoten schuilhoeken liggen. Geen enkele gaf zich over. zij vochten tot het bittere einde, tot de dood hen wegnam Het is onmogelijk een dergelijke beest achtige slachting te beschrijven. Wanneer jc niet steeds bedacht moest zijn op eigen lijfsbehoud, zou de ellende je radeloos ma ken. Bij het terugtrekken werden door de leiding van de regeeringstroepen groote fouten gemaakt. Commando's werden ge geven, die ernstige gevolgen hadden. Maar wie gaf ook die bevelen? Waren dat geen menschen, die evenmin als de overige milicianos, geen enkele militaire opleiding genoten hadden? Zij waren als leiders aangesteld, meestal omdat zij in een of ander gevecht een verbazingwekkenden moed hadden getoond. En wanneer je dan zag, wat deze mannen, die tegenover een uitstekend functioneerend en goed geleid .eger moesten strijden, ondanks hun ge brek aan militaire kennis, maar louter en aiieen door hun moed en enthousiasme bereikten, kreeg je er ontzag voor. Zooals ik reeds schreef wij werden achteruit ge dreven. Mijn afdeeling kwam terecht in c-tn olijvengaard. Hier kondén de mili cianos zich even staande houden en dat had bijna het einde van mijn geschiede nis beteekend. Zonder dat wij er erg in hadden, kwamen wij op een soort eiland midden in vijandelijk gebied te liggen. Ik bevond mij in een kuil, waarin een ma chinegeweer en zes man lagen- De vijan delijke vliegtuigen wilden ons onder de boomen uitjagen en het open veld indrij ven. Intensief werd ons stukje grond ge bombardeerd. Een projectiel spatte vlak voor, achter of in onze kuil uiteen. Met geen mogelijkheid zou ik kunnen vertel len, waai het precies gebeurde. Ik kreeg een geweldige klap tegen mijn zij. werd omhooggeslingerd en neergekwakt. Een dikke laag zand en steenen daalde neer. Ik was overtuigd dat ik zwaar gewond was, en dat mijn einde naderde Mijn rug en zij deden ontzettend pijn Hoe lang ik gelegen heb weet ik niet. Ik woelde me onder het zand uit, betastte mijn lichaam en beenen. Vlak langs mij holde een mili ciano. Met een schok kwam ik weer tot de realiteit terug en zag het gevaar, waarin ik, wanneer ik bleef liggen, verkeerde. Iemand trok mij overeind, ik liep een paar stappen enbemerkte, dat alles functioneerde- Ik had. indien de pijn en de vijand het toegelaten hadden, wel een luchtsprong van blijdschap kunnen ma ken. Van de menschen, die bij mij In de kuil gelegen hadden, heb ik nooit een spoor teruggezien. Het was nu de tijd niet om over hun lot te piekeren. Ik kwam terecht achter een groep milicianos, die zich ach ter een heuveltje verscholen. Alle overblij- venden verzamelden zich na eenige oogen- blikken en wij aanvaardden den terug lacht. Het geluk diende ons nog verder. Onder onze mannen was er één, die deze omgeving kende, Achter hem aan kropen wij door een droge sloot, holden door een hollen weg en kwamen uiteindelijk bij een spoorbaan terecht. Gedekt door de spoorbaan, die eenige meters boven den grond lag, bereikten wij het stationnetje, waar wij ook den eersten dag waren ge weest. Nu was er echter geen sprake van, dat wij hier konden blijven. Onze troe pen trokken terug. Een uur liepen wij nog voort in de richting van Madrid, toen sche nen de fascisten het voor dezen dag ge noeg te vinden. Trouwens, wij passeerden nieuw gemaakte stellingen van onze troe pen, die daar reeds uit voorzorg aange legd waren- Na een dergelijken vermoeien- den dag zou het ook voor onze tegenstan ders onmogelijk zijn geweest om tegen deze nieuwe troepen van leer te trekken. Zij toonden zich te veel soldaten om alles cp één dag te willen bereiken en daardoor onnoodig gevaar te loopen. Hoeveel slacht offers er deze dagen gevallen waren, was voor mij onmogelijk om na te gaan. Trou wens, de leiding liet over deze getallen niets uit Wij werden voor een paar dagen uit den strijd genomen om wat op ons verhaal te komen. In een dorpje, tien kilometer ach ter het front, genoten wij van onze wel verdiende rust. Wanneer het gehucht niet gebombardeerd werd door vijandelijke llegtuigen slenterden wij door de nauwe traat.ies. bezochten soms het vriendelijke kerkje om te zien hoe de dorpelingen, voordat zij wegtrokken, het inwendige van het gebouwtje vernield hadden. Niets was er heel gelaten. Het orgel, de beelden, alles was stuk geslagen. De haat van de Spaan- sche arbeiders tegen de kerk zit ontzet tend diep. De kerk heeft, zeggen zij. den rebellen de hand toegestoken. Zelf heb ik foto's gezien van geestelijken, die machi negeweren bedienden. Jammer is het t|l- leen. dat de arbeiders in hun woede de kerken vernielen. Er kunnen, en er zullen ongetwijfeld geestelijken zijn. die van hun macht misbruik gemaakt hebben, die zich ten koste van het volk verrijkt hebben, maar dat is toch geen reden om het ge loof te verwerpen en de kerken te ver nielen? Het geschiedt echter en ik heb den plicht te vertellen, wat ik gezien heb- De inwoners hadden allen de vlucht genomen toen het oorlogsgeweld naderde. Het ge heele dorp was dus van ons. Wij sliepen in de huizen der rijken. De huizen van de ar beiders. die aan de zijde der regeering had den gestaan waren voorzien van gedrukte kaartjes waarop aan de milicianos ge vraagd werd deze huizen onbeschadigd te willen laten. De milicianos voldeden ge heel aan dit verzoek. Zij wandelden alleen door de huizen, waar geen kaartjes opge prikt waren. Er was echter weinig voor hen te vinden, en, dat moet gezegd worden, het Batallon de Hierro heeft zich niet aan plundering schuldig gemaakt. De soldaten gebruikten pannen en huisraad voor zoo ver zij het noodig hadden, maar daarmee was het uit. Wanneer echter de Mooren in dit dorpje zouden komen, dan zouden juist de huizen, die de roode troepen ge spaard hadden door hen gebruikt wor den. Of er dus kaartjes op de deuren ge prikt waren of niet. het uiteindelijk re sultaat was toch, dat de geheele zaak on derhanden genomen werd. WEDEROM LIJK VAN VISSCHER AANGESPOELD. Hedenmorgen in de vroegte is aan liet Noordzeestrand te Callantsoog. ter hoogte van K.M.-paai 8. wederom het lijk van een visscher aangespoeld GEEN VERVOLGING INGESTELD. Naar wij vernemen heeft de officier van justitie te Den Haag heden aan twee per sonen, die indertijd gearresteerd waren als verdacht betrokken te zijn bij de bekende Haagsche zedenzaak, doen weten, dat geen vervolging tegen hen zal worden ingesteld. DE BRAND IN DE BOOTENLOODS TE LOOSDRECHT. Wij vernemen, dat bij den brand in de bootenbergplaats van den bootenverhuur der D. Vlug te Oud-Loosdrecht vijf groote kajuitbooten en een aantal kleine booten verloren zijn gegaan. Regeeringstroepen bij Madrid in 't voordeel. De gevechten in de voorsteden van Ma- J'id blijven zich concentreeren in de par- Jen van het Casa de Campo. Uit de berichten, die vrijwel uitsluitend van de tijde der regeering komen, hebben de rechtsche troepen verwoede aanvallen ge- oaan, ten einde zich meester te maken van de bruggen over de Manzanares. Zij maak ten hiérbij gebruik van de beste elementen Uil bun infanterie, cavalerie en tanks en kerden gesteund door geschutsvuur. De ttieeringstroepen slaagden er echter in tkh In hun stellingen te handhaven. Van daaruit lieten zij een regen mitrailleur- tegels op de aanvallers neerdalen en wis ten op deze wijze den opmarsch der recht- ïcne troepen tot staan te brengen. Korten tijd daarop gingen de regeerings- j'oepen tot het offensief over. De rechtsche P«Pen werden gedwongen zich terug te trekken en leden zware verliezen. In het basa de Campo bevindt zich nog een groep Marokkanen en eenige legioensoldaten, die thans volkomen omsingeld zijn, doch zich door middel van automatische pistolen blij ven verdedigen. Van een toren, die het uasa de Campo beheerscht, wordt zonder ophouden op de omsingelden gevuurd. Het regent thans te Madrid en omstre- 01 gistermiddag hing het wolkendek •u» vliegtuigen der rechtsche ™Ppn hun dagelijksche raids op de hoofd i? niet konden uitvoeren, i sells heet het, dat de regeeringstroepen et vliegveld Getafe en omliggende dorpen jooen heroverd, doch dit dient bevestigd re worden. JMP° de Llano heeft in zijn radiotoe- jÏ T.k gezegd, dat Franco geen haast heeft «md te bezetten, hoewel alles voor den aanval gereed is. btmÜ oldus Queipo de Llano, is de Moot der rechtsche troepen, daar de i 'faring voor de regeering van Va- steeds grooter moeilijkheden op Werpt. Hoe langer wij wachten, hoe ge- de eindaanval zal zijn. khdkt echter niet erg geloofwaardig! Ministers terug te Madrid. De minister van buitenlandsche zaken en de minister van justitie zijn uit Valen cia te Madrid aangekomen, teneinde met de commissie van verdediging den loop dei- operaties te bestudeeren en rapport uit te brengen aan de regeering over den indruk van het oogenblik. Het staat vast, dat zij belangrijke beslissingen hebben genomen bij de besprekingen, die zij met de leden de commissie van verdediging hebben ge voerd. Het corps diplomatique heeft de commis sie van verdediging den meest uitgebreiden bijstand aangeboden voor alle problemen betreffende de veiligheid van de Madri- leensche bevolking. Onder voorzitterschap van den Mexicaanschen gezant is een com missie tot dit doel gevormd. Bijzitters zijn ae zaakgelastigde van Groot Brittannië en die van Argentinië. De non-interventie. In de gisteren gehouden bijeenkomst van de non-interventiecommissie werden de besprekingen hervat aangaande de door Italië en Duitschland ingediende beschul digingen jegens sovjet-Rusland. In zijn rede wees de Italiaansche ambassadeur Grandi op de dubbel? rol, die de regeering van Rusland speelt. Den 27sten Februari werd te Moskou een geheime bijeenkomst der Komintern gehouden, waarin nauw keurige plannen werden opgesteld voor de bolsjewistische revolutie in Spanje. Ook hebben in April besprekingen plaats gehad tusschen den secretaris van de Komintern en uitgeweken Spanjaarden tot uitvoering van de besluiten van de Komintern. Verder haalde de ambassadeur eenige passages aan uit een kort geleden gehouden rede van Stalin, waarin deze verklaarde, dat de Spaansche communistische revolutie geen particuliere zaak van Spanje is, doch het teeken eener algemeene bolsjewistische re volutie. Verder laakte hij het optreden van den sovjet-Russischen ambassadeur te Madrid, Rosemberg, die een rede voor de militietroepen heeft gehouden. Naar Reuter verder meldt, heeft de non interventie-commissie die om vier uur was bijeengekomen, te negen uur des avonds haar besprekingen beëindigd. De niet-inmengingscommissie heeft het plan voor een controlestelsel in Span je ter verzekering van de toepassing der niet-in- VICK8 VAPOR UB de vermaarde verkoudheidszalf is tijdelijk sterk in prijs verlaagd. Groote pot nu slechts 90 ct. (bevattend de dubbele hoeveelheid van het vroe gere 85 ets. potje). VICKS HOESTBONBONS nu 25 ct. (inplaats van 35 ct.) Ie. om te weten te koinen. waarom de meeste menschen Vieks VapoRub voor verkoudheid gebruiken. 2e. om hen die Vicks nog niet kennen aan te moedigen dit middel bij verkoudheid, keel pijn, hoest, etc. te benutten. De beste antwoorden in maximum 30 woorden worden gehonoreerd met totaal duizend gulden. Inzendingen moeten geschieden op formulierendie gratis bij Apothe kers en Drogisten voor eiken koopcr van Vicks verkrijgbaar zijn. w VapoRub Groote Pot (dubb. hoeveelheid) tijdelijk 90 ets. (Inplaats 1.25) 2127 (Ingez. Med.) mengingsovereenkomst goedgekeurd. Dit plan is van zekere amendementen voor zien. De onderscheiden regeeringen zullen er nog haar goedkeuring aan moeten hechten. Tijdens de debatten had nog een heftige woordenwisseling plaats tusschen de Ita liaansche en Russische gedelegeerden; de Italianen verklaarden, dat het sovjet-sy steem het systeem van oorlog is. Italië neemt de uitdaging aan, want het is over tuigd, dat niet alleen de toekomst van Spanje, doch van geheel Europa op het spel staat. De Russen antwoordden hierop, dat Ita lië thans blindelings de aanwijzingen van Berlijn volgt inzake het maken van onder scheid niet tusschen communisme en fas cisme, doch tusschen vrede en oorlog. DIEFSTAL VAN 27 SCHAPEN. Dank zij de groote activiteit van de politie te Schagen kon gisteren een diefstal van 27 stapen en een ram enkele uren na het plegen daarvan reeds opgehelderd worden. Op de markt te Schagen trof zij een aan tal schapen aan. aangevoerd door een zekeren G. uit Ouderkerk. De zaak kwam de politie zeer verdacht voor en zii nam de dieren onmiddellijk in beslag, terwijl de verkooper werd aangehouden. De schaapsvachten waren eenigszins zwart getint, hetgeen volgens deskundigen met al {iet vee het geval is. dat in de na bijheid van de vuilverbranding in Amster dam-Noord graast Deze omstandigheid deed de Schager DOlitie besluiten zich in ver binding te stellen met liet DOlitiebureau- Adelaarsweg te Amsterdam. Op dat moment was daar nog niets van een diefstal bekend, doch even laten kwam de eigenaar kennis geven van den diefstal van de schapen, in den afgelooDen nacht gepleegd van een weiland in den Buikslotermeerpolder. Per auto zijn de schapen naar de Schager- markt vervoerd en ze waren voordat de politie ingreep reeds aan twee personen verkocht. De verkoper der dieren, die van den dief stal verdacht wordt, is ter beschikking ge steld van de politie in Amsterdam-Noord. Ook de schapen ziin naar Amsterdam ver voerd. Msb. o CAFÉ TE VALBURG GEDEELTELIJK UITGEBRAND. Gisteravond brak te Valburg bii Eist brand uit in het café „Het Wapen van Valburg" eigendom van en bewoond door den heer W. J. Jansen, gelegen in de kom van het dorp. Het. vuur bleek ontstaan te ziin in het achterhuis en breidde zich zoo snel uit. dat dit gedeelte spoedig in lichter laaie stond. De brandweer was weldra aan wezig en vatte met kracht het blusschings- werk aan. Aangezien er groot gevaar dreig de door den hevigen wind voor de belen dende huizen, waarvan vele met riet be dekt ziin. en door de tegenoverliggende Ned. Hervormde Kerk riep de burgemeester van Valburg de assistentie in van de brand weer te Eist. Door gezamenlijke krachten en na een paar uur hard werken heeft men tenslotte het voorhuis, waarin het café is gevestigd met nog een schuur kunnen be houden. Inventaris en meubilair liepen echter zeer zware waterschade od. De oor zaak wordt gezocht in het feit dat door vuur uit een fornuispot nabijgelegen hout in brand is geraakt. Verzekering dekt de schade. VOOR OE Pldfi aees. Mey Kent U de Ibis-pijp? Zoo niet, vraagt Uw winkelier. 2128 (Ingez. Med.) BR4KD TE GROOTEGAST. Gistermiddag is te Opeinde in de ge meente Grootegast brand ontstaan in de kruidenierswinkel van den heer J. Westra. Het geheele huis wejrd een prooi der vlam men. Van den inboedel kon zoo goed als niets worden gered. De oorzaak van den brand moet worden gezocht in een lek in den schoorsteen. De schade wordt door verzekering gedekt. BUITENLANDSCH GEMENGD. EGYPTISCH SCHIP GEKENTERD. 14 personen omgekomen. Volgens een bericht uit Egypte is in de nabijheid van de haven van Alexandrië een Egyptisch vrachtschip gekenterd en gezonken. Slechts één passagier kon door visschers worden gered. De overige 14 op varenden verdronken. DUITSCHE ZUINIGHEID MET AFVAL. Practische toepassing op de Duitsche schepen. De anti-afval-campagne, die de Duitsche regeering onlangs heeft ingezet om het tekort aan grondstoffen te verminderen, wordt thans ook tot de Duitsche schepen uitgebreid. In één der nieuwste schepen, die than» voor de Hamburg-Amerikalijn worden ge bouwd, wordt een speciale droog-installatie aangebracht om het vocht te onttrekken aan keukenafval, opdat dit bewaard kan blijven tot de eerstvolgende haven wordt bereikt. Indien deze Installatie een succes blijkt te zijn. zullen alle schepen van de Ham burg-Amerikalijn hiermede worden uit gerust. Broodkorsten, ledige blikken, tandpasta tubes, schroeven en moeren, alsmede tal van andere artikelen worden op de Duit sche schepen verzameld en bij aankomst in de haven aan de Duitsche autoriteiten overhandigd. MOTOR RIJDT TEGEN AUTOTRUCK. Aan het Oosterdiep te Veendam, had gis termiddag een vrij ernstig ongeluk plaats. De motorrijder K„ uit Assen, met als duo passagier zijn jongeren broer, botste bij de basculebrug tegen een truck op. De oudste der twee broers liep een dijbeenfractuur op, de jongste werd aan een zijner beenen gewond. Per Roode Kruis-auto werden ze naar het ziekenhuis te Assen vervoerd, waar de oudste moest worden opgenomen. GRAANMOLEN AFGEBRAND TE RAAMSDONKDORP. In den afgeloopen nacht is een graan molen te Raamsdonkdoro bewoond door den heer D. N. de Bruin totaal uitgebrand. In den molen was een °roote hoeveelheid graan opgeslagen. De brandweer slaagde erin de aangrenzende woningen te behou den. Deze kregen echter groote water schade. De oorzaak van den brand is onbekend. Verzekering dekt de schade. VERDRONKEN. Onder Rilland Bath is de 50-jarige aldaar wonende K. met zijn rijwiel, vermoedelijk tengevolge van den wind, te water geraakt. Hoewel K. vrij spoedig op het droge werd gebracht bleken zijn levensgeesten reeds geweken te zijn. Gistermiddag omstreeks half vijf is de 70-jarige J. W. Herwijnen te Den Bosch in de schutskolk van Sluis O te water geraakt. Een agent van politie slaagde er in. den drenkeling met een reddingshaak op het droge te brengen, waarna kun=tmat'ge ademhaling werd toegeoari. Een drietal dokto-en m--'-t tn riaegn de levens geesten op te wekken De man is daa na naar het groot ziekengasthuis vervoerd, waar hij echter gisteravond om acht uur Is overleden. HET VLIEGTUIGONGELUK IN ITALIË. In het geheel 20 dooden en 40 gewonden. Het ernstig vliegtuigongeluk ten Oosten van Littoria. waarbij, naar eerst gemeld werd, negen dooden te betreuren zouden zijn, heeft, naar thans bekend wordt, twin tig personen het leven gekost. Behalve de vier leden der bemanning zijn zestien dorpelingen om het leven ge komen. Ongeveer veertig personen hebben ten gevolge van de ontploffing der benzine voorraden van het vliegtuig, brandwonden opgeloopen. LANGSTE BRUG TER WERELD IN GEBRUIK GESTELD. San Francisco in feesttooi. Gisteren is de brug over de Gouden Poort, de prachtige natuurlijke ingang van de haven van San Francisco, op plechtige wijze geopend. Deze brug, die San Fran cisco met Oakland verbindt, heeft een lengte van 13.200 meter en is de langste ter wereld. De bouw ervan, die langer dan 3 jaar heeft geduurd, heeft bijna 150 mil- lioen gulden gekost. Ter gelegenheid van de opening zijn tal van feestelijkheden georganiseerd, waaraan o.a. de marine zal deelnemen, en die drie dagen zullen duren. GEBOREN Petrus Anthonius, z. v. M. de Tombe en. G. Ahrens Johanna, d. v. J. Laven en H. Cambier Gerard Pieter, z v. N A. Knibbe en D. H. Ritzema Theodora Hen- drica, d. v.- H. Seller en Th. A. M. v. d. Meer. ONDERTROUWD. J. v. Hooidonk jm. 25 j. en M. Mulder jd. 22 j. A. LamerLs wedn. 72 j. en J. H. v. d. Sman wede. 60 j. H. Wagemans jm. 27 j. en J. A. Bavelaar jd. 21 j. OVER! 35F>", T'l A. C. de Goey-Busink. wede. 78 j. V. A. L. M. Volders, d 6 j. A. Chr. W. Scholten, ongeh. vr. 93 j.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1936 | | pagina 9