ER IS Roosevelt herkozen Het Prinselijk Huwelijk fifae Jaargang LEIDSCH DAGBLAD, Woensdag 4 November 1936 Derde Blad No. 23501 Met groote meerderheid HÉr De strijd in Spanje Tlmve fuild En de naturalisatie van Prins Bernhard PUROL (WIT) LINKS: LANDON, DE VERSLAGENE; RECHTS: ROOSEVELT, DE OVERWINNAAR. Hoewel dc officieele cijfers nog niet zijn vastgesteld, is 7.ekcr, dat Roosevelt is herkozen als president der Vereenig- de Staten en wel met groote meerder heid! Behalve de verkiezing van den president, den vice-president en de gouverneurs, werd het geheele Huis van Afgevaardigden en een derde van de leden van den Senaat nieuw gekozen. De leden van het Huis van Afgevaardig den worden om de twee jaar gekozen; de senatoren telkens voor 6 jaar. New-York stond reeds gistermorgen vroeg in het teeken der verkiezingen. Hon derdduizenden menschen met ratels, zwe ien en trompetten, maakten een helsch awaai. Zij verdrongen zich op de pleinen en de straten van de stad. In ongewoon grooten getale hebben de kiezers gisteren van hun stemrecht gebruik gemaakt. De resultaten van de verkiezingen verden eerst later op den avond bekend, aangezien de stembureaux eerst des avonds n negen uur sloten. Boven in de torens op het „Times Square" Hitsten roode, blauwe of groene lichten aan, oir gelang deze of gene partij een voor ging had. Reusachtige lichtkranten aan tirevel.-, der groote dagbladbureaux gaven t laatste uitslagen. Ook in de andere gedeelten van de Veree- rigde Staten heerschte de noodlge drukte tn opwinding. Deskundigen, die den invloed van het weer op het resultaat van de ver kiezingen afwogen, meenden dat deze iets ten nadeele van Roosevelt zou zijn. Hedennacht stond vast, dat Roosevelt verzekerd was van 418 stemmen in het kiescollege tegen Landon slechts van 59 stemmen. Merkwaardig is ongetwijfeld het groote aantal districten van Kansas, in welken staat Landon gouverneur is. waar Roose velt een meerderheid behaalde. Men schatte dit aantal districten op ruim honderd. Gistermiddag om half vijf hadden in de staten New-York, Yersey, Pennsylvania, Ohio. Virginia, en Texas meer dan de helft van de kiezers hun stem uitgebracht. Roosevelt, Landon en Knox hadden zelf in den loop van den morgen reeds gestemd. Zij werden, toen zij het stembureau betra den zeer hartelijk toegejuicht door de me- distc, die zich daar had opgesteld om den president en den mogelijken volgenden president te zien stemmen. Te New-York vonden in den loop van den lag verscheidene ongeregeldheden plaats in de meest dichtbevolkte wijken en de politie moest eenige arrestaties verrichten! Over het algemeen kon men wel zeggen, dat te New-York de atmosfeer zeer gespan nen was. In het begin van den avond wees alles er dp, dat in de Zuidelijke staten de meerder heid voor Roosevelt zou zijn. In sommige plaatsen werd de organisatie der verkiezingen bemoeilijkt door het slechte weer. In eenige streken heerschte opwinding en in New-Yersey zijn 65 perso nen. die van bedrog bij de verkiezingen be schuldigd worden, gearresteerd. Te Bonville in Indiana is een neger ge dood en een andere gewond, terwijl te Whitesbury in Kentucky een lid van een stembureau door een schot gewond werd. Roosevelt heeft in Pensylvania anderhalf maal zooveel stemmen behaald als zijn te genstander, terwijl hij in Illinois eens zoo veel stemmen op zich heeft vereenigd als Landon. Ook in Connecticut, een republikeinsch bolwerk, schijnt Roosevelt de meerderheid te hebben behaald. Roosevelt heeft te Hydepark het woord gevoerd tot eenige duizenden personen. Hij eeide o.a: „Voor zoover de uitslag van de verkiezingen op het oogenblik bekend is, schijn ik een van de grootste overwinnin- !en te behalen, welke de Vereenigde Sta ten ooit hebben gekend." Landon wenscht Roosevelt geluk. Landon verklaarde, dat hij de overwinning van Roosevelt zeker achtte. Hij heeft zijn tegenstander een telegram gezonden, waar- m hij zegt: „Het volk heeft gesproken. Alle Amerikanen zullen de uitspraak aanvaarden en zullen samenwerken voor een gemeen schappelijke zaak en het welzijn van het 'and. Dit is overeenkomstig den democra- f'schen geest. Ontvang mijn hartelijke ge- lukwenschen." Overwinning van de Democraten in Kamer en Senaat. Hedenochtend half vijf Greenwichtijd acnenen de democraten een sterke meerder- in het Huis van Afgevaardigden en «naat te behalen. Van de 36 zetels in den rrJAAt behaalden de democraten 10 en de epublikeinen 1. Van de 332 zetels van het "tus van Afgevaardigden behaalden de j^ccraten tot nu toe 80 en de republi- Roosevelt's levensloop. uj?anklin Delano Roosevelt, Is van oud- netlandsche afkomst en behoort dus tot de aristocratie der Vereenigde Staten. In 1644 emigreerde Klaes Martenszoon van Roosevelt uit ons land naar het nieuwe wingewest over den Oceaan. De democra tische tak der Roosevelts stamt af van Jacobus, een kleinzoon van Klaes. Als kind reeds voelde Franklin Roosevelt zich tot het zee-leven aangetrokken. Er werd echter besloten, dat hij rechten zou studeeren, eerst aan de Harvard-, later aan de Columbia-universiteit.. Hij ging in de advocatuur en trouwde jong, op 23-jarigen leeftijd met zijn nichtje Anna Eleonor. Op 28-jarigen leeftijd trad Roosevelt voor het eerst in het politieke strijdperk tegen den afgevaardigde voor Albany, op wien hij na een hevigen strijd een zetel in den Senaat van den Staat New York wist te veroveren. De jonge advocaat was toen een nog vrijwel onbekende persoonlijkheid, maar kort daarop heeft hij zijn politieke naam voor goed gevestigd door zijn aanval op een protégé van Murphy, den leider van Tammany Hall. Wilson beloonde zijn toewijding bij de campagne van 1912 door hem te benoemen tot onderminister van Marine. Van Juli tot Sept. 1918 was hij inspecteur van de Ameri- kaansche vlootmacht in de Europeesche wateren en in het volgende jaar leidde hij de demobilisatie van het Amerikaansche leger aan het Westelijk front. In 1920 be trad hij opnieuw het terrein der politiek als democratisch candidaat voor het vice- presidentschap naast Cox voor het presi dentschap. De democraten werden door de republikeinen met Harding echter volko men verslagen en na die nederlaag trok Roosevelt zich in het particuliere leven terug. De advocatenfirma, die hij in 1907 te New York had opgericht, bood hem een arbeidsveld, waar hij slechts korten tijd zijn activiteit kon ontplooien, want in 1921 trof hem een ernstige ziekte. In 1924 trad Roosevelt weer even op den voorgrond, n.l. toen hij op de democratische partij-conventie de candidatuur van Al Smith voor het presidentschap bepleitte. Men kon het echter niet eens worden over Smith of MeAdOo en stelde ten slotte, bij wijze van compromis, John W. Davis can didaat, die echter door Coolidge verslagen werd. Opnieuw trok Roosevelt zich uit de poli tiek terug, maar in 1928 verklaarde hij zich na lang tegenstribbelen bereid op verzoek van Smith de candidatuur te aanvaar den voor het gouverneurschap van den staat New York. Met een kleine meerder heid (25.000 stemmen) versloeg hij den republikein Ogden Mills, een van zijn jeugd vrienden. Als gouverneur werkte hij vooral voor een hetere electriciteitsvoorziening van den staat en werd in 1930 het democra tisch getij begon op te komen met een voorsprong van 725.000 stemmen herko zen. Al dadelijk werd die uitslag beschouwd als een aanwijzing, dat Roosevelt in 1932 de democratische candidaat voor het presi dentschap zou zijn. En dit geschiedde! Roosevelt werd toen gekozen met 772 kiesnamen tegen 87 op Hoover en met 22.821.857 stemmen tegen 15.761.841 op zijn tegenstander. Roosevelt is thans 54 jaar oud. KARELI - DA'S KWALITEIT .WAAR IK MIJN PETJE kVOOR AFNEEM iBuiten verantwoordelijkheid der Red.) Copie van de al of niet geplaatste stukken wordt niet teruggegeven. VEILIG VERKEER. Mijnheer de Redacteur, Met instemming heb ik Uwe aanschou welijke wenken voor veilig verkeer begroet. Bij het steeds groeiend auto- en motor- verkeer is het strikt in acht nemen der verkeersregels een eerste eisch. Een Uwer laatste wenken was die aan automobilisten voor het vrijlaten van een smal gedeelte van den rijweg bij 't trottoir voor wielrijders op punten, waar een ver keersagent staat. Dit nu wordt vrijwel steeds verwaarloosd en op spitsuren kan dit groot gevaar op leveren, zooals dit gisteravond plaats heeft gevonden op den stationsweg bij den spoor wegovergang. Een taxi-chauffeur stond met zijn wagen direct aan het trottoir en zette dien gelijk met de wachtende file auto's links van hem in beweging, zocdat een wielrijdster hier van bijna de dupe werd. Een strenger toezicht van de politie en een verbaliseerend optreden zal op ver- keersovertreders een heillzame werking kunnen uitoefenen.. Gewaarschuwd is ét nti toch wel meer dan genoeg. Met dank voor de plaatsing, Hoogachtend, Uw aboniié S. Ingediend is een wetsontwerp tot goed keuring van het huwelijk van Hare Ko ninklijke Hoogheid Prinses Juliana en rege ling van de toelating van getuigen bij de voltrekking van dit huwelijk, alsmede van eenige gevolgen van deze echtverbintenis. De memorie van toelichting hierbij luidt als volgt: Het ligt in de bedoeling van Hare Ko ninklijke Hoogheid Prinses Juliana weldra gevolg te geven aan het voornemen, met Zijne Doorluchtige Hoogheid Prins Bern hard Leopold Frederik Everhard Julius Coert Karei Godfried Pieter van Lippe Biesterfeld in het huwelijk te treden. Alvo rens deze echtverbintenis gesloten wordt, behoort met het oog op artikel 17 dei- Grondwet, hiertoe bij de wet toestemming te worden verleend. Artikel 1 der tegenwoordige wetsvoor- dracht strekt om aan het aangehaalde grondwetsartikel te voldoen. Ingevolge artikel 2 blijven buiten toe passing de bepalingen van de artikelen 20 en 131 van het Burgerlijk Wetboek, krach tens welke 't aantal huwelijksgetuigen tot ten hoogste vier is beperkt en buiten het Koninkrijk gevestigde personen niet als ge tuigen worden toegelaten. Artikel 3 verleent ten aanzien van naamsverandering of naamsbijvoeging, welke de Koningin ten behoeve van den Prins of van de kinderen, die uit het huwe lijk geboren mochten worden, zou willen toestaan, vrijstelling van de bij artikel 64 van het Burgerlijk Wetboek voorgeschreven openbaarmaking. Artikel 4 luidt: Overal waar in wettelijke voorschriften de uitdrukking „lid van het Koninklijk Huis", „leden van het Koninklijk Huis". „Prinsen van Ons Huis". „Prinsen van het Koninklijk geslacht", of „de Vorsten van Ons Huis" voorkomt, zal daaronder mede begrepen zijn Zijne Doorluchtige Hoogheid. Deze wet treedt in werking met ingang van den dag na dien harer afkondiging. De naturalisatie. Ingediend is verder een wetsontwerp tot naturalisatie van Zijne Doorluchtige Hoog heid Prins Bernhard Leopold Frederik Everhard Julius Coert Karei Godfried Pie ter van LippeBiesterfeld en regeling van eenige gevolgen dier naturalisatie. De Memorie van Toelichting tot dit wets ontwerp luidt ais volgt: Zal de voorgenomen echtverbintenis van Prinses Juliana voor Hare Koninklijke Hoogheid niet verlies van het Nederlander schap ten gevolge hebben, dan dient Zijne Doorluchtige Hoogheid Prins Bernhard voor de voltrekking van het huwelijk als Nederlander te worden genaturaliseerd. Alzooo hebben redenen van staatsbelang geleid tot de indiening van het hierbij aan geboden ontwerp van wet, hetwelk tevens gevolg geeft aan den door den Prins uit- gedrukten wensch ook rechtens tot de Ne- derlandsche gemeenschap te behooren. Door de voorgestelde naturalisatie zal ingevolge paragraaf 25 van de Duitsche nationaliteitswet voor Zijne Doorluch tige Hoogheid het huidig'Staatsburgerschap verloren gaan. Art. 2 luidende: „Zijne Doorluchtige Hoogheid is, van het oogenblik waarop Hoogstdezelve de hoedanigheid van Neder lander verkrijgt, ingezetene van het rijk", wordt voorgesteld op grond van de overwe ging, dat de gemaal der Prinses niet, zij het ook tijdelijk, van het ingezetenschap van het Rijk verschoond mag zijn. Art. 3 luidt als volgt: „Op het aan deze wet ontleende Nederlanderschap is, staande het huwelijk tusschen onze beminde doch ter en Zijne Doorluchtige Hoogheid, artikel 7 der wet van 12 December 1892 (Staatsblad nr. 268) op het Nederlanderschap en het in gezetenschap. laatstelijk gewijzigd bij de wet van 29 November 1935 (Staatsblad nr. 685). niet van toepassing. Dit Nederlanderschap wordt na ontbin ding van het huwelijk verloren, zoowel in gevolge het bepaalde bij art. 7 voormeld, als indien Zijne Doorluchtige Hoogheid den wil om den Staat van Nederlander niet lan ger te behouden, schriftelijk te kennen geeft aan Onzen Minister van Justitie, die daarvan onmiddellijk aankondiging doet in de Nederlandsche Staatscourant. Verlies van het Nederlanderschap door Zijne Doorluchtige Hoogheid is op den staat van de uit dit huwelijk geboren kin deren niet van invloed. Het eerste lid van art. 3 is dienstig, om dat het staatsbelang waarmede deze natu ralisatie is verknocht, tevens vraagt, dat staande huwelijk het Nederlanderschap door den gemaal der vermoedelijke erfge naam van de Kroon niet kan worden ver loren. Na ontbinding van het huwelijk zal inge volge het tweede lid van art. 3 het Neder landerschap ook verloren kunnen worden door eene schriftelijke kennisgeving aan het hoofd van het departement, dat meer in het bijzonder is belast met de uitvoering der wet op het Nederlanderschap en het in gezetenschap. In het staatsbelang wordt ook bepaald, dat eventueel verlies van den staat van Ne derlander door Zijne Doorluchtige Hoog heid na ontbinding des huwelijks niet be- invloedt het Nederlanderschap van hen. die tot den troon kunnen worden geroepen. Deze wet treedt in werking met ingang van den dag na dien harer afkondiging. TJA... WIJ HEBBENDE 77? MEEST BEVOCHTEN PARTIJEN VAN DE VEILINGEN 4ct „VIER" (i>n9« kn.k). 5 Ct „FAMEUS" ((."se kn.h> 6 Ct „ENORM" (lange In.l) 6ct„SIVANA" (te,, knak) 1623 (Ingez. Med.) De tang om Madrid. Volgens uit Salamanca ontvangen be richten, rukt thans ook de nationalistische armee, welke ten Noorden van Madrid opereert, naar het Zuiden op. Men be schouwt dit als een aanwijzing voor het begin van het beslissende offensief tegen het centrum van de hoofdstad. Anderzijds zijn naar radio-Sevilia mee deelde ,de troepen van generaal Varela en de colonne van kolonel Yague nog slechts een tiental kilometers van het centrum van Madrid verwijderd, zoodat een deel van de buitenwijken onder doelmatig bereik van de nationalistische artillerie ligt. Kenmerkend voor de ernstige situatie, waarin de Spaansche hoofdstad zich thans bevindt, is ook het feit, dat radio-Madrid gisteren den geheelen dag dringende op roepen richtte tot de weerbare mannen, om zich onverwijld op de verschillende depar tementen te melden, teneinde zich daar te laten indeelen voor het front. Bovendien werd via hetzelfde radio-sta tion aan bepaalde afdeelingen bevel gege ven, zich terstond naar een klooster te be geven, dat tusschen Getafe en Madrid ligt. Hieruit kan men concludeeren, dat de na tionalistische troepen inmiddels de stad reeds zeer dicht genaderd zijn. Gisteravond is per radio medegedeeld, dat pamfletten boven Madrid zijn uitgeworpen, waarin der bevolking werd kond gedaan, dat niets te vreezen was bij het binnenruk ken der troepen te Madrid. Slechts de leiders van het verzet zullen ernstig worden gestraft. Van regeeringszijde worden slechts be richten uitgegeven over afgeslagen aan vallen. Zij hebben een tegenaanval gedaan op Paria, Labrada en Pin to. Zij rukten aan twee zijden op en de nationalisten moesten Valdemoro verlaten. Het dorp Pin to schijnt geheel geïsoleerd. In het midden van dit front hebben de reegeringstroepen stellin gen bezet, welke het dorp Paria beheer- schen. Verder wordt medegedeeld, dat alle bouw vakarbeiders werken aan loopgraven en stellingen in de omgeving van de hoofd stad. Van het overige front blijft het nieuws zonder beteekenis. Barcelona schijnt zich geheel voor te bereiden voor een aanval in de toekomst. Twee Noorsche schepen door Spaansche nationalisten aangehouden. Oorlogsschepen der nationalisten hebben twee Noorsche schepen op zee aangehouden en de scheepspapieren onderzocht. De sche pen waren de Nea, welke van Huelva kwam en die voor de Spaansche kust werd aan gehouden, en de Halgoersen, welke van Sunderland in Engeland kwam en 30 mijl ten noordwesten van den vuurtoren Saint Martin bij Biarritz werd aangehouden. Thans naast goudgele ook witte Purol. Dit wrijft onzicht baar weg en daarom is voor Dames en Meisjes zoo aangenaam bij de verzorging van gelaat en handen. Doos 30, Tube 45 ct. Bij Apoth. en Drogisten. LUCHTVAART ITALIAANSCH VLIEGTUIG DEMONSTREERT OP SCHIPHOL. Bijeenkomst van luchtvaart deskundigen. Gistermiddag is in de bovenzaal van het restaurant op Schiphol een gezelschap bijeen gekomen van industrieelen en des kundigen op het gebied der Nederlandsche luchtvaart. Dit gezelschap was, door be middeling van de K.L.M., uitgenoodïgd door den attaché voor luchtvaart aan het Italiaansche gezantschap te Brussel, kolo nel Beltramo. De bedoeling van de uitnoodiging was in luchtvaartkringen hier te lande belang stelling te wekken voor het twee-motorige burgerlijke „Savoia Marchetti"-vliegtuig van het type S. 84. De heer Beltramo gaf een korte uiteen zetting van de eigenschappen van het vliegtuig, waarna de heer Plesman als gastheer eenige vriendelijke woorden aan het adres der Italianen richtte. Dit product der Italiaansche vliegtuig industrie wekt bij den leek op het eerste gezicht sterke herinneringen op aan de zoo bekende stroomlijnen van de Douglas, doch vertoont bij nadere beschouwing groote verschillen. In tegenstelling tot de Douglas is dit toestel volgens de gemengde bouwwijze gedeeltelijk met hout gecon strueerd. De romp is smaller en bevat twee rijen van negen zitplaatsen. De lengte van kop tot staart bedraagt 19.96 M. en de spanwijdte der vleugels 24.25 M Het vliegtuig beschikt over twee Gnome en Rhone K. 14 motoren, waarmee het. vol gens de opgave der fabriek, een plafond bereikt van "5200 M. en een maximum snel heid van 313 KM. per uur op een hoogte van 1050 M. In 3 minuten 51 seconden stijgt het vliegtuig naar de 1000 M Leeg bedraagt zijn gewicht 7200 K.G., terwijl 3400 K.G. aan nuttige lading kan worden vervoerd. Het vleugeloppervlak is 93.45 M2. groot. De Italiaansche bemanning, een equipe van „Aviolinee", bestaande uit de heeren Algarotti. Bianchi en Sacco, had zeer veel vragen te beantwoorden, welke hun door de belangstellende Nederlanders bij een grondige bezichtiging van het vliegtuig werden gesteld. Of de „Savoia Marchetti" S. 84 ooit een rol zal spelen in de Nederlandsche bur gerlijke luchtvaart, is een open vraag. De belangstelling, welke de K.L.M. voor dit type toonde, was nog volkomen los van eenig perspectief. 1604 (Ingez. Med.» ÜKIJN/T UN 1IÏÏEREN NIEUWE UITGAVEN. MENGELBERG. Zcoals de tcekenaar Georges Augsbourg hem ziet. Voorzien van een inleiding van prof. dr. Willem Mengelberg en een voorwoord van L. M. G. Arntzenius is bij Andries Blitz te Amsterdam verschenen een uitvoerige ver zameling teekenigen van Georges Augs bourg, in beeld brengend hoe hij den be roemden dirigent ziet. Een verzameling, die in de eerste plaats den Mengelberg-vereer der en den muziekliefhebber interesseeren zal. Met enkele lijnen weet Augsbourg den dirigent in de meest uiteenloopende en typische houdingen raak te karakteristie ken, zoowel tijdens zijn actie als orkest leider, hetzij bij uitvoeringen of repetities, dan wel op zijn concerttournée's (Amerika enz.) of gedurende zijn dagelijksche bezig heden in zijn Zwitsersch chalet. Men ziet bijv. oo'- "''engelberg als leidei- van de jaar lijksch weerkeerende, we 'dvermaarde Maltheuo Passion-uitvoering, diverse kop pen van zijn onmiddellijke medewerkers (Louis Zimmermann, Marix Loevensohn, Rudolf Mengelberg, Eduard van Beinum en DE POSTVLUCHTEN.o Hedenochtend te half acht is de „Nach tegaal". naar Indië vertrokken. De bemanning bestaat uit gezagvoerder Van Dijk. tweeden pi.loot Peetoom, meca nicien Iloogeveen en radiotelegrafist Ooi- gaard. Drie passagiers hebben geboekt voor Cal cutta, een voor Rangoon, een voor Singa pore en een voor Batavia. Het vliegtuig vervoert verder 44 k.g. goe deren, 285 k.g. briefpost en 47 k.g. paket- post. De „Kieviet" is hedenmorgen van het vliegveld Tjililitan vertrokken. Het toestel vervoert 132 K.G. post, 8 K.G. pakketpost en 89 K.G. goederen. Elf passagiers wer den voor tusschentrajecten geboekt. Ferdinand Helmann), Mengelberg als ar chitect en als schilder, tijdens zijn wande lingen door het sneeuwlandschap van Zwitserland of bij het volvoeren van zijn dagelijksche taak: „Het dooden van 100 vliegen vóór den maatijd". Mengelberg's leven en gewoonten worden door deze merkwaardige verzameling voor den beschouwer dezer teekeningen tot een open boek! Aan de diverse expressies van zijn gelaat en van zijn handen is tevens veel aandacht besteed. Men mege zich Augsbourg's werk aan schaffen en genieten van de tallooze kos telijke détails, die het bevat. Zeer terecht zegt Arntzenius in zijn voor woord: ..De karakteriseering van de prent is vele malen directer dan de omschrijving- door een gansche reeks van zinnen. En het be 'd, dat wij bij een serie dezer teekenin gen krijgen, is dus evenzeer veelzijdig, of :-.og jicer, dan de inhoud van een lijvig boe':' zou zijn". TIJDSCHRIFTEN. Het Novembernummer van Buiten leven opent met een artikel over de vraag „Welke herinneringsboom bij het aan staande huwelijk van H K. H. Prinses Juliana en Z. D. b Prins Bernhard?" De v idere inhoud van het tijdschrift is Groenblijvende planten Kleine agaves, De plaats der kamerplanten in huis, Bloed- luis, Eenden en de Groententuin in No vember.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1936 | | pagina 9