J. M. KROL LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 23 October 1936 Vierde Blad No. 23491 binnenland luchtvaart ONTVANGEN breestraat 149 PARLEMENTAIR OVERZICHT 77sfe Jaargang Een ziekeniondsstatistiek. PRINS BERNHARD NAAR DEN BOSCH. DE NIEUWE MODELLEN Ook hierin IETS APARTS Wijziging Motor- en Rijwiel reglement. Inwerkingtreding op 1 November. Bij Kon. besluit van den 12en October is het tijdstip van inwerkingtreding van het Kon. besluit van 18 September j.l. (St.bl no. 518i tot nadere wijziging van het Motor- en Rijwielreglement bepaald op 1 November a.s. Bij de jongste wijziging van het motor- lui rijwielreglement is het zoo lang verbeide begrio „voorrangsweg" in onze verkeers- itetgeving gekomen, een verbetering die in ITerkeerskringen vrijwel unaniem met vreugde is begroet. Een belangrijke factor bii dit geven van ■voorrang aan het verkeer on een bepaalden Iwes. is de wijze, waarop dit od dien weg Itn od de daarop uitkomende zijwegen is Isaneegeven daar misstanden hier fatale gevolgen zouden kunnen hebben. Het is de bedoeling dat in ons land de Ivoorrangswegen buiten de bebouwde kom men o.a. aangeduid zullen worden, door de [er langs geplaatste hectometerpaaltjes een oranje kop te geven. De vraag is nu ge- Jiezen in hoeverre deze aanduiding welke I overdag natuurlijk goed zichtbaar is. op zichzelf ook bil duisternis goed waarneem bar zal ziin. In verband hiermede heeft de A.N.W.B. [bij avond proeven met verschillende In de jpractljk voorkomende verllchtingssystemen [eenomen. waaruit het volgende Is gebleken: Oo wegen zonder eigen verlichting, waar us alleen de autolamnen als lichtbron Jjunctionneeren. komen de oranje koppen Iduidelijk uit Hetzelfde is het geval on wegen welke Idoor middel van eas of gloeidraadlampen 1 gijn verlicht. I Anders is het evenwel gesteld oo wegen. die door natriumlampen verlicht zijn. Zoo- I ais op theoretische gronden reeds te ver lachten viel. is een oranje kop op een Ihectometerpaal hier vrUwel niet te onder- Kheiden. van een witte kop. Juist waar natriumverlichting voor de (groote verkeerswegen steeds meer terrein wint en deze wegen uit den aard der zaak I in aanmerking komen om tot voorrangs- I wejen te worden geproclameerd, vraagt Imen zich af of het niet wenscheli.jk is de I markeering der hectometerpalen niet uit- I sluitend tot het aanbrengen van een be- I naaide kleur i.e. orante, te beperken, maar I bovendien een teeken van bepaalden vorm I ioe te voegen, waarvan de waarneembaar- I heid bii verschillende soorten kunstlicht 1 verzekerd bliift. Dit klemt te meer waar juist ook de na- Itriumverllchte-wegen behooren tot die I weten, waarop het gebruik van kopllchten - eveneens volgens de laatste wijzigingen I ran het. reglement verboden zal zijn en op welke wijze trouwens, afgezien van deze I bepaling, geen goed automobilist anders dan met de stadslichten aan zal rijden Het licht van de autolampen zelf helpt hier dus niet om oranje kleur „op te halen". Volledigheidshalve werden ook nog proef- nemingen verricht bii resp. kwikdamplam- |oen en z.g. gemengd licht d.w.z. verlichting door armaturen, waarin zoowel een kwik- ümplamp als een gloeidraadlamp is aan gebracht. Hierbij bleek. dat. hoewel de ksikdamplamp het oranje reeds betrekke lijk duidelijk min of meer vaalbruin naar I toren doet komen, eerst het menglicht aan I de oranje kleur volkomen recht doet weder- I varen. De verschillende proefnemingen leidden tot de conclusie dat het speciaal met het K« OD de toepassing van natriumverlich- I ting wenscheliik geacht moet worden dat de aanduiding van voorrangswegen niet alieen in een bepaalde kleur maar ook in |een bepaalden vorm geschiedt Hierop is de aandacht van den minister I van waterstaat gevestigd. NATIONAAL HUWELIJKSGESCHENK VOOR PRINSES JULIANA. Er is nog geen definitieve beslissing genomen. Naar aanleiding van de publicatie in ver skillende bladen (waarin gesproken wordt Ivande aanbieding van een jacht) deelt het |a!gemeen comité, tot aanbieding van een "ahonaal huwelijksgeschenk mede dat om trent den vorm, welke aan het geschenk [voor de Prinses gegeven zal worden, nog |E«n definitieve beslissing is genomen. 293 ziekenfondsen met bijna 3.2 millioen aangesloten personen. hr. ms. „de ruyter" te amsterdam. De jongste aanwinst van onze marine, Hr. Ms. kruiser „De Ruyter" is gistermid dag, voor een bezoek van enkele dagen, in de hoofdstad aangekomen. In deze cijfers zijn de doktersfondsen nog niet begrepen. Het Centraal Bureau voor de statistiek publiceert een voorloopig overzicht van het aantal personen, dat bij ziekenfondsen is aangesloten, naar den toestand op 1 Januari 1936. Deze cijfers zijn van te meer beteekenis, daar het laatste onderzoek reeds meer dan 10 Jaar geleden werd in gesteld. Onder ziekenfonds wordt verstaan eene instelling, welke geneeskundige hulp ver strekt, waaronder echter niet begTepen zijn de ziekenhuisverplegingsvereenigingen. On der de satistiek vallen dus ook niet de ziek teverzekeringsinstellingen, die de dokters rekening geheel of gedeeltelijk betalen of een bepaald bedrag uitkeeren in geval van ziekte. Met uitsondering van doktersfondsen, waaromtrent nog geen gegevens konden worden gepubliceerd, vindt men in het vol gende overzicht het aantal fondsen, be nevens het aantal bij deze fondsen aange sloten personen, gesplitst naar de verschil lende categorieën van fondsen. Aantal Aantal fondsen aangesl. pers. Maatschappijfonds 1 1.075.840 Onderl. beheerde fondsen 199 903.954 Directiefondsen 21 580.359 Ondernemingsfondsen 59 359.639 Overige fondsen 13 273.872 Totaal (excl. doktersf.) 293 3.193.664 Uit het onderzoek is gebleken, dat 81 van de 293 fondsen nog geen 500 aangesloten personen telden, terwijl deze groep slechts 0.6 pet. van het totale aantal aangesloten personen omvat. Daarentegen is niet min der dan bijna 87 pet. der personen aange sloten bij ziekenfondsen met meer dan 10.000 personen. De beteekenis der verschillende catego rieën van fondsen loopt voor de onder scheidene provinciën sterk uiteen. De maat schappij fondsen omvatten meer dan 50 pet. van het totaal aantal aangesloten personen in de provinciën Noord-Brabant, Zeeland, Utrecht en Groningen, de onderling be heerde fondsen in de provinciën Friesland, Overijssel en Drenthe. De directiefondsen beperken hunne werkzaamheid bijna uit sluitend tot Zuid- en Noord-Holland. Ter wijl de ondernemingsfondsen van beteeke nis zijn in Limburg, Overijssel en Noord- Branbant. Wanneer men het aantal bij ziekenfond sen aangesloten personen per 1000 inwoners berekent, verkrijgt men het volgende globale le beeld: Noord-Brabant 255, Gelderland 285, Zuid- Hoiland 461, Noord-Holland 544, Zeeland 205. Utrecht 389, Friesland 112. Overijssel 487, Groningen 185, Drenthe 117, Limburg 349, Het Rijk 377. Bij beschouwing van deze cijfers dient men er rekening mede te houden, dat de doktersfondsen nog ontbreken. Voor Amsterdam, Rotterdam (met inbe grip van drie randgemeenten) en 's-Gra- venhage (met inbegrip van twee randge meenten) zijn afzonderlijke cijfers van het aantal aangesloten personen berekend. Aantal aangesl. Per 1000 inw. personen Amsterdam 439.780 563 Rotterdam 341.996 549 's-Gravenhage 274.876 531 De directiefondsen vormen te Amsterdam en Rotterdam de belangrijkste groep (resp, 38 en 64 pet. van het totaal aantal aan gesloten personen), te 's-Gravenhage om vatten de onderling beheerde fondsen het meerendeel der aangesloten personen (54.3 pet.). o DE RAMP VAN DE „VAN DER wijck". Aneta meldt uit Soerabaja: Omtrent het technisch onderzoek naar de ramp van de „van der Wijck", hetwelk is ingesteld door den havenmeester, valt te melden, dat verwacht wordt dat het rapport in de eerste helft van de volgende week ge reed zal zijn voor verzending naar het hoofdkantoor van den dienst voor de scheepvaart. Op Donderdag 29 October, (Speciale berichtgeving). Naar wij vernemen heeft Prins Bernhard den wensch te kennen gegeven een bezoek te brengen aan het eskadron pantserwa gens te Den Bosch, gelegerd in de Isabella- kazeme aldaar. Het bezoek zal plaats vinden op Don derdag 29 October a.s. |het geschenk der nederlandsche schooljeugd. Comité thans definitief gevormd. Ons wordt bericht: Thans is definitief gevormd het comité Ut de vertegenwoordigers van het onder- Wis en de Nederlandsche schooljeugd, dat üch ten doel stelt geld in te zamelen voor wft geschenk aan Prinses Juliana en Prins «rnhard bij de gelegenheid van hun huwe- ilk. Het dagelijksch bestuur wordt ge- 'ormd door de heeren: dr. Joh. H. van Bur- som, voorzitter; A. P. Jungcurt, secretaris; lt i. W' V£m der penningmeester en Koh. H. M. Derksen. vertegenwoordiger van pet Katholiek Onderwijzers Verbond. Voorts hebben er in zitting de heeren: [or. J. p .chr. de Boer, rector van het R.-K. Weum voor Meisjes te Den Haag; N. van pooren, als vertegenwoordiger van de ver- feniging voor Chr. Mulo; de Klerk, namens ïet Nederl. Onderwijzers Genootschap en P®1- Mesdag, ais vertegenwoordigster van Pf1 Nijverheidsonderwijs, benevens een ne gental leerlingen van verschillende onder wijsinrichtingen, hiervoor door het lot aan gewezen. con)itlé heeft zich in verbinding ge- EzJJJPtt den voorzitter van het Nationale 'Comité, j B'n"en enkele dagen zal een oproep aan een ir i worden gezonden, vergezeld van oro-, i van autoriteiten, voorzitters van iganisaties enz,, die hun in stemming met ■A" Plan betuigen. i,'J® wijze hoopt het comité ongeveer barp 'eerlingen van lagere, middel- 'schoip f hoogere en nijverheids- H) TOL bereiken en hun medewerking MR, M. BURGERHOUT VRAAGT ONTSLAG Als president der bijbank der Ned Bank te Rotterdam. Naar wij vernemen is door mr. M. Bur gerhout. wegens het bereiken van den pensioengerechtigden leeftijd, met ingang van 1 April 1937 ontslag gevraagd als pre sident van de bijbank van de Nederlandsche Bank te Rotterdam. Het zou in de bedoeling liggen, dat de directeur der bijbank, mr. W H. Stenfert Kroese, den heer Burgerhout in zUn functie van president zal opvolgen. Eerlang zal dus zijn te voorzien in de vacature van directeur der bitbank van De Nederlandsche Bank die od deze wiize zal ontstaan. o de BACON-INSCHRIJVING. Prijzen varieerden tusschen f. 0.85 en f. 1.15 per 100 Kg. De gisteren gehouden aanbesteding voor 't slachten en verwerken van bacon-var- kens voor de Varkenscentrale, heeft, vol gens het „Hbld." tot resultaat gehad, dat de inschrijvingen varleerden tusschen f. 0.85 en f. 1.15 per 100 kilo, dat ls twee kwartjes a zeventig centen per varken! Slechts één inschrijving was er a f. 2.10. De oorspronkelijke contractueele vergoe ding bedroeg f. 4.80, dat is dus bijna het zesvoudige van het bedrag van f0.85, waar voor thans eenige groote fabrieken hebben ingeschreven. Het is te begrijpen, aldus het „Hbld.", dat een verwerkingsloon van f. 0.50 per varken beneden den kostprijs ligt en dat hier dus sprake moet wezen van een tactiek, waar van echter de Centrale kan profltteren. Zooais men weet, moesten de fabrieken inschrijven voor 45 pet. van haar capaci teit. unnez. Mcd.i KINDEREN BLIJVEN GEWEERD UIT UTRECHTSCHE BIOSCOPEN. Een kwestie, waarover in de plaatselijke bladen te Utrecht weken achtereen veel is gepolemineerd, is gisteren door den Utrechtsche raad beslecht, de vraag nl. of kinderen beneden 14 jaar tot de bios cooptheaters toegang moest worden ver leend. Tot dusver waren zij van bezoek uitgesloten krachtens de gemeentelijke bioscoopverordening, aldus het „Hbld.". Een voorstel tot wijziging van dezen toe stand, ingediend door mevrouw Wolthers Arnolli (S.D.A.P) ketste in de vorige raads zitting bij staking der stemmen (1919). Het bleek een zuivere stemming, rechts tegen links, daar alleen de A.-R., de Ka tholieken en Chr.-Historischen tegen stemden. Thans kon het voorstel"wfederom geen meerderheid verkrijgen, dakr de stemmen opnieuw staakten, nu met 1818. Volgens de bepalingen van de Gemeentewet wordt het voorstel thans geacht te zijn verwor pen, zoodat de oude toestand in Utrecht gehandhaafd blijft. Ook bij het college heerschte verdeeldheid, daar een meerder heid tegen het voorstel was en een min derheid er geen bezwaar tegen bleek te hebben. BURGEMEESTERSBENOEMINGEN. Bij Koninklijk Besluit is met ingang van 1 November 1938 benoemd tot burgemeester der gemeente Westdorpe: C. J. v. Hootegem. (De heer C. J van Hootegem werd 5 Sep tember 1902 te Kapelle geboren en is dus 34 jaar oud. Hri is thans commies ter secretarie van de gemeente Neuzen). Verder ziin opnieuw benoemd met ingang van: 15 November tot burgemeester der gemeente Bemmel A. J Herckenrath; 9 November te Nleuwenhoorn. mr. F J. D. C. Egter van Wlssekerke: 4 November te Avenhorn. J de Groot; 2 November te Zonnemaire. H. J. Roel- vink; 5 November te Krabbendiiks ihr. mr G A. Strick van Linschoten: 1 November te Leeuwarden, jhr. mr. J, M van Beyma 14 November te Winsum, J. J. G. Boot. vergadering van bedrijfsraden. In het Amstelhotei te Amsterdam, wera heden onder voorzitterschap van prof. mr. c. W. de Vries, de eerste gecombineerde bijeenkomst gehouden van de door de re geering ingestelde bedrijfsraden. Het doel der vergadering was, op zake lijke wijze de huidige bedrijfsradenwet te bezien en na te gaan wat thans reeds op het gebied der bedrijfsraden mogelijk is en welke verbeteringen wenschelijk zijn, zulkS aan de hand van prae-adviezen van nrr. A. Stelnkuehler te Eindhoven over „De wen- schelijkheid van verordenende bevoegdheid voor bedrijfsraden" en van dr. C. Beeken kamp te Leiden over „De bedrijfsraad als orgaan van uitvoering". Namens minister Slingenberg werd de vergadering, waarvoor ook van andere zijde zeer groote belangstelling bestond, bijge woond door den heer a. Mastenbroek, refe rendaris aan het departement van Sociale Zaken. dreigende staking in het bakkersbedrijf te amsterdam. De Algemeene Broodbakkerspatroonsver- eenïging „De Voorzorg" te Amsterdam en de afdeeling Amsterdam van den Bond v. Chr. Bakkerspatroons, hebben besloten met November haar zaken te sluiten, indien niet uiterlijk 31 October a.s. een redelijke minimum broodprijs tot stand ls geko men. met medewerking van de regeering. verspreide berichten. Minister De Wilde, prof. K. Dijk en dr. Van Broekhuizen, gezant van de Urne van Zutd-Afrika, hebben gisteren bezoeken ge bracht aan de Westlandsche bloementen toonstelling te 's Gravenzande en het ten toongestelde met groote belangstelling be zichtigd. UIT NED. OOST-INDIE. DE VERHOOGDE WERKING VAN DE KRAKATAU. BANDOENG, 23 Oct. (Aneta). De Kra- katau vertoont weer verhoogde werking. Sedert 13 October zijn erupties van 100 tot 200 meter ingetreden. De laatste dagen bereikte een eruptie een hoogte van 300 meter. De mantri van den vulkanologi- schen dienst zal morgen naar de Westkust van Bantam vertrekken voor het instellen van een onderzoek. peopaganda-avond te voorschoten. In hotel Deurloo te Voorschoten is gis teravond een propaganda-avond gehouden door de jeugdluchtvaartclub aldaar, aan gesloten bij de Kon. Ned. Ver. voor Lucht vaart. De zaal was, vooral met jeugdige enthou siasten, tamelijk goed gevuld, doch het was jammer, dat zoo weinig ouderen blijk geven met de Jeugd te willen meeleven, want ook voor vele ouders was nog wel eenige kennis te vergaren. Omstreeks halfnegen opende de voorzit ter van de jeugdluchtvaartclub „Voor schoten", de heer J. A. Koevoet, met een woord van welkom deze bijeenkomst, die werd gehouden om vooral de burgerij in kennis te brengen met het doel en de werkwijze van de club. Tentoonstellingen en wedstrijden zullen ter gelegener tijd de twijfelaars geheel overtuigen. Hierna werd het woord verleend aan den heer H. J. Hagelen, secretaris van de cen trale jeugdcommissie, die gelijk hij al op zoovele plaatsen heeft gedaan een uiteenzetting gaf van het doel en streven van deze clubs. Op het oogenblik zijn er in Nederland 34 afdeelingen. Spr. wekte de jongelui op, na overleg met hun ouders of verzorgers, lid te wor den van een jeugdluchtvaartclub, waar door men beter georiënteerd geraakt op het terrein van de luchtvaart, mede kan helpen bouwen aan de modellen, die ook in Voorschoten door de jongelui worden gemaakt, men gemakkelijker gelegenheid heeft demonstratties of bijzondere voor vallen op luchvaartgebied bij te wonen of technische excursies mee te maken. Na een korte pauze kregen de aanwe zigen drie Interessante films te zien. De ontwikkeling Van de luchtvaart en de K.L.M.: de Nederlandsche vliegtuigindus trie, en Holland viert feest, episodes uit het leven van Prinses Juliana en Prins Bernhard. De films waren zeer mooi en leerzaam en werden door den heer Ha gelen eveneens op duidelijke wijze ver klaard. Ten slotte vernamen wij nog, dat bin nenkort de nieuwe K.L.M-film te Voor schoten zal worden vertoond. Tijdens de pauze hadden wij gelegenheid enkele mo dellen in wording te zien, waaraan door de Voorschotensche jeugd wordt gebouwd. 1008 (Inger. Med.) de postvluchten. De „Djalak" is op de uitreis te Bandoeng geland. De „Perkoetoet" is gistermiddag om 5.31 uur op Schiphol van de Indlë-reis terug gekeerd. C. A. de H te L. Uitg.: A. J. G. Streng- holl, Heerengracht 390, Amsterdam. P. S. Ter afdeeling Militaire Zaken j (Breestraat) kan men u volledig inlichten. TWEEDE KAMER. nieuwe regeling van de pacht. In het begin van 1932 heeft de Eerste Kamer het ontwerp inzake een nieuwe pacht-regellng verworpen. Het tegenwoordige kabinet is onlangs met een nieuw voorstel gekomen, op verschillende punten gewijzigd. In het Voorloopig Verslag wordt erkend, dat het goeddeels tegemoet komt aan de voornaam ste bezwaren, welke tegen den bestaanden toestand kunnen worden ingebracht, en die als volgt kunnen worden omschreven: le het gebruiksrecht van den pachter is te weinig vast; 2e de pachtsommen worden in sommige streken van het land te hoog op gedreven; 3e de pachter draagt het geheele risico van het bedrijf en 4e hij kan niet rekenen op vergoeding voor door hem aan gebrachte verbeteringen. In dit alles wil het ontwerp voor een nieuwe Pachtwet verbetering brengen. De Kamer krioelt van landbouwers en landbouw-vrienden en dus liet het zich voorzien, dat over dit ontwerp opnieuw een stroom van welsprekendheid zou los breken. Een vloed van amendementen is er bovendien over uitgestrooid, en aange zien vrijwel alle belangrijke punten hierbij terugkeeren, behoeven wij over de alge meene beschouwingen niet zoo uitvoerig te zijn. Intusschen kwamen in de discussie toch al eenige bezwaren naar voren. Het voornaamste daarvan werd door den heer de Geer te berde gebracht (en later door den heer Louwes ten deele onder steund). Hij meende dat het ontwerp een veel te groote macht toekent aan den rechter. Niet alleen dat deze zoo iets als een „Uebermensch" moet zijn om alle ingewik kelde kwesties, waarover hij zal moeten oordeelen, in het reine te brengen, maar hij krijgt bovendien de bevoegdheid, om de partijen te dwingen bepaalde dingen, welke hem goeddunken, in het contract op te ne men en anderzijds om daaruit „buitenspo righeden" te verwijderen. Dit ging de heer de Geer veel te ver; hij achtte dit een ver keerde ontwikkeling, en hij was zelfs van oordeel dat deze bepalingen verder gingen dan het continuatie-recht, hetwelke voor velen de steen des aanstoots was in het vorige ontwerp. Zooals gezegd kwam ook de heer Louwes op tegen de te groote be voegdheden, in het ontwerp den rechter toegekend, Trouwens, verscheidene afgevaardigden waren van oordeel, dat het ontwerp op ver schillende punten te dwingend was. Het ontwerp regelt te veel! vond de heer Weltkamp. Er wordt te veel voorgeschre ven. Inplaats van al die dwingende bepa lingen had er meer vrijheid gelaten dienen te worden voor onderling vertrouwen en onderlinge afspraken. En hij was niet de enige, die zoo sprak. Maar daar stonden verscheidene afge vaardigden tegenover, die over het ontwerp zeer tevreden waren, die zelfs wenschten dat het nog iets vérder was gegaan, al had de Regeering het, volgens hen, te laat in gediend. De pachters zijn thans feitelijk rechteloos, riepen de heeren van Houten en van der Sluis uit. Zij gaven voorbeelden van slechte en onredelijke pachtovereenkom sten, van veel te hooge pachten, en zij be toogden dat „vele pachters te gronde zijn gegaan omdat er geen goede Pachtwet was". Dankbaar erkenden zij, dat de Regee ring thans met vele goede bepalingen komt en zij bepleitten dan ook een zeer spoedige invoering, wanneer de Staten-Generaal zich met het ontwerp zouden hebben vereenigd. De meeningen liep en dus zooals men ziet uiteen, zelfs zoo, dat de heer Louwes verklaarde alleen met het ontwerp te zullen meegaan, wanneer er verschillende wijzi gingen in worden aangebracht. Ook de heer van de Heuvel scheen zijn steun min of meer van enkelen wijzigingen afhankelijk te stellen, met name van het schrappen der bevoegdheid voor den rechter, om bepaalde veranderingen in contracten aan te bren gen, het groote bezwaar dus van den heer de Geer Overigens was de heer van der Heuvel van oordeel, dat verschillende klei nere pachters buiten de wet zouden kunnen vallen. En eenige andere sprekers hebben betoogd, dat bescherming van den pachter niet mag leiden tot benadeeling van den vèrpachter. „De pachter wordt een bevoor recht persoon!" riep de heer Weltkamp. Men klaagde ook over zekere vaagheid. Wat is „redelijke pacht", vroeg men? Wat wordt verstaan onder „buitensporigheden" in contracten? Heeft de Regeering daarbij alleen de prijzen op het oog? Uit het debat op dezen eersten dag be speurt men dus, dat de Regeering er nog niet ls met dit tweede ontwerp. En het ziet er naar uit, dat zij met name wat de rech terlijke bevoegdheid tot wijziging van con tracten betreft water in haar wijn zal moe ten doen. De heer de Geer noemde dit een bevoegdheid „om in andermans contrac ten te knoeien!" Intusschen, als de Minister van Justitie op enkele punten een beetje tegemoet komend is. gaat het ontwerp er stellig door. Wat maar goed is ook. Want een nieuwe Pachtwet is geenszins overbodig. HAGENAAR.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1936 | | pagina 13