De aanval op Madrid ingezet LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad Donderdag 22 October 1931 Navalcarnero genomen PARLEMENTAIR 0VERZICH1 GEMENGD NIEUWS DE RAMP VAN DE „VAN DER WIJCK". Aanval van regeerings troepen op Huesca. In het Zuiden en Zuidwesten van Madrid opereeren de beide brigade-generaals van Franco, Yaque en Varela; dezen rukken parallel op in drie colonnes, de drie spoor wegen en hoofdverbindingswegen blokkeer cnde. In het Zuidwesten ligt een ongeaccidenteerd terrein, waarin de regeeringstroepen zich niet zullen wagen voor het gevaar van een open veldslag. In het Noorden beheerschen de nationalisten den spoorweg van Madrid naar Sara- gossa bij Singuenza: het vervoer van hulptroepen van Barcelona uit, wordt hiermede afgesneden. Generaal Mola met zijn beide vleugel- brigade-generaals Escamez en Ponte be heerschen gedeeltelijk het Guadarrama-gebergte, tevens de watervoorzieningswerken van Madrid bij Lozoya. De groote aanval op Madrid is inge zet! Gistermorgen werd door den gene- ralen staf van de nationalistische troe pen bevel gegeven, om het algemeene offensief op alle fronten rond Madrid te openen. Om één uur in den middag begonnen de infanterie en cavalerie na een hevig voorbereidend bombardement uit het Zuiden. Zuid-Westen, Westen en Noord-West in de richting van de hoofdstad op te rukken. Een groot aantal vliegtuigen van allerlei type bestrooiden op alle fron ten de volksfront-afdeelingen met bommen en maakten iedere activiteit van de roode luchtvloot onmogelijk. De voornaamste aanval werd geconcen treerd op Naval Carnero. dat spoedig was ingesloten. De rooden bieden daar wanho pig weerstand. Later op den avond werd nog van de zijde der opstandelingen gemeld, dat Naval Camero reeds bezet was en dat de troepen ook belangrijke vorderingen hebben ge maakt in het Noord-Oosten. Sigüenza was daar de laatste bezette stad en de reehtsche troepen zijn thans vandaar over grooten afstand opgerukt in de riohtlng van Gua dalajara. Ook de radio-zender van Madrid zeide gisteravond, dat thans het kritieke oogen- bllk was aangebroken. „Op het zuidelijk front is de vijand een groot offensief be gonnen en oefent hij een enormen druk uit. Maar onze troepen bieden verwoeden tegen stand." Ook tegen het Escurial is de aanval in gezet. Regeering naar Barcelona? Uit Barcelona wordt gemeld, dat presi dent Azana zich gistermorgen naar het parlementsgebouw heeft begeven, waar hij zich in zijn bureau geïnstalleerd heeft. In de naburige vertrekken werd zijn militair kabinet gevestigd en het kabinet van den secretaris van den president. Een wacht van de republikeinsche garde heeft even eens onderdak in het parlementsgebouw ge vonden. De echtgenoote van president Azana harerzijds is per vliegtuig uit Alicante te Toulouse aangekomen en weldra vandaar naar Parijs doorgereisd. Dit is een duidelijke aanwijzing, dat de regeering naar Barcelona zal worden over gebracht en Azana dus reeds gevlucht is uit de hoofdstad. Radio-Sevilla bericht, dat volgens de mededeelingen van vluchtelingen uit Madrid in de hoofdstad groote verwarring heerscht. Vrouwen en kinderen trekken door de straten en roepen: „Wij willen geen bloedvergieten meer. Wij eischen dat de stad wordt overgegeven." Minister-president Largo Caballero zou vanaf het balkon van het regeeringspaleis een verklaring hebben willen afleggen, doch de menigte op straat zou hem hebben uit gefloten. Ecjecringstroepen in aanval bij Huesca. Intusschen wordt van het front in Ara- gon gemeld, dat daar gistermiddag belang rijke operaties begonnen zijn tegen Huesca, hetwelk de militie uit Barcelona nu reeds zoolang aan den vijand tracht te ontruk ken. Den heelen dag hield de artillerie niet op de stad te beschieten en. naar het van de zijde der aanvallers heet, met succes. De belangrijkste strategische posities der recht- sche troepen zouden daarvan te lijden heb ben gehad, met name de nieuwe kazerne, met het kruitmagazijn. Dit laatste vloog tengevolge van het bombardement in de luoht. Terzelfder tijd maakten de regee ringstroepen groote vorderingen in de richting van de stad. Tot aan het vallen van den avond werden de gevechten voort gezet. Ook bij Oviedo blijft de regeering melding maken van successen, doch deze worden nadrukkelijk van nationalistische zijde ge dementeerd. Van 't overige front. Een aantal slachtoffers schijnt gemaakt te zijn bij een bombardement van Las Arenas dicht bij Bilbao door rechtsche vliegtuigen. Een der bommen kwam neer bij een Engelschen torpedootjager, die voor de kust voor anker lag. Vertrouwensmannen van generaal Franco hebben met vertegen woordigers van het Baskische gemeente bestuur van Bilbao onderhandelingen ge voerd over de overgave van de stad. Deze zijn echter op niets uitgeloopen, daar de Basken stonden op een volledige amnestie alsmede op erkenning van de onlangs door de Madrileensohe regeering verleende auto nomie van het Baskenland. Te Gibraltar heeft een Engelsch oorlogs schip 123 vluchtelingen uit Malaga ont scheept en een ander 22 uit Cartagena. Zij allen schilderden in sombere kleuren den toestand in deze beide steden. De non-Interventie. De Duitsohe regeering heeft door middel van haar zaakgelastigde te Londen den voorzitter van de niet-inmengings-commis- sie, lord Plymouth, een nota doen toeko men, waarin zij antwoordt op de beschul digingen van de regeering te Madrid en van de sovjet-regeering, dat Duitschland het wapen-embargo zou hebben overtreden. In de Duitsche nota worden de beschul digingen onhoudbaar genoemd en met be slistheid verworpen. Terzelfder tijd deelt de Duitsche regee ring. aan de hand van het omvangrijke materiaal, dat haar ten dienste staat, aan de commissie een groot aantal gevallen mede, waarin het wapen-embargo van sovjet-Russische zijde op flagrante wijze is geschonden. De Fransche minister van buitenlandsohe zaken, Delbos, heeft voor de Kamercom missie van buitenlandsche zaken een uit eenzetting gegeven van de werkzaamheden van de commissie van non-interventie in Spanje. De minister verklaarde, dat de te Londen zetelende commissie gevaarlijke complica ties heeft voorkomen door een waren in mengingswedloop te verhinderen. De eerstvolgende zittingen moeten het mogelijk maken een accoord tot stand te brengen, waarbij de niet-inmenging prac- tisch verzekerd wordt. Voorts zeide Delbos, dat de regeertng geenszins voornemens was, het standpunt, dat zij ten aanzien van de gebeurtenissen in Spanje heeft Ingenomen, te wijzigen Op een vraag van een der commissiele den, of het Fransch-Russische pact in wer king zou moeten treden, indien Rusland zijn neutrale houding mocht laten varen en E«n der geredde passagiers overleden. Aneta meldt uit Batavia: Een der geredde passagiers vair de „Van der Wijck". de heer A. M. Schoevers, direc teur van de Algemeene Volkscredletbank, keerde te Batavia terug. In een onderhoud dat hij had met een vertegenwoordiger van Aneta, verklaarde de heer Schoevers dat de „Van der Wijck" in feite niet kapseisde, doch zwaar over hellend in de diepte zonk. De heer Schoe vers verklaarde voorts dat hij na het ver trek uit Soerabaja niets bijzonders had bespeurd, doch toen hij om 1 uur ontwaak te hoorde hij een geluid alsof het regende. Even later aan het dek komende, bleek hem dat aan de stuurboordzijde het promena dedek reeds gelijk lag met het water. Kort daarop zag hij dat de officieren en inland- sche schepelingen onder het geroep tot de passagiers van „naar de sloepen" de red dingsbooten trachtten te vieren, terwijl de stoomfluit loeide. Plotseling gingen alle lichten uit, waarop de ..Van der Wijck" bijna gerulschloos in de diepte verdween. De tweede werktuigkundige, die nog trachtte het schip te redden door water en olie in tanks over te pompen, slaagde er in tijdig de vuren te dooven, waardoor ketel- ontploffingen zijn voorkomen. Mevrouw Brandes, een der geredde pas sagiers, is gisteravond aan de bekomen ver wondingen overleden. Het stoffelijk overschot van mevr Wisse, is gistermiddag onder groote belangstelling te Soerabaja ter aarde besteld. Als merkwaardige bijzonderheid kan nog worden vermeld, dat de K.PM -stoomer ..Reaal" de „Van der Wijck" op korten af stand passeerde, zonder dat er iets bijzon ders te bemerken was. Tien minuten later echter ging de „Van der Wijck" naar de diepte. o TWEEMAAL BRAND IN DUBBEL WOONHUIS UITGEBROKEN. Gezin redt zich met veel moeite. In den afgeloopen nacht te omstreeks een uur ontstond door onbekende oorzaak brand in een dubbel woonhuis, eigendom \an de Nederlandsche Spoorwegen, gele gen aan den weg DuivendrechtOuder kerk. De brand, die niet van grooten om vang was, werd door de bewoners, den heer H. van den Brink en den spoorweg werker A. Hogenes gebluscht. Ook de brandweer van Weesperskarspel heeft hierbij nog hulp verleend. Beide families hebben zich daarna weer ter ruste begeven Ongeveer drie kwartier later is, vermoe delijk doordat nog ergens vuur was ach tergebleven. opnieuw brand uitgebroken. De vlammen grepen zoo snel om zich heen dat het gezin van den Brink niet meer langs den gewonen weg het huls kon ver laten. Slechts met de grootste moeite en door een gat te maken in de houten af scheiding tusschen beide woningen, kon den man, vrouw en drie kinderen, via het naastgelegen huis. een veilig heenkomen vinden De brandweer van Ouderamstel verrichtte de blussching. Zij kon niet voorkomen, dat de beide woonhuizen ge heel uitbrandden. Van de Inboedels kon niets gered worden. Bij den brand werd niemand gewond. De gezinnen zijn bij buren ondergebracht. De bewoners zijn tegen brand verzekerd. DANSZAAL TE VENLO UITGEBRAND. De schade is groot. In den afgeloopen nacht heeft een felle uitslaande brand de danszaal van den heer H. Vervoort te Venlo in de asch gelegd. Het vuur werd omstreeks halftwaalf ont dekt door voorbijgangers. Daar de zaal van de straat is afgescheiden door het café annex woonhuis, kon men zich niet onmid dellijk overtuigen van den ernst van den toestand. De heer Vervoort had zich met zijn gezin reeds te ruste begeven. Onver wijld werden de bewoners gewekt, die, be ducht voor de snelheid waarmede het vuur zich verspreidde, zich van de noodzake lijkste kleedingstukken voorzagen en bij de buren een veilig onderkomen zochten. Inmiddels was de brandweer gealarmeerd en deze tastte met zeven stralen de vlam men aan. Het brandende gebouw, dat aan de achterzijde betrekkelijk vrij ligt, werd door de groote watermassa's weldra onder water gezet. Het vuur, dat door ramen en deuren naar bulten was gebroken, joeg een hevigen.vonkenregen de lucht in. Uit voor zorg maakten de bewoners van de aan grenzende perceelen zich gereed om zich, indien noodig, met have en goed in veilig heid te stellen. Ook in de nabijliggende garage van den heer Van den Hombergh werden de eerste veiligheidsmaatregelen genomen en de auto's naar buiten gereden. Gelukkig wist de brandweer, na een uur hard werken, het vuur zoover te beperken, dat de belende gebouwen geen gevaar meer liepen. De zaal met de geheele inventaris, waar onder een kostbaar dansmuzlek-orgel. brandde totaal uit. Het gelukte nog het grootste gedeelte van het café en het woon huis te behouden, ofschoon de inboedel op deze plaats veel waterschade leed. De schade is zeer aanzienlijk en wordt niet ten volle door de verzekering gedekt. Omstreeks half drie kon de brandweer met haar groot materiaal inrukken. VERDUISTERING BIJ COÖPERATIE TE GRONINGEN. Oud-directeur te Amsterdam gearresteerd. Op verzoek van den officier van justitie te Groningen is elstermorgen te Amsterdam aangehouden de 45-larige J H. G.. oud- directeur van de coöperatie ..De Toekomst" te Groningen en gewezen lid van den ge meenteraad aldaar, als verdacht van ver duistering van gelden ten nadeele van deze coöperatie. G. is naar Groningen overgebracht en voorlooolg in het hoofdbureau van politie aldaar in verzekerde bewaring gesteld. PLOTSELING DEN WEG OVERGESTOKEN Gistermiddag omstreeks vijf uur is op den Rijksstraatweg DenekampOldenzaal een verkeersongeval geschied, waarvan een 40-tarlge vrouw het slachtoffer ls geworden. Ter hoogte van Losser, wilde de vrouw van den landbouwer Stenebrink uit Beu- nlngen (gem. Losser) per fiets den straat weg oversteken Zij deed dit zonder eenig teeken te geven, waaop een haar achterop rijdende personenauto uit Oldenzaal haar aanreed. De 40-jarige vrouw bekwam ern stige verwondingen aan het hoofd en over leed biina onmiddellijk na het ongeluk. Den bestuurder van de auto treft geen schuld. AANRIJDING MET DOODELIJKEN AFLOOP. Gisteravond om tien uur heeft op het Keern te Hoorn een aanrijding met doode- lljken afloop plaats gehad. Een auto, be stuurd door een chauffeur van een trans portonderneming te Averhorn heeft den veehouder G. Koomen, afkomstig uit Zwaagdijk, die zich per rijwiel van de Hoornsche koemarkt naar huls begaf, zoo danig aangereden, dat een geneesheer, die spoedig aanwezig was, slechts den dood kon constateeren. openlijk ten gunste van de regeering te Madrid of Barcelona zou intervenieeren, en hieruit dan een conflict zou voortvloeien tusschen Rusland en een continentale mo gendheid, antwoordde Delbos. dat het pact uitdrukkelijk bepaalt, dat het slechts in werking zal treden, indien zich op het eigen grondgebied van een der beide par tijen een geval van agressie zou voordoen, een mogelijkheid, die, naar het den mi nister scheen, niet onder oogen behoefde te worden gezien. Tijdens de zitting van de Kamercommis sie gaven versdheidene aanwezigen nog uiting aan de vrees omtrent hetgeen zou kunnen gebeuren ingeval hetzij van een succes, hetzij van een nederlaag der regee ring te Madrid. Zij hielden o.a. rekening met de mogelijkheid van een verzoek om hulp. dat Catalonië wel eens tot de Fran sche regeering zou kunnen richten. Hierop verklaarde Delbos, dat hij niets zal doen zonder zich te beraden met Engeland en de mogendheden, die zitting hebben ge nomen in de non-interventiecommlssie. De nationale raad van de Engelsche La- bour-partij heeft de gebeurtenissen in Spanje en de werkzaamheid van de nlet- inmengingscommissie besproken. In een communiqué, dat na de vergade ring werd gepubliceerd, wordt gezegd, dat de raad eensgezind van oordeel is, dat de non-interventie-overeenkomst eenzijdig wordt toegepast en dat de schending hier van ernstige schade beteekent voor de „wettige regeering" van Spanje. De raad besloot een bijzondere gemeen schappelijke vergadering te vragen van het internationaal vakverbond, de socialistische internationale en de Labour-partijwelke zoo spoedig mogelijk te Parijs zou moeten worden gehouden tot bespreking van deze kwestie. AAN DE GEVOLGEN OVERLEDEN. In het Rk. Ziekenhuis te Almelo is gis teren overleden mej. M. te Bekke, wonende te Albergen bij Almelo, die Zondagavond te Zenderen, gemeente Borne, door een auto, bestuurd door den heer ten B. uit Almelo, werd aangereden. Volgens den automobilist moest hii plotseling remmen voor twee wielrijders, die aan ziin linkerkant uit een café kwamen Zijn wagen is toen op den spiegelgladden weg komen te slippen, ten gevolge waarvan hii inreed op een groepje meisjes, die met de fietsen aan de hand voor een café stonden, waar zij hadden gedanst. Mej. ter Bekke werd oogenschijn- lljk niet ernstig gewond, naar het zieken huis vervoerd Haar toestand verergerde echter steeds en thans is zii aan de be- I komen verwondingen overleden. Het meisje was in Almelo in betrekking. De politie stelt een uitgebreid onderzoek in. Een tweede metste, dat naast het slacht offer heeft gestaan, toen de aanrijding ge schiedde. had geen noemenswaardig letsel gekregen o TEGEN EEN BOOM GEREDEN. Gistermorgen is tusschen Rolde en Gie ten een personenauto, bestuurd door den 27-jarlgen H. B.. wonende te Winschoten, tegen een boom gereden. De botsing was zoo hevig, dat zoowel de heer B. als zijn naast hem zittende echt genoote uit den wagen werden geslingerd. Met ernstige verwondingen zijn belden naar het Wilhelmina-ziekenhuis te Assen ver voerd. Het ongeluk is vermoedelijk te wijten aan het gladde wegdek. BUITENLANDSCH GEMENGD. GEWELDIGE BRAND IN CALIFORNIË. Te San Diego in Galifornië heeft een ge weldige brand in de zakenwijk een geheel blok hulzen vernield. Volgens raming van de deskundigen bedraagt de schade meer dan twee millioen dollar. KRANKZINNIGE VERMOORDT ZES MENSCHEN. In het Fransche bergdorp Lardiers bij Forcalqui heeft een achttienjarige hout hakker in een aanval van krankzinnig heid een geheel gezin, bestaande uit vijf personen en een herder met zijn jacht geweer neergeschoten. De dader is vervol gens gevlucht en is nog niet terug gevonden. Eenlge jaren geleden is de vader van den dader in een krankzinnigengesticht opge sloten. TWEEDE KAMER. NEDERLAND EN DE SPAANSCHE TROEBELE! De communist Schalker moest verschril. kelijk erg de regeering interpelleeren ovq onze houding inzake den Spaanschen but. ger-oorlog. i Maar voorzitter Aalberse voelde er niq voor. Dat kan bij de begrooting even goei, vond hij (bovendien is dan Madrid inge nomen maar dit zei hij er niet bij), ei daarom stelde hij voor de interpellatie niet toe te staan. Daarmee was de heer Schal, ker uiteraard niet tevreden. De aap kwan toen uit de mouw: Nederland moest „hulp' verleenen aan Spanje, aan de wettige re- geering. Maar ook de sociaal-democraat Vliegen vond, dat er geen reden: was om te interpelleeren. Wat hebben we hi« eigenlijk met den Spaansehen burger-oorlog te maken, vroeg hij, en met de niet. inmengingscommissie? Zoo lqrtgs zijn netu weg, zei hij, dat natuurlijk de heele Kamer zich achter de wettige regeering van Spanje schaarde. Nu, uit de hilariteit die hierop I volgde merkte men duidelijk dat het zoo was Bij zitten en opstaan besloot de Kamer, niet te laten interpelleeren. De communis ten bleven tegen 's voorzitters voorstel stemmend! zitten. Maar ook een paar so- ciaal-democraten; een paar andere socii liepen snel weg. De roode broeders wam dus niet eensgezind. De heer Sneevliet ra nog altijd niet terug van zijn reis naar Spanje, waar hij f. 2000 aan „de wettig! regeering" is wezen overhandigen. Nu, dt zet zoden aan den dijk! EEN MERKWAARDIG KOFFIE-ONTWERP. Met het wetsontwerp tot „regeling vaa den invoer van koffie" was het een merk waardige zaak. Regeling beteekent hier: contingenteerinj, Maar er viel niet meer te contingenteeren. Het Koninklijk Besluit tot contlngentee- ring van koffie dateerde van 17 Maart jj. Op grond van de crisis-lnvoerwet moeet toen „onverwijld" een wetsontwerp tot con. tingenteering worden ingediend. Dit ont werp bereikte de Kamer echter eerst op 11 Mei, en, kan het merkwaardiger, pre cies op dlenzeifden dag vescheen een nleui Koninklijk Besluit, waarbij de contingen- teering (die volgens het ontwerp zou du ren tot 18 Juni) werd ingetrokken. Nu kwam dit ontwerp in behandeling en de Kamer stond dus voor de taak, een con- tingenteering tot 18 Juni goed te keuren, die op 11 Mei al was Ingetrokken. De heer Teullngs heeft er danig over gemopperd. Zoowel over de veel te late indiening van het ontwerp als over het koffle-beleld op-zich-zelf. Hij poogde mi nister Gelissen op de koffile te laten komen, maar deze verdedigde zich stevig en stelde in het licht dat over dit ontwerp aller lei departementale instanties doorloopen moesten worden, en daardoor ls het zoo laat geworden. Natuurlijk bleef de Kamer niet anders over dan het ontwerp goed te keuren. Bet- zelfde deed zij met de contingenteerinj van allerlei andere artikelen: zakdoek», gloeilampen, dweilen, schoenwerk, over hemden en lucifers. Over 's ministers J dweil-, zakdoeken-, overhemden- en luci- fersbeleid op zich zelf werd niets gez alleen vroegen enkele afgevaardigden of liet langzamerhand geen tijd werd allerlei (handelsbelemmeringen op te ruimen, of de contingenten te verruimen, waartegenover mr. Kortenihorst de opmerking plaatste, dat contingenten zaïlk een keurig object zijn om te gebruiken bij handelsovereen komsten. Deze laatste zienswijze heeft minister Gelissen uitdrukkelijk tot de zijne gemaakt. De contingenteermgen, oorspronkelijk be stemd om overmatigen invoer te weren, zijn uitgegroeid tot onderhandelings-objec- ten en moeten dus als zoodanig worden gehanteerd in het Nederlandsch belang. Reden om de contingenteeringen op te heffen is er thans nog niet. De vragen kregen dus nul op het request. Gelijk gezegd gingen de betrokken ont werpen er zonder hoofdelijke stemminl door. VERSCHILLENDE ANDERI WETSONTWERPEN. De Kamer heeft gisteren nog een aantal andere wetsvoorstellen goedgekeurd. Daarbij was het wetsontwerp houdende nieuwe bepalingen voor emigranten en doortrekkende emigranten, in verband waarmee evenzeer een wijziging der Sche penwet werd behandeld. Het debat had niet veel om het lijf. Een amendement- Teulings betreffende de kosten van terug brengen van emigranten werd overgeno men en op aandrang van den heer Drop beloofde de minister van Waterstaat een onderzoek te zullen instellen naar de werkwijze van den Raad voor de Scheep vaart. De ontwerpen werden aangenomen, evenals enkele andere, betrekking hebbend op de organisatie en positie van de tram wegen in Noord-Brabant, en gericht op bevordering der samenwerking van tram wegen in Drente en Overijsel. Tegen dit laatste verhief de heer Duymaer van Twist zijn stem, omdat naar hij meende, er t' veel rijksgeld mee gemoeid zal zijn en dat er veel eer behoefte is aan auto-vervoer. De minister van waterstaat echter verde digde zijn opvatting, dat de beoogde sa menwerking het publiek belang op de beste wijze dient. Tenslotte verdient nog vermelding de aanneming van het wetsontwerp dat rege len bevat inzake het betrekken van elec- triciteit uit het buitenland. De heeren Bongaerts, Schwartz, Vliegen en Rutgers van Rozenburg gaven den minister van waterstaat enkele wenken met betrekking tot de uitvoering der wet, in het bijzonder met het oog op de belangen der betrokken gemeenten. De minister beloofde de wet soepel te zullen toepassen en de belangeh waarvoor gepleit werd, in het oog te zul len houden. De Kamer ls thans genaderd tot eeniï* wetsontwerpen, die wat langer zullen op houden de nieuwe regeling van de pacht: °e wijziging der leerplichtwet iontwerp-Te' Laani en de wijziging van de inkomsten- en successie-belasting. HAGENAAR 2-3

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1936 | | pagina 10