Speelplaats School Duivenbodestraat
77ste Jaargang
MAANDAG 12 OCTOBER 1936
No. 23481
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Dlf nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
STADSNIEUWS
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindspiein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.3S
per week f.0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f- portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 pet 3 mnd.>
ZILVEREN JUBILEUM.
Bij A W. Sijthoff's Uitgevers-Mij. N.V.
Heden herdenkt de heer D. Boom den
dag, dat hij vóór 25 jaar in dienst trad
bij A. W. Sijthoff's Uitgevers-Mij. N.V.
Ter gelegenheid hiervan werd de jubi
laris hedenmorgen ten kantore der directie
ontvangen; in een waardeerende toespraak
werd Boom, die zich van leerling-zetter
tot een bekwaam monotype-gieter heeft
opgewerkt, hulde gebracht voor de wijzie,
waarop hij steeds zijn werkzaamheden ver
richt. De directeur besloot zijn toespraak
met het. aanbieden van de gebruikelijke
gratificatie benevens een mooie plant.
Vervolgens complimenteerde de algemeen
procuratiehouder den jubilaris en memo
reerde de prettige samenwerking met het
administratief personeel.
De algemeen bedrijfsleider getuigde
eveneens van z'n groote voldoening voo»
de prestaties van don jubilaris en bood
hem namens procuratiehouders en chefs
een practisch souvenir aan.
Ook de collega's van den heer Boom
bleven niet achter. Hun woordvoerder
schetste den jubilaris o.m. als een goed
kameraad en verraste hem namens allen
met een fraaie haardkachel, terwijl de
echtgenoote van den jubilaris, die mede
aanwezig was, bloemen werden ge
offreerd.
Een oorkonde, vermeldende de namen
der schenkers, vergezelde dit degelijke
cadeau.
Hierna bracht de jubilaris den verschil
lenden sprekers voor hun gelukwenschen
en cadeaux hartelijk dank.
HET DEVALUATIE-VRAAGSTUK
BESPROKEN.
LEGER DES HEILS.
Hendcnkingsdienst brigadier Buiterman
Gisteravond vond er, zooals reeds was
aangekondigd, een herdenkingsdienst-
plaats in de legerzaal aan de HoolgTacht.
De opkomst voor deze plechtigheid was zoo
groot, dat velen zich met een staanplaats
tevreden moesten stellen. Nadat Adjudant
Buwalda de samenkomst met gebed ge
opend had, werden verschillende liederen
gezongen. Mevrouw Adjudant Buwalda
sprak daarna een herdenkingswoord en
schetste den overledene als een ware
christen en stoere werker, die gevallen is op
zijn post. Ook de plaatselijke secretaresse
mej. van Zanten, die het voorrecht heeft
gehad een langen tijd onmiddellijk onder
leiding van brigadier Buiterman te hebben
gewerkt, sprak woorden van vriendelijke
herinneringen. Het zangkoor zong zeer in
drukwekkend. waarna het muziekkorps de
Doodenmarsch uit het oratorium van
„Saul" van Handel speelde. Daarna sprak
adjudant Buwalda naar aanleiding van
Openbaringen 7 van vers 917. De zaal,
welke gedrapeerd was met lakens en lila-
strikken en waarin voorts vele palmen
waren opgesteld, maakte een stemmigen
en wijdingsvollen indruk.
De politiebrandweer heeft Zaterdag
middag op het Schuttersveld met drie
stralen op de motorspuit een brandje ee-
bluscht. dat opgeschoten jongens aldaar
van achtergebleven stroo hadden gesticht.
Een uiteenzetting voor den Studiekring
van den L.C.B.
Voor den studiekring van den Leidschen
Chr. Besturenbond heeft de voorzitter van
dezen kring, de heer D. Hendriks, een uit
eenzetting gegeven van het devaluatie-
vraagstuk.
Nadat de vergadering door den secretaris,
den heer W. Veerman met schriftlezing en
gebed was geopend, was het woord aan den
heer Hendriks, die zijn inleiding aanving
met er op te wijzen, dat het devaluatie
probleem een muntvraagstuk is.
Munt, geld. heeft men niet altijd gekend.
Er is een tijd geweest, waarin men onder
ling ruilde, wat men over had voor hetgeen
men gebruiken kon. Daarna kreeg men vaste
ruilmiddelen. Later kwam eerst het geld als
ruilmiddel. Spr. zette uiteen op welke wijze
de waarde van het geld werd of wordt vast
gesteld, o.m. door middel van de koppeling
aan het goud.
De waarde van de munteenheid is bij de
Wet, de Muntwet, geregeld. Het goud is
daarbij dienstbaar.
Een muntstelsel met een dergelijk verband
tusschen de munteenheid en een bepaalde
hoeveelheid goud, noemt men den gouden
standaard.
Voor het internationale ruilverkeer is de
gouden standaard van groote beteekenis,
zooals spr. nader aantoonde.
Ten einde de gouden standaard te hand
haven tegen invloeden van buiten af, kan
de Centrale Bank regelend optreden door
in- of uitvoer van goud, in- en verkoop van
deviezen en verhooging of verlaging van
het disconto.
De beteekenis van deze maatregelen ging
spr. eveneens na.
Waardeverlaging van de munt t. o. v. het
goud noemt men devaluatie.
Oorzaak en gevolg werden nader bespro
ken.
Voorstanders van devaluatie beweren o.m.
dat door dezen maatregel bereikt wordt:
le verhooging van exportmogelijkheid;
2e. schuld verlichting voor de debiteuren;
3e. grootere rentabiliteit voor de onderne
mingen.
Daartegenover staat de meening van de
tegenstanders van devaluatie, die beweren,
dat de eerstgenoemde argumenten geen
steek houden.
De hier genoemde verbeteringen zullen,
volgens hen, slechts schijn zijn en/of van
tijdelijken aard.
Aan de hand van het voorbeeld, hetwelk 't
buitenland ons geeft, besprak de heer Hen
driks tenslotte de gebeurtenissen, welke on
langs in Nederland hebben plaats gevonden.
Op deze inleiding volgde een breedvoerige
gedachtenwisseling. Tal van gestelde vragen
werden door den inleider op afdoende wijze
beantwoord, waarna de vergadering met
dankzegging werd beëindigd.
AANGIFTE VAN DEN DIENSTPLICHT.
Ais gevolg van de laatste wijziging van de
Dienstplichtwet is de aangifte ter inschrij
ving voor den dienstplicht vervroegd en zal,
te beginnen met de lichting 1-938, niet meer,
zooals tot dusver geschiedde, in de maand
Januari maar in de maand October plaats
hebben.
In verband hiermede worden de manne
lijke personen, die in 1918 geboren zijn,
herinnerd aan hun wettelijke verplichting
om zich in deze maand ter inschrijving
voor den dienstplicht aan te geven op de
afdeeling Militaire Zaken der Gemeente
secretarie, Breestraat 119, hoek Wolsteeg,
alhier, alwaar, meer in het bijzonder op een
van de werkdagen tusschen 13 en 24 October
aanstaande, zitting voor bedoelde inschrij
ving zal worden gehouden.
RICHTLIJNEN VOOR DE KOMENDE
TWEEDE KAMERVERKIEZINGEN.
Besproken door den Kamerkring Leiden
der Chr. Hist. Unie.
In het Nutsgebouw waren Zaterdagmid
dag vele afgevaardigden van kiesvereni
gingen in den Kamerkring Leiden der Chr.
Hist. Unie bijeengekomen om te spreken
over de te volgen gedragslijn bij de a.s.
Tweede Kamerverkiezingen.
Na opeing met het zingen van Ps.
118 7, werd Ps. 65 door den voorzitter,
den heer Jac. Wilbrink, gelezen, waarna
gebed volgde.
De secretaris, de heer C. E. Klink, van
Voorburg, bracht hierop uitvoerig verslag
uit van de voorjaarsvergadering van den
Kamerkring.
De heer Wilbrink heette hierna allen
hartelijk welkom, om dan enkele richtlij
nen aan te geven voor de verkiezings
actie voor de Tweede Kamerverkiezing.
Vóór alles, aldus spr., zal het noodig zijn,
dat de Chr. Hist. Unie actief is.
Na dan de groote manifestatie van
trouw aan het Oranjehuis ter gelegenheid
van de Vorstelijke verloving te hebben ge
memoreerd, waarbij spr. nog eens nadruk
kelijk verklaarde, dat de ware vrijheid al
leen gewaarborgd is in 't Huis van Oranje,
zette spr. uiteen, dat wij ons o.m. bij de
handhaving van het gezag niet zullen ver
laten op de volkssouvereiniteit maar op
den geopenbaarden wil Gods.
Dringen de maatschappelijke vragen in
dezen tijd vooral naar voren, als chr. partij
zullen wij toch allereerst het beginsel
handhaven om daarnaast groote aandacht
te besteden aan de maatschappelijke vra
gen.
Spr. gaf hierna een uiteenzetting van
het doel dezer vergadering, welke bedoelt
te zijn een samenkomst om wenschen, die
leven in den kring der kiesvereenigingen,
middels den Kamerkring aan het H. B. be
kend te maken. Het H.B. zal dan. rekening
houdende met deze wenschen. zijn richt
lijnen bepalen bij de komende Kamerver
kiezing.
Met een enkel woord stond spr. voorts
nog stil bij het werkloosheidsvraagstuk,
dat vóór alles de belangstelling zal dienen
te hebben. Had spr. waardeering voor de
Regeering voor Wat betreft het uitvoeren
van groote werken, rrjinder was hij te spre
ken over de wijze, waarop dit geschiedt.
Maar al te vaak is het gebeurd dat maar
20 a 25"/o van het totaal bedrag voor ar
beidsloon werd beschikbaar gesteld, terwijl
dit vaak 80»/o kon zijn. Te ver doorgevoerde
mechanisatie is hieraan zeker niet vreemd.
De heer Wilbrink eindigde zijn toespraak
met den wensch uit te spreken, dat de cri-
tiek, welke ongetwijfeld zou worden gele
verd, een opbouwende mocht zijn. Onze
taak en roeping is ook in deze zwaarder
dan die der extremistische groepen.
Direct hierop werd gelegenheid gegeven
om zich uit te spreken over de eventueel
te volgen gedragslijn bij de a.s. verkiezin
gen. Zeer vele afgevaardigden voerden
hierover het woord. Algemeen was men
van gevoelen, dat het beginsel dient te
worden beleefd. Van verschillende zijden
werd er op aangedrongen om ditmaal het
meer lastenstelsel toe te passen. Minder
dan voorheen zal de verkiezingsstrijd ge
richt moeten zijn tegen geestverwanten
van andere richting. Duidelijk dient ge
waarschuwd te worden tegen communisme
en N.S.B. en gewezen op het gevaar, dat
in een Rood-Roomsch kabinet ligt opge
sloten.
Het denkbeeld werd aan de hand gedaan
om te komen tot het oplossen van de H.G.
S. in de Chr. Hist. Unie, daar dit toch een
groep is, die feitelijk bij de Unie behoort.
Vele sprekers zagen de te ver doorge
voerde mechanisatie als een ernstig gevaar
voor toenemende werkloosheid. Weer an
deren wenschten beperking van den vrou
wen-arbeid in het verkiezingsprogram op
genomen te zien. Door verschillende land-
bouwafgevaardigden werd gewezen op den
noodtoestand op het platteland. Zeker dient
de Unie in haar verkiezingsprogram zich
uit te spreken om op de bres te staan voor
de belangen in den land- en tuinbouw.
De heer Wilbrink, die aan het eind der
samenkomst het slotwoord uitsprak, kon
hierin gewagen van een vruchtdragende
bespreking. Te zijner tijd zullen de hier
gemaakte opmerkingen en uitgesproken
wenschen aan het H.B. worden medege
deeld, dat op zijn beurt daarmede onge
twijfeld weer rekening zal kunnen houden.
Een tusschentijds gehouden verkiezing
tot uitbreiding van het Kamerkringbestuur
had tot resultaat, dat voor de bollenstreek
in het bestuur gekozen werd de heer K. W.
van Breda van Sassenheim; voor Hülegers-
berg en omstreken de heer M. C. Siesen
van Hillegersberg, voor Schoonhoven en
omstreken, de heer Hugo Scheer te Schoon
hoven en voor de Rijnstreek de heer W. P.
Cnossen te Woerden, resp. met 83. 115, 75
en 70 van de 124 uitgebrachte stemmen.
De vergadering, welke druk bezocht was,
werd gesloten met dankgebed door onzen
stadgenoot, prof. dr. J. de Zwaan.
BINNENLAND.
De K.N.I.L.M. zal een luchtlijn openen op
Manilla (Binnenland, 4e Blad).
16.000 balen aardappelmeel naar België
verkocht; schade voor de Nederlandsche
industrie? (Binnenland, 4e Blad).
Auto in het Winschoterdiep gereden; de
4 inzittenden gered; een van hen is later
echter overleden (Gemengd, 4e Blad en
Laatste Berichten, le Blad).
Twee jongens met een fiets te Geldrop te
water gereden; een doode (Laatste Berich
ten, le Blad).
Foto Van Vliet, Leiden.
EERSTE LEIDSCHE KLUCHT- EN
REVUEGEZELSCHAP.
Revue „Je moet er om lachen".
Bovengenoemd gezelschap heeft Zater
dagavond in de zaal van „Zomerlust" voor
een talrijk publiek een alleszins geslaagde
opvoering gegeven van de revue „Je moet
er om lachen", een schepping van het lid.
den heer Nic. Rosier, die reeds meermalen
op deze wijze van zijn kunnen blijk gaf.
De voorzitter, de heer J. G. van Heuzen.
sprak een kort inleidend en welkomst
woord. inzonderheid tot de besturen der
zustervereenigingen en tot Hofenk's Me
lody Makers", die zooals steeds aan dezen
avond muzikale medewerking zouden ver-
leenen. Spr. dankte voorts alle leden, dona
teurs en donatrices voor den gegeven, finan-
cieelen en moreelen steun en wekte met
klem op om loten te koopen voor de tom
bola, welke ditmaal voor een goed doel is
georganiseerd. De opbrengst komt n.l. ten
goede aan een werkloos lid, wiens fiets
tijdens een repetitie werd gestolen.
Na allen een genoeglijken avond te heb
ben toegewenscht, verdween de heer Van
Heuzen van het podium om plaats te ma
ken voor het zwarte opperhoofd Rimma,
dat op het eiland Riarito een huwelijks
plechtigheid van twee zijneT onderdanen
bijwoont. Zulks gaat vanzelfsprekend ge
paard met zang en dans, welke plotseling
worden onderbroken door de komst van
drie blanken, die, met hun vliegtuig op
reis naar Hollywood, in zee zijn gestort en
nu al heel blij zijn het veege lijf op het
eiland Riarito te hebben kunnen redden.
Rimma is met hun lot begaan en helpt
hen verder, zoodat het drietal uiteindelijk
toch de filmstad bereikt. Maar niet zonder
eerst een reeks avonturen te hebben be
leefd, die zich beter laten bezichtigen dan
beschrijven.
Aan zang en dans is in deze revue een
ruime plaats toegekend en het hoeft wel
niet gezegd, dat zulks best naar den zin
van het publiek is.
Het applaus na elk tafereel was dan ook
even welgemeend als welverdiend en hield
hartelijke waardeermg voor spel en spelers
in zich besloten.
„Hbfenk's Melody Makers" leverden bij
deze vlotte revue goede illustratieve muziek
en verzorgden ook de dansmuziek tijdens
.het bal onder leiding van Ant. de Groot,
dat dezen avond besluit.
o
St. JOSEPH GEZELLEN VEREEN.
49e Stichtingsfecst.
De Interpar. St. Joseph Gezellen Ver. al
hier hield gisteren haar 49e Stichtirigsfeest
met een uitvoering in de groote Stadsge
hoorzaal, waar naast het tooneel de Kol-
pingsvlag tusschen palmen en groen was
opgesteld. De avond werd met een woord
van den vice-praeses, kapelaan Schrama,
geopend, waarna direct met de afwerking
van het programma een aanvang werd ge
maakt. Het Leidsche Gezellenlied werd door
allen mede gezongen, waarna Fr. Schweit
zer zijn entree maakte met enkele keurig
gespeelde muzieknummers, welke met een
welverdiend applaus werden beloond. De
opvoering van het blijspel „De Zelfmoord"
heeft de lachspieren danig in beweging ge
bracht en was voor de spelers een groot
succes. ..Die Miihle in Schwarzwald" door
koor „de liedertafel Seb. Schatter" onder
leiding van A. Martijn en orkest onder lei
ding van A. Brunt, oogstte bijzonderen bij
val. Het historisch blijspel „Frederik de
Groote" was eveneens een succes en leverde
opnieuw het bewijs, dat de tooneelclub Ad.
Kolping niet slechts over goede krachten
beschikt, doch dat ook de regie in zeer
goede handen is. Na een afscheidslied, gin
gen allen wel voldaan huiswaarts.
BUITENLAND.
De zitting van den Volkenbond gesloten
(Buitenland, le Blad).
Een drukke politieke Zondag in Frankrijk
(Buitenland, le Blad).
Nieuwe politieke botsingen in Engeland
(Buitenland, le Blad).
In Hongarije is een kabinet Daranyi ge
vormd (Buitenland, le Blad).
Heden eindigt de Arabische staking in
Palestina (Buitenland, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
SCHOOL DUIVENBODESTRAAT.
Zaterdagmiddag vond met eenige plechtigheid de opening plaats van de door een drietal leden der Oudercomnussie aange-
speelplaats nabij de school in de Duivenbodestraat. De gem.-inspecteur van het onderwijs, de heer H. A. Vriend (in het
midden), zoomede de voorzitter van den Centralen Ouderraad, de heer J, W. Harting, het schoolhoofd, de heer Van
Schaik en het onderwijzend personeel, benevens leden der Oudercommissie waren daarbij aanwezig.
De dameskrans. die zulks al gedurende
12'/: iaar doet. organiseert morgen- en
Woensdagmiddag in de Muziekschool aan
den Nieuwe Rijn. wederom theemiddagen
met attracties, waarvan de baten in hun
geheel ten goede komen aan het Kinderhuis
„Voordorp" to Leiderdorp.
Opening der speelplaats.
Zaterdagmiddag vond aan de school Dui
venbodestraat een eenvoudige plechtigheid
plaats, n.1. de opening der nieuw-aange-
legde speelplaats.
Tegen halfvier had een aantal genoodig-
den zich in één der lokalen der school ver
zameld. We merkten hierbij oa op den
gemeentelijken Inspecteur van het onder
wijs. den heer H. Vriend, den opzichter
van Gemeentewerken, den heer v. d. Plas,
den voorzitter van de Centrale Ouderraad,
den heer Joh. W. Harting, leden van dezen
Raad, Oudercommissie-leden en onderwij
zend personeel der school met hun dames.
Nadat een kopje thee was gebruikt, opende
de voorzitter der Oudercommissie, de heer
D. Op den Dreest, de bijeenkomst. Hij
bracht een woord van dank aan de aan
wezigen voor hun opkomst, in het bijzonder
aan de heeren Vriend, v. d. Plas en Har-
tmg. Dan herinnerd hij aan het heugelijke
feit, dat allen hier te zamen bracht: den
aanleg van een speelplaats voor de school
door voornamelijk een tweetal oudercom
missie-leden, de heeren P. J. Kreuger en A.
Wijling. In de laatste 14 dagen had ook de
zoon van laatst genoemde zeer verdienste
lijk meegewerkt.
Het Gemeentebestuur bracht hij hartelijk
dank voor de verschaffing van het benoo-
digde materiaal.
Daarop gaf de voorzitter 't woord aan het
hoofd der school, den heer J. C. van Schaik
die een overzicht gaf van de totstandko
ming van het werk. Hij sprak verder zijn
groote verheugenis uit over de sympathieke
medewerking der ouders, die zoo'n belang
rijke verbetering voor de school hebben tot
stand gebracht. Hij roemde de buitenge
woon goede verhouding tusschen de Com
missie en het onderwijzend personeel en
bood namens de onderwijzers der school
aan de heeren Kreuger, Wijling en Wijling
Jr. sigaren aan, als uiterlijk bewijs van de
waardeering voor hun 7 weken belangge-
loozen arbeid.
De heer Harting sprak namens den
Centralen Ouderraad een vriendelijk woordi.
Hij prees de activiteit dezer ouders, die
zeker zijn weerslag zal vinden in een nog
toenemende werkzaamheid van andere
Oudercommissies, tot heil van 't zoo
schoone Openbare Onderwijs.
De heer Vriend bracht namens het Ge
meentebestuur hartelijk dank voor het ge
presteerde werk. Hij prees deze buitenge
wone liefde voor de school, in 't bijzonder
aan voor de school Duivenbodestraat.
Zoo iets móet ten goede komen aan het
onderwijs en aan de kinderen. Ook het
hoofd der school, dat deze sympathie had
weten te deen groeien. bracht hij een
woord van lof Hij hoopt, dat deze speel
plaats de school Duivenbodenstraat tot
zegen moge strekken. Daarna verzocht hij
de aanwezigen hem te willen volgen, om
de symbolische handeling der opening te
doen plaats hebben.
Nadat deze was verricht, bewonderden
allen het verrichte werk, dat tegelijk een
verbetering aan het einde der doodloopende
straat beteekent.
Tenslotte werd in de school nog een
enkel oogenblik te zamen doorgebracht,
waarin de heer Kreuger nog gelegenheid
kreeg om ook namens den heer Wijling
zijn dank voor de medewerking en de
betoonde belangstelling te betuigen.
