Het herdenkingsfeest van Leiden's ontzet
EEN STRALENDE ZONNEDAG
Een van begin tof eind geslaagde
feestviering
77sfe Jaargang LEIDSCH DAGBLAD, Maandag 5 October 1936 Tweede Blad No. 23475
Der gewoonte getrouw zoo langzamer
hand zouden wti ook van een traditie
mogen spreken zijn de feestelijkheden
ter herdenking van Leiden's ontzet begon
nen met
DE TAPTOE.
We wisten reeds dat deze grooter zou
worden dan andere iaren het geval was,
doch dat zti dit jaar zóó massaal zou wor
den. hadden de organisatoren stellig zelf
niet verwacht.
Het is een verblijdend verschijnsel, dat
van de gelegenheid welke de 3 October-
vereeniging Leiden's burgerij telken iare aan
den vooravond van ..het groote feest" biedt,
de gelegenheid om hulde te brengen aan
de nagedachtenis van Leiden's meest be
kenden en dappersten burgemeester een
steeds drukker gebruik wordt gemaakt,
zoodat wij ieder iaar in ons verslag van
deze ouverture der 3 Ooctoberfeesten ge
noodzaakt zijn te schrijven: „Het was
grootscher dan ooit te voren, het was weer
indrukwekkender!"
Het 50-jarig bestaan der 3 Octoberver-
eeniging en niet te vergeten het fraaie
herfstweer zullen tot de afmetingen dezer
massale betooging het hunne wel hebben
bijgedragen Het is dan ook voor de be-
stuurderen der 3 Octobervereeniging een
avond geworden, die hen met grooten dank
en voldoening zal hebben vervuld, want de
lengte van den optocht van Vrijdagavond
heeft toch wel afdoende bewezen dat de
vereeniging in de afgeloonen 50 jaren, maar
dan ook niet het minste aan populariteit
heeft ingeboet, integendeel nog steeds in
aanzien stijgt, al blijkt zulks als gevolg van
de tijdsomstandigheden helaas ook niet
rechtstreeks uit het ledental.
Als tweede factor noemden wij het weer.
Had het mooier gekund? Den geheelen Vrij
dag reeds had de gouden herfstzon, onze
goede oude stad. die zich ter gelegenheid
van de viering van „haar" ontzet en het
gouden jubileum van ..haar" vereeniging in
haar beste pakje had gestoken, op haar
voordeeligst doen uitkomen. De belofte
welke dit fraaie herfstweer voor den dag.
voor den avond, inhield is dan ook voor de
volle 100 »/o in vervulling gegaan.
Onder een flonkerenden sterrenhemel
marcheerden Vrijdagavond tallooze ver-
eenigingen. van de meest uiteenloopende
soort en doelstelling, het door goede
zorgen der gemeente, hel verlichte Kaas
marktterrein op. om zich gereed te maken
voor den inzet der feesten: de taptoe.
Dank zij de uitstekende zorgen der com
missieleden onder de beproefde en bezie
lende leiding var den heer B. de Koning,
verliep de opstelling der groepen en ver-
eenigingen of het dagelijksch werk was. Bti
het betreden van de Kaasmarkt, ontving
de leider van elke afdeeüng de mededeeling
waar men zich moest opstellen en de met
witte lijnen afgezette vakken maakten wel
dat geen moeilijkheden ontstonden.
Reeds lang voor half negen leek het of de
Kaasmarkt propvol was. doch steeds maar
door kwamen n'euv/e deelnemers aange-
me.rcheerd nu eens 'n alle stilte, dan weer
begeleid door schetterende blaasmuziek.
Slechts met de grootste moeite kon men
zich door deze gonzende massa een weg
banen.
Aan de overzijde der Kaasmarkt, op den
Oude Riin. hadden honderden zich onge
steld om dit vrooltike, drukke gedoe gade
te slaan
Even over half negen werd het sein tot
den afmarsch gereven en onder de vrooltike
tonen der m"?'ek zette r'e kon van den.
st?:t bot bestuur der iu'o'leorende ver
eeniging gevolgd door de besturen der on
derscheiden studentencorpora en coros-
gezelschanpen zich in beweging.
Het was een imposant gezicht, deze bonte
stoet, samengesteld uit vertegenwoordigers
van onderwijs-, soort-, jeugd-, politieke-.
amusements- en padvindersvereenigingen,
alle rijk voorzien van lampions, fakkels,
vlaggen of vaandels voorbij te zien trekken.
Bijzondere vermelding verdient de keurige
eroep van de Leidsche zweefviiegclub.
Niet minder dan 30 minuten verstreken
tusschen het vertrek van de eerste en dat
der laatste groep!
Als ander bewijs van de enorme belang
stelling voor de taptoe van dit jaar diene
het volgende:
Zooals bekend mag men alleen in ver-
eenigingsverband aan de taptoe deelnemen.
Een aantal jongelui, niet deeluitmakende
van welke vereeniging ook. wilde toch dol
graag van de partij zijn. Goede raad was
duur! Alle mogelijkheden werden overwogen
maar tenslotte bleef er maar één over: een
nieuwe vereeniging oprichten. Dit was spoe
dig en zonder moeilijkheden gebeurd en zoo
zagen de Leidenaars Vrijdagavond de zeer
jonge en waarschijnlijk nu weer ontbonden
zangvereeniging ..'t Allegaartje" voorbij
trekken
Ook ditmaal ging de stoet weer langs
de bekende, door duizenden belangstellen
den omzoomde route naar het van der
Werffpark.
Hier wachtte hen. die het slot van den
stoet vormden, een teleurstelling: het van
der Werffpark bleef te klein te zijn voor
zoo'n overweldigende belangstelling; zij
moesten buiten blijven! Lang voordat de
stoet zich om en bii het van der Werffpark
had opgesteld, was de Steenschuur. tegen
over het park. van het water tot aan de
huizen dicht bezet met een belangstellende
menigte, die niets wilde missen van het
fraaie schouwspel, dat werd geboden door
het met schijnwerpers helder verlichte
standbeeld van ..Leiden's groote figuur in
bange dagen" en de sprookjesachtige ver
lichting van het park zelve door het Ben-
gaalsch vuur.
Zoolang de taptoe reeds op het program
ma staat, is het gewoonte geweest dat het
bestuur dier vereeniging. vergezeld van de
besturen der Studenlencorparaties op het
gemeentehuis door het dagelijksch bestuur
der gemeente werd ontvangen. Ook ditmaal
is met deze traditie niet gebroken. In de
kamer van B. en W. werd het bestuur der
jubileerende vereeniging op bijzonder har
telijke wijze door burgemeester Van de
Sande Bakhuyzen toegesproken. Het deed
spr. genoegen den heer W. v. d. Laan. voor
zitter der 3 Octobervereeniging een ge
schenk aan te kunnen bieden in den vorm
van diens officieele benoeming tot lid van
den gemeenteraad, in de vacature van mr.
Romün
De heer W. van der Laan,
De heer v. d. Laan dankte met enkele
woorden voor deze hartelijke ontvangst en
dankte voor den steun altijd van de zijde
der gemeente ontvangen en sprak de hoop
uit, dat dit ook in de toekomst het geval
zou mogen zijn.
Nadat de eerewijn was gebruikt, voegde
het gezelschap zich. vergezeld van den bur
gemeester en de wethouders J. Splinter en
A. F. L. M. Tepe bij den stoet.
Nauwelijks waren allen in het van der
Werrfpark aanwezig of de rofiel van de
door Werkmans Wilskracht onder leiding
van den heer Ger. Dik, aangeboden en op
fraaie wijke uitgevoerde taptoe, werd ge
slagen. Jammer was het dat tijdens de uit
voering van dit mooie programma de
■stilte zoo weinig in acht werd genomen.
Waarschijnlijk is dit niet zoozeer onwil ge
weest, doch hebben de verst afstaanden
speciaal de minder lulde passages der mu
ziek niet kunnen liooren.
Tijdens het spelen van het Wilhelmus,
dat door allen werd meegezongen werd dooi
de 3 Octobervereeniging een krans met de
Leidsche kleuren aan den voet van het
standbeeld neergelegd. Door de twee jong
ste leden der vereeniging de Princevlag
werd het zelfde gedaan. Toen de twee peu
ters de krans hadden neergelegd, bleven zij
in de houding en salueerend voor het mo
nument staan totdat het volkslied was be
ëindigd; een buitengewoon aardig en tref
fend oogenblik!
Hierna werd de stoet opnieuw samen
gesteld en begaf men zich weer, begeleid
door de muziekvereenigingen naar de
Kaasmarkt, waar de optocht ontbonden
werd.
DE REVEILLE.
Goede feestgangers slapen niet lang. ook
al zijn ze laat naar bed gegaan. Vroeg, heel
vioeg ontwaakte de stad alweer uit haar
korte slaap: velen waren Vrijdagavond na
de taptoe, die eerst om half elf was afge-
loopen. nog wat blijven rondwandelen
langs de vele kraampjes, tenten en open
luchtvoorstellingen. die de 3 October stem
ming toen reeds over de stad verspreidden.
Anderen waren al vast eens een bezoek
Admiraal de Boisot biedt burgemeester van de Sande Bakhuyzen
zijn deel in de feestgave aan.
groote groep, als de lagere scholen met
ruim 12U0 leerlingen tegenwoordig waren.
Het programma dat dit jaar uitgebreider
was dan andere jaren, bevatte acht num
mers. die deels door alle zangers en zange-
ïessen gezamenlijk, deels door de school
kinderen alleen werden gezongen. De wijze
waarop dit geschiedde was weer boven
allen lof verheven. De dirigent, de heer Leo
J. Mens weet in den korten tijd van voor
bereiding welke hem gegeven wordt met
zijn bonte gezelschap heel wat te bereiken!
De muzikale begeleiding werd ook ditmaal
weer verzorgd door het muziekgezelschap
..Orpheus".
Voordat het laatste lied. het Wilhelmus,
door allen werd gezongen hield de heer
Smit een korte toespraak tot den burge
meester, die gedurende de geheele aubade
met zijn ëchtgenoote aanwezig was.
De heer Smit wees op het belangrijke van
Leiden's ontzet en verzocht tenslotte den
burgemeester namens de zangers en zan
geressen een krans te willen hechten aan
het monument van zijn beroemden voor
ganger.
daaraan wederom gratis pakjes koffie en
tabak toevoegde.
Haring heeft de eigenschap om behalve
heel lekker te smaken, zeer kwalijk te
rieken en de attentie van den praeszs-
collegii, den heer André de la Porto, die
aan de haringdames een fleseh eau de
cologne aanbood, werd dan ook zeer ge
waardeerd.
Een van de helpsters, mevr. Driessem
Kofman bleef geheel in stijl door zich zelfs
in het costuum van een vischvrouw te ste
ken. De burgemeester, die vanzelfsprekend
ook hier weer blijk van zijn belangstelling
gaf (ook de rector-magnificus, prof. dr. J.
van der Hoeve was aanwezig), vond dezo
Vischvrouw zóó charmant, dat hij haar
onder groote hilariteit spontaan een kus
op de wang drukte!
Als een kleine bijzonderheid zij nog even
vermeld, dat de firma Weyl in do Klok-
steeg hier eigenlijk ook e:-n jubileum her
dacht door voor de vijftigste maal te be
hoeven tot de leveranciers van het witte
brood.
Het Leidsch Politiemuziekgezelsch ap o. 1. van den heer Bolderdijk, verzorgde als vanouds den inzet
der feestelijkheden door het blazen .van de reveille vanaf hét balcon der Stadsgehoorzaal.
gaan brengen aan de vele vermakelijk
heden, die het Schuttersveld eens per jaar
biedt.
Het buitengewoon groot aantal belang
stellenden, dat zich Zaterdagmorgen om
zeven uur voor de Stadsgehoorzaal op de
Breestraat had opgesteld, is niet alleen ge
tuige geweest van de plechtige wijding, die
altijd van de reveille, geblazen door het
Politie Muziekgezelschap onder leiding van
den heer M. Bolderdijk uitgaat, doch ook
van het prachtige schouwspel van lucht-
effecten dat de geleidelijk door de lichte
ochtendnevels brekende zon op een fraaien
Octoberdag biedt. Overgoten door het
gouden zonlicht hingen plechtig en roer
loos de tallooze vlaggen in den ontwaken-
den, killen morgen. Af en-toe ging er. wan
neer een zwak windje langs het rood, wit,
blauw en oranje speelde, een lichte gol
ving door de vlaggen en het was alsof zij
dezen dag van dubbele vreugde, die zoo
stralend verrees, een welkom toewuifden.
Op voorbeeldige wijze werd het met zorg
en kennis samengestelde programma van
stemmige muziek door de mannen van den
heer Bolderdijk uitgevoerd en met een har
telijk applaus gaven de aanwezigen uiting
van hun waardeering voor het gebodene.
DE IÏORAALMUZIEK.
Ook voor de tradioneele koraalmuziek in
het. v. d. Werffpark bestond zoowel van de
zijde van de zangers en zangeressen als
van het publiek groote belangstelling. Dit
oude programma-nummer bevatte in zoo
verre iets nieuws, dat, namen in voorgaan
de jaren alleen particulieren deel, ditmaal
daarnaast zoowel de Oranjegarde met een
Aan mevrouw van de Sande Bakhuyzen—
Gericke die altijd bij de koraamuziek aan
wezig is boden de zangers en zangeressen
als blijk van erkentelijkheid een bouquet
bloemen aan. Uit naam van zijn echtge-
noote zegde de burgemeester hiervoor
dank, terwijl hij de toespraak van den heer
Smit met enkele welgekozen woorden be
antwoordde, terwijl spr. de zangers en
zangeressen dankte voor de liederen ter
nagedachtenis van burgemeester v. d.
Werff gezongen.
Vervolgens werd de krans aan het fraaio
standbeeld bevestigd.
Hiermede was ook dit stemmige half uur,
dat wij niet graag op een 3 October pro
gramma zouden missen, beëindigd. Het v.
d. Werffpark stroomde leeg en velen be
gaven zich naar de Waag om zij het dan
van grooten afstand iets van de uitdeeling
van haring en wittbrood te kunnen zien.
UITDEELING VAN HARING
EN WITTEBROOD.
Lang voor achten stonden reeds lange
rijen mannen en vrouwen, de meesten ge
wapend met een teiltje, emmer, schaal of
beddensloop, in de Mandenmakerssteeg het
oogenblik af te wachten, waarop de deuren
van het Waaggebouw zich zouden openen
en de uitdeeling der feestgave, waarvoor
zich ditmaal bijna 4000 personen hadden
aangemeld, een aanvang zou nemen.
Eindelijk was dat tijdstip aangebroken
en toen defileerden de wachtenden in een
vlot tempo langs het legertje van helpsters
en helpers, die allen tegen inwisseling van
bonnen van wittebrood en zeebanket voor
zagen, terwijl de firma wed. van Nella
Alle b!| (lit overzicht geplaatste foto's zijn
Benomen door den heer van Vliet, fotoeraaf
hier ter stede.
De keurige ponnywagen van de „Princevlag", welke bij de taptoe zeer de aandacht trok.
